หน่วยที่ 3 นวัตกรรมสำหรับธุรกิจดิจิทัล 36

1

2 นวัตกรรมสำหรบั ธุรกิจดจิ ทิ ลั 3

สาระสำคัญ
การประกอบธุรกจิ ในยุคปจั จบุ ัน มกั เกยี่ วข้องกับเทคโนโลยีสารสนเทศ การทำธุรกิจดิจิทัล
ผา่ นส่ือสังคมออนไลน์ และมกี ารพัฒนานวัตกรรมข้นึ มาหลากหลายรปู แบบ ไม่วา่ จะเปน็ สนิ ค้าหรือ
ผลิตภัณฑ์กระบวนการหรือการให้บริการรูปแบบใหม่ ๆ ขึ้น เพื่อสนองต่อความต้องการของกลุ่ม
ลูกค้าที่มีพฤติกรรมการบริโภคที่หลากหลายและแปรเปลี่ยนตามกระแสความเร็วของสื่อสังคม
ออนไลน์ไร้พรมแดน ดังนั้นเพื่อให้เกิดความเข้าใจในนวัตกรรมสำหรับธุรกิจดิจิทัลดังกล่าว จึง
จำเปน็ ตอ้ งมีความรู้ความเขา้ ใจเกี่ยวกับนวัตกรรมสำหรับธรุ กิจดิจทิ ลั

สาระการเรยี นรู้

1. ความหมายของนวัตกรรม
2. องคป์ ระกอบของนวัตกรรม
3. นวตั กรรมกบั ธุรกจิ ดิจทิ ัล
4. ประเภทของนวตั กรรมธรุ กจิ ดิจทิ ัล
5. องคป์ ระกอบของนวตั กรรมธรุ กจิ ดิจทิ ลั
6. โมเดลนวัตกรรมธรุ กิจดิจทิ ลั
7. กระบวนการสรา้ งนวตั กรรมธรุ กิจดิจทิ ัล

สมรรถนะประจำหนว่ ย

สร้างนวตั กรรมสำหรับธรุ กิจดิจิทัล

จดุ ประสงค์การเรียนรู้

1. อธิบายเกีย่ วกบั ความหมายและองคป์ ระกอบของนวตั กรรมได้
2. สามารถแยกนวัตกรรมและประเภทของนวตั กรรมธรุ กิจดิจิทลั ได้
3. อธิบายเกีย่ วกับองคป์ ระกอบของนวตั กรรมธรุ กิจดิจทิ ัลได้
4. อธิบายเกี่ยวกับโมเดลและกระบวนการสร้างนวัตกรรมธรุ กจิ ดจิ ทิ ลั ได้

3

1 ความหมายของนวัตกรรม

พจนานุกรมฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน พทุ ธศักราช 2542 ไดน้ ยิ ามวา่ "นวตั กรรม คอื สง่ิ ที
ทำขึ้นใหมห่ รือแปลกจากเดมิ ซึง่ อาจจะเป็นความคิด วิธกี ารหรอื อุปกรณ์ เป็นต้น"

นวัตกรรม คือ ระบบในธรรมชาติที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงในทุกหรือ
องค์ประกอบบางส่วนของระบบ หรือเป็นการก้าวกระโดดข้ามสายงานเพื่อ
สรา้ งคุณภาพทดี่ ีขึ้นจากระบบทม่ี ีอยูเ่ ดิม (Timur Kogabayev,2017)

นวัตกรรม คือ สิ่งใหม่ที่เกิดขึ้นจากการใช้ความรู้ ทักษะ
ประสบการณ์และความคิดสร้างสรรค์ในการพัฒนาขึ้น ซึ่งอาจจะมีลักษณะเป็น
ผลิตภัณฑ์ใหม่บริการใหม่ หรือกระบวนการใหม่ ที่ก่อให้เกิดประโยชน์ในเชิงเศรษฐกิจและสังคม
(สมนกึ เอื้อจริ ะพงษ์พนั ธ,์ 2553)

นวตั กรรม คือ การใชค้ วามคดิ สร้างสรรค์เพ่อื พฒั นาหรือประดิษฐ์สิ่งใหม่ ๆ เช่น บริการ
ผลิตภณั ฑ์ หรอื กระบวนการใหม่ ๆ (Service, Product, Process) เปน็ ตน้ ท่มี คี ณุ ค่า (Value
Creation) และมปี ระโยชน์ต่อผู้อื่น เศรษฐกิจและสังคม ซง่ึ เม่ือมีคุณคา่ และมีประโยชนแ์ ล้วจะ
สามารถขยายผลตอ่ ได้เชงิ พาณชิ ยห์ รอื ขายได้นั่นเอง (ศศิมา สุขสว่าง, 2563)

สรุป นวัตกรรม (Innovation) คือ ระบบในธรรมชาติที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงแบบก้าว
กระโดดโดยใชท้ ักษะประสบการณ์ และความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์เพอื่ พฒั นากระบวนการ การ
บรกิ าร หรอื ผลติ ภัณฑ์ใหม่ขนึ้ มาให้เปน็ ประโยชนต์ ่อมวลมนุษยชาติ

4

2 องคป์ ระกอบของวตั กรรม

จากประเด็นที่เป็นแก่นหลักสำคัญของความหมายของนวัตกรรม สามารถจำแนก
องค์ประกอบมิตทิ ่สี ำคญั ของนวัตกรรม ออกได้ 3 ประการ แสดงไดด้ งั ภาพท่ี 3.1 คอื

2.1 ต้องเป็นสิ่งใหม่ (Newness) หมายถึง สิ่งใหม่ที่ถูกพัฒนาขึ้นมา โดยอาจเป็นสิ่งใหม่ของ
ผลิตภัณฑ์สิ่งใหม่จากรูปแบบการให้บริการ หรือกระบวนการบริการต่าง ๆ โดยอาจจะเป็นการ
ปรับปรุงสงิ่ เดิมหรือพัฒนาต่อยอดเป็นส่ิงใหม่ขึ้นจากสง่ิ เดิมก็ได้

