รายวชิ าวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
รหัสวชิ า ว15101
ชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 5
เร่อื ง ระดับเสียง (1)
ครูผู้สอน ครูกชกร ช้างทอง
ครธู ดิ ารัตน์ เมฆหมอก
สังเกตเสยี งทไ่ี ดย้ ินเป็นอยา่ งไร
เสยี งที่ 1 เสียงที่ 2
ทีม่ าของภาพ https://bit.ly/30OS4uK ที่มาของเสียง https://bit.ly/3cGJzVa
เสยี งท่ีนกั เรียนได้ยนิ มีเสียงอะไรบ้าง
และเสียงใดดังกว่ากนั
เสียงแตรรถ เสียงนกรอ้ ง
เสยี งแตรรถดังกว่าเสียงนกรอ้ ง
ที่มาของภาพ https://bit.ly/3FF7LUf ที่มาของภาพ https://bit.ly/3HLie2e
เราสามารถวัดความดงั ของเสียงได้อยา่ งไร
เครอ่ื งมอื วัดระดบั เสยี ง
เสยี งอะไรท่ีไดย้ ินแลว้ รู้สกึ ไพเราะ
เสยี งอะไรท่ไี ดย้ นิ แลว้ สรา้ งความราคาญหรอื แสบแกว้ หู
เสียงนกรอ้ ง
เสยี งแตรรถ
ทีม่ าของภาพ https://bit.ly/3HLie2e ที่มาของภาพ https://bit.ly/3FF7LUf
นักเรยี นคิดว่าเสียงทม่ี ีลกั ษณะอยา่ งไร
ทีจ่ ัดเป็นมลพษิ ทางเสยี ง
ที่มาของภาพ https://bit.ly/30LWJxT ท่มี าของภาพ https://bit.ly/3FF7LUf
กจิ กรรมที่ 1
มลพษิ ทางเสียงเป็นอยา่ งไร
จดุ ประสงคข์ องกิจกรรม
1.ใช้เครอ่ื งมือวดั ระดับเสยี งในสถานท่ตี ่าง ๆ
2.สบื ค้นขอ้ มลู เกีย่ วกบั มลพษิ ทางเสยี ง
วัสด-ุ อปุ กรณ์
เครอ่ื งมอื วัดระดบั เสยี ง
สมารต์ โฟนหรอื แทบ็ เล็ต
วธิ ีทา
1. เลอื กสถานที่ท่มี ีกจิ กรรมทก่ี ่อใหเ้ กิดเสยี ง 3 แห่ง และ
ฝึกวัดระดับเสยี งโดยใชเ้ ครอื่ งมือวัดระดบั เสยี งหรือ
แอปพลเิ คชันวัดระดับเสยี ง บันทึกผลและนาเสนอ
วธิ ีทา
2. อา่ นขอ้ มลู ในใบความรูเ้ รื่องระดับเสียงและมลพษิ ทางเสียง
3. ร่วมกันอภปิ รายเกีย่ วกับระดบั เสียงในสถานทที่ ีม่ กี ิจกรรม
ที่ก่อใหเ้ กิดเสยี งว่าจัดเป็นมลพิษทางเสียงหรอื ไม่ อยา่ งไร
และบนั ทึกผลเพิ่มเติม
สรุปวธิ ีทากิจกรรม
เลือกสถานทตี่ า่ งๆ ใชเ้ ครอ่ื งมอื วดั ระดับเสยี งหรอื
แอปพลิเคชนั วัดระดบั เสยี ง
ท่มี ีกจิ กรรมทีก่ อ่ ให้เกดิ เสยี ง 3 แห่ง วดั ระดับเสยี งในสถานที่ตา่ ง ๆ ที่เลอื ก
สรุปวธิ ที ากจิ กรรม
อภปิ รายเก่ียวกบั ระดบั เสยี งในสถานที่
ต่าง ๆ วา่ จดั เปน็ มลพษิ ทางเสียงหรอื ไม่
อย่างไร และบันทึกผลเพม่ิ เติม
อ่านใบความรู้
เร่อื ง ระดบั เสียงและมลพษิ ทางเสียง
ใบงาน 01
