2 เห่ชมเรือ (2)

กาพย์เห่เรือ
"เห่ชมเรือ"




ผู้สอน
นายไพโรจน์ ขวัญคง
นางสาวสิริภา แสงสมัคร



กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย

เห่ชมเรือ




ปางเสด็จประเวศด้าว ชลาลัย

ทรงรัตนพิมานชัย กิ่งแก้ว

พรั่งพร้อมพวกพลไกร แหนแห่

เรือกระบวนต้นแพร้ว เพริศพริ้งพายทอง

ถอดความ
ครั้งที่เสด็จพระราชดำเนินโดยทางชลมารคได้ประทับบน

เรือต้นในการเดินทางภาพของเรือกิ่งนั้นดูแพรวพราว
ภาพการพายเรือนั้นก็ดูอ่อนไหว งดงามอย่างพร้อมเพรียงกัน

พระเสด็จโดยแดนชล

กิ่งแก้วแพร้วพรรณราย

นาวาแน่นเป็นขนัด ทรงเรือต้นงามเฉิดฉาย
เรือริ้วทิวธงสลอน พายอ่อนหยับจับงามงอน
ล้วนรูปสัตว์แสนยากร
สาครสั่นครั้นครื้นฟอง

ถอดความ
ขบวนเรือนั้นแน่นเป็นแถวเป็นแนวประกอบด้วยเรือ

ที่หัวเรือเป็นรูป สัตว์หลายๆ ชนิดมองเห็นธงเด่นสง่ามาแต่ไกล
การเดินขบวนเรือทำให้เกิดเป็นคลื่นน้ำระลอก

เรือครุฑยุดนาคหิ้ว

พลพายกรายพายทอง


ลิ่วลอยมาพาผันผยอง
ร้องโห่เห่โอ้เห่มา

ถอดความ
เรือครุฑซึ่งบนเรือนั้นมีพลทหารกำลังพายเรืออย่างเป็นจังหวะ

พร้อมกับเปล่งเสียงโห่ร้อง

สรมุขมุขสี่ด้าน เพียงพิมานผ่านเมฆา
ม่านกรองทองรจนา หลังคาแดงแย่งมังกร

ถอดความ
เรือสรมุขลอยมาเปรียบสวยงามดั่งวิมานบนสวรรค์

ที่กำลังเคลื่อนที่ผ่านหมู่เมฆ เรือสรมุขตกแต่งไปด้วยม่านสีทอง
หลังคาสีแดงมีลวดลายมังกรประดับอยู่

สมรรถชัยไกรกาบแก้ว แสงแวววับจับสาคร

เรียบเรียงเคียงคู่จร ดังร่อนฟ้ามาแดนดิน

ถอดความ
เรือสมรรถชัยซึ่งกำลังแล่นมาเทียบเคียงกับเรือสรมุขนั้นประกอบไปด้วยกาบ

แก้ว ขนาดใหญ่มีการเกิดแสงแวววับสะท้อนกับแม่น้ำมีความงดงามมากเหมือนดั่งว่า
กำลังร่อนลงจากสวรรค์ฟากฟ้าลงสู่พื้นดิน

สุวรรณหงส์ทรงภู่ห้อย งามชดช้อยลอยหลังสินธุ์
เพียงหงส์ทรงพรหมินทร์ ลินลาศเลือนเตือนตาชม

ถอดความ
เรือสุวรรรณหงส์มีพู่ห้อยอย่างสวยงามล่องลอยอยู่บนสายน้ำเปรียบดั่ง

หงส์ที่เป็นพาหนะของพระพรหมซึ่งงดงามยิ่ง

เรือชัยไวว่องวิ่ง

เสียงเส้าเร้าระดม


รวดเร็วจริงยิ่งอย่างลม
ห่มท้ายเยิ่นเดินคู่กัน

ถอดความ
เรือชัยนั้นแล่นด้วยความรวดเร็วเหมือนดั่งลม มีเสียงเส้าที่คอยให้จังหวะ

ท้ายเรือให้แล่นไปเคียงคู่กันไปกับเรือพระที่นั่งลำอื่นๆ

คชสีห์ทีผาดเผ่น ดูดังเป็นเห็นขบขัน
ราชสีห์ที่ยืนยัน คั่นสองคู่ดูยิ่งยง

ถอดความ
เรือคชสีห์มีท่าทางเหมือนกระโจน เรือราชสีห์ก็มั่นคง

ดูสง่างาม

เรือม้าหน้ามุ่งน้ำ

เพียงม้าอาชาทรง


แล่นเฉื่อยฉ่ำลำระหง
องค์พระพายผายผันผยอง

ถอดความ
เรือม้าหน้ามุ่งไปทางน้ำแล่นอย่างสง่างาม เหมือนม้าซึ่งเป็น

พาหนะของพระพาย

โจนตามคลื่นฝืนฝ่าฟอง

เป็นแถวท่องล่องตามกัน

เรือสิงห์วิ่งเผ่นโผน
ดูยิ่งสิงห์ลำพอง

ถอดความ
เรือสิงห์แล่นอย่างรอดเร็วฝ่าคลื่นเหมือนสิ่งห์ที่ฮึกห้าวล่อง

ตามกัน

นาคาหน้าดังเป็น ดูเม้นเห็นขบขัน
มังกรถอนพายพัน ทันแข่งหน้าวาสุกรี

ถอดความ
เรือนาคเหมือนมีชีวิต เรือมังกรพายไปทันกับเรือนาค

เพียงโจนไปในวารี

มีปีกเหมือนเลื่อนลอยโพยม

เลียงผาง่าเท้าโผน
นาวาหน้าอินทรี

ถอดความ
เรือเลียงผายกเท้าเหมือนเตรียมกระโจนลงไปในน้ำ

เรืออินทรีมีปีกเหมือนเลื่อยลอยอยู่บนท้องฟ้า

ดนตรีมี่อึงอล

โห่ฮึกครึกครื้นโครม


ก้องกาหลพลแห่โหม
โสมนัสชื่นรื่นเริงพล

ถอดความ
ดนตรีเสียงดังลั่น เสียงกาหลของพลพาย เสียงโห่ร้อง

ครึกครื้นมีความสนุกสนานรื่นเริง

กรีธาหมู่นาเวศ

เหิมหืนชื่นกระมล




จากนคเรศโดยสาชล
ยลมัจฉาสารพันมี

ถอดความ
การเคลื่อนไปของเรือจากเมืองโดยทางน้ำช่างเต็มไปด้วย

ความยินดีอย่างแรงกล้ามองดูฝูงปลาซึ่งมีมากมาย

สรุปเนื้อหา/คำถาม