2.2 ต้องเป็นประโยชน์ในเชิงเศรษฐกิจ (Economic Benefits) หมายถึง สิ่งใหม่ที่ถูก
พัฒนาขึ้นมาเพื่อทำให้เกิดมูลค่าเพิ่มและประโยชน์ในเชิงพาณิชย์เป็นหลัก คือสามารถสร้างผล
กำไรหรือผลตอบแทนคืนกลบั มาในรปู ตัวเงิน หรอื ผลตอบแทนที่ไมใ่ ช่ตัวเงิน เช่น เป็นประโยชนต์ ่อ
ชุมซน สังคมหรอื ประเทศชาตไิ ด้ เปน็ ต้น

2.3 ต้องเป็นวิธีการใช้ความรู้และความคิดชิงสร้างสรรค์ (Knowledge and Creativity Idea)
หมายถึง สง่ิ ที่เกิดเป็นนวัตกรรมข้ึนมาได้นนั้ ตอ้ งเกดิ จากการใช้ความรูแ้ ละความคดิ สร้างสรรคเ์ ป็น
ฐานของการพัฒนาให้เกิดสิ่งใหม่ โดยที่ไม่ใช่จากการใช้ความรู้เพื่อการลอกเลียนแบบหรือนำ
กลับมาทำซ้ำใหม่ ไม่ว่าจะเป็นตวั สินคา้ หรอื ผลิตภณั ฑ์ รปู แบบของการให้บริการ หรอื กระบวนการ
ตา่ ง ๆ เดมิ ทมี่ อี ยู่ก่อนหน้านแ้ี ล้ว หรอื แบบดงั้ เดิมที่มีอย่กู อ่ นแลว้

5

ภาพที่ 3.1 องคป์ ระกอบของนวัตกรรม
ทีม่ า: Yoo (2020)

3 นวัตกรรมกับธรุ กิจดิจิทัล

เป็นการสร้างผลิตภัณฑ์ การให้บริการ หรือกระบวนการรูปแบบใหม่ อาศัยข้อมูลข่าวสาร
และการดำเนินการทางด้านเทคโนโลยีโดยมีเครื่องมือ (Tools) หรือแอปพลิเคชันโปรแกรม
(Application Program) เข้ามาช่วยในการบริหารจัดการ จัดเก็บ รวบรวม วิเคราะห์ พยากรณ์
ขอ้ มูล เพ่ือชว่ ยใหก้ า
ดำเนินธุรกิจหรือการค้าของตนเองได้เปรียบเชิงการแข่งขัน สร้างผลกำไรและสนองตอบต่อความ
ต้องการให้กับลูกค้าเป็นหลัก ซึ่งแนวโน้มของนวัตกรรมกับธุรกิจดิจิทัลที่ถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อให้
รองรับต่อความเจริญก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีและความจำเป็นต่อการเปลี่ยนแปลงองค์กรสู่
ดจิ ทิ ัลในปัจจบุ นั มีอยูด่ ว้ ยกันหลายประเภท ดังน้ี

6

3.1 เครื่องจักรอัจฉริยะ (Machine Intelligence) เป็นส่วนหนึ่งของเทคโนโลยี
ปัญญาประดิษฐ์(Artificial Intelligence) โดยการสอนให้ระบบคอมพิวเตอร์ทำการเรียนรู้ได้ด้วย
ตนเองซึ่งใช้ข้อมูลเป็นหลักเสมือนกับความสามารถในการเรียนรู้และเลียนแบบปัญญาของมนุษย์
ปัจจุบันอุตสาหกรมหลากหลายประเภทได้มีการนำเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์มาใช้เพื่อการ
ประมวลผลข้อมูลเชิงลึกและค้นหาแบบจากกลมุ่ ขอ้ มูลขนาดใหญ่เพ่ือให้สามารถนำผลสรุปจากชุด
ข้อมูลที่ได้มาใช้วิเคราะห์การให้บริการที่ดีกว่าเดิมกับลูกค้า เช่นเดียวกับอุตสาหกรรมโรงงานใช้
เครื่องจักรและหุ่นยนต์อัจฉริยะในการดำเนินการอัตโนมัติและปรับกระบวนการผลิตให้เหมาะสม
กับสายการผลิต ทั้งยังให้ผลผลติ ที่ดีกว่าสำหรบั ผู้บริโภค เช่น อุตสาหกรรมการผลิตข้าวกล่องของ
บริษัทในเครอื ซีพอี ตุ สาหกรรมรถยนต์ไฟฟา้ เทสลา่ เปน็ ต้น แสดงไดด้ ังภาพที่ 3.2

ภาพท่ี 3.2 อุตสาหกรรมการผลติ ข้าวกล่องของบรษิ ทั ในเครอื ซพี ี
ทม่ี า: CpRam (2020)

3.2 เทคโนโลยีแบบสวมใส่ได้ (Wearable Technologies) เป็นส่วนหนึ่งของนวัตกรรม
ทางเทคโนโลยีทุกประเภทที่สวมใส่บนร่างกายของมนุษย์ อุปกรณ์ที่เชื่อมต่ออยู่เสมอในโหมด
"เปิด" เพื่อทำการวัดที่หมาะสมแบบเรียลไทม์ มีความสามารถในการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต รองรับ
กับเทคโนโลยีการเช่ือมต่อทุกอยา่ งรอบตวั ดว้ ยเครอื ขา่ ยอินเทอรเ์ นต็ ไม่ว่าจะเป็นประตบู ้าน ระบบ
ไฟฟา้ ระบบควบคมุ อุณหภูมิซง่ึ สามารถควบคุมไดด้ ว้ ยแอปพลิเคชันบนโทรศัพท์สมารต์ โฟน พร้อม
ทั้งยังมีอุปกรณ์เสริมที่ช่วยอำนวยความสะดวกต่าง ๆ เพิ่มขึ้นมากมาย ไม่ว่าจะเป็นการวัดอัตรา
การเต้นของหัวใจ การแจ้งเตือนรูปแบบต่าง ๆ เช่น นาฬิกาดิจิทัล สายรัดข้อมืออัจฉริยะ แว่นตา
ผ่าตัดอจั ฉริยะ เปน็ ต้น แสดงได้ดังภาพที่ 33 และภาพท่ี 3.4

7

ภาพที่ 3.3 นาฬกิ าดจิ ทิ ลั ภาพที่ 3.4 สายรัดข้อมอื อจั ฉริยะ
ทม่ี า: Apple (2020) ทมี่ า: Sporty Black (2020)

