บทที่ 4 ต้นทุนค่าใช้จ่ายการผลิต

สาระสาคัญ
01 ความหมายของคา่ ใชจ้ า่ ยการผลิต 02 ประเภทค่าใชจ้ า่ ยการผลิต
03 การเกิดของคา่ ใชจ้ า่ ยการผลิต 04 การคานวณตน้ ทนุ คา่ ใชจ้ า่ ยการผลติ

01

ความหมายของคา่ ใชจ้ า่ ยการผลิต

ค่าใช้จ่ายการผลติ (Manufacturing Overhead) หรือบางแห่งอาจเรียก คา่ ใช้จา่ ย
โรงงาน โสห้ยุ การผลติ ลว้ นแตค่ วามหมายเดยี วกนั ทั้งสิน้ ซงึ่ หมายถงึ ค่าใชจ้ ่ายตา่ ง ๆ ท่ี
เกดิ ขน้ึ จากการผลติ แตไ่ มถ่ ือเปน็ วัตถุดิบทางตรง และคา่ แรงงานทางตรง ดงั น้ันค่าใชจ้ ่ายการ
ผลิตจึง หมายถึง คา่ วตั ถุดบิ ทางอ้อม ค่าแรงงานทางออ้ ม และค่าใชจ้ ่ายอน่ื ๆ อาทิเชน่ ค่านา้
ค่าไฟฟ้าโรงงาน ค่านา้ มนั เช้อื เพลงิ คา่ เชา่ โรงงาน เปน็ ตน้

02

ประเภทคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต

ค่าใช้จ่ายการผลิตแบง่ เปน็ 2 ลักษณะดงั น้ี
1.แบง่ ตามลักษณะของตน้ ทนุ

การแบง่ คา่ ใชจ้ า่ ยการผลติ ตามลกั ษณะของต้นทนุ เป็นการพิจารณาลกั ษณะของตน้ ทนุ
ทป่ี ระกอบเขา้ ดว้ ยกันเปน็ ค่าใช้จ่ายการผลิตได้แก่วัตถดุ บิ ทางออ้ มคา่ แรงงานทางออ้ มและต้นทนุ
การผลติ ทางออ้ ม

แบง่ ตามลกั ษณะของตน้ ทนุ

วตั ถุดิบทางออ้ ม

ไดแ้ ก่ พวกนา้ มนั หลอ่ ลืน่ วัสดุทาความสะอาดโรงงาน หรอื เครอ่ื งจกั ร วสั ดโุ รงงาน
น้ามนั เชอ้ื เพลงิ เครอ่ื งมอื ขนาดเลก็ เป็นต้น

แบง่ ตามลกั ษณะของตน้ ทนุ

ค่าแรงงานทางออ้ ม

คา่ จ้าง หรือคา่ แรงของพนักงานหรอื คนงานทีใ่ ห้บริการแกฝ่ า่ ยต่างๆ ทัง้ โรงงาน
และช่วยใหก้ ารผลิตนน้ั สาเร็จได้ แตไ่ มส่ ามารถแยกให้เหน็ เดน่ ชัดว่าเป็นของผลติ ภัณฑไ์ หน
จานวนเท่าใด เชน่ ผูค้ วบคุมงาน เจา้ หนา้ ทีธ่ รุ การโรงงาน ผคู้ วบคุมพสั ดุ หัวหน้าคมุ
โรงงานทวั่ ไปเจ้าหน้าที่ตรวจสอบคณุ ภาพ ค่าแรงงานล่วงเวลา คา่ แรงงานสญู เปล่า เป็นตน้

แบง่ ตามลกั ษณะของตน้ ทนุ

ต้นทุนทางอ้อมอื่น

คา่ ใชจ้ ่ายเหล่านไ้ี ดแ้ ก่ ค่าเสือ่ มราคาของสินทรพั ยถ์ าวรต่างๆ ในโรงงาน คา่ เชา่ ค่านา้
คา่ ไฟ คา่ ภาษี คา่ ประกันภัย คา่ โทรศัพท์ ค่าใชจ้ ่ายในการจดั ซื้อ ค่าใช้จา่ ยในการตรวจ
รบั วตั ถุดิบ คา่ เบย้ี ประกันโรงงาน เป็นตน้

ประเภทค่าใช้จ่ายการผลติ

2.แบ่งตามพฤติกรรมของต้นทนุ เป็นการพิจารณาต้นทุนทีป่ ระกอบเปน็ คา่ ใชจ้ า่ ยการ
ผลิตไดแ้ ก่ ตน้ ทุนคงทีห่ รอื คา่ ใชจ้ า่ ยคงท่ี ต้นทนุ ผันแปรหรือค่าใชจ้ ่ายผันแปร ตน้ ทุนผสมหรอื
ค่าใชจ้ า่ ยผลติ ผสม

