การปลูกกล้วยหอมทอง

การปลูกกลว้ ยหอมทอง 6

วสนั ต์ ชุณหว์ ิจติ รา

ฝา่ ยส่งเสรมิ และเผยแพร่ ส�ำนักส่งเสริมและฝึกอบรม
มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์

กล้วยเป็นพชื ท่ีชอบอากาศรอ้ นชนื้ ซึง่ เหมาะกบั การปลกู ในประเทศไทย ถ้าหากอณุ หภมู ติ ำ�่ กวา่
14 องศาเซลเซียสกล้วยจะชะงกั การเจริญเตบิ โตหรอื มีการเตบิ โตชา้ ลง รวมท้งั การออกดอกและติดผลจะ
ชา้ ด้วย อนง่ึ กล้วยเปน็ พชื ที่มีแผน่ ใบใหญ่ดังน้ันจึงไมค่ ่อยทนต่อแรงลมเพราะใบจะต้านลมทำ� ใหใ้ บแตก
ได้ ถ้าหากใบแตกมากจนเปน็ ฝอยจะทำ� ให้มกี ารสงั เคราะหอ์ าหารไดน้ ้อย ต้นไม่เจรญิ เท่าทค่ี วร ดงั นน้ั ถ้า
พ้นื ท่ีท่มี ีลมแรงมากควรปลกู ตน้ ไม้อ่ืนทำ� เป็นแนวกนั ลมใหต้ น้ กลว้ ย
ดนิ ทเ่ี หมาะสำ� หรบั การปลกู กลว้ ย คอื ดนิ ตะกอนธารนำ้� ทชี่ าวบา้ นเรยี กวา่ “ดนิ นำ้� ไหลทรายมลู ”
ซึ่งเป็นดนิ ร่วนท่มี ีความอดุ มสมบูรณ์ มีการระบายนำ�้ และการหมุนเวียนอากาศดี ถ้าดนิ เป็นดนิ เหนียว
ควรใส่ปุ๋ยคอก จะท�ำให้ดนิ รว่ นโปรง่ ขนึ้
ระยะปลกู
กล้วยเปน็ พชื ท่มี ใี บยาว หากปลกู ในระยะใกล้กันมากอาจทำ� ให้ใบเกยกันหรอื ซ้อนกัน ทำ� ให้ได้
รบั แสงแดดไม่เพียงพอและดูแลล�ำบาก การกำ� หนดระยะปลกู จึงควรคำ� นึงถงึ เรื่องแสงแดด ความอุดม
สมบรู ณข์ องดนิ และความตอ้ งการของผูป้ ลูกวา่ ต้องการปลูกกล้วยเพือ่ เก็บเกย่ี วก่ีคร้ัง หากตอ้ งการเก็บ
เกย่ี วเพยี งครั้งเดยี วก็อาจปลกู ถี่ได้ แต่ถา้ ตอ้ งการเกบ็ เกี่ยวหลาย ๆ ครงั้ ตอ้ งปลกู ให้ห่างกนั เพือ่ มีพ้นื ท่ี
สำ� หรบั การแตกหน่อ

59KASETSART EXTENSION JOURNAL

VOLUME 60 ISSUE 2 : October 2014 - January 2015

การปลูก

ขุดหลุมใหม้ ขี นาดความ กว้าง 50 เซนติเมตร ลึก 50 เซนตเิ มตร นำ� ดินทีข่ ุดไดก้ องตากไว้ 5 - 7
วัน หลังจากน้ันเอาดินชั้นบนท่ีตากไว้ลงไปก้นหลุม ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักที่สลายตัวแล้วให้สูงข้ึนมา
ประมาณ 20 เซนติเมตร คลุกเคล้าปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักกับดินช้ันบนที่ใส่ลงไปแล้วจึงเอาหน่อกล้วยท่ี
เตรียมไว้ วางที่ตรงกลางหลุม เอาดินล่างกลบ รดน้�ำ และกดดินให้แน่น ยอดของหน่อควรสูงกว่าระดับ
ดินประมาณ 10 เซนติเมตร ควรหันรอยแผลของหน่อให้อยู่ในทิศทางเดียวกันเพราะเมื่อโตเต็มท่ีและ
ติดผล ผลจะเกิดในทิศทางที่ตรงกันข้ามกับรอยแผลและอยู่ในทิศทางเดียวกันเพ่ือสะดวกในการท�ำงาน
แต่หากเป็นต้นท่ีเกิดจากการเพาะเล้ียงเนื้อเยื่อจะไม่มีทิศทางของรอยแผลในการวางต้นจึงไม่จ�ำเป็นต้อง
มที ิศทาง

ถา้ หากพ้นื ทนี่ ัน้ เป็นดินเหนียวควรทำ� การยกรอ่ งจะได้ระบายน�้ำและปลกู บนสนั ร่องท้งั 2 ขา้ ง
และเพ่อื ใหก้ ารปฏิบตั ิงานทำ� ได้ง่ายควรวางหน่อให้กล้วยออกเครอื ไปทางกลางรอ่ ง

การกำ� จดั หน่อ
เมือ่ ตน้ กล้วยมอี ายุได้ 4 - 6 เดือน จะเริม่ มกี ารแตกหน่อ หน่อที่เกิดมาเรียกว่า หนอ่ ตาม (fol-
lower) กล้วยบางพันธุ์ท่ีมีหน่อมากควรเอาหน่อออกบ้างเพื่อมิให้หน่อแย่งอาหารจากต้นแม่ ควรเก็บ
หน่อไว้ 1 - 2 หนอ่ เพ่อื ใหเ้ ป็นตัวพยงุ ต้นแมเ่ มื่อมลี มแรงและเพือ่ เกบ็ เก่ยี วผลผลิตในปตี อ่ ไป วธิ กี ารก�ำจดั

60 ข่าวสารเกษตรศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์
ปที ี่ 60 ฉบบั ท่ี 2 เดือน ตลุ าคม 2557 – มกราคม 2558

หนอ่ อาจใชเ้ สยี มทค่ี มหรอื มดี แซะลงไปหรอื ใชม้ ดี ตดั หรอื ควา้ นหนอ่ ทอี่ ยเู่ หนอื ดนิ แลว้ ใชน้ ำ้� มนั กา๊ ดหรอื สาร
กำ� จดั วชั พชื หยอดทบี่ รเิ วณจดุ เจรญิ เพอ่ื ไมใ่ หม้ กี ารเจรญิ เปน็ ตน้ แตไ่ มค่ วรแซะหนอ่ ในระหวา่ งการออกดอก
เพราะตน้ อาจกระทบกระเทอื นได้
นอกจากการก�ำจดั หน่อแลว้ ควรตัดใบท่แี ห้งออกเพราะถ้าทง้ิ ไว้อาจเป็นแหล่งสะสมโรค ใน 1
ตน้ ควรเก็บใบไว้ประมาณ 7 - 12 ใบ

