รายงาน สมุดรายวันเฉพาะ

รายงาน

เรื่อง สมุดรายวันเฉพาะ

จัดทำโดย

นางสาวตวงทิพย์ พื้นฉลาด 6514621008
นางสาวปิยาพร สุขวัฒฑโน 6514621020
นางสาวภัทราพร ฉิมแช่ม 6514621024
นางสาวสิริยากร มีพูล 6514621030
นางสาวนภัสสร พุ่มทอง 6514621039

เสนอ
อาจารย์อลิษา ประสมผล

รายงานเล่มนี้เป็นส่วนหนึ่งของการเรียนวิชา การบัญชีขั้นต้น 3031104
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565
มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี



รายงาน

เรื่อง สมุดรายวันเฉพาะ

จัดทำโดย

นางสาวตวงทิพย์ พื้นฉลาด 6514621008
นางสาวปิยาพร สุขวัฒฑโน 6514621020
นางสาวภัทราพร ฉิมแช่ม 6514621024
นางสาวสิริยากร มีพูล 6514621030
นางสาวนภัสสร พุ่มทอง 6514621039

เสนอ
อาจารย์อลิษา ประสมผล

รายงานเล่มนี้เป็นส่วนหนึ่งของการเรียนวิชา การบัญชีขั้นต้น 3031104
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565
มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี

ก

คำนำ

การบัญชีชั้นต้นเป็นวิชาในสาขาการบัญชีที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อนำไปใช้ประโยชน์ช่วยและการ
ศึกษาให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลเพื่อให้นักศึกษาบรรลุเป้าหมายตามที่กำหนดไว้สมุดรายวัน
เฉพาะเล่มนี้เกิดจากการศึกษาค้นคว้าหาข้อมูลและเรียบเรียงมาจากสื่อต่างๆและหนังสือบัญชีชั้นต้นโดย
มีวัตถุประสงค์เพื่อก่อเล่มรายงานนี้ขึ้นมาเพื่อ นักศึกษา และบุคคลทั่วไปที่ต้องการเพิ่มพูนความรู้ ตลอด
จนนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำเนินงาน

รายงานเล่มนี้ ได้นำเสนอแนวคิด และหลักการต่างๆเกี่ยวกับข้อมูลการจัดทำบัญชีสมุดรายวัน
เฉพาะซึ่งประกอบด้วยหัวข้อต่างๆในสมุดรายวันเฉพาะ เช่น สมุดรายวันรับเงิน สมุดรายวันจ่ายเงิน
สมุดรายวันซื้อ สมุดรายวันขาย สมุดรายวันส่งคืน สมุดรายวันรับคืน สมุดเงินสดจแต่ละบทจะมุ่งเน้นให้
ผู้ศึกษามีความรู้ความเข้าใจในหลักการ และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้

หวังว่าวิชาการบัญชีชั้นต้นเล่มนี้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้ศึกษา และผู้สนใจที่ศึกษาได้ตามสมควร
โอกาสนี้ ขอขอบคุณอาจารย์ที่ปรึกษาที่ที่ให้ความอนุเคราะห์ และสนับสนุนการจัดทำสมุดรายวันเฉพาะ
เล่มนี้จนสำเร็จ

ผู้จัดทำ
วันที่ 12 กันยายน 2565

สารบัญ ข

เรื่อง หน้า
คำนำ ก
สารบัญ ข
สมุดรายวันเฉพาะ 1
สมุดรายวันซื้อ 1
สมุดรายวันขาย 5
สมุดรายวันรับคืน 7
สมุดรายวันส่งคืน 10
สมุดเงินสด 13
สมุดรายวันรับเงิน 16
สมุดรายวันจ่ายเงิน 21
บรรณานุกรม 26
ภาคผนวก 27

1

การที่กิจการใช้สมุดรายวันทั่วไปในการบันทึกรายการต่างๆที่เกิดขึ้นในเเต่ละวันนั้น ทำให้สมุดรายวันทั่วไปทำ
หน้าที่ในการเเสดงข้อมูลของรายการทุกรายการที่จะต้องบันทึกบัญชีโดยเป็นการบันทึกในเเต่ละวัน และเป็นด่าน
เเรกและด่านเดียวที่รายการต่างๆจะต้องถูกบันทึกก่อนที่จะผ่านไปยังบัญชีเเยกประเภท อย่างไรก็ตามหากมีรายการ
เกิดขึ้นมากๆการใช้สมุดรายวันทั่วไปเพียงเล่มเดียวจะไม่มีความเหมาะสม เนื่องจากหลายสาเหตุ ดังนั้นหากมีรา
ยการเเต่ละวันเกิดขึ้นมากๆมาลงเป็นสมุดรายวันเฉพาะเรื่องนั้นจึงทำให้เกิดสมุดรายวันเฉพาะขึ้นมา

สมุดรายวันเฉพาะ

สมุดรายวันเฉพาะ ได้แก่สมุดรายวันที่ถูกออกแบบขึ้นมาเพื่อบันทึกรายการเฉพาะเรื่องรายการเหล่านั้นจะเป็น
รายการที่เกิดขึ้นบ่อยๆเหมือนกันจนคุ้มค่าต่อการเเยกเล่มของสมุดรายวันเพื่อทำการบันทึกเฉพาะเรื่องนั้นๆ สมุดราย
วันเฉพาะจึงเป็นสมุดรายวันที่มีการจัดทำเพิ่มเติมขึ้นมาจากสมุดรายวันทั่วไป โดยมีขึ้นตามความเหมาะสมของรา
ยการเเต่ละกิจการ สมุดรายวันเฉพาะมีดังนี้

1. สมุดรายวันซื้อ
2. สมุดรายวันขาย
3. สมุดรายวันรับคืน
4. สมุดรายวันส่งคืน
5. สมุดรายวันจ่าย
6. สมุดรายวันรับ
7. สมุดเงินสด

สมุดรายวันซื้อ

สมุดรายวันซื้อหรือในกิจการเรียกกันว่า "สมุดซื้อเชื่อ" มีไว้เพื่อใช้ในการบันทึกรายการ "ซื้อสินค้าเป็นเงินเชื่อ"
จากรายการที่เกิดขึ้นในแต่ละกิจการบางรายการอาจเป็นการซื้ออุปกรณ์สำนักงาน บางรายการเป็นรายการซื้อสินค้า
มาเพื่อไว้จำหน่ายสมุดรายวันซื้อจะใช้ในการบันทึกเฉพาะรายการ ซื้อสินค้าและการซื้อสินค้าดังกล่าวเป็นการ ซื้อ
เชื่อเท่านั้นจึงจะนำไปบันทึกใน สมุดรายวันซื้อ

สมุดรายวันซื้อ

วัน เดือน ปี ใบกำกับ ชื่อเจ้าหนี้ เงื่อไขการ เลขที่บัญชี จำนวนเงิน
สินค้า ชำระเงิน
สำหรับลง ปี
เดือน สำหรับ สำหรับลงชื่อเจ้าหนี้ สำหรับลง สำหรับเวลา สำหรับจำนวน
วันที่เกิด ลงเลขที่ ที่กิจการไปซื้อสินค้า เงื่อนไข ผ่านบัญชีไป เงินที่เกิดขึ้น
รายการ หลักฐาน บัญชีแยก
การชำระเงิน ประเภทย่อย
ตามที่ตกลง

