เอกสารการสอนสามก๊ก

เอกสารประกอบการสอน



สามก๊ก ตอนกวนอูไปรับราชการกับโจโฉ
ท 33101 ภาษาไทย 5

นางสาวสิริภา แสงสมัคร
กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย

เอกสารประกอบการเรียนเรื่อง สามกก๊ ตอนกวนอไู ปรับราชการโจโฉ

ความเป็ นมา

จีนเรียกสามก๊กวา่ สามกก๊ จี่ แปลวา่ จดหมายเหตุเร่ือง สามก๊ก เป็นหนงั สือที่ปราชญจ์ ีนไดเ้ ลือกใน
พงศาวดารตอนหน่ึงมาแตง่ ข้ึน เดิมใชเ้ ล่านิทานกนั ทว่ั ไป ต่อมามีผนู้ าไปเล่นงิ้ว หนงั สือสามกก๊ แตง่ ข้นึ ในสมยั
รางวงศไ์ ตเ้ หมง็ โดยนกั ปราชญจ์ ีนช่ือ ล่อกวนตง มีจุดประสงคท์ ี่จะใหใ้ ชเ้ ป็นตาราสาหรับศึกษาอบุ ายการเมือง
และการสงคราม

พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชโปรดเกลา้ ฯใหเ้ จา้ พระยาพระคลงั (หน) เป็น
ผอู้ านวยการแปลสามก๊กเป็นภาษาไทย วรรณคดีสโมสรยกยอ่ งสามกก๊ ใหเ้ ป็น ยอดของความเรียงนิทาน

ประวตั ิผแู้ ตง่

เจา้ พระยาพระคลงั (หน) มีนามเดิมวา่ หน เป็นบุตรเจา้ พระยาบดินทร์สุรินทร์ฤาชยั (บุญมี) กบั ท่านผหู้ ญิง
เจริญ รับราชการสมยั ธนบรุ ี มีบรรดาศกั ด์ิเป็น หลวงสรวิชิต นายด่านเมืองอทุ ยั ธานี ต่อมาในสมยั รัชกาลท่ี ๑ได้
ตามเสด็จพระราชดาเนินไปในสงครามมาโดยตลอด จึงไดเ้ ลื่อนบรรดาศกั ด์ิเป็นพระยาพิพฒั น์โกษาและ
เจา้ พระยาพระคลงั นอกจากน้ี ยงั มีความสามารถในการแตง่ คาประพนั ธไ์ ดท้ ุกประเภท ไมว่ า่ จะเป็นร้อย
แกว้ หรือร้อยกรอง เจา้ พระยาพระคลงั (หน) ถึงแก่อสัญกรรมในสมยั รัชกาลท่ี ๑ พ.ศ. ๒๓๔๘

ลกั ษณะคาประพนั ธ์

สามกก๊ แต่งดว้ ยคาประพนั ธ์ประเภทความเรียงร้อยแกว้ โดยแปลจากภาษาจีนมาเป็นภาษาไทยแลว้ เรียบ
เรียงใหม่ ใชป้ ระโยคกะทดั รัด ไมม่ ีศพั ทย์ าก ภาษาไม่ซบั ซอ้ น การพรรณนาเด่นชดั มีบทอปุ มาอปุ ไทยที่ลึกซ้ึง
คมคาย

เร่ืองยอ่

เมืองจีน สมยั พ.ศ. ๗๑๑ เป็นตน้ มามีพระเจา้ เห้ียนเต้ กษตั ริยร์ าชวงศฮ์ น่ั อ่อนแอ ตง๋ั โตะ๊ ผสู้ าเร็จราชการ
กงั ฉินไดบ้ ีบพระเจา้ เห้ียนเต้ ออ้ งอนุ้ จึงออกอุบายใหล้ ิโป้ฆา่ ตง๋ั โตะ๊ ทาใหเ้ กิดความแตกแยกระส่าระสายใน
บา้ นเมือง มีสงครามรบพงุ่ ชิงอานาจกนั เพอ่ื เป็นใหญ่ ในที่สุดกแ็ ตกแยกออกเป็นสามก๊ก ซ่ึงตา่ งกม็ ีอาณาเขตเป็น
อิสระ ไดแ้ ก่

๑. วยุ ก๊ก มีโจโฉเป็นหวั หนา้ ๒. จก๊ กก๊ มีเลา่ ป่ี เป็นผนู้ า ๓. ง่อกก๊ มีซุนกวนเป็นผนู้ า

ท้งั สามก๊กน้ีทาสงครามขบั เคยี่ วกนั เป็นเวลานานจนเส่ือมอานาจลง ตอ่ มาไดม้ ีผตู้ ้งั ราชวงศใ์ หม่ คอื ราชวงศ์
จิ้น แผน่ ดินจีนจึงไดก้ ลบั มารวมกนั เป็นอาณาจกั รเดียวกนั อีกคร้ังหน่ึง ใน พ.ศ. ๘๒๓

วุยกก๊ เป็นกก๊ ที่ยง่ิ ใหญแ่ ละมีอานาจมากท่ีสุดในบรรดาสามก๊ก ในระหวา่ ง พ.ศ. ๗๖๓ – ๘๐๘ ครอบครา
องพ้นื ที่ทางตอนเหนือของประเทศจีน ปกครองโดยโจโฉ ต่อมาพระเจา้ โจผีไดส้ ถาปนาโจโฉเป็นจกั รพรรดิแห่ง
ราชวงส์วุยอีกพระองคห์ น่ึง วุยก๊กถกู โจมตีและโค่นลม้ ราชวงศว์ ยุ โดยสุมาเอี๋ยน ซ่ึงต่อมาภายหลงั ไดส้ ถาปนา
ราชวงศจ์ ้ินข้ึนแทนและรวบรวมแผน่ ดินท่ีแบง่ เป็นกก๊ ต่างๆเขา้ ไวด้ ว้ ยกนั

จก๊ กก๊ ปกครองโดยเลา่ ปี่ เช้ือพระวงศแ์ ห่งราชวงศฮ์ น่ั ในระหวา่ ง พ.ศ. ๗๖๔ –๘๐๖ จ๊กก๊กครอบครอง
พ้ืนที่ทางภาคตะวนั ตกของประเทศจีน บริเวณ มณฑลเสฉวน ปกครองอาณาจกั รโดยจกั รพรรดิ สืบต่อกนั มา
ท้งั หมดสองพระองคค์ ือพระเจา้ เล่าปี่ และพระเจา้ เลา่ เส้ียน จ๊กกก๊ ลม่ สลายลงดว้ ยกองทพั ของวยุ ก๊ก อนั
เนื่องมาจากการปกครองแผ่นดินที่ลม้ เหลวของพระเจา้ เลา่ เส้ียน