การใหป้ ุย๋

กล้วยเป็นพืชท่ีต้องการธาตุอาหารมาก การติดผลจะมากหรือน้อยข้ึนอยู่กับอาหารและน�้ำท่ี
ได้รับ ดังน้ันควรบ�ำรุงโดยใส่ปุ๋ยท้ังปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักและปุ๋ยเคมีต้ังแต่เร่ิมปลูก ในระยะแรกควรให้
ปยุ๋ ที่มไี นโตรเจนมากในชว่ ง 2 เดือนแรก โดยให้ป๋ยุ ยูเรียเดอื นละครัง้ และเดอื นท่ี 3 และ 4 ใหป้ ยุ๋ สตู ร
15 - 15 - 15 ตน้ ละ 1-2 กิโลกรัม ส่วนในเดือนที่ 5 และ 6 ใหใ้ สป่ ยุ๋ สตู ร 13 - 13 - 21 ต้นละ 1-2 กิโลกรมั

การค�้ำยัน

กล้วยบางพนั ธมุ์ ีผลดกมากโดยมีจ�ำนวนหวีมากและผลใหญ่ ต้นทีม่ ขี นาดเลก็ หากไมค่ ้�ำไวต้ ้นอาจ
ล้มท�ำให้เครือหกั ได้ เชน่ กล้วยหอมทอง กลว้ ยไข่ จ�ำเปน็ ตอ้ งคำ�้ บริเวณโคนเครอื กล้วยไว้ โดยใชไ้ ม้ไผ่หรือ
ไมอ้ ื่นท่ีมีงา่ ม

การให้ผล

กลว้ ยจะออกดอกเมอื่ อายตุ ่างกันตามชนดิ ของกลว้ ย เช่น กล้วยไข่ เริ่มออกดอกเมือ่ อายุ
ประมาณ 5 - 6 เดอื น และกลว้ ยหอมทองจะเริ่มออกดอกเมือ่ อายุไดป้ ระมาณ 6 - 7 เดอื น สว่ นกลว้ ย
น้�ำวา้ และกลว้ ยหักมกุ ใชเ้ วลานานกวา่ และผลจะแก่ ในระยะเวลาท่ีตา่ งกัน

61KASETSART EXTENSION JOURNAL

VOLUME 60 ISSUE 2 : October 2014 - January 2015

การคลมุ ถุง
ถ้าหากปลกู กลว้ ยเพ่อื การสง่ ออกควรท�ำการคลมุ ถุง ถุงทีใ่ ชค้ วรเป็นถงุ พลาสตกิ สีฟา้ ขนาดใหญ่
และยาวกว่าเครอื กลว้ ย เจาะรูเปน็ ระยะ ๆ และเปดิ ปากถุงทำ� ใหม้ ีอากาศถ่ายเทได้ ถา้ หากไมเ่ จาะรแู ละ
ปดิ ปากถงุ อาจทำ� ให้กล้วยเนา่ ได้

แนวทางการผลิตกลว้ ยหอมทองท่ีเขตรงั สิต อ.คลองหลวง จ.ปทมุ ธานี
หลงั การลม่ สลายของสม้ รงั สติ จนทำ� ใหช้ าวสวนสม้ รงั สติ ทรี่ ำ�่ รวยจากการจำ� หนา่ ยสม้ ยา้ ยถ่ินฐาน
ไปหาแหล่งผลิตส้มแหล่งใหม่กันในหลายพื้นท่ี สุดท้ายหลายคนยอมยกธงยอมแพ้กลับมาปักหลักที่รังสิต
เหมือนเดิม ขณะท่ีทุ่งรังสิตวันน้ีมีพืชหลากหลายชนิดเข้ามาครองพ้ืนท่ี แต่พืชท่ีครองพื้นท่ีมานานและได้
รบั ความนิยมปลูกเปน็ อันดบั ตน้ ๆ
อีกท้ังยังเป็นพืชที่สร้างฐานะความร�่ำรวยให้กับเกษตรกรจ�ำนวนมากของที่นี่ก็คือ “กล้วยหอม”
น่ันเอง ความนิยมของพืชชนิดน้ีท�ำให้มองเห็นสวนกล้วยหอมอยู่ตลอดเส้นทางและอาจกล่าวได้ว่าท่ีนี่ติด
อันดับแหล่งปลูกกล้วยหอมทองแหล่งใหญ่ระดับประเทศเช่นกัน ท่ีน่าท่ึงก็คือเกษตรกรรายใหญ่ของที่นี่
เขาปลูกกล้วยหอมกนั เปน็ รอ้ ย ๆ ไร่ อจนถึงระดบั พนั ไรก่ นั เลยทเี ดียว
เชน่ เดียวกับคุณเกษม หลนี วรัตน์ อดีตชาวสวนส้มที่ปลกู สม้ มานานต้งั แตค่ รง้ั พ่อ-แม่ แต่หลังจาก
สม้ เกดิ วกิ ฤตจนตอ้ งเลกิ ปลกู หนั ไปคา้ ขายอยทู่ ส่ี ม่ี มุ เมอื งพกั หนง่ึ พอมที นุ จงึ คดิ กลบั มาทำ� สวนอกี ครง้ั โดย
มองวา่ กลว้ ยหอมเปน็ พชื ทม่ี อี นาคตจงึ ปลกู กลว้ ยครง้ั แรกในพน้ื ที่ 40 ไร่ หลงั จากขายกลว้ ยแลว้ เหน็ วา่ สรา้ ง
รายได้ดี ร่นุ ตอ่ มาจึงขยายพ้ืนท่เี พิ่มเป็น 70 ไร่ พรอ้ มกบั ชักชวนพี่ ๆ นอ้ ง ๆ มาปลูกกล้วยด้วยกนั
หลังจากน้ันก็ขยายพื้นที่ปลูกเพิ่มขึ้นเรื่อยมาเป็นเวลานานกว่า 10 ปีแล้ว พี่ ๆ น้อง ๆ ต่างก็
ปลูกกล้วยกันเป็นอาชีพหลักกันท้ังหมด ปัจจุบันคุณเกษมมีพ้ืนที่ปลูกกล้วยหอมอยู่ประมาณ 920 ไร่
กระจายอยู่หลายแปลงทั้งในเขตรังสิต อ�ำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี และ อ�ำเภอวังน้อย จังหวัด
พระนครศรีอยุธยา ซึ่งแปลงที่อ�ำเภอวังน้อยเป็นพื้นท่ีเช่าและส่วนใหญ่ก็จะเป็นพื้นท่ีสวนส้มเดิมเพราะไม่
ตอ้ งไปลงทนุ ปรบั พนื้ ทใี่ หมอ่ กี ทง้ั พนื้ ทส่ี วนสม้ เดมิ นน้ั กม็ อี ยเู่ ปน็ จำ� นวนมาก ในบรเิ วณนน้ี อกจากสวนกลว้ ย
ของคุณเกษมแล้วก็มีชาวสวนท่ีรังสิตอีกหลายรายท่ีมาเช่าพื้นที่สวนส้มเดิมเพ่ือปลูกกล้วยเช่นเดียวกับคุณ
เกษม ซ่ึงแต่ละแปลงกจ็ ะเป็นแปลงขนาดขนาดใหญ่ พืน้ ท่ีระดับ 100 กวา่ ไรข่ ึน้ ทงั้ น้นั