3.3 สกุลเงินดิจิทัล (Digital Currencies) เป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยนทางเลือกใหม่ใน
ระบบการชำระเงินที่ไม่ต้องใช้ธนบัตรในการแลกเปลี่ยน แต่ยังคงรักษามาตรฐาน ข้อกำหนดและ
กฎเกณฑใ์ นการทำธุรกรรมทางการเงินต่าง ๆ ได้ถกู กฎหมาย อกี ท้ังยังชว่ ยให้สกุลเงนิ ดิจทิ ัลทำงาน
ในระบบการเงินแบบการกระจายอำนาจ ซึ่งในปัจจุบันสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์
และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ก็ได้ออกมาตรการซื้อ-ขายแลกเปลี่ยนสินทรัพย์ดิจิทัลในประเทศ
ไทยเพียง 7 สกุลหลัก เช่น บิทคอยน์(Bitcoin) บิทคอยน์แคช (Bitcoin Cash) อีเธอเรียม
(Ethereum) อีเธอเรียม คลาสสิค (Ethereum Classic) ไลท์คอยน์ (Litecoin) ริปเปิล (Ripple)
และ สเตลลาร์ (Stellar) เป็นต้น ในปัจจุบันสกุลเงินคอยน์ค่อย ๆ กลายเสกุลเงินดิจิทัลที่ใช้กัน
อย่างแพร่หลาย มีความยืดหยุ่นในการใช้งาไม่ต้องการขั้นตอนการตรวจสอบจากส่วนกลางหรือ
ต้องเสียค่าธรรมเนียมในการสร้างบัญชี อย่างไรก็ตามความเป็นเอกลักษณ์ของบิทคอยน์ ยังสร้าง
ความเสีย่ งแปลก ๆ ทแ่ี ตกต่างจากวิธีการชำระเงินอ่ืน ๆดงั น้ันการเขา้ ใจจดุ แขง็ และจดุ อ่อนของบิท
คอยน์ ร่วมแม้กระทั่งความเสี่ยงจึงจำเป็นอย่างยิ่งสำหรับธุรกิจดิจิทัลในยุคของโลกที่ไร้พรมแดน
แสดงได้ดังภาพที่ 3.5 และภาพท่ี 3.6

ภาพท่ี 3.5 บิทคอยน์ (Bitcoin) ภาพท่ี 3.6 อีเธอเรยี ม(Ethereum)
ทมี่ า: Shopee (2020) ที่มา: Mitrade (2020)

8

3.4 การนำเสนอแผ่นร่าพข้อมูล (Da ta Visualization) เปน็ รปู แบบการนำเสนอแผนภาพ
ข้อมูลชนิดหนึ่งในยุคดิจิทัลที่ได้รับความนิยมสูงสดุ เนื่องมาจากว่าทุกวันนี้เทคโนโลยีประเภทต่าง
ๆ กำลังเพิ่มจำนวนและความชับซ้อนของข้อมูลธุรกรรมและการดำเนินงาน นอกจากนี้ระบ
ตรวจจับบนเครือข่ายนับล้านที่ฝังอยู่ในอุปกรณ์ทางกายภาพต่าง ๆ เช่นโทรศัพท์มือถือ เครื่องวัด
พลงั งานอัจฉริยะรถยนตแ์ ละเคร่ืองจักรในโรงงาน เปน็ ตัน มีการตรวจจบั พร้อมสอ่ื สารข้อมูลไปยัง
แมข่ ่ายและคลังข้อมลู ท่ถี ูกจดั เก็บไวอ้ ย่างอัตโนมตั ิ แตส่ ่งิ ที่ท้าทายทีส่ ุดสำหรับผู้บริหารในองค์กรก็
คือวิธีการทำความเข้าใจกับข้อมูลที่รวบรวมทั้งหมดและวิธีการทำให้กระบวนการตัดสินใจง่ายขึ้น
ทั้งยังสร้างภาพข้อมูลกำลังเกิดขึ้นอย่างถูกต้องในฐานะที่เป็นส่วนสำคัญของระบบธุรกิจอัจฉริยะ
การสร้างภาพข้อมูลทำให้ผู้บริหารสามารถตรวจ์สอบข้อมูลจำนวนมากและใช้เป็นช่องทา งสื่อสาร
เพ่อื แบง่ ปนั ความคิดไปยงั กลุ่มบุคลากรในองค์กรของตนเองได้อยา่ งมีประสทิ ธิภาพย่ิงขน้ึ ยิ่งไปกว่า
นั้น การนำเสนอแผนภาพข้อมูลแบบโต้ตอบแสดงผลข้อมูลในทุกมิติและเชิงลึกให้เห็นได้มากกว่า
การแสดงผลในรูปของกราฟหรือแผนภูมิ อีกทั้งยังทำความเข้าใจในข้อมูลได้ดีขึ้น ดังนั้นหลาย
อตุ สาหกรรมจงึ เร่มิ ใช้การนำเสนอแผนภาพข้อมูลจำนวนมากเพ่อื ใหผ้ ู้บริหารสามารถนำผลที่ได้ไป
วิเคราะห์และใชใ้ นการวางแผนกลยุทธใ์ นการดำเนินธรุ กิจต่อไปแสดงไดด้ งั ภาพที่ 3.7

ภาพท่ี 3.7 การนำเสนอแผนภาพขอ้ มูล (Data Visualization)
ที่มา: 9experttraining (2020)

9

3.5 ระบบรักษาความปลอดภัยในโลกดิจิทัล (Digital Security) เป็นระบบที่มีขึ้นเพ่ือ
ป้องกันผู้โจมตีจากภายนอกหน่วยงานหรือองค์กร เช่น การโจมตีจากมัลแวร์ การโจมตีเพื่อการ
จัดการกับความอ่อนแอในระบบปฏิบัติการบนเครื่องคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล การโจมตีบนระบบ
เครื่องแม่ข่าย เป็นต้น ดังนั้นในแต่ละหน่วยงานหรือองค์กร ควรมีเครื่องมือหรือซอฟต์แวรป์ ้องกนั
ไวรัสและกลไกการรักษาความปลอดภัยที่ชับซ้อนและพร้อมกับการรับมือกับภัยคุกคามที่กำลัง
พัฒนาอย่างรวดเร็ว นอกจากนีภ้ ายในองค์กรควรมีกากำหนตกลยุทธก์ ารรักษาความปลอดภัยนบท
บัญญัติสำหรับมาตรกเพียงพอเพื่อบรรเทาภัยคุกคามเหล่านี้ เพราะไวรัสมัลแวร์สมัยใหม่ก็มีความ
ซับช้อนมากขึ้นการแพร่กระจายอย่างรวดเร็วเป็นอันตรายเนื่องจากการใช้อุปกรณ์เพื่อเชื่อมต่อ
หรือใช้งานบนเครือข่ายสังคมออนไลน์ที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ของการทำ
ธรุ กจิ ดิจิทลั ในยคุ ปัจจุบนั แสดงไดด้ งั ภาพที่ 3.8