งอ่ กก๊ ครอบครองพ้ืนท่ีทางดา้ นตะวะนออกของประเทศจีนทางบริเวณตอนใตข้ องแม่น้าฉางเจียง ซ่ึงก็
คอื พ้นื ท่ีบริเวณรอบๆเมืองนานกิงในปัจจุบนั ง่อก๊กเป็นอาณาจกั รสุดทา้ ยในบรรดาสามกก๊ ล่มสลายโดยกองทพั
ของสุมาเอี๋ยน

เน้ือเรื่องยอ่ ตอนท่ีเรียน

สามกก๊ ตอน กวนอไู ปรับราชการโจโฉ กล่าวถึงโจโฉตีเมืองเสียวพ่ายและเมืองซีจ๋ิวซ่ึงเป็นหวั เมืองของจ๊
กกก๊ ไดแ้ ลว้ คิดจะไปตีเมืองแหฝ้ ือ เมืองท่ีกวนอูอยดู่ ูแลรักษาครอบครัวของเล่าปี่ โจโฉปรึกษากบั เทียหยกที่จะ
กาจดั เล่าป่ี กบั มา้ เทง้ แตก่ ารกาจดั มา้ เทง้ น้นั ยาก เพราะมา้ เทง้ อยเู่ มืองเสเหลียงเป็นเมืองใหญม่ ีทหารจานวนมาก
กาจดั ไดย้ าก จึงคดิ กาจดั เล่าปี่ ก่อน

ฝ่ายโจโฉเขา้ ยดึ เมืองซีจิ๋วของเล่าปี่ ได้ เล่าปี่ ตอ้ งล้ีภยั ไปหาอว้ นเส้ียวที่เมืองกิจ๋ิว ตอ่ มาโจโฉยกไปตีเมือง
แหฝ้ ือของกวนอู โดยใหท้ หารไปลอ่ ใหก้ วนอไู ล่ตามออกมานอกเมืองแลว้ ลอ้ มจบั กวนอู โจโฉอยากไดก้ วนอูไว้
เป็นทหาร ดว้ ยความชื่นชมในฝีมือของกวนอู จึงใหเ้ ตียวเล้ียวซ่ึงกวนอูเคยช่วยชีวิตไวเ้ ป็นผเู้ ขา้ ไปเกล้ียกล่อม
กวนอยู อมจานนแต่ขอสัญญาสามขอ้ ขอ้ แรกขอใหไ้ ดเ้ ป็นขา้ รับใชพ้ ระเจา้ เห้ียนเต้ ขอ้ สองขออยดู่ ูแลพส่ี ะใภท้ ้งั
สองคน และขอ้ สุดทา้ ยหากทราบวา่ เล่าป่ี อยทู่ ี่ใดตนจะไปหาแมว้ า่ จะไมไ่ ดร้ ่าลาโจโฉก่อนก็ตาม ในทีแรกโจโฉ

ไม่ยอมรับในสญั ญาขอ้ สุดทา้ ย เตียวเล้ียวจึงยกนิทานเรื่องอิเยยี งผกู้ ตญั ญมู าเล่าใหฟ้ ัง เพ่อื ใหเ้ ห็นวา่ กวนอูน้นั เป็น
คนกตญั ญมู าก หากโจโฉเล้ียงดูอยา่ งดีกอ็ าจผกู ใจกวนอูได้ โจโฉจึงยอมรับเงื่อนไขของกวนอู

โจโฉพากวนอไู ปถวายตวั เป็นทหารพระเจา้ เห้ียนเต้ และเล้ียงดูกวนอกู บั พ่สี ะใภท้ ้งั สองคนอยา่ งสุข
สบาย กวนอกู ็มิไดม้ ีน้าใจตอบโจโฉ แต่แมื่อโจโฉมอบมา้ เซ็กเธาวใ์ หแ้ ก่กวนอู กวนอูกลบั มีความยนิ ดีเป็นอยา่ ง
ยงิ่ โจโฉแปลกใจเพราะก่อนหนา้ น้ีแมโ้ จโฉจะใหท้ รัพยส์ ินเงินทองหรือสิ่งของมีคา่ อนั ใดแก่กวนอู กวนอูกไ็ ม่
เคยแสดงความยนิ ดีให้เห็น จนเมื่อกวนอูบอกความในใจว่ามา้ เซ็กเธาวเ์ ป็นมา้ ท่ีมีกาลงั แรงสามารถเดินทางได้
ไกล หากรู้วา่ เลา่ ป่ี อยทู่ ี่ใดจะสามารถไปหาไดโ้ ดยเร็ว โจโฉไดฟ้ ังดงั น้นั ก็คดิ นอ้ ยใจ เตียวเล้ียวจึงรับอาสาลอง
ความคดิ กวนอู และไดร้ ู้วา่ กวนอยู งั คงซื่อสัตยต์ ่อเลา่ ป่ี แตก่ วนอเู ป็นคนกตญั ญคู งจะไมไ่ ปจากโจโฉ
จนกวา่ จะไดต้ อบแทนบุญคุณ ดงั น้นั โจโฉจึงไม่ใหก้ วนอูอาสารบ ดว้ ยเกรงวา่ เม่ือกวนอทู าความชอบแทน
คณุ ตนแลว้ กจ็ ะหนีไปหาเล่าปี่

บทวิเคราะห์

๑. คุณค่าดา้ นเน้ือหา

๑) รูปแบบ สามก๊กเป็นยอดวรรณคดีความเรียวนิทาน เป็นวรรณคดีร้อยแกว้ แปลจากภาษาจีนมาเป็น
ภาษาไทย แลว้ เรียบเรียงใหม่ดว้ ยถอ้ ยคาที่สละสลวย กะทดั รัด เขา้ ใจง่าย มีสานวนโวหารเปรียบเทียบลึกซ้ึงคม
คายและมีคติธรรม

๒) องคป์ ระกอบของเรื่อง จาแนกหวั ขอ้ ต่างๆไดด้ งั น้ี

๒.๑ สาระ เรื่องสามกก๊ ตอนกวนอไู ปรับราชการโจโฉ กลา่ วถึงโจโฉต้งั ตวั เป็นมหาอุปราชในสมยั พระ
เจา้ เห้ียนเต้ ตอ้ งการกาจดั เล่าป่ี ซ่ึงครองเมืองซีจิ๋ว และเขา้ ยดึ เมืองไดส้ าเร็จ เลา่ ปี่ หนีไปเมืองกิจิ๋ว จากน้นั โจโฉก็
ยกกองทพั ไปตีเมืองแหฝ้ ือของกวนอู เม่ือโจโฉจบั กวนอไู ดแ้ ละใหเ้ ตียวเล้ียวเกล้ียกลอ่ มกวนอใู หม้ าอย่ดู ว้ ย กวน
อูยอมจานวนขอสญั ญาสามขอ้ โจโฉยอมรับเงื่อนไขของกวนอู โจโฉทาตามสญั ญาของกวนอทู ้งั ๓ ขอ้ เอาใจ
กวนอแู ละพ่สี ะใภข้ องกวนอูอยา่ งดี แตก่ วนอูก็ไม่ไดม้ ีน้าใจตอบโจโฉ ยงั คงซ่ือสัตยแ์ ละจงรักภกั ดีต่อเล่าป่ี อยา่ ง
แนบแน่น โจโฉคิดนอ้ ยใจแตก่ ็เช่ือในความกตญั ญูของกวนอู วา่ คงจะไม่หนีไปจนกวา่ จะไดต้ อบแทนบุญคณุ
ความซื่อสตั ยก์ ตญั ญแู ละการใชก้ ลอบุ ายเจรจาโนม้ นา้ วใจเป็นสิ่งสาคญั ของเร่ืองในตอนน้ี