62 ข่าวสารเกษตรศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์
ปีท่ี 60 ฉบบั ท่ี 2 เดือน ตลุ าคม 2557 – มกราคม 2558

สำ� หรบั การปลกู กลว้ ยนน้ั คณุ เกษมบอกวา่ จะทยอยปลกู ครงั้ ละ 50 ไร่ แตล่ ะรนุ่ กห็ า่ งกนั 20-30 วนั
เพราะถา้ ปลกู ครงั้ ละมาก ๆ กลว้ ยสกุ พรอ้ มกนั เปน็ จำ� นวนมากในแปลงจะทำ� ใหต้ ดั ขายไมท่ นั หรอื ถา้ กลว้ ย
ออกมาเจอช่วงราคาถูกก็แย่ อกี ทัง้ การปลกู พร้อมกันในพนื้ ที่มาก ๆ ต้องมีแรงงานจ�ำนวนมากเพอ่ื จดั การ
งานแตล่ ะอยา่ งพร้อม ๆ กนั การปลกู กล้วยในพื้นที่พอประมาณและใหม้ กี ล้วยตดั ขายปอ้ นตลาดอย่างตอ่
เน่อื งจะดกี วา่ ซ่ึงกล้วยแต่ละแปลงน้นั คณุ เกษมกจ็ ะมีคนงานประจ�ำเพื่อดแู ลกลว้ ยในแต่ละแปลง ๆ หนึง่
5-6 คน
คุณเกษมกล่าวว่ากล้วยหอมเป็นพืชที่สร้างรายได้ดี ปลูกและดูแลง่าย ขอเพียงแต่อย่าให้มี
ลมแรงซง่ึ เปน็ อปุ สรรคอนั ยงิ่ ใหญข่ องการปลกู กลว้ ย เพราะถา้ เจอลมกเ็ ทา่ กบั รายไดห้ ายไปในพรบิ ตาเลยที
เดยี ว กลว้ ยหอมใชเ้ วลาประมาณ 9 เดือนก็สามารถตดั ขายได้ โดยพ้ืนท่ี 1 ไร่ ปลกู กลว้ ยไดป้ ระมาณ 300
ต้น ท่นี จ่ี ะปลูกกล้วยบนร่องสม้ เดิมโดยปลูกแบบสลบั ฟันปลา หา่ งกัน 1.50 เมตรต่อตน้ หน่อกล้วยกจ็ ะ
ขุดจากในสวนไปปลูก
คุณเกษมยังกล่าวเพมิ่ เติมอีกว่า การทีก่ ลว้ ยจะงามใหผ้ ลผลติ ดหี มายถงึ เครือใหญ่ หวีใหญ่ ผลโต
ตอ้ งเร่มิ ต้งั แตก่ ารเตรยี มดนิ ทีด่ ี กอ่ นปลูกกลว้ ยในแต่ละแปลงจะปล่อยน้�ำเข้าไปแชใ่ นแปลงก่อนประมาณ
20 วัน ปล่อยน้�ำออกแล้วตากดินให้แห้ง จากนั้นใช้รถแม็คโครพรวนดินบนร่องให้ร่วนซุยพร้อมกับใส่ปุ๋ย
อินทรีย์เพื่อเพิ่มความสมบูรณ์และปรับสภาพดิน เม่ือกล้วยอายุประมาณ 1 เดือน ใส่ปุ๋ยสูตร 25-7-7
เดอื นละครั้ง ถา้ ตน้ ไมค่ ่อยสมบูรณก์ ็จะใสย่ ูเรียผสมดว้ ยต้นละ 2-3 ชอ้ นแกง อายไุ ด้ 4 เดอื นเปล่ียนมาใช้
16-16-16 ผสมยเู รยี (46-0-0) และใสก่ ระดกู ปน่ ดว้ ยเพอ่ื ใหก้ ลว้ ยขยายปลไี ดด้ ี กลว้ ยปลใี หญ่ เครอื กจ็ ะใหญ่
หวกี จ็ ะใหญ่ อายุ 6 เดอื น กลว้ ยจะออกปลี เมอ่ื กลว้ ยตดิ ผลสดุ ปลแี ลว้ จะเนน้ การใสป่ ยุ๋ สตู ร 16-16-16 ผสมกบั
13-13-21 ลดยเู รยี ลงแตก่ จ็ ะผสมยเู รยี ดว้ ยจะทำ� ให้กลว้ ยได้ตดิ หวตี อ่ เครอื จ�ำนวนมาก แต่ถ้าใส่ยูเรยี มาก
เกินไปจะได้จ�ำนวนหวีต่อเครือน้อย กล้วยจะเน้นปุ๋ยทางดินเป็นหลัก ไม่เน้นทางใบ จึงต้องให้ปุ๋ยทางดิน
อยา่ งเต็มท่ี โดยในไร่ของคณุ เกษมเองจะให้ปุ๋ยทกุ เดือน ๆ ละคร้ัง

63KASETSART EXTENSION JOURNAL

VOLUME 60 ISSUE 2 : October 2014 - January 2015

กล้วยเป็นพืชที่ใช้สารเคมีน้อยแต่ก็ต้องพ่นสารเคมีบ้างเหมือนกัน เพื่อป้องกันเชื้อรา ที่สวนจะ
ใช้คาร์เบนดาซิมเป็นหลัก ส่วนแมลงก็จะพ่นสารคาร์โบซัลแฟน เมโทมิล เดือนละ 1-2 ครั้ง ข้ึนอยู่กับ
การระบาดของโรค-แมลง สว่ นการให้น�้ำตอ้ งรดนำ้� ให้ชมุ่ เพราะกลว้ ยชอบน�้ำ โดยวนั หน่งึ จะรดนำ้� 2 ครัง้
โดยใช้เรือรดน�้ำ การจัดการอ่ืน ๆ ก็มีการจัดการกับหญ้าในแปลง ช่วงต้นเล็กจะจ้างแรงงานมาถอนต้น
กล้วยโตแล้วก็จะฉีดยาฆ่าหญ้าได้ นอกจากน้ีก็จะมีการตัดแต่งใบเพ่ือไม่ให้ทึบจนเกินไป ไม่รกเกะกะ ให้
แสงและลมเข้าถึงไดด้ ี โดยให้เหลอื ไว้ประมาณ 11 ใบ ใบทเี่ บยี ดกับหวกี ลว้ ยต้องหมั่นแต่งออกเพราะจะ
ท�ำให้ผลกล้วยลายได้ และเมื่อกล้วยตกเครือหรือออกเครือแล้วต้องใช้ไม้ไผ่มาค้�ำกล้วย เพ่ือป้องกันไม่ให้
เครอื หักหรือตน้ ลม้ ในยามทม่ี ลี มแรงหรือลมกนั โชก

