ประโยชน์ของหิน

รายวชิ าวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี

รหัสวิชา ว16101
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 6

เรอื่ ง ปรกะระโบวยนกชารนเกิด์ขหนิ อแลงะวหฏั จกัินรหแนิ (ล1)ะแร่ (1)

ครผู ูส้ อน ครูธดิ ารัตน์ เมฆหมอก
ครูวทิ วฒั น์ ศรีเมฆ

กจิ กรรมท่ี 1 หนิ มปี ระโยชน์
อย่างไรบา้ ง

จุดประสงค์การเรยี นรู้

รวบรวมข้อมลู และอธบิ าย
การใชป้ ระโยชน์จากหิน

วธิ ีทากจิ กรรม

1. ศึกษาลกั ษณะและสมบัตขิ องหนิ ดังน้ี

หนิ พัมมซิ หินแกรนิต

มเี น้อื แกว้ มเี น้อื แข็ง
และมรี ูพุรนเล็ก ๆ และมีความทนทาน

วธิ ที ากิจกรรม

1. ศึกษาลกั ษณะและสมบัตขิ องหิน ดงั น้ี

หนิ ปนู หนิ ทราย หนิ อ่อน

มีผลึกแร่ขนาดเลก็ เมอื่ นาไปเผา มีเน้ือหินเป็นเม็ดตะกอน มีลกั ษณะเปน็ เนอ้ื ผลกึ
แล้วบดให้เปน็ ผง แล้วนาไป บางก้อนมลี วดลายสวยงาม
ผสมน้าจะเช่ือมประสานวสั ดุได้

วธิ ที ากิจกรรม

2. นาข้อมูลลักษณะและสมบัตขิ องหนิ มารว่ มกัน
อภปิ รายวา่ จะนาหนิ อะไรไปใช้ประโยชน์ในการทา
สง่ิ ใดตามความเขา้ ใจ บนั ทึกผล

วธิ ที ากิจกรรม

ใชท้ าครกหนิ ใชท้ าหนิ ขดั ตัว ใชท้ าไสก้ รองในต้ปู ลา
หรอื หนิ ลับมดี

วิธที ากิจกรรม

ใช้ทาแผ่นหินปพู ้ืน ใช้ทาซีเมนต์

วธิ ีทากจิ กรรม

3. ตรวจสอบผลการอภิปรายโดยอา่ นใบความรู้เรอื่ ง
ประโยชน์ของหนิ อภิปรายและบนั ทกึ ลกั ษณะและ
สมบัตขิ องหนิ แตล่ ะชนิดทนี่ ามาใช้ทาส่ิงต่าง ๆ

วธิ ีทากจิ กรรม

4. สบื ค้นขอ้ มลู เพิม่ เติมเก่ียวกบั การนาหินไปใช้
ประโยชนใ์ นการทาส่ิงต่าง ๆ อีกอย่างน้อย 5 อยา่ ง
จากแหลง่ การเรียนรูท้ ่ีน่าเชอ่ื ถอื บันทึกผลพรอ้ ม
ระบแุ หลง่ ทมี่ าของขอ้ มลู

ใบงาน 01 ประโยชนข์ องหิน

ใบงาน หน้า 128,130

ใบงาน 01 ประโยชนข์ องหิน

ใบงาน หน้า 131-132

ใบความรู้ เรื่อง ประโยชน์ของหนิ

ใบความรู้ หน้า 129

บันทึกผลการทากิจกรรม

ผลการอภปิ ราย

โยงเสน้ จับคชู่ ่ือหนิ กบั การ
ใชป้ ระโยชนต์ ามความเขา้ ใจ

ชื่อหนิ การใชป้ ระโยชน์

หนิ พมั มซิ ใช้ทาครกหิน
มเี น้อื แกว้ และมรี ูพรนุ เลก็ ๆ ใช้ทาหินขดั ตวั หรอื

หนิ แกรนิต หนิ ลบั มดี
มีเนื้อแข็งและมคี วามทนทาน
ใช้ทาไส้กรองในตปู้ ลา
หินปูน
มีผลึกแรข่ นาดเลก็ ๆเมอื่ นาไปเผา ใชท้ าแผ่นหินปูพนื้
แลว้ บดให้เปน็ ผงๆแลว้ นาไปผสมนา้
ใชท้ าซเี มนต์
จะเช่ือมประสานวัสดไุ ด้