Purchase Journal 2

Data Invoice Account Payable Credit Term Reference Amounts
number

ขั้นตอนในการบันทึกรายการในสมุดรายวันซื้อ

1.เมื่อเกิดรายการขึ้น จะนำเอกสารหลักฐานมาใช้ในการบันทึกรายการ

2. ลงวันที่รายการที่เกิด

3. ลงเลขที่เอกสารหลักฐาน

4. ลงรายชื่อเจ้าหนี้

5. ลงรายการเชื่อ

6. ลงจำนวนเงิน

ตัวอย่าง รายการที่เกิดขึ้นของร้าน รังสิต ในปี 2551 มีดังต่อไปนี้

ตค. 1. ซื้อสินค้าจากห้างหุ้นส่วน ปทุมและเพื่อน 25,000 บาท เงื่อนไข 2/10 , n/30 ใบกำกับ
สินค้าเลขที่ 289

14. ซื้อสินค้าจากบริษัท อยุธยา 35,000 บาท เงื่อนไข 2/10. ก/15 ตามใบกำกับ
สินค้าเลข 1109

19. ซื้อสินค้าจากห้างหุ้นส่วน ปทุมและเพื่อน 45,000 บาท งื่อนไข 2/10. ก/30 ใบกำกับ
สินค้าเลขที่ 297

การลงรายการจะเป็นดังต่อไปนี้ สมุดรายวันซื้อ 3

วันเดือนปี ใบกำกับ ชื่อเจ้าหนี้ เงื่อนไข เลขที่ จำนวนเงิน
สินค้า การชำระ บัญชี
2551 25,000 -
ตค. 1 289 เงิน 2011 35,000 -
45,000 -
หจก. ปทุมและเพื่อน 2/10 , n/30 105,000 -

14 1109 บ. อยุธยา 2/10 , ก/15 2012

19 297 หจก. ปทุมและเพื่อน 2/10 , ก/30 2011
เดบิต ซื้อ เครดิตเจ้าหนี้ 501/201
การค้า

1. เมื่อเกิดรายการซื้อสินค้าเป็นเงินเชื่อ ก็จะบันทึกรายการที่เกิดขึ้นในสมุดรายวันซื้อ

2. และบันทึกในบัญชีเจ้าหนี้รายตัว (บัญชีย่อย) เพื่อจะได้ทราบว่าติดหนี้เจ้าหนี้แต่ละรายการอยู่เท่าใดดังตัวอย่าง

ข้าง

ล่าง ทำให้หราบว่าในขณะนี้ติดหนี้ หจก ปทุมและเพื่อนทั้งสิ้น 70,000บาท และติดหนี้ บ.อยุธยา 35,000 บาท

3. ทุกสิ้นเดือน ก็จะไปบันทึกบัญชีซื้อและบัญชีเจ้าหนี้การค้า จะเห็นได้ว่าการมีบัญชีซื้อทำให้กิจการบันทึกบัญชีซื้อ

และบัญชีเจ้าหนี้การค้าเพียงครั้งเดียว ไม่ว่าในเดือนนั้นจะมีการซื้อกี่ครั้งก็ตาม เป็นการลดงานและทำให้การลง

บัญชีมีความสะดวกเป็นอย่างมาก จากตัวอย่างยอดซื้อเชื่อรวมทั้งสิ้น 105,000 บาท
เจ้าหนี้…หจก ปทุมและเพื่อน
2011

วันเดือนปี รายการ หน้า เดบิต เครดิต คงเหลือ

2551 ซื้อ 1 25,000 - 25,000 -
ตค. 1 ซื้อ 1 45,000 - 45,000 -

19

วันเดือนปี รายการ เจ้าหนี้…บ.อยุธยา จำกัด 4
หน้า เดบิต
2012
2551 1 เครดิต คงเหลือ
ตค. 14 ซื้อ
35,000 - 35,000 -

บัญชีเจ้าหนี้การค้า 201

ว.ด.ป. รายการ จำนวนเงิน ว.ด.ป. รายการ

2551 1 105,000 -
ตค. 31 ซื้อ

ว.ด.ป. รายการ บัญชีซื้อ รายการ 501
จำนวนเงิน ว.ด.ป. จำนวนเงิน
2551
ตค. 31 ซื้อ 1 105,000 -

5

สมุดรายวันขาย

สมุดรายวันขายหรือในบางกิจการเรียกกันว่า “สมุดขายเชื่อ” มีไว้เพื่อใช้ในการบันทึกรายการ “ขายสินค้าเป็น
เงินเชื่อ” สมุดรายวันขายจะใช้ในการบันทึกเฉพาะรายการ ขายสินค้า เเละการขายสินค้าดังกล่าวเป็นการ ขายเชื่อ
เท่านั้นจึงจะนำไปบันทึกใน สมุดรายวันขาย รูปแบบของสมุดรายวันขายประกอบด้วยข้อมูลสำคัญที่ใช้เป็นหลักฐาน
ในการอ้างอิงและการผ่านบัญชีดังต่อไปนี้

สมุดรายวันขาย
วันเดือนปี ใบกสำินกัคบ้าภาษี เงืช่อำนรไะขเกงินาร เลขที่บัญชี จำนวนเงิน
สำหรับลง สำหรับลงเลขที่ ชื่อลูกหนี้
ปี เดือน วัน หลักฐาน
ที่เกิดรายการ สำหรับลงชื่อลูกหนี้ สำหรับลง สผ่ำาหนรบัับญเวชีลไปา สำหรับจำนวน
ที่กิจการขายสินค้า เงื่อนไขการ เงินที่เกิดขึ้น
ชำระเงิน บัญชีแยก
ตามที่ตกลง ประเภทย่อย

Invoice Sale Journal Credit
number Term
Date Account Receivable Reference Amounts

ขั้นตอนในการบันทึกรายการในสมุดรายวันขาย
1.เมื่อเกิดรายการขึ้น จะนำเอกสารหลักฐานมาใช้ในการบันทึกรายการ
2. ลงวันที่รายการที่เกิดขึ้น
3. ลงเลขที่เอกสารหลักฐาน
4. ลงรายชื่อลูกหนี้
5. ลงรายการเชื่อ
6. ลงจำนวนเงิน

ตัวอย่าง รายการที่เกิดขึ้ยของร้าน จ. ในปี 2551 มีดังต่อไปนี้

ตค. 1. ขายสินค้าให้ห้างหุ้นส่วน ศรีและเพื่อน 50,000 บาท เงื่อนไข 2/10 , n/3
ใบกำกับสินค้าเลขที่ 289

14. ขายสินค้าให้บริษัท นครนายก 70,000 บาท เงื่อนไข 2/10 , n/15 ตามใบกำกับ
สินค้าเลขที่ 290

19. ขายสินค้าให้ห้างหุ้นส่วน ศรีและเพื่อน 90,000 บาท เงื่อนไข 2/10 , n/30 ใบ
กำกับสินค้าเลขที่ 291

การลงรายการจะเป็นดังต่อไปนี้ สมุดรายวันขาย 6

วันเดือนปี ใบสิกนำค้กาับ ชื่อลูกหนี้ เงืช่อำนรไะขเกงินาร เลขที่บัญชี จำนวนเงิน
50,000 -
ต25ค5. 1 1 289 หจก.ศรีและเพื่อน 2/10 , n/30 1021 70,000 -
14 290 บ.นครนายก 2/10 , n/15 1022 90,000 -
19 291 หจก.ศรีและเพื่อน 2/10 , n/30 1021 210,000 -
เดบิต ลูกหนี้การค้า เครดิต ขาย 102/401

