ศาสนพิธี

รายวิชา สังคมศึกษา

รหสั วชิ า ส14101

ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี 4

เร่อื ง ศาสนพธิ ี

ครผู ู้สอน ครูวรพรรณ์ ศรีอรุณ
ครฐู ติ ริ ตั น์ ดษิ ฐวงศ์

จดุ ประสงค์การเรียนรู้

๑. อธบิ ายความหมายและความสาคญั ของศาสนพิธี
และบอกประเภทของศาสนพิธไี ด้

๒. เรยี งลาดับเหตกุ ารณ์เกี่ยวกับการปฏบิ ตั ิตน
ในศาสนพิธีได้ถกู ต้อง

๓. เห็นความสาคัญและประโยชนข์ องศาสนพธิ ี

https://bookplus.co.th/เวยี นเทยี นอย่างไร-ใหถ้ กู



https://pantip.com/topic/36921379

คาถามชวนคดิ

นกั เรยี นเคยมโี อกาสไปรว่ มงานพธิ ใี ด

แนวคาตอบ เคยมโี อกาส
ไปร่วมงานเวยี นเทยี น

นกั เรียนมีการปฏิบัตติ นอย่างไร
เม่ือไปเขา้ รว่ มงานพิธี

แนวคาตอบ

มกี ารแตง่ กายสภุ าพเรยี บรอ้ ย
ปฏบิ ัตอิ ยา่ งตงั้ ใจ ไมค่ ยุ เสยี งดงั รบกวนผู้อ่นื

ศาสนพธิ ี



ความสาคญั ของศาสนพธิ ี

ความสาคัญของศาสนพธิ ี

การทาบุญกุศลนั้นมมี ากมายหลายอย่าง
ต่างกันไป ตามแต่ละวิธกี ารท่ีจะเกิดขึน้
นน้ั ๆ และแตล่ ะอย่างล้วนเปน็ เอกลกั ษณ์
ทสี่ าคญั แสดงให้เห็นถึงความเจรญิ ร่งุ เรือง
ของประเพณแี ละวฒั นธรรมประจาชาติ
ศาสนา องค์พระมหากษตั ริย์ และประจา
จิตใจของพุทธศาสนกิ ชนคนไทย มีความ
เจรญิ รุง่ เรืองสบื ตอ่ ไปตลอดกาลนาน

ท่มี าของภาพ https://in.pinterest.com/pin/623959723386893674

ประเภทของศาสนพธิ ีทาง
พระพุทธศาสนามี ๔ ประเภท

๑. กศุ ลพธิ ี คอื พธิ ีกรรม
ท่เี น่อื งดว้ ยการอบรมความ
ดีงามทางพระพทุ ธศาสนา
เฉพาะตวั บคุ คล

การรักษาศลี
การฟงั ธรรม

การแสดงตนเป็นพทุ ธมามกะ

การเวียนเทยี นในวนั สาคัญ
ทางพระพทุ ธศาสนา

๒.บญุ พธิ ี คือ พธิ ที าบุญ
เปน็ ประเพณีในครอบครัว
ในสังคม เกย่ี วเนือ่ งกับการ
ดาเนนิ ชีวติ ไดแ้ บง่ พิธที าบญุ
เปน็ ๒ ประเภท

๑. บญุ ในพธิ กี รรมมงคล

เช่น ทาบุญอายุ บวชนาค โกนจุก
แต่งงาน ขึน้ บ้านใหม่ เป็นตน้

ท่ีมาของภาพ
https://sites.google.com/site/5701102111014ib1
https://pondzz.wordpress.com/2015/11/03/พธิ ขี นึ้ บา้ นใหม่-ในโครง

๒. บุญอวมงคล

อทุ ศิ ส่วนกุศลให้ทา่ นผ้ลู ่วงลบั ดับขันธไ์ ปแลว้
นับตง้ั แตท่ าบญุ อทุ ศิ หน้าศพ ๗ วนั
๕๐ วัน ๑๐๐ วนั และครบรอบปี เปน็ ตน้

๓. ทานพิธี คอื พธิ ถี วาย
ทานต่างๆ เป็นการถวาย
ปัจจยั สี่

คือ อาหาร เคร่อื งน่งุ หม่
ท่อี ยู่อาศัย ยารกั ษาโรค และ
สิง่ ของอืน่ อนั ควรแก่สมณบรโิ ภค
แดพ่ ระสงฆจ์ ะเป็นการถวายทาน
เฉพาะเจาะจงแกพ่ ระสงฆ์
รูปใดรูปหนึ่ง

