The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by Punjab Times, 2017-10-03 22:12:29

Punjab Times October 2017 Edition

FOR
gzikp NkJhwz
gzikp NkJhw gzikp NkJhwz BETTER RESPONSE,
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw ADVERTISE
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw
s[jkB{z fej' IN
s[jkB{z fej'
PUNJAB TIMES
s[jkB{z fej'
s[jkB{z fej'
s[jkB{z fej'
fijk bZfrnk.
fijk bZfrnk.
fijk bZfrnk.
fijk bZfrnk. Monthly
fijk bZfrnk.
f;vBh s'A gqekf PUNJAB TIMES
f;vBh s'A gqekf s gfjbk gzikph wjhBktkoh nypkos gfjbk gzikph wjhBktkoh nypko
f;vBh s'A gqekf s gfjbk gzikph wjhBktkoh nypko
f;vBh s'A gqekfSs gfjbk gzikph wjhBktkoh nypkos gfjbk gzikph wjhBktkoh nypko
f;vBh s'A gqekf
THE FIRST PUNJABI INDIAN MONTHLY PUBLISHED FROM SYDNEY, AUSTRALIA
nkgD/ ;[MkU
nkgD/ ;[MkU
nkgD/ ;[MkU
nkgD/ ;[MkU
nkgD/ ;[MkU
P O Box 8055, Glenmore Park, NSW 2745, Sydney, Australia This is its 17th successful
MOBILE: 0431 377 716 www.punjabtimes.com.au
;kB{z io{o G/i'
;kB{z io{o G/i'
;kB{z io{o G/i'
;kB{z io{o G/i'
;kB{z io{o G/i' year in the market
Editor: Harpreet Singh, E-mail: [email protected]
Year 17, Edition 4, Australia's Top Leading, Most Popular, Reliable & Successful free copy
Sydney, October 2017 Punjabi Indian Newspaper
fdtkbh d/
fdtkbh d/ [G ns/ gftZso fdjkV/ dhnK ;kfonK B{z[G ns/ gftZso fdjkV/ dhnK ;kfonK B{z
fdtkbh d/ [G ns/ gftZso fdjkV/ dhnK ;kfonK B{z
fdtkbh d/
fdtkbh d/ S[G ns/ gftZso fdjkV/ dhnK ;kfonK B{z[G ns/ gftZso fdjkV/ dhnK ;kfonK B{z
bZy bZy tXkJhnK
bZy bZy tXkJhnK
bZy bZy tXkJhnK
bZy bZy tXkJhnK
bZy bZy tXkJhnK

































Wishing you a very Happy and Prosperous Diwali!



‘Punjab Times’ wishes to military conflict within the refugees. Families can be created.
everyone a Very Happy Diwali! country. With close to 450,000 Confluence ‘Festival of India Procreation can take place. And
May your life be filled with refugees arriving within the in Australia’ is running all over children can be brought up with
peace, love, prosperity, country since the conflict started Australia until the 29th of these values instilled within
brightness and most of all last month. October. This is a great way to them.
these
values
Without
happiness! Khalsa Aid and the Sikh spread the Indian culture across remaining strong and without
Diwali is a celebration of the community is helping to get the Australia and strength our ties. proper families with both fathers
belief that good will always refugees settled in Bangladesh It is a sad state of affairs and mothers, children will not
triumph over evil. with the support of the where this country has ended up. receive the type of love, care,
For many Indians, Diwali Bangladeshi government and also The government is holding a affection, values and upbringing
honours Lakshmi, the Goddess providing as much support as plebiscite (non-binding vote) on that is essential for any human.
of wealth and pray to her for they can to ensure their survival whether the marriage laws There is no chance that Australia
wealth and prosperity. For with access to food, water and should be changed to allow or any other country in the world
many, this is a time to start shelter. Khalsa Aid and their same-sex couples to get married. can sustain themselves if such
afresh and begin new business volunteers are providing langar The past couple of weeks have acts of bonding become legal.
ventures. for up to 50,000 people and are seen all households across the We urge you to ‘Vote No’ in
The Sikhs celebrate Diwali in the process of making country receive a postal vote the postal vote, and ask you to
to commemorate the return arrangements to support the from the Australian Bureau of spread the word on this issue to
of the sixth Guru Shri countless others that are Statistics. make sure marriage remains a
tradition between only men and
Hargobind Sahib ji from stranded without food, water or Changing the laws to support women. The sanctity of marriage
detention in the Gwalior Fort shelter. and allow such acts means must be protected.
along with 52 Kings. This desire and will to help absolutely destroying the values Again, we wish for a world
We must salute the Sikh others so selflessly is prevalent so that are associated with marriage with love and peace. A world
community and the volunteers deeply within the Sikh and society. It is essential for the where we support each other
working with Khalsa Aid to community and we are proud of progression of society that selflessly. A world that follows
tradition and retains its values. A Harpreet Singh
support the Rohingya Muslims all the volunteers that are putting marriage remains an act between
that have arrived into in the work and effort in order Men and Women. That is the world that we can be proud to Editor: Punjab Times
Bangladesh from Myanmar due to support these helpless only way society can progress. call home.
Punjab Times Pty Ltd. Trading as Punjab Times ACN No. 110 708 579

2 2 2 2 2 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po


















CHATKAAZ

3 3 3 3 3 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po









TELSTRA

4 4 4 4 4 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw























111 TAX CONSULTANTS














































ASHA FONDATION

5 5 5 5 5 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw




























MONEY GRAM

6 6 6 6 6 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw




















































































MAHARAJA HAVELI

7 7 7 7 7 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw































DYNAMIC LEARNING

8 8 8 8 8 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po

9 9 9 9 9 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
z;eK d/ fdbK u nZi th fizdk jB pkbht[Zv dk fdru nZi th fizdk jB pkbht[Zv dk fdr ekw/vhnB wfjw{d ekw/vhnB wfjw{d
z;eK d/ fdbK
z;eK d/ fdbK u nZi th fizdk jB pkbht[Zv dk fdr ekw/vhnB wfjw{d
gq gq gq gq gqSz;eK d/ fdbK z;eK d/ fdbK 'u nZi th fizdk jB pkbht[Zv dk fdru nZi th fizdk jB pkbht[Zv dk fdrz ekw/vhnB wfjw{d ekw/vhnB wfjw{d

















G D & ASSOCIATES

















w[zpJh (fpT{o') pkbht[Zv fJzv;Noh d/ fdrz ekw/vhnB wfjw{d dk BK ;[DB s'A pknd ne;o gqSz;eK
d/ fujo/ 's/ w[;ekB nk iKdh j?. nkgD/ fcbwh eohno d"okB uko djke/ s'A th tZX ;w/A sZe fcbwh gqSz;eK
B{z Bk e/tb nkgDh ndkekoh Bkb j;kfJnk pbfe rkfJe d/ o{g ftZu eJh rhs th fdZs/ ns/ fBowksk-
fBod/Se d/ o{g ftZu e[ZM p/jsohB fcbwK th ehshnK. fejk iKdk j? fe fJZe ;w/A nfijk ;h id'A nkw s"o
's/ ekw/vhnB d/ o{g ftZu fcbw ftZu Bzo nkT[D tkb/ wfjw{d B{z eJh g[okD/ BkfJeK s'A th tZX
fwjBskBk fdZsk iKdk ;h ns/ T[BQK dh gqf;ZXh dk nkbw fJj ;h fe fcbw d/ g';No ftZu th T[BQK dk
fujok nfGB/sk fiBQK jh tZvk j[zdk ;h iK ed/-ed/ T[; s'A th tZvk oZfynk iKdk ;h.
whBk e[wkoh B{z N?fB; f;ykT[D d/ d"okB jh T[BQK B{z T[BQK dh S'Nh G?D d/ Bkb fgnko j' frnk. wX{ d/
Bkb ftnkj eoB s'A pknd wfjw{d B/ fco s'A fcbwK ftZu ezw eoB dk c?;bk fbnk. 1953 ftZu nkJh
fcbw 'd' phxk iwhB' ns/ 1957 dh 'fgnk;k' T[BQK dh S[o{nksh d"o dhnK fcbwK ;h. fJBQK fcbwK ftZu
wfjw{d d/ ;hohn; ndkekoh dh Mbe fwbdh j?. j"bh-j"bh T[BQK B/ n?efNzr d/ Bkb jh ekw/vh B{z nkgDk
y/so pDkfJnk. fcbw 'gV';B' (1968) 'bt fJB N'ehU' (1966) , torhnK eJh fcbwK 'u gqSz;eK B{z
wfjw{d dk BtK jh fujok fdfynk. fJj fujok j[D T[BQK dh gfjukD pD rJh ;h.
nkfyoh tko wfjw{d ;kb 1996 dh fcbw 'd[SwD d[Bhnk ek' 'u d/y/ rJ/ ;B. wSj{o rkfJe bZeh
nbh wfjw{d d/ p/N/ jB. s[jkB{z dZ; d/JhJ/ 13 ;kb gfjbK 2004 ftZu 23 i[bkJh B{z wfjw{d fJ; d[Bhnk
s'A ub/ rJ/ go nkgD/ fgZS/ fJzBhnK :kdK SZv rJ/, i' ;kB{z nZi th j;kT[AdhnK ofjDfrnK.










HONDA

1 1 1 1 10 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
;kT{Ekb ftu Bebh dtkJhnK t/uD
;kT{Ekb ftu Bebh dtkJhnK t/uD
;kT{Ekb ftu Bebh dtkJhnK t/uD
;kT{Ekb ftu Bebh dtkJhnK t/uD
;kT{Ekb ftu Bebh dtkJhnK t/uD
i?ZN b?r dtkJh xZN eo ;edh j? ehw'E?o/gh dk dod
i?ZN b?r dtkJh xZN eo ;edh j? ehw'E?o/gh dk dod
i?ZN b?r dtkJh xZN eo ;edh j? ehw'E?o/gh dk dod
i?ZN b?r dtkJh xZN eo ;edh j? ehw'E?o/gh dk dod
i?ZN b?r dtkJh xZN eo ;edh j? ehw'E?o/gh dk dod
tkb/ r[fozdo B{z 2 wjhB/ dh e?d wjhB/ dh e?d
tkb/ r[fozdo B{z 2
tkb/ r[fozdo B{z 2
tkb/ r[fozdo B{z 2 wjhB/ dh e?d
tkb/ r[fozdo B{z 20 wjhB/ dh e?d wjhB/ dh e?d
bzvB (fpT{o') ijkz dk ;co eoB wro'A j'D
tkbh EektN d/ n;o B{z xZN eoB bJh ykXh ikD
tkbh dtkJh, e?A;o dtkJhnK d/ fGnkBe wkV/
gqGktK B{z o'e ;edh j?. fpqN/B dh :{Bhtof;Nh nkc
fJvBpor ns/ :{Bhtof;Nh nkc npodhB d/ S'X
eossktK B/ 'w/bkN'fBB' BK fJe dtkJh dk gsk
brkfJnk j?, i' BkVhnK B{z B[e;kB gj[zukT[D tkbh
ehw'E?o/gh ekoB j'D tkb/ dod s'A pukT[D bJh
ekoro j?.
fJj dtkJh ehw'E?o/gh ekoB BkVh f;js 's/
g?D tkb/ ysoBke gqGktK B{z o'e fdzdh j?. T[BQK B/
ehw'E?o/gh ekoB BkVhnK ftu j'D tkb/ s/z dod
dh fJe ;XkoB jkbs 's/ fXnkB e/Adfos ehsk,
fi; ekoB S{jD iK mzv/ skgwkB ftu ezpDh ns/
dod wfj;{; j[zdk j?. fJj dod fJzBk s/z j' ;edk
j? fe wohz nZX ftueko jh ehw'E?o/gh fJbki B{z
pzd th eo ;edk j?.
ehw'E?o/gh b? oj/ bZrGr 70 ch;dh wohz fJ;
dod Bkb gqGkfts j[zd/ jB. S'X eosktK B/ nkgDh
S'X ftu do;kfJnk j? ehw'E?o/gh s'A gfjbK w/bkN'fBB
d/D Bkb BkVhnK 's/ jkBhekoe gqGktK ns/ dod
d/ bZSDK B{z tZXD s'A o'fenk ik ;edk j?. S'X
eosktK B/ fej fe w/bkN'fBB T[d'A dod B{z xZN
BjhA eodh id'A fJj dod gfjbK s'A jh S[o{ j' u[Zek
j't/. fJS bJh i/ fJ; dtkJh dk ckfJdk b?Dk j?
sK fJ; B{z ;ktXkBh Bkb S[o{ eoBk ukjhdk j?.


T[Zsoh e'ohnk B/ nwohek B{z fdZsh
T[Zsoh e'ohnk B/ nwohek B{z fdZsh
T[Zsoh e'ohnk B/ nwohek B{z fdZsh
T[Zsoh e'ohnk B/ nwohek B{z fdZsh
T[Zsoh e'ohnk B/ nwohek B{z fdZsh
bzvB (fpT{o') nkJhzbtoE eokT{B e'oN ftu uZb/ fJ; dtkJhnK t/uD d/
fusktBh, fejk j[D nZyK Bk fdykU
fusktBh, fejk j[D nZyK Bk fdykU ngokX w[eZdw/ d"okB dZf;nk frnk fe r[fozdo Gkoi ,;kT{Ekb tk;h fpBK bkfJ;z;
fusktBh, fejk j[D nZyK Bk fdykU
fusktBh, fejk j[D nZyK Bk fdykU
fusktBh, fejk j[D nZyK Bk fdykU
bJ/ eJh Bebh dtkJhnK t/udk ;h. :{ e/ dh w?vh;Bi n?Av j?bEe/no gq'veSB
nwohek d/ pokpo gj[zu frnk j? ns/ o?r{b/Noh J/iz;h B/ id'A T[; dh Jhfbzr fty/ fJe gqkgsh T[Zs/ Skgk wkfonk sK T[E'A
T[j j[D T[Zsoh e'ohnk B{z nZyK fdykT[D 100,000 s'A tZX nfijhnK r'bhnK fwbhnK, i' wodkBk skes tXkT[D tkbhnK j'
dh e'fSS Bk eo/. fJ; d/ Bkb few B/ ;edhnK ;B. fJBqK r'bhnK dh pkzko{ ehws 30,000 g"Av sZe pDdh ;h. fJ;/
tXd/ e"wKsoh gkpzdhnK d/ pkti{d wksok ftu e[M j'o dtkJhnK th fwbhnK i' B[;yk gouh s/ jh fwb ;edhnK ;B.
nkgD/ gowkD{ jfEnko gq'rokw B{z g{ok Gkoi r?oekB{zBh Yzr Bkb fJj dtkJhnK t/u e/ wodK dh Bkwodh dk ekbk Xzdk
eoB dk ;zebg fbnk. eodk ;h. f;js wkfjoK nB[;ko fJj dtkJhnK f;oc iknbh jh BjhA, ;r'A f;js
few B/ fejk fe g{oh d[Bhnk B/ fJj bJh ysoBke th j' ;edhnK jB. Gkoi B/ nkgD/ T[Zs/ bZr/ 8 nfij/ d'S wzB bJ/
wzfBnk j? fe ;z:[es okSNo dhnK fiBQK ftu T[; B{z fpBK bkfJ;z; tZYh wksok ftu Bebh dtkJhnK oZyD s/ t/uD
swkw gkpzdhnK s'A pknd th n;hA fJj dk d'Sh wzfBnk frnk ;h. ndkbs tb'A Gkosh w{b d/ Gkoi B{z s[ozs 20 wjhB/ bJh
T[gbZpXhnK jk;b ehshnK jB. e?d s/ 75 g"Av jozkBk GoB dh ;zk ;[DkJh rJh.
T[Zsoh e'ohnk dh nfXekos J/
iz;h B/ few d/ jtkb/ s'A fJe fpnkB
fJj j? uhB dk gfjbk
fJj j? uhB dk gfjbk
fJj j? uhB dk gfjbk
fJj j? uhB dk gfjbk
fJj j? uhB dk gfjbk
ftu fJj rZb nkyh. fJj fpnkB
nwohek ns/ dZyDh e'ohnkJh c"i
d/ fgUAr:Kr s'A ehs/ fJe j'o
fwzkJhb gohyD eoB dk gsk wB[Zy ofjs j?bhekgNo
wB[Zy ofjs j?bhekgNo
wB[Zy ofjs j?bhekgNo
wB[Zy ofjs j?bhekgNo
bkT[D d/ fJe fdB pknd nkfJnk. wB[Zy ofjs j?bhekgNo
fJ; fwzkJhb B/ seohpB 3700
feb'whNo dh d{oh s?n ehsh ns/ T[Zsoh
gqSKs ;kro ftu fvZrD s'A gfjbK
ikgkB d/ T[Zgo'A j' e/ bzxh. T[Zsoh
f;Ub (fpT{o') T[Zsoh e'ohnk d/ B{z fusktBh fdZsh j?. few B/ fejk fe e'ohnk B/ j[D sZe eJh p?b;fNe
skBkSkjh B/sk few i'Ar T[B B/ nwohek c"ih skes d/ fbjki Bkb T[j bZrGr fwzkJhbK dk gohyD ehsk j?.
bzvB XwkekL fpqfN
bzvB XwkekL fpqfN
bzvB XwkekL fpqfN g[b; jZE bZrh tZvh ekw:kph, g[b; jZE bZrh tZvh ekw:kph,
bzvB XwkekL fpqfN g[b; jZE bZrh tZvh ekw:kph,
bzvB XwkekL fpqfNS g[b; jZE bZrh tZvh ekw:kph, g[b; jZE bZrh tZvh ekw:kph,
Ze d/ nkXko s/ 18 ;kbk B"itkB B{z ehsk frqcskos/ 18 ;kbk B"itkB B{z ehsk frqcsko
SZe d/ nkXko Ze d/ nkXko 's/ 18 ;kbk B"itkB B{z ehsk frqcskos/ 18 ;kbk B"itkB B{z ehsk frqcsko
Ze d/ nkXko
Ze d/ nkXko s/ 18 ;kbk B"itkB B{z ehsk frqcsko
bzvB (fpT{o') fpqN/B ftu j'J/ fJe
nzvo rokT{Av No/B Xwke/ d/ SZeh B{z
cVB ftu g[b; B{z tZvh ekw:kph fwbh
j? . dZf;nk ik fojk j? fe fJ; wkwb/
ftu fpqfNS g[b; B/ fJe 18 ;kb d/
B"itkB B{z SZe d/ nkXko 's/ frqcsko
ehsk j? . g[b; B/ fJ; Sy; B{z SBhtko
B{z g'oN fJbke/ s'A frqcsko ehsk j? ns/
fJe ;EkBe g[b; EkD/ ftu pzd ehsk
j? .
fpqN/B B/ xNBk gZXo T[Zs/
nDfrDs c"ihnK B{z skfJBks ehsk
j? . dZ;D:'r j? fe bzvB ftu fJe g/Jhfuzr (fpT{o') uhB B/ nkgD/ c"ih vq'BK dh ftd/S 'u yohd tXkT[D dh e'fSS
nzvo rokT{Av Nq/B ftu S[Zeotko B{z d/ sfjs gfjb/ wB[Zy ofjs bVke{ j?bhekgNo AV500W B{z ftd/Sh yohddkoK bJh
j'J/ pzp Xwke/ ftu 29 :ksoh zywh fsnkfiB Sfjo dh fJe gqdoSBh 'u Skwb ehsk j?. whvhnk dh fog'oN 'u fJj
j' rJ/ ;B. fJ; Xwke/ B/ d/S d/ T[Zu ikDekoh fdZsh rJh j?. ;oekoh ijkz fBowksk n?ftJ/SB fJzi;Noh ekg; nkc
;[oZfynk gZXo B{z eokok MNek fdZsk ukJhBk B/ fJ; ik;{;h ;fj-bVke{ j?bhekgNo dk u"E/ ukJhBk j?bhekgNo n?e;g'
j? . ikDekoh nB[;ko, j'ww/v pzp 'u gqdoSB ehsk j?.
Bkb fJj Xwkek ehsk frnk ;h i' uhB dh ;oekoh gZsoeko J/iz;h B/ dZf;nk fe 7H2 whNo bzp/ fJ; j?bhekgNo
mhe soQK Xwkek eoB ftu Bkekw B{z finkrzSh ;{p/ d/ fizrd/i/B J/HthHnkJhH;hH j?bhekgNo fo;ou ;?ANo s/ ftek;
fojk. fJE/ fJj fzeo:'r j? fe fJ; ;z;EkB 'u pDkfJnk s/ ftef;s ehsk frnk j?. fJj 450 feb'rqkw d/ tiB Bkb
;kb fpqN/B ftu fJj 5tK nZstkdh T[ZvkB Go ;edk j? s/ fJ; dh ocsko 170 feb'whNo sZe gj[zu ;edh j? s/ fJj
jwbk ;h, fi; dh nZstkdh ;zrmB 4,000 whNo dh T[ZukJh sZe T[ZvkB Go ;edk j?. fJ; j?bhekgNo 'u 120 feb'rqkw
nkJhH n?;H B/ fzzw/dkoh bJh j? . d/ jfEnko s/ T[goeB Y'jD dh ;woEk j?.

11
11
11 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
11 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
11 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po

12
12
12 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
12 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
12 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
fJ; e[Vh dh nkgDh jh rbsh Bkb fujok g{ok bzvB u ;bwkB ykB B{z fJ; n?tkovu ;bwkB ykB B{z fJ; n?tkov
fJ; e[Vh dh nkgDh jh rbsh Bkb fujok g{ok
fJ; e[Vh dh nkgDh jh rbsh Bkb fujok g{ok
fJ; e[Vh dh nkgDh jh rbsh Bkb fujok g{ok
fJ; e[Vh dh nkgDh jh rbsh Bkb fujok g{ok
bzvB
bzvB
bzvB u ;bwkB ykB B{z fJ; n?tkov
bzvB 'u ;bwkB ykB B{z fJ; n?tkovu ;bwkB ykB B{z fJ; n?tkov
j' frnk r[bkph, ikD' eh j? g{ok wkwbk
j' frnk r[bkph, ikD' eh j? g{ok wkwbk
j' frnk r[bkph, ikD' eh j? g{ok wkwbk Bkb ehsk frnk ;BwkfBs
Bkb ehsk frnk ;BwkfBs
Bkb ehsk frnk ;BwkfBs
j' frnk r[bkph, ikD' eh j? g{ok wkwbk
j' frnk r[bkph, ikD' eh j? g{ok wkwbk
Bkb ehsk frnk ;BwkfBs
Bkb ehsk frnk ;BwkfBs
bzvB (fpT{o') bzvB dh ofjD tkbh
e[Vh dk fJBQhA fdBhA ;'Sb whvhnk 's/
ekch wzke T[Zv fojk j?. T[j th fJ;
bJh feT[Afe T[; d/ fujo/ dk ozr T[; dh
nkgDh jh rbsh Bkb r[bkph j' frnk
j?. don;b fJj n"os g'N;o ozrB bJh
r[bkph g';No g/AN yohd e/ fbnkJh ;h.
fJ; B{z fJ;s/wkb eoB s'A gfjbK T[; B/
fJ;s/wkb eoB dh gqfefonk B{z ikDB
bJh T[; 's/ fby/ fBod/S gVQ/.
T[; 's/ fbfynk ;h fe fe;/ th t;s{
's/ fJj g/AN brkT[D s'A pknd gkDh
Bkb jNkfJnk ik ;edk j?. j[D T[; B/
fJ; B{z goyD bJh nkgD/ fujo/ 's/
brkfJnk. id'A ;[ZeD s'A pknd g/AN B{z
jNkT[Dk ukfjnk sK T[j BjhA T[sfonk.
T[; B/ eJh eJh tko gkDh ns/ ;kpD
Bkb th ;kc eoBk ukfjnk go fco th
g/AN fujo/ s'A BjhA T[sfonk. j[D T[j
fJ; d/ T[soB dk fJzszko ns/ ezgBh
fto[ZX ndkbs ikD dh fsnkoh eo ojh
j?.
w[zpJh (fpT{o') pkbht[Zv nfGB/sk ;bwkB ykB nkgD/ 'dpzr N{o' d/ f;bf;b/ 'u
nfij/ K d/ bzvB rJ/ ;B. jkb jh 'u f;B/wk irs 'u T[BQK d/ :'rdkB bJh fpqfNS ;z;d B/
K d/ "ehB jB nwho b'e,"ehB jB nwho b'e,
nfij/
K d/ "ehB jB nwho b'e,
nfij/
nfij/ zjkjk jkjk jkzK d/ K d/ S"ehB jB nwho b'e,"ehB jB nwho b'e,
nfij/
'rb'pb vkfJtof;Nh n?tkov 2017' Bkb ;BwkfBs ehsk frnk. dZf;nk ik fojk
j? fe fJ; n?tkov s'A gfjbk th pkbht[Zv dhnK eJh tZvhnK j;shnK fit/ Skjo[y
ykB, nfwskG pZuB, n?Stfonk okJ/ pZuB s/ jkbht[Zv nfGB/sk i?eh u/B B{z th
c'N'rqkco B/ dykJh nzdo dh y{p;{osh fJ; n?tkovz Bkb ;BwkfBs ehsk ik u[Zek j?.
c'N'rqkco B/ dykJh nzdo dh y{p;{osh
c'N'rqkco B/ dykJh nzdo dh y{p;{osh
c'N'rqkco B/ dykJh nzdo dh y{p;{osh
c'N'rqkco B/ dykJh nzdo dh y{p;{osh
;bwkB B{z fJj g[o;eko jkT{; nkc ekwBz d/ gqXkB e/E fti d/ jZE'A fwfbnk.
ypoK dh wzBhJ/ sK sK fcbjkb ;bwkB bzvB 'u 'dpzr ez;oN' bJh rJ/ ;B.
ez;oN 'u Gkr b?D tkb/ d{;o/ f;skfonK s'A fJbktk ;bwkB dk GkDik nfjb
g{ok nkJhb?Av. fJzBk jh BjhA j[D nwho
th T[E/ ;h.
b'eK 'u gqkfJt/N i?ZN yohdD dk th
dZ; d/JhJ/ fe ;bwkB B/ np{ Xkph 'u 'NkJhro fzzdk j?' dh S{fNzr ysw eo
ubB th tX fojk j?. fJ; s'A fJbktk
fdZsh j?. fcbw 22 d;zpo B{z fobhz j' ojh j?.
fJj zjki yohdD 'u jh g?;k you BjhA
eod/, ;r'A T[; B{z brzoh pDkT[D 'u
th pj[s you eoB s'A fgZS/ BjhA jZNd/
u n"os B{z eoBk fgnk fJzM ;co,
u n"os B{z eoBk fgnk fJzM ;co,
ijk ijk ijk ijk ijkz 'u n"os B{z eoBk fgnk fJzM ;co,u n"os B{z eoBk fgnk fJzM ;co,
u n"os B{z eoBk fgnk fJzM ;co,
. e?bhc'oBhnk d/ fBe rb/i B/ e[M fJ;
soQK jh nwho b'eK d/ gqkfJt/N i?ZNK
dhnK c'N'nK efbe ehshnK jB. fJ;
ftu jkbht[Zv d/ ;NkoK s'A b? e/
J/no e?B/vk B{z wzrDh gJh w[nkch
J/no e?B/vk B{z wzrDh gJh w[nkch
J/no e?B/vk B{z wzrDh gJh w[nkch
J/no e?B/vk B{z wzrDh gJh w[nkch
J/no e?B/vk B{z wzrDh gJh w[nkch
fpiB;w?B Skfwb jB.
J/noeokcN c'N'rokco d/ o{g ftu
ikfDnK iKdk j? fBeHHH
dZ; dJhJ/ fe fBe B/ c'N'rokch dk
eko'pko J/no fJzv;Nohi dh c'N'rokch
s'A jh S[o{ ehsk ;h. fgZSb/ 30 ;kbK 'u
j[D sZe eohp 800 zjkiK dh fJe s'A
tX e/ fJe c'N'nK efbe eo u[Zfenk
j?. fJjBK 'u'A ;?eV/ c'N'nK T[BQK B/ zjkiK
dh ekefgN s'A th efbe ehshnK jB.
eJh J/nobkfJz; nkgD/ zjki dhnK
e?bhc'oBhnk (fpT{o') nwho b'eK 'u ubB tZX fojk j?. e'Jh wfjzrk nkbhSkB y{phnK fdykT[D bJh fBe B{z jh
j[D SkB-S"es bJh g?;k you eoB dk pzrbk yohd fojk j? sK e'Jh g{o/ dk c'N'rokch bJh p[bkT[AdhnK jB.
f;vBh
f;vBh u p/ekp{ j'Jh pZ; B/ s'VhnKu p/ekp{ j'Jh pZ; B/ s'VhnK
f;vBh u p/ekp{ j'Jh pZ; B/ s'VhnK
f;vBh 'u p/ekp{ j'Jh pZ; B/ s'VhnKu p/ekp{ j'Jh pZ; B/ s'VhnK
f;vBh
xoK dhnK ezXK, tkb-tkb pu/ b'e
xoK dhnK ezXK, tkb-tkb pu/ b'e
xoK dhnK ezXK, tkb-tkb pu/ b'e
xoK dhnK ezXK, tkb-tkb pu/ b'e
xoK dhnK ezXK, tkb-tkb pu/ b'e
's/ ik ojh ;h fe nukBe p/ekp{ j' e/
;Ve s'A T[so e/ fJe xo d/ ftjV/ 'u
dkyb j[zdh j'Jh d' xoK 'u ik tVh.
fi; ekoB fJe xo dh SZs ns/ d' ezXK
N[ZN rJhnK.
N'oKN' (fpT{o') ne;o ijkz 'u pZfunK Bkb ;co eofdnK eJh soQK dhnK
fJ; jkd;/ ekoB fJe xo 'u w"i{d
xNBktK tkgo iKdhnK jB. e[M nfijk jh tkgfonk n?bpoNk dh ofjD tkbh
d' n"osK B{z wkw{bh ;ZNK bZrhnK, fi;
fJe n"os Bkb i' fe N'oKN' s'A fjT{;NB ikD bJh J/no e?B/vk d/ ijkz 'u ;tko
ekoB T[BQK B{z j;gskb ftu dkyb
;h. e?NfbB feqSBo BK dh n"os nkgDh wK, G?D ns/ nkgDh S'Nh pZuh Bkb ijkz
eotkfJnk frnk. fJ; soQK fJe j'o
'u ;co eo ojh ;h. ijkz 'u ;co bJh e?NfbB B/ nkgDh pZuh bJh eko ;hN
xo 'u w"i{d fJe ftnesh B{z wkw{bh
yohd bJh ;h.
;ZNK bZrhnK go T[; B{z fJbki dh
ijkz 'u ;co d"okB cbkJhN ;jkfJe T[; e'b nkfJnk ns/ T[; B/ T[; B{z
b'V BjhA ;h. y[Sfe;wsh fJj ojh fe
;{fus ehsk fe ijkz 'u fJ; soQK pZuh B{z eko ;hN 'u p?mk e/ ;co BjhA eotk
jkd;/ d"okB pZ; 'u e'Jh th :ksoh
;edh, T[; B/ fejk fe pZuh T[; dhnK pKjK 'u ;[oZfyns oj/rh. fJj xNBk
;tko BjhA ;h. pZ; d/ vokJhto B{z
e?;fNb B/ nkgD/ c/;p[Ze g/z 's/ g';N ehsh. T[; B/ xNBk B{z fpnkB eod/ j'J/
j;gskb dkyb eotkfJnk frnk ns/
dZf;nk fe T[vkD s'A b?Afvzr sZe T[; B{z nkgDh pZuh B{z r'd 'u fpmk e/ ;co eoBk
fiZE/ T[; dk y{B ns/ :{foB N?;N ehsk
fgnk, fi; ekoB T[; B{z ekch w[Seb j'Jh. T[; B/ fejk fe cbkJhN ;jkfJe dh
ikt/rk. fJ; jkd;/ s'A pknd
rZb B{z T[; B/ wzfBnk.
n?ghfgzr o'v 's/ nktkikJh o[Ze rJh
fJ; xNBk s'A pknd J/no e?B/vk d/ p[bko/ B/ fJ; xNBk dh g[SNh ehsh ns/
f;vBh (fpT{o') T[Zsoh-gZSwh f;vBh ezX B{z s'Vdh j'Jh d' xoK nzdo dkyb ns/ xNBk s'A s[ozs pknd n?woi?A;h
fejk fe T[j fJ; xNBk s'A ikD{ ;B. T[; B/ fejk fe fJj pj[s jh nc;';iBe
'u fJe pZ; jkd;/ dk fSeko j' rJh. j' rJh, fi; ekoB 3 b'e zywh j' nfXekoh g[Zi/. g[b; tb'A wkwb/ dh
;fEsh ;h ns/ fJ; bJh n;hA w[nkch wzrd/ jK. dZ;D:'r j? fe eko ;hN dh tos'A
don;b fJe p/ekp{ pZ; fJe xo dh rJ/. fJj pZ; f;vBh d/ n?ghfgzr o'v
iKu ikoh j?. pZu/ bJh ;G s'A tZvh ;[oZfynk gqdkB eodk j?.