64 ข่าวสารเกษตรศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์
ปที ่ี 60 ฉบบั ท่ี 2 เดือน ตลุ าคม 2557 – มกราคม 2558

กลว้ ยเมือ่ อายุ 9 เดอื นสามารถตัดขายได้ กลว้ ยงาม ๆ หน่ึงเครือจะมีประมาณ 6-7 หวี โดยหวี
หนง่ึ จะมี 10 ลูก ถือเป็นเกรดเอ แต่ถา้ ต�ำ่ กวา่ 10 ลกู เปน็ เกรดรอง และถา้ หนง่ึ เครือต่�ำกว่า 5 หวีแม่ค้า
จะนับ 3 เครอื เป็น 2 เครือ ช่วงที่เก็บผลผลิตจะเก็บผลผลติ ทกุ วัน ๆ ละ 2-3 คันรถ คนั รถหนง่ึ ประมาณ
130-150 เครอื กลว้ ยทส่ี วนสง่ ขายหลายตลาดทงั้ ตลาดไทและหา้ งสรรพสนิ คา้ โดยผา่ นบรษิ ทั ซง่ึ จะนำ� ไปสง่

65KASETSART EXTENSION JOURNAL

VOLUME 60 ISSUE 2 : October 2014 - January 2015

คารฟ์ ู บ๊กิ ซี โลตสั โดยกล้วยท่สี ง่ หา้ งสรรพสินค้านจ้ี ะสง่ อาทิตยล์ ะ 3 ครั้ง ๆ ละ 200 ตะกร้า ๆ ละ 4 หวี
ราคากลว้ ยทส่ี ่งตลาดนจี้ ะอยปู่ ระมาณ 14-15 บาทต่อกิโลกรัม
นอกจากนยี้ ังสง่ กล้วยใหก้ บั บริษัทการบินไทยอกี ดว้ ย เปน็ กล้วยคุณภาพที่สวยไมม่ ที ่ตี ิ โดยจะสง่
อาทติ ย์ละ 4 วนั ครงั้ ละ 50-60 ตะกร้า ๆ ละ 4 หวี โดยคัด 3 เกรด ใหญ่ กลาง เลก็ กล้วยขนาดใหญ่ 3
กโิ ลกรมั ขนาดกลาง 2.5 กโิ ลกรมั สว่ นขนาดเลก็ นำ้� หนกั จะตำ�่ ลงมา ราคากลว้ ยทส่ี ง่ การบนิ ไทยจะไดร้ าคา
สงู 38 บาทตอ่ กิโลกรัม สำ� หรบั กล้วยท่ผี วิ ไม่สวยหรอื ตกเกรดน้นั ก็จะน�ำไปขายให้กับโรงงานท�ำเค้กกลว้ ย
หอม ราคากลว้ ยทจ่ี ำ� หนา่ ยไดส้ ว่ นใหญเ่ ครอื ละ 180-200 บาท แตใ่ นชว่ งทผี่ ลไมใ้ นฤดอู อกมามาก ผบู้ รโิ ภค
นิยมผลไม้ในฤดูกาลกันกอ่ น ราคากล้วยจะลงมาอย่ทู ่ี 150 บาท ถ้าเป็นชว่ งชว่ งเทศกาลตรุษจนี สารท์ จนี
ซง่ึ เป็นชว่ งทจ่ี ะตอ้ งใชก้ ล้วยเป็นจำ� นวนมากและราคาดี ราคากลว้ ยจะสงู ถึง 230-250 บาท
กล้วยหอมนั้นเป็นผลไม้ทท่ี �ำรายไดด้ ี แต่มีปญั หาอยูใ่ นเรือ่ งของลมพดั แรง ท�ำใหต้ ้นลม้ หรอื คอหัก
ลงมาได้ นั่นเท่ากบั วา่ เงนิ ที่ลงทุนไปสูญเปลา่ สนใจติดต่อสอบถามเพม่ิ เติมไดท้ ี่ คณุ เกษม หลนี วรัตน์ 20/1
หมูท่ ี่ 5 ต�ำบลคลองเจด็ อ�ำเภอคลองหลวง จงั หวดั ปทมุ ธานี โทร. 081-919-4759

แนวทางการผลิตกลว้ ยหอมทองทีบ่ ้านน้ำ� ฉา อำ� เภอสวี จงั หวัดชมุ พร
กล้วยหอมทองเปน็ พชื เศรษฐกิจหลักของเกษตรกรบ้านน�ำ้ ฉา อำ� เภอสวี จังหวดั ชุมพร มกี ารปลูก
กันอยา่ งแพรห่ ลายและมกี ารจ�ำหน่ายให้กบั ตา่ งประเทศโดยส่งออกไปยังประเทศญี่ปุ่น ซงึ่ กลว้ ยหอมทอง
ของท่นี ่ีจะเปน็ ทีต่ อ้ งการของตลาดเปน็ อย่างมากเน่ืองจากมีรสชาตดิ ีและมีผลที่สวยงาม ซ่ึงการปลูกกลว้ ย
หอมทองมวี ิธีการปลูกและดูแลรกั ษาดงั นี้
การเตรยี มหนอ่ กลว้ ยหอมทองสำ� หรบั ปลูกใหม้ อี ัตรารอดสูง
การคัดเลือกหนอ่ พนั ธป์ุ ลกู : เปน็ ส่ิงส�ำคญั ตอ่ ผลผลติ ทีจ่ ะไดร้ บั ในอนาคต หนอ่ พนั ธทุ์ อ่ี อ่ นหรอื
แกจ่ นเกนิ ไปจะทำ� ใหก้ ลว้ ยตกเครอื ไมพ่ รอ้ มกนั การเลอื กหนอ่ พนั ธป์ุ ลกู ควรเปน็ หนอ่ ใบแคบหรอื หนอ่ ดาบ
เป็นหนอ่ ออ่ นทม่ี ีใบอย่ปู ระมาณ 3 - 4 ใบ สังเกตได้จากใบท่เี รยี วเล็ก หน่อลกั ษณะนี้มกั จะเกดิ อยกู่ ับโคน
ต้นเดิมและมขี นาดอวบสมบรู ณ์ เหมาะสำ� หรบั ทจ่ี ะเลอื กไปเปน็ หนอ่ พนั ธป์ุ ลกู อยา่ งยง่ิ
วิธีการแยกหน่อกล้วย : ขุดหน่อกล้วยโดยใช้ชะแลงเหล็ก ตัดหน่อให้แยกออกจากกอเดิมก่อน
แล้วใชจ้ อบขุดให้รอบเพ่ือให้รากขาด จากน้นั ใหใ้ ช้ชะแลงงัดหน่อกล้วยขึน้ มา วิธนี จ้ี ะทำ� ให้หน่อกล้วยทไี่ ด้
ไมช่ ำ้� และหลดุ ออกงา่ ยเมอื่ ขดุ หนอ่ ไดแ้ ลว้ ใหใ้ ชม้ ดี คม ๆ ปาดรากกลว้ ยทยี่ าวออกใหเ้ หลอื รากตดิ เหงา้ กลว้ ย
ประมาณ 1 น้ิวเป็นพอ