ภาพท่ี 3.8 การโจมตีจากมัลแวร์
ท่ีมา: .Catcyfence (2020)

3.6 การประยุกต์ใช้ระบบข้อมูลประสาท (Neurophysiological) เป็นการ
ประยุกต์ใชร้ ะบบข้อมูลประสาทในการแก้ปญั หาในโลกแหง่ ความจริง โดยองคก์ รตา่ ง ๆ ได้
เปลี่ยนเทคนิคดั้งเดิมของการรวบรวมข้อมูลเชิงลึกโดยใช้เครื่องมือจากประสาทวิทยาเข้า
มาช่วยในการทำการตลาด เทคนิคทางประสาทวิทยาช่วยให้นักวิจัยเข้าถึงรากฐานของ
กระบวนการทางจิตวิทยาที่ผลักตันความรู้สึก อารมณ์หรือพฤติกรรมผู้บริโภคและอธิบาย
ความคิดของผู้บริโภค ว่าคิดอย่างไรกับสินค้าหรือบริการของตนเอง เพื่อนำมาปรับปรุง
คณุ ภาพสนิ ค้าหรือบริการดังกล่าวให้ดีย่ิงขึ้น อกี ทัง้ ยังสามารถเพิ่มมูลค่าและการแข่งชันใน
การทำตลาดดจิ ิทัลไดต้ ่อไปในอนาคต แสดงไดด้ งั ภาพท่ี 3.9

10

ภาพท่ี 3.9 การประยุกตใ์ ช้ระบบขอ้ มูลประสาท
ท่มี า: Walla (2018)

3.7 การเปลี่ยนผ่านสู่ยุคดิจิทัลและการเตรียมความพร้อมด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ
(Digital Transformation and IT Ambidexterity) เป็นการปรับตัวของผู้ใช้กับการเปลี่ยนแปลง
องค์กรที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีสารสนเทศ และการเชื่อมต่อระบบเครือข่าย ดังนั้นจึงให้
ความสำคัญของมุมมองทางจิตวิทยาของพนักงานในฐานะผู้ใช้งานระบบสารสนเทศ เพื่อรองรับ
การเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้น เช่นการใช้อุปกรณ์การใช้งานฮาร์ดแวร์หรือซอฟต์แวร์ใหม่
ร่วมไปถึงพฤติกรรมและการปรับตัวเพื่อรองรับการเปลี่ยนผ่านสู่ยุคดิจิทัลอย่างเต็มตัวโดย การที่
ธุรกิจจะก้าวผ่านการเปลี่ยนแปลงนั้นขึ้นอยู่กับปัจจัยสำคัญ 4 ปัจจัยหลักๆ ด้วยกันคือ คนใน
องคก์ ร ลูกค้า รูปแบบการปฏบิ ัตงิ าน สนิ คา้ หรอื การบรกิ าร แสดงได้ดงั ภาพที่ 3.10

ภาพท่ี 3.10 การเปล่ยี นผ่านสยู่ คุ ดจิ ทิ ลั
ทม่ี า: . Acccloud (2018)

11

3.8 กลยุทธ์ธุรกิจดิจิทัลและแนวคิดการเชื่อมโยงกับเทคโนโลยีสารสนเทศ (Digital Business
Strategy and IT Alignment) เป็นการบรหิ ารจัดการไปสู่การช่วยกิจกรรมขององค์กรในรูปแบบเชงิ กล
ยทุ ธซ์ ึ่งสนบั สนุนการรบั รู้กลยุทธท์ างธุรกิจ นวตั กรรมทางเทคโนโลยีกำลังปรบั เปล่ียนรูปแบบการใช้งาน
เพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ เนื่องจากการใช้งานเทคโนโลยีสารสนเทศในปัจจุบันกำลังรวมเข้ากับสินค้า
กระบวนการและการบริการมากข้นึ ดงั นน้ั ธุรกิจส่วนใหญ่จงึ หาวิธีการที่จะไดร้ บั ประโยชน์และปรบั ตัวให้
เขา้ กับเทคโนโลยเี หลา่ น้ี ในมมุ มองของเศรษฐกจิ ข้อมูลท่วั โลกในปัจจุบันมันเปน็ สิ่งสำคญั มากขึ้นสำหรับ
องค์กรที่จะประยุกต์และใช้งานกลยุทธ์ทางธุรกิจดิจิทัล โดยเฉพาะการใช้ข้อมูลขนาดใหญ่ ( Big Data)
นั้นถูกสร้างขึ้นจากระบบเซ็นเซอร์นับล้านชิ้น เช่น รถยนต์อัจฉริยะ ( Smart Car) มิเตอร์อัจฉริยะ
(Smart Mete)โครงข่ายไฟฟ้าอัจฉริยะ (Smart Grid) เครื่องจักรและกลไกต่าง ๆ ที่มีความสามารถใน
การสร้างการรับรู้และการสื่อสารข้อมูลหลายชนิด เป็นต้น ในทำนองเดียวกันข้อมูลขนาดใหญ่อาจเก็บ
ขอ้ มูลทสี่ ามารถเปล่ียนกลยทุ ธ์การตัดสินใจและปรบั ปรงุ ประสทิ ธภิ าพขององค์กร รวมถึงการวางกลยทุ ธ์
แนวคิดการเช่อื มโยงกับเทคโนโลยีสารสนเทศ และกลยทุ ธ์ทางธุรกจิ ได้ให้กำเนิดคำว่า "กลยุทธท์ างธรุ กิจ
ดิจทิ ัล" (Digital Business Strategy) ข้ึนมาได้ แสดงไดด้ งั ภาพท่ี 3.11

ภาพท่ี 3.11 โครงขา่ ยไฟฟ้าอจั ฉริยะ (Smart Grid)
ท่มี า: Brandinside (2020)