13
13
13 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
13 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
13 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po














HOPE COLLEGE














































n?bpoNk u 3 ;kbk nrtk j'Jh bVeh ;[oZfyns fwbh, g[b; B/ oZd ehsk n?Apo nboNu 3 ;kbk nrtk j'Jh bVeh ;[oZfyns fwbh, g[b; B/ oZd ehsk n?Apo nboN fJ; pZu/ dh s;tho d/y tb{zXo frnk ;G dk
fJ; pZu/ dh s;tho d/y tb{zXo frnk ;G dk
fJ; pZu/ dh s;tho d/y tb{zXo frnk ;G dk
n?bpoNk
n?bpoNk
n?bpoNk 'u 3 ;kbk nrtk j'Jh bVeh ;[oZfyns fwbh, g[b; B/ oZd ehsk n?Apo nboNu 3 ;kbk nrtk j'Jh bVeh ;[oZfyns fwbh, g[b; B/ oZd ehsk n?Apo nboN
fJ; pZu/ dh s;tho d/y tb{zXo frnk ;G dk
n?bpoNk u 3 ;kbk nrtk j'Jh bVeh ;[oZfyns fwbh, g[b; B/ oZd ehsk n?Apo nboN
fJ; pZu/ dh s;tho d/y tb{zXo frnk ;G dk
n?bpoNk (fpT{o') ;?ANob n?bpoNk 'u fJe 3 ;kbk
wB, fJj ndkekok eoBk ukj ojh j? wdd
wB, fJj ndkekok eoBk ukj ojh j? wdd
wB, fJj ndkekok eoBk ukj ojh j? wdd
wB, fJj ndkekok eoBk ukj ojh j? wdd
wB, fJj ndkekok eoBk ukj ojh j? wdd
bVeh bkgsk j' rJh ;h. e?B/vhnB g[b; B/ T[; dh
;[oZfyns Gkb eo bJh j?. bVeh dh Gkb bJh e?B/vhnB
g[b; B/ n?Apo nboN ikoh ehsk ;h, fi; B{z j[D oZd eo n;hA S'N/-S'N/ pZfunK B{z ezw eod/ j'J/
fdZsk frnk j?. g[b; w[skpe 3 ;kbk bVeh B{z nrtk iK Ghy wzrd/ j'J/ d/yd/ jK . wzp{oh
eo fbnk frnk ;h. ej' iK bkukoh, T[j nkgDk you
g[b; B/ fejk fe bVeh ;[oZfyns fwb rJh ns/ ubkT[D bJh ezw eod/ jB ns/ gVQkJh
B{z Bzonzdkz eo fdzd/ jB . fJBQhA fdBhA
T[BQK B{z bVeh f;btB b/e 's/ fJe nDgSks/ tkjB 'u'A
fJe S'N/ fij/ pZu/ dh s;tho ekch
fwbh . g[b; B/ fJ; pko/ 'u j'o e'Jh ikDekoh BjhA fdZsh
S/no ehsh ik ojh j?, fi; ftu pZuk
j?. e?B/vhnB g[b; B/ dZf;nk fe bVeh dh Gkb bJh
;Zpzh dh d[ekB T[Zs/ BhAd dh Mgeh
T[BQK B/ s[ozs n?Apo nboN ikoh ehsk ;h. g[b; B/ dZf;nk
b?Adk fdykJh d/ fojk j? .
fe T[BQK B{z o"eh wkT{ANB jkT{; 'u'A bVeh d/ nrtk j'D
fe;/ B{z bZrk feT{N sK fe;/ B/
dh ;{uBk fwbh, fi; s'A pknd T[BQK B/ bVeh dh Gkb S[o{
iskJh fuzsk
ehsh ns/ n?Apo nboN ikoh ehsk. fJ; wkwb/ B{z b? e/
jkb jh ftu fJe pZu/ dh s;tho
fe;/ 's/ e'Jh d'S BjhA bkJ/ rJ/ jB ns/ g[b; tb'A fJ;
fJzNoB?N T[Zs/ S/no ehsh ik ojh j? .
wkwb/ dh iKu ikoh j?.
fJ; B{z T[AM sK fcbhghA; dk dZf;nk ik
fojk j? go irQk dh ;ZukJh ni/ eBcow
fJ; d/
fJ; d/ ftu j[D n"osK B{z fwbh ihtB;kEh u[BD dh nk ftu j[D n"osK B{z fwbh ihtB;kEh u[BD dh nk
fJ; d/
fJ; d/S ftu j[D n"osK B{z fwbh ihtB;kEh u[BD dh nk ftu j[D n"osK B{z fwbh ihtB;kEh u[BD dh nkzkdhkdh kdhkdh kdh BjhA j' ;eh j? . s;tho ftu fd; fojk
fJ; d/ ftu j[D n"osK B{z fwbh ihtB;kEh u[BD dh nk
fJj pZuk rkjeK d/ fJzszko ftu
;pzhnK t/ud/ j'J/ ;Ve T[Zs/ jh ;'
fcbhghA; (fpT{o') ne;o pkzko ftu
Xow gfotosB dk gqwkD-gZso ;p{s
frnk . fJj s;tho fcbhghA; dh ;Nko
d/ s"o 's/ d/Dk g?Adk ;h. Bt/A fB:w d/ ndkekok S/o'Be[B/Nk B/ nkgD/
MATRIMONIAL
n?bkB eod/ j'J/ fNT{BhShnk d/ fJz;Nkrokw T[Zs/ S/no eod/ j'J/ fbfynk
okSNogsh p/ih eq?v n?Z;p/;h d/ p[bkok
Bride wanted for handsome j? fe T[j fJ; pZu/ dh ;koh ;pzhnK
B/ w[;fbw n"osK B{z tXkJh fdZsh.
Sikh Khatri boy, 28 years old, yohdDk ukj[zdh j? ns/ T[; B{z ;e{b th
fNT{BhShnk ftu fJ; Bt/A ekB{zB
5’7”, studied B.Tech and working G/iDk ukj[zdh j? . T[BK fJj th fbfynk
B{z bkr{ eoB ns/ ;kb 1973 d/ ekB{zB
as Software Engineer at IBM fe e'Jh T[BQK B{z fJ; pZu/ dk gsk dZ;
B{z ysw eoB d/ fgZS/ okSNogsh n?Z;p/
Gurgaon. Non-trimmer & Non d/t/.
;h dk tZvk :'rdkB wzfBnk ik fojk
Drinker. Father retired Senior
j?. phs/ wjhfBnK ftu okSNogsh n?Z;p/
Branch Manager from Punjab & MATRIMONIAL
;h B/ okSNoh wfjbk fdt; d/ w"e/ 's/
Sind Bank, Mother house wife
fejk ;h fe nkgDk ihtB;kEh u[BD Smart and beautiful
and elder sister is married in
ftu 'ftnkj ekB{zB' o[ektN j?. fJ; Ramgarhia Sikh Girl, 33 years, 5'
Australia (Sydney).
ftu ;[Xko zo{oh j?. 3'', MSc Chemistry, BEd with
Contact S. Paramjit Singh
fNT{BhS (fpT{o') nop eqKsh wro'A fdZsh rJh j?. j[D sZe w[;fbw n"osK j[D ;oeko d/ fJ; Bt/A ekB{zB B{z IELTS 6.5, seeks handsome, well
Oberoi (Father) -
fNT{BhShnk j[D fJe tkoh fco uouk fe;/ r?o-w[;fbw B"itkB Bkb ftnkj bkr{ eo fdZsk frnk j?. j[D e'Jh th settled and/or well educated
+91 98722 10107, email:
ftu j?. 99 ch;dh w[;fbw nkpkdh tkb/ BjhA ;h eo ;edhnK. jkb/ sZe nfijk i'Vk nkgDk ftnkj ;oekoh dcso ftu match from Ramgarhia Sikh, Jatt
[email protected] or
d/S fNT{BhShnk B/ nkgD/ fJe g[okD/ fB:w ;h fe i/ eJh r?o-w[;fbw B"itkB doi eok ;edk j?. fJ; s'A gfjbK or Saini boy. Contact: (02) 9636
Rimpreet Kaur Bedi (Sister), Home
ekB{zB B{z ysw eo fdZsk j?. fJ; d/ fJZE'A dh w[;fbw n"os Bkb ftnkj eoBk fNT{BhShnk ftu ;kb 1956 ftu jh 02-86781126, 9952, or 0401 284 665, or Indian
sfjs j[D fNT{BhShnk dhnK n"osK B{z ukj/ sK gfjbK T[; B{z fJ;bkw ep{b pj[ftnkj 's/ gkpzdh brk fdZsh rJh Mob: 0402 943 066, email: Number 09815743217, Email:
nkgDk ihtB;kEh u[BD dh nkzkdh eoBk g?Adk ;h. fJ; wro'A T[; B{z nkgD/ ;h. rimpreet_kaur@ hotmail.com [email protected].

14
14
14 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
14 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
14 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
;/AN wkofNB ;fjo
;/AN wkofNB ;fjo u'A 17u'A 17 Gkosh Gkosh
;/AN wkofNB ;fjo u'A 17 Gkosh
;/AN wkofNB ;fjo 'u'A 17u'A 170 Gkosh Gkosh
;/AN wkofNB ;fjo
j/we[zN ;kfjp dh :ksok d"okB 2 nwoheh f;Zy BkrfoeK ;D/ 6
j/we[zN ;kfjp dh :ksok d"okB 2 nwoheh f;Zy BkrfoeK ;D/ 6
j/we[zN ;kfjp dh :ksok d"okB 2 nwoheh f;Zy BkrfoeK ;D/ 6
j/we[zN ;kfjp dh :ksok d"okB 2 nwoheh f;Zy BkrfoeK ;D/ 6
j/we[zN ;kfjp dh :ksok d"okB 2 nwoheh f;Zy BkrfoeK ;D/ 6
;[oZfyns cb'fovk nkgD/ xoK B{z gos/
;[oZfyns cb'fovk nkgD/ xoK B{z gos/
;[oZfyns cb'fovk nkgD/ xoK B{z gos/
;[oZfyns cb'fovk nkgD/ xoK B{z gos/
;[oZfyns cb'fovk nkgD/ xoK B{z gos/
b'e bkgsk, n?ZcHphHnkJhH B{z dyb d/D dh ehsh wzr
b'e bkgsk, n?ZcHphHnkJhH B{z dyb d/D dh ehsh wzr
b'e bkgsk, n?ZcHphHnkJhH B{z dyb d/D dh ehsh wzr
b'e bkgsk, n?ZcHphHnkJhH B{z dyb d/D dh ehsh wzr
b'e bkgsk, n?ZcHphHnkJhH B{z dyb d/D dh ehsh wzr
:ksohnK dh rZvh nbeBzdk BdhA 'u
fvZr rJh j't/ go jkb/ se e'Jh
s;ZbhpyS ;p{s BjhA fwfbnk. f;oc
fJe N'fJNk rZvh dk b'r' ;p{s ti'
fwfbnk go fJj fe;/ th rZvh dk j'
;edk j?. fJe grVh i' w"e/ s'A fwbh,
gfotko tkfbnK B/ fejk fe fJj fe;/
th shoE :ksoh dh BjhA j? feT[Afe T[j
fznkdk g[okDh ns/ cZNh j'Jh ;h.
nwoheh Bkrfoe joe/tb dh gsBh
wBihs e"o B/ dZf;nk fe T[; B/ 8
i[bkJh B{z T[Zsokyzv, nzfwqs;o ns/
nwoheh d{sktk; d/ nfXekohnK Bkb
;zgoe eoB dh e'fSS ehsh go fznkdk
wdd BjhA fwb ;eh. T[BQK fejk fe, ''w?A
T[Zsokyzv g[b; B{z ;hH;hHNhHthH dhnK
nzfwqs;o$tkfSzrNB (fpT{o') f;Zy nwoheh Bkrfoe joe/tb f;zx ns/ s;thoK yzrkbD dh nghb ehsh go
T[Zsokyzv 'u j/we[zN ;kfjp dh shoE gowihs f;zx Skwb jB. 63 ;kbK fJ; dk th e'Jh ckfJdk BjhA j'fJnk.
:ksok eoB rJ/ nwohek d/ d' f;Zy gowihs f;zx ns/ T[; dk 38 ;kbK fJ; bJh w?A n?ZcHphHnkJhH B{z fJ; wkwb/
BkrfoeK ;D/ 6 j'o b'e bkgsk j' rJ/ itkJh joe/tb f;zx e?bhc'oBhnk ;{p/ 'u dyb d/D dh wzr eo ojh jK.'' 30
. fJj jkd;k 6 i[bkJh B{z tkgfonk id'A d/ ;?eokw?AN' 'u ofjzd/ jB. nr;s B{z nwoheh d{sktk; B/ wBihs
f;Zy shoE ;EkB s'A tkg; gos oj/ ;h. T[Zsokyzv dh g[b; ns/ gzikp dh B{z fejk fe iKu jkb/ th ikoh j? ns/
bkgsk shoE :ksohnK 'u'A nzfwqs;o d/ g[b; eJh fdBK se sbkSh w[fjzw Bdh d/ gkDh dk tjkn fznkdk j'D
wfjsk u"e fJbke/ d/ feogkb f;zx, ubkT[Adh ojh go e'Jh m'; ;p{s jZE ekoB ;EkBe g[b; f;oc BdhA d/ feBko/
i;pho f;zx, e[bpho f;zx, vokfJto BjhA bZfrnk. g[ZSfrZS d"okB wzfdo d/ jh y'i eo ;edh j?. T[BQK fejk fit/A jh
wfjzrk f;zx, r[odk;g[o d/ fgzv vZbk o;s/ 'u g?Ad/ r'fpzd xkN r[od[nko/ d/ ;kB{z e'Jh ;p{s fwb/rk s[jkB{z ;{uBk d/
s'A jogkb f;zx, tfozdo f;zzx ns/ d' gqpzXeK B/ dZf;nk fe SkfJd shoE fdZsh ikt/rh.
fwnkwh (fpT{o') ftBkSekoh uZeotksh s{ckB fJowk d/ bzxD s'A pknd cb'ohvk
ghb/ eZgV/ gfjB e/ ;"D Bkb fdB t/b/ oj/rh sk 'u ;[oZfyns ;EBK 's/ rJ/ b'eK d/ xoK B{z gosD dk f;bf;bk S[o{ j' frnk j?. ehz
ghb/ eZgV/ gfjB e/ ;"D Bkb fdB t/b/ oj/rh sk
ghb/ eZgV/ gfjB e/ ;"D Bkb fdB t/b/ oj/rh skzrhrh rhrh rh
ghb/ eZgV/ gfjB e/ ;"D Bkb fdB t/b/ oj/rh sk
ghb/ eZgV/ gfjB e/ ;"D Bkb fdB t/b/ oj/rh sk
Nkg{ 'u fJe-u"EkJh wekB g{oh soQK spkj j' u[Ze/ jB iZdfe seohpB 65 ch;dh
xoK B{z ftnkge B[e;kB j'fJnk j?. cb'ohvk 'u 58 bZy xo j[D th jBQ/o/ 'u jB.
ftu ekch ;wK popkd eod/ jB.
nwohek s/ e?o/fpnkJh fJbke/ 'u s{ckB ns/ T[; s'A pknd nkJ/ jVQ dh bg/N 'u
ghbk ozr y[Sh dk gqshe
nkT[D Bkb j[D sZe 61 ftneshnK d/ wko/ ikD dh g[SNh ehsh rJh j?. ;EkBe
ghbk ozr w;sh, y[Sh ns/ gq;zBsk
Bkrfoe wo;hvhz b'g/z B{z s{ckB ekoB wokEB Sfjo SZvDk fgnk ;h. T[j Sfjo
dk gqshe j?. ;t/o/ dh skzrh bJh i/
tkg; gofsnk ns/ T[BQK fejk fe w/o/ e'b j[D xo BjhA j? B"eoh th BjhA j?. w/o/
ghbk eZgVk gfjB e/ BjhA ;"Dk ukj[zd/
e'b e[M th BjhA pfunk j? w?A nkgDk ;G e[M fJE/ jh SZv e/ frnk ;h. vkH nkoB?Av'
sK ;t/o/ dh ukj dk eZg iK nkgD/
B/ dZf;nk fe T[BQK fJj ed/ BjhA ;'funk ;h fe xo d/ fgZS/ feSfsnK ftykJh
s"bhJ/ dk ozr ghbk oZy ;ed/ j'.
d/DrhnK. w?eo'B B/ ehsk e?o/fpnkJh y/so dk d"ok coK; d/ okSNogsh fJw?B{nb
7 sohfenK Bkb jo ;t/o/ oj'
w?eo'B s/ fpgfNS ftd/S wzsoh p'fo; ikB;B B/ s{ckB gqGkfts e?o/fpnkJh fJbke/
T{oiktkB
dk d"ok ehsk j?. fJowk s{ckB ekoB p{oh soQK gqGkfts e?o/fpnkJh Nkg{ ;/AN
1H fp;so/ d/ yZp/ gk;/ ;"t'A
wkofNB 'u 170 GkoshnK B{z ;[oZfyns eZfYnk frnk j?. T[BQK B{z ftS/S ijkz okjhA
2H ;"Ad/ ;w/A e'Jh eZgVk ghbk zo{o
e[oknekU Nkg{ 's/ fbikfJnk frnk j? ftd/S wzsoh ;[Swk ;toki B/ NthN okjhA
j't/.
fJj ikDekoh fdZsh.
3H nbkow 'u nkgDh g;zdhdk
rkDk ;?ZN eo'.
4H ;t/o/ T[Zmd/ jh gzi fwzN sZe
e?B/vk d/ fJ; fJbke/
e?B/vk d/ fJ; fJbke/
e?B/vk d/ fJ; fJbke/ u xo yohdD
e?B/vk d/ fJ; fJbke/ 'u xo yohdDu xo yohdD
e;os eo'. e?B/vk d/ fJ; fJbke/ u xo yohdDu xo yohdD
5H d' fwzN f;o d/ Gko yVQ/ ofjD
bzvB (fpT{o') BhAd y[ZbQd/ jh sB wkjo j/fwzr; B/ fJj dkntk ehsk j?. tkbh e;os eo'.
ns/ wB 'u skzrh wfj;{; eoB bJh T[;B/ fejk fe ;Zs gVknpZX 6H 3 fwzN sZe mzv/ gkDh Bkb BjkU.
s'A ftd/ h w'V oj/ jB w{zjh w'V oj/ jB w{zj
s'A ftd/ h w'V oj/ jB w{zj
s'A ftd/
s'A ftd/Sh w'V oj/ jB w{zjh w'V oj/ jB w{zj
oks ;w/A ghb/ eZgV/ gfjB e/ fp;so/ d/ gqfefonktK dk gkbD eo e/ s[;hA jo 7H nfijk BkSsk eo', fi;dh T{oik s'A ftd/
yZp/ gk;/ ;"Dk ukjhdk j?. fpqN/B dh ;t/o so'skzk wfj;{; eo ;ed/ j'. j/ fznkdk d/o sZe oj/ sK fe s[jkB{z
wSj{o wB'ftfrnkBh ns/ ihtBS?bh fwzr; dk efjDk j? fe b'e ;t/o/ T[ZmD EektN wfj;{; Bk j't/.
igkB gqwkD{ jkd;/ ekoB wB[Zyh f;js s/ ;w[zdoh
igkB gqwkD{ jkd;/ ekoB wB[Zyh f;js s/ ;w[zdoh
igkB gqwkD{ jkd;/ ekoB wB[Zyh f;js s/ ;w[zdoh
igkB gqwkD{ jkd;/ ekoB wB[Zyh f;js s/ ;w[zdoh
igkB gqwkD{ jkd;/ ekoB wB[Zyh f;js s/ ;w[zdoh
ihtK B{z e'Jh ysok BjhA L ph;h ftfrnkBh
ihtK B{z e'Jh ysok BjhA L ph;h ftfrnkBh
ihtK B{z e'Jh ysok BjhA L ph;h ftfrnkBh
ihtK B{z e'Jh ysok BjhA L ph;h ftfrnkBh
ihtK B{z e'Jh ysok BjhA L ph;h ftfrnkBh
fpqfNS e'bzphnk (fpT{o') fpqfNS e'bzphnk
d/ fJe ftfrnkBh dk efjDk j? fe igkB
'u gqwkD{ T{oik gbKN d[oxNBk s'A pknd
o/vhUn?efNt gqd{SD T[Zso-g{oph gqSKs
wjk;kro 'u ;w[zdoh ihtB iK wB[Zyh f;js
B{z B[e;kB gj[zukT[D d/ gZXo sZe BjhA
gj[zfunk j?.
fteN'ohnk :{Bhtof;Nh d/ o;kfJDe
;w[zdo ftfrnkBh i/H ebB o/vhUn?efNt
gqd{SD d/ gZXo 's/ nkJh;'N'g okjhA Bzo
oZyd/ jB, i' fe e?A;o d/ T[guko s/ w?vheb
fJw?fizr 'u tofsnk iKdk j?. 2011 'u nkJ/
zpod;s G{ukb s'A pknd g?dk j'Jh ;[Bkwh
ekoB c{e{f;wk dkJhuh gbKN d/ fszB fon?eNo
N'oKN' (fpT{o') skzk xoK dh fteoh d/ nzeV/ doSkT[Ad/ jB fe UBNkohU 'u
g{oh soQK spkj j' rJ/, fi; s'A pknd ebB
r?o-e?B/vhnBK tb'A xoK dh yohd 'u Gkoh ewh nkJh j?, i' fe N'oKN' s/ ftd/Sh
gqSKs wjk;kro d/ o/vhUn?efNt gZXo 's/
yohddko N?e; Bhsh d/ nXhB j?.
fsZyh Bzo pDkJ/ j'J/ jB.
ebB B/ fejk fe n;hA fJj ikD e/ y[S ngq?b wjhB/ s'A rq/No r'bvB jko;S{ fJbke/ 'u T[BQK yohddkoK 's/ 15 ch;dh
N?e; brkfJnk frnk ;h, i' fe fJE'A d/ Bkrfoe, ;EkJh fBtk;h iK e?B/vhnB
jK fe ;kv/ gqSKs fJbke/ 'u i' o/vhUn?efNt
ekog'o/SBK BjhA jB. ;oeko tb'A gfjbK 24 ngq?b s'A 26 wJh sZe d/ nzeV/ ikoh
dk gZXo j?, T[; Bkb e?B/vk iK T[Zsoh
ehs/ rJ/ ;B, fi; 'u dZf;nk frnk ;h fe brGr 4H7 ch;dh ;zgsh T[BQK b'eK tb'A
nwohek d/ ;w[zdoh ihtK iK wB[Zy B{z e'Jh
yohdh iKdh j?, i' fe fJE'A d/ ;EkJh Bkrfoe BjhA jB.
ysok BjhA j?. ebB tksktoD ftfrnkB
skzk nzeV/ 27 wJh s'A 18 nr;s sZe d/ jB s/ fJj fJ; y/so ftukb/ ftd/Sh
s/ seBkb'ih d/ f;ZfNnK 'u gqekfSs fJe
NqKz/eSB dh ch;dh 'u 3H2 dh froktN do;kT[Ad/ jB. ftZs wzsoh ukob; ;';k B/
nfXn?B d/ 9 nzsookSNoh b/yeK 'u'A fJe
fejk fe ;oeko fJ; fojkfJS :'iBk 's/ ezw eo ojh j?, fi; 'u N?e; Skwb j?.
jB.