หินทราย
มีเน้อื หินเป็นเม็ดตะกอน

หนิ อ่อน
มลี ักษณะเปน็ เนื้อผลกึ ๆ
บางก้อนมีลวดลายสวยงาม

คาชี้แจงในการทา คาช้แี จงบทบาท
กจิ กรรมนกั เรียน ครูปลายทาง

➢ ใหน้ ักเรยี นอ่านใบความรู้ หนา้ 129 ➢ ครูแจกใบความรู้ หน้า 129
➢ ให้นักเรียนรว่ มกันอภิปรายลักษณะ ➢ ครเู ปิดโอกาสใหน้ กั เรียน

และสมบัติของหนิ แต่ละชนดิ ทน่ี ามา รว่ มกันอภปิ ราย
ใช้ทาสงิ่ ตา่ ง ๆ

ใบความรู้ เรอ่ื ง ประโยชน์ของหิน

หินในธรรมชาติมีลักษณะและสมบัติที่แตกต่างกัน
จึงมีการนาหินไปใช้ประโยชน์ได้แตกต่างกัน ตัวอย่าง
การนาหินต่าง ๆ ไปใช้ประโยชน์ เช่น การนาหินที่มี
ลวดลายสวยงามไปทาเป็นแผน่ หนิ ปพู ื้นและปูผนัง
ดังรปู ที่ 1 และ 2

ใบความรู้ เรื่อง ประโยชนข์ องหิน

รปู ที่ 1 การนาหินอ่อนไปทาแผน่ หิน รปู ที่ 2 การนาหินแกรนติ ไปทา
ปพู ้นื และปผู นัง แผ่นหินปูพื้น

ใบความรู้ เร่ือง ประโยชน์ของหนิ

นาหนิ ไปแกะสลกั หรอื ใช้ในงานสถาปัตยกรรมเพื่อใช้ตกแต่งอาคาร
บา้ นหรือสวนดงั รูปที่ 3 หรือการนาหนิ เช่น หินปูน หนิ ทราย ไปใช้
ในการก่อสรา้ ง ดงั รปู ท่ี 4

รปู ท่ี 3 การนาหินอ่อนมาแกะสลัก รปู ท่ี 4 หนิ ปูนทใ่ี ชใ้ น
เพ่ือการประดบั ตกแต่งสถานท่ี การกอ่ สรา้ ง

ใบความรู้ เรอ่ื ง ประโยชนข์ องหนิ

นอกจากนั้นยังมีการนาหินปูนไปบดให้เป็นผง
ปูนซีเมนต์เพื่อใช้เป็นส่วนผสมคอนกรีตสาหรับเชื่อม
ประสานวัตถุต่าง ๆ ในงานก่อสร้าง นาหินพัมมิซ
ที่มีรูพรุนมาใช้กรองวัสดุต่าง ๆ นาหินทรายมาถูตัว
หรอื เปน็ หินลบั มดี

ใบความรู้ เรื่อง ประโยชนข์ องหิน
นาหนิ แกรนติ หรอื หินไดออไรตท์ ี่มีเนื้อแน่นและแขง็
มาทาครกหนิ ดังรูปท่ี 5

รูปท่ี 5 ครกหิน

อภปิ รายประโยชนข์ องหนิ

หินออ่ น

ทาแผ่นหนิ ปพู ื้นและปูผนัง แกะสลัก

หินแกรนติ

ทาแผน่ หนิ ปพู ื้น ทาครก

หินปูน
ใชใ้ นงานกอ่ สร้าง

ใชท้ าไสก้ รองตู้ปลา หนิ พัมมซิ

หนิ ขดั ตัวหรอื หินลบั มดี หนิ ทราย

ผลการอภิปรายขอ้ มลู ในใบความรู้

ตาราง ลักษณะและสมบัตขิ องหิน
ท่ีนามาใชท้ าส่งิ ต่าง ๆ

ส่งิ ต่าง ๆ ชื่อหนิ ลกั ษณะและสมบตั ขิ องหิน
ทน่ี ามาใชท้ าสง่ิ ต่าง ๆ

ครกหนิ

หินขัดตวั /
หินลับมีด

ส่ิงตา่ ง ๆ ชือ่ หิน ลักษณะและสมบตั ขิ องหิน
ทีน่ ามาใช้ทาสิ่งต่าง ๆ
ไสก้ รอง
ในตปู้ ลา