ตน้ ทนุ คงทหี่ รอื คา่ ใชจ้ า่ ยคงที่

หมายถงึ คา่ ใชจ้ า่ ยทไ่ี มม่ ีความสมั พันธ์กับปรมิ าณการ
ผลติ คือ ไมว่ า่ กิจการจะผลติ สนิ คา้ มากหรอื น้อยแม้กระท่ังไมผ่ ลติ
สินคา้ เลย ค่าใชจ้ ่ายชนดิ นก้ี ็ยังคงเกิดขึ้นอยตู่ ลอด และเทา่ เดมิ ไม่
เปลย่ี นแปลง เชน่ คา่ เช่าอาคารโรงงาน คา่ เสือ่ มราคาโรงงานและ
เครอื่ งจกั ร ฯลฯ

ตน้ ทนุ ผนั แปรหรือคา่ ใชจ้ า่ ยผันแปร

หมายถงึ ค่าใช้จา่ ยทีม่ คี วามสัมพนั ธก์ บั ปรมิ าณการผลิตคอื
คา่ ใช้จ่ายทต่ี น้ ทุนรวมเปล่ียนแปลงไปตามปริมาณการผลติ หากผลติ มากก็
ใช้จา่ ยค่าใช้จา่ ยก็มากผลิตน้อยค่าใช้จ่ายกน็ อ้ ยหากไมผ่ ลติ เลยค่าใช้จ่าย
การผลิตผันแปรกจ็ ะไม่เกิดข้ึนเลยแตค่ ่าใช้จา่ ยการผลติ ผันแปรตอ่ หนว่ ย
จะเทา่ กนั ทุกหนว่ ยการผลิตเช่นวัสดุโรงงานวตั ถุดิบทางออ้ มคา่ น้ามัน
เช้อื เพลงิ คา่ แรงงานทางอ้อมทจ่ี า่ ยเปน็ รายช่ัวโมง

ตน้ ทนุ ผสมหรือคา่ ใชจ้ า่ ยผลติ ผสม

หมายถงึ ค่าใช้จ่ายการผลติ คงท่ีและผันแปรรวมอยดู่ ้วยกนั
กล่าวคอื คา่ ใชจ้ ่ายน้แี บ่งเป็น 2 ส่วน ส่วนที่ 1 เป็นค่าใช้จา่ ยคงทแ่ี ละ
สว่ นที่ 2 เป็นค่าใชจ้ ่ายผันแปรทเ่ี พ่มิ ขึ้นตามปริมาณการผลติ ดงั นน้ั
ค่าใช้จ่ายประเภทนแ้ี มว้ ่ากิจการไมผ่ ลติ สนิ คา้ เลยแต่ก็ยังตอ้ งจ่าย
ค่าใชจ้ า่ ยน้อี ยูเ่ พราะมีส่วนคงทรี่ วมอยู่เช่นค่านา้ ประปาโรงงานค่าไฟฟ้า
โรงงานคา่ โทรศัพทโ์ รงงาน ฯลฯ

03

ลกั ษณะการเกดิ ของค่าใชจ้ ่ายการผลติ

คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตเป็นคา่ ใช้จา่ ยตา่ งๆท่ีเกดิ ข้ึนจริงในการผลิตสินคา้ ซึ่งคา่ ใช้จา่ ยการผลิตมี
หลายชนิดขน้ึ อย่กู บั กระบวนการผลติ ของแต่ละกิจการทไ่ี ม่เหมือนกนั โดยคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตเป็น
ตน้ ทุนท่ีเกิดขึน้ จากรายการต่างๆหลายประเภทรวมกันและเป็นรายการท่ีไมส่ ามารถถือเปน็
วัตถุดิบทางตรงหรอื ค่าแรงงานทางตรงได้

ลักษณะการเกดิ คา่ ใชจ้ ่ายการผลติ

ลักษณะการเกิดค่าใช้จ่ายการผลติ แบง่ เปน็ 3 ลักษณะคอื
1.เกิดจากการจ่ายเงนิ กจิ การอาจจ่ายค่าใช้จ่ายต่างๆเช่นจ่ายซ้อื วัสดุโรงงาน จ่ายคา่

สาธารณูปโภคโรงงาน ค่าเบ้ียประกันโรงงานและเครื่องจักร ฯลฯ เม่ือเกิดรายการข้นึ กจ็ ะ
บนั ทกึ รายการไว้เม่ือถึงส้นิ เดอื นจะโอนตดั บญั ชีไปบญั ชีค่าใชจ้ า่ ยการผลติ ตามลักษณะของ
คา่ ใชจ้ า่ ยการผลติ ทเ่ี กิดขึ้น