15
15
15 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
15 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
15 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
gkfe B/ wzrh p[b/N No/B, uhB B/ fejk, ''BjhA j? s[jkvh n"eksBjhA j? s[jkvh n"eks''
gkfe B/ wzrh p[b/N No/B, uhB B/ fejk,
gkfe B/ wzrh p[b/N No/B, uhB B/ fejk, BjhA j? s[jkvh n"eks
gkfe B/ wzrh p[b/N No/B, uhB B/ fejk,
u G/dGoh jkbs
gzikpD dh fBT{ u G/dGoh jkbs gkfe B/ wzrh p[b/N No/B, uhB B/ fejk, BjhA j? s[jkvh n"eksBjhA j? s[jkvh n"eks
gzikpD dh fBT{
gzikpD dh fBT{
gzikpD dh fBT{zhb?Av hb?Av hb?Av hb?Av hb?Av 'u G/dGoh jkbs u G/dGoh jkbs 'u w"su w"s u w"su w"s u w"s
u G/dGoh jkbs
gzikpD dh fBT{
;[gBk SZv d/D. gkfe;skB d/ o/b wzsoh
oche B?SBb n;?Apbh 'u fJ; rZb dk
y[bk;k ehsk j? fe gkfe e'b fJzB/ g?;/
BjhA jB fe fJE/ p[b/N No/B ubkJh ik
;e/.
gkfe d/ o/b wzsoh B/ fJj th fejk
fe uhB B/ Bk e/tb gkfe B{z p[b/N No/B
d/D s'A fJBeko eo fdZsk pbfe T[;
dk wzke th T[vkfJnk. fJXo Gkos ns/
ikgB dh d';sh Bkb uhB go/SkB j'
T[Zfmnk j?. feT[Afe uhBh ftd/S wzsokb/
tZb'A fJj fpnkB ikoh ehsk frnk j?
fe ;kvk d/S y/soh r[ZNpkzh dh s[bBk
'u gkoNBofSg 's/ fznkdk Go';k eodk
j?. uhBh ftd/S wzsokb/ tZb'A fdZsk frnk
BthA fdZbh (fpT{o') ikgkBh ghH n?ZwH j'D tkb/ p[b/N No/B gqki?eN Bkb
fJj fpnkB T[; d/ xpokjN B{z do;kT[Adk
fSzi' nkp/ ns/ ghH n?ZwH Bfozdo w'dh B/ gkfe;skB B/ th nkgD/ d/S 'u p[b/N
j?.
nfjwdkpkd 'u nk:'fis fJe gq'rokw No/B ubkT[D bJh nkgD/ ;G s'A fgnko/
ikgkBh gqXkB wzsoh fSzi' nkp/ B/
'u w[zpJh s'A nfjwdkpkd ftukb/ uZbD d';s uhB Bkb rZbpks ehsh. go y[d
ngqsZy sohe/ Bkb uhB tZb fJSkok
tkbh p[b/N No/B gqki?eN dk BhAj gZEo B{z uhB dk ;G s'A eohph d';s ;wMD
eod/ j'J/ fpnkB fdZsk ;h fe skes d/
oZfynk. w'dh ;oeko dk efjDk j? fe tkb/ gkfe;skB B{z uhB B/ nfijk eokok
z'o 's/ ehs/ ikD tkbh ;hwk pdbkn
1 bZy eo'V o[gJ/ dh bkrs tkbk fJj itkp fdZsk fe T[; dh p'bsh pzd j'
dk g{oh soQK fto'X eod/ jB. Gkos dk
gqki?eN nkgD/ fBoXkos ;w/A s'A fJe rJh. gkfe;skB B/ ;[gB/ 'u th BjhA
Sesh ;zgB j'Dk ns/ ikgkB dk
;kb gfjbK jh ysw j' ikt/rk. fi; ;'funk j't/rk fe uhB tZb'A T[; B{z
SeshSkbh j'Dk Gkos jZe 'u jB.
d/ sfjs p[b/N No/B dk fJj gqki?eN nfijk itkp ;[DB B{z fwb/rk.
ikgkBh ghH n?ZwH B/ fejk fe ikgkB d/
;kb 2022 sZe g{ok eo fbnk ikt/ don;b uhB B/ fejk fe gkfe fij/
i/H J/H ns/ fJzvhnk d/ nkJh fwb e/ i?
rk. d/S 'u p[b/N No/B BjhA uZb ;edh.
pDd/ jB.
ikgkB dh wdd Bkb Gkos 'u S[o{ nfij/ 'u fJE/ p[b/N No/B ubkT[D dk
n"osK Bkb ftseo/ ekoB r{rb s/ wkwbk dois/ wkwbk doi
n"osK Bkb ftseo/ ekoB r{rb s/ wkwbk doi
n"osK Bkb ftseo/ ekoB r{rb
n"osK Bkb ftseo/ ekoB r{rb
n"osK Bkb ftseo/ ekoB r{rb 's/ wkwbk dois/ wkwbk doi
tkfSzrNB (fpT{o') r{rb d/ fszB ;kpek eowukohnK B/ sBykj s/ gqw'SB 'u n"osK Bkb G/dGkt
B{z b? e/ seBheh fdZri d/ fybkc ebk;-n?eSB w[eZdwk dkfJo ehsk j?.
u"ehwkB (fpT{o') ;[Bfjo/ GftZy dh sbkS 'u pV/ uktk Bkb ftd/S rJh bVeh
ikDekoh w[skpe fszB ;kpek eowukoh r{rb 'u ;kcNt/no fJzihBhno, efwT{fBe/SB wkjo s/
dh fBT{zhb?Av d/ Sfjo eqkJh;Nuou 'u G/dGoh jkbs 'u w"s j' rJh.
gqpzXe d/ o{g 'u ezw eod/ ;B. T[BQK tb'A dkfJo w[eZdw/ 'u fejk frnk fe r{rb e?bhc'oBhnk 'u fJe'
fwqse NhBk Sowk d/ fgsk ;[ytho Sowk B/ dZf;nk fe T[BQK dh bVeh dk ftnkj
fijk ezw eoB tkbhnK n"osK B{z g[oSK d/ w[ekpb/ xZN sBykj fdzdk j? s/ n"osK B{z nfijk ezw fdZsk
18 iBtoh 2017 B{z fgzv okwg[ok fzbk ;zro{o d/ Bfozdo nsoh Bkb pVh X{wXkw
iKdk j?, fi; 'u soZeh dh T[whd xZN j[zdh j?. n"osK bJh ezw eoB tkbh tehb e/bh vw'ovh B/ fJe
Bkb j'fJnk ;h. ftnkj T[gozs T[BQK dh bVeh 4 wjhB/ pknd fBT{zhb?Av ubh rJh
fpnkB 'u fejk, ''idfe r{rb seBheh T[d:'r 'u s/zh Bkb tXD tkbh ezgBh j? go wfjbk
;h. fBT{zhb?Av 'u NhBk Sowk dk Gok dhge Sowk th gVQkJh bJh fBT{zhb?Av frnk
eowukohnK d/ gqsh fJ; dk otZJhnk 21thA ;dh 'u ikD tkbk BjhA j?.'' r{rb B/ ni/ sZe fJ; 's/
j'fJnk j?. fwqse bVeh d/ fgsk B/ dZf;nk e/ T[BQK d/ p/N/ dhge Sowk dk 11 sohe
e'Jh th gqshfefonk zkfjo BjhA ehsh j?. fJ; s'A gfjbK nwoheh b/po ftGkr n"os s/ g[oS eowukohnK
B{z c'B nkfJnk e/ T[; dh G?D dh w"s j' u[Zeh j?. w"s d/ n;bh ekoBK dk gfotkoe
ftueko sBykj d/ coe B{z b? e/ ezgBh dh iKu eo fojk j?.
w?ApoK B{z jkb/ se gsk BjhA uZb ;fenk j?. fJ; bJh g';NwkoNw fog'oN nkT[D 's/
fJ; d"okB ezgBh s'A eZY/ rJ/ eowukoh i/w; v'w'o/ B/ fejk fe r{rb eowukohnK dh Gosh 'u th
jh n;bh ekoBK dk gsk bZr/rk. nukBe tkgoh fJ; d[ydkJh xNBk s'A pknd
G/dGkt eodh ;h. v'w'o/ B{z r{rb dhnK e'fSSK dh nb'uBk eoB ekoB ezgBh s'A eZY fdZsk frnk ;h.
;tZdh ebK fgzv 'u ;'r dh bfjo gkJh ik ojh j?.
VISION ACCOUNTING

16
16
16 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
16 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
16 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po

17
17
17 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
17 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
17 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
SPRING 2017 MEET OF PAU LUDHIANA STUDENTS IN SYDNEY
















































Sydney, Bureau : PAU Alumni like Volleyball and the musical chair olden days spent at PAU during Group" helped to collect more with the view to make these
Association Australia's BBQ and race were also organised during the student life. During this than 7000A$ for Sandip Guha. games in Sydney a very
six monthly get-to-gather was this functions. Some function Mr Rajinder Verma (PAU S. Ranjit Singh Khera as an successful & a memorable event.
held today ( Sep.17, 2017). In entertainment items were also alumnus) was specially honoured organisers of the Annual At the end of this function, it
all 64 families participated in this presented by the alumni and for his contribution to help an Australian Sikh Games 2018 to be was announced by the organisers
that the next function in the
function. It was a very nice bright their family members, to keep ailing Sandip Guha ( PAU held in Sydney, also addressed month of March 2018, will be
day with congenial temperature, the audience in a happy mood, Alumnus). Mr Rajinder Verma the PAU alumni to seek their organised by the PAU alumni of
mild wind and no clouds. Spots vis-a-vis describing the good through his "Creation Limousine physical and monetary support, the Penrith area of Sydney.



















IMPERIAL CONVEYANCING

18
18
18 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
18 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
18 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
ed/ bZyK ftu ;h ehws, j[D
ed/ bZyK ftu ;h ehws, j[D
ed/ bZyK ftu ;h ehws, j[D
ed/ bZyK ftu ;h ehws, j[D
;w[zdo ezY/ gkfJnk frnk fJj ftbZyD
;w[zdo ezY/ gkfJnk frnk fJj ftbZyD ed/ bZyK ftu ;h ehws, j[D
;w[zdo ezY/ gkfJnk frnk fJj ftbZyD
;w[zdo ezY/ gkfJnk frnk fJj ftbZyD
;w[zdo ezY/ gkfJnk frnk fJj ftbZyD
fJ; soQK x[zw oj/ jB bktkfo;
fJ; soQK x[zw oj/ jB bktkfo;
fJ; soQK x[zw oj/ jB bktkfo;
fJ; soQK x[zw oj/ jB bktkfo;
fJ; soQK x[zw oj/ jB bktkfo;
iht, ftfrnkBh th j'J/ j?okB
iht, ftfrnkBh th j'J/ j?okB
iht, ftfrnkBh th j'J/ j?okB
iht, ftfrnkBh th j'J/ j?okB
iht, ftfrnkBh th j'J/ j?okB
G/fink frnk, i' fJj wzBd/ jB fe fJj
iht fJe fsZy/ dzdK tkbk ;B/e-Jhb
j?. T[BQK B/ fejk fe fJj fJe rkovB
iK eKro Jhb th j' ;edk j? feT[Afe
fJj fszB/ gqikshnK N/e;k; ftu gkJhnK
iKdhnK jB ns/ fJBQK d/ dzd pj[s fsZy/
j[zd/ jB.''
NftZNo 's/ b'eK B/ fejk-J/bhnB
NftZNo 's/ fJ; iht dhnK s;thoK
nkT[Ad/ jh g{oh d[Bhnk ftu fJ; dh
gSkD 's/ pfj; fSV rJh j?. e'Jh fJ;
iht B{z J/bhnB efj fojk j? 's/ e'Jh
okyS. idfe iht-izs{nK d/ ikDekoK
dk efjDk j? fe fJj ;B/e iK N;eh
Jhb j?. Jhb fJe soQK dh wZSh j[zdh j?,
i' nNbKfNe wjk;kro ftu gkJh iKdh
j?.
fpBk nZyK d/ j? fJj iht
phfizr (fpT{o') jo fe;/ dh fzzdrh ftu T[sokn-uVkn nkT[Ad/ jB. fi; fe;/
j?okBh tkbh rZb fJj j? fe fJ;
dh th fe;ws uwedh j?, T[; B{z ;ko/ g[ZSd/ jB. T[; dh ehws nBw'b j[zdh j? go
ftSkb iht dhnK nZZyK BjhA jB. fJ;
N/e;k; (fpT{o') ;w[zdo dh v{zxkJh dh n"os B/ ;w[zdo ezY/ fJ; iht B{z d/ d/ dzd fJzB/ fsZy/ jB fe fJB;kB B{z id'A fe;ws o{gh sko/ rofdS ftu j[zd/ jB sK jkb wkVk jh j[zdk j?. fJe ;wK ;h
ftu jkb/ th nfij/ eJh okz b[e/ jB, fynk ns/ fco NftZNo 's/ fJ; dhnK eZuk jh yk ikt/. fJ; dk ;oho f;bzvo id'A d[Bhnk ftu fsZpsh wk;fNc e[ZfsnK dh B;b ;G s'A wfjzrh ;wMh iKdh ;h.
fJ; B;b d/ e[ZfsnK dh ehws 25 bZy sZe ;h go j[D fJBQK e[ZfsnK dh ehws
fiBQK pko/ wB[Zy B{z BjhA gsk. jkot/ s;thoK g';N eo fbfynk,''Ue/, iht d/ nkeko tork j?.
s{ckB d/ Ezw ikD wro'A N/e;k; ftu ftfrnkB NftZNo, fJj eh uhz j?<'' gqhsh B/ fJj ;'ud/ j'J/ fe ''e[dos ftu Gkoh froktN nkJh j?, fi; ekoB fJj e[Zs/ jzkoK dh frDsh ftu fsZps ns/
fJe fsZy/ dzdK tkbk ojZ;wJh ;w[zdoh T[; dh fJ; g';N B{z iht ftfrnkBh nkgDk o;sk y[d pDk bt/rh'', fJ; Bkb bZrd/ ;{fpnK ftu bktkfo; x[zw oj/ jB.
iht fdykJh fdZsk j?. gqhsh d/;kJh BK ns/ wZSh wkjo vkeNo e/fBE fNx/ B{z iht B{z ;w[zdo ezY/ SZv fdZsk. fjwkbk y/so d/ fJ; B;b d/ e[ZfsnK dhnK ehws uhBh pkzko ftu bZyK
vkbo ojh j? go fuzrjJh ;{p/ ns/ dZyDh-gZSwh uhB d/ fsZps nkN'B'w; y/so
ftu fJBQK dh ehws ftu Gkoh froktN nkJh j?, fi; ekoB fJBQK B{z bktkfo; SZv
3 g[bkV :ksoh 5 wjhfBnK dh
3 g[bkV :ksoh 5 wjhfBnK dh
3 g[bkV :ksoh 5 wjhfBnK dh fdZsk frnk j?. fJBQK e[ZfsnK d/ fJ; soQK x[zwD ekoB ;EkBe b'eK bJh ;[oZfynk
3 g[bkV :ksoh 5 wjhfBnK dh
3 g[bkV :ksoh 5 wjhfBnK dh
dk ysok g?dk j' frnk j?.
fsZps ftu bktkfo; x[zw oj/ e[ZfsnK 's/ fXnkB d/D tkb/ fSnkB nkXkfos
w[fjzw s/ e"wKsoh g[bkV ;N/s/ e"wKsoh g[bkV ;N/ B g[Zi/B g[Zi/
w[fjzw gS{ oZfynk ;w{j d/ gqw[Zy finkB j'Ar B/ dZf;nk fe eJh uhBh SfjoK B/ tZvh B;b
w[fjzw s/ e"wKsoh g[bkV ;N/ B g[Zi/
w[fjzw 's/ e"wKsoh g[bkV ;N/s/ e"wKsoh g[bkV ;N/SB g[Zi/B g[Zi/
w[fjzw
tkb/ e[ZfsnK B{z oZyD 's/ gkpzdh brk fdZsh j?, fi; ekoB fJBQK e[ZfsnK dh
b'efgqnsk ysw j' rJh j?. phfizr ns/ SzxkJh ;w/s eJh SfjoK B/ BkrfoeK 's/ 35
;?ANhwhNo iK fJ; s'A fznkdk T[ZukJh tkb/ e[ZfsnK B{z gkbD 's/ o'e brk fdZsh j?.
pkJ/e'B{o (fpT{o') nwohek d/ 2
ns/ o{; dk 1 g[bkV :ksoh 5
wjhfBnK dh w[fjzw 's/ e"wKsoh
e[ZfsnK bJh fJ; d/
e[ZfsnK bJh fJ; d/ u y'fbQnk frnk j?u y'fbQnk frnk j?
e[ZfsnK bJh fJ; d/ u y'fbQnk frnk j?
g[bkV e/Ado gj[zu/. T[j ezkfy;skB
e[ZfsnK bJh fJ; d/
e[ZfsnK bJh fJ; d/S 'u y'fbQnk frnk j?u y'fbQnk frnk j?
'u pkJ/e'B{o e';w'vq'w s'A otkBk j'J/
;B.
o{; dh o';e';w'; g[bkV J/iz;hnK
pko, fJ; dk w?BhT{ th j? e[M yk;
pko, fJ; dk w?BhT{ th j? e[M yk;
pko, fJ; dk w?BhT{ th j? e[M yk;
pko, fJ; dk w?BhT{ th j? e[M yk;
pko, fJ; dk w?BhT{ th j? e[M yk;
B/ nkgDh t?Zp;kJhN 's/ fJe fpnkB
'u dZf;nk fe ;':{i n?ZwH n?ZwH -6
g[bkV rZvh Gkosh ;w/A nB[;ko ;t/
o/ 8H25 fwzN 's/ ;cbskg{ote
nkJhH n?Z;H n?Z;H gj[zuh. o{;h J/
iz;hnK d/ nb/ e;Kdo fw;{feB ns/
Bk;k d/ wkoe t?Ad/ j/Jh ns/ T[BQK
d/ siop/eko ;fj-w[bkzw i' Uekpk
B{z b? e/ ikD tkbh T[go'es g[bkV
rZvh B{z ;w/A f;o bKu ehsk frnk
;h.
gq/fwek B{z fcbwh sohe/ Bkb ftnkj
gq/fwek B{z fcbwh sohe/ Bkb ftnkj
gq/fwek B{z fcbwh sohe/ Bkb ftnkj
gq/fwek B{z fcbwh sohe/ Bkb ftnkj
gq/fwek B{z fcbwh sohe/ Bkb ftnkj
bJh eo fojk ;h gqg' goHHHH
bJh eo fojk ;h gqg'
bJh eo fojk ;h gqg'
bJh eo fojk ;h gqg' goHHHH goHHHH
bJh eo fojk ;h gqg'z goHHHH goHHHH
nwohek (fpT{o') fgnko dk fJzjko
eoB bJh jo gq/wh yk; fsnkohnK eodk j?
go eJh tko i' ;'funk j[zdk j?, nfijk
j[zdk jh BjhA. nwohek 'u fJe ftnesh B/
nkgDh gq/fwek B{z ftnkj bJh gqg'z eoB
bJh fcbwh sohek ngDkfJnk go fJ;
d"okB T[; dh nzr{mh bkgsk j' rJh. ;/s
fve;B BK dk fJj ftnesh nwoheh Sfjo
e?Bi; 'u ofjzdk j?. T[j nkgDh gq/fwek
o{E ;bk; B{z Bdh T[Zs/ pD/ g[Zb 's/ b? frnk.
T[j fJe r'v/ Gko p?fmnk ns/ fcbwh sohe/
Bkb o{E ;bk; nZr/ fgnko dk fJzjko eo'Shnk (fpT{o') :{o'gh d/S eo'Shnk ftu gkbs{ ikBto Gkt e[ZfsnK bJh
ehsk. fit/A jh T[; B/ nkgDh gq/fwek nZr/ i[bkJh wjhB/ s'A pko y'fbnk frnk j? fiE/ e[Zs/ pj[s w;sh eod/ jB. fe;/ B/ mhe
nzr{mh eZYh sK T[; d/ jZE'A T[; dh nzr{mh jh fejk j? fe fJj tckdko ikBto Bk f;oc wkbe dk jo j[ew wzBdk j?, ;r'A
fc;b rJh s/ bZeVh d/ g[Zb dhnK uhEK (S/ T[BQK B{z wfjc{z oZyD dh th fzzw/dkoh nkgD/ w'fYnk T[Zs/ b? e/ uZbd/ jB. fJ; bJh
eK) 'u'A Bdh 'u fvZr rJh. fJ; dh ehws S[ZNhnK f;oc fJB;kBK bJh jh BjhA, gkbs{ ikBtoK bJh th zo{oh jB. fJ; rZb
brGr 3000 vkbo Gkt 2 bZy o[gJ/ ;h. dk fynkb oZyd/ j'J/ ;w[zdo ezv/ e[ZfsnK bJh yk; pko y'fbQnk frnk j?. fJ; pko
d't/A fJj d/y e/ jZe/-pZe/ ofj rJ/. ftu e[Zs/ fiZE/ ukj/ T[Sb-e[d eo ;ed/ jB. bkT[Ai ftu ;' ;ed/ jB ns/ fdb eo/
;/s fve;B B/ nkgD/ d';sK B{z fJ; sK pkjo gkDh ftu ik e/ th y/v ;ed/ jB.
pko/ dZf;nk s/ ;G fJ; B{z bZGd/ oj/ go fJ; pko dk w?BhT{ th j? wz/dko
fe;/ B{z fwbh jh BjhA. fJ; i'V/ B/ dZf;nk e[ZfsnK B{z fJZE/ ;g?Sb phno ;ot ehsh iKdh j?, fi; B{z fueB ns/ ;pzhnK
fe T[j 4 ;kbK s'A fJe-d{i/ Bkb jB ns/ Bkb pDkfJnk iKdk j? . fJ; s'A fJbktk e/bk, ;'fJnk fwbe ns/ w{zrcbh Bkb
T[BQK dk fJj fdB yokp BjhA frnk feT[Afe pDh nkJh;eohw th fwbdh j? . fJZE/ vkrh fgZzk ns/ vkrh jopb Nh dk th
T[BQK B/ nzr{mh bZGD ;w/A pj[s w;sh ehsh. pzd'p;s j? go f;oc s[jkv/ gkbs{ ikBto bJh jh BjhA ;r'A fJB;kBK bJh th
T[BQK fejk fe T[j ibdh jh ftnkj th eo ykD-ghD dhnK uhzK th fJ; vkrh pko ftu fwbdhnK jB . fJ; dk g{ok Bkw
b?Dr/. wKNh vkr phu n?Av pko j? .