แผน่ หนิ ปูพน้ื

สิง่ ต่าง ๆ ชือ่ หิน ลกั ษณะและสมบัตขิ องหนิ
ทีน่ ามาใชท้ าสง่ิ ตา่ ง ๆ

ปูนซเี มนต์

คาชแ้ี จงในการทา คาช้แี จงบทบาท
กิจกรรมนกั เรียน ครปู ลายทาง

➢ นกั เรียนบนั ทึกผลการอภปิ ราย ➢ ครูแจกใบงาน หนา้ 130
ขอ้ มลู จากใบความร้ลู งในใบงาน ➢ ครูคอยช่วยแนะนาให้
หนา้ 130
นักเรยี นบันทกึ ผลลงใน

ใบงาน

ผลการอภิปรายขอ้ มลู ในใบความรู้

ตาราง ลักษณะและสมบัตขิ องหิน
ท่ีนามาใชท้ าส่งิ ต่าง ๆ

ส่งิ ต่าง ๆ ชือ่ หิน ลักษณะและสมบัตขิ องหนิ
ท่ีนามาใช้ทาสิ่งต่าง ๆ
ครกหิน หนิ แกรนิต
หนิ ไดออไรต์ มีเนื้อแขง็
หินขดั ตวั / และมคี วามทนทาน
หินลบั มีด หนิ ทราย
มีเนอ้ื หนิ เปน็ เม็ดตะกอน

สง่ิ ตา่ ง ๆ ชื่อหิน ลกั ษณะและสมบตั ิของหนิ
ทน่ี ามาใชท้ าสิง่ ต่าง ๆ
ไส้กรอง หนิ พมั มิซ
ในตู้ปลา มเี นื้อแก้วและมรี ูพรุนเล็ก ๆ

แผ่นหนิ ปูพนื้ หนิ ออ่ น มลี ักษณะเปน็ เนื้อผลึก
หินแกรนิต บางก้อนมีลวดลายสวยงาม

ส่ิงตา่ ง ๆ ช่อื หิน ลกั ษณะและสมบตั ขิ องหนิ
ปูนซีเมนต์ หินปนู ที่นามาใช้ทาสิ่งต่าง ๆ

มผี ลกึ แรข่ นาดเลก็ เมอื่
นาไปเผาแลว้ บดใหเ้ ปน็ ผง
แลว้ นาไปผสมนา้ จะเชอ่ื ม

ประสานวัสดุได้

ใบงาน 01 ประโยชนข์ องหิน

ใบงาน หน้า 131-132

ผลการสบื คน้ ขอ้ มลู

การนาหินไปใชป้ ระโยชน์
ในการทาสง่ิ ตา่ ง ๆ

1. ช่ือหิน ……ห…นิ …ช…น…ว…น……………………………………………......…
นาไปใช้ประโยชนใ์ นการทาสง่ิ ตา่ ง ๆ ดังนี้………………......…..
…ท…า…เป…น็ …แ…ผ…น่ …ห…นิ …ปหู…ล…งั …ค…า…ก…ระ…ด…า…น…ดา……ทา…ง…เท…า้ …………...........
แหล่งทมี่ าขอ้ มลู …………………………………………………….......….
…สถ…าบ…นั …สง่ …เส…ริม…กา…รส…อน…ว…ิทย…าศ…าส…ต…ร์แ…ละ…เท…คโ…นโ…ลย…ี (ส…ส…วท….).…(2…56…2…). .ห.ิน..ช..น..ว…น...
.ส..ืบ..ค.้น..เ.ม..ือ่ ...2.5...เ.ม..ษ..า.ย..น...2.5..6..3.,..จ..า.ก...h..t.t.p..s.:././.w..w..w...s..c.i.m...a.t.h...o..r.g./.i.m...a.g..e..-...........
.e..a.r.t..h.s..c.i.e..n.c..e../.i.t.e.m.../.9..7..1.0..-.2..0.1..8.-.1..2..-.2.8..-.0..6.-.5..0..-.5.6....................................