หรอื การถวายทานแกห่ มพู่ ระสงฆ์
ไมเ่ ฉพาะเจาะจงทเี่ รียกว่า
“สังฆทาน” หรือ การถวายผ้ากฐิน
ผา้ ป่า ผ้าอาบน้าฝนและอนื่ ๆ

๔. ปกณิ กพธิ ี
คือ พิธเี บด็ เตลด็ เปน็ มารยาท
และวธิ ีปฏิบัติศาสนพิธี

เช่น วธิ ีต้งั โต๊ะหมู่บูชา
และจดั อาสนะสงฆ์ วธิ วี งดา้ ย
สายสิญจน์ วิธจี ุดธูปเทยี น
วิธแี สดงความเคารพพระสงฆ์
วิธีประเคนของพระสงฆ์ เปน็ ต้น

ท่มี าของภาพ https://boonumpar-isan.com/boonumpar-contact-us

ประโยชน์ของศาสนพิธี

๑. ศาสนพธิ ีที่ถูกตอ้ งทาใหพ้ ิธีมีความเรียบรอ้ ย
งดงาม ย่อมเพ่มิ พนู ความศรทั ธาของผ้ทู ไ่ี ด้พบเห็น

๒. เปน็ เครอื่ งแสดงเกียรตยิ ศของเจา้ ภาพ
และผู้เขา้ รว่ มพิธีอีกทั้งยงั เปน็ การรกั ษาวัฒนธรรม

ประเพณีท่ดี งี ามของชาติไว้

ท่มี าของภาพ https://boonumpar-isan.com/boonumpar-contact-us

ท่มี าของภาพ https://xn--v3cdwa6co.com

1. สารวมกาย วาจา ใจ
ใหส้ งบเรียบร้อย

https://www.pinterest.com

2. งดสบู บหุ รโี่ ดยเดด็ ขาด

https://www.pinterest.com 3. ควรนงั่ ใหเ้ ปน็ ระเบียบ
ในสถานท่ที ีก่ าหนดไว้

http://www.watongtue.com/news-detail_1537_5882

ท่มี าของภาพ https://xn--v3cdwa6co.com

๑. คอยต้อนรบั พระสงฆ์ ๒. เมื่อพระสงฆ์
และนาพระสงฆเ์ ขา้ ห้อง นงั่ ณ อาสนะแลว้
หรอื สถานทป่ี ระกอบพิธี ให้ประเคนเครื่องรับรอง

ท่มี าของภาพ https://boonumpar-isan.com/boonumpar-contact-us

3. เมื่อไดเ้ วลา ให้จดุ ธปู เทียนทโี่ ตะ๊
หมูบ่ ูชาจากน้นั บูชาพระรัตนตรยั
แล้วกราบ นมัสการ 3 ครง้ั

4. อาราธนาศลี
และรบั ศีล

ท่มี าของภาพ https://boonumpar-isan.com/boonumpar-contact-us

5. อาราธนาพระปริตร แลว้ นง่ั ฟงั
พระสงฆเ์ จรญิ พระพทุ ธมนต์

6. ก่อนพระสงฆ์สวดจบ เตรียมยกบาตร
และภตั ตาหารมาต้งั ไวใ้ ห้พร้อม พอสวด
เสรจ็ กย็ กประเคนได้

ท่มี าของภาพ https://boonumpar-isan.com/boonumpar-contact-us

7. เมื่อพระสงฆ์ฉนั เสรจ็ แล้ว https://infographic.kapook.com/view125499.html
ถวายเครือ่ งไทยธรรม

8. พระสงฆ์อนโุ มทนา
ใหเ้ จา้ ภาพกรวดน้าและรับพร
เปน็ อันเสรจ็ พิธี แลว้ สง่ พระสงฆก์ ลบั วัด

https://hilight.kapook.com/view/86939

กิจกรรมการปฏิบัติตนในงานมงคล

ให้นักเรียนวิเคราะห์และโยงเส้น
ให้ตรงกับลาดับเหตุการณ์เกี่ยวกับการปฏิบัติตน

ในศาสนพิธีในงานมงคลให้ถูกต้อง

เมอ่ื พระสงฆน์ งั่ ณ อาสนะแลว้ ๑
ให้ประเคนเครอื่ งรับรอง ๒
๓
คอยต้อนรบั พระสงฆ์ และนาพระสงฆ์
เขา้ หอ้ งหรือสถานทป่ี ระกอบพิธี

เมอื่ ไดเ้ วลา ใหจ้ ุดธูปเทยี นทโ่ี ตะ๊ หม่บู ูชา
จากนนั้ บชู าพระรัตนตรยั
แล้วกราบ นมัสการ 3 ครงั้