1. เมื่อเกิดรายการขายสินค้าเป็นเงินเชื่อ ก็จะบันทึกรายการที่เกิดขึ้นในสมุดรายวันขาย

2. และบันทึกในบัญชีลูกหนี้รายตัว (บัญชีย่อย) เพื่อจะได้ทราบว่าติดหนี้ลูกหนี้แต่ละรายอยู่เท่าใด ดังตัวอย่างข้าง

ล่าง

ทำให้ทราบว่าในขณะนี้ติดหนี้ หจก. ปทุมและเพื่อนทั้งสิ้น 140,000 บาท และติดหนี้ บ.อยุธยา 70,000 บาท

3. ทุกสิ้นเดือน ก็จะไปบันทึกบัญชีขายและบัญชีลูกหนี้การค้า จะเห็นได้ว่าการมีบัญชีขายทำให้กิจการบันทึกบัญชี

ขายและบัญชีลูกหนี้การค้าเพียงครั้งเดียวไม่ว่าในเดือนนั้นจะมีการขายกี่ครั้งก็ตาม เป็นการลดงานและทำให้การ

ลง 1021
บัญชีมีความสะดวกเป็นอย่างมากจากตัวอลูยก่าหงยนี้อ…ดหขจากย.เชศื่อรีแรวลมะทเัพ้ืง่อสิ้นน 210,000 บาท

วันเดือนปี รายการ หน้า เดบิต เครดิต คงเหลือ

2551 1 50,000 - 50,000 -
ตค. 1 ขาย 1 90,000 - 140,000 -

19 ขาย

ลูกหนี้…บ. นครนายก จำกัด 1022

วันเดือนปี รายการ หน้า เครดิต คงเหลือ
2551
ตค. 14 ขาย 1 70,000 - 70,000 -

บัญชีลูกหนี้การค้า 7

ว.ด.ป. รายการ จำนวนเงิน ว.ด.ป. รายการ 102
2551
ตค. 31 ขาย 401 210,000 - จำนวนเงิน

ว.ด.ป. รายการ บัญชีขาย รายการ 401

จำนวนเงิน ว.ด.ป. จำนวนเงิน

2551 201 210,000 -
ตค. 31 ลูกหนี้

สมุดรายวันรับคืน
ใช้ในการบันทึกรายการ รับคืนสินค้าเป็นเงินเชื่อ สมุดรายวันรับคืนจะใช้บันทึกเฉพาะรายการ รับคืนสินค้า

และการรับคืนดังกล่าวเป็นการ รับคืนเชื่อ เท่านั้นจึงจะนำไปบันทึกใน สมุดรายวันรับคืน สำหรับการรับคืนที่จ่าย

ด้วยเงินสดจะอยู่ในสมุดเงินสดอยู่แล้วรูปแบบของสมุดรายวันรับคืนประกอบด้วยข้อมูลที่ใช้เป็นหลักฐานในการ

อ้างอิงและ

ผ่านการบัญชีดังต่อไปนี้ สมุดรายวันรับคืน

วันเดือนปี ใบกำกับ ชื่อลูกหนี้ เงื่อนไขการ เลขที่บัญชี จำนวนเงิน
สินค้า ชำระเงิน
สำหรับลงปี สำหรับลง สำหรับลงชื่อลูกหนี้ที่ สำหรับลง สำหรับเวลา สำหรับจำนวน
เดือน วัน ที่ เลขที่หลัก กิจการรับคืนสินค้า เงื่อนไขการชำระ ผ่านบัญชีไป เงินที่เกิดขึ้น
เกิดรายการ ฐาน เงินตามที่ตกลง บัญชีแยก

ประเภทย่อย

Credit Sale Return Journal
Note
Date Account Receivable Credit Term Reference Amounts

8

ขั้นตอนในการบันทึกรายการในสมุนรายวันรับคืน
1.เมื่อเกิดรายการขึ้น จะนำเอกสารหลักฐานมาใช้ในการบันทึกรายการ
2.ลงวันที่รายการที่เกิด
3.ลงเลขที่เอกสารหลักฐาน
4.ลงรายชื่อลูกหนี้
5.ลงจำนวนเงิน
6.ผ่านบัญชีโดยการ เดบิตบัญชีรับคืนและ เครดิตบัญชีลูกหนี้

ตัวอย่าง รายการที่เกิดขึ้นของร้าน จ.ในปี 2551 มีดังต่อไปนี้
ตค. 21 รับคืนสินค้าจากห้างหุ้นส่วน ศรีและเพื่อน 2,000 บาท จากการขายตามใบสำคัญ เลขที่ 89

24 รับคืนสินค้าให้บริษัท นครนายก 2,000 บาท จากการขายตามใบสำคัญ เลขที่ 90
29 รับคืนสินค้าให้ห้างหุ้นส่วน ศรีและเพื่อน 2,000 บาท จากการขายตามใบสำคัญ เลขที่ 91

การลงรายการจะเป็นดังต่อไปนี้

สมุดรายวันรับคืน

วันเดือนปี ใบกำกับ ชื่อลูกหนี้ เลขที่ จำนวนเงิน
สินค้า บัญชี

ต2ค5. 5211 89 หจก.ศรีและเพื่อน 1021 2,000 -
24 90 บ.นครนายก 1022 2,000 -
29 91 หจก.ศรีและเพื่อน 402/102 2,000 -
เดบิต รับคืน เครดิต ลูกหนี้การค้า 6,000 -

1.เมื่อเกิดรายการรับคืนสินค้าเป็นเงินเชื่อก็จะบันทึกรายการที่เกิดขึ้นในสมุดรายวันรับคืน
2.และบันทึกในบัญชีลูกหนี้รายตัว (บัญชีย่อย) เพื่อจะได้ทราบว่าติดหนี้ลูกหนี้แต่ละรายการอยู่เท่าใด ดัง
ตัวอย่างข้าง ล่าง ทำให้ทราบว่าในขณะนี้ติดหนี้ หจก.ปทุมและเพื่อนทั้งสิ้น 4,000 บาทและติดหนี้
บ.อยุธยา
2,000 บาท
3. ทุกสิ้นเดือนก็จะไปบันทึกบัญชีรับคืนและบัญชีลูกหนี้การค้า จะเห็นได้ว่าการที่มีบัญชีรับคืนทำให้

กิจการบันทึกบัญชีรับ
คืนและบัญชีลูกหนี้การค้าเพียงอย่างเดียวไม่ว่าในเดือนนั้นจะมีการรับคืนกี่ครั้งก็ตาม เป็นการลดงานและ
ทำให้การลงบัญชีมีความสะดวกจากตัวอย่างยอดรับคืนเชื่อทั้งสิ้น 6,000บาท

ลูกหนี้…หจก ศรีและเพื่อน 9

1021

วันเดือนปี รายการ หน้า เดบิต เครดิต คงเหลือ

2551 1 50,000 - 50,000 -
1 90,000 - 140,000
ตค. 1 ขาย 1 2,000 - 138,000 -
19 ขาย 1 2,000 - 136,000 -
21 รับคืน
29 รับคืน

-

ลูกหนี้…บ.นครนายก จำกัด 1022

วันเดือนปี รายการ หน้า เดบิต เครดิต คงเหลือ

2551 1 70,000 - 70,000 -
ตค. 14 ขาย 1 2,000 - 68,000 -
24 รับคืน
บัญชีลูกหนี้การค้า 102
วันเดือนปี รายการ
จำนวนเงิน วันเดือนปี รายการ จำนวนเงิน