๒.๒ โครงเร่ือง การลาดบั เหตกุ ารณ์ต่างๆ แตล่ ะข้นั ตอนในเร่ืองสอดคลอ้ งสัมพนั ธก์ นั จนแสดงใหเ้ ห็นถึง
แนวคดิ ที่กวีตอ้ งการสื่อออกมาอยา่ งชดั เจน ในเร่ืองความซื่อสตั ยข์ องกวนอู สามกก๊ ตอนที่เรียนเป็นการทา

สงครามของโจโฉกบั เล่าปี่ และกวนอู โจโฉมีทหารเอกคอยใหค้ าปรึกษาและวางกลอุบายในการศึก จนสามารถ
เอาชนะเลา่ ปี่ และเกล้ียกลอ่ มใหก้ วนอูเขา้ มาอยฝู่ ่ายตน แตใ่ นท่ีสุดโจโฉก็ไมส่ ามารถชนะใจกวนอูผมู้ ีความ
ซ่ือสตั ยจ์ งรักภกั ดีต่อเลา่ ป่ี ได้

๒.๓ ฉากและบรรยากาศ เรื่องสามกก๊ สมยั พระเจา้ เห้ียนเตเ้ กิดความแตกแยกแยง่ ชิงอานาจกนั ตอน กวนอู
ไปรับราชการกบั โจโฉ เป็นช่วงท่ีโจโฉมีอานาจต้งั ตวั เป็นมหาอปุ ราชและเป็นผสู้ าเร็จราชการแทนพระเจา้
แผน่ ดิน โจโฉขยายอิทธิพลยกทพั ไปปราบหวั เมืองต่างๆ

๒.๔ ตวั ละคร ในเร่ืองสามก๊ก ตอน กวนอไู ปรับราชการกบั โจโฉมีตวั ละครที่มีบทบาทสาคญั ดงั น้ี

๑) กวนอู เป็นชาวเมืองฮอต้งั ไก่เหลียง เป็นพน่ี อ้ งร่วมสาบานกบั เลา่ ปี่ และเตียวหุย มีงา้ วยาวสิบ
เอด็ ศอก หนกั แปดสิบสองชง่ั เป็นอาวธุ ประจากาย เป็นบุรุษผมู้ ีหนวดงามและรูปงาม ลกั ษณะนิสยั และพฤติกรรม
ท่ีเด่นชดั ของกวนอูท่ีปรากฏในเน้ือเร่ืองตอนน้ี ดงั น้ี

๑. เป็นผมู้ ีความซื่อสัตยแ์ ละกตญั ญตู อ่ ผมู้ ีบุญคุณทุกคนดงั ปรากฏตอนที่เตียวเล้ียวลองถาม
ความคดิ ของกวนอทู ี่มีต่อโจโฉ กวนอตู อบวา่

“...ซ่ึงมหาอปุ ราชมีคุณแก่เราก็จริงอยู่ แต่เปรียบเล่าปี่ น้นั ยงั มิได้ ดว้ ยเลา่ ป่ี น้นั มีคุณแก่เรา
ก่อน ประการหน่ึงก็ไดส้ าบานไวต้ อ่ กนั วา่ เป็นพ่ีนอ้ ง เราจึงไดต้ ้งั ใจรักษาสัตยอ์ ยู่ ทุกวนั น้ีเรากค็ ดิ ถึงมหาอปุ ราช
อยมู่ ิไดข้ าด ถึงมาตรวา่ เราจะไปจากก็จะขอแทนคุณเสียก่อนใหม้ ีชื่อปรากฏไวเ้ ราจึงจะไป ...”

ท้งั น้ีตลอดระยะเวลาที่เลา่ ป่ี ไมอ่ ยู่ กวนอกู ป็ ฏิบตั ิตนต่อภรรยาท้งั สองของเลา่ ป่ี อยา่ งสุจริตใจ
และใหเ้ กียรติอยา่ งสม่าเสมอมิใหเ้ ป็นท่ีครหา จนโจโฉสรรเสริญในความซื่อสัตยข์ องกวนอู ดงั ความวา่

“..คร้ันถึงสามวนั กวนอจู ึงไปเยือนพ่ีสะใภค้ ร้ังหน่ึง นง่ั อยแู่ ต่นอกประตแู ลว้ ถามวา่ พีอ่ ยู่
ปกติอยหู่ รือ หรือป่ วยไขป้ ระการใดบา้ ง พีส่ ะใภจ้ ึงตอบวา่ ปกติอยมู่ ิไดป้ ่ วยไขป้ ระการใด เจา้ รู้ขา่ งเลา่ ป่ี ขา้ ง
หรือไม่ กวนอูวา่ ไม่แจง้ แลว้ คานบั พส่ี ะใภล้ ากลบั มา โจโฉรู้กิตติศพั ทว์ า่ กวนอูปฏิบตั ิพี่สะใภส้ ุจริตดงั น้นั ก็
สรรเสริญกวนอูวา่ มีความสัตยห์ าผเู้ สมอมิได.้ ...”

๒. เป็นผมู้ ีความชานาญในการรบ กวนอเู ป็นผทู้ ี่มีความกลา้ หาญ เดด็ เด่ียว มีความชานาญใน
การสูร้ บ และมีความเช่ือมน่ั ในฝีมือการรบของตนเอง ดงั จะเห็นไดจ้ าดตอนท่ีโจโฉกลา่ วชื่นชมฝีมือการรบของ
กวนอูใหเ้ หลา่ ทหารฟัง และตอ้ งการกวนอมู าร่วมกองทพั ดว้ ย

“.. ซุนฮกจึงวา่ ขา้ พเจา้ รู้กิตติศพั ทว์ ่า เลา่ ป่ี ใหก้ วนอูรักษาครอบครัวอยเู่ มืองแหฝ้ ือ ซ่ึงท่าน
จะยกทพั ไปตีน้นั ควรนกั ถา้ ละไวอ้ ว้ นเส้ียวก็จะยกมาพาเอาครอบครัวเลา่ ปี่ ไป โจโฉจึงตอบวา่ อนั กวนอูน้นั มี
ฝีมือกลา้ หาญชานาญในการสงคราม เราจะใคร่ไดต้ วั มาเล้ียงเป็นทหาร เราจะแตง่ คนใหไ้ ปเกล้ียกล่อมจึงจะได้
......”