66 ข่าวสารเกษตรศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์
ปีที่ 60 ฉบบั ท่ี 2 เดือน ตลุ าคม 2557 – มกราคม 2558

ระยะปลูก
ใชร้ ะยะปลูก 3 x 3 เมตร จะปลูกกล้วยได้ 177 ต้นในพื้นท่ี 1 ไร่
การเตรียมดนิ ปลูก
ดินท่ีจะปลูกกล้วยหอมทองจะร่วนซุย ควรไถด้วยผานเจ็ด 2 คร้ังหรือจะใช้รถไถเดินตามไถครั้ง
แรก แล้วตากหน้าดินไว้ 7-10 วัน เพือ่ กำ� จดั วชั พชื และศัตรูพืชทีต่ กคา้ งอยใู่ นดนิ หากมวี ัชพชื งอกขนึ้ มา
หลังจากน้ันให้ไถกลบอกี คร้ังเพอ่ื เป็นการก�ำจัดวัชพืชให้ลดน้อยลง ดินตรงไหนท่ีเป็นแอ่งควรปรบั ดินให้มี
ความลาดเทเพื่อปอ้ งกันมใิ หน้ ้ำ� ท่วมขงั ในช่วงหนา้ ฝน
ฤดกู าลปลูกทเ่ี หมาะสม
ปกติกล้วยหอมทองจะปลูกได้ตลอดปีถ้ามีน้�ำ แต่ส่วนใหญ่จะนิยมปลูกกันมากในช่วงต้นเดือน
กนั ยายนถงึ เดือนพฤศจิกายน
วิธีปลกู กล้วยหอมทอง
- หลงั จากวัดระยะปลกู และปกั หลกั เรียบร้อยแล้ว
- ขดุ หลุมลกึ ประมาณ 50 เซนตเิ มตร หรือ 1 ศอก กว้างประมาณ 1 ศอก
- นำ� หนอ่ กลว้ ยทต่ี ดั รากออกลงหลมุ แลว้ กลบดนิ เหยยี บดนิ ใหแ้ นน่ เมอื่ กลบดนิ ไดค้ รงึ่ หลมุ เพอื่ ไม่
ใหต้ น้ กล้วยโยกคลอนหลงั จากน้ันกลบดินให้เต็มหลมุ แต่ไมต่ ้องกดดนิ
- นำ� เศษพชื มาคลุมโคนเพื่อรกั ษาความชืน้
การดแู ลรักษากล้วยหอมทองใหไ้ ดผ้ ลผลติ ดี
การตัดใบกล้วยหลงั จากปลูก : ถา้ เป็นหนอ่ ใบแคบหลังจากปลกู แล้วไม่จ�ำเปน็ ต้องตัดใบทิ้ง แต่
ถา้ เปน็ หนอ่ ทเ่ี คยปาดเฉยี งมากอ่ นควรจะมกี ารปาดเฉยี งลำ� ตน้ ใหมเ่ พอื่ ทกี่ ลว้ ยจะไดแ้ ตกใบใหมท่ แี่ ขง็ แรงขน้ึ
การก�ำจัดวัชพืชในแปลงกล้วย : ถ้ามีการตัดหญ้าและพรวนดินในแปลงกล้วยตลอดเวลา จะ
ทำ� ใหไ้ ดก้ ล้วยเครือใหญ่และจำ� นวนหวีมากขน้ึ
การใหป้ ยุ๋ กลว้ ยหอมทอง : ควรใหท้ งั้ ปยุ๋ คอกและปยุ๋ เคมคี วบคกู่ นั ไปทงั้ สองอยา่ ง ปรมิ าณจะมาก
หรือน้อยนั้นข้ึนอยู่กับลักษณะของดินส�ำหรับปุ๋ยเคมี สูตรที่เหมาะสมส�ำหรับกล้วยหอมทอง คือ 21-0-0
ใช้ในอัตรา 50 กิโลกรัมต่อไร่ หรือจะใช้ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 หรือ 13-13-21 ในอัตรา 50 กิโลกรัม
ต่อไร่ โดยแบ่งใส่ 2 คร้งั