2551 2551 402. 6,000 -
ตค. 31 รับคืน
401 210 ,000 - ตค. 31 รับคืน

วันเดือนปี รายการ บัญชีรับคืน รายการ 402
จำนวนเงิน วันเดือนปี จำนวนเงิน

2551

ตค. 31 ลูกหนี้การค้า 102 6 ,000 -

10

สมุดรายวันส่งคืน(Purchase Return Journal)

สมุดรายวันส่งคืน มีไว้เพื่อใช้ในการบันทึก รายการบันทึก❝ส่งคืนสินค้าที่ซื้อเป็นเงินเชื่อ❞เนื่องจากการซื้อ

เชื่อมีความสัมพันธ์กับเจ้าหนี้ที่จะต้องลดลง บางกิจการการอาจออกแบบเพื่อรองรับการส่งคืนสินค้าที่ซื้อเป็นเงินสด

แต่โดยทั่วไปการซื้อเป็นเงินสดจะได้รับการชำระเงินสดคืน ในที่นี้จะขอยกตัวอย่างเฉพาะการส่งคืนที่ซื้อเป็นเงินเชื่อ

เพื่อเพื่อสะดวกต่อการทำความเข้าใจ สมุดรายวันส่งคืนประกอบด้วยข้อมูลสำคัญที่ใช้เป็นหนักฐานในการอ้างอิงและ

การผ่านบัญชีต่างต่อไปนี้

สมุดรายวันส่งคืน

วันเดือนปี ใบหักหนี้ ชื่อเจ้าหนี้ เลขที่บัญชี จำนวนเงิน

สำหรับลง สำหรับ สำหรับลงชื่อเจ้าหนี้ ที่กิจการไป สำหรับเวลา สำหรับเงินที่
ปี เดือน วัน ลงเลขที่ ผ่านบัญชีไป เกิดขึ้น
ที่เกิด หลักฐาน ซื้อสินค้า
รายการ บัญชีแยก

ประเภท

ย่อย

Purchase Return Journal

Date Debit Account Payable Reference Amounts
Note

ขั้นตอนในการบันทึกรายการในสมุดรายวันส่งคืน

1.เมื่อเกิดรายการขึ้น จะนำเอกสารหลักฐานมาใช้ในการบันทึกรายการ
2.ส่งวันที่รายการที่เกิดในสมุดรายวันส่งคืน
3.ลงเลขที่เอกสารหลักฐาน
4.ลงรายชื่อเจ้าหนี้ในบัญชี
5.ลงจำนวนเงิน
6.ผ่านรายการโดยการเดบิตบัญชีเจ้าหนี้ และเครดิตบัญชีส่งคืน ณ วันสิ้นงวด

11

ตัวอย่าง จากตัวอย่างเดิมของสมุดรายวันซื้อ ถ้ารายการส่งคืนที่เกิดขึ้นของร้านค้า รังสิต ใน 2551 มีดังต่อไปนี้

ตค. 21 ส่งคืนสินค้าห้างหุ้นส่วน ปทุมและเพื่อน 5,000 บาท จากใบสำคัญเลขที่12
24 ส่งคืนสินค้าบริษัท อยุธยา 5,000 บาท จากใบสำคัญเลขที่ 109
29 ส่งคืนสินค้าบริษัทห้างหุ้นส่วน ปทุมและเพื่อน 5,000 บาท จากใบกำกับสินค้า เลขที่ 27

การลงรายการจะเป็นดังต่อไปนี้

สมุดรายวันส่งคืน

วันเดือน ใบกำกับ ชื่อเจ้าหนี้ เลขที่ จำนวนเงิน
ปี สินค้า บัญชี
2551
2011 5,000 -
ตค.21 12 หจก.ปทุมและเพื่อน 2012 5,000 -

24 109 บ.อยุธยา __________________________155__,0,0__000__0__--__

26 27 หจก.ปทุมและเพื่อน 2011
201\502
เดบิต เจ้าหนี้การค้า เครดิต ส่งคืน

1. เมื่อเกิดรายการส่งคืนสินค้าเป็นเงินเชื่อ ก็จะบันทึกรายการที่เกิดขึ้นในสมุดรายวันส่งคืน
2.และบันทึกในบัญชีเจ้าหนี้รายตัว(บัญชีย่อย)เพื่อจะได้ทราบว่าติดหนี้เจ้าหนี้แต่ละรายอยู่เท่าใด ดังตัวอย่างข้าง

ล่าง ทำให้ทราบว่าในขณะนี้ส่งคืน หจก.ปทุมและเพื่อนทั้งสิ้น 10,000 บาท และส่งคืน บ.อยุธยา 5,000 บาท
3.ทุกสิ้นเดือน จะไปบันทึกโดย เดบิตบัญชีเจ้าหนี้การค้า และเครดิตบัญชีส่งคืน จะเห็นได้ว่าการมีบัญชีส่งคืน

ทำให้กิจการบันทึกบัญชีส่งคืนและบัญชีเจ้าหนี้การค้าเพียงครั้งเดียว ไม่ว่าในเดือนนั้นจะมีการส่งคืนกี่ครั้ง
ก็ตาม เป็นการลดงานและทำให้การลงบัญชีมีความสะดวกเป็นอย่างมาก จากตัวอย่างยอดส่งคืนเชื่อรวมทั้งสิ้น
15,000 บาท

เจ้าหนี้…หจก. ปทุมและเพื่อน 12

วันเดือนปี รายการ หน้า เดบิต เครดิต คงเหลือ

2551 1 25,000 - 25,000 -
45,000 - 70,000 -
ตค. 1 ซื้อ 1 65,000 -
19 ซื้อ 1 5,000 - 60,000 -
21 ส่งคืน 1 5,000 -
29 ส่งคืน

วันเดือนปี รายการ เจ้าหนี้……บ. อยุธยา จำกัด เครดิต คงเหลือ

หน้า เดบิต

2551 1 35,000 - 35,000 -
30,000 -
ตค. 14 ซื้อ 1 5,000 -
24 ส่งคืน

ว.ด.ป. รายการ บัญชีเจ้าหนี้การค้า จำนวนเงิน

2551 จำนวนเงิน ว.ด.ป. รายการ
ตค. 31 ส่งคืน
2551 501 105,000 -
502 15,000 - ตค. 31 ซื้อ

บัญชีส่งคืน

ว.ด.ป. รายการ จำนวนเงิน ว.ด.ป. รายการ จำนวนเงิน

2551

ตค. 31 เจ้าหนี้การค้า 201 15,000 -

13

สมุดเงินสด

รายการต่างๆที่เกิดขึ้นในแต่ละวันมีรายการส่วนหนึ่งซึ่งมีจำนวนมากได้แก่รายการรับและจ่ายเงินมีทั้งที่รับหรือ
จ่ายเป็นเงินสด และการรับและจ่ายที่เกิดขึ้นกับบัญชีเงินฝากธนาคารทำให้การที่จะมีสมุดรายวันที่ทำหน้าที่เฉพาะ
เกี่ยวกับการรับจ่ายเงินเป็นสิ่งที่ก่อให้เกิดความคล่องตัวในการทำงานประจำวันจึงมีการกำหนดให้มีสมุดเงินสดเพื่อใช้
ลงรายการเบื้องต้นที่เกี่ยวกับการรับและจ่ายเงินสดซึ่งอาจรวมเงินฝากธนาคารด้วยรูปแบบของสมุดเงินสดที่ใช้ใน
ธุรกิจมีดังต่อไปนี้