เตียวเล้ียวเกล้ียกลอ่ มกวนอูใหม้ ารับราชการกบั โจโฉ โดยกลา่ วถึงความสามารถของกวนอูในการสู้รบวา่

“...อีกประการหน่ึงน้นั ทา่ นก็มีฝีมือกลา้ หาญ แลว้ แจว้ ใจในขนบธรรมเนียมโบราณมาเป็น
อนั มาก เหตใุ ดท่านจึงไม่รักษาชีวิตไวค้ อยทา่ เล่าปี่ จะไดช้ ่วยกนั คิด การทานุบารุงแผน่ ดินใหอ้ ยเู่ ยน็ เป็นสุข.....”

๒)โจโฉ เป็นชาวเมืองตนั สิว และอยใู่ นตระกลู ขนุ นางมาก่อน โจโฉเป็นผมู้ ีสติปัญญาเฉลียว
ฉลาดและมีความเป็นผนู้ า แต่ในขณะเดียวกนั ก็เป็นผทู้ ี่มีเลห่ ์เหล่ียมกลอุบายโดย ตอนกวนอไู ปรับราชการกบั โจ
โฉ ไดแ้ สดงลกั ษณะนิสยั และพฤติกรรมของโจโฉท่ีเด่นชดั ดงั น้ี

๑. เป็นผทู้ ี่ชานาญในการวางกลอบุ ายศึก โจโฉสามารถวเิ คราะห์การศึกและวางกลอบุ ายการ
ศึกที่ซบั ซอ้ นจนฝ่ายขา้ ศึกคิดไมถ่ ึง กวา่ ขา้ ศึกจะรู้ตวั กต็ กหลมุ พราง เสียเปรียบโจโฉเสียแลว้ ดงั จะเห็นไดจ้ าก
ตอนท่ี โจโฉจะยกทพั ไปโจมตีเมืองซีจ๋ิวของเล่าป่ี ความวา่

“...โจโฉจึงใหแ้ บ่งทหารเป็นสิบเอด็ กอง กองหน่ึงใหอ้ ยรู่ ักษาคา่ ย แปดกองน้นั ใหน้ ายทหาร
เอก

คุมทหารเลวยกแยกออกไปซุ่มอยนู่ อกคา่ ยท้งั แปดทิศ ถา้ เห็นกองทพั ผใู้ ดยกมาปลน้ ค่าย ก็ใหท้ หารท้งั แปดกอง
ตีกระหนาบลอ้ มเขา้ มา สองกองน้นั ใหแ้ ยกกนั ไปต้งั สกดั อยปู่ ากทางเมืองชีจิ๋วกองหน่ึง เมืองแหฝ้ ือกองหน่ึง
.....”

๒. เป็นผทู้ ี่มีวาจาสัตย์ เมื่อโจโฉรับปากเรื่องใดแลว้ กม็ ิไดค้ ืนคาดงั ท่ีโจโฉรับสัญญา ๓ ขอ้
เพือ่ ใหก้ วนอูยนิ ยอมรับราชการอยกู่ บั โจโฉ โจโฉกไ้ ดก้ ระทาตามสญั ญาที่รับปากไว้ เมื่อกวนอขู อคามนั่ ใน
สญั ญาจากโจโฉ โจโฉจึงกลา่ วย้าวา่

“... โจโฉจึงวา่ ซ่ึงปฏิญาณของท่านน้นั เราไดส้ ญั ญาเขาไวแ้ ลว้ คร้ันจะใหไ้ ปติดตามเอาตวั มา
บดั น้ีกจ็ ะเสียวาจาไป....”

๓. เป็นผทู้ ี่ชื่นชอบผทู้ ี่มีความซ่ือสตั ย์ นบั เป็นลกั ษณะนิสัยท่ีเด่นมากในตอนน้ี โจโฉมีความ
ปรารถนาที่จะไดก้ วนอมู ารับราชการเพื่อเป็นกาลงั แก่ตนเองสืบไป จึงพยายามทาทกุ อยา่ งเพอื่ ผกู ใจกวนอู และ
แมว้ า่ โจโฉจะไมส่ ามารถเหน่ียวร้ังกวนอไู วไ้ ด้ โจโฉก็ยงั สรรเสริญในความซื่อสัตยแ์ ละกตญั ญูท่ีกวนอมู ีต่อเลา่ ปี่
เสมอ เช่น ตอนที่โจโฉชวนกวนอมู ากินโต๊ะ โจโฉเห็นเส้ือกวนอขู าด จึงใหเ้ ส้ือตวั ใหมแ่ ก่กวนอู แต่กวนอูกลบั
สวมเส้ือตวั เก่าทบั เส้ือตวั ใหม่ไว้ โดยใหเ้ หตผุ ลที่สะเทือนใจโจโฉ แต่โจโฉก็ยงั ไมว่ ายสรรเสริญในความซื่อสัตย์
และกตญั ญทู ่ีกวนอมู ีต่อเล่าปี่ ดงั ความวา่

“...กวนอูจึงวา่ เส้ือเก่าน้ีของเลา่ ปี่ ให้ บดั น้ีจะไปอยทู่ ี่ใดมิไดแ้ จง้ ขา้ พเจา้ จึงเอาเส้ือผืนน้ีใส่
ช้นั นอก หวงั จะดูต่างหนา้ เล่าป่ี คร้ันจะเอาเส้ือใหมใ่ ส่ช้นั นอก คนท้งั ปวงจะครหานินทาวา่ ไดใ้ หมแ่ ลว้ ลืม
เก่า โจโฉไดย้ นิ ดงั น้นั ก็สรรเสริญกวนอวู า่ มีกตญั ญนู กั แตค่ ิดเสียใจอยู่ กวนอูก็ลาโจโฉกลบั มาที่อยู่...”