19
19
19 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
19 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
19 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
nk;No/bhnk
nk;No/bhnk
nk;No/bhnk u c/;p[Ze T[Zs/ ;wfbzrh ftnkj dk ;woEB
nk;No/bhnk 'u c/;p[Ze T[Zs/ ;wfbzrh ftnkj dk ;woEBu c/;p[Ze T[Zs/ ;wfbzrh ftnkj dk ;woEB
ftfrnkBhnK B{z T[whd, 2
ftfrnkBhnK B{z T[whd, 2 nk;No/bhnk u c/;p[Ze T[Zs/ ;wfbzrh ftnkj dk ;woEBu c/;p[Ze T[Zs/ ;wfbzrh ftnkj dk ;woEB
ftfrnkBhnK B{z T[whd, 2 29 sZe o'p'N fJB;kBK s'A th f nkdk ;wkoN j' ikDr/
ftfrnkBhnK B{z T[whd, 2 29 sZe o'p'N fJB;kBK s'A th f29 sZe o'p'N fJB;kBK s'A th f nkdk ;wkoN j' ikDr/nkdk ;wkoN j' ikDr/
ftfrnkBhnK B{z T[whd, 2029 sZe o'p'N fJB;kBK s'A th f29 sZe o'p'N fJB;kBK s'A th fznkdk ;wkoN j' ikDr/nkdk ;wkoN j' ikDr/
ftfrnkBhnK B/ 2040 sZe wB[Zy s'A f;ykfJnk iKdk j? fe ;kv/ B/V/ dhnK
eoB tkbh e[Vh d/ ftnkj dk gq'rokw ehsk frnk oZd
eoB tkbh e[Vh d/ ftnkj dk gq'rokw ehsk frnk oZd
eoB tkbh e[Vh d/ ftnkj dk gq'rokw ehsk frnk oZd
eoB tkbh e[Vh d/ ftnkj dk gq'rokw ehsk frnk oZd
o'p'N d/ fznkdk ;wkoN j'D dk nB[wkB uhiK d/ gqpzXB bJh vkNk dk fJ;s/wkb eoB tkbh e[Vh d/ ftnkj dk gq'rokw ehsk frnk oZd
brkfJnk ;h. J/ugh fJze d/ u'Nh d/ fet/A ehsk ikt/. tkb eohp fJe djke/
ftfrnkBh B/ fJj rZb ejh. J/ugh d/ gfjbK J/ugh 'u Skfwb j'J/ ;B, T[j
w[Zy seBheh nfXekoh ns/ J/ugh b?p ezgBh dh seBheh Bzo ns/ oDBhsh
d/ gqw[Zy S/B tkb B/ fejk fe n?bH nkJh dk ;zukbB eod/ jB. T[BQK w[skpe,
ns/ wShB bofBr 'u s/zh Bkb ftek; wShBK fJzBhnK ;wkoN j' u[ZehnK jB
j' fojk j?, fJ; B{z d/yd/ j'J/ fe rbsh dk nB[wkB brk ;edhnK
ftfrnkBhnK dk nB[wkB j? fe ;kb j?. T[BQK B/ fejk fe fcbjkb fznkdkso
2029 sZe o'p'N wB[ZyK s'A fznkdk ftfBowkD bJh eZu/ wkb B{z fJZe s'A
;wMdko j' ikDr/. tkb B/ fJZE/ J/ugh d{ih irQk fbnkfJnk iKdk j?, id'A fe
fofJzt/AN gkoNBo c'ow 'u fejk fe 3vh fgqzfNzr Bkb Y[bkJh dh fznkdkso
jkbKfe eJh b'e nfijk j'D B{z b? e/ zo{os ysw j' ikt/rh. tkb B/ fejk fe
vo oj/ jB go T[fus ;ktXkBh Bkb wShB j[D nkgD/ g[oi/ nkgD/ nkg pDk
ehs/ rJ/ fJ; pdbkÎ n Bkb jo fe;/ B{z ojh j? ns/ GftZy 'u fJj j'o th finkdk
ckfJdk j't/rk, ukj/ T[j fBowkD j't/, tXhnK j' ikt/rk. fJ; fdqSNhe'D 'u
f;js j't/. ;wkoN o'p'N ftef;s j'D T[BQKB/ fejk fe fgSb/ 30 ;kbK 'u
Bkb jo fe;/ dk ckfJdk j't/rk. c'N'rokch 'u fdbu;g pdbkn j'J/ jB.
T[BQK B/ fejk fe J/nkJh Gkoh wksok gfjbK c'N' fyZu e/ b?p 'u iKdh ;h ns/
'u vkNk dk gqpzXB eodk j? ns/ c?;bk T[ZE'A fgqzN pzB e/ nkT[Adk ;h. T[BQK B/
fSekr' (fpT{o') nwohek d/ fSekr' b?D bJh g?NoB B{z d/y ;edk j?. T[BQK fejk, j[D fes/ th ohb d/yD B{z BjhA
f;vBh (fpT{o') nk;No/bhnk d/ gqXkB wzsoh B/ ;wfbzrh ftnkj d/ gZy ftu
'u ftfrnkBhnK B/ Bebh f;nkDg B{z nB[;ko gfjbK jh tZv/ g?wkB/ T[Zs/ vkNk fwb/rh, ukj/ ncohek j't/ iK Gkos fJ;/
okJ/ oZyD ekoB fJe e[Vh d/ ftnkj go'rokw B{z oZd eoB d/ uou d/ c?;b/ dk
b? e/ gfououk 'u T[Awhd iskJh fe ;kb cow jB, i' tZvh frDsh 'u vkNk fJ;s/ soQK dk e[ZM d[Bhnk Go d/ 12000 eo'V
pukn ehsk j?. fJe fog'oN nB[;ko g/Av{ Sfjo pZbkoks ftu fJe i'V/ dk ftnkj
2029 sZe o'p'N wB[Zy s'A th fznkdk wkb eo oj/ jB ns/ fJZE/ iKu e/Ado vkbo d/ ftfBowkD T[d:'r 'u j'D
j'Dk ;h go j'D tkbh bkVh tZb'A ftnkj ekB{zB ftu pdbkn fbnkT[D d/ gZy ftu
;wkoN j' ikDr/. fJ; s'A gfjbK ns/ ezgBhnK jB, fiZE/ wShBK B{z fJj tkbk j?.
c/;p[Ze T[Zs/ ftuko oZyD s'A pknd T[; B{z ;{fus ehsk frnk fe uou wzsoh j[D
T[; d/ ftnkj dh nkfrnk BjhA fdzd/ . wzsoh B/ bkVh B{z fJe gZso fbfynk fe,
NftNo dh wdd Bkb fwfbnk fJe p/Nh B{z T[; dk fgsk
NftNo dh wdd Bkb fwfbnk fJe p/Nh B{z T[; dk fgsk '';wfbzrh ftnkj bJh s[jkvh tuBpZXsk ih;; eokJh;N dh f;Zfynk ns/ nk;No/
NftNo dh wdd Bkb fwfbnk fJe p/Nh B{z T[; dk fgsk
NftNo dh wdd Bkb fwfbnk fJe p/Nh B{z T[; dk fgsk
NftNo dh wdd Bkb fwfbnk fJe p/Nh B{z T[; dk fgsk
bhnk d/ fgq;pkJhN/ohnB uou ns/ w?A, fiBQK Xkofwe o;fsnK 's/ ubd/ jK, T[BQK
s'A T[bN j?.'' gZso ftu fejk frnk, ''ftukoK d/ fJ; ;zxoS dk s[jkv/ j'D tkb/
ftnkj T[Zs/ ftjkoe Bshik j't/rk . fJ; B{z eokT[D dh nkfrnk d/D Bkb nfijk
e/gNkT{B (fpT{o') NftNo f;oc ypoK gqkgs eoB iK ftuko gqshs j't/rk fe w?A ;wfbzrh ftnkj T[Zs/ s[jkv/ ftukoK dk ;woEB eodk jK ns/
ikfjo eoB dk jh ifonk BjhA j?. ;r'A fJ; d/ okjh fJe Xh nkgD/ fJ; w[Zd/ Bkb w?B{z e'Jh coe BjhA g?Adk .'' uou fJp/B/io ;?AN ikB B/ jkbKfe fJ;
fgsk Bkb gfjbh tko fwb gkJh j?. don;b dZyDh ncohek d/ T[Zs/ e'Jh fNZgDh BjhA ehsh j? go gqXkB wzsoh w?bew NoBp[b B/ wzsoh d/ c?;b/ dk
fwvo?Av ;{p/ dh vbkfwBh Be';h d/ fgsk T[; d/ iBw s'A gfjbK jh pukn eod/ j'J/ fejk, ''uou fi; dk ukj/ ftnkj eokT[D bJh nkzkd j?.''
T[; dh wK s'A tZy j' rJ/ ;B. T[; B{z T[; dh wK B/ jh tZvk ehsk. NoBp[b B/ e?Bp/ok ftu gZsoekoK B{z fejk, ''uou ftnkj eokT[D ns/ Bk eokT[D
fgsk Bkb fwbD dh ukn T[; d/ wB 'u jw/Sk ojh. fJ; d/ bJh T[; bJh nkzkd j?. fJj Xkofwe nzkdh dk fjZ;k j? . d e?Efbe uou nfij/ fe;/
B/ jkb jh 'u NftNo T[Zs/ fgsk dh s;tho gk e/ fbfynk d';s'A, w?A ftnesh dk ftnkj BjhA eokT[Adk fi; dk gfjbK ftnkj j' u[Zfenk j't/ .''
nkgD/ fgsk B{z y'i ojh jK, w?A T[BQK B{z fwbDk ukj[zdh jK. fJ; T[Zs/ fXnkBd/D :'r j? fe d/S ftu ;wfbzrh ftnkj B{z ftXkBe doik fdZs/ ikD 's/
NftNo :{zo; B/ T[; d/ fgsk dk ;[okr d/Dk S[o{ ehsk. T[; d/ NthN ;t?-fJZSe g';Nb p?b/N t'fNzr uZb ojh j?. fJ; ftu v/Y eo'V d/Stk;h t'N
T[Zs/ 96 ;" foNthN j'J/. nkfyoeko T[; B{z T[; d/ fgsk dk ;[okr eoBr/ ns/ Bshik Btzpo d/ wZX ftu nkJ/rk. gqXkB wzsoh B/ fejk j? fe i/eo d/
fwb frnk. T[; B/ NftNo :{zo; B{z XzBtkd fdZsk. T[; d/ nB[;ko Stk;h tZvh frDsh ftu ''jK'' d/ gZy ftu t'N eod/ jB sK T[j ;z;d ftu fJ;
j[D T[; d/ fgsk dh T[wo 70 ;kb j? ns/ T[j S/sh T[BQK B{z fwbD T[Zs t'N eotk ;ed/ jB . bkVh B/ th fJ; ;pzXh c/;p[Ze T[Zs/ nkgD/ ftuko gqrN
tkbh j?. ehs/ ;B.







HITEK LIVING SOLUTION

2 2 2 2 20 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
nfXnkge ns/ ftfdnkoEh d/ ;[ywJh
;zgkdeh
;zgkdeh
;zgkdeh nfXnkge ns/ ftfdnkoEh d/ ;[ywJh
nfXnkge ns/ ftfdnkoEh d/ ;[ywJh
nfXnkge ns/ ftfdnkoEh d/ ;[ywJh
nfXnkge ns/ ftfdnkoEh d/ ;[ywJh
;zgkdeh
;zgkdeh
gzikp NkJhwz
fo fo fo fo foSs/ j[D gfjbK tKr feT[A BjhA <s/ j[D gfjbK tKr feT[A BjhA <
s/ j[D gfjbK tKr feT[A BjhA <
s/ j[D gfjbK tKr feT[A BjhA <
s/ j[D gfjbK tKr feT[A BjhA <
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw fe;/ fJwkos B{z efjzd/ rrB u{zph BK jh ftfdnkoEh ;G gk;/ fyZu' skB wkg/ ;e{b ;d/ sK T[j nkgD/ pZu/ B{z
gzikp NkJhw
pDkT[Dk j't/ sK T[; d/ fBowkD ftu j?. nfXnkge B{z g/?;/ Bkb wsbp j? ;wMkT[D d/ pikJ/ T[; nfXnkge d/
uzrk fw;soh jh ;G s'A tZvk ;jkfJe ftfdnkoEh B{z ftfdnk Bkb i' f;oc T[Zgo fJbzkw bk fdZsk fe fJj fdb
j[zdk j? i' T[; dh BhAj B{z wzp{s eoe/ T[; B{z f;oc Bzpo gVQkJh d/ fdzdh j? BK T[; B/ y[Zd pDkfJnk j?. fJE'A sZe p/
Xosh s'A fyZu e/ n;wkB se b? iKdk fe fzzdrh d/. nZi ;e{bK ftu BK s/ t;h fe j' ;edh j? fe ;Zu ;kjwD/ j'D
fdB'A fdB ew 'o j[zdh
fdB'A fdB ew
fdB'A fdB ew 'o j[zdh'o j[zdh j?. fJ; soQK ftfdnkoEh ihtB ftu nfXnkge ftfdnkoEh B{z wko th BjhA s/ th ;e{b gqSk;B B{z ;e{b pzd
fdB'A fdB ew
fdB'A fdB ewz'o j[zdh'o j[zdh
fJe uzr/ nfXnkge dh gqo/Bk ;kvh ;edk j?. nZy dh e{oh gfjbK ekorko eotkT[D dh Xweh fdZsh rJh ns/ ;e{b
fzzdrh B{z coS s'A noS sZe b? iKdh j?. ;h nZi T[j th BjhA j?. fizrdh B{z fiT{D d/ pkjo ;G Bihm b?D dk fejk frnk.
Gkosh noE ftt;Ek
Gkosh noE ftt;Ek
Gkosh noE ftt;Ek w?B{z :kd j? fe id w?A nkgd/ ;e{b ftu dk ;bhek f;ykT[D tkb/ nfXnkge fJzi fe fJj ;G rbs BjhA ;h ;G B{z gZsk
Gkosh noE ftt;Ek
Gkosh noE ftt;Ek
bZrdk j? fe T[j y[Zd p/t; jB feT[Afe
;h go nkyo ;e{b gq;kSB p/t; j' frnk
ftfdnk gqkgs eo fojk ;h sK w?A eJh
soQK dh rbs ;zrs ftu nk frnk ;h i/ s{;h fe;/ ftfdnkoEh s/ jZE u[Ze s/ ftfdnkoEh dh rbsh B{z Bzonzdkz
ewi'o gJh noE ftt;Ek ftZu BthA ikB c{eD bJh sK T[; NkfJw fit/A nbVQ T[wo ftu jo fbnk sK T[; d/ wkg/ skB{z i/b sZe ikD eo fdZsk frnk. fJ; soQK d/ eJh
e'Jh rbshnK eodk j? w?A th T[Ai ;h sK dh Xweh d/ fdzd/ jB i' fe Bkrtko tkehnk nZieb nkw jB i' fe ;ok
;oeko brksko jZE g?o wko ojh j?. fJZe tZv/ edw d/ sfjs
;kv/ ;e{b d/ fj;kp d/ nfXnkge dhge j[zdk j?. fi; dk wsbp fJj j' iKdk j? ;o rbs jB. ftfdnkoEh nfXnkge
gqXkB wzsoh Bfozdo w'dh B/ gzi w?Apoh nkofEe ;bkjeko Sowk B/ pj[Zs jh fgnko Bkb id fe s{z i' wozh eo ;kB[{z ;kvh ch; Bkb dk foSsk gke ;h nZi eQZb sK T[j th
;wMkfJnk fe ftfdnkoEh ihtB ftu wsbp j?. d' fdB gfjbK w/oh fJe fwZso foSsk T[go eJh dkr jB. nZi dh
gqhSd dk rmB ehsk j?, fi; dh nrtkJh Bhsh efwSB d/
i' s{z eo fojk j? T[j uzrk BjhA j? s/oh B/ dZ;hnK i' g?S/ ti'A nfXnkge j? fe;/ n:'eh gqdSB j[zdh fJB;kBh fizdrh
T[Bsh bJh s/o/ fBowkD bJh id T[j gqkJht/N ;e{b ftu T[; B/ fejk fe w?A ftu nfXnkge ns/ ftfdnkoEh dk
w?Apo ftt/e d/pokJ/ eoBr/. fJ;d/ j'o w?ApoK ftZu gqf;ZX
rb fdb B{z S{j rJh sK w?A nkgd/ nkg id ngDh ebk; ftu p?m/ pZu/ dh foSsk th BjhA pZu ;ehnK j?. go nZi
noE Sk;soh ;[oihs GZbk, ;kpek you ;eZso osB tkNb, B{z mhe eoB dk :sB S[o{ ehsk sK ;G feskpK u?e eo ojh ;h sK ebk; d/ jh zo{os j? ;kB{z ;wMD dh fe w;bk j?
mhe j' frnk. fJ; soQK fzzdrh ftu fJe ftfdnkoEh dh feskp d/ fgS/ fdb feE/ ;kvh fzzdrh B{z n;s g;s ehsk
okSNoh b'e ftZs ns/ Bhsh ;z;EkB d/ vkfJo?eNo ofEB okJ/
eJh soQK d/ gq/oDk fwbdh rJh w?A nZr/ pDkJhnk ;h sK id w?A T[; B{z T[; pko/ ik fojk j? feE/ ;kv/ nfXnkge ns/
ns/ fJzdok rKXh ftek; S'X ;z;EkB dh gq'c?;o nkfSwk r'fJb tXdk frnk. go nZi fJ; soQK dk e'Jh g[ZfSnk sK T[; B/ Xweh d/ bfjz/ Bkb ftfdnkoEh d/ foSs/ ;{ywJh j'D dh
e[M BjhA j' fojk ftfdnkoEh ns/ fejk fe w?A i' wozh eo s{;h e"D j[zd/ j' pikJ/ sko sko jB. feT[ nZi jo e'Jh
Skfwb jB. fJj gqhSd gqXkB wzsoh B{z fJekBwh d/ ;zpzX ftZu
nfXnkge dk foSsk BK j'D fjVe dk g[ZSD tkb/ id T[; nfXnkge B/ fJj p'bDK ukj[zdk j? ;[BDK BjhA ukj[zdk j?.
io{oh ;bkj d/t/rh. j? BK fMVe dk j?. BK j'D gfjbK tKr ;G toskok nkgD/ ;e{b d/ fgqz;hgb B{z
;opihs f;zx GkNhnk
;opihs f;zx GkNhnk
;opihs f;zx GkNhnk
;opihs f;zx GkNhnk
;opihs f;zx GkNhnk
nfXnkge ;fjDShbsk d/ ;kro jB d;hnK sK T[; B/ T[; ftfdnkoEh d/
nkw ;zi'r j? fe gqhSd d/ rmB d/ fJZe fdB gfjbK jh
fpqN/B d/ fpiB?; nypko ckJhB?Sb NkJhw; B/ fbfynk ;h
fJokB dk fwikJhb gqhyD
fJokB dk fwikJhb gqhyD
fJokB dk fwikJhb gqhyD
fJokB dk fwikJhb gqhyD
fe w'dh d/ g[okD/ gqXkB wzsoh wBw'jB f;zx noESk;sohnK fJokB dk fwikJhb gqhyD
dh rZb ;[Dd/ ;B, w'dh B{z th nfijk eoBk ukjhdk j?.
phs/ fdBhA fJokB tZb'A wZX d{oh nZi th ;hohnk ftZu nx'fSs o{g BjhA bZrdh. i/eo nfijk e[ZM j[zdk
nkofEe ;bkjeko gqhSd dh G{fwek fJzdok rKXh ns/ okiht
dh fJZe fwzkfJb d/ gqhyD dh ypo ftZu fJokB dh c"i w"i{d j?. fSnk - j? sK fJ;d/ Bshi/ j'o d/SK d/ Bkb -
rKXh d/ ;w/A ekch wjZstg{oB ojh ;h. pknd ftZu fJj fuzskiBe j?. ;z:[es okSNo wjk;Gk ;[zBh NeokU d/ ubd/ th fJ; fJbke/ Bkb fJZE/ pj[s c"ih GhV brk e/ p?m/
dh p?me ftZu nwohek B/ fJokB B{z d/ tZyFtZy d/S fJZe - d{i/ d/ y{B d/ nwohek bJh th w[SfebK g?dk eo
fYZbh g?Adh rJh. nNb fpjkoh tkigkJh B/ 1998 ftZu fJ;B{z
fusktBh fdZsh ;h. T[; fusktBh dk fgnk;/ pD/ j'J/ jB. fJBQK d/ ftukb/ ;ed/ jB. fJoke ns/ ncrkfB;skB
fco s'A ;orow ehsk ns/ wBw'jB f;zx B/ fJ;B{z ikoh oZfynk.
fwzkfJb N?;N Bkb fdZsk frnk fJj SKsh ns/ ;"jkod dh xZN s'A xZN j[D ftZu nkgD/ jZE ibkT[D s'A pknd
nwoheh iBsk fJZE/ nkgD/ ikB ns/
;kc j?, w'dh B/ d/o Bkb jh ;jh, go fJ;d/ wjZst B{z ;theko itkp fBSfus o{g Bkb p/jd rzGho sK ebgBk th BjhA ehsh ik ;edh.
wkb dk j'o fznkdk B[e;kB ;fjD bJh
j?. fgSb/ e[ZM ;w/A s'A T[so e'ohnk dk nfijhnK jbksK ftZu fJokB dk
ehsk j?. j[D jkb sZe T[BQK dh ;oeko fJj wzBD B{z jh
fwzkfJb N?;N ns/ gowkD[ gqhyD fwzkfJb gqhyD ;z;ko SKsh bJh fJZe SkfJd jh fsnko j't/. d[Bhnk bJh
fsnko BjhA ;h fe noE ftt;Ek ftZu e'Jh ;wZf;nk j?. nzsookSNoh jbfenK ftZu fuzsk dk tZvk ysok ;kps j' ;edk j?. j[D/ nkJhn?;nkJhn?; tor/ d?As Bkb
fBgNBk jh w[Sfeb j' fojk j?. fJZE/
gozs{ phs/ fJZe wjhB/ ftZu nkJ/ nzefVnK B/ T[;dh nZyK y'b ekoB pD/ j'J/ jB i' fJokB dh s[bDk yk; eoe/ T[d'A, id'A nwohek fJokB
ftZu fes/ nZr/ d/ jB gozs{ fJokB dk d/ Bkb ehsk frnk pj[gZyh gowkD{ nfijhnK j'o th skesK B{z iBw d/D
fdZsh j?. ;KMh okJ/ fJjh pD ojh j? fe i/eo ibdh e[ZM
fwzkfJb gqhyD pkeh d[Bhnk bJh e[ZM ezNo'b ;wM"sk s'V e/ ns/ fJokB tkbh ekotkJh fe;/ th jkbs ftZu
m'; T[gkn BjhA ehs/ rJ/ sK jkbks p/ekp{ j' ;ed/ jB. d/S wkwfbnK ftZu T[so e'ohnk dhnK fwzkfJb d/ Bkb-Bkb n?Nwh gqhyD wzBD:'r BjhA j'Dh ukjhdh j?. nfij/
joesK s'A th ysoBke j?. e'ohnkJh d/ th o;s/ T[s/ tZX ub/. G{- Gkr, ftZu pj[s io{oh j? fe fJ; ;zt/dBShb
dh ftek; do w"i{dk ftZs ;kb dh gfjbh fswkjh ftZu 5H7
Nkg{ fJZe no;/ s'A tZyok wjkSeshnK nkpkdh, skes ns/ noE ftt;Ek, wkwb/ B{z fe;/ fJZe B/sk d/ w{v T[Zs/
ch;dh T[s/ gj[zu rJh j?, i' fgSb/ fszB ;kbK ftZu nkJh 12
d/ ftukb/ sBkU bJh uofus j? gozs{ jo fbjkz Bkb fJokB nkgD/ fJbke/ Bk SZfvnk ikt/. JhokB j't/ iK e'Jh
fswkjhnK ftZu ;G s'A xZN j?. ;oeko fBo:ks dh ocsko fgSb/ S/ djkfenK s'A T[E/ e'Jh bVkJh dk fJZe skesto d/S j?. nfij/ ftZu j'o d/S, ;[oZfynk ns/ ;zgqG[sk ;pzXh
BjhA j'Jh. fJ; d/ T[bN fJokB d/ BthnK gkpzdhnK okjhA fJ;B{z dpkT[D T[;dhnK fuzsktK dk ;BwkB j'Dk jh
tXkT[D ftZu ekw:kp BjhA j' ;eh j?. o[irko ftZu tkX/ d/
nk;gk; dk ;w[Zuk gZSwh J/ShnkJh dhnK e'fSSK T[bN Bshi/ fbnk ukjhdh j?. T[; s'A pknd jh fJj d/yD
th bZSD BjhA fdZy oj/. ns/ T[soh ncoheh fJbkek tZyFtZy ;edhnK jB. i' y/so gfjbK s'A jh ns/ ftykT[D dh r[zikfJS pDdh j?
d/SK dhnK nkg;h bVkJhnK ns/ :[ZXrq;s jB, T[ZE/ bVkJh dh nZr fe T[;d/ okSNotkd dh Xwe d{i/ d/SK
fJekBwh d/ tZy-tZy w'ofunK tb'A nk ojhnK fBokSkiBe
rqfj:[ZXK bJh jh ikfDnk iKdk j?. s/i j'D ftZu yk; tes iK fwjBs dh ikfJi fuzsk dk ;pZp Bk pD/ .
ypoK dk n;o S/no pkzko s/ g?Dk S[o{ j' frnk j?. fJjBK
jbksK ftZu d/pokJ/ ns/ T[BQK dh Nhw d/ ;kjwD/ ;Gs'A tZvh
ftek; gq'i?eNK dh n;bhns
ftek; gq'i?eNK dh n;bhns
ftek; gq'i?eNK dh n;bhns
ftek; gq'i?eNK dh n;bhns
ftek; gq'i?eNK dh n;bhns
u[D"sh j't/rh. noE ftt;Ek B{z ocsko d/D bJh e[ZM ekoro
T[gkn ;[MkT[Dk. j[D ;G s'A tZvh zo{os j? g[okDhnK T[dxkNB s'A e[ZM jh xzN/ gfjbK bkG fco b'eK dh gj[zu s'A d{o j' rJ/ fJj ;koh ejkDh dZ;dh j? fe
fpjko ftZu fJZe pzBQ N[ZN frnk. fJ; jB. fJ;d/ bJh e"D itkpd/j j?< nkgD/ d/S ftZu ftek; gq'i?eN fet/
gq:'iBktK B{z nwb ftZu T[skoD ns/ nfij/ gq'i?eN fsnko
Bkb i[V/ sEK T[s/ r"o eo'. fJj v?w jkbKfe nkgD/ d/S ftZu fzzw/tkoh A pDkJ/ ns/ bkr{ ehs/ iKd/ jB.
eoB dh, fiBQK s'A b'eK d/ jZE ftZu g?;k g[Zi/ ns/ pkzko Gkrbg[o fibQ/ d/ ejbrKt ftZu s?n BjhA j[zdh, fJ; bJh fJ; ;tkb fJjBK ftZu T[Go/ pj[s ;ko/ gfjb{nK
pD oj/ T[; pN/Sto rzrk gzg e?Bkb B{z e'Jh rzGhosk Bkb BjhA bt/rk.
ftZu yohdkoh gos/. B{z d/S dhnK tX/o/ ftek; gq:'iBktK
gq'i?eN dk fjZ;k j?, fi; B{z 1977 pfjojkb, fJZe j'o sZE zo{o fXnkB ftZu nk;kBh Bkb bZfGnk ik ;edk
fJ; fsT[jkoh ;hiB ftZu fJj SkfJd jh ;zGt j' ;e/,
ftZu :'iBk efwSB dh wzz{oh fwbh d/D bkfJe j?. fpjko d/ ib ;z;kXB
j?. fJj wkwbk fJj th dZ;dk j? fe
fco th bx{ ns/ wZX T[XwhnK B{z nk;kB eoi d/e/ ns/ gqt/S ;h. T[d'A fJ; T[s/ 14 eo'V o[gJ/ wzsoh bbB f;zx dk efjDk j? fe
nkgD/ d/S ftZu iBse g?;k,
you j'D dk nB[wkB brkfJnk Bfjo pBD s'A pknd n?BNhgh;h B/
ftZu s/ih fbnk e/ pkzko ftZu e[ZM joes g?dk ehsh ik
ftek; ns/ b'eK dhnK T[whdK iK
frnk ;h. gq:'iBk T[s/ n;bh ezw ;[ozr y'd e/ T[;d/ j/m'A nzvogk;
;edh j?. ftZs wzsoh B/ ohnb n?;N/N ;?eNo B{z ihn?;Nh d/ wzz{oh d/ nZm ;kb pknd pDkfJnk. fJ; Bkb Bfjo ewi'o gq/SkBhnK B{z fezB/ jbe/ Bkb fbnk
nB[;ko fbnkT[D dh rZb ejh j?. xo/b{ fBt/S B{z pVktk d/ (wsbp1985 ftZu ) ik e/ S[o{ j' j' rJh. fJ; rZb Bkb nkgD/ d/S iKdk j?. gq:'iBk g{oh j'D ftZu d/o
;fenk. T[;d/ 32 ;kb pknd ftZu j'D tkb/ iBse fBowk dh T[; ns/ T[BQK dh bkrs tZXd/ ikD
D, g/Av{ p[fBnkdh YKu/ ns/ feckfJsh xo bJh j'o finkdk
(wsbp 2017 ftZu ) ik e/ fJj p[fBnkdh jehes ;kjwD/ nkT[Adh dhnK rZbK fJzBhnK g[okDhnK j'
g?;k T[gbpX eokT[D tor/ edw th e/Ado dh gfjb ftZu pzBQ ukb{ j'D dh jkbs ftZu j?, fi; tZb ;kvk ;G dk fXnkB
u[ZehnK jB fe T[BQK B{z efjDk f;oc
nkfJnk. T[d'A sZe fJ; T[s/ brGr ne;o iKdk j?, gozs{ fi;dk e'Jh
jB. foiot p?Ae s'A ftnki doK ftZu ewh dk wzr th ehsh d[jokt Go bZrdk j?. pdfe;wsh
400 eo'V o[gJ/ you j' u[Ze/ ;B. ;wK jZb BjhA fBebdk. w[Zdk j? fe eh
Gfonk j? fe ;oeko ukj/ fi; gkoNh
ik ;edh j?. b'e fJjBK T[gknK d/ Bshi/ d/yD/ ukj[Dr/.
ns/ bkrs oew d't/A fXnkB :'r nzvogk; pDkT[D dk ezw nDikD
dh pD/, T[j nfij/ wkwfbnK ftZu
j?. b'eK B/ ehsk, fiBQK B{z nfij/
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw ftZu Sg/ fJ ftZu Sg/ fJ fsjkoK bJh fJfsjkoK bJh fJ fsjko d/D tkb/ y[dfsjko d/D tkb/ y[d T[;/ B"eoSkjh T[s/ fBoGo ofjzdh j?,
gzikp NkJhw
gzikp NkJhwz ftZu Sg/ fJ ftZu Sg/ fJSfsjkoK bJh fJfsjkoK bJh fJSfsjko d/D tkb/ y[dfsjko d/D tkb/ y[d
gzikp NkJhw ftZu Sg/ fJ fsjkoK bJh fJ fsjko d/D tkb/ y[d
j[D sqk;dh fJj j? fe fJzB/ bzp/ fBowkD dk w[ZYbk frnkB BjhA ;h<
fizw/tko jB ns/ SghnK ouBktK d/ gkso ekbgfBe jB i' nkw fizdrh
fizw/tko jB ns/ SghnK ouBktK d/ gkso ekbgfBe jB i' nkw fizdrh
fizw/tko jB ns/ SghnK ouBktK d/ gkso ekbgfBe jB i' nkw fizdrh
fizw/tko jB ns/ SghnK ouBktK d/ gkso ekbgfBe jB i' nkw fizdrh
fizw/tko jB ns/ SghnK ouBktK d/ gkso ekbgfBe jB i' nkw fizdrh
fi;dh n;woEk ns/ fGqSN ukb
fJzsiko ns/ nkozfGe nB[wkfBs fco fJj tZyo/ ;oekoh ftGkrK ftZu
d/ ftZu fe;/ Bk fe;/ Bkb fwbd/ i[bd/ j' ;ed/ jB. b/yeK dhnK nkgDhnK
d/ ftZu fe;/ Bk fe;/ Bkb fwbd/ i[bd/ j' ;ed/ jB. b/yeK dhnK nkgDhnK
d/ ftZu fe;/ Bk fe;/ Bkb fwbd/ i[bd/ j' ;ed/ jB. b/yeK dhnK nkgDhnK
d/ ftZu fe;/ Bk fe;/ Bkb fwbd/ i[bd/ j' ;ed/ jB. b/yeK dhnK nkgDhnK
d/ ftZu fe;/ Bk fe;/ Bkb fwbd/ i[bd/ j' ;ed/ jB. b/yeK dhnK nkgDhnK
bkrs Bkb brGr 35 r[DK fznkdk T[fus skbw/b Bk j'D dh th fJZe ubD fJ; ;wZf;nk bJh p[fBnkdh
ouBktK T[jBK dh ebgBk s/ nkXkfos jB ns/ b/ye nkgDhnK ouBktK
ouBktK T[jBK dh ebgBk s/ nkXkfos jB ns/ b/ye nkgDhnK ouBktK
ouBktK T[jBK dh ebgBk s/ nkXkfos jB ns/ b/ye nkgDhnK ouBktK
ouBktK T[jBK dh ebgBk s/ nkXkfos jB ns/ b/ye nkgDhnK ouBktK
ouBktK T[jBK dh ebgBk s/ nkXkfos jB ns/ b/ye nkgDhnK ouBktK
you j'D s'A pknd th T[; pzBQ d/ fw;kb j?. o{g Bkb fzzw/tko j?.
bJh y[d fizw/tko jB.
bJh y[d fizw/tko jB.
bJh y[d fizw/tko jB.
bJh y[d fizw/tko jB.
bJh y[d fizw/tko jB.