สมุดเงินสดแบบ 1 ช่อง ใช้กับกิจการขนาดเล็กๆรายการที่เกิดขึ้นไม่มาก และไม่ค่อยมีการรับคืนหรือส่งคืนสินค้าที่
เกี่ยวข้องกับเงินสด

สมุดเงินสด

วัน เดือน ปี รายการ เลขที่บัญชี จำนวนเงิน วัน เดือน ปี รายการ เลขที่บัญชี จำนวนเงิน

สมุดเงินสดแบบ 2 ช่อง เป็นสมุดที่เพิ่มช่องเงินฝากธนาคารเข้าไป เนื่องจากบางกิจการมีทั้งรับเป็นเงินสดและเงิน
ฝากธนาคาร และกิจการต้องการความสะดวกในการบันทึกรายการที่เป็นประเภทรับจ่ายเงินไว้ด้วยการ และกิจการ
ไม่มีรายการที่เกี่ยวกับส่วนลดรับและส่วนลดจ่ายจากการรับและจ่ายชำระหนี้

วดป รายการ เลขที่ เงินสด เงินฝาก วดป รายการ เลขที่บัญชี เงินสด เงินฝาก
บัญชี ธนาคาร ธนาคาร

14

สมุดเงินสดแบบ 3 ช่อง มีลักษณะเหมือนเงินสด 2 ช่อง แต่บางกิจการมีส่วนลดจากการรับและจ่ายชำระเงินค่า
สินค้า ซึ่งได้แก่ส่วนลดจ่ายและส่วนลดรับจำนวนมากที่มีผลต่อการรับและจ่ายเงินสด

วดป รายการ เลขที่ เงินสด เงินฝาก ส่วน เลขที่ เงินสดธเงนินาฝคาากร ส่วน
บัญชี ธนาคาร บัญชี ลด
ลด วดป รายการ รับ

จ่าย

ตัวอย่าง การบันทึกรายการในสมุดเงินสด 2 ช่อง
2551
มีค. 1. ได้รับเงินสดจากการลงทุนของเจ้าของจำนวน 50,000 บาท

3. ได้รับเงินสดจากเจ้าของอีก 50,000 บาท แต่เป็นการเปิดบัญชีเลย
5. นำเงินสดไปฝากธนาคาร 30,000 บาท
8. ซื้อสินค้า จำนวน 30,000 บาท จ่ายจากเงินฝากธนาคาร
9. ซื้อวัสดุสำนักงาน 5,000 บาท จ่ายด้วยเงินสด
15. เจ้าของถอนเงินไปใช้ส่วนตัว 2,000 บาท โยนำเงินสดที่อยู่ในมือไป
24. ขายสินค้าได้เงินสด 20,000 บาท
27. ขายสินค้ามูลค่า 25,000 บาท ได้รับเป็นเช็คและนำไปฝากธนาคาร
30. จ่ายเงินเดือน 10,000 บาท ค่าน้ำไฟ 2,000 บาท ค่าเช่า 5,000 บาท จ่ายจากเงินฝากธนาคาร จ่ายค่า
พาหนะ 500 บาท จ่ายเป็นเงินสด ขายสินค้าได้เงินสด 10,000 บาท

ขั้นตอนการบันทึกรายการ

1.เมื่อเกิดรายการให้บันทึกรายการในสมุดเงินสดเนื่องจากสมุดเงินสดทำหน้าที่เป็น
สมุดรายวันเบื้องต้น
2.เริ่มจากเขียน วัน เดือน ปี ที่เกิดรายการเขียนชื่อบัญชีที่ก่อให้เกิดรายการเงินสดขึ้น
(บัญชีตรงข้าม)
3.บันทึกจำนวนเงินให้ตรงช่องว่ารายการเงินสดที่เกิดขึ้นเกิดจากเงินสด หรือเงินฝากธนาคาร
4.การผ่านบัญชีไปบัญชีแยกประเภทให้ผ่านทุกรายการด้วยวิธีที่ได้เคยปฏิบัติมาแล้วจากบัญชีสมุดรายวันทั่วไป
เมื่อผ่านแล้วให้เขียนเลขที่บัญชีที่ผ่านในช่องเลขที่บัญชีเพื่อยืนยันว่าผ่านแล้วและผ่านไปยังบัญชีใด

สมุดเงินสด 15

วดป รายการ เลขที่ เงินสด เงินฝาก วดป รายการ เลขที่ เงินสด เงินฝาก
บัญชี ธนาคาร บัญชี ธนาคาร

2551 2551 30,000 -
มีค. 5 เงินสด C
มีค. 1 ทุน 301 50,000 - 50,000 - 8 ซื้อ 501
30,000 -
30,000 - 9 วัสดุสำนักงาน 104
3 ทุน 301 20,000 - 25,000 - 15 ถอนใช้ส่วนตัว 302 5,000 -

5 เงินฝากธนาคาร c 10,000 - 30 เงินเดือน 502
24 ขาย 401 ค่าน้ำไฟ 503 2,000 -

ค่าเช่า 504
10,000 -
27 ขาย 401 505
2,000 -

ขาย 401
5,000 -

ค่าพาหนะ 500 -

42,000 - 58,000 -
ยอดยกไป

80,000 - 105,000 - 80,000 - 105,000 -

ทุน 301 ซื้อ 501
มีค.1 50,000 มีค. 8 30,000
3 50,000 104

301
ขาย 401 502
มีค. 24 20,000 วัสดุสำนักงาน 503
27 25,000 มีค. 9 5,000
10,000
ถอนใช้ส่วนตัว
ค่าเช่า 504 มีค. 15 2,000
มีค. 30 5,000 505
เงินเดือน

ค่าพาหนะ มีค. 30 10,000
มีค. 30 500
ค่าน้ำไฟ

มีค. 30 2,000

สมุดรายวันรับเงิน 16

สมุดรายวันรับเงิน (Cash Receipt Journal) สมุดเงินสดเพียงเล่มเดียวทำหน้าที่บันทึกรายการทั้งรับและจ่าย

สมุดรายวันทำหน้าที่บันทึกรายการที่เกี่ยวข้องเฉพาะการรับเงินสดจากแหล่งต่างๆไม่ว่าจะเป็นจากการขายลูกหนี้

หรือเงินสดที่ได้รับจากกรณีต่างๆ การมีสมุดรายวันรับเงินจะต้องใช้คู่กับ“สมุดรายวันจ่าย”เงินโดยสมุดรายวันจ่าย

เงินจะทำหน้าที่ในส่วนของการจ่ายเงินสดสำหรับรายการต่างๆ

ตัวอย่าง สมุดรายวันรับเงิน สมุดรายนรับเงินสามารถออกแบบให้ตรงกับความต้องการการที่บางกิจการรับเช็คเป็น
จำนวนมาก อาจมีช่องเลขที่ เช็ค บางกิจการที่จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม ก็จะมีช่องภาษีขาย สำหรับกรณีที่มีการขาย
สินค้าและมีภาษีขาย สำหรับในขั้นต้นนี้จะให้เห็นพื้นฐานของสมุดรายวันรับเงินอย่างง่ายที่สุดก่อน