๒.๕ กลวธิ ีการแตง่ กวีใชก้ ลวิธีบรรยายเล่าเรื่องอยา่ งละเอียด บางตอนให้ตวั ละครเป็นผเู้ ล่า
ดว้ ยการใชบ้ ทสนทนานา ซ่ึงจากบทสนทนาน้ีทาใหผ้ ูอ้ ่านไดท้ ราบเร่ืองราวความเป็นมาของเรื่อง ตลอดจนทราบ
ลกั ษณะนิสัยใจคอและอารมณ์ของตวั ละครได้

๒. คณุ คา่ ดา้ นวรรณศิลป์

๑) การสรรคา สามกก๊ เป็นวรรณคดีที่ไดร้ ับการยกยอ่ งวา่ เป็นยอดของความเรียงประเภทนิทาน เพราะแตง่
ดีท้งั เน้ือเรื่องและสานวนที่แปลเป็นไทยดว้ ยการเลือกใชถ้ อ้ ยคาไดอ้ ยา่ งไพเราะดงั น้ี

๑.๑ การเลือกใชค้ าไดถ้ ูกตอ้ งตรงตามความหมายที่ตอ้ งการ กวใี ชค้ าไดต้ รงความหมายและถอ้ ยคาที่
ใชก้ ไ็ ม่ใช่ศพั ทย์ าก อา่ นแลว้ จะเขา้ ใจสถานการณ์ไดท้ นั ที มีความไพเราะ สละสลวยเรียบงา่ ย เช่น

“..กวนอูไดฟ้ ังดงั น้นั ก็โกรธ จึงวา่ แก่เตียวเล้ียววา่ เดิมเราถามตวั วา่ จะเกล้ียกลอ่ มหรือ ตวั วา่ หา
มิได้ แลตวั มากล่าวดงั น้ี จะวา่ ไมเ่ กล้ียกล่อมน้นั ตวั จะประสงคส์ ่ิงใดเล่า แลว้ วา่ เราอยู่ในที่น้ีกเ็ ป็นที่คบั ขนั
อยู่ ซ่ึงเราจะเขา้ ดว้ ยผใู้ ดนอกจากเล่าปี่ น้นั อยา่ สงสยั เลย...”

๑.๒ การเลือกใชค้ าท่ีเหมาะแก่เน้ือเรื่องและฐานะของบุคคลในเรื่อง เช่น ตอนที่กวนอไู ปเขา้ เฝ้าพระ
เจา้ เห้ียนเตซ้ ่ึงเป็นกษตั ริย์ กวเี ลือกใชค้ าราชาศพั ทไ์ ดถ้ กู ตอ้ งเหมาะสมแก่เน้ือเร่ืองและฐานะของบคุ คลในเรื่อง
เช่น

“...คร้ันเวลาเชา้ กวนอูเขา้ ไปเฝ้า พระเจา้ เห้ียนเตท้ อดพระเนตรเห็นกวนอูใสถุงหนวดดงั น้นั จึงตรัส
ถามวา่ ถงุ ใส่ส่ิงใดแขวนอยู่ที่คอน้นั กวนอูจึงทูลวา่ ถุงน้ีมหาอปุ ราชใหข้ า้ พเจา้ สาหรับใส่หนวดไว้ แลว้ กวนอู
กถ็ อดถวายใหท้ อดพระเนตร พระเจา้ เห้ียนเตเ้ ห็นหนวดกวนอูยาวถึงอกเสน้ ละเอียดงามเสมอกนั แลว้ ตรัส
สรรเสริญวา่ กวนอูน้ีหนวดงาม จึงพระราชทานชื่อวา่ บีเยยี งก๋ง แปลภาษาไทยวา่ เจา้ หนวดงาม แลว้ ก็เสดจ็ ข้ึน
...”

๑.๓ การเลือกใชค้ าไดเ้ หมาะแก่ลกั ษระคาประพนั ธ์ เรื่องสามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกบั โจโฉ
กวีใชภ้ าษาความเรียงนิทานประเภทร้อยแกว้ การใชถ้ อ้ ยคาและเรียงความเรียบร้อยสม่าเสมอ อา่ นเขา้ ใจงา่ ย ไม่มี
ศพั ทย์ ากภาษาไม่ซบั ซอ้ น ดงั ความวา่

“...ฝ่ายทหารเลา่ ป่ี ซ่ึงเขา้ ไปหากวนอูน้นั คร้ันเวลาพลบค่ามิไดเ้ ห็นกวนอูกลบั เขา้ เมืองกช็ วนกนั
เปิ ดประตูออกมาหวงั จะรับโจโฉ มา้ ใชเ้ ห็นดงั น้นั ก็เอาเน้ือความมาบอกโจโฉ โจโฉมีความยนิ ดีก็คมุ ทหารเขา้
เมืองแห้ฝือ แลว้ ใหเ้ อาเพลิงเผาเมืองข้นึ หวงั จะใหก้ วนอเู สียน้าใจ ...”

๒) การใชโ้ วหาร กวเี ลือกใชถ้ อ้ ยคาในการบรรยายไดอ้ ยา่ งเหมาะสมกบั เน้ือเรื่อง ทาใหผ้ อู้ า่ นมองเห็น
ภาพชดั เจน ดงั น้ี

๒.๑ อปุ มาโวหาร เป็นโวหารท่ีปรากฏในเรื่องสามก๊กตอนกวนอไู ปรับราชการโจโฉ เป็นความ
เปรียบที่เขา้ ใจงา่ ยทาใหเ้ กิดภาพท่ีชดั เจนข้ึน เช่น ตอนโจโฉคดิ หาหนทางกาจดั เล่าปี่ และกล่าวเปรียบเลา่ ปี่ วา่
เหมือนลกู นก ดงั ความวา่

“...เลา่ ป่ี น้นั เป็นคนมีสติปัญญา ถา้ ละไวช้ า้ กจ็ ะมีกาลงั มากข้นึ อปุ มาเหมือนลูกนกอนั ขนปี ก ยงั ไม่
ข้ึนพร้อม แมเ้ ราจะนิ่งไวใ้ ห้อยใู่ นรังฉะน้ี ถา้ ขนข้ึนพร้อมแลว้ ก็จะบินไปทางไกลได้ ซ่ึงจะจบั ตวั น้นั จะไดค้ วาม
ขดั สน ...”

เมื่อกวนอปู ฏิเสธที่จะไปรับราชการกบั โจโฉ เตียวเล้ียวพยายามหาเหตผุ ลโนม้ นา้ วใจกวนอู โดยกล่าว
เปรียบความลาบากที่กวนอูตอ้ งเผชิญวา่ เหมือนการลุยไฟและการขา้ มมหาสมุทรท่ีกวา้ งใหญ่ หากทาไดก้ ็จะเป็น
ที่รู้จกั สรรเสริญในภายภาคหนา้ ดงั ความวา่

“...เหตุใดทา่ นจึงไมร่ ักษาชีวิตไวค้ อยท่าเลา่ ปี่ จะไดช้ ่วยกนั คดิ การทานุบารุงแผน่ ดินให้อยเู่ ยน็ เป็น
สุข ถึงมาตรวา่ ท่านจะไดร้ ับความลาบากกอ็ ปุ มาเหมือนหน่ึงลยุ เพลิงอนั ลุกแลขา้ มพระมหาสมุทรอนั กวา้ ง
ใหญ่ กจ็ ะลือชาปรากฏชื่อเสียงท่านไปภายหนา้ ...”