12

4 ประเภทของนวัตกรรมธรุ กิจดิจทิ ลั

นวัตกรรมเป็นเรื่องการหาวิธีการใหม่ ๆ เพื่อให้สามารถดำเนินธุรกิจที่สร้างมูลค่าเพิ่มได้
และมีเทคนิคการดำเนินการท่ีต้องอาศัยเทคโนโลยดี ิจิทลั เข้ามาชว่ ยในการทำธุรกิจ โดยนวัตกรรม
ธุรกจิ ดจิ ิทัลสามารถแบง่ ได้เปน็ 3 ประเภท ดังนี้

4.1 นวัดกรรมธุรกิจดิจิทัลที่เกิดจากความต้องการ เป็นความต้องการของลูกค้าทั้งภายใน
และภายนอกหน่วยงานหรอื องค์กร ให้มีความพร้อมอยูต่ ลอดเวลา รวมถึงการผสมผสานข้อมลู ที่มี
อยูท่ ้งั ภายในและภายนอกกับเทคโนโลยสี มยั ใหม่เพ่อื สร้างนวตั กรรมออกมาสนองตอบควาต้องการ
ของลูกค้าเหนือคู่แซ่งไม่ว่าจะเป็นความสำเร็จรูป ความสะดวกสบาย ความครบเครื่องครบวงจร
ความรวดเร็ว ความทันสมัยความชอบเฉพาะกลุ่ม หรือแม้กระทั่งความต้องการแสดงความคิดเห็น
ซึ่งในปัจจุบันมีการคิดค้นนวัตกรรมธุรกจิ ดิจิทัลที่เกิดจากความต้องการหลากหลาประเภท โดยใน
บางนวัตกรรมอาจจะสนองตอบกับความต้องการของลูกค้าหลายแบบด้วยกัน พอสรุปและ
ยกตวั อยา่ งไดด้ งั น้ี

1) ความสำเร็จรูป ความสะดวกสบาย และความทันสมัย เชน่ บริการซกั -อบผ้าแหง้ ผ่าน
แอปพลเิ คชนั (Wash Coin) การบริการล้างรถอตั โนมตั ิ (J WASH) เปน็ ต้น แสดงได้ดงั ภาพที่
3.12 และภาพที่ 3.13

ภาพท่ี 3.12 บริการซกั ผ้าผ่านแอปพลิเคชัน ภาพท่ี 3.13 การบรกิ ารล้างรถอัตโนมัติ
ทม่ี า: Wash Coin (2020) ที่มา: -Wash (2020)

13

2) ความสะดวกสบาย ความรวดเร็ว และความทนั สมยั เชน่ การส่ังเครอื่ งดม่ื และอาหาร
ผา่ นแกรบ็ ฟดู้ (Grab Food) การส่งพสั ดุและเอกสารผ่านเคอรี่ (Kerry) เป็นต้น แสดงไดด้ ังภาพที่
3.14 และภาพที่ 3.15

ภาพท่ี 3.14 การสั่งเคร่อื งด่มื และอาหารผ่านแกรบ็ ฟู้ด ภาพท่ี 3.15 การส่งพสั ดแุ ละเอกสารผ่านเคอร่ี
ท่ีมา: Grab Food (2020) ทมี่ า: Kerry Express (2020)

4.2 นวัตกรรมธุรกิจดจิ ิทัลที่เกิดจากผลติ ภัณฑ์ เป็นวัตถุ ผลติ ภัณฑ์ หรืออุปกรณท์ มี่ ฟี ังกช์ ัน
ในการทำงานมากกว่าหนึ่งอย่างอยู่ในวัตถุ ผลิตภัณฑ์ หรืออุปกรณ์ชนิดเดียว ซึ่งเป็นการ
เปลี่ยนแปลงที่เกิดจากการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีดิจิทัลและโมเดลธุรกิจแบบใหม่ ทำให้สามารถ
สร้างหรือพัฒนวัตถุต้นแบบหรือชิ้นส่วนงานใหม่ที่บางครั้งต้องใช้เวลาหรือกำลังคนมากเพื่อเป็น
ส่วนประกอบในการพัฒนาหรือสร้างสิ่งนั้นขึ้นมาได้อย่างรวดเร็ว หรือแม้กระทั่งการแสดงผลภาพ
ชนิดของวัตถุ หรือสถานที่ออกมาได้เสมือนจริง เช่น เครื่องพิมพ์สามมิติ (3D Printer) แว่นตา
เสมอื นจริง (Virtual Reality Glasses) เป็นตน้ แสดงได้ดงั ภาพที่ 3.16 และภาพท่ี 3.17

ภาพท่ี 3.16 เครอ่ื งพมิ พส์ ามมติ ิ ภาพที่ 3.17 แวน่ ตาเสมอื นจริง
ทม่ี า: Pcmag (2020) ท่ีมา: Forbes (2019)

14

4.3 นวตั กรรมธุรกจิ ดจิ ิทลั ทีเ่ กดิ จากกระบวนการ เป็นวธิ กี ารบริหารและจดั การกระบวน
กาภายในหน่วยงาน หรือองค์กรเพื่อให้การบริการหรือการดำเนินธุรกิจหรือการทำอุตสาหกรรม
แบบเดิม มกี ารเปลยี่ นแปลงเกิดข้นึ โดยการประยุกต์ใช้เทคโนโลยดี ิจทิ ลั และโมเดลธุรกิจแบบใหม่
เพื่อให้สามารถสร้างหรือพัฒนากระบวนการหรือการทำงานแบบใหม่ให้มีความคล่องตัว มี
ประสิทธิภาพ สร้างความพึงพอใจและเกิดประโยชน์สูงสุดให้กับลูกค้าที่มาใช้บริการในด้านต่าง ๆ
เช่นกระบวนการสมัครบัตร Easy Pass ผ่านแอปพลิเคชันเพื่อการเดินทางผ่านช่องทางด่วนของ
การทางพิเศษ กระบวนการบรหิ ารการขนส่งแบบเรียลไทม์ เปน็ ตน้ แสดงไดด้ ังภาพที่ 3.18 และ
ภาพท่ี 3.19V

ภาพที่ 3.18 กระบวนการสมคั รบัตร Easy Pass ภาพท่ี 3.19 กระบวนการบริหาร
ผา่ นแอปพลิเคชัน การขนสง่ แบบเรียลไทม์
ท่ีมา: Nostra (2020)
ท่ีมา: Thaieasypass (2020)