21
21
21 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
21 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
21 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po








































































RIA

22
22
22 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
22 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
22 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
;bwkB dh s"pk eokT[D tkb/ ;[nkwh Uw s'A
;bwkB dh s"pk eokT[D tkb/ ;[nkwh Uw s'A
p[b/N No/B bJh Gkos Bkb ikgkB B{z
p[b/N No/B bJh Gkos Bkb ikgkB B{z
;bwkB dh s"pk eokT[D tkb/ ;[nkwh Uw s'A
p[b/N No/B bJh Gkos Bkb ikgkB B{z ;bwkB dh s"pk eokT[D tkb/ ;[nkwh Uw s'A
;bwkB dh s"pk eokT[D tkb/ ;[nkwh Uw s'A
p[b/N No/B bJh Gkos Bkb ikgkB B{z
p[b/N No/B bJh Gkos Bkb ikgkB B{z
d/y e/ uhB B{z bZrhnK fwouK pknd
d/y e/ uhB B{z bZrhnK fwouK
d/y e/ uhB B{z bZrhnK fwouK
pknd fpZr p"; 11fpZr p"; 11 u fdy/rh sKsfoe b/vhu fdy/rh sKsfoe b/vh
d/y e/ uhB B{z bZrhnK fwouK
d/y e/ uhB B{z bZrhnK fwouK
pknd
pknd 'fpZr p"; 11fpZr p"; 11' 'u fdy/rh sKsfoe b/vhu fdy/rh sKsfoe b/vh
pknd fpZr p"; 11 u fdy/rh sKsfoe b/vh
fwouK bZrhnK jB ns/ T[; tb'A fpnkB
;kjwD/ nkfJnk j?. uhB B/ fejk fe
T[j jkJh ;ghv o/b gqki?eN 'u Gkos
dk ;fj:'r eoBk ukj[zdk j?. ikDekoh
w[skpe nfjwdkpkd-w[zpJh ftukb/
p[b/N No/B B{z b? e/ uhB B/ fejk fe T[j
Gkos 'u fJzcqk;Noeuo tXkT[D ftu
;fj:'r eoBk ukj/rk. uhB B/ nZr/
fejk fe T[j fJ; fdSk ftu Gkos Bkb
;fj:'r tXkT[D bJh fsnko j?. Gkos
tb'A uhB B{z dofeBko eo e/ ikgkB B{z
stZi' fdZsh rJh j?.
uhB d/ ftd/S wzsokb/ d/ p[bko/ r/
Ar S[nKr B/ fejk fe uhB Gkos 'u
u/BJh-BthA fdZbh ns/ BthA fdZbh-
Bkrg[o ftukb/ jkJh ;ghv No/B
gqki?eN dh ;zGkfts ;NZvh eo u[Zek
j?. r/Ar B/ dZf;nk fe jkJh ;ghv No/
B gqki?eN B{z b? e/ uhB ns/ Gkos
BthA fdZbh$phfizr (fpT{o') ikgkB BhAj oZyh. ikgkB d/ ;fj:'r Bkb fJ; wjZstg{oB ;fjwsh tZb tX oj/ jB.
d/ gqXkB wzsoh fSzz' nkp/ d' fdBK dh gqki?eN d/ g{ok j'D 'u brGr 5 ;kb dZ;D:'r j? fe ikgkB ns/ uhB jkJh
:ksok 's/ Gkos nkJ/ j'J/ ;B. fJ; bZrDr/ ns/ nkw iBsk B{z 2022 sZe ;ghv o/b seBkb'ih pokwdrh eoB
d"okB d'jK d/SK d/ B/sktK B/ p[b/N No/B 'u uVQB dk w"ek fwb/rk. tkb/ d[Bhnk d/ d' tZv/ d/S wzB/ iKd/
nfjwdkpkd ns/ w[zpJh dofwnkB uZbD d'jK d/SK dh nfijh J/esk ns/ p[b/N jB. d[Bhnk 'u ;G s'A jkJh ;ghv
w[zpJh (fpT{o') 'fpZr p"; ;hzB-10' ftZu ;[nkwh Uw B/ nfijk jzrkwk ehsk ;h
tkbh Gkos dh gfjbh p[b/N No/B dh No/B dh BhAj oZyD B{z b? e/ uhB B{z No/B uhB 'u jh uZbdh j?.
fe ;bwkB ykB sZe B/ s"pk eo bJh ;h. ;[nkwh Uw B/ xo tkfbnK dk fiT[Dk
w[Sfeb eo fdZsk ;h. fe;/ 's/ T[jBK B/ NkfJbN dk gkDh ;[ZfNnk ns/ ed/ ;bwkB
fJj j? nzvotobv v"B dkT{d dh
fJj j? nzvotobv v"B dkT{d dh d/ Bkb p/j{drh 's/ T[so nkJ/. eJh tko sK xo ftZu T[jBK d/ Bkb wkoe[ZN ehsh
fJj j? nzvotobv v"B dkT{d dh
fJj j? nzvotobv v"B dkT{d dh
fJj j? nzvotobv v"B dkT{d dh
rJh go fJ;d/ ekoB fpZr p"; dh NhH nkoH ghH pj[s jkJh ojh. fJ; tko th fpZr
p"; B/ fJ; rZb dk fynkb oZfynk frnk j? fe e'Jh pkpk S'n ftZu n?ANoh eo/.
Xh, fi; d/ BK j? nopK dh ikfJdkd ;{soK dh rZb s/ :ehB ehsk ikt/ sK fJ; rZb B{z fXnkB ftZu oZyd/ j'J/ nx'o
Xh, fi; d/ BK j? nopK dh ikfJdkd
Xh, fi; d/ BK j? nopK dh ikfJdkd
Xh, fi; d/ BK j? nopK dh ikfJdkd
Xh, fi; d/ BK j? nopK dh ikfJdkd
sKsfoe fStkBh d[ork B{z 'fpZr p";-11' ftZu fbnkT[D dh fsnkoh ehsh ik ojh
j?.
dh ikfJdkd f;oc fpqN/B 'u jh BjhA,
p/SZe fStkBh nx'o szso d/ Bkb i[Vh j'Jh j? go f;Zfynk d/ wkwb/ ftZu T[j
;r'A d[Bhnk d/ pkeh fjZf;nK 'u th j?.
fe;/ s'A xZN BjhA j?. fStkBh d[ork B/ szso-wzso ftfrnkB ftZu nwohek dh
dZf;nk ik fojk j? fe dkT{d B/ nkgDh
fSekr' dh :{Bhtof;Nh s'A ghH n?ZuH vhH eo oZyh j?. fJjh BjhA T[jBK B/ Bkrg[o s'A
fznkdkso ikfJdkd pZfunK 'u tzvh
;z;feqs :{Bhtof;Nh s'A th fo;ou B{z nzikw d/ oZfynk j?. T[j eJh GSktK p'b b?Adh
j'Jh j?. T[; B/ nkgDh ikfJdkd dk tZvk
j? ns/ ;zrhs ftZu th ftSod j?. fJj th fejk iKdk j? fe fStkBh d/ gsh T[jBK
fjZ;k p/Nh wkjo[y d/ BK ehsh j'Jh j?.
B{z go/SkB eod/ ;B. T[j ;e{bK ftZu nfXnksw dh f;Zfynk 's/ z'o fdzdh j?.
dkT{d d/ 4 pZu/ jB, fiBQK 'u fJe
T[j nkgD/ p/pke otZJhJ/ ekoB fttkdK ftZu ojh j?. fStkBh dk iBw oki;EkB
bVek ns/ 3 bVehnK jB.
d/ nbto ftZu j'fJnk j?. fStkBh dh wK dh pugB ftZu jh w"s j' rJh ;h, fi; s'A
dZf;nk ik fojk j? fe dkT{d dh
pknd T[jBK d/ fgsk B/ d{;ok ftnkj eotk fbnk ;h d{;oh wK B/ fStkBh Bkb
nkgDh tZvh p/Nh wkjo[y dk ftnkj
uzrk fttjko BjhA ehsk ;h. T[jBK B/ fStkBh B{z 13 ;kb dh T[wo ftZu jh xo s'A
gkfe;skB d/ ;kpek feqeNo ikt/d
pkjo eZY fdZsk ;h. fStkBh w[skfpe id'A T[j gVdh ;h sK eJh tko G[Zyh j'D
fwnKdkd d/ p/N/ i[B?d Bkb j'fJnk. d'jK
ekoB uZeo yk e/ fvZr g?Adh ;h go ;e{b dh Nhuo T[; B{z 10-10 o[gJ/ fJZem/ eoe/
dk ftnkj wZek dh w;fid ftu j'fJnk
ykDk fybkT[Adh ;h.
;h. dkT{d dh p/Nh wkjo[y dh s;tho B{z
fStkBh d/ w[skfpe T[;B/ nkgD/ dw s/ ;G e[M ehsk go fe;/ B{z nkgD/ s/ jkth
d/yD 's/ bZrdk j? fe T[j fJe uzrh
BjhA j'D fdZsk. fusk dh nZr fStkBh B{z pugB s'A jh g;zd j? ns/ T[;Bz{ Sw;kB
ns/ n?S'-nkokw dh fzzdrh fiT[Adh j?.
ftZu nkT[Dk ikDk g;zd ;h, T[;B{z fusktK d/ e'b p?mDk uzrk bZrdk ;h. fJ;/
jkb jh 'u y[bk;k j'fJnk ;h fe
bJh T[; B/ tZvk j'D sZe sKsfoe pDB dk c?;bk eo fbnk ;h.
dkT{d dh :{H J/H JhH 'u 5 jzko eo'V
dh ikfJdkd j?. iKu ftu gsk bZrk
:{foB s'A jkJhvq'iB JhAXB g?dk eoB
:{foB s'A jkJhvq'iB JhAXB g?dk eoB
:{foB s'A jkJhvq'iB JhAXB g?dk eoB
:{foB s'A jkJhvq'iB JhAXB g?dk eoB
fe dkT{d dh ikfJdkd dk fJe tZvk :{foB s'A jkJhvq'iB JhAXB g?dk eoB
bzvB (fpT{o') nzvotobv v"B ns/ ;oeko B/ seohpB 4,000 eo'V dh
fjZ;k nkgDh p/Nh wkjo[y ns/ itkJh
1993 w[zpJh pzp XwkfenK d/ wk;No ikfJdkd zps ehsh j?. d[Bhnk d/ ;G
i[B?d fwnKdkd d/ BK eo fdZsh ;h.
wkJhAv dkT{d fJpokfjw dh fpqN/B s'A nwho ngokXhnK 'u Skwb dkT{d
tkb/ B?B' gkT{vo dh y'i
tkb/ B?B' gkT{vo dh y'i
tkb/ B?B' gkT{vo dh y'i
tkb/ B?B' gkT{vo dh y'i
tkb/ B?B' gkT{vo dh y'i
iowBh 'u pfDnk o/s dk febk, frBhu pfDnk o/s dk febk, frBhz
iowBh
iowBh u pfDnk o/s dk febk, frBhu pfDnk o/s dk febk, frBh
iowBh
iowBh u pfDnk o/s dk febk, frBh
tobv foekov u j'fJnk doiu j'fJnk doi
tobv foekov
tobv foekov u j'fJnk doi
tobv foekov
tobv foekov 'u j'fJnk doiu j'fJnk doi
fi; B/ Gkosh o/s ebkeko ;[doSB
gNBkfJe dk foekov s'V fdZsk j?. fJ;
ftSkb o/s d/ feb/ B{z J/E/B; d/ d[or
ns/ gh;k dh whBko ;w/s d[Bhnk Go d/
;?bkBhnK B{z nkeofSs eoB bJh
w{oshnK Bkb ftnkge o{g ftu
;ikfJnk frnk j?. fJ; bJh bZrGr
3,500 NB o/s dh tos'A ehsh rJh.
fJ; feb/ B{z ebkekoK dh fJe Nhw
B/ bZrGr fJe wjhB/ ftu pDkfJnk
tkfSzrNB (fpT{o') d[Bhnk ftu e'Jh th uhz nikJhA BjhA iKdh j? ns/
j?. fJe g{ok jcsk sK 168 NoZeK ftu
ftfrnkBhnK dh skzk y'i fJ;/ rZb B{z g/S eodh j?. ftfrnkBhnK B/ nfijk
o/s fJZemh eoB ftu bZfrnk. frBhz
n?b{whBhnw B?B' gkT{vo pDkfJnk j? i' fgSkp B{z s[ozs jkJhvq'iB ftu pdb d/t/
tobv foekov d/ c?;bke[zB nfXekoh
rk, fi; dh tos'A JhAXB d/ ;?Zb B{z T{oik d/D ns/ ;tZS T{oik w[jZJhnk eotkT[D
i?e pq'ep?Ae B/ b'eK ;kjwD/ fJ; foekov
ftu ehsh ik ;edh j?. y'iekoK ftu Gkosh w{b dk fJe ftfrnkBh th Skwb j?.
dh g[SNh eoBh ;h. b/zo N?eB'bih dh
:{H n?Z;H nkowh fo;ou b?pkoNoh (J/H nkoH n?ZbH) d/ ftfrnkBhnK B/ gfjbK n?bkB
tos'A eoe/ o/s dh fJ; ebkekoh B{z
ehsk ;h fe T[BQK dk B?B'-r?bt?fBe n?b{whBhnw gkT{vo gkDh d/ ;zgoe ftu
wkgD wro'A T[BQK B/ fJj n?bkB ehsk
nkT[D 's/ S[ZX jkJhvq'iB dk T[sgkdB eo ;edk j?. y'iekoK B/ gkDh d/ fwSoB
fe Nhw B/ ;cbskg{ote g[okD/ foekov
tkb/ fe;/ sob gdkoE ftu nkgDk gkT{vo fwbk e/ nfijh jh o;kfJfDe fefonk
B{z s'V fdZsk j?. fJ; ;kb 10 cotoh B{z
ehsh. T[BQK gkfJnk fe fJ; gkT{vo ftu fgSkp fwbkT[D Bkb nkw gkDh d/
gNBkfJe B/ UfvSk ftu g[oh d/ phu
w[ekpb/ fes/ fznkdk do Bkb jkJhvq'iB g?dk j[zdh j?. y'ieko B/ dZf;nk fe
pofbB (fpT{o') iowBh ftu ;G s'A BtK frBhz tobv foekov pfDnk j?. 's/ 14H84 whNo bzpk o/s dk febk pDk
nkowh ftfrnkBh d/ s"o 's/ ;kvk ezw nfijh ;wZroh ns/ seBhe fte;s eoBk
T[Zuk o/s dk febk pDkT[D dk fJe fJ; feb/ dh T[ZukJh 16H68 whNo j?, e/ ftSt SKsh dk ;zd/S fdZsk ;h.
j? fi; Bkb c"ihnK B{z f;ZXk bkG fwb/ ns/ T[BQK dh ;woZEk tX/.

23
23
23 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
23 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
23 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po

































GEMCO

24
24
24 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
24 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
24 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
fJ; wjhB/ dk s[jkvk ok
fJ; wjhB/ dk s[jkvk ok hcbhcb
fJ; wjhB/ dk s[jkvk ok hcb
fJ; wjhB/ dk s[jkvk ok
fJ; wjhB/ dk s[jkvk okShcbhcb
weoL
weoL
weoL
weoL s[jkvk
weoL
w/yL
s[bkL
w/yL
w/yL eoeL s[bkL
w/yL nkgDh pkDh ns/
eoeL
eoeL f;js ftZu yk;
eoeL
s[bkL ;ohoe ns/
s[bkL
s[bkL
w/yL
eoeL
wjhBk tgko -
;[Gkn B{z ekp{ nXhB s"o s/ fYZv dh fpwkoh wkBf;e o{g Bkb f;js
T[d:'r bJh ns/
oZyDk s[jkv/ jh fjZs Bkb ;wZf;nk j't/rh. ftrV ;edh j?.
tgko ns/ eko'pko
ftZu j?. pknd Bt/A ezw ftfdnkoEhnK B{z ;cbsk gfotkoe MrV/ ftZu
bJh bkGdkJh j?. g[Zs ns/ gsBh
dh S[o{nks eo ;ed/j'. fwb/rh, jkbks finkdk pkDh T[s/ ekp{ oZyDk
s'A bkG j't/rk. ;z;kfoe ihtB
f;js dk fXnkB oy'. nB[e{b pDBr/. f;js ;[Xo ;edh j?. gt/rk. Bekokswe wkBf;esk Bk
ftZu ;[yd gq;zr pDB Bkb wB
tgkoe EK T[s/ ;zGb e/ ub'. ;kEhnK wkBf;e o{g Bkb s[;hA szdo[;s oj'r/. ngDkU. xo d/ w?ApoK d/ Bkb tfjw
th ;[yh oj/rk. wkBf;e nSKsh
dk ;fj:'r s[jkB{z fwb/rk. ;zskB d/ dcso ftZu ;fj:'rg{oD wkj"b oj/rk. g?dk Bk j't/ fJ;dk fXnkB oy'. wB
s[jkB{z p/u?B eo/rh.
ftS/ ftZu d[ftXk ftZu oj/rh. w[ekpb/ nX{o/ ezw g{o/ j'Dr/. :ksok dk :'r j?. ftZu gSsktk d{o j' ikt/rk.
e[zGL
e[zGL s[jkvk
e[zGL
e[zGL
e[zGL
pkiK d/ ;kjwD/ fiZs gqkgs j't/rh. ;ohoe f;js ftrV/rh. fpq ue Lue L
fpqSue Lue L L s[jkvk
fpq ue
fpq
fpq
wjhBk bkGekoh j?.
f;zxL wkBf;e o{g Bkb
fpqyL wjhB/ dh
fpqyL
fpqyL
fpqyL f;zxL wjhBk wZX cbdkJh
f;zxL
f;zxL
fpqyL
f;zxL
tgkoe y/so ftZu
S[o{nks d';sK Bkb sBkU oj/rk. ;ohoe o{g j't/rk. ;[y ns/ ;zs'S
s[jkB{z bkG dh
w[bkeks d/ Bkb j't/rh. Bkb e[ZM ghV dk nB[Gt dk nB[Gt j't/rk.
gqkgsh j't/rh.
j'o ftnesh th s[jkv/ j't/rk. Bkb - Bkb gfotkoe w?ApoK d/ Bkb
eko'pko iK tgko ftZu soZeh
ihtB ftZu nk ;ed/ gfotkoe w?ApoK d/ Bkb nkBzdg{oD fdB ;zgzB j't/rk. S[G
j't/rh. T[u nfXekoh s[jkv/ s'A
jB. :ksok dk gqpzX j' fe;/ rZb T[s/ yNgN j' ;edh j?. nfij/ ;wkuko fwbDr/. gfotko ftZu MrV/
y[S ofjDr/. f;js th uzrh
;edk j?. go d[gfjo s'A pknd ;w/A ftZu ekp{ oZy'. g?;/ dk B[e;kB dk wkj"b pD ;edk j?, fJ; bJh
oj/rh. T[rokjh Bkb ewkJh
;ktXkBh tos'. nkgDh GkSk dh j't/rk. ;zskB d/ ftS/ ftZu fuzsk tfjw d{o eo'. p/b'V/ you s/ ekp{ oZy'.
tX/rh. d';sK Bkb G/AN j't/rh.
d[otos'A Bk j't/ fJ; rZb dk fXnkB oj/rh. p"fXe uouk s'A d{o oj'. nfGnk; ftZu nVuDK nkT[DrhnK.
whB L
whB L
whB L
whB L
whB L p"fXe ns/
ezfBnkL
XB[ L
XB[ L finkdk you
ezfBnkL s[jkB{z bkG
oy', BjhA sK fttkd j't/rk. ezfBnkL XB[ L
ezfBnkL
ezfBnkL
XB[ L
XB[ L
T[; Bkb ;zpzfXs
fwE[BL
fwE[BL ns/ GkfrntqZfX dk :'r eo'r/. ;[Gkn ftZu e[ZM
fwE[BL
fwE[BL s[jkvk wjhBk
fwE[BL
fbykJh ezw ftZu
wB'oziB ns/ nkBzd b[ZND j?. Gok- ;pzXhnK s'A bkG T[rosk pDh oj/rh.
s[;hA ;orow oj'r/.
dk j?. ;ohoe ns/ wkBf;e j't/rk. ;zpzXK ftZu gq/w ;zpzXhnK d/ Bkb th
Bt/A ezw dh S[o{nks
f;js uzrh oj/rh. dcso ns/ ;BwkB oj/rk. go e'Jh wkVh xNBk j'
eo ;e'r/. bzph :ksok ns/
ftZu ;fj:'rg{oD wkj"b oj/rk. d';sK fuszs oj'r/ fi;d/ Bkb ;ohoe ns/ ;edh j?. ;ohoe ns/ wkBf;e f;js
Xkofwe :ksok d/ :'r jB.
d/ Bkb x[zwD ikD dk gqpzX j't/rk. wkBf;e f;js ftrV ;edh j?. fBih uzrh oj/rh. d';sK, ;pzXhnK s'A s'jck
ftd/S ftZu ;fEs fwZso ns/ ;B/
T[Zsw G'iB eoB dk w"e/ fwb/rk. fpBK ;zpzXhnK d/ ekoB wkBf;e gq/SkBh fwbD Bkb wjhBk nkBzddkJh oj/rk.
jhnK Bkb w/b i'b oj/rk. ;oho
fe;/ ftxB d/ s[jkv/ ezw ;zgzB j'Dr/. j't/rh. wksk dk f;js ftrVB dh gfotko dk wkj"b gq;zBsk Gfonk
ftZu y[Sh ns/ EekD d'tK dk
XBbkG dk :'r j?. d';sK s'A bkG ;zGktBk finkdk j?. w[ekpb/pkiK T[s/ oj/rk. g?;/ ;zpzfXs gqpzX bJh ;wK
nB[Gt j't/rk. Bt/A ezw eoB
j't/rk. fiZs gqkgs j't/rh. nB[e{b j?.
bJh s[;hA g/S j't'r/.
MICHELLE DIWALI

25
25
25 gzikp NkJhw gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
25 gzikp NkJhw gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
25 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
G'iB fiBQK B{z fJeZm/ ykD T[Zs/ fezs{ gqzs{ j[zdk j?
G'iB fiBQK B{z fJeZm/ ykD T[Zs/ fezs{ gqzs{ j[zdk j?
G'iB fiBQK B{z fJeZm/ ykD T[Zs/ fezs{ gqzs{ j[zdk j?
G'iB fiBQK B{z fJeZm/ ykD T[Zs/ fezs{ gqzs{ j[zdk j?
G'iB fiBQK B{z fJeZm/ ykD T[Zs/ fezs{ gqzs{ j[zdk j?