เมื่อทหารโจโฉลอ้ มจบั กวนอูไว้ แลว้ เตียวเล้ียวขี่มา้ เขา้ มาหาเพื่อเกล้ียกลอ่ มใหก้ วนอูเขา้ กบั ฝ่ายโจโฉ
กวนอไู ดฟ้ ังเตียวเล้ียวกโ็ กรธกล่าวตอบโตไ้ ปวา่ หากตายก็ไม่เสียดายชีวิต โดยเปรียบวา่ ความตายเหมือนการนอน
หลบั ไมน่ ่ากลวั ดงั ความวา่

“...ซ่ึงเราจะเขา้ ดว้ ยผใู้ ดนอกจากเลา่ ปี่ น้นั อยา่ สงสยั ตวั เราก็มิไดร้ ักชีวิต อนั ความตายอุปมาเหมือนนอน
หลบั ทา่ นเร่งกลบั ไปบอกแก่โจโฉให้ตระเตรียมทหารไวใ้ หพ้ ร้อม เราจะยกลงไปรบ....”

จากตวั อยา่ งความเปรียบท่ียกมาน้นั จะเห็นไดว้ า่ เป็นความเปรียบแบบอุปมา คอื สิ่งหรือขอ้ ความท่ียก
มาเปรียบเทียบกบั สิ่งท่ีเรากล่าวถึง เพอ่ื ทาใหผ้ อู้ า่ นเขา้ ใจส่ิงท่ีกาลงั กล่าวถึงไดอ้ ยา่ งชดั เจนและลึกซ้ึงยงิ่ ข้ึน

๒.๒ การใชส้ านวนโวหาร การที่คนไทย เป็นคนเจา้ บทเจา้ กลอนชอบพดู จาใหเ้ ป็นสานวนต่างๆ จึง
ปรากฏในเรื่องสามกก๊ ตอนน้ี ไดแ้ ก่ ไดใ้ หม่แลว้ ลืมเก่า ดงั ตอนท่ีกวนอกู ล่าวกบั โจโฉวา่ เหตุท่ีเอาเส้ือใหม่ท่ีโจโฉ
ใหใ้ ส่ไวช้ ้นั ใน แลว้ เอาเส้ือเก่าใส่ช้นั นอกวา่

“กวนอจู ึงวา่ เส้ือเก่าน้ีของเล่าปี่ ให้ บดั น้ีจะไปอยทู่ ี่ใดมิไดแ้ จง้ ขา้ พเจา้ จึงเอาเส้ือผืนน้ีใส่
ช้นั นอก หวงั จะดูตา่ งหนา้ เล่าปี่ คร้ันจะเอาเส้ือใหม่ใส่ช้นั นอก คนท้งั ปวงจะครหานินทาวา่ ไดใ้ หม่แลว้ ลืมเก่า ”

สานวนท่ีปรากฏอีก ๑ สานวน ไดแ้ ก่ ตวั ตวั ตายก่อนไข้ ซ่ึงปัจจุบนั ไม่ใชแ้ ต่ใชส้ านวนวา่ ตีตนไปก่อน
ไข้ ดงั ปรากฏตอนที่อว้ นเส้ียวแกลง้ ทาเป็นทกุ ข์ เตียนหอ้ งจึงกล่าวกบั อว้ นเส้ียววา่

“คนท้งั ปวงก็ลือชาปรากฏวา่ ทา่ นเป็นใหญ่อยใู่ นหวั เมืองฝ่ายเหนือ เหตุใดทา่ นมาคิดยอ่ ทอ้ จะมาตี
ตวั ตายก่อนไขน้ ้นั ไม่ควร”

๓. คณุ ค่าดา้ นสงั คม

๑) สะทอ้ นแนวคิดเกี่ยวกบั การทาสงครามของคนจีน ดงั น้ี

๑.๑ การทาสงครามน้นั มิใช่ใชก้ าลงั ทหารเพยี งอยา่ งเดียว การทาสงคราม นอกจากการใชก้ าลงั
ทหารยงั ตอ้ งอาศยั สติปัญญาและเลห่ เ์ หล่ียมกลอุบายเป็นสาคญั จึงจะสามารถเอาชนะขา้ ศึกศตั รูได้ ดงั เช่น ตอน
ที่เทียหยกวางกลอุบายล่อลวงใหก้ วนอูออกจากเมืองแหฝ้ ื อ เพอ่ื ใหท้ หารโจโฉเขา้ ยดึ เมืองแห้ฝือ และก็ทาได้
สาเร็จ

“มา้ เทง้ ไปอยเู่ มืองเสเหลียงน้นั มีทหารเป็นอนั มาก ถา้ ทา่ นจะยกทพั ไปตีเอา บดั น้ีเมืองเรากเ็ ป็น
กงั วลอยู่ ขอใหท้ า่ นเร่งแตง่ ผูม้ ีสติปัญญาไปเกล้ียกลอ่ มหาตวั มา้ เทง้ กลบั เขา้ มา อยา่ ใหท้ นั มา้ เทง้ รู้วา่ ทา่ นจบั ตงั
สินกบั พวกเพ่อื นฆา่ เสีย ขา้ พเจา้ เห็นวา่ เทง้ ไม่แจง้ เน้ือความท้งั น้ีกจ็ ะเขา้ มา จึงจบั ฆ่าเสียกจ็ ะไดโ้ ดยงา่ ย ”

๑.๒ บุคลิกภาพผนู้ า ผนู้ าท่ีจะยงิ่ ใหญแ่ ละประสบความสาเร็จ นอกจากจะตอ้ งมีสติปัญญาเฉลียว
ฉลาด เขยี วชาญในการรบแลว้ ควรมีความพยายามและความอดทนในการทาการท่ีมุง่ หวงั ดงั เช่น ตอนท่ีโจโฉใช้
ความเพียรพยายามอดทนและใชจ้ ิตวทิ ยาเป็นอยา่ งมากในการผกู มดั ใจกวนอใู หเ้ กิดความจงรักภกั ดีตอ่ ตนเอง
ซ่ึงโจโฉกท็ าไดส้ าเร็จข้นั หน่ึง แมก้ วนอูจะยงั คงความซ่ือสัตยต์ ่อเล่าป่ี ไม่คลาย แตก่ ็รู้สึกสานึกในบุญคณุ ของโจ
โฉและพร้อมท่ีจะตอบแทนบุญคณุ ในภายหนา้

“ โจโฉจึงถามเทียหยกวา่ ทา่ นจะคิดล่อลวงประการใด เทียหยกจึงวา่ ท่านจบั ทหารเล่าปี่ ไวไ้ ดเ้ ป็น
อนั มาก จงใหบ้ าเหน็จรางวลั ใหถ้ ึงขนาด แลว้ ส่ังใหท้ าตามคาเราจึงปล่อยเขา้ ไปในเมืองใหบ้ อกวา่ หนีกลบั มา
ได้ ถา้ เราจะทาการก็ให้เป็นไส้ศึกอยใู่ นเมือง แลว้ ใหแ้ ต่ง ทหารไปรบล่อ ถา้ กวนอูไล่ออกมานอกเมืองแลว้ จึง
ใหท้ หารซ่ึงซุ่มอยทู่ ้งั สองขา้ งลอ้ มไว้ จึงแตง่ ใหผ้ มู้ ีสติไปเกล้ียกลอ่ มกวนอเู ห็นจะไดโ้ ดยงา่ ย”