ลักษณะการเกดิ คา่ ใชจ้ า่ ยการผลิต

2.เกดิ จากการโอนบญั ชี กิจการอาจโอนต้นทุนมาจากบัญชอี ่ืนมาเปน็ คา่ ใชจ้ า่ ยการ
ผลิตได้ เชน่ การเบิกวตั ถุดบิ ไปใชท้ างอ้อมหรือจาแนกค่าแรงงานไปเปน็ แรงงานทางออ้ ม

3.เกดิ จากการปรับปรุงรายการเมอื่ สิ้นงวดเปน็ การปรบั ปรุงรายการสนิ ทรพั ยท์ ี่มีไวใ้ น
การผลิตจะตัดบญั ชีออกเปน็ คา่ ใชจ้ ่ายตามระยะเวลาทใ่ี ชเ้ ช่นการปรับปรุงรายการค่าเสื่อมราคา
อาคารโรงงานหรือเครอื่ งจกั รวสั ดุโรงงานใช้ไปสทิ ธิบัตรตดั บญั ชคี ่าเบย้ี ประกันโรงงานเม่ือถึงสิ้น
งวดจะรวมยอดไปเป็นคา่ ใชจ้ า่ ยการผลติ

04

การคานวณตน้ ทนุ คา่ ใชจ้ า่ ยการผลติ

การคานวณต้นทนุ คา่ ใชจ้ า่ ยการผลิต

3.คา่ ใชจ้ า่ ยการผลิตเกดิ ขน้ึ จากการปรบั ปรงุ รายการ
- คา่ เสอื่ มราคา
- วัสดุโรงงานใชไ้ ป
- ตดั บัญชีสทิ ธบิ ัตร

–คา่ เสอ่ื มราคา

คา่ เส่อื มราคา = ราคาทนุ – ราคาซาก
อายุการใช้งาน

–วสั ดโุ รงงานใชไ้ ป

วสั ดโุ รงงานใชไ้ ป = วัสดุต้นงวด + ซื้อวัสดุระหวา่ งงวด
- วสั ดุปลายงวด

–ตดั บัญชสี ทิ ธบิ ตั ร

ตดั บญั ชีสทิ ธบิ ตั ร =ราคามูลคา่ สิทธิบัตร * อายกุ ารใชป้ ระโยชน

ตัวอยา่ งที่ 1...

ตอ่ ไปนเ้ี ป็นข้อมลู เกยี่ วกบั คา่ ใชจ้ ่ายการผลติ ของโรงงานแห่งหนง่ึ ทเี่ กดิ ขึน้ ในเดือนพฤษภาคม 25X1
1.ซอ้ื วสั ดโุ รงงานเปน็ เงนิ สด 5,000 บาท
2.จา่ ยค่าซ่อมแซมเครอื่ งจกั ร 10,000 บาทเปน็ เงนิ สด
3.จ่ายเชค็ ซ้อื สทิ ธิบตั ร 100,000 บาท
4.จา่ ยคา่ ใชจ้ า่ ยเบด็ เตลด็ โรงงาน 3,000 บาท
5.จ่ายค่าไฟฟ้าของโรงงาน 4,500 บาท เปน็ เชค็
6.ได้รับใบแจง้ หนค้ี า่ น้าประปาของโรงงานจานวน 800 บาท
ให้ทา คานวณค่าใชจ้ ่ายการผลติ ทเ่ี กดิ ขึน้ ในเดือนพฤษภาคม 25X1

ตวั อย่างที่ 2 ...

บริษทั ประชาอตุ สาหกรรม จากดั มีรายการเก่ยี วค่าใช้จ่ายในเดอื นมถิ นุ ายน 25X1 ดังน้ี
1.บริษทั จ่ายเงนิ เดอื นผู้จดั การโรงงาน 30,000 บาท เปน็ เช็ค
2.วัสดุโรงงานคงเหลือตน้ งวดจานวน 2,000 บาท ระหวา่ งงวดซือ้ วสั ดุโรงงานเพิม่ 14,000 บาท
ส้นิ งวดมีวสั ดุคงเหลือ 3,000 บาท
3.ค่าเสื่อมราคาโรงงาน 50,000 บาท และค่าเสอื่ มราคาเครอื่ งจักร 20,000 บาท
4.จา่ ยคา่ ซอ่ มแซมโรงงานจานวน 40,000 บาท
5.จา่ ยค่าใช้จา่ ยเบ็ดเตล็ดโรงงาน 1,200 บาท
6.ให้ตกั บญั ชสี ทิ ธิบตั รเป็นค่าใชจ้ ่ายในงวดน้ี 2,000 บาท
ใหท้ า คานวณค่าใช้จา่ ยการผลิตทเี่ กิดขึ้นในเดือนมิถุนายน 25X1