กอ่ นพระสงฆส์ วดจบ เตรียมยกบาตร ๔
และภตั ตาหารมาตั้งไวใ้ หพ้ รอ้ ม พอสวด ๕
๖
เสรจ็ กย็ กประเคนได้

อาราธนาพระปรติ ร แลว้ นัง่ ฟัง
พระสงฆ์เจริญพระพทุ ธมนต์

อาราธนาศลี และรับศลี

พระสงฆ์อนโุ มทนา ให้เจ้าภาพกรวดนา้ ๗
และรับพรเป็นอันเสร็จพธิ ี ๘
แล้วสง่ พระสงฆก์ ลับวดั

เมอ่ื พระสงฆ์ฉันเสรจ็ แลว้
ถวายเคร่ืองไทยธรรม

ข้นั ปฏบิ ตั ิ

คาชี้แจงนกั เรียน คาชแี้ จงครูปลายทาง

1. นักเรยี นอา่ นคาชแ้ี จง ใบงานที่ 7 1 ครแู จกใบงานท่ี 7 เร่อื ง ความหมายและ
เร่ืองความหมายและความสาคญั ของศาสนพธิ ี ความสาคญั ของศาสนพธิ ีและใหน้ ักเรยี น
2. นักเรยี นแตล่ ะคนทาใบงานที่ 7 อา่ นคาชแ้ี จง
เรื่อง ความหมายและความสาคญั ของศาสนพธิ ี 2. ครใู ห้นักเรียนแตล่ ะคนทาใบงานที่ 7
3. นักเรียนทคี่ รูสมุ่ ออกมานาเสนอผลงาน เรอ่ื ง ความหมายและความสาคญั ของศาสนพธิ ี
3. ครูเดนิ ดแู ละให้ความชว่ ยเหลอื ตามความ
เหมาะสม
4. ครูส่มุ นักเรยี นออกมานาเสนอผลงาน

ใบงานท่ี 7

เร่อื ง ความหมายและความสาคญั ของศาสนพิธี

คาชี้แจง ให้นักเรียนเขียนความหมายและความสาคัญ
ของศาสนพิธลี งในแผนผงั ความคิด

ใบงานท่ี 7 เร่อื ง ความหมายและความสาคัญของศาสนพิธี

าสน ี

ความหมายของ าสน ี
............................................................................................................
............................................................................................................

ใบงานท่ี 7 เร่อื ง ความหมายและความสาคัญของศาสนพิธี

ความสาคั ของ าสน ี
............................................................................................................
............................................................................................................

เฉลยใบงานที่ ๗

เร่อื ง ความหมายและความสาคัญของศาสนพธิ ี

เฉลย ใบงานที่ 7 เรื่อง ความหมายและความสาคัญของศาสนพิธี

าสน ี

ความหมายของ าสน ี

.................ร...ะ...เ..บ....ีย...บ....แ...บ....บ....แ...ผ....น....ห....ร..ือ....แ...บ....บ....อ...ย....า่ ...ง...................
..............................ท....่ถี...ือ....ป....ฏ...ิบ....ตั....ิใ..น....ศ...า...ส....น....า................................

เฉลย ใบงานท่ี 7 เรือ่ ง ความหมายและความสาคัญของศาสนพิธี

ความสาคั ของ าสน ี

.......................พ...ทุ...ธ...ศ...า...ส...น...กิ ...ช...น...ม...คี...ว...า..ม...ส...า...ม...คั...ค...กี...ัน.......................
....แ...ล...ะ..เ..ป...น็...ส...ง่ิ..ต...อ...ก...ย...า้...ใ..จ..ใ..ห....้ร..ะ...ล...กึ ...ถ..ึง...ค...ุณ....ข...อ...ง..พ....ร..ะ...ร..ัต...น...ต...ร...ัย....



ศาสนพธิ ี คือ ระเบียบแบบแผนที่พงึ ปฏบิ ัติในการ
ประกอบพิธีกรรมทางพระพทุ ธศาสนา

าสน ีในทาง ระ ทุ าสนาเปน็ การสรา้ งความดี กุ ล ี ทาน ี
ปกณก ี
การทาบุ การถวายทานต่างๆ ได้มกี ารรวมไว้ บุ ี
และแบง่ ออกเปน็ ๔ ประเภท คอื

การปฏิบัติตนในศาสนพธิ ี แต่งกายให้สภุ าพเรียบรอ้ ย
สารวมท้งั กาย วาจา ใจ
พดู จาอยา่ งไพเราะเหมาะสมกับ
สถานภาพของตนกบั พระสงฆ์

คาถามปิดทา้ ย