๑.๓ ความสาคญั ของนกั การทูต นกั การทูตมีความสาคญั ในการช่วยราชการบา้ นเมือง แมก้ ระทง่ั
ในยามศึกสงคราม ผทู้ ่ีทาหนา้ ท่ีทางการทตู ตอ้ งเป็นผทู้ ี่มีสติปัญญาเฉลียวฉลาด มีโวหารทางการพดู เป็นเลิศ
ดงั เช่น เตียวเล้ียวที่สามารถโนม้ นา้ วใจใหก้ วนอยู อมรับราชการกบั โจโฉเป็นผลสาเร็จ

“เตียวเล้ียวจึงตอบวา่ เดิมท่านเล่าป่ี เตียวหุยไดส้ าบานไวต้ ่อกนั วา่ เป็นพ่ีนอ้ งร่วมสุขแลทกุ ขเ์ ป็น
ชีวติ อนั เดียวกนั .... เมื่อทา่ นตายแลว้ เลา่ ปี่ เตียวหุยก็จะตายดว้ ย ซ่ึงท่านสาบานไวต้ ่อหนา้ กนั ก็จะมิเสียความ
สตั ยไ์ ปหรือ คนท้งั ปวงกจ็ ะลว่ งนินทาวา่ ความคิดท่านนอ้ ย...เตียวเล้ียวจึงวา่ มหาอุปราชใหท้ หารลอ้ มไวเ้ ป็นอนั
มาก ถา้ ท่านมิสมคั รเขา้ ดว้ ยเห็นชีวิตท่านจะถึงแก่ความตายหาประโยชนม์ ิได้ ขอใหท้ ่านอยกู่ บั มหาอุปราชก่อน
เถิด จะไดม้ ีประโยชน์สามประการ”

๑.๔ พลงั ของความสามคั คชี ่วยใหบ้ า้ นเมืองอยรู่ อดปลอดภยั จากขา้ ศึกศตั รู ในการทาสงครามถา้
มีความเป็นน้าหน่ึงใจเดียวกนั ยอ่ มเกิดพลงั ในการต่อสู้ขา้ ศึก แต่หากขาดซ่ึงความสามคั คแี ลว้ ยอ่ มเสียทีแก่ขา้ ศึก
โดยงา่ ย เช่น การท่ีอว้ นเส้ียวไม่ส่งทหารไปช่วยเล่าป่ี เป็นเหตหุ น่ึงที่ทาใหเ้ ล่าป่ี ปราชยั หรือการท่ีบิตก๊ บิฮอง
กนั หยง ทิง้ เมืองเพราะคิดวา่ จะสูโ้ จโฉมิได้ และตนั เต๋งกลบั เปิ ดประตูรับโจโฉเป็นเหตุใหโ้ จโฉยดึ เมืองชีจ๋ิวได้
งา่ ย

๒. สะทอ้ นค่านิยมในการประพฤติปฏิบตั ิของคนในสงั คม ดงั น้ี

๒.๑ ค่านิยมเรื่องความซ่ือสัตย์ จากเร่ืองสามก๊กตอนกวนอูไปรับราชการกบั โจโฉ สะทอ้ นให้
เห็นคา่ นิยมดา้ นความซื่อสตั ยไ์ ดเ้ นชดั ที่สุด ดงั ความวา่

“โจโฉรู้ดงั น้นั ก็เกรงใจกวนอวู า่ มีความสัตยแ์ ลกตญั ญตู ่อเล่าป่ี โจโฉจึงใหก้ วนอูกบั ภรรยา
เล่าปี่ ไปอยู่ ณ ตึกสองหลงั มีชานกลาง กวนอจู ึงใหพ้ ่สี ะใภท้ ้งั สองคนน้นั อยตู่ ึกหน่ึง แลว้ ใหท้ หารที่แก่ราชการ
อยรู่ ักษาประมาณสิบคน ตวั น้นั อยตู่ ึกหน่ึงระวงั รักษาพสี่ ะใภท้ ้งั สอง”

กวนอถู ือเป็นตวั ละครสาคญั ที่สะทอ้ นค่านิยมเรื่องความซื่อสัตย์ บทบาทและพฤติกรรมขงกวนอู
ไม่วา่ จะแสดงออกต่อภรรยาของเลา่ ปี่ หรือโจโฉก็ลว้ นสนบั สนุนค่านิยมเรื่องความซ่ือสัตยท์ ้งั สิ้น

๒.๒ ค่านิยมความจงรักภกั ดีตอ่ พระมหากษตั ริย์ เช่น การท่ีโจโฉส่งทหารไปล่อใหก้ วนอูตาม
ออกมานอกเมืองและลอ้ มจบั ตวั กวนอไู ว้ เตียวเล้ียวทหารฝ่ายโจโฉซ่ึงกวนอูเคยช่วยชีวิตไวเ้ ป็นผเู้ ขา้ ไปเกล้ีย
กล่อมกวนอใู หไ้ ปอยกู่ บั โจโฉ กวนอยู อมจานนแต่ขอเงื่อนไขเป็นสัญญาคือขอใหไ้ ดเ้ ป็นขา้ ของพระเจา้ เห้ียนเต้

“ กวนอูจึงวา่ เดิมเราไดส้ าบานกนั ไวก้ บั เล่าป่ี เตียวหุยวา่ จะช่วยทานุบารุงพระเจา้ เห้ียนเต้
แลอาณาประชาราษฎรใหอ้ ยเู่ ยน็ เป็นสุข ซ่ึงเราจะสมคั รเขา้ ดว้ ยน้นั เราจะขอเป็นขา้ พระเจา้ เห้ียนเตป้ ระการ
หน่ึง”

๒.๓ คา่ นิยมความกตญั ญูรู้คณุ เช่น ตอนท่ีเตียวเล้ียวกลา่ วถึงลกั ษณะนิสยั ของกวนอูดงั ความวา่

“อนั น้าใจกวนอูน้นั ถา้ ผใู้ ดมีแลว้ เห็นจะเป็นเหมือนอิเยยี ง อนั เลา่ ป่ี กบั กวนอูน้นั มิไดเ้ ห็นพี่
นอ้ งกนั ซ่ึงมีความรักกนั น้นั เพราะไดส้ าบานต่อกนั เลา่ ปี่ เป็นแต่ผนู้ อ้ ย เล้ียงกวนอไู มถ่ ึงขนาด กวนอยู งั มี
น้าใจกตญั ญูตอ่ เลา่ ป่ี จึงคิดจะติดตามมิไดท้ ิ้งเสีย ”