5 องคป์ ระกอบของนวัตกรรมธรุ กจิ ดิจทิ ลั

นวัตกรรมเป็นเรื่องการหาวิธีการใหม่ ๆ เพื่อให้สามารถดำเนินธุรกิจที่สร้างมูลค่าเพิ่มได้
และมีเทคนิคการดำเนินการท่ีต้องอาศัยเทคโนโลยีดจิ ิทัลเข้ามาชว่ ยในการทำธุรกิจ โดยนวัตกรรม
ธุรกจิ ดิจทิ ัลสามารถแบ่งไดเ้ ป็น 3 ประเภท ดงั น้ี

15

5.1 ประสบการณ์ของลูกค้า (Customer Experience) หมายถึง ความสามารถ ความรู้
ความเข้าใจหรือประสบการณ์ของลูกค้าที่จะยอมรับ ตอบสนอง หรือพึงพอใจกับตัวสินค้า
ผลิตภัณฑ์ การบริการหรอื กระบวนการทพี่ ัฒนาขึ้นมาใหม่เพ่ือต่อยอดกับส่ิงท่มี อี ย่เู ดมิ ดังนั้นเมื่อมี
การสร้างหรือพัฒนานวัตกรรมขึ้นมาใหม่หรือต่อยอดจากสิ่งเดิมที่มีอยู่จำเป็นจะต้องคำนึงถึง
ประสบการณ์ของลูกค้า ที่จะใช้งานหรือให้การยอมรับในตัวสินค้า ผลิตภัณฑ์ การบริการหรือ
กระบวนการทพี่ ฒั นาขน้ึ มาใหม่ด้วย

5.2 โมเดลทางธรุ กจิ (Business Model) หมายถึง แบบจำลองทางธรุ กจิ เพอ่ื จะได้ทราบว่า
ธรุ กจิ ที่ดำเนนิ การอยู่นนั้ มสี ินคใ้ ดที่ให้บรกิ ารอยู่ ธรุ กจิ น้ันค้าขายสินค้าอะไร ขายสินค้าหรือบริการ
ให้กับบุคคลใดจำหน่ายทำไร จำหน่ายที่ไหน องค์ประกอบสินค้าผลิตด้วยอะไร มีบุคคลใดเข้ามา
ช่วยผลิต มีรายได้และค่าใช้จ่ายอย่างไร รวมถึงมีกำไรจากการให้บริการสินค้าประเภทใดบ้ าง
ดังนั้นโมเดลทางธุรกิจควรเป็นสิ่งที่ต้องกำหนดหรือคำนึงถึงทุกครั้งก่อนการเริ่มทำธุรกิจ เพื่อให้
การทำธุรกิจประสบผลสำเร็จได้ตรงตามสิ่งท่มี งุ่ หวงั ทกุ ประการ

5.3 กระบวนการทางธุรกิจ (Business Operation) หมายถึง กิจกรรมหรืองานที่ต้องทำ
ตามขั้นตอน โดยเป็นชุดของขั้นตอนหรือกจิ กรรมที่ตอบสนองวัตถปุ ระสงค์ของธุรกิจหรือนโยบาย
ซ่ึงโดยปกตแิ ลว้ การจัดโครงสร้างองค์กรจะกำหนดบทบาทหน้าท่ีและความสัมพนั ธ์ระหว่างข้ันตอน
หรอื กิจกรรมไว้อยูแ่ ลว้ กระบวนการทำงานสามารถแบ่งไดเ้ ปน็ 3 ประเภท คือ

1 Management processes เป็นกระบวนการทำงานในการกำกับดูแลการ
ทำงานของระบบโดยจะรวมการกำกับดูแลกิจการและการจดั การเชงิ กลยทุ ธเ์ อาไว้

2 Operational processes เป็นกระบวนการทำงานที่ประกอบขึ้นเป็นธุรกิจหลัก
เชน่ การจัดซอื้ การผลิต การโฆษณา การตลาด และงานขาย เปน็ ตน้

3 Supporting processes เป็นกระบวนการทำงานที่สนับสนุนกระบวนการหลัก
ของธุรกิจ เช่น การบัญชี การรับสมัครพนักงาน ศูนย์รับแจ้ง การสนับสนุนทาง
เทคนคิ เปน็ ต้น

16

กระบวนการงานเป็นการแสดงกระบวนการของธุรกิจ ในรูปแบบที่สนับสนุนการจัดการ
แบบอัตโนมัติ เชน่ การสร้างแบบจำลองหรือกำหนดกฎเกณฑโ์ ดยระบบบริหารจัดการข้ันตอนการ
ทำงานโดยกระบนการงานจะประกอบไปด้วยเครอื ข่ายของกจิ กรรมและความสมั พนั ธข์ องกิจกรรม

กระบวนการจัดการทงธุรกิจ คือ หลักการของการพัฒนา การดำเนินงาน การวัด ประสิทธิภาพ และ
จำลองกระบวนการทางธรุ กิจ (Business Processes) เพอ่ื เพมิ่ ประสิทธิภาพของกระบวนการทางธุรกิจเหล่าน้ัน
อย่างต่อเนื่องตั้งแต่ต้นกระบวนการถึงสิ้นสุดกระบวนการรวมถึงวิธีการของการพัฒนากระบวนการ และ
เครื่องมือที่ใช้สำหรับพัฒนากระบวนการ เช่น การเก็บข้อมูลของกระบวนการทำงาน รวมทั้งการเพิ่ม
ประสิทธิภาพของกระบวนการ และเครื่องวิเคราะห์กระบวนการ (Business Process Analysis) การสร้าง
แบบจำลอง และกวิเคราะห์ ความต้องกาทางธุรกิจอย่างไร (Business Requirement และเมื่อต้อง
กระบวนการทำงานทางธุรกิจ จะสามารถนำระบบเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ การพัฒนาซอฟต์แวร์หรือระบบ
ให้สอดคล้องกับ กระบวนการทำงานนั้นช่วยลดค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน เพิ่มคุณภาพและลดการผิดพลาด
ของกระบวนการ ลดค่าใช้จ่ายเวลาในการฝึกอบรม ลดจำนวนของการร้องขอการสนับสนุนการทำงานลด
จำนวนการร้องเรียนจากลกู คา้