สมุดรายวันรับเงิน

วันที่ เลขที่ ชื่อ รายการ เดบิต เครดิต
ใบสำคัญ บัญ 4
ชี เงินสด เงินฝาก ส่วนลดจ่าย ลูกหนี้การค้า ขาย บัญชีอื่นๆ
12 จำนวน เลข
3 5 67 เงิ8น ที่
จำนวนบัญ
ชี
9 10 เ1งิ1น

1.สำหรับใส่วันที่ที่เกิดรายการ 17
2.สำหรับใส่เอกสารหลักฐานอ้างอิง
3.สำหรับใส่ชื่อบัญชีตรงข้ามกับรายการเงินที่ได้รับ
4.คำอธิบายเพิ่มเติม
5.เงินสดที่ได้รับ
6.เงินสดรับที่นำฝาหลกธนาคาร
7.ส่วนลดจ่ายที่เกิดขึ้นเมื่อมีการรับชำระเงิน
8.ส่วนที่รับชำระหนี้จากลูกหนี้
9.ส่วนที่ได้รับจากการขาย
10.สำหรับบัญชีอื่นๆที่ก่อให้เกิดรายการรับเงิน
11.จำนวนเงินที่ได้รับจากกรณีที่มิใช้ลูกหนี้หรือขาย

การบันทึกรายการในลมุดรายวันรับเงินมีขั้นตอนดังนี้
1.พิจารณาเฉพาะรายการที่เกี่ยวข้องกับการรับเงินสดหรือเงินฝากธนาคารเท่านั้น
2.บันทึกรายการที่เกี่ยวข้องในช่องเงินลดหรือเงินฝากธนาคาร ซึ่งเป็นการเครดิด เนื่องจากเป็นรายการรับเงิน
3.บันทึกรายการในช่องเครดิต โดยพิจารณาว่าได้รับเงินจากแหล่งใด เช่น ลูกหนี้ หรือชาย หรือในช่องบัญชีอื่นๆ
(ช่องที่ 11) ถ้าเป็นรายการที่ไม่เกี่ยวข้องกับการรับชำระหนี้จากลูกหนี้หรือจากการขาย และต้องไปเขียนชื่อ
บัญชี ที่จะเครดิตในช่องชื่อบัญชี (ช่องที่ 3)
4. การผ่านบัญชีในช่องบัญชีอื่นๆจะผ่านทุกครั้งที่เกิดรายการ
5. การผ่านบัญชีสำหรับช่องเงินสด เงินฝาก ส่วนลดจ่าย ลูกหนี้การค้า ขาย จะผ่านทุกสิ้นเดือน

ตัวอย่าง ต่อไปนี้เป็นรายการค้าที่เกิดขึ้นของ ร้าน ธุรกิจ ในปี 2552 โดยสมมติว่ามียอดลูกหนี้การค้ายกมา 100,000
บาท มีวัสดุสำนักงานยกมา 20,000 บาท มีบัญชีทุน ยกมา 1,000,000 บาท

กค.1 ได้รับเงินสด 500,000 บาทจากการที่เจ้าของลงทุน
4 ขายสินค้าได้รับเงินสด 20,000 บาท
6 ขายสินค้ามูลค่า 40,000 บาท ลูกค้านำเงินเข้าบัญชีธนาคารให้แล้ว
8 รับชำระหนี้จากลูกหนี้การค้าร้านสมศักดิ์ มูลค่ 20.000 บาท เกิดจากการขายเมื่อ วันที่ 30มิย. เงื่อนไข
2/10, ก/30 ยอดของลูกหนี้รายนี้มีทั้งสิ้น 50,000 บาท
9 นำเงินสดฝากธนาคาร 20,000 บาท
11 มีรายได้จากการขายวัสดุสำนักงานเก่า มูลค่า 5,000 บาท นำฝากธนาคาร
15 ขายสินค้าราคาที่ติดไว้ 2,000 บาท แต่ลดราคาให้ลูกค้า 10% ได้รับเงินสดทันที
21ได้รับชำระหนี้จากลูกหนี้การค้ำร้านสมศรีมูลค่า 15,000 บาท โดยยอดของลูกหนี้รายนี้มีทั้งสิ้น 50,000

บาท

คำอธิบายการบันทึกรายการ 18

กค.1 ได้รับเงินสด 500.000 บาทจากการที่เจ้าของลงทุน

ลงในสมุดเงินสดรับช่อง เงินสด และลงในช่องบัญชีอื่นๆ ได้แก่บัญชีทุน ในช่องบัญชีอื่นๆต้องผ่านรายการไปบัญชีทุน

ทันทีและเขียนรหัสบัญชีทุน (301)ส่วนเงินสดไม่ต้องผ่านรายการทันทีเพราะจะผ่านในวันสิ้นเดือนจากยอดรวมข้าง

ล่าง

4 ขายสินค้าได้รับเงินสด 20.000 บาท

ลงในช่องเงินสดและขาย ไม่ต้องผ่านบัญชีในวันนี้ไว้ผ่านยอด รวมตอนสิ้นเดือน

6 ขายสินค้ามูลค่า 40.000 บาท ลูกค้านำเงินเข้าบัญชีธนาคารให้แล้ว

ขายสินค้าแต่ ลูกค้านำเงินเข้าธนาคารให้จึงต้องลงในช่องเงินฝากธนาคารและช่องขายไม่ต้องผ่านบัญชีวันนี้

8 รับชำระหนี้จากลูกหนี้มูลค่า 20,000 บาท เกิดจากการขายเมื่อวันที่ 30 มิย.

เงื่อนไข2/10.n/30

รับชำระหนี้เป็นเงินสดจึงต้องลงในช่องเงินสด และในช่องลูกหนี้ซึ่งเป็นการเครติดไม่ต้องผ่านบัญชีในวันนี้สำหรับ

บัญชีเงินสดและบัญชีลูกหนี้ เพราะจะผ่านจากยอดรวมในวันสิ้นเดือน แต่ต้องผ่านไปบัญชีลูกหนี้รายตัวในวันนี้โดย

ทันที

9 นำเงินสดฝากธนาคาร 20.000 บาท

ต้องลงในช่องเงินฝาก เพราะได้รับเงินฝากเพิ่มจึงต้องเดบิตเงินฝาก ส่วนเงินสดลงใน ช่องบัญชีอื่นๆ เพราะเป็นการ

เครดิตเงินสด ไม่ต้องผ่านบัญชีแต่ใส่ตัว C ไว้ เพราะเป็นรายการตรงข้าม (contra) กับสมุดเงินสดจ่ายซึ่งจะต้องลง

รายการจ่ายเงินสด ตรงข้ามกับเงินฝากธนาคาร และจะผ่านยอดรวมเงินฝากจากสมุดเงินสดรับ และยอดรวมของ

เงินสดจ1า1กมสีรมุาดยเงไิดน้จสาดกจ่กาายรขซึา่งยรววัสมดรุาสยำกนัากรงนีา้ไนว้เแกล่้าวมูลในค่ชา่อ5ง.บ0ัญ00ชีอืบ่นาๆทจึงนไำม่ฝต้าอกงธผ่นานาคบัาญรชีและไว้รอผ่านบัญชีในวันสิ้น
เดไือด้นรับจเางกินยสอดดรลวงมใแนตช่ตอ้องเงงผิน่าสนดบัญแชตี่ลคูกรั้หงนนีี้้เรป็านยกตัาวรทัขนาทยีใวันสวดัุนสนำี้นักงานไม่ใช่ขายสินค้า จึงลงในช่องขายไม่ได้ ต้องลงใน