ระดับเสยี งและมลพษิ ทางเสยี ง
บันทกึ ผลการทากิจกรรม
ใบงาน 01
ระดบั เสยี งและมลพษิ ทางเสียง
หน้า 101
ตาราง ระดับเสียงในสถานทต่ี า่ ง ๆ
สถานท่ี กจิ กรรมทก่ี ่อ ระดบั เสยี ง มลพิษทางเสยี ง
ให้เกดิ เสยี ง (เดซเิ บล)
ใช่ เพราะ
1......................... ........................... ........................... ไม่ใช่ เพราะ
ตาราง ระดับเสียงในสถานทต่ี า่ ง ๆ
สถานท่ี กจิ กรรมทก่ี ่อ ระดบั เสยี ง มลพิษทางเสยี ง
ให้เกดิ เสยี ง (เดซเิ บล)
ใช่ เพราะ
2......................... ........................... ........................... ไม่ใช่ เพราะ
ตาราง ระดับเสียงในสถานทต่ี า่ ง ๆ
สถานท่ี กจิ กรรมทก่ี ่อ ระดบั เสยี ง มลพิษทางเสยี ง
ให้เกดิ เสยี ง (เดซเิ บล)
ใช่ เพราะ
3......................... ........................... ........................... ไม่ใช่ เพราะ
เสยี งจากทอ่ ไอเสียของรถจกั รยานยนต์
ตาราง ระดบั เสียงในสถานท่ีต่าง ๆ
สถานที่ กจิ กรรมที่ก่อ ระดบั เสียง มลพษิ ทางเสยี ง
ใหเ้ กดิ เสยี ง (เดซิเบล)
1 รมิ ถนน ใช่ เพราะ
เสียงจากท่อไอเสีย 102.8 db
ของรถจักรยานยนต์ ไมใ่ ช่ เพราะ
เสยี งการพดู คยุ
ตาราง ระดบั เสียงในสถานที่ตา่ ง ๆ
สถานท่ี กิจกรรมทกี่ อ่ ระดบั เสียง มลพิษทางเสยี ง
ใหเ้ กิดเสียง (เดซิเบล)
ใช่ เพราะ
77.7 db
ไม่ใช่ เพราะ
2 หอ้ งเรียน เสียงการพดู คยุ
เสยี งว่งิ ของรถบนถนน
ตาราง ระดบั เสยี งในสถานที่ต่าง ๆ
สถานที่ กิจกรรมท่กี อ่ ระดับเสยี ง มลพิษทางเสยี ง
ให้เกิดเสียง (เดซเิ บล)
3 ริมถนน ใช่ เพราะ
เสียงวง่ิ ของรถ 91.9 db
บนถนน ไม่ใช่ เพราะ
ใบความรู้ เรื่อง ระดบั เสยี งและมลพิษทางเสียง หนา้ 102-103
บทบาทนักเรียนปลายทาง บทบาทครูปลายทาง
1. นกั เรียนอ่านใบความรู้ เร่ือง 1. ครแู จกใบความรู้
ระดบั เสียงและมลพษิ ทางเสียง
หนา้ 102-103
2. ครูแนะนาชว่ ยเหลือนักเรยี น
ขณะอ่านใบความรู้
ใบความรู้ เรื่อง ระดบั เสยี งและมลพิษทางเสียง หนา้ 102-103
ใบความรู้ เร่อื ง ระดับเสยี งและมลพษิ ทางเสยี ง
เสยี งจากแหลง่ กาเนิดเสยี งซงึ่ มพี ลงั งานปรมิ าณหนง่ึ
จะแผอ่ อกไปทุกทิศทางเป็นทรงกลมรอบแหล่งกาเนดิ เสยี ง
เมื่อเสียงแผ่ออกไปหา่ งจากแหลง่ กาเนดิ เสียงมากขน้ึ
พลงั งานเสียงเฉลยี่ ต่อพน้ื ที่จะลดลงตามลาดับ