6 โมเดลนวัตกรรมธุรกิจ
ดิจิทัล
เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพและสำคัญมากที่สุดสำหรับหน่วยงาน บริษัท หอองค์ที่ต้องการ
ความโดดเด่นจากการแข่งขันและการดำรงอยู่ได้ของหน่วยงาน บริษัท หรือองค์กรของตนเอง
โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเวลาที่ไม่แน่นอน ซึ่งจำเป็นจะต้องยึดหลักเพื่อสร้างนวัตกรรมธุรกิจดิจิทัล
จากสิง่ ตอ่ ไปนี้

17

6.1 แนวคิด 4 มิติ (The 4-Dimensional Concept) แสดงไดด้ ังภาพท่ี 3.20 ซง่ึ ประกอบด้วย

1. Who ใครคือลกู ค้าเปา้ หมาย
2. What สง่ิ ทเี่ ปน็ ประโยชนส์ ำหรับลูกคา้ และพนั ธมิตรทม่ี ีส่วนร่วมในการสรา้ งมูลค่า
3. How หนว่ ยงาน บรษิ ทั หรือองค์กร สรา้ งหรอื ส่งมอบผลประโยชน์อยา่ งไร
4. How หนว่ ยงาน บริษัท หรือองค์กร จะทำเงนิ อย่างไร

ภาพที่ 3.20 แนวคดิ 4 มติ ิ (The 4-Dimensional Concept)
ทม่ี า: Yoo (2020)

6.2 รูปแบบธุรกิจ เป็นการสร้างพื้นฐานที่ครอบคลุมแนวคิด 4 มิติ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญที่สุด
เพ่อื ใหห้ นว่ ยงาน บริษัท หรือองค์กร ควรปฏิบตั ิตามอยา่ งเคร่งครัด ซง่ึ ประกอบด้วย

18

1 การกำหนดกลมุ่ ลูกค้า (Customer segments) เป็นการกำหนดคนหรอื องค์กรทจ่ี ะเขา้ ถึง

2 การเสนอคณุ คา่ (Value propositions) ต้องเปน็ ผลติ ภัณฑห์ รอื บริการทส่ี รา้ ง พฒั นา
แก้ปญั หาสำหรับกล่มุ ลูกค้าหรอื ตอบสนองความต้องการและคณุ ค่า

3 ช่องทางการจดั จำหน่าย (Channels) เป็นชอ่ งทางการขายทหี่ นว่ ยงาน บริษัท หรอื องค์กร
สามารถเขา้ ถงึ และตอบสนองตอ่ ความต้องการของลูกคา้ เพือ่ ถ่ายทอดคุณคา่ ทน่ี ำเสนอ

4 การสร้างความสมั พันธ์กบั ลกู ค้า (Customer relations) เปน็ การแสดงใหเ้ หน็ ถงึ ความ
แตกต่างของหน่วยงาน บริษัท หรือองค์กร กับลกู ค้า ซึ่งหมายรวมไปถงึ การไดม้ าซึง่ ลูกค้า

การดูแลลกู คา้ การสง่ เสริมการขายส่วนบุคคลหรอื แบบอัตโนมตั ิ

5 การกำหนดแหลง่ ทมี่ าของรายได้ (Sources of income) เพราะรายได้ของหนว่ ยงาน
บรษิ ัท หรอื องค์กร มาจากกลุ่มลกู ค้าทห่ี ลากหลาย ดังนั้นจึงจำเปน็ จะต้องระบุแหลง่ ทีม่ า

ของรายไดใ้ ห้ชัดเจน

6 ทรัพยากรท่ีสำคญั (Key resources) เปน็ พื้นฐานที่จำเป็นในการดำเนนิ งานรูปแบบ
ธุรกจิ ซึง่ อาจหมายรว่ มถึงสตปิ ญั ญาของพนักงานท่ีทำงานของหน่วยงาน บริษัท หรอื

องค์กร และฐานะทางการเงินด้วย

ของรายไดใ้ ห้ชัดเจน

7 กิจกรรมหลกั (Key Activities) เปน็ กญุ แจทส่ี ำคัญในกระบวนการของแบบจำลองธุรกจิ
หลักซ่งึ ตอ้ งคำนึงถงึ ทรัพยากรทสี่ ำคญั ด้วย

19

8 พนั ธมิตรที่สำคัญ (Key partnerships) เปน็ หลักทสี่ ำคญั ของรูปแบบธรุ กิจมักเกย่ี วข้องกับ
หลายภาคส่วน เช่น ผผู้ ลิตสินคา้ พนั ธมติ รทางธรุ กิจ หนุ้ สว่ น และพนั ธมติ รการรว่ มค้า

เปน็ ตน้

9 โครงสร้างต้นทุน (Cost structure) สำคญั ท่ีสุดเพราะต้นทนุ เปน็ ส่ิงจำเปน็ ท่ีเกดิ
ข้ึนในโมเดลธุรกิจในทุก ๆ หนว่ ยงาน บรษิ ทั หรือองค์กร ตอ้ งมีการกำหนดโครงสรา้ ง

ต้นทุนและคา่ ใชจ้ า่ ยให้ชดั เจน

7 กระบวนการสร้างนวัตกรรมธรุ กิจดิจทิ ลั

กระบวนการสร้างนวตั กรรมธุรกจิ ดิจทิ ลั หนว่ ยงาน บรษิ ทั หรอื องค์กรสามารถกำหนดทิศทาง
เพอื่ แสดงข้นั ตอนการทำงานพัฒนานวตั กรรมขน้ึ ใหมไ่ ด้ 5 ชั้นตอน แสดงได้ดังภาพที่ 3.21 ดงั นี้

7.1 การรับรูถ้ งึ โอกาส เป็นการศึกษารวบรวมข้อมูลและเอกสาร แนวคิด หลกั การ กำหนด
ปัญหาทำการสำรวจว่า สิ่งที่จะพัฒนาขึ้นมาใหม่นั้นเป็นเรื่องที่น่าสนใจเพียงใด หรือมีใครที่เคย
พัฒนาขึ้นมาก่อนหรือไม่ ถ้ามีพบปัญหาหรือข้อบกพร่องของสิ่งนั้นหรือไม่ บางครั้งอาจทำได้โดย
การแลกเปลี่ยนเรียนรู้และการแสวงหาแนวคิดหลักการจากผู้พัฒนาอยู่กอ่ นหน้า รวมถึงศึกษาจาก
เอกสารงานหรืองานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เพื่อนำมาวิเคราะห์หาโอกาสและความเป็นไปได้ตามแนวคิด
ของตนเอง