67KASETSART EXTENSION JOURNAL

VOLUME 60 ISSUE 2 : October 2014 - January 2015

การใหน้ ำ้� กลว้ ยหอมทอง : การใหน้ ำ้� กลว้ ยหอมทองจะใหแ้ คพ่ อชมุ่ ในชว่ งทปี่ ลกู ใหม่ ๆ และขณะ
ท่ีกล้วยหอมต้งั ตวั และกำ� ลงั ติดปลีติดผลดแี ล้ว ไมจ่ ำ� เปน็ ต้องใหน้ ำ�้ เปน็ ประจ�ำทกุ วันเหมอื นพืชอืน่
การตดั แตง่ หน่อและใบกลว้ ยหอมทอง
1. การแต่งหน่อกล้วย หากปลูกกล้วยต้นเดือนกันยายนถึงเดือนพฤศจิกายนประมาณเดือน
มิถุนายน กล้วยจะแตกหน่อตามข้ึนมาประมาณ 4-7 หน่อต่อกอ เม่ือหน่อตามมีใบคลี่แล้วควรท�ำการ
ปาดยอดท้ิงโดยปาดในแนวเฉียงข้ึนกะความยาวของหน่อท่ีจะเหลือไว้หลังจากปาดให้สูงจากพ้ืนดินข้ึนมา
ประมาณ 20 นวิ้ จากน้นั ทำ� การปาดหนอ่ ใหเ้ ฉยี งกลบั ด้าน (ทศิ ตรงข้ามกับการปาดครงั้ แรก) ทุก ๆ 15 วนั
จะท�ำให้โคนหน่อกล้วยขยายใหญ่ขึน้ เหมาะท่จี ะนำ� ไปปลูก
2. การตัดแต่งใบกลว้ ยขณะที่มกี ารแต่งหนอ่ ควรท�ำการตดั แต่งใบกล้วยควบคูไ่ ปดว้ ยและควรตัด
แตง่ ใบกล้วยไปจนกว่ากล้วยจะตกเครือ การตดั ใหเ้ หลือใบกลว้ ยไว้กบั ตน้ 10-20 ใบต่อต้น ตดั ดว้ ยมีดขอ
ใหช้ ดิ ตน้ กล้วย อย่าใหเ้ หลอื กา้ นกลว้ ยยน่ื ยาวออกมาเพราะสว่ นทีเ่ หลือยนื่ ยาวไว้นั้นจะเห่ียวแล้วรดั ลำ� ตน้
ทำ� ให้ล�ำตน้ ส่วนกลางขยายไดไ้ มม่ ากเท่าที่ควร
ระยะเวลาในการให้ผลผลติ ของกล้วยหอมทอง
ประมาณ 10 เดือนหลังปลูกกล้วยจะเร่ิมแทงปลอี อกมา การทก่ี ลว้ ยจะออกปลีช้าหรอื เร็วน้ันขน้ึ
อยกู่ บั ลกั ษณะของหนอ่ กลว้ ยวา่ มคี วามแขง็ แรงสมบรู ณด์ หี รอื ไม่ รวมทงั้ การดแู ลรกั ษาเมอื่ กลว้ ยแทงปลจี น
สุด และถา้ กลว้ ยหวีตีนเตา่ โผล่ (กล้วยตีนเต่า หมายถึง กล้วยหวีสุดทา้ ยท่ีมีลักษณะไม่สมบรู ณ์) ให้ตัดปลี
ทง้ิ หรอื จะตดั ปลหี ลงั จากปลโี ผลม่ าประมาณ 10-12 วนั ถา้ ไมม่ กี ารตดั ปลกี ลว้ ยทงิ้ ผลกลว้ ยจะเจรญิ เตบิ โต
ไม่เต็มที่
หลงั จากตดั ปลปี ระมาณ 90-110 วนั กลว้ ยจะแกพ่ อดสี ามารถสงั เกตไดจ้ ากกลว้ ยหวสี ดุ ทา้ ยจะเรมิ่
กลมสีท่ผี ลจางลงกว่าเดิม (สีเขยี วอ่อน) ถ้าปล่อยใหก้ ล้วยแกค่ าต้นมากเกินไปจะสบกบั ปัญหาเรอ่ื งเปลอื ก
กลว้ ยทีแ่ ตกทำ� ให้ผลผลติ เสียหาย
การตดั หนอ่ กลว้ ยส�ำหรับเลีย้ งไวใ้ นปตี ่อไป
หน่อกลว้ ยท่ีสมควรจะคดั ไว้เปน็ หน่อท่ใี ห้ผลผลติ ในปตี อ่ ไปควรจะคัดหนอ่ กล้วยท่มี ลี กั ษณะ ดังนี้
1. ควรเปน็ หนอ่ ใตด้ นิ ลำ� ต้นอวบอยหู่ า่ งจากโคนตน้ แม่ประมาณ 10 น้วิ
2. ควรเหลือไวป้ ระมาณ 2 หนอ่ ทอ่ี ยตู่ รงข้ามกัน
3. ถา้ ใชร้ ะยะปลูก 3 x 3 เมตร ควรคดั หน่อกลว้ ยอีกครั้งหนง่ึ จาก 2 หน่อ ให้เหลอื เพยี งหน่อเดียว
หรือเหลือไว้ไมเ่ กิน 2 หน่อ ซึ่งจะท�ำใหแ้ ปลงกล้วยทึบ ลำ� ตน้ จะสูงชะลูดและหักลม้ ไดง้ ่าย

68 ข่าวสารเกษตรศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์
ปที ่ี 60 ฉบับท่ี 2 เดอื น ตุลาคม 2557 – มกราคม 2558

แนวทางการผลติ กลว้ ยหอมทองของสหกรณ์การเกษตรท่ายาง จ�ำกดั
อำ� เภอทา่ ยาง จังหวัดเพชรบรุ ี

ความเปน็ มาการด�ำเนนิ ธุรกิจกล้วยหอมทองกลว้ ยหอมทอง
กลว้ ยหอมทองเปน็ พชื เศรษฐกจิ ชนดิ หนงึ่ ทมี่ ศี กั ยภาพในการสง่ ออกโดยเฉพาะตลาดญปี่ นุ่ มคี วาม
ตอ้ งการสงู ดว้ ยคณุ ลกั ษณะของกลว้ ยหอมทองทมี่ นี ำ้� หนกั แตล่ ะลกู เรยี งกนั อยใู่ นหวอี ยา่ งสวยงาม สผี วิ ของ
กลว้ ยเมอ่ื สกุ จะเปลยี่ นเปน็ สเี หลอื งทอง รสชาตดิ ี มกี ลนิ่ หอมนา่ รบั ประทาน อกี ทงั้ ผลผลติ มคี วามปลอดภยั
ไม่มีสารเคมีตกค้างปนเปื้อน ท�ำให้กล้วยหอมทองของไทยได้รับความนิยมเป็นที่ยอมรับของผู้บริโภคใน
ตลาดญ่ปี ุน่ ซง่ึ นับวนั แนวโนม้ ความต้องการของตลาดย่งิ เพิม่ มากขนึ้
กลว้ ยหอมทองทปี่ ลกู ในประเทศไทยลกั ษณะทว่ั ไปจะมลี ำ� ตน้ สงู ประมาณ 3 เมตร เสน้ ผา่ ศนู ยก์ ลาง
มากกวา่ 20 เซนตเิ มตร กาบลำ� ตน้ ดา้ นในสเี ขยี วออ่ นมลี ายเสน้ สชี มพู กา้ นใบมรี อ่ งคอ่ นขา้ งกวา้ ง เสน้ กลาง
ใบสเี ขียว สว่ นของดอกทเ่ี ป็นกา้ นเครอื จะมีขน ปลีรูปไข่คอ่ นข้างยาว ปลายแหลม ดา้ นบนมีสแี ดงอมมว่ ง
กลว้ ยเครอื หนง่ึ มี 4-6 หวี หวหี นงึ่ มี 12-16 ผล ปลายผลมจี กุ เหน็ ชดั เปลอื กบาง เมอ่ื สกุ เปลยี่ นเปน็ สเี หลอื ง
ทอง เนือ้ สีเหลืองเข้ม กล่ินหอม รสหวานน่ารับประทาน
การเตรียมดนิ : การปลกู กลว้ ยหอมทอง เกษตรกรตอ้ งเลอื กพ้นื ทใี่ ห้เหมาะสม น�้ำไม่ท่วม ดินร่วน
ซยุ ระบายนำ�้ ไดด้ ี หากดนิ ตรงไหนเปน็ แอง่ ควรปรบั ดนิ ใหม้ คี วามลาดเทเพอ่ื ปอ้ งกนั นำ้� ทว่ มในฤดฝู น ถา้ จะ
ให้ดนิ มแี ร่ธาตุ มีอนิ ทรียวัตถสุ งู ควรเพิม่ ธาตอุ าหารในดินควรปลูกปอเทอื งแลว้ ไถกลบ ถ้าเปน็ ดินเหนยี ว
ควรท�ำการยกร่อง และปลกู บนสันร่อง ทั้ง 2 ข้าง ขุดหลมุ ขนาดกวา้ ง 50 เซนติเมตร ลกึ 50 เซนติเมตร
น�ำดนิ ที่ขดุ กองตากไว้ 5-7 วัน เพอื่ กำ� จัดวัชพชื และศัตรพู ชื ทต่ี กคา้ งในดนิ หลงั จากนนั้ คลุกเคล้าปุ๋ยคอก
หรอื ปุ๋ยหมักกบั ดินชน้ั บน
การปลูก : น�ำหนอ่ ที่เตรียมไวว้ างกลางหลุม กลบดิน รดนำ้� กดดินใหแ้ นน่ ระหว่างต้นระหวา่ ง
แถวแต่ละหลุมหา่ งกัน 2 เมตร เพ่ือสะดวกในการพรวนดนิ ใสป่ ยุ๋ ตัดใบ หมุนเวียนอากาศได้ดี เมื่อตน้
กลว้ ยมอี ายุ 20-30 วนั ท�ำการปาดหนอ่ เพ่ือให้ตน้ และแตกใบเสมอกนั ต้นกลว้ ยอายุได้ 4-6 เดือน จะเรมิ่
มีการแตกหน่อ หนอ่ ทเ่ี กดิ มาเรยี กว่า “หนอ่ ตาม” ควรเอาหนอ่ ออกเพ่อื ไม่ใหห้ นอ่ แย่งอาหารจากต้นแม่
เก็บหน่อไวป้ ระมาณ 1-2 หนอ่ เพอื่ พยุงต้นแมเ่ มอื่ มีลมแรงและเก็บเกย่ี วผลผลิตในปี
การให้น้�ำ : ในพื้นที่ปลูกขนาดใหญ่ จะใช้วิธีสูบน�้ำจากบ่อบาดาล หรือบ่อกักเก็บท่ีอยู่ใกล้สวน
สบู นำ้� ขนึ้ มารดตน้ กลว้ ยการใหน้ ำ�้ แคพ่ อชมุ่ ชนื่ ในชว่ งทป่ี ลกู ใหม่ ๆ และขณะทกี่ ลว้ ยตงั้ ตวั และกำ� ลงั ตดิ ปลี
ตดิ ผลดแี ลว้ ไม่จ�ำเป็นต้องใหน้ ำ�้ ทกุ วันเหมอื นพชื ชนิดอ่ืน