2. ชอื่ หิน ……ห…ิน…ไร…โ…อ…ไล…ต…์ ………………………………………......…
นาไปใช้ประโยชน์ในการทาสง่ิ ต่าง ๆ ดังน้ี………………......…..
…น…า…ไป…ใช…ใ้ …นก…า…รก…อ่ …ส…รา้ …ง…ท…าถ…น…น…ห…ิน…ปร…ะ…ดบั……ห…ินโ…รย…ท…า…งร…ถไ..ฟ.........
แหล่งทีม่ าขอ้ มลู …………………………………………………….......….
…มห…าว…ทิ …ยา…ลยั …เช…ยี ง…ให…ม.่…ห…นิ ไ…รโ…อไล…ต…์ (R…h…yo…lit…e)…. ส…ืบค…น้ …เม…ื่อ 2…5…เม…ษา…ย.น..2..5..6.3…, ...
.จ..า.ก...h..t.t.p..:././.m...in..i.n..g...e..n..g..c.m...u...a.c..t..h./..s.i.t.e./..w..p..-.c.o..n..t.e..n.t./..u.p..l.o..a..d..s./................
.2..0.1..8../.1.2../.0..6..R.h..y..o..li.t.e...p..d.f.................................................................

3. ชอื่ หนิ ………………………………………………………………......…
นาไปใช้ประโยชน์ในการทาสิ่งตา่ ง ๆ ดังน้ี………………......…..
……………………………………………………………………………...........
แหลง่ ทมี่ าขอ้ มูล…………………………………………………….......….
…………………………………………………………………………........…...
.................................................................................................
.................................................................................................

4. ชอื่ หนิ ………………………………………………………………......…
นาไปใช้ประโยชน์ในการทาสิ่งตา่ ง ๆ ดังน้ี………………......…..
……………………………………………………………………………...........
แหลง่ ทมี่ าขอ้ มูล…………………………………………………….......….
…………………………………………………………………………........…...
.................................................................................................
.................................................................................................

5. ชอื่ หนิ ………………………………………………………………......…
นาไปใช้ประโยชน์ในการทาสิ่งตา่ ง ๆ ดังน้ี………………......…..
……………………………………………………………………………...........
แหลง่ ทมี่ าขอ้ มูล…………………………………………………….......….
…………………………………………………………………………........…...
.................................................................................................
.................................................................................................

เพราะเหตใุ ดจงึ มกี ารนาหนิ ไปใช้ประโยชนไ์ ด้แตกต่างกนั

เพราะหนิ แต่ละชนิดมีลักษณะ
และสมบตั ทิ แี่ ตกตา่ งกัน

จึงนาไปใชป้ ระโยชน์ไดแ้ ตกตา่ งกัน

หนิ มีความสาคญั ตอ่ มนษุ ย์อย่างไร

มนษุ ยน์ าหินบางชนิด
มาทาสิ่งของเคร่อื งใช้

สรปุ กิจกรรม

หินแตล่ ะชนดิ มลี ักษณะและสมบตั ิทแ่ี ตกต่างกนั
เราจึงใช้ลกั ษณะและสมบตั ขิ องหนิ มาใชป้ ระโยชน์

ในการทาสิง่ ตา่ ง ๆ ได้แตกตา่ งกนั

บทเรยี นครัง้ ตอ่ ไป

ประโยชนข์ องหินและแร่ (2)

สิง่ ที่ตอ้ งเตรยี ม

1. ใบงาน 02 ประโยชน์ของหนิ
2. ใบความรู้ เรื่อง ประโยชน์ของหิน