;oho dhnK tZy-tZy b'VK bJh gsb/ j' iKd/ jB ns/ gkuB feqnk djhA ftu ekch wksok ftu brdk j?. j?ArUto d/ fJbki bJh ed/
y[oke dk ;/tB ehsk iKdk j?. ykd/ ik gqGkfts j[zdh j?. d';s p?eNhohnk j[zd/ jB. cb ftu th n?;gohB dk NkN/B'b dh r'bh Bk
oj/ G'iB eJh tko nkg; fto'Xh j[zd/ 4H G'iB ns/ cb L- co{eN'; ns/ n?f;v j[zd/ jB. fJj ykt'. nbe'jb ns/ n?;gohB nkg;
jB. fJj' fij/ G'iBK B{z fJZe' ;w/A ykDk cbK B{z jiw j'D bJh 20 nkg; ftu fwb e/ wko{ Nkef;B g?dk fto'Xh jB. j?ArT[to ;wK gk e/ mhe j'
T[fus BjhA j[zdk. fJj jkiw/ dh feqnk s'A 30 fwzN brd/ jB, gqzs{ id'A cbK B{z eod/ jB. ikt/rk. nokw Bkb ;"A ikt' ed/
ftu o[ektN eo ;ed/ jB. fJe d{i/ G'iB Bkb ykXk iKdk j?, sd gkuB 12H nbe'jb ns/ G'iB L- edkJhA e'Jh j'o Yzr Bk tos'A.
dh g'SfNesk T[Zs/ wko{ gqGkt gk ;ed/ feqnk gqGkfts j[zdh j?. ;ko/ G'iB 2 nbe'jb fwjd/ ftu j[zdh 14H e[zfezr s/b ns/ gbk;No dk
jB. fJeZm/ ykD Bkb ;oho dh gkuB s'A 5 xzN/ ftu jiw j[zd/ jB. cb i' j'Jh nzsVhnK ftu gj[zudh j? ns/ c"oh iko L-
feqnk bJh wko{ j' ;ed/ jB. fit/A L- nzsVhnK ftu ikDk ukj[zdk ftubk BSk uVQ/rk. nbe'jb dk g{ok nBzd ed/ th e[fezr s/b B{z
1H ize G'iB ns/ e'bv vfoze; G'iB o;sk BjhA fdzdk. fwjd/ ftu b?D bJh ghD s'A gfjbK g'SfNe G'iB gbk;fNe iK fgZsb d/ posB ftu
L- cb ;V e/ pdp{ wkoB br iKd/ jB. ykD ftu f;nkDg j?. Sokp j"bh-j"bh Bk oZy'. gbk;fNe d/ eJh nzS s/b ftu
ize G'iB Bkwe, c?N, S{ro r?; g?dk j[zdh j? ns/ s/zkp pDB brd/ BSk fdzdh j?. nbe'jb ;/tB t/b/ fwbd/ ofjzd/ jB. s/b Bk e/tb r{V/
f;zgb ekop' nkfd ;hfws wksok ftu jB. cbK B{z G'iB ykD s'A 30 e[ fwzN gBho, ;bkd, T[pb/ nzv/, cb nkfd ozr d/ ShS/ d/ iko iK (uhBh) ;?okfwe
BjhA j[zd/. fJBQK ftub/ ekop' fJe dw gfjbK ykt' iK G'iB s'A pknd 2-3 ykt' ed/ th nbe'jb dk ;/tB nkb{ d/ posB ftu oZy'.
bj{ ftu S{ro dk gZXo tXkT[Ad/ jB. xzN/ pknd ykD ftu jh f;nkDg j?. fug;, co?Au cokJhz nkfd Bkb Bk 15H ;Nkou ns/ NwkNo L-
e'bv vfoze; Bkb ghD Bkb y{B ftu G'iB Bkb cb ykD s'A gqj/z eo'. eo'. ;Nkou fit/A po?v uktb
S{ro d/ gZXo ftu T[Skb nk iKdk j?, 5H fuZNh vpb o'Nh ns/ i?w L- 13H nbe'jb ns/ n?;gohB L- Bkb NwkNo ykD Bkb gkuD gqDkbh
i' fJB;{bhB ns/ pkeh f;;NwK ftu fuZNh vpb o'Nh ftu f;zgb eJh tko nbe'jb dk n;o T[s/ wko{ n;o eod/ jB.
y'o{ wuk fdzd/ jB. nkw soQK ftu ghi/ ekop' j[zd/ jB, i' ;oho ftu gj[zu e/ ;t/o se ofjzdk j?, fi; Bkb j?ArUto
wfjzdo f;zx tkbhnk
wfjzdo f;zx tkbhnk
wfjzdo f;zx tkbhnk
wfjzdo f;zx tkbhnk
d't/A ;[Xo c{v jB. fJeZm/ wfjzdo f;zx tkbhnk
d/ Bkb e'e ghDk fJe nkw fotkz j?. y{B ftu S{ro dk gZXo c"oh tXk fdzd/ ofjzd/ jB. f;o d[ydk j?, f;o Gkok Gkok
ykDk mhe BjhA ofjzd/ jB. gkuB feqnk
fJBQK d'BK dk e'Jh w/b BjhA j?. e'e jB, i/ Bkb i?w ykXh ikt/ sd i?w
T[s/ tkX{ dpkt gkT[Ad/ jB.
jbdh tkbk gkDh ghD Bkb ;oho B{z j[zd/ jB p/fw;kb ckfJd/
jbdh tkbk gkDh ghD Bkb ;oho B{z j[zd/ jB p/fw;kb ckfJd/
jbdh tkbk gkDh ghD Bkb ;oho B{z j[zd/ jB p/fw;kb ckfJd/
jbdh tkbk gkDh ghD Bkb ;oho B{z j[zd/ jB p/fw;kb ckfJd/
nkfd sK t?;/ jh ghD/ BjhA ukjhd/. ftu bj{ ftu y{B dk gZXo c"oh jbdh tkbk gkDh ghD Bkb ;oho B{z j[zd/ jB p/fw;kb ckfJd/
9H rkio ns/ Sbrw L-
2H ;bkd ns/ B'B-c?N vo?f;zr tXkT[Adk j?. fJeZm/ ykD Bkb ;oho
rkio ftubk e?okNhB ns/
L- ftu rVpVh wZu iKdh j?. jbdh dh tos'A Bkb G'iB ;[nkdh pDdk j? ns/ fJ; d/ BkB-Bkb T[; dk ozr
Sbrw ftu ftNkfwB ;h ns/
;bkd d/ g{o/ ftNkfwB dk 6H G'iB ns/ n"o/z i{;$ukj L- th tXhnk nkT[Adk j?. jbdh ;oho B{z f;jswzd pDkT[D 'u ;jkJh j?.o'zkBk jbdh
T[e;?fbe n?f;v ob e/ ftrkV eod/ dh tos'A Bkb jkiwk mhe ofjzdk j? ns/ i'VK 'u j[zdk dod mhe j' iKdk j?. fBo'r
bkG b?D bJh c?N Bkb ykDk zo{oh j?. e[ZM gfotkoK ftu o'Nh s'A
jB. ofjD bJh jbdh tkbk gkDh ghDk ukjhdk j?. nZi n;hA s[jkB{z jbdh tkbk gkDh
B'B c?N vo?f;zr ;bkd Bkb fwbkT[D pknd c"oh ukj iK fe;/ e'bv vfoze;
10H fwbe ns/ ukeb/N L- ghD d/ ckfJfdnK pko/ dZ;D ik oj/ jK.nkU ikDd/ jK T[BQK pko/HHH
;bkd d/ ;ko/ ftNkfwB; dk bkG BjhA ghD dk fotkz j?. fJj fpbe[b
d[ZX dh gq'NhB ns/ e?bShnw 1H jbdh tkbk gkDh ghD Bkb y{B ;kc j[zdk j?, fi; Bkb ;feB ;zpzXh gq/
b? ;ed/. nDT[fus j?. SkBhnK ysw j[zdhnK jB.
ukeb/N ftubk n"e;?fbe n?f;v
3H G'iB ns/ gkDh L 7H ;hohnb ns/ d[ZX L- 2H fJ; gkDh B{z brksko ghAd/ ofjD Bkb e'b?;No"b mhe ofjzdk j?, fi; Bkb
(ukj/ E'Vh wksok ftu j[zdk j?) fwbe
id'A G'iB g/N ftu gj[zudk wkfjo d[ZX B{z fJeZb/ jh gh?D fdb ;zpzXh phwkohnK BjhA j[zdhnK.
Bkb fwb e/ nx[b e?bShnw nke;b/
j? sd fdwkr gkuB gqDkbh d/ tZy'- dk ;[Mkt fdzd/ jB, gqzs{ i/ ;hohnb 3H row gkDh 'u fBzp{, jbdh gkT{vo ns/ Sfjd fwbk e/ ghD Bkb ;oho dh
N pBkT[Adk j?, i/ fJBQK d'tK dh fJeZm/
tZy fjZf;nK B{z jiw eoB bJh i{;, ns/ d[ZX d/ ;/tB fJeZmk ehsk ikt/ rzdrh :{foB d[nkok pkjo fBeb iKdh j?, fi; Bkb p[Y/gk d{o ofjzdk j?.
tos'A fznkdk d/o bJh ehsh ikt/ sd
n?BikJhw nkfd g?dk eoB dk ;zd/S sd gkuB gqDkbh ns/ S{ro gZXo ftu 4H ;oho 'u fezBh th ;'i j't/, jbdh tkbk gkDh ghD Bkb ;'i xZN iKdh j?.
gZEohnK th pD ;edhnK jB. 5H jbdh fdwkr bJh pj[s uzrh j[zdh j?. G[ZbD dh phwkoh fit/A fvw/Shnk ns/
G/idk j?, gqzs{ i' G'iB Bkb gkDh ghsk ftrkV nk iKdk j?.
11H djh ns/ cb L- nbzkJhwo B{z th fJ; dh fB:fws tos'A Bkb xZN ehsk ik ;edk j?.
ikt/, sd g/N d/ i{;, n?f;v nkfd 8H e/b/ ns/ nzvk L-



MINTO CELLARS

26
26
26 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
26 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
26 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
i/b dh SZs s'V e/ GZiD dh ubkeh
i/b dh SZs s'V e/ GZiD dh ubkeh gzikp dk fJj rZGo{ nkgD/ j?okBhiBe ekoBkfwnK Bkb
i/b dh SZs s'V e/ GZiD dh ubkeh 'uu uu u
i/b dh SZs s'V e/ GZiD dh ubkeh
i/b dh SZs s'V e/ GZiD dh ubkeh
gzikp dk fJj rZGo{ nkgD/ j?okBhiBe ekoBkfwnK Bkb
gzikp dk fJj rZGo{ nkgD/ j?okBhiBe ekoBkfwnK Bkb
gzikp dk fJj rZGo{ nkgD/ j?okBhiBe ekoBkfwnK Bkb
gzikp dk fJj rZGo{ nkgD/ j?okBhiBe ekoBkfwnK Bkb
;h e?dh, fJe dh rbsh B/ y'bQh g'b nzsook Noh whvhnk Noh whvhnk s/ th pN"o foj? ;[oyhnKs/ th pN"o foj? ;[oyhnK
;h e?dh, fJe dh rbsh B/ y'bQh g'b
;h e?dh, fJe dh rbsh B/ y'bQh g'b
;h e?dh, fJe dh rbsh B/ y'bQh g'b
;h e?dh, fJe dh rbsh B/ y'bQh g'b
nzsook
nzsook
nzsook Noh whvhnk s/ th pN"o foj? ;[oyhnK
nzsookSNoh whvhnk Noh whvhnk 's/ th pN"o foj? ;[oyhnKs/ th pN"o foj? ;[oyhnK
pqkzhb (fpT{o') pj[s tko ;[DB B{z
fwbdk j? fe e?dh i/b 'u'A coko j' rJ/
go jkb jh 'u pqkzhb dh i/b 'u'A GZiD
tkb/ e?dhnK dh ejkDh ;[D ;G j?okB
jB. fJBQK e?dhnK B/ i/b 'u'A d"VB bJh
ezX BjhA s'Vh ;r'A SZs jh s'V fdZsh.
;{soK w[skpe vh e;Nfvnk dh i/b 'u
pzd e[ZM e?dhnK B/ i/b 'u'A d"VB bJh
SZs 'u tZvk S/e eo fbnk.
fJ; 'u'A 10 e?dh GZiD 'u ekw:kp
j'D tkb/ jh ;B go fJe dh rbsh ekoB
;G c; rJ/. i/b 'u'A fJe-fJe eoe/ 8
e?dh fJ; S/e okjhA pkjo fBeb/ ns/
fJe e?dh fJ; 'u cZ; frnk.
fJ; 'u'A fBebD bJh T[j e'fSSK
eoB bZrk s/ fJj nktkzK g[b; tkfbnK
B{z ;[DhnK. g[b; tkfbnK B/ fJ; e?dh
dhnK s;thoK fyZuhnK s/ thvhU pDkJh
ns/ tkfJob eo fdZsk. g[b; B/ fJBQK
;kfonK B{z cV e/ ;ys fBrokBh 'u oZy
fbnk j?. T[BQK fejk fe fJj e?dh gfjbK
th GZiD dhnK e'fSSK eo u[Ze/ jB .
oZp B/ fdZsk ;po dk cb, e?B/vk u g?;/-g?;/u g?;/-g?;/
oZp B/ fdZsk ;po dk cb, e?B/vk
oZp B/ fdZsk ;po dk cb, e?B/vk 'u g?;/-g?;/u g?;/-g?;/
oZp B/ fdZsk ;po dk cb, e?B/vk u g?;/-g?;/
oZp B/ fdZsk ;po dk cb, e?B/vk
bJh so;dh n"os B{z fwbDr/ bZyK vkbo
bJh so;dh n"os B{z fwbDr/ bZyK vkbo
bJh so;dh n"os B{z fwbDr/ bZyK vkbo
bJh so;dh n"os B{z fwbDr/ bZyK vkbo
bJh so;dh n"os B{z fwbDr/ bZyK vkbo
B"oE fJzvhnk (fpT{o') gzikp dk fJj rZGo{ fiE/ fJzvhnk ftu ;'Sb whvhnk dk
jho' pD u[Zfenk j?. T[E/ jh 1 NB d/ No?eNo Bkb nfij/ j?okBhiBe ekoBkw/
fejk fe fJ; ftnesh B/ eJh wjhB/
eodk j? fe j[D nzsookSNoh whvhnk dhnK ;[oyhnK dk th fjZ;k pD u[Zfenk j? .
se pZuhnK B{z g?;/ G/i/ jh BjhA. pZuhnK
fJe ypo nB[;ko, 21 ;kb d/ rZrh pK;ok fgSb/ 4 ;kbK s'A ;NzN eo oj/ jB
dh wK i' fJe fBZih ;e{b 'u nfXnkgek
. nkofEe ekoBK ekoB T[j pkJhe yohd BjhA ;e/. fJ; bJh No?eNo Bkb jh
j?, fdB-oks fwjBs eodh ojh. ;e{b
ekoBkw/ eoB/ S[o{ eo fdZs/ . fJ; soQK d/ eosp pkJhe T[Zs/ eoBk ysoBke ns/
wro'A T[j fJe j'Nb 'u t/No; bZrh.
w[SebK Gfonk j[zdk j? go zok ;'u', Gkoh-Goew No?eNo Bkb fJj fezBk n"yk j[zdk
j[D T[; dh fJe Xh 19 ;kb dh j' rJh
j't/rk!
j? s/ T[; dk gsh ed/-ed/ 800 vkbo
fzeo:'r j? fe fgsk d/ y/sK ftu fJj fB:fws o{g s'A gq?efN; eod/ jB . j[D
gqsh wjhBk G/idk j? s/ ed/ G/idk jh
sK nkbw fJj j? fe No?eNo B{z f;oc fgSb/ fjZ;/ d/ uZfenK d/ ;jko/ fJe tko ftu
BjhA. fJ; bJh e[VhnK dh nrbh gVQkJh
jh 100 whNo sZe fyZu b?Ad/ jB. rZrh B/ fejk fe w?A pj[s y[S jK fe w?A nkgDh
j'Dh w[Seb j?. fJ; n"os B/ ekB{zBh
:'rsk B{z ;kps eo ;edk jK ns/ w?B{z nkgD/ 's/ wkD j?. fJ; d/ Bkb T[BQK fejk
wdd wzrh ns/ e/; uZfbnk. e/; dh
fe w?A ukj[zdk jK fe w?ok BK frBhz tovb foekov 'u Skwb j't/.
;[DtkJh eoB tkbh iZi B/ fejk fe
T[; B{z nc;'; j? fe fJe wK B{z fJzBk e[ZM
fpBQK ;N/fozr tkbh d[Bhnk dh ;G s'A nB"yh eko,
fpBQK ;N/fozr tkbh d[Bhnk dh ;G s'A nB"yh eko,
fpBQK ;N/fozr tkbh d[Bhnk dh ;G s'A nB"yh eko,
fpBQK ;N/fozr tkbh d[Bhnk dh ;G s'A nB"yh eko,
;oh (fpT{o') e?B/vk d/ ;{p/ fpqfNS ;fjD eoBk fgnk, id fe fJBQK XhnK fpBQK ;N/fozr tkbh d[Bhnk dh ;G s'A nB"yh eko,
T[; B/ fJ; j[ew B{z ed/-ed/ jh wzfBnk.
e'bzphnk d/ Sfjo bKrbh 'u ofjD tkbh ndkbs B/ fJ; gfotko dk BK r[gs dk fgsk bZyK 'u y/vdk fojk. ndkbs
fJe n"os B{z T[; d/ ;po dk cb fwfbnk oZfynk j?. B/ c?;bk ;[DkfJnk fe fJj fgsk j[D
nZi sZe BjhA d/y/ j'Dr/ nfij/ chuo;
nZi sZe BjhA d/y/ j'Dr/ nfij/ chuo;
nZi sZe BjhA d/y/ j'Dr/ nfij/ chuo;
nZi sZe BjhA d/y/ j'Dr/ nfij/ chuo;
j?. gsh d/ sbke d/D wro'A eJh ;kbK n"os B/ fejk fe T[; d/ sbkeS[dk nkgDhnK XhnK bJh 500,000 vkbo nZi sZe BjhA d/y/ j'Dr/ nfij/ chuo;
se T[j fdB-oks fwjBs eoe/ d' XhnK gsh dh sBykj j"bh-j"bh fJzBh tX rJh d/t/rk. fJ; s'A fJbktk T[; B{z jo wjhB/
B{z gkbdh ojh. fJ; n"os B/ dZf;nk fe pZuhnK bJh 1,041 vkbo th G/iD/
fe T[j bZyK 'u y/vD bZrk go T[; B{z
1994 'u T[BQK dk ftnkj j'fJnk s/ d' ed/ fynkb Bk nkfJnk fe T[; dhnK g?Dr/. fJ; n"os B/ dZf;nk fe pZuhnK
XhnK d/ iBw wro'A 2001 'u T[; dk XhnK s/ gsBh fe; jkb 'u jB. T[j dh gVQkJh bJh T[; B/ eoz/ th bJ/ ns/
sbke j' frnk. ndkbs B/ fejk ;h fe fJe S'N/ fij/ xo 'u ofjzdh ;h s/ eJh eJh tko nkgD/ fgsk s'A g?;/ wzr-wzr
fJ; ftnesh B{z pZuhnK dh gotfoS bJh tko T[j ;'c/ iK coS 's/A ;"Adh ojh. e/ r[zkok th ehsk s/ j[D gqwkswk B/
1600 vkbo jo wjhB/ d/D/ g?Dr/ go T[; B{z T[; d/ ;po dk cb d/ fdZsk j?.
thotko B{z j'Jh ;[DtkJh 'u ndkbs B/
eko d/ nrb/ fjZ;/ ftu cZ;
eko d/ nrb/ fjZ;/ ftu cZ;
eko d/ nrb/ fjZ;/ ftu cZ;
eko d/ nrb/ fjZ;/ ftu cZ;
eko d/ nrb/ fjZ;/ ftu cZ;
frnk ;h G/Vhnk, fJzM puh ikB
frnk ;h G/Vhnk, fJzM puh ikB
frnk ;h G/Vhnk, fJzM puh ikB
frnk ;h G/Vhnk, fJzM puh ikB
frnk ;h G/Vhnk, fJzM puh ikB
;kjwD/ fJe G/Vhnk nk frnk ns/ T[j
eko Bkb Neok frnk. i'oih B{z bZrk
fe T[j wo frnk j't/rk ns/ T[j fJj
;'u e/ nZr/ tZX rJh.
e[M d{o ikD wro'A id'A i'oih fJe pofbB (fpT{o') iowBh dh c/w; eko ezgBh nkvh B/ jkb jh 'u nkgDh
f;rBb 's/ o[Zeh sK fJe n"os B/ T[; B{z fJb?eNfoe eK;?gN eko bKu ehsh j?. eohp 17 c[ZN bzph fJ; eko 'u ;NhJ/fozr,
dZf;nk fe T[; dh eko d/ nrb/ fjZ;/ r/no, n?e;/b/No, pq/e BjhA j?. nkvh dh fJ; nB'yh eko dh ;G s'A tZvh yk;hns
ftu fJe G/Vhnk cZf;nk j'fJnk j?. id'A fJj j? fe fJ; ftZu j/vbkJhN; th BjhA j?.
i'oih B/ eko ftu'A pkjo fBeb e/ d/ rqkfce; ns/ n?Bhw/SB eoDr/ j?vbkJhN; dk ezwHHH
fynk sK T[j j?okB ofj rJh. nkJhekB d/ nzdo b?N/;N jkJhN/e r?i/N; fJz;Nkb ehs/ rJ/ jB. fJj
fJj G/Vhnk i'oih d/ 34 feb'whNo fJb?eNfoe eko ;?A;o; ns/ ovko dh wdd Bkb vokJht ehsh ik ;e/rh. T[E/ jh,
dh d{oh s?n eoB sZe rZvh d/ nrb/ eko ftu j?vbkJhN; dh irQk rqkche; ns/ n?Bhw/SB j? i' j?vbkJhN; dk ezw
tkb/ fjZ;/ ftu cZf;nk j'fJnk ;h. i'oih eoDr/. fJ; s'A fJbktk jBQ/o/ o;fsnK T[Zs/ eko Bkb nN?u fwBh vo'B T[Zs'A bkJhN
bJh okjs dh rZb ;h fe G/VhJ/ B{z f;oc fdykJ/rk, fi; Bkb d{o sZe d/fynk ik ;e/Ark. eko dh ;G s'A yk; rZb fJj j? fe
wkw{bh ;ZNK bZrhnK ;B. i'oih B/ s[ozs fJ; d/ chuo r/;uo, nktkz ns/ nZyK d/ fJSko/ T[Zs/ ezNo'b ehs/ ik ;e/rk fJ;
izrbh iht nfXekohnK B{z ;{fus ehsk. ftu ;hN p?bN dh zo{os BjhA j't/rh. n?woi?A;h dh jkbs ftu nkN'w?fNe chuo;
T[BQK nfXekohnK B/ s[ozs T[ZE/ gj[zu e/ nkgD/ wkbe dh ;/cNh eoDr/.
G/VhJ/ dh ikB pukJh. G/VhJ/ d/ g{oh soQK nkokwdkfJe fJzNohno
mhe j' ikD 's/ pukn nfXekohnK B/ eko dk fJzNhohno th fJzBk nkokwdkfJe j? fe bzph d{oh T[Zs/ th EekD
e?broh (fpT{o') ftd/SK ftu j[zd/ tkoh fJBQK jkdf;nK d/ fSeko ikBto T[; B{z e?broh d/ izrbK ftu SZv fdZsk. wfj;{; BjhA j't/rh. fJ; ftu bZrhnK ;hNK B{z nkgD/ fj;kp Bkb nkgo/N ehsk ik
jkdf;nK dhnK frDsh tZXdh ik ojh th j[zd/ jB. i'oih B/ fJ; xNBk B{z g';N zohJ/ ;e/Ark. gNo'b s'A fJbktk fJ; ftZu p?Noh dh th ftt;Ek j?, i' nZX/ xzN/ ftu jh
j?. fJj zo{oh BjhA fe fJBQK jkdf;nK e?B/vk dh ofjD tkbh i'oih B"e; ;'Sb whvhnk 's/ S/no ehsk j?. fJ; g';N c[b foukoz j' ikt/rh. p?Noh ukoi j' ikD s'A pknd fJ; s'A eohp 800 feH whH dk
ftu jo tkoh fe;/ fJB;kB dh w"s j[zdh id'A nkgDh eko ftu p?m e/ dcso ik B{z j[D sZe 2 bZy 20 jzko b'eK B/ d/ ;co ehsk ik ;edk j?. b'eK bJh eko wkofeN 'u nrb/ e[M ;kbK ftu nk ikt/
j? iK T[; B{z ;ZNK bZrdhnK jB. eJh ojh ;h sK nukBe T[; dh eko d/ fynk j?. rh. jkbKfe, ezgBh B/ fcbjkb fJ; dh ehws dk y[bk;k BjhA ehsk j?.

27
27
27 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
27 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
27 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
rohB t?bh g[fb; ;N/ B d/ 1B d/ 1 tZv/ nc;o j'J/ tZv/ nc;o j'J/
rohB t?bh g[fb; ;N/
rohB t?bh g[fb; ;N/SB d/ 1B d/ 10 tZv/ nc;o j'J/ tZv/ nc;o j'J/
rohB t?bh g[fb; ;N/ B d/ 1 tZv/ nc;o j'J/
rohB t?bh g[fb; ;N/
r[od[nkok ;kfjp n";Nob fty/ Bsw;se
r[od[nkok ;kfjp n";Nob fty/ Bsw;se
r[od[nkok ;kfjp n";Nob fty/ Bsw;se
r[od[nkok ;kfjp n";Nob fty/ Bsw;se
r[od[nkok ;kfjp n";Nob fty/ Bsw;se
f;vBh, fpT{o' L r[od[nkok ;kfjp n";Nob (AUSTRAL) f;Zy fwSB ;?ANo fty/ rohB t?bh g[fb; ;N/SB
s'A 10 tZv/ g[fb; nc;o r[od[nkok ;kfjp d/ doSB eoB tk;s/ nkJ/ ns/ ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih nZr/
Bsw;se j'J/. r[od[nkok ;kfjp dh ;zrs ns/ gqpzXe ew/Nh tb'A T[jBK dk ;tkrs ehsk frnk. r[od[nkok
PAINTER
;kfjp d/ ;eZso ;H pktk f;zx ird/t ns/ gqXkB ;H fJzdoihs f;zx oj/b B/ T[jBK B{z ih nkfJnK B{z
nkfynk. ;ko/ g[fb; nc;oK B/ pV/ fgnko s/ SoXk Bkb ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih d/ doSB ehs/. r[od[nkok
;kfjp dh ;[zdo fJwkos d/y e/ T[jBK dk wB pj[s y[S j'fJnk. pknd ftu g[fb; nc;oK B/ tkoh tkoh f;Zy
Xow d/ pko/ eJh ;tkb ehs/.
;H pktk f;zx ird/t B/ ;ko/ ;tkbK dk itkp pV/ ;'jD/ sohe/ Bkb fdZsk ns/ f;Zy ;fGnkuko pko/
ikDekoh fdZsh. fJBQK g[fb; nc;oK B/ GkJh ;[yftdo f;zx d/ okrh iE/ gk;'A ehosB ;otD ehsk. gq;kd
b?D T[gozs T[jBK B/ ;koh ;zrs Bkb fwb e/ bzro Sfenk. pknd ftu ;koh ;zrs tb'A r[od[nkok ;kfjp
dh gqpzXe ew/Nh B/ T[jBK dk XzBtkd ehsk.

r?; dh ;wZf;nk s'A S[Nekok gkT[D bJh fJBQK xo/b{ B[;fynK dh eo' tos'
r?; dh ;wZf;nk s'A S[Nekok gkT[D bJh fJBQK xo/b{ B[;fynK dh eo' tos'
r?; dh ;wZf;nk s'A S[Nekok gkT[D bJh fJBQK xo/b{ B[;fynK dh eo' tos'
r?; dh ;wZf;nk s'A S[Nekok gkT[D bJh fJBQK xo/b{ B[;fynK dh eo' tos'
r?; dh ;wZf;nk s'A S[Nekok gkT[D bJh fJBQK xo/b{ B[;fynK dh eo' tos'
nZieb GZid'V Goh fzzdrh ftu g/N dh ;wZf;nk nkw j' rJh j?. eJh tko fznkdk ykD, G[Zyk ofjD,
ck;N c{v ns/ fwou w;kb/ tkbhnK uhzK ykD Bkb r?; dh ;wZf;nk j' iKdh j?. fJ; Bkb Sksh ftu ns/
rb/ ftu ibD j'D bZrdh j?. r?; j'D 's/ b'e eJh soQK dhnK dtkJhnK dh tos'A eod/ jB go fJ; dk
n;o e[M d/o sZe jh ofjzdk j?. nZi n;hA s[jkB{z e[M xo/b{ B[;y/ dZ;D ik oj/ jK fiBQK dh tos'A Bkb s[;hA
r?; dh ;wZf;nk s'A S[Nekok gk ;ed/ j'. nkU ikDd/ jK T[BQK B[;fynK pko/HHH
1H g/N dh ibD B{z d{o eoB bJh ;"Ac, ndoe ns/ iho/ dh fJZemh tos'A eo'. fJ; Bkb jkiwk mhe
ofjzdk j?.
2H nitkJhB ftu Bwe fwbk e/ ykD Bkb jkiwk mhe j[zdk j?.
3H o'Nh ykD s'A pknd ;"Ac ykD Bkb pdjzwh ns/ T[bNhnK s'A nkokw fwbdk j?. fJ; s'A fpBK uko
uwZu ;"Ac ftu fJe rbk; gkDh ftu fwbk e/ 15 fwzN bJh T[pkb'. fJ; B{z ghD Bkb pdjzwh T[bNh ns/
o'Nh ykD s'A pknd j'D tkb/ g/N dod s'A S[Nekok fwbdk j?.
4H r?; ns/ xpokjN d{o eoB bJh fJe eZg row gkDh ftu fBzp{ dk o; fwbk e/ ghU.
5H r?; dh ;wZf;nk B{z d{o eoB bJh fJe rbk; gkDh ftu 4 uwZu g[dhBk, 1 uwZu ndoe, 6 uwZu
nitkJhB gk e/ T[pkb bU ns/ uzrh soQK Bkb T[pkbD s'A pknd fJ; ftu nZXk eZg d[ZX gk e/ ghU.
6H g/N ftu j'Jh r?; B{z d{o eoB bJh fJZe fSZbh j'Jh b;D eh ebh ns/ 4 w[BZe/ fpBK phi d/ o'Nh s'A
pknd ykU.
7H nb;h d/ gZfsnK dh ;pzh pDk e/ ykD Bkb r?; dh sebhc d{o j' iKdh j?.
8H nitkÎ JhB, ;"Ac, ekbk Bwe ns/ ekbh fwou pkohe gh; e/ gkDh ftu fwbk bU. fJ; B{z ghD Bkb
r?; dh ;wZf;nk s'A S[Nekok fwbdk j?.
9H ndoe ns/ ghf;nk j'fJnk XBhnk fJe-fJe uwZu gkDh ftu fwbk e/ ghD Bkb r?; dh ;wZf;nk
s'A S[Nekok fwbdk j?.
10H g/N ftu j'Jh r?; B{z d{o eoB bJh s[;hA Jh;pr'b dh tos'A th eo ;ed/ j'.
