๓) สะทอ้ นเรื่องความเช่ือของคนในสงั คม ดงั น้ี

๓.๑ ความเช่ือในโชคลาง เช่น แมโ้ จโฉจะเป็นแมท่ พั ท่ีมีความสามารถในการรบเมื่อยกทพั มาเกิดลม
พายพุ ดั ธงชยั หกั ก็ตอ้ งพ่ึงคาทานายทายทกั จะเห็นไดว้ า่ เป็นเรื่องสาคญั ของการรบโบราณท่ีตอ้ งถือฤกษย์ าม
และ โชคลาง ดงั ความวา่

“ฝ่ายโจโฉยกกองทพั มาใกลจ้ ะถึงเมืองเสียวพ่าย พอเกิดลมพายใุ หญพ่ ดั หนกั ธงชยั ซ่ึงปักมา
บนเกวยี นน้นั หกั ทบั ลง โจโฉเห็นวปิ ริตดงั น้นั กใ็ หท้ หารหยดุ ต้งั คา่ ยมน่ั ไวแ้ ลว้ ถามท่ีปรึกษาวา่ ซ่ึงลมพายพุ ดั มา
ถกู ธงชยั เราหกั ลงท้งั น้ี จะเห็นดีแลร้ายประการใด ซุนฮกจึงวา่ ซ่ึงเกิดพายใุ หญ่พดั ธงชยั หกั ทบั ลงมาน้นั เป็นลม

ตะวนั ออก เวลาค่าวนั น้ีดีร้ายเล่าป่ี จะยกทพั ออกมาปลน้ ค่ายเราเป็นมนั่ คง พอมอกายเขา้ มาวา่ แก่โจโฉวา่ ลม
ตะวนั ออกพดั มาถกู ธงหกั น้นั ขา้ พเจา้ เห็นวา่ กลางคนื วนั น้ีจะมีผมู้ าปลน้ ค่าย”

๓.๒ ความเช่ือในเร่ืองความฝัน เช่น เมื่อนางบิฮูหยนิ และกาฮูหยนิ เล่าความฝันของนางที่เก่ียวกบั เล่า
ปี่ ใหก้ วนอฟู ัง กวนอูก็เกิดวิตก ดงั ความวา่

“...นางกาฮูหยนิ จึงตอบวา่ คนื น้ีพฝ่ี ันเห็นเล่าป่ี ตกหลุมลงคร้ันต่ืนข้นึ มากต็ กใจจึงแกฝ้ ันนางบิฮู
หยนิ เห็นพร้อมกนั วา่ เล่าป่ี ตายแลว้ พจ่ี ึงร้องไห้รัก กวนอูไดฟ้ ังดงั น้นั พเิ คราะห์ดูเห็นฝันผดิ ประหลาด สาคญั
วา่ เลา่ ปี่ เป็นตายก็ร้องไห้ดว้ ย ”

๓.๓ ความเชื่อเร่ืองบญุ กรรมที่ตนไดก้ ระทาไว้ สามกก๊ ตอนกวนอไู ปรับราชการกบั โจโฉ แสดงให้
เห็นความเช่ือเรื่องบุญกรรมที่ไดท้ ามาเช่น

“แลว้ วา่ บดั น้ีขา้ พเจา้ เขา้ มาปรึกษาดว้ ย พท่ี ้งั สองจะเห็นประการใด นางกาฮูหยนิ จึงวา่ เวลาคืน
น้ีโจโฉเขา้ ในเมืองไดพ้ น่ี ้ีเกรงอยวู่ า่ จะเป็นอนั ตรายต่างๆเป็นเดชะบญุ ของเรา ”

๔) สะทอ้ นเกี่ยวกบั ขนบธรรมเนียมประเพณีต่างๆของสงั คมจีนดงั น้ี

๔.๑ การจดั เล้ียง การจดั เล้ียงเป็นเอกลกั ษณ์ของคนจีน ในสังคมจีนไมว่ า่ จะในโอกาสแสดงความ
ยนิ ดี ตอ้ นรับ หรือขอบคุณมกั จะจดั อาหารเล้ียงกนั เป็นประจาจนกลายเป็นประเพณีไปโดยปริยาย ดงั ความวา่

“...อว้ นถาไดฟ้ ังดงั น้นั กม็ ีความสงสารเป็นอนั มาก กใ็ หแ้ ต่งโตะ๊ เล้ียงแลว้ จดั แจงที่อยใู่ หเ้ ลา่ ปี่
อาศยั จึงแต่งหนงั สือบอกไปถึงบิดาตามคาเล่าป่ี ใหม้ า้ ใชถ้ ือไปก่อน...”

๔.๒ การใหข้ องกานลั การใหข้ องกานลั เป็นสิ่งท่ีชาวจีนนิยมทากนั ในเกือบทุกโอกาส จากเรื่องจะ
เห็นไดว้ า่ โจโฉใหเ้ คร่ืองเงิน เครื่องทองเส้ือผา้ ดีๆและใหผ้ า้ แพรขาวอยา่ งดีแก่กวนอูเพื่อทาถุงใส่หนวด การให้
ของกานลั เช่นน้ีเป็นกลวิธีหน่ึงที่ชาวจีนนิยมกระทาเพื่อเป็นเคร่ืองผกู ใจดงั ความวา่

“คร้ันอยมู่ าวนั หน่ึง โจโฉใหเ้ ชิญกวนอูมากินโต๊ะ เห็นกวนอูห่มเส้ือขาด โจโฉจึงเอาเส้ืออยา่ ง
ดีใหก้ วนอู กวนอูรับเอาเส้ือแลว้ จึงเอาเส้ือใหมน่ ้นั ใส่ช้นั ใน เอาเส้ือเก่าน้นั ใส่ช้นั นอก ”

“กวนอจู ึงตอบวา่ หนวดของขา้ พเจา้ ประมาณร้อยเส้น คร้ันถึงเทศกาลหนาวกห็ ลน่ ไป
บา้ ง ขา้ พเจา้ จึงทาถุงใส่ไว้ โจโฉไดฟ้ ังดงั น้นั จึงเอาแพรขาวอยา่ งดี ทาถุงใหก้ วนอสู าหรับใส่หนวด”

สามก๊กตอนที่เรียนเป็นตอนท่ีเนน้ ดา้ นคุณธรรม จริยธรรมของตวั ละคร เช่น ความจงรักภกั ดี ความ
ซ่ือสัตย์ ความกตญั ญู การยดึ ถือสจั จะ ซ่ึงถือเป็นค่านิยมท่ีทุกสงั คมยกยอ่ งเพยี งแตใ่ นแต่ละสังคมใหค้ วามสาคญั
มากนอ้ ยต่างกนั