ใบความรู้ เรือ่ ง ระดับเสยี งและมลพษิ ทางเสยี ง
เมื่อพลงั งานเสยี งปริมาณมากมาถงึ หู เยอ่ื แกว้ หูจะส่นั
ทาให้ไดย้ นิ เสยี งดงั แตถ่ ้าอยู่ห่างจากแหลง่ กาเนิดเสยี ง
มากขึ้น พลังงานเสยี งทมี่ าถงึ หูจะลดนอ้ ยลง เยอื่ แกว้ หู
จงึ สน่ั น้อยลง ทาใหไ้ ดย้ นิ เสียงค่อยลง
ใบความรู้ เรื่อง ระดับเสยี งและมลพิษทางเสยี ง
ความดังของเสยี งวดั ไดด้ ้วย
เครอ่ื งวดั ระดับเสยี ง
(Sound level meter) ดังรูป
ที่มหี นว่ ยวดั เปน็ เดซิเบล (db)
ใบความรู้ เรือ่ ง ระดบั เสียงและมลพษิ ทางเสียง
โดยกาหนดว่าเสยี งทีเ่ บาทีส่ ดุ ท่มี นุษย์เริม่ ไดย้ นิ
มรี ะดับเสียง 0 เดซิเบล เสยี งดังทสี่ ุดท่มี นุษยท์ นได้
มรี ะดับเสยี ง 120 เดซิเบล
ระดับเสยี งในสถานท่ี 150
ทม่ี กี ิจกรรมต่าง ๆ 120
มีคา่ แตกต่างกนั 90
60
ดงั น้ี
0
ใบความรู้ เรอื่ ง ระดับเสยี งและมลพษิ ทางเสยี ง
ถา้ เสียงมีระดบั เสยี งสูงตง้ั แต่ 85 เดซิเบล ขน้ึ ไป
จะเป็นเสียงที่ดงั มาก ซง่ึ จัดเปน็ มลพิษทางเสยี ง เนอื่ งจาก
ถ้ารบั ฟังตดิ ตอ่ กนั นาน ๆ เกินวันละ 8 ชวั่ โมง จะทาให้
เยอื่ แก้วหูเสียหายและสูญเสียการได้ยินอย่างเปน็ ถาวรได้
ใบความรู้ เรื่อง ระดบั เสยี งและมลพิษทางเสียง
ส่วนเสียงบางเสียงท่มี ีระดบั เสียงไม่สูงมากหรอื เปน็
เสียงที่แหล่งกาเนดิ เสียงอยหู่ า่ งจากผู้ฟงั มากจนได้ยินเสียง
ไม่ดงั มาก แตก่ ็กอ่ ให้เกดิ ความราคาญ อาจทาให้สภาพ
จิตใจของผฟู้ ังผดิ ปกตกิ ็จัดเป็นมลพิษทางเสยี ง
เชน่ เดียวกนั
คาถามชวนคดิ
ความดงั ของเสียงวดั ไดอ้ ยา่ งไร
มีหน่วยอะไร
ความดงั ของเสยี งวดั ไดจ้ าก
เคร่ืองวัดระดับเสยี ง
มีหน่วยเปน็ เดซิเบล
เพราะเหตุใดเมื่ออยไู่ กลจากแหลง่ กาเนดิ เสยี ง
จึงไดย้ ินเสยี งค่อยลง
เพราะพลังงานเสียงที่มาถงึ หู
ลดน้อยลงทาใหเ้ ยอ่ื แก้วหูสัน่
นอ้ ยลง ทาใหไ้ ด้ยนิ เสียงค่อยลง
เสยี งจากกิจกรรมใดบ้างทไี่ มเ่ ป็นอนั ตรายตอ่ หู
เพราะเหตใุ ด
เสียงการอา่ นหนงั สือในใจ การพูดคยุ ธรรมดา
เพราะมรี ะดับเสียงต่ากว่า 85 เดซิเบล
เสียงจากกจิ กรรมใดบ้างทีเ่ ป็นอันตรายต่อหู
เพราะเหตุใด
การวงิ่ ของรถ การแสดง การข้นึ จากทางว่ิง
จานวนมากบนถนน ดนตรีรอ็ ค ของเคร่อื งบินไอพน่
เพราะมรี ะดับเสยี งสงู กว่า 85 เดซิเบล
เสยี งลักษณะใดบ้าง
ทีจ่ ดั เป็นมลพิษทางเสียง อย่างไร
เสยี งทม่ี ีระดบั เสียงสูงกว่า