ช่องบัญชีอื่นๆ โดยใช้ชื่อว่าบัญชีวัสดุสำนักงาน

15 ขายสินค้าราคาที่ติดไว้ 2.000 บาท แต่ลดราคาให้ลูกค้า 10% ได้รับเงินสด

ทันที

ขายสินค้าได้เงินสดจึงต้องลงในช่องเงินสดและขาย แต่ลดราคา 10% เท่ากับ 200 บาทจึงได้เงินแค่ 1,800 บาท

21 ได้รับชำระหนี้จากลูกหนี้มูลค่า 15.000 บาท

ได้รับเงินสด จึงต้องลงในช่องเงินสด เป็นการชำระหนี้ของลูกหนี้จึงลงในช่องลูกหนี้การค้าและไว้รอผ่านบัญชีในวัน

สิ้นเดือนจากยอดรวม แต่ต้องผ่านบัญชีลูกหนี้รายตัวทันทีในวันนี้

สมุดรายวันรับเงิน 19

รายการ เดบิต เครดิต
เงินฝาก
วันที่ เลขที่ ชื่อ เงินสด ส่วนลดจ่าย ลูกหนี้การค้า ขาย บัญชีอื่นๆ
ใบสำคัญ บัญ
ชี จำนวน จำนวนเลข
เงิน
ที่
บัญ

ชี เงิน

2552 -301 500,000
- --20,000
-กค. 1 ทุน เจ้าของลงทุน 500,000
-4 40,000
ขาย ขายเงินสด 20,000 200 - 20,000
6 ขาย ขายสินค้า --20,000
200 - -C 20,000
-8 ลูกหนี้การค้า รับชำระหนี้ 19,800 5,000 - -1,800 105 5,000
9 เงินสด นำเงินฝากธนาคาร
11 วัสดุสำนักงาน ขายวัสดุสำนักงาน
-15 ขาย ขายสินค้าให้ส่วนลด 1,800
-21 ลูกหนี้การค้า
15,000

- -556,000 65,,000 200 - - -35,000 61,800 525,000

101 102 402 103 401

บัญชีเงินสด 101 บัญชีลูกหนี้การค้า 103
กค. 31 356,000 กค. 1 100,000 กค. 31 35,000

บัญชีเงินฝากธนาคาร 102 บัญชีทุน 301
กค. 31 65,000 กค. 1 1,000,000

500,000

บัญชีส่วนลดจ่าย 402 บัญวัสดุสำนักงาน 105
กค. 1 20,000 กค. 11 5,000
กค. 31 200

ลูกหนี้-สมศักดิ์ 20

วันเดือนปี รายการ หน้า เดบิต เครดิต คงเหลือ

2552 50,000
กค. 1 ยอดยกมา 30,000

8 เงินสด 20,000

ลูกหนี้-สมศักดิ์

วันเดือนปี รายการ หน้า เดบิต เครดิต คงเหลือ

2552 15,000 50,000
กค. 1 ยอดยกมา 30,000

21 เงินสด

21

สมุดรายวันจ่ายเงิน

สมุดรายวันจ่ายเงิน (Cash Payment Journal) ทำหน้าที่ในส่วนที่เป็นการจ่ายเงิน กาออกแบบสมุดจะใช้
แบบในทิศทางเดียวกับสมุดรายวันรับเงิน ออกแบบให้เหมาะสมกับกิจการ สมุดรายวันจ่ายสามารถออกแบบให้
ตรงกับความต้องการของผู้ใช้

สมุดรายวันจ่ายเงิน

วันที่ เลขที่ ชื่อ รายการ เดบิต เครดิต
ใบสำคัญ บัญ 4
ชี เงินสด เงินฝาก ส่วนลดรับ ลูกหนี้การค้า บัญชีอื่นๆ
ซื้อ
12 5 6 7 จำนวน จำนวน
3
เงิน8 9 10 1เง1ิน

สมุดรายวันจ่ายเงินมีความแตกต่างจากสมุดรายวันรับเงินในส่วนที่เป็นเงินสดเงินฝากจะเป็นการเครดิตและมีช่อง
ส่วนลดรับแทนส่วนลดจ่าย ในส่วนที่เป็น เดบิต จะมีเจ้าหนี้
การค้า และซื้อ
1.สำหรับใส่วันที่เกิดรายการ
2.สำหรับใส่เอกสารหลักฐานอ้างอิง
3.สำหรับใสาชื่อบัญชีตรงข้ามกับรายการเงินที่จ่าย
4.คำอธิบายเพิ่มเติม
5.เงินสดที่จ่ายอซื้อ
6.กรณีจ่ายจากเงินฝากธนาคาร เช่นจ่ายเป็นเช็ค
7.ส่วนลดรับที่ได้เมื่อมีการชำระเงินตามเงื่อนไข
8.ส่วนที่จ่ายชำระหนี้แก่เจ้าหนี้
9.ส่วนที่จ่ายเพื่อซื้อสินค้า
10.สำหรับบัญชีอื่นๆที่ก่อให้เกิดรายการจ่ายเงิน
11 จำนวนเงินที่จ่ายจากกรณีที่มีมิใช้เจ้าหนี้หรือซื้อ

การบันทึกรายการในสมุดรายวันจ่ายเงินมีขั้นตอนตังนี้ 22

1. พิจารณาเฉพาะรายการที่เกี่ยวข้องกับการจ่ายเงินสดหรือจ่ายจากเงินฝากธนาคารเท่านั้น

2.บันทึกรายการที่เกี่ยวข้องในช่องเงินสดหรือเงินฝากธนาคาร ซึ่งเป็นการเครดิตเนื่องจากเป็นรายการจ่าย

เงิน

3. บันทึกรายการในช่องเดบิต โดยพิจารณาว่าจ่ายเงินให้ผู้ใด เช่น เจ้าหนี้ หรือซื้อ หรือในช่องบัญชีอื่นๆ

(ช่อง

ที่ 11) ถ้าเป็นรายการที่ไม่เกี่ยวข้องกับการจ่ายชำระหนี้แก่เจ้าหนี้หรือจ่ายซื้อสินค้า และต้องไปเขียนชื่อ

บัญชีที่จะเดบิตในช่องชื่อบัญชี (ช่องที่ 3)

ตัวอย่าง4ต่.อกไาปรนีผ้่เาป็นนบรัญายชีกในารช่คอ้างทบี่ัเญกิดชีขอึื้่นนขๆอจงะรผ้่าานนทธุุรกกคิจรั้งใทนี่เปกีิด2ร5า5ย2กาสรมมติว่ามียอดเจ้าหนี้การค้ายกมา 30,000 บาท
กค.15.จ่กาายรเผงิ่นานสบดัญ5ช0ีส,0ำ0ห0รับบชา่ทองเพเืง่ิอนซืส้อดสิเนงิคน้าฝาก ส่วนลดรับ เจ้าหนี้การค้า ซื้อ จะผ่านทุกสิ้นเดือน