69KASETSART EXTENSION JOURNAL

VOLUME 60 ISSUE 2 : October 2014 - January 2015

การใหป้ ุย๋ : กลว้ ยเป็นพืชทตี่ อ้ งการธาตุอาหารมาก การติดผลจะมากหรอื นอ้ ยขน้ึ อยู่กบั อาหาร
และน�้ำท่ีได้รับ ควรใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักตั้งแต่เริ่มปลูก การปลูกกล้วยหอมเพ่ือส่งออกจะต้องเป็นการ
ผลิตท่ไี ม่ใสป่ ยุ๋ เคมแี ละไมฉ่ ดี พ่นสารเคมีโดยเดด็ ขาด จะท�ำใหก้ ลว้ ยหอมท่ไี ด้ปราศจากสารพิษปนเปื้อน
การแตง่ หนอ่ กลว้ ย : การตดั แตง่ ใบกลว้ ยขณะทม่ี กี ารแตง่ หนอ่ ควรทำ� การตดั แตง่ ใบกลว้ ยควบคู่
ไปดว้ ยจนกวา่ กลว้ ยตกเครอื ตดิ ใบกลว้ ยไวก้ บั ตน้ 10-12 ใบตอ่ ตน้ ตดั ดว้ ยมดี ขอใหช้ ดิ ตน้ อยา่ ใหเ้ หลอื กา้ น
กล้วยย่ืนยาวออกมาเมอ่ื เห่ยี วจะทำ� ให้รดั ลำ� ตน้ ท�ำให้ล�ำตน้ สว่ นกลางขยายได้ไมม่ ากเท่าทคี่ วร การปล่อย
ใหใ้ บกล้วยมีมากเกนิ ไป จะทำ� ใหป้ กคลุมดนิ คลมุ โคนต้น ทำ� ให้แดดส่องไม่ทวั่ ถงึ พ้ืนที่ ทำ� ใหด้ ินมคี วามช่นื
มากเกินไป
การคำ�้ ลำ� ตน้ กลว้ ย : กลว้ ยหอมทองมกั ประสบปญั หาเรอ่ื งหกั ลม้ งา่ ย เครอื ใหญห่ นกั และคอออ่ น
เมื่อขาดน�้ำหรือลมพัดก็หักโค่นเสียหายจึงต้องใช้ไม้ค�้ำยันหรือดามกล้วยทุกต้นท่ีออกปลีแล้ว และตรวจดู
การค้�ำยนั ใหอ้ ย่ใู นสภาพท่ีม่นั คงแขง็ แรง
การติดปลี : ประมาณ 10 เดือน หลังจากปลกู กล้วยจะเริ่มแทงปลีออกมา เม่ือกลว้ ยแทงปลจี น
สดุ ใหต้ ดั ปลีท้ิง หากไมต่ ัดปลีกลว้ ยทง้ิ จะทำ� ใหผ้ ลกลว้ ยเตบิ โตไม่เต็มที่
การห่อถงุ : การปลูกกล้วยหอมเพ่ือสง่ ออก หลังจากตดั ปลีแล้ว ควรท้าการคลมุ ถงุ ถุงที่ใช้ควร
เปน็ ถุงพลาสตกิ ท่ีฟา้ ขนาดใหญ่และยาวกวา่ เครอื กล้วย เปดิ ปากถงุ ให้มีอากาศถา่ ยเทไดด้ ี
ระยะเวลาการเกบ็ เก่ียว : ประมาณ 90-110 วนั กล้วยจะแก่พอดีและท�ำการเกบ็ เก่ียว สามารถ
สงั เกตได้จากกล้วยหวสี ดุ ทา้ ยเร่ิมกลม สีผลจางลงกว่าเดิม ถา้ ปลอ่ ยให้แก่คาต้นมากเกนิ ไปจะทำ� ให้เปลือก
กลว้ ยแตก ผลเสยี หาย ปัจจบุ ันสหกรณ์การเกษตรทา่ ยาง จ�ำกดั จงั หวัดเพชรบรุ ี รบั ซ้ือผลผลติ จากสมาชกิ
จ�ำหน่ายท้ังในและต่างประเทศ การผลิตกล้วยหอมทองเพ่ือส่งออกของสหกรณ์การเกษตรท่ายาง จ�ำกัด
จะผลติ ตามทไี่ ดต้ กลงกนั ในสญั ญาซอ้ื ขายกบั สหกรณผ์ บู้ รโิ ภคประเทศญปี่ นุ่ ทงั้ สองฝา่ ยจะปฏบิ ตั ติ ามสญั ญา
อยา่ งเครง่ ครดั เขม้ งวดในทุกกระบวนการผลติ ต้งั แต่การคัดเลอื กสมาชกิ เข้าร่วมโครงการ พืน้ ที่การปลกู
กล้วยหอม การคมนาคมสะดวกตอ่ การเก็บผลผลิต ประการส�ำคัญสมาชิกต้องจำ� หนา่ ยใหส้ หกรณเ์ ท่านน้ั
สมาชกิ ตอ้ งไดร้ บั การอบรมความรเู้ กยี่ วกบั การผลติ กลว้ ยหอมทองปลอดสารพษิ โดยไมใ่ ชก้ ารใชส้ ารเคมี ใช้
เฉพาะปยุ๋ คอก ป๋ยุ หมัก วิธกี ารปลกู การดูแลรกั ษา ตอ้ งพถิ พี ิถนั มากกว่าการปลกู กล้วยหอมทองตามปกติ
โดยไดร้ ับความร่วมมอื จากกรมส่งเสรมิ สหกรณแ์ ละกรมส่งเสริมการเกษตร
การวางแผนการผลิต : สหกรณ์ผบู้ ริโภคประเทศญ่ปี นุ่ มีความตอ้ งกล้วยหอมทองปลี ะประมาณ
400 ตนั สหกรณ์จึงต้องวางการผลติ ปลกู ในแต่ละเดือนใหส้ อดคลอ้ งกับตอ้ งการ โดยกระจายการปลูกไป
ยงั พน้ื ทข่ี องสมาชกิ อยา่ งทว่ั ถงึ ลดความเสย่ี งจากการผลติ ของสมาชกิ เพอ่ื ใหส้ ามารถสง่ กลว้ ยหอมออกไป
ยังประเทศญี่ปุน่ ได้ตามความต้องการของลกู ค้า