AA WEST PRECAST CONCRETE

28
28
28 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
28 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
28 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
d' s/ohnK d' w/ohnK
d' s/ohnK d' w/ohnK
d' s/ohnK d' w/ohnK
d' s/ohnK d' w/ohnK
d' s/ohnK d' w/ohnK
p; nZi s'A pzd
p; nZi s'A pzd
p; nZi s'A pzd
p; nZi s'A pzd
p; nZi s'A pzd
ghD dh nkds ekch j? . th ;wki, d/S e"w d/ ;ZfGnkuko d/ rbh ftu j'bh y/vh rJh sK ;G s/ J/Bk j't/ . T[; tes T[j ;w/A B{z pzBQDk ukj[zdk
fJe Sokph pj[s Sokp ghAdk ;h . ;owkJ/ B{z pukT[D tkb/ j[zd/ jB . rkfJe ozr fgnk fe fe;/ dh Seb Bk gSkDh j?, T[j ;'ud?, Xosh, ;{oi, uzd s/
fJe fdB T[; B/ nypko ftu gfVQnk, jh fe;/ ;wki dh sozwkBh ns/ T[; dk ikt/ . fJe GkJhpzd B/ nkgDh tj[Nh B{z skfonK dh rofdS fJe dw o[e ikt/,
'Sokp ghDh ;/js bJh jkBhekoe j?'. ShSk j[zd/ jB . ;wki B{z T[; dk fujok pKj'A cV e/ fyZfunk s/ fejk, ''uZb j[D p; T[j d't/A fgnko dh d[Bhnk ftu
T[; B/ ezBK B{z jZE bk e/ fejk, ''p; ShS/ ftu fdykT[D dk wsbp fJj BjhA xo B{z, ozr g?Dk tXdk ik fojk J/, T[j rtku ikD . ;[jktD/ gb e'Jh th y'Dk
nZi s'A pzd .@ j[zdk fe g/Seko rzdrh d/ Y/oK T[Zs/ iK Bk j't/ fe s{z gSkDh jh Bk ikt/A .@ BjhA ukj[zdk s/ Bk jh n?;/ gbK ftu'A
xo tkbh ;[D e/ pVh j?okB j'Jh fe N'nkfJbNK d/ ftu jh fcodk oj/. fit/A fJj rZb ;[DfdnK T[; n"os B/ T[j pkjo nkT[Dk ukj[zd/ B/, fJ; bJh
w/o/ fJzBk efjD s/ th fJj Sokp BjhA ;kfjs nkgDh G{fwek fBGkT[Adk j?, GkJh pzd d/ w{zj s/ d' fszB EZgV wko/ s/ T[BQK B{z d[Bhnk dh ypo BjhA ofjzdh . c/
;h SZv fojk, go j[D fJj fet/A c! T[j fJt/A jh rkfJe th ;wki ns/ d/S d/ efjD bZrh, ''v[Zp ikfDnK, w/oh pKj o sK ih xzfNnK dk ;wK ;fezNK ftu
g[ZSD bZrh, ''XzBtkd s[jkvk, s[;hA ;ZfGnkuko dk fJe gqw[Zy nzr j[zd/ jB SZv ! j[D fejVk s{z w?B{z gSkD fbnk phsdk Bzo nkT[¦dk J/ .
Sokp ghDh pzd eo oj/ j' .@ . go Sos fJj j? fe T[j ;jh o{g ftu J h , gq/wh B/ nkgDh gq/wek Bkb u'jb
sK Sokph xo tkfbnk p'fbnk, rkfJe j'D . nZiebQ sK i/ fe;/ e'b n?t/A pKj cV fyZuh ikB?A, t/ w?A sK w'jb eofdnK fejk, 'o'zh vkofbzr E'VQh
uko g?;/ jB, s/ T[j rkfJeK ftu BK pBko;h gkBK tkb/ dh tj[Nh nK .@ d/o j'o p?m ikj Bk ! jkb/ sK w/ok fdb
th BjhA Gfonk !!'
fbytkT[Dk ukj[zdk j?, wkoehN ftu id'A T[jBK dk dkn bZrdk j? . e[M
vk nwoihs NKvk (f;vBh)
vk nwoihs NKvk (f;vBh) gq/fwek B/ itkp fdZsk, ':ko w?A s?B{z
vk nwoihs NKvk (f;vBh)
vk nwoihs NKvk (f;vBh)
vk nwoihs NKvk (f;vBh)
J/Bhnk e{V epkV fwT{fze s/ gq'veSB b'e fJ; rZb d/ wkfjo j[zd/ B/ fe nkgDh
fJZe j'o d';s B/ ;N'oh ;[DkJh ezgBhnK jB, s[jkvh jo soQK dh G[Zy fzzdrh d/ d[Zy ns/ nkgDhnK nZSkJhnK xzN/ dh efj ojh jK fe w?A d; fwzN s'A
''s?B{z e"D efjzdk, fe Sokp pzd eo fznkdk BjhA o[e ;edh !'
efjzdk fe n?efNtk ;e{Noh u p?Noh g{oh eoB bJh fsnko jB . B{z tXk uVQk e/ dZ;Dr/ sK fe d{i/ T[jBK
fojK, w?A sK nypko dh rZb eo fojk
oykT[D ikDk ;h. fgzv dk f;ZXk fijk dhg j'Dk dk eZNk wo frnk. g'j
rkfJeK B/ xZN go n?j' fijhnK Bkb jwodoh Bkb g/S nkT[D . eJh
jK .@
pzdk Bkb ub/ frnk. ;e{Noh yVk e/ wkx d/ fdB, eVke/ dh mzv, X[zd Bk
w[Bkcky'o ezgBhnK B/ tZX ;ZfGnkuko tko rbs ezw eoB tkb/ th d{finK
fJe jZE fdU s/ d{i/ jZE bU-
d[ekB s/ nkg fe;/ ezw ufbnk frnk, dk GZmk fpmkfJnk j?, fijBK B{z rkfJeh dh jwdodh jk;b eoe/ nkgDk ezw T[Zsfonk eo/ pkoK ti/ sZe. dhg ;Zs
ejkts j?. fi; dk f;ZXk fijk wsbp e ti/ eZN/ uZeD/ nkfbnk dk Bzpo b?D
pknd u fw;soh B/ T[; f;ZX/ fij/ pzd/ dh goy jh e'Jh BjhA . id'A d/ ;ko b?Ad/ B/ . fJe tko fJe u'o B{z fe;/
j? fe i' s[;hA fdzd/ j' T[j' e[M jh s[jkB{z nk frnk. ;kv/ itke Gokt' fBo/ Jh
B{z g[ZS fbnk. fJb?eNq'fBe :[Zr B/ nfij/ ezw ;"y/ s/ B/ gkV bkT[¦d/ w"e/ gkV ftu jh ik
tkg; fwbdk j? . i/ fe;/ Bkb uzrk Bkod w[Bh d/ u/b/. xo d/ Bzpo s' dhg
efjzdk ººp?Noh fJe;kJhv EXIDE dh
;;s/ eo fdZs/ jB, ;ZfGnkuko B{z o'bD cfVnk . T[j u'o T[Ý Zuh ;koh efjD
ftjko eo'r/ sK T[j th uzrk jh eo/rk e/ xo dk Jh Bzpo bke/ cVk sk c'B.
oZy dJhJ/.ºº
tkb/ fJj' fij/ ;G b'eK B/ f;o u[Ze bJ/ bZrk,
. pj[s xZN wkwfbnK ftu nfijk nZr/ dhg dh p/p/ B/ uZfenk sk dhg
T[j ftukok nkgdk fj;kp fijk bk jB . e[M rkfJe th fJ; d/ fizw/tko ''jkfJ UJ/, w/ok c'Vk d[y frnk,
tkgodk j? fe id'A fpbe[b jh e'Jh efjzdk ºº;kvk eZNk wo frnk ihºº
e/ efjzdk, :ko eZb B{z fco fbnkT[dk jB, fijV/ gq'veSB ezgBhnK B{z y[ZbQh jkJ/ w?A wkfonk frnk Jh !@
nfeqsxD pzdk fwb ikt/ sK T[j uzrk p/p/ efjzdh b? GkJh ;kvk sk nkg
fco{, s{z d'J/ ;kJhv dh oZyd/ fJikzs d/ fdzd/ jB, fe fij' fijh wozh u'o B{z cVB tkb/ nkdwh d/ jZE
eoB s/ th s[jkvh p[okJh eo/rk . go wo frnk
nypkoK ns/ fJb?eNq'fBe whvhJ/
T[j ukj[D thvhU pDk d/D . p/;[o/ fJj ;[D e/ fJe dw fYZb/ g? rJ/ s/ u'o
nkw s"o s/ nkgK rZb pj[frDsh dh dhg efjzdk n;h uekT[Dk J/
ftu fJj' fijhnK ypoK BSo j' ojhnK
rkfJe jh nkgDh gqw'SB bJh n"os d/ ih T[; d/ jZE'A fBeb e/ ezX NZg e/ fy;e
eod/ j[zd/ jK . i/ e'Jh rkbKQ eZY/rk sK T[j efjzdh GkJh n;h fejVk r/N
jB fe gzikph d[Bhnk Go ftu Sokp Bzr/z dk ;jkok b?Ad/ jB . whvhJ/ Bkb rJ/ .
T[; B{z th rkbQK jh g?DrhnK . j?okBh s/ NzrD? n;h th uekT[Dk Jh n?
ghD d/ wkwb/ ftu ;G Bkb'A nZr/ jB .
fJzNoftT{ fdzd/ ;w/A t?;/ ;ko/ jh efjzd/ i/ nkgD/ nkg B{z ns/ d{finK B{z ub' eod/ eokT[d/ eZN/ uZeD nkb/
dh rZb j? eJh tko nfijk pzdk nkgD/
gzikp ftu ;oeko tZb'A j'o fe;/ jB, fe n;hA ;ZfGnkuko dh, nkgDh ;[oZfyns oZyDk ukj[zd/ j' sK fJj fB:w
nkg B{z jh rkbQK eZY b?Adk j? . dk c'B fwbk e/ p[bk fbnk. T[j eZNk
w?B{c?eufozr fJzv;Noh bkT[D dh
p'bh dh ;/tk eod/ jK, fJzM BjhA j'Dk wzBD/ fpbe[b zo{oh j[zd/ jB . i/ s[;hA sk b? frnk nZr/ j'o gzrk g? frnk.
fJe nc;o B{z jo rZb Bkb rkbQ
fJikzs BjhA fwbdh id fe Sokp dhnK ukjhdk, fJzM j'Dk ukjhd?, tr?ok, nDrfjbh eo'r/ sK d[oxNBk rq;s j' ihjBk B/ ;hB d/fynk Gokt' dZ;D eZN/
eZYD dh nkds ;h . fJe fdB ugVk;h
fwZbK fizBhnK wozh bkJh ikU . fgZS/ tr?ok go. ikt'r/ . fB:w fJ; bJh pDkJ/ iKd/ uZeD/ nkb/ B{z u{zrh nkb/ B/ x/o fbnk.
B/ fejk, ''ih pkjo e'Jh ;ZiD fwbD
fij/ ypoK nkJhnK ;B fe gzikp doiB wfjcb ftu fJe rkfJek nZyK pzd jB, sK fe b'e fJjBK dh gkbDk eod/ pE/ohnk fwzBsk eo/ ph gqXkB w[odk gS{
nkfJnk j? <
d/ eohp j'o Sokp dhnK fwZbK B{z wBz{oh eoe/ p/;[ok rkDk rk ojh ;h . fJe j'J/ ;[oZfyns wfj;{; eo ;eD. nkgDh s/ ekjdh u{zrh. go u{zrh nkbk sVe/
nc;o B/ r[Z;/ Bkb fejk, ''fejV/
fwb rJh j? . fJ; d/ fJbktk i/ ;kvk
;o's/ B/ e'b p?m/ ;ZiD B{z g[ZfSnk, 'GkJh s/ d{finK dh ikB pu ;e/ . sVe/ nktdk ukj gkDh pBkT[D B{z fco/
T[Zb{ d/ gZm/ B{z fwbDk j? <@
;wkfie ihtB d/y bJhJ/ . e'Jh wfjwkB
;kfjp ! fJ; n"os B/ rkT[Ad/ rkT[Ad/ bkbh L ':ko gkbh d/y e/ uZb BjhA . id Bk jN/ T[j efjzdk cVh wkVk
ugVk;h B/ fejk, ''ih T[j s[jkvk
(gqkj[Dk) nk ikt/ sK T[; dh nkU Grs nZyK feT[A pzd eo oZyhnK B/ .' sK fe;/ rZvh d/ j/mK nk e/ e[ufbnk fink j?Avb w'No;?eb dk. u{zrh nkb/ B/
BK b? oj/ ;B, fe s[jkB{z fwbDk J/ .@
Sokp s'A fpBk BjhA j[zdh . e'Jh pZuk 'brd? pj[s fdnkb{ ;[Gkn dh j?. ikJ/Ark .' ;'funk ph g?;/ eZY{. go pkJh f;¦U B/
nc;o, ''fejVk p/te{c fJ; t/b/
g?dk j't/, e'Jh xo dk fJeZm/ j'D dk ;o'fsnK dk d[Zy d/y BjhA ;edh .' ;ZiD gkbh L 's{z xpok Bk :ko, rZvh bkj e/ fNT{p ijh eZNk u{zrh d/ w{jo/
fwbD nkfJnk j? <@
wkj"b, gq'rokw j't/ sK gzikph Sokp wkfonk. efjzdk pkfpU g?;/ Bh j?r/ s[;h
B/ itkp fdZsk . fejVh uhz n? ! w/o/ T[Zs'A dh eJh tko
ugVk;h, ''ih T[j efjzd/ B/ fe T[j
toskT[D s'A fgZS/ BjhA ofjzd/ . fJE'A sZe wkb ips eob'.
p/jso sK fJjh oj/rk fe ;G s'A ijkz bzx u[Ze/ B/, w?B{z sK e[M BjhA
s[jkv/ fgsk ih jB .@
fe eJh tko Xkofwe gq'rokwK w"e/ th gfjbK T[; B{z jh g[ZS fbnk ikt/ BjhA j'fJnk .' u{zrh nkbk jZE pzB/ fe tho b?ik
fijV/ wzdk fbyd/, p/;[ok rkT[¦d/
eJh b'e nfijh e[skjh eo iKd/ jB . id'A f;o fe;/ fgnko/ dh nkr'S uZe e/. fwzBs nkbk ezw n?.
sK ezw yokp th j' ;edk j? . fit/A eJh
ns/ rzdk gq'fvT{; eod/ jB fJ; d/ Bkb
ftd/S ftu nkJ/ j'J/ pj[s/ gzikph nypko tko j'bh d/ fdBK ftu eJhnK Bkb tkgo ftu j't/ sK d[Bhnk dh ypo eh ofjDh eZN/ nkbk efjzdk n?A Bh gqXkB j[D
jh fijV/ nfijk wkVk ;kwkB yohdd/
yohd e/ p/SZe BjhA gVQBr/, go gZp ;" dk B'N s{z d/. wod/ B{z nZe uZpDk
iKdk j? . j? . fJB;kB T[; ;w/A fJT[¦ wfj;{; eodk
jB, T[j ;ko/ jh nkgD/ ;ZfGnkuko dk
ftu rbk; bkT[D zo{o ikDr/ . fJE'A j'bh d/ fdB ;B, fJe Sfjo dh fJe J/ fit/A T[j nk;wkB ftu T[fvnk iKdk fgnk pkJh. e'b'A ;" dk B'N d/ e/
p/Vk eoB bZr/ j'J/ jB. rkfJe sK fe;/
gsk bZrdk j? fe gzikphnK ftu Sokp u[ekfJnk fco.

29
29
29 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
29 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
29 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
o'Ad/-e[obkT[Ad/ o'fjzfrnk w[;bwkBK bJh
o'Ad/-e[obkT[Ad/ o'fjzfrnk w[;bwkBK bJh
o'Ad/-e[obkT[Ad/ o'fjzfrnk w[;bwkBK bJh
o'Ad/-e[obkT[Ad/ o'fjzfrnk w[;bwkBK bJh
ikgkB
ikgkB u f;oc 7 fwzN u f;oc 7 fwzN u j[zdh j? p[b/N No/B dhu j[zdh j? p[b/N No/B dh o'Ad/-e[obkT[Ad/ o'fjzfrnk w[;bwkBK bJh
ikgkB
ikgkB 'u f;oc 7 fwzN u f;oc 7 fwzN 'u j[zdh j? p[b/N No/B dhu j[zdh j? p[b/N No/B dh
ikgkB u f;oc 7 fwzN u j[zdh j? p[b/N No/B dh
w;hjk pD/ f;Zyf;Zy , fJzM ehsh ik ojh j? wdd, fJzM ehsh ik ojh j? wdd
w;hjk pD/
w;hjk pD/ f;Zy , fJzM ehsh ik ojh j? wdd
w;hjk pD/ 'f;Zyf;Zy', fJzM ehsh ik ojh j? wdd, fJzM ehsh ik ojh j? wdd
w;hjk pD/
;ckJh, fJBQK y{phnK eo e/ th j? w
;ckJh, fJBQK y{phnK eo e/ th j? w
;ckJh, fJBQK y{phnK eo e/ th j? w
;ckJh, fJBQK y{phnK eo e/ th j? wSj{oj{o j{oj{o j{o
;ckJh, fJBQK y{phnK eo e/ th j? w























N'ehU (fpT{o') ikgkB nkgDhnK eJh y{phnK eo e/ d[Bhnk ftu wSj{o j?. fJ;
d/S dh ;G s'A nfjw y{ph fJj j? fe fJZE/ jkJh ;ghv o/b B?ZNtoe bk-itkp j?.
Ykek (fpT{o') fwnKwko 'u o'fjzfrnk e[obkT[Ad/ o'fjzfrnk w[;bwkBK bJh f;Zy 'u ofj oj/ jB. T[BQK dZf;nk fe pzrbkd/
ikgkB dhnK fJBQK y{phnK ftu fJZE'A dh p[b/N No/B th Skwb j?, i' fe fJe xzN/
w[;fbw GkJhuko/ d/ b'e fJ; ;w/A tZvh GkJhuko/ d/ b'e w;hjk pD e/ T[BQK dh S ;oeko o'fjzfrnk w[;bwkBK bJh
ftu 200 s'A 250 feb'whNo dk ;co s?n eodh j?. e[M nfijh jh ocsko T[; dh
w[Seb 'u jB. fwnKwko 'u ikoh fjz;k ;/tk eo fojk j?. ih jK, fJ; ezw 'u ;G T[Zfus zwhB T[gbZpX eotk d/t/ sK
;ckJh ftt;Ek ftu th j?, i' fe wji 7 fwzN 'u g{oh eo bJh iKdh j?. fJZE/ N/oB
ns/ c"i d/ nZfsnkuko s'A puD bJh s'A nZr/ j? e"wKsoh n?ZBH ihH UH 'ykb;k T[j ghVs b'eK bJh ;[oZfyns ns/
b/N Bk j'D dh fJe nfjw tiQk fJj jh j?. i/eo No/B b/N j[zdh j? sK T[; dk NkJhw
o'fjzfrnk w[;bwkB pzrbkd/S 'u SoB J/v', fi; dk we;d d[Bhnk Go d/ ;EkJh SoDkoEh xoK dk fBowkD
wji 36 ;?fezv j?. No/B dh ;kc-;ckJh d/ ezw B{z ikgkB ftu '7 fwzN fSBek;/B
b? oj/ jB. fJe gk;/ fwnKwko j?, i' fe ;zeNrq;s d/SK 'u ik e/ ghVs b'eK dh eoBr/. nwogqhs B/ fejk fe ;kvh Nhw
EhJ/No;' efjzd/ jB. No/BK B{z ;kc eoB dh fzzw/tkoh 'N/;/Jh' e'b j?. T[; d/ toeo
o'fjzfrnk BkrfoeK B{z nkgD/ d/S s'A yd/ wdd eoBk. ykb;k J/v d/ vkfJo?eNo 9 ;szpo B{z jh pzrbkd/S gj[zu rJh ;h.
No/B d/ N'ehU gj[zuD s'A gfjbK gj[zu iKd/ jB. jo/e ;hN d/ eto pdb/ iKd/ jB
V fojk j?, sK d{i/ gk;/ ftSt GkJhuko/ nwogqhs f;zx B/ fejk fe ;kvh ;G s'A n;hA fJBQK b'eK bJh ;kc gkDh ns/ ykD/
ns/ eZgV/ Bkb ;kc ;ckJh ehsh iKdh j?.
d/ b'e T[BQK dh wdd bJh jo ;zGt e'fSS gfjbh sozhj j? fe p/xo b'eK B{z o'Nh- dh ftt;Ek ftu bZr/ jK. T[BQK fJj th
dZ;D:'r j? fe N'ehU ;N/SB 'u fdB Go 'u seohpB 210 tko p[b/N No/B
ftu bZr/ jB. j[D sZe 3 bZy s'A tX gkDh w[jZJhnk eotkfJnk ikt/. T[BQK dZf;nk fe w?A ed/ BjhA d/fynk fe gkDh
nkT[AdhnK-iKdhnK jB. jo No/B dk o[ZeD dk ;wK 12 fwzN j[zdk j?. jo e'u 'u
o'fjzfrnk w[;bwkB ;w[zdoh o;fsUA dZf;nk fe ;kvh Nhw pzrbkd/S g[Zih j? ghD Bkb jh fJBQK b'eK B{z fJzBh okjs
toeo ebhBo ezw tzv b?Ad/ jB ns/ s?n ;w/A ftu ezw g{ok eo e/ pkjo nk iKd/
pzrbkd/S ftu SoB b? u[Ze/ jB. o'Ad/- ns/ fiZE/ o'fjzfrnk SoDkoEhnK e?AgK fwb ojh j?.
jB.