7.2 การพัฒนาแนวคิด เป็นการเลือกกรอบแนวคิดที่ได้จากการรับรู้ถึงโอกาส นำมา
วางแผนเพื่อการพัฒนาแนวคิด โดยพิจารณาเลือกจากลักษณะของนวัตกรรม เช่น การเรียนรู้ให้
ตรงกับความต้องการและความจำเป็น การเรียนรู้เพื่อสร้างสิ่งที่ให้ความน่าเชื่อถือ การเรียนรู้เพื่อ
หาวิธีการแก้ปัญหาและพัฒนาต่อยอดได้ เป็นต้น ดังนั้นการมีแนวคิดหรือหลักการทางวิชาการ
รองรับจนนา่ เชอ่ื ถอื สามารถนำไปใชไ้ ด้จริงใชง้ ่าย สะดวกตอ่ การใชแ้ ละการพฒั นาตอ่ ไป และมีผล
การพสิ ูจนว์ ่าใชไ้ ดใ้ นสถานการณจ์ รงิ สามารถแกป้ ญั หาไดอ้ ยา่ งนา่ พอใจ

20

7.3 การแก้ไขปัญหา เป็นการสร้างหรือพัฒนานวัตกรรมเพื่อให้สามารถนำมาใช้ในการ
แก้ไขปัญหาโดยสามารถสร้างและดำเนินการตามขั้นตอน เช่น วิเคราะห์จุดประสงค์ กำหนดและ
ออกแบบลงมือทำ ตรวจสอบคุณภาพ ทดลองใช้ระยะสั้นเพื่อปรับปรุง และนำไปใช้เพื่อแก้ปัญหา
หรือการพัฒนาการเรยี นรู้ เปน็ ตน้

7.4 การพัฒนาต้นแบบ เป็นการหาประสิทธิภาพของนวัตกรรมเพื่อพิสูจน์ว่านวัตกรรมท่ี
สร้างมาน้ัน สามารถนำมาใช้ได้ผลตามแนวคิดที่ต้องการหรือไม่ ซึ่งมีการทำได้หลายวิธี เช่น การ
ตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญ การบรรยายคุณภาพ การค้นหาประสิทธิภาพ และการประเมินผล
นวัตกรรม เปน็ ตน้

ภาพท่ี 3.21 กระบวนการสร้างนวตั กรรมธรุ กจิ ดจิ ิทลั
ทมี่ า: Yoo (2020)

7.5 การแก้ไขจุดบกพร่อง เป็นการปรับปรุงนวัตกรรมที่สร้างขึ้น โดยนำข้อเสนอแนะที่
ได้มาปรับปรุงนวัตกรรมให้มีคุณภาพเหมาะสมที่จะนำไปใช้ประโยชน์ได้มากขึ้น พร้อมทั้งหาค่า
ประสิทธิภาพโดยการให้ผู้เชี่ยวชาญช่วยตรวจสอบและบรรยายคุณภาพที่ได้ก่อนการทดลอง
นำไปใช้ โดยนำไปทดลองใช้กบั ลูกค้ากลุ่มย่อย ๆ ก่อน เพ่ือจะนำผลลพั ธ์ที่ไดม้ าเปน็ ขอ้ มูลที่ชัดเจน
และเปน็ รายละเอียดทจ่ี ะปรบั ปรุงนวัตกรรมต่อไป

21

สรุป

l

นวัตกรรม (Innovation) คือ ระบบในธรรมชาติที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงแบบก้าวกระโดโดยใช้
ทักษะประสบการณ์ และความคิดสร้างสรรคข์ องมนุษย์เพื่อพัฒนากระบวนการ การบริการหรือผลิตภณั ฑ์
ใหม่ขึ้นมาให้เป็นประโยชน์ต่อมวลมนุษยชาติ ซึ่งองค์ประกอบของนประกอบด้วยสิ่ง 3 ประการ คือ ต้อง
เป็นสง่ิ ให ตอ้ งเป็นประโยชนใ์ นเชิงเศรษฐกิจ และตอ้ งเป็นวิธกี ารใช้ความร้แู ละความคิดเชิงสร้างสรรค์ ส่วน
นวัตกรรมกับธุรกิจดิจิทัล เป็นการสร้างผลิตภณั ฑ์การให้บริการ หรือกระบวนการรูปแบบใหม่ อาศัยข้อมูล
ข่าวสารและการดำเนินการทางด้านเทคโนโลยีโดยมีเครื่องมือ หรือแอปพลิเคชันโปรแกรม เข้ามาช่วยใน
การบริหารจัดการ จัดเก็บรวบรวม วิเคราะห์ พยากรณ์ข้อมูล เพื่อช่วยให้การดำเนินธุรกิจหรือการค้าของ
ตนเองได้เปรียบเชงิ การแขง่ ขัน สรา้ งผลกำไรและสนองตอบต่อความต้องการให้กับลกู คา้ เป็นหลัก ประเภท
ของนวัตกรรมธุรกิจดิจิทัลแบ่งได้เป็น 3 ประเภท คือ นวัตกรรมธุรกิจดิจิทัลที่เกิดจากความต้องการ
นวัตกรรมธุรกิจดิจิทัลที่เกิดจากผลิตภัณฑ์ และนวัตกรรมธุรกิจดิจิทัลที่เกิดจากกระบวนการองค์ประกอบ
ของนวัตกรรมธุรกิจดิจิทัล แบ่งออกได้เป็น 3 องค์ประกอบ คือ ประสบการณ์ของลูกค้า โมเดลทางธุรกิจ
และกระบวนการทางธุรกจิ โมเดลนวตั กรรมธรุ กจิ ดิจทิ ลั จะตอ้ งยึดหลกั เพ่ือสรา้ งนวตั กรรมธรุ กิจดจิ ิทลั จาก
แนวคิด 4 มิติ และรูปแบบธุรกิจ ขั้นตอนการทำงานพัฒนานวัตกรรมขึ้นใหม่ประกอบด้วย 5 ขั้นตอน คือ
การรบั รู้ถงึ โอกาส การพัฒนาแนวคิด การแก้ไขปัญหา การพัฒนาตน้ แบบ และการแกไ้ ขจดุ บกพร่อง