70 ข่าวสารเกษตรศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์
ปที ี่ 60 ฉบับที่ 2 เดอื น ตลุ าคม 2557 – มกราคม 2558

วธิ กี ารเกบ็ เกย่ี วกลว้ ยหอมทอง : จะเกบ็ เกยี่ วกลว้ ยหอมทม่ี คี วามแกป่ ระมาณ 70% โดยสหกรณ์
จะขนสง่ จากสวนของสมาชกิ จนถึงสหกรณ์
เม่ือถึงสหกรณ์จะแบ่งเครือกล้วยออกเป็นหวี คัดกล้วยท่ีได้ตามขนาดและมีความสมบรูณ์ หลัง
จากน้นั จะตัดเกสร ลา้ งทำ� ความสะอาดผลกลว้ ย ตดั ครึ่งหวกี ล้วย ตัดแตง่ ผลท่ีเสียหาย แช่น้�ำ 5 นาทีลา้ ง
ยางกล้วย เป่าลมตามชอ่ งเพ่ือกำ� จดั แมลงและทำ� ใหก้ ล้วยแห้ง
ชงั่ นำ้� หนกั กอ่ นการบรรจุ ตดิ สตกิ เกอรห์ มายเลขทกุ กลอ่ งเพอื่ ใหร้ วู้ า่ กลว้ ยหอมทองเปน็ ของสมาชกิ
รายใด นำ�้ หนกั ของกล้วยตอ้ งใหผ้ ลมีน�้ำหนักไม่นอ้ ยกว่า 110 กรัม ประมาณ 7 ผล การบรรจกุ ลว้ ย ตอ้ ง
ไม่เกนิ 2 เซนติเมตรจากขอบกล่อง กลอ่ งละ 13.00 - 13.60 กโิ ลกรัม หอ่ ด้วยพลาสติก ดูดอากาศออกมัด
ปากถงุ ใหแ้ นน่ จากนนั้ ขนยา้ ยเขา้ หอ้ งเยน็ เกบ็ รกั ษาทอ่ี ณุ หภมู ิ 13 องศาเซลเซยี ส การเรยี งกลอ่ งแตช่ นั้ ตอ้ ง
ไมเ่ กิน 10 กลอ่ ง เพราะต้องมีช่องว่างระบายอากาศ ปิดม่านตลอด รอการขนสง่ ไปยงั ประเทศญ่ีปนุ่ ตอ่ ไป
การผลิตกล้วยหอมทองจ�ำหน่ายภายในประเทศ นอกจากการส่งกล้วยหอมทองไปจ�ำหน่ายต่าง
ประเทศแล้ว สหกรณ์การเกษตรกรทา่ ยาง จ�ำกัด ยงั จ�ำหน่ายกล้วยหอมทองใหก้ บั ห้างเทสโกโ้ ลตัส, ท๊อป,
จัสโก้, เลมอน วิลล่า, ฟูจิ กลว้ ยทีจ่ �ำหนา่ ยภายในประเทศจะมคี วามแกม่ ากกวา่ กลว้ ยท่ีสง่ ไปยังประเทศ
ญป่ี ุ่น
ขั้นตอนการผลิตเหมือนกับการส่งกล้วยหอมทองไปต่างประเทศ เมื่อขนส่งกล้วยถึงสหกรณ์จะ
ท�ำการคัดแยกหวี ล้างกล้วยให้สะอาด เป่ากล้วยให้แห้งด้วยแรงลมท่ีมีแรงอัดสูง การตรวจสอบคุณภาพ
จะมกี ารเชค็ โรคแมลงอยา่ งละเอยี ด เพอ่ื มใิ หส้ งิ่ แปลกปลอมทห่ี ลงเหลอื ตดิ ไปกบั ผลกลว้ ย ตดั แบง่ หวกี ลว้ ย
ชั่งน้�ำหนัก บรรจุถุงพลาสติกถุงละประมาณ 5.5 กิโลกรัม เมื่อบรรจุลงกล่องน�ำไปบ่มด้วยแก็สเอทิลีน
20 ชั่วโมง แลว้ นำ� ออกมาพกั ไว้ กอ่ นเก็บรกั ษาในห้องเยน็ รอการขนสง่ ลกู คา้ โดยสำ� นักงานสหกรณ์จังหวดั
เพชรบุรี

71KASETSART EXTENSION JOURNAL

VOLUME 60 ISSUE 2 : October 2014 - January 2015

เอกสารอ้างองิ

จุมพล นพมาศ. 2555. การปลกู กลว้ ยหอมทองคณุ ภาพ. สบื คน้ จาก http://www.rakbankerd.com/
agriculture/page.php?id=4989&s=tblplant.
วนั ท่ี 8 เมษายน 2558
รักษเ์ กษตร. 2558. เยือนแหล่งปลกู กล้วยหอมทองแหล่งใหญ่ นบั 1,000 ไร่. สบื ค้นจาก http://www.
vigotech.co.th/index.php?lay=show&ac=article&Id=539810567&Ntype=8.
วนั ที่ 8 เมษายน 2558
สารานุกรมไทยสำ� หรับเยาวชน. 2558. การปลกู และการดแู ลกลว้ ย. สบื คน้ จากhttp://kanchanapisek.
or.th/kp6/sub/book/book.php?book=30&chap=6&page=t30-6-infodetail06.html.
วันท่ี 8 เมษายน 2558
ส�ำนักงานสหกรณ์จังหวัดเพชรบุร.ี 2558. การปลกู กล้วยหอมทอง. สืบค้นจากhttp://webhost.cpd.
go.th/petchburi/download/km/การปลูกกล้วยหอมทอง.pdf.
วนั ท่ี 8 เมษายน 2558

72 ขา่ วสารเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์
ปีท่ี 60 ฉบบั ที่ 2 เดือน ตุลาคม 2557 – มกราคม 2558