4 ซื้ออุปกรณ์สำนักงาน 20,000 บาท

6 ซื้อสินค้ามูลค่า 10,000 บาทจ่ายจากบัญชีธนาคาร

8 จ่ายเงินสดชำระหนี้เจ้าหนี้การค้าร้านสมาน มูลค่า 10,000 บาท

เกิดจากการขายเมื่อวันที่30 มิย. เงื่อนไข 2/10. ณ/30

ยอดของเจ้าหนี้ร้ายนี้มีทั้งสิ้น 20,000 บาท

9 นำเงินสดฝากธนาคาร 20,000 บาท

11 ซื้อวัสดุสำนักงาน มูลค่า 15,000 บาท จ่ายจากเงินฝากธนาคาร

15 ซื้อสินค้าราคาที่ติดไว้ 10,000 บาท แต่ได้รับการลดราคา 5% จ่ายเงินสดทันที

21 จ่ายเช็คชำระหนี้เจ้าหนี้การค้าร้านสมรมูลค่า 5.000 บาท

โดยยอดของเจ้าหนี้ร้ายนี้มีทั้งสิ้น10,000 บาท

23

เลขที่ ชื่อบัญชี รายการ เดบิต เครดิต
วันที่ ใบ
เงินสด เงินฝาก ส่วนลดรับ ลูกหนี้การค้า ซื้อ บัญชีอื่นๆ
สำคั จำนวน จำนวน
ญ เงิน เงิน

2552

กค.1 ซื้อ ซื้อสินค้า 50,000 - 50,000 -
20,000 - -106 20,000
4 อุปกรณ์สำนักงาน ซื้ออุปกรณ์ -
9,800
6 ซื้อ ซื้อสินค้า 20,000 -10,000 10,000 -C 20,000
-106 15,000
5 เจ้าหนี้การค้า จ่ายชำระหนี้ 9,500 - 200 - / 10,000 - -
-
9 เงินฝากธนาคาร เงินฝากธนาคาร

11 วัสดุสำนักงาน ซื้อวัสดุ -15,000

15 ซื้อ ซื้อสินค้า - 9,500
5,000 -
21 / 5,000 -

- - - -109,300 30,000 200 15,000 69,500 - 55,000 -
101 102 502 203

บัญชีเงินสด 101 บัญชีเจ้าหนี้การค้า 203
556,600กค. 31 109,300
กค. 31 กค. 31 15,000 กค. 1 30,000

บัญชีเงินฝากธนาคาร 102 อุปกรณ์สำนักงาน 106

กค. 31 65,000 กค. 31 35,000 กค.4 20,000

บัญชีส่วนลดรับ 502 บัญชีวัสดุสำนักงาน 105
กค. 31 200 กค. 1 20,000 ก.ค11 356,000

11 15,,000

เจ้าหนี้-สมาน 24

วันเดือนปี รายการ หน้า เดบิต เครดิต คงเหลือ
2552
กค. 1 ยอดยกมา 10,000 - 20,000 -
8 เงินสด 10,000 -

วันเดือนปี รายการ ลูกหนี้-สมร เครดิต คงเหลือ
หน้า เดบิต

2552 5,000 - 10,000 --
กค. 1 ยอดยกมา 5,000
21 เงินสด

25

คำอธิบายการบันทึกรายการ
กค.1 .จ่ายเงินสด 50.000 บาทเพื่อซื้อสินค้า
บันทึกในสมุดเงินสดจ่ายช่องเงินสด เนื่องจากเป็นการจ่ายเงินสด และลงในช่องซื้อ ไม่ด้
ผ่านรายการ ณ วันที่เกิดรายการ เพราะจะต้องผ่านวันสิ้นเดือนจากยอดรวม
4 ซื้ออุปกรณ์สำนักงาน 20.000 บาท
บันทึกในช่องเงินสด และในช่องบัญชีอื่นๆจะไปบันทึกในช่องบัญชีซื้อไม่ได้ เพราะไม่ได้เป็น
การซื้อสินค้า
6 ซื้อสินค้ามูลค่า 10,000 บาทจ่ายจากบัญชีธนาคาร
บันทึกในช่องเงินฝากธนาคาร เพราะจ่ายจากเงินฝาก และซองซื้อเนื่องจากเป็นการซื้อสินค้า
8 จ่ายเงินสดชำระหนี้เจ้าหนี้การค้าร้านสมาน มูลค่า 10.000 บาท เกิดจากการขายเมื่อ
วันที่ 30 มิย. เงื่อนไข 2/10. ก/30 ยอดของเจ้าหนี้รายนี้มีทั้งสิ้น 20.000 บาท
บันทึกในช่องเงินสดเพราะเป็นการจ่ายเงินสด แต่ได้รับส่วนลด 2%จากยอด 10,000 บาท
เท่ากับ 200 บาท จึงจ่ายแค่ 9,800 บาท
9 นำเงินสดฝากธนาคาร 20.000 บาท
บันทึกในช่องเงินฝาก เพราะเงินฝากธนาคารเพิ่มขึ้น และในช่องบัญชีอื่นๆ ซึ่งต้องเครดิตเงิน
สด เพราะเงินสดลดลง เป็นรายการตรงข้าม (contra) กับที่ปรากฎในสมุดเงินสดรับ ไม่ต้องมี
การผ่านบัญชี เพราะยอดรวมในวันสิ้นเดือนของเงินสดรับและเงินสดจ่ายรวมรายการนี้แล้ว

11 ซื้อวัสดุสำนักงาน มูลค่า 15.000 บาท จ่ายจากเงินฝากธนาคาร
บันทึกในช่องเงินฝากธนาคาร เพราะจ่ายจากเงินฝากธนาคาร และในช่องบัญชีอื่นๆ
เนื่องจากเป็นการซื้อวัสดุสำนักงาน
15ซื้อสินค้าราคาที่ติดไว้ 10,000 บาท แต่ได้รับการลตราคา 5% จ่ายเงินสดทันที
นช่องเงินสด ได้รับสวนลด 5% เท่ากับ 500จึงจ่ายเงินแค่ 9,500
21จ่ายเช็คชำระหนี้เจ้าหนี้การค้าร้านสมรมูลค่า 5.000 บาท โดยยอดของเจ้าหนี้รายนี้มีทั้งสิ้น 10,000 บาท
บันทึกในช่องเงินฝาก เนื่องจากการจ่ายเช็คเป็นการจ่ายจากเงินฝากธนาคาร และในช่องเจ้าหนี้

การใช้งานร่วมกันระหว่างสมุดรายวันเฉพาะแต่ละชนิดกับสมุดรายวันทั่วไปนั้น
สมุดรายวันทั่วไปทำหน้าที่เป็นสมุดรายวันพื้นฐานที่จะบันทึกรายการอื่นๆนอกเหนือจากรายการเฉพาะสำหรับ
สมุดรายวันเฉพาะ นอกจากนี้แล้วรายการที่เป็นของสมุดรายวันเฉพาะถ้านำไปบันทึกในสมุดรายวันทั่วไปและ
ผ่านไปบัญชีแยกประเภทตามปกติก็ได้

26

บรรณานุกรม

https://www.apornbunchee.com/2018/09/Special-Journal-and-
General-Journal.html
สมุดรายวันเฉพาะ : หนังสือการบัญชีขั้นต้น
https://sites.google.com/site/rangsanlifts/naew-kar-sxn/hnwy-
thi-2?
tmpl=%2Fsystem%2Fapp%2Ftemplates%2Fprint%2F&showPri
ntDialog=1
https://www.myaccount-cloud.com/Article/Detail/119312/สมุด
รายวันส่งคืนandส่วนลด
https://flowaccount.com/en/ultimateguide/guide/สมุดรายวัน
จ่าย
https://sites.google.com/site/principlesofaccouting2/content/u
nit-2/unit2-9

ภาคผนวก 27