85 เดซเิ บล และเสียงฟงั แลว้
ก่อใหเ้ กิดความราคาญ
ใบงาน 01
ระดบั เสยี งและมลพษิ ทางเสียง
หน้า 101
ตาราง ระดับเสยี งในสถานท่ตี ่าง ๆ
สถานที่ กิจกรรมทก่ี ่อ ระดบั เสยี ง มลพษิ ทางเสียง
ใหเ้ กิดเสยี ง (เดซเิ บล)
ใช่ เพราะ
1 ริมถนน เสียงจากทอ่ ไอเสยี 102.8 db
มรี ะดบั เสยี งสูงกว่า
ของรถจกั รยานยนต์ 85 เดซเิ บล
ไมใ่ ช่ เพราะ
ตาราง ระดับเสียงในสถานทีต่ ่าง ๆ
สถานท่ี กจิ กรรมที่ก่อ ระดับเสียง มลพษิ ทางเสยี ง
ให้เกิดเสยี ง (เดซิเบล)
ใช่ เพราะ
2 ห้องเรยี น เสียงการพูดคยุ 77.7 db ไม่ใช่ เพราะ
มีระดับเสียงตา่ กว่า
85 เดซเิ บล
ตาราง ระดับเสียงในสถานท่ตี ่าง ๆ
สถานที่ กจิ กรรมทีก่ อ่ ระดบั เสียง มลพษิ ทางเสยี ง
ให้เกดิ เสียง (เดซิเบล)
3 รมิ ถนน ใช่ เพราะ
เสียงวง่ิ ของรถ 91.9 db
บนถนน มีระดบั เสยี งสูงกวา่
85 เดซเิ บล
ไม่ใช่ เพราะ
ใบงาน 01
ระดบั เสยี งและมลพษิ ทางเสียง
หน้า 101
เสยี งแตรรถทค่ี รูเปิดให้ฟัง
จดั เป็นมลพษิ ทางเสียงหรอื ไม่ เพราะเหตุใด
จัดเป็นมลพษิ ทางเสยี งหรือ
ไมเ่ ป็นมลพิษทางเสยี งก็ได้
เสียงแตรรถท่คี รูเปิดใหฟ้ ัง
จดั เปน็ มลพษิ ทางเสยี งหรอื ไม่ เพราะเหตใุ ด
ถ้าวดั ระดบั เสยี งแล้วพบวา่ เสยี งแตรรถมรี ะดบั เสียง
มากกวา่ 85 เดซเิ บล และตอ้ งฟงั เปน็ เวลานาน จดั เป็น
มลพิษทางเสยี งได้ หรือบางคนฟงั แล้วรู้สึกราคาญ
ก็จดั เป็นมลพษิ ทางเสียง หรือบางคนอาจไม่รสู้ กึ ราคาญ
จงึ ไมจ่ ัดเป็นมลพิษทางเสยี ง
สถานที่ใดที่มรี ะดบั เสียงสงู ทสี่ ุด
น่าจะเป็นอะไรเหตุใด
เสียงจากทอ่ ไอเสยี
ของรถจกั รยานยนต์
เพราะมีระดบั เสียง 102.8 เดซิเบล
ท่มี าของภาพ https://bit.ly/3DJ9M1i
เสยี งในสถานทที่ ่นี กั เรียนเลอื กวดั
จัดเป็นมลพิษทางเสียงหรือไม่ เพราะเหตใุ ด
เสียงจากทอ่ ไอเสีย การวิง่ ของรถ การพดู คุยกัน
ของรถจักรยานยนต์ บนถนน
เป็นมลพษิ ทางเสยี ง ไมเ่ ป็นมลพษิ ทางเสียง
ทีม่ าของภาพ https://bit.ly/3DJ9M1i ทมี่ าของภาพ https://bit.ly/3FF7LUf ทีม่ าของภาพ https://bit.ly/3qYI50V
สรุปบทเรียน
เสยี งในสถานทตี่ า่ ง ๆ ที่มีกจิ กรรมท่กี ่อใหเ้ กดิ เสียง
มรี ะดบั เสยี งแตกต่างกนั ซงึ่ ระดับเสยี งมหี นว่ ยวัดเป็น
เดซิเบล โดยเสียงท่ดี ังมาก ๆ ทเี่ ปน็ อันตรายตอ่ หู
และเสียงท่กี ่อให้เกดิ ความราคาญแกผ่ ูฟ้ งั จัดเปน็
มลพิษทางเสยี ง