MR. LUKE FOLEY DIWALI

3 3 3 3 30 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw
gZEo d/ r'b-r'b nzv/ fdzdh j? fJj
gZEo d/ r'b-r'b nzv/ fdzdh j? fJj
gZEo d/ r'b-r'b nzv/ fdzdh j? fJj
gZEo d/ r'b-r'b nzv/ fdzdh j? fJj
o[Z;h j'Jh gq/fwek B{z wBkT[D bJh fJ;
o[Z;h j'Jh gq/fwek B{z wBkT[D bJh fJ; y; B/
o[Z;h j'Jh gq/fwek B{z wBkT[D bJh fJ; y; B/y; B/
o[Z;h j'Jh gq/fwek B{z wBkT[D bJh fJ; gZEo d/ r'b-r'b nzv/ fdzdh j? fJj
o[Z;h j'Jh gq/fwek B{z wBkT[D bJh fJ; Sy; B/y; B/
uNkB, ftfrnkBh th gJ/ ;'uK
uNkB, ftfrnkBh th gJ/ ;'uK
uNkB, ftfrnkBh th gJ/ ;'uK
uNkB, ftfrnkBh th gJ/ ;'uK 'uu uu u
ngDkfJnk nfijk sohek fe jo e'Jh d/ foj? uNkB, ftfrnkBh th gJ/ ;'uK
ngDkfJnk nfijk sohek fe jo e'Jh d/ foj?
ngDkfJnk nfijk sohek fe jo e'Jh d/ foj? Skpkkpk kpkkpk kpkShh hh h
ngDkfJnk nfijk sohek fe jo e'Jh d/ foj?
ngDkfJnk nfijk sohek fe jo e'Jh d/ foj?
nfijk eoBk ukj[zd/ ;B fi; B{z T[BQK
dh n?e; gq/fwek B'fN; eo/. T[BQK
dZf;nk, w?A T[; B{z dZ;Dk ukj[zdk jK fe
w?A T[; B{z fezBk fgnko eodk jK. w?A
ukj[zdk jK fe T[j w/ok fgnko d/y/ ns/
fco c?;bk eo/ fe T[; B{z w/oh fzzdrh
ftu ofjDk j? iK BjhA. w?B{z gsk j? fe
w/oh irQk T[Zs/ e'Jh j'o j[zdk sK T[j T[;
B{z wBkT[D bJh c[Zb G/idk, w?;/i eodk
iK fuZmhnK fbZydk go fJ; Bkb uhzK
j'o yokp jh j[zdhnK jB.
;'Sb whvhnk T[Zs/ fbT{e d/ fJ;
nB'y/ c?;b/ B{z b? e/ tZy-tZy soQK dhnK
gqshfefonktK d/yD B{z th fwb ojhnK
jB. fe;/ B{z fJj p/jZd o'w?AfNe bZr fojk
j? sK fe;/ B{z e[M fznkdk jh nihp.
fJe c/;p[Ze :{zo B/ fbfynk fe nZi th phfizr (fpT{o') e[dos d/ eJh ojZ; nZi th nDgSks/ ns/ nD;[bM/ jB.
nfij/ b'e d[Bhnk ftu jB- i' p/jZd fJBQK ftu'A e[M ojZ;K B{z G{-ftfrnkBh bZG b?Ad/ jB idfe e[M ojZ; y[d-p-y[d
o'w?AfNe jB! fe;/ B/ fejk, i/eo s[;hA gqrN j' iKd/ jB. e[dos dk nfijk jh fJe ni{pk uhB ftu ;kjwD/ nkfJnk j?.
fe;/ B{z fgnko eod/ j' sK s[;hA T[; B{z fJZE/ fJe uNkB fwbh j?, i' gZEo d/ nzv/ fdzdh j?. fJj p/ikB uNkB jo 30 ;kb
pknd gZEo d/ r'b-r'b nzv/ fdzdh j?.
tkg; gkT[D bJh e[M th eo ;ed/ j'-
'ukB-vkB' BK Bkb wSj{o j? fJj uNkB
SkpkS! T[E/ jh fJe n"os B/ NftNo T[Zs/
pfo;Nb (fpT{o') fJj fe;/ o'w?AfNe B{z fsnko BjhA j' iKdh. 34 ;kb d/ fbT{e
fJj uNkB uhB d/ fenkBzBkB p[o'Jh ns/ fwnkU BK d/ ;tkfJsSk;h y/so ftu
fbfynk,n"osK B{z th g[oSK B{z SZvD dk
fcbw dk ;?N BjhA ;r'A fJzrb?Av d/ B/ 4 wjhB/ g[okBk foSsk N[ZND s'A ;fEs j?. fJ; uNkB dh bzpkJh 20 whNo ns/ T[ZukJh 6 whNo j?. fJ; uNkB d/
nfXeko j?. whvhnk th fJ; ;Nkfezr
pfo;Nb Sfjo dh ;ZukJh j?. fbT{e pknd nkgDk fJj fwSB S[o{ ehsk. T[BQK nzdo'A nzv/ fij/ fueB/ gZEo j"bh-j"bh T[ZGod/ j'J/ jo 30 ;kb pknd pkjo nk
tkb/ toskU B{z o'w?AfNe pDke/ g/S eoDk
jktov BK dk Sy; fJe ;zrhseko j? pfo;Nb g';N Bkb rZbpks ftu fejk,
fvZrd/ jB. fJ; B{z 'ukB-vkB' fejk iKdk j?. wzdkfoB GkSk ftu fJ; dk wsbp
pzd eo'. jkbKfe T[BQK B/ nkgD/ fJ;
ns/ T[BQK B/ Sfjo d/ ekbi rohB ftu i/eo fe;/ p[oh tiQk Bkb ;kvk po/enZg
j[zdk j? 'nzv/ pDkT[D tkbh uNkB'.
nfGnkB dk gq;ko ;'Sb whvhnk T[Zs/
fJj fgnkB' ;?ANo S[o{ ehsk. T[BQK dk j'fJnk j[zdk sK w?A nfijk BjhA eodk fJ; uNkB ftu'A fBeb/ eJh nzv/ 300 feb' sZe tzBh j[zd/ jB. fJj 30 s'A 60
efjDk j? fe T[j T[d'A sZe brksko go fJ; ;w/A w/o/ fdwkr ftu fJe fJjh th ehsk ;h, fJ; bJh b'eK B{z bZr fojk ;?ANhwhNo ftnk; d/ j[zd/ jB. ;EkBe b'e fJBQK gEohb/ nzfvnK B{z S[ZG wzBd/ jB.
fgnkB' tikT[Ad/ ofjDr/ id'A sZe T[BQK uhz j? i' w?A eo ;edk jK. j? fe T[BQK dk we;d gpbhf;Nh gkT[Dk T[BQK w[skpe fJj nzv/ uzrh fe;ws fbnkT[Ad/ jB. fJ; bJh T[j fJBQK nzfvnK B{z
dh n?e; gq/fwek T[BQK B{z d{ik w"ek d/D fbT{e dk efjDk j? fe T[j e[M j?. u[Ze e/ nkgD/ xo b? iKd/ jB. fJjh ekoB j? fe ;oekoh s"o 's/ j[D sZe f;oc 70
gZEo d/ nzv/ jh ;[oZfyns oZy/ ik ;e/ jB.
ftfrnkBhnK B/ ehsk fJj dkntk
jZvhnK dk YKuk ofj rJh ;h fJj e[Vh, fJe ;[gB/ B/ fJzM pdb fdZsh f
jZvhnK dk YKuk ofj rJh ;h fJj e[Vh, fJe ;[gB/ B/ fJzM pdb fdZsh f ftfrnkBhnK B/ fJ; uNkB dk e[M ojZ; ;[bMk fbnk j?. vkeNo tKr S/Ar:kB
jZvhnK dk YKuk ofj rJh ;h fJj e[Vh, fJe ;[gB/ B/ fJzM pdb fdZsh f
jZvhnK dk YKuk ofj rJh ;h fJj e[Vh, fJe ;[gB/ B/ fJzM pdb fdZsh f
jZvhnK dk YKuk ofj rJh ;h fJj e[Vh, fJe ;[gB/ B/ fJzM pdb fdZsh fzzdrhzdrh zdrhzdrh zdrh
B/ nkgDh feskp ';e/oh cB'w/Bk' ftu dkntk ehsk j? fe fJj gZEo d/ fJj nzv/
e?bShnw ekop'B/N eDK Bkb fwb e/ pD/ jB. 50 eo'V ;kb gfjbK fJj gqfefonk
;h . bkok w[skpe T[j fJzBh d[pbh j'
;w[zdo ftu j'Jh ;h ns/ fco ;wK phsD 's/ fJZE'A fJe gjkVh fJbkek T[Gfonk.
rJh ;h fe T[; B{z pZfunK d/ ;?eSB u'A
e?bShnw d/ pD/ fJj r'b/ uNkB d/ nzdo ofj rJ/, i' ;w/A-;w/A 's/ pkjo fBebd/
jh eZgV/ fwbd/ ;B . e[VhnK d/ ;?eSB
jB. jkbKfe fJ; dknt/ d/ pkti{d j[D th fJj ojZ; j? fe fJj r'b/ fBSfus ;w/
ftu eZgV/ T[; B{z tZv/ fcZN BjhA p?md/
A wro'A jh pkjo feT[A nkT[Ad/ jB ns/ fJj fJzB/ tXhnk r'b fet/A j[zd/ jB<
;B . T[; w[skpe w?A fJj ;'funk th
BjhA ;h fe nfijk eoe/ w?A nkgD/ nkg
e'bzphnk dh fJ; Mhb ftu j? ;'Bk jh
e'bzphnk dh fJ; Mhb ftu j? ;'Bk jh
e'bzphnk dh fJ; Mhb ftu j? ;'Bk jh
e'bzphnk dh fJ; Mhb ftu j? ;'Bk jh
e'bzphnk dh fJ; Mhb ftu j? ;'Bk jh
B{z JhfNzr fv;nkovo dk fSeko pDk
ojh jK . T[; B/ dZf;nk fe fJ; s'A pknd
T[; B{z f;o dod, tkbK dk MVBk, uZeo
;'Bk, j koK b'eK dh b? u[Zek j? ikBkoK b'eK dh b? u[Zek j? ikB
;'Bk, j
;'Bk, j koK b'eK dh b? u[Zek j? ikB
;'Bk, jzkoK b'eK dh b? u[Zek j? ikBkoK b'eK dh b? u[Zek j? ikB
;'Bk, j
nkT[Dk ns/ uwVh dk ozr pdbD soQK
dhnK uhzK j'D bZrhnK, fi; ekoB
T[; B{z nkgD/ tkb sZe eNkT[D/ gJ/
;B . n?vbN dk Bkowb jkoN o/N gqsh
fwzN 60 s'A 100 j[zdk j?, id'A fe bkok
dk 33 ofj frnk ;h . ewz'o ;oho d/
ubd/ wkBf;e phwkoh fJzBh tXh fe bkok
fvgq/SB dk fSeko j' rJh ns/ T[; B{z
nkgDh fzzdrh Bkb th fgnko ysw j'D
bZrk .
n?bpoh (fpT{o') nk;No/bhnk dh gkT[D/ g?Ad/ ;B pZfunK d/ eZgV/
pugB d/ ;[gB/ B/ pdbh fzzdrh
ofjD tkbh No/Bh g?okw?vhe bkok fpSg n?bpoh n?BH n?;H vpfbT{ dh ofjD
bkok B/ dZf;nk, pugB s'A
B/ n?B'o?e;hnk 's/ nkgDh fzzdrh dh tkbh bkok B/ dZf;nk fe d[pbk ofjD
g?okw?vheb pBD d/ ;[gB/ B/ w/oh fzzdrh
ejkDh S/no ehsh j? . T[; B/ dZf;nk dh ukjs ftu T[j fJ; JhfNzr
pdb fdZsh. fJ; dh gVQkJh bJh fcNB?;
fe 17 ;kb dh T[wo ftu T[j JhfNzr fv;nkovo dk fSeko j'Jh . bkok B{z
N/;N zo{oh ;h ns/ fJjh w/oh fzzdrh dk
fv;nkovo dk fSeko j' rJh ;h . w'N/ fbg pkw brkT[D, fJZE'A sZe fe s/b
NofBzr g[nkfJzN ;kps j'fJnk . fi;
j'D d/ vo s'A T[; B/ ppbrzw ykDk ns/ S{jD 's/ th nfijk bZrdk ;h fe fit/
s'A pknd fJe ;kb ftu bkok B/
fbg pkw sZe brkT[Dk SZv fdZsk ;h . A fJ; Bkb T[; dh pkvh ftu c?N tX
e'bzphnk (fpT{o') ne;o id'A fe;/ fJfsjkf;e irQQk iK Sfjo dh y'i j[zdh j? sK
zpod;s foetoh ehsh ns/ d/yd/ jh
jkbs fJj j' rJh ;h fe bkok dk Gko ikt/rh . w'Nk j'D d/ vo s'A T[; B/
b'eK d/ wB ftu ;G s'A gfjbk fynkb T[ZE/ S[g/ yikB/ dk nkT[Adk j?. fJj yikBk
d/yd/ T[; B/ nfijh fcro jk;b eo
nZXk j' u[Zfenk ;h go g?okw?vhe pBD nkgDh vkJhN ftu whN, po?v, v/oh
fe;/ th o{g ftu j' ;edk j?. nfijk jh fJe fJbkek e'bzphnk ftu ;h, i' ;'B/ Bkb
d/ ;[gB/ B/ T[; B{z BthA fizdrh fdZsh . gq'veN ns/ cb sZe ykDk pzd eo fdZsk bJh .
Gfonk ofjzdk ;h. T[ZE'A dh fwZNh th ;'Bk jh ;h. fJ; bJh T[ZE'A dk okik ;'B/ dh G;w
Bkb BjkT[Adk ;h.
fJj 44 ;kbk n"os pDh gfjbh 'fw; tQhbu/no e?B/vkfw; tQhbu/no e?B/vk' j?okBh dh rZb j? fe nZi e'bzphnk ftu fJ; fJbke/ dk Bkw' fBSkB BjhA j? go
fJj 44 ;kbk n"os pDh gfjbh fw; tQhbu/no e?B/vk
fJj 44 ;kbk n"os pDh gfjbh fw; tQhbu/no e?B/vkfw; tQhbu/no e?B/vk
fJj 44 ;kbk n"os pDh gfjbh
fJj 44 ;kbk n"os pDh gfjbh
b'e nZi th T[; fJbke/ B{z bZGD dhnK e'fSSK eod/ jB. nZi d/ ;w/A ftu jzkoK
b'e fJ; fJbke/ d/ yikB/ d/ uZeo ftu nkgDh ikB rtk u[Ze/ jB.
N'oKN' (fpT{o') tjB fezr (44) fijVh fe ngkji n"os j?, fi; ekoB T[j
fJfsjk;ekoK w[skpe e'bzphnk ftu n?ZbH v'okv' BK dk fJe S'Nk Sfjo ;h,
s[o-fco BjhA ;edh ns/ tQhbu/no dk fJ;s/wkb eodh j?. id'A fJe d';s B/
fiZE'A dh fwZNh ftu ;'Bk Gfonk ;h. fJZE'A dh w[fJ;ek iksh d/ b'e fJe nihp o;w
tjB fezr B{z ;[Mkn fdZsk fe T[j feT[A Bk fJe fpT{Nh ezN/;N 'u fjZ;k bt/. go
okjhA nkgDk okik u[Dd/ ;B. fJ; nihp o;w sfjs okik pBD tkb/ ftnesh B{z
fJj ;[Mkn tjB B{z uzrk Bk bZrk.
r[nkNftNk Mhb 's/ fbikfJnk iKdk. gfjbK T[; ftnesh d/ ;oho 's/ ;'B/ dh G;w
tjB fgSb/ jcs/ jh t?Be{to nkJh ;h. fJE/ jh T[; B/ fJe 'fw; tQhbu/no
orVh iKdh, fco T[; B{z ;'B/ ns/ ehwsh gZEoK Bkb bZd fdZsk iKdk. fJ; wro'A
e?B/vk' d/ gq'rokw 'u fjZ;k fbnk ns/ fiZsh th. T[; B/ fejk fe, ''JhwkBdkoh
T[; ftnesh B{z Bdh ftu BjkT[D bJh fbikfJnk iKdk. i' b'e Bdh feBko/ yVQ/
Bkb w?B{z fJj :ehB BjhA ;h fe fJj ;G e[M w/o/ Bkb j'fJnk.'' go id'A gfjbh
j[zd/ T[j Bdh ftu ;'Bk ;[ZNd/ ofjzd/.
fw; thbu/no e?B/vk w[ekpb/ dh i/s{ dh x'SDk s'A gfjbK T[j pj[s xpokJh j'Jh
j"bh-j"bh ;wK phsD 's/ ;'B/ dk fJj Sfjo ns/ T[ZE/ ofjD tkbh iBiksh
;h. go id'A T[; B{z i/s{ n?bkB fdZsk sK T[; dh y[Sh dk e'Jh fNekDk Bk fojk.
rkfJp j' rJh go T[BQK dk ;'Bk n?ZbH v'okv' yikB/ dk o{g XkoB eo frnk. fJ;
fi; Bkb T[; B/ gfjbh 'fw; tQhbu/no e?B/vk' dk fyskp nkgD/ BK ehsk.
yikB/ dh y'i ftu j[D sZe eJh b'eK dh ikB ik u[Zeh j?. pkti{d fJ; d/ b'e nZi
tjB B/ dZf;nk fe T[j nrb/ wjhB/ 'fw; tQhbu/no tobv' d/ gq'rokw 'u th
fjZ;k bt/rh. fijVk fe tko;k, g'b?Av 'u j' oj/ jB. fJ; w[ekpb/ 'u 23 j'o th fJ; yikB/ dh y'i ftu bZr/ jB.
gqsh:'rh fjZ;k b?Dr/, fijV/ fe 15 d/SK Bkb ;pzX oZyd/ jB. n?ZbH v'okv' d/ yikB/ bJh j[D sZe eJh w[fjzwK ubkJhnK rJhnK. fJBQK w[fjzwK
tjB B/ gZsoekoK Bkb rZbpks d"okB fejk fe pj[s y[S fe ngkji j'D d/ d"okB b'eK B{z r[nkNkftNk Mhb sK fwb rJh, fi; ftu ;'Bk ;h go T[j Sfjo BjhA
pkti{d th d[Bhnk T[; B{z ikDdh j?. w?A T[BQK b'eK dk XzBtkd eoBk ukj[zdh jK, fwfbnk. fJj Sfjo fwZNh dh fe; gos ftu j? fJ; pko/ jkb/ sZe e'Jh ikDekoh
fiBQK B/ w?B{z T[sSkfjs ehsk. BjhA.

31
31
31 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
31 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
31 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
jk;/ s/ jzM{
jk;/ s/ jzM{ gzikp nfijk nkr{ bZG fojk j? i' fjZe dh uh; ikD/
jk;/ s/ jzM{
jk;/ s/ jzM{
jk;/ s/ jzM{
gzikp nfijk nkr{ bZG fojk j? i' fjZe dh uh; ikD/
gzikp nfijk nkr{ bZG fojk j? i' fjZe dh uh; ikD/
gzikp nfijk nkr{ bZG fojk j? i' fjZe dh uh; ikD/
gzikp nfijk nkr{ bZG fojk j? i' fjZe dh uh; ikD/
T[j ;how/A gh ikt/. fJj th fdB nkT[D/ g?o iwkJh gkoNhnK B/ th ed/ eo e/ nk; fgnk; ;G B{z fsnkrDh gT{ nzdo{Bh jkbks j'o th yokp eo fdZs/
;B b'e'! fe xoK s'A T[whdK b? e/ BjhA ;h ftykfJnk . gzikp d/ b'eK s'A u'DK sZe. BjhA sK GNe/ b'e nkgDh jB. rKXh s/ ykb;k fdZbh d/ B/sktK
nkfJnK B/, xo B{z f;gkjhnK s'A o'bh fJZe tkoh gkobhw?AN dhnK uko ;hNK woih th eo ;ed/ jB. gzikp u 13 dk gzikp T[Zgo epzk ;theko BjhA
gZr s/ frZN/ r'fvnK s/ iyaw xo B{z pDh j'Jh fJj gkoNh jtk Bkb fiZs ;hNK 's/ nkJ/ BshfinK B/ nekbh- eod/. gzikp d/ b'e e'Jh sh;ok okj
b? e/ ikD/ ;B. ikD fgZS'A fJj ;wM p?mh j? fe j[D Gkigk dh wkVh ekor[zkoh ftykJh j?. bZG oj/ jB go fJe-d{;o/ T[Zgo d'S
B"itkB gzikp d/ e?b/c"oBhnK 'u'A gzikp dk oki ;kvh i/p ftZu j?. t'NoK B{z nkw nkdwh gkoNh fJe BtK brkD Bkb gkoNh ewz'o j' ;edh j?.
ftd/S GZiDk ukj[zdk j?. j[Bowzd, pkehnK s'A tZyokgD fJ; gkoNh dk wkvb fwfbnk j?. b'e ;Gk u'DK B/ nekbhnK ekro;hnK B{z ih
ftfrnkBh, feosh, seBheh w[jkos fJj j? fe T[BQK d/ nkr{ oki fwbD gzikp u pdbkn d/ ;ze/s io{o fdZs/ nkfJnk nkyD bJh pkjK y'bQh fcod/
tkb/ p/o[zrko B"itkBK dhnK YkDhnK fgZS'A nj[d/ b?D B{z bVd/ jB, fJj jB. sKjh gzikphnK B/ nkw nkdwh jB s/ vkeNo dbihs tor/ b'eK B{z
gfjbK jh r[ZEw r[ZEh j'Jh ik oj/ jB. gkoNh B{z xo p{jk y'b fpmkfJnk j?. xo'A s'oh iKd/ jB< fJzi gkoNhUA pkjo
vk nwoihs NKvk (f;vBh)
vk nwoihs NKvk (f;vBh)
vk nwoihs NKvk (f;vBh)
vk nwoihs NKvk (f;vBh)
vk nwoihs NKvk (f;vBh)
w?A ;kfonK Bkb rZbK ehshnK jB s/ vkL dbihs f;zx tor/ nkr{, fi; eZYh ikD Bkb eh jk;b j't/rk< fes/
gzikp fJ; t/b/ ni/jk nkr{ bZG
fJj Bk j't/ fe oDihs f;zUA fco
job-job fcodhnK BShb/ gdkoEK fejk fe d';s' ob fwb N[o'-go wzB/ B/ b'e ;Gk u'D 'u u'yhnK t'NK jk;b
fojk j? i' T[; dh fjZe dh uh; ikD/,
dopko nk bkt/.
d/ ;/tB ns/ s;eoh 'u Skwb, sK ;jh. id'A uko ;hNK fiZs/ ;h T[j ehshnK ;B s/ fi; B{z gkoNh dh
Ujdh T[Arbh cV/. B/sktK dh th
gzikp dh nkg B{z fJ; t/b/ bZsK
ngokXh wkchnk ftZu Skwb j' ojhnK ;wK pj[s fgZS/ ofj frnk j?. X{oh T[Zg nB[Sk;Bh ew/Nh dk u/now?B pDkfJnk
nkg; u th d"V j? fe fe;/ Bk fe;/ fyZuD dh pikJ/ f;o i'VB dh io{os
jB. nkw b'eK, fe;kB, feosh, u'D u nkw nkdwh gkoNh dh ftXkB frnk ;h, B{z th gkoNh s'A pkjo dk
soKQ n/sehA pkih io{o wkoh ikt/. j?. BjhA sK fJj d{;ohnK gkoNhnK
w[bkiwK, p/o[zrkoK, n"osK, pz[orK d/ ;Gk ftZu iVQ bZr ;edh ;h-pE/ok o;sk fdyk fdZsk frnk. sh;o/ pdb
nkw nkdwh fGqSNkukoh, okiBhse torh jh pD e/ ofj ikt/rh. fJzia
w;fbnK dh ;oeko B{z e'Jh fuzsk BjhA fejk e'Jh Bk wzfBnk. dh sbkS eod/ gzikp d/ b'e p/jZd
;fGnkuko s'A nZfenk fgnk j? s/ T[j gzikphnK Bkb pj[s tZvk X'yk j't/
j? Bk jh e'Jh ;o'eko j?. XB, pkj{pb, fdZbh dh u'D fi; gkoNh B/ ;Zso fBokS s/ jkb'A-p/jkb j'J/ Bzo nk oj/
bVQ bZG fojk j? fi; B{z cVQ e/ T[j rk. fJ; t/b/ gzikp œnkg• B{z rb
b'e b[GkT{ BknfonK d[nkb/ gzikp ftZu'A ;skjm ;hNK Bkb fiZsD dk jB. nkw nkdwh gkoNh tZb'A csfjrVQ
fJ; jbks s'A fBiks gkt/. nkw bkT[D s/ d{;ohnK gkoNhnK B{z bKG/
okiBhsh e/Adfos j?. fJfsjk; f;ofink ;h, T[j fdZbh dh ;kfjp s'A b'e ;Gk w?Apo jfozdo ykb;k eoB bJh fsnko p?mk j?.
nkdwh th nkJh gh, tzStkdh, ns/
gzikp nzdo nkw nkdwh gkoNh d/ nkgDh ;oeko B{z dyb ekoB th ubk s/ gfNnkbk s'A b'e ;Gk w?Apo vkL s/ jK nZi tork i'S fco t/yD B{z
nc;oSkjh dh okiBhse ns/
gq'rokw s'A e[M BthA feoB dh nk; j?. ojh j?. go gzikp d/ d{b/ fJj ;wMd/ Xowtho rKXh B{z gkoNh fto'Xh BjhA i/ bZGDK- :kd oZfyU!
gqSk;fBe ;fGnkuko eo e/ ;ZskXkoh
nkw nkdwh f;Z;Nw pdbD s/ jB fe fdZbh d/ z'o Bkb uzvhrVQ ik rshftXhnK ekoB w[nZsb eo fdZsk fJj t/bk fsnkr dk j?-;[gB/ tZv/
wdkohnK B/V/ Y[e BjhA ;ed/. gzikp eo', BjhA sK wkVhnK BhsK fBZehnK
dh okiBhsh ftZu b'eszsoh doSB' okiBhse ;fGnkuko u spdhbh dh p?mKr/. J/;/ bJh T[j j[D/ s'A jh ;ko/ frnk j?. T[BQK dZf;nk fe fJBQK d'tK
;'uK gzikp d/ ;ko/ T[D/ ykp o[b fwZNh
T[whd d/y fojk j?. i' woiah efj bU nkg' ftZu wzsoh s/ w[Zy wzsoh dhnK nkr{nK B/ gfjbK th eJh w[ZfdnK B{z
ftyktk jh pD u[Zek j?. fiZE/ nkw
u fwb ikDr/. v[Zp fojk j? gzikp.
ni/ sZe gzikp u n;hA fJZe j'o Grs e[o;hnK fyZuh fcod/ jB. jo e'Jh fJZe b? e/ gkoNh dh ;hBhno bhvofSg
nkdwh B/V/ th BjhA cVe ;edk fJj
fJjd/ dfonktK dh g[eko ;[D', fJjdh
f;zx iK e/iohtkb d/ eZd dk B/sk d{;o/ s/ sho f;zBhQ p?mk j?. ybkc w'ouk y'fbQnk ;h s/ pkpk pekbk
oki dopko pD frnk j? j[D. jZeK
fwZNh eh efjzdh j?-T[jdh ;[D'-Ujdh
BjhA g?dk eo ;e/. gkoNh d/ e[Zb uko w?Apo gkobhw?AN fty/ fJBQk tZb'A tZyoh ekBcoz; eoe/
dh rZb eoB tkfbnK d/ vKrK g?AdhnK nkpo{ tZb Mke'-
fdZbh u i' nkw nkdwh gkoNh B{z jB s/ T[j fJ; gkoNh dh bhvofSg d/ gkoNh fybkc fpnkBpkzh s/ fsZy/
jB. c'eh S[nos bkbu t?o fto'X
uVQdh ebk tkbh fiZs jk;b j'Jh, ezNo'b ftZu BjhA bZrd/. gzikp ftZu Spdh jwb/ ehs/ rJ/. gkoNh 'u uZb
b'e nkgD/ w"o GBk xo gosd/ B/ fsnkr'-BthA ghVQh dh ;[D'-
T[;B/ ;ko/ GkoshnK B{z nuzG/ ftu gk gkoNh YKuk fjZfbnk fgnk j?. gzikp ojh fyZu'skD s/ T[Eb-g[Eb ekoB
-noia eoB nkJ/. eJh 2 fdB fco SyShnsK jh gkoNhnK ;kidhnK
fdsk ;h fe eZbQ B{z iBw b?D tkbh dh okiBhsh eJh ozrK u trdh j?. gkoNh dh ;{p/ 'u gfjbK tkbh ;fEsh B/. t'NK o[ZyK B{z BjhA g?AdhnK-Bhns
g;bhnK B{z ;/e fdzd/ ofjzd/ jB, oki/
fJe fBwkDh s/ S'Nh i/jh gkoNh T[j gzikp d/ b'e i/ fJe tko fJe tfjD BjhA ojh s/ b'eK 'u gfjbK-gfjb i' s/ fsnkr d/ vZp/ God/ B/. bZrdk dk
d/ doSB eoB nkJ/. bckc/ u fbnKdk
e[M eo ftykJ/rh, i' tfoQnK s'A j'Ad ftZu tfj N[oB, zo{oh BjhA fe nrbh fJ; gkoNh dk gqGkt ;h T[j th xNdk sK j? fe ;wK nkT[D sZe ;ZG e[M mhe
N[Ze th GhV u fvZr e/ fpyo iKdk j?.
ftu nkJhnK f;nk;h s/ gZe/ s"o T[s/ tko th UXo jh N[oB. nj[fdnK dh Bzo nk fojk j? - fJ; B/ gkoNh d/ j' ikt/rk.
G[Zyh fjZe ;'udh j? fe ni/j/ oki/ d/

32
32
32 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
32 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
32 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
Multiculturalism creates a perfect spring day in Bankstown








































































Sydney, Bureau : Thousands language, their culture, their Macedonian, Chinese, they are a perfect symbol of what in the list of winners of the
of Bankstown children and their heritage and their ethnicity. Vietnamese, Indian, Nepalese Australia really is - a country poster competition on the theme
families took advantage of the “One of our most important and Scottish traditions. They where every single person is Water is Life run in conjunction
perfect spring weather to flock freedoms is that although we were joined by children of many valued, every single person is with the festival.
to Paul Keating Park to enjoy the come from different cultures we backgrounds in their Scouting special and every single person Mr Thuat, founder and
annual Multicultural Children’s are able to practice our language uniforms. brings something unique that president of the Children’s
Festival on Sunday 17th and culture freely and pass it on The Member for Lakemba and enriches our nation. That is why Festival organisation, thanked
September. to our children and grand- Shadow Minister for Education, Australia continues to be the Canterbury Bankstown Council,
This was the 19th festival children.” Jihad Dib, in his address, spoke very envy of the world”. Multicultural NSW and many local
organised by Mr Thuat Nguyen The Member for Bankstown, of the need to acknowledge and Meanwhile children of many sponsors who made the festival
who told the crowd during the Tania Mihailuk, also spoke at the respect our children “because different backgrounds featured a big success.
official opening: “This is a fun day event, telling parents and
for families because it is a to live in such a diverse Pallavi Sinha Selected as Finalist
children:”We are very fortunate
wonderful time to share different
cultural experiences, to be multicultural society. We speak
together and to have fun in sixty languages and practice one
harmony. The festival is a hundred and fifty cultures in this
wonderful contribution to the Bankstown region and it is
multicultural fabric of our society”. festivals like this that help
Representing the Minister for highlight why we are such a
Multiculturalism, Ray Williams, the blessed community”,
Member for Holsworthy, Melanie During the day children of all
Gibbons said during the official backgrounds performed
opening of the festival: “The traditional dances and songs
NSW Government is so proud of enthusiastically along with
our harmony and our difference. modern hip-hop and jazz numbers
Festivals like this break down in both community specific
barriers between communities groups and in mixed background
and allows us to enjoy the groups.
vibrancy of music, dance and They also engaged in kite-
entertainment that exists right making, face-painting and a host
here in our community”. of other fun activities.
The Shadow Minister for The spectacular children’s
Multiculturalism, Sophie Costis parade displayed the costumes Sydney, Bureau : Pallavi Sinha only finalist of Indian origin in the team, Angela Lynch, CEO,
told the gathering: “What you of many traditions including has been selected as a finalist of Legal category. Other finalists Women’s Legal Services
saw in the parade today was Aboriginal, Arabic, Russian, the 2017 Women’s Agenda are: Michelle Segaert, head of Queensland (WLSQ) & Alison
young children promoting their Philippine, Bosnian, Indonesian, Woolsey, Director of Diversity &
Leadership Awards. Pallavi is the EY Oceania Financial Services Law Inclusion, Clayton Utz

33
33
33 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
33 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
33 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
iko ftu cZ; frnk ;h e[Zs/ dk f;o, fJzM puh ikB
iko ftu cZ; frnk ;h e[Zs/ dk f;o, fJzM puh ikB bkgsk j'Jh fcbw fBowksk dh
iko ftu cZ; frnk ;h e[Zs/ dk f;o, fJzM puh ikB
iko ftu cZ; frnk ;h e[Zs/ dk f;o, fJzM puh ikB
iko ftu cZ; frnk ;h e[Zs/ dk f;o, fJzM puh ikB
bkgsk j'Jh fcbw fBowksk dh
bkgsk j'Jh fcbw fBowksk dh
bkgsk j'Jh fcbw fBowksk dh
bkgsk j'Jh fcbw fBowksk dh
;h go fJe fdB pZvh B/ nkgDk f;o
ShS/ d/ fp;e[N iko ftu c;k fbnk.
fwbh bk , e?B/vk , e?B/vk u ;'r dh bfjou ;'r dh bfjo
fwbh bk
fwbh bk , e?B/vk u ;'r dh bfjo
fwbh bkS, e?B/vk , e?B/vk 'u ;'r dh bfjou ;'r dh bfjo
fwbh bk
T[j y[d e'fSS eoB wro'A th fJ; ftu'A
pkjo fBeb BjhA ;h gk fojk.
pZvh d/ wkbe B/ ShSh ftu S?Ag{ gk
e/ T[; d/ f;o B{z pkjo eZYD dh e'fSS
ehsh go T[j ;cb Bk j' ;e/. nyho
T[BQK B/ ckfJo fvgkoNw?AN B{z c'B ehsk.
;{uBk fwbd/ jh n?Bhwb o?;feT{
N?eNheb n?vtkJhzo n?ANB fcbhg;
xo gj[zu/. T[j ikDd/ ;B fe i/ fe;/
v"rh dk f;o p'sb iK iko nzdo cf;nk
j?, sK T[; B{z fet/A pkjo eZfYnk ik
;edk j?.
iko ShS/ dk ;h fJ; bJh T[; B{z
s'fVnk BjhA ;h ik ;edk. fJ; soQK
eoB Bkb pZvh B{z ;ZN bZr ;edh ;h.
fJ; bJh fcbhg; B/ tZyok sohek
fpqN/B (fpT{o') gkbs{ ikBto xo j?. fJ;/ soQK dh sebhc dk ;kjwDk tofsnk. gfjbK T[BQK B/ pZvh dh rodB
d/ w?Apo tKr jh j[zd/ jB. fJBQK dhnK pZvh BK d/ gZgh d/ wkbe B/ ehsk. dh fYZbh ;feB B{z pkjo eZfYnk. fco
joesK fiZE/ wkbe ns/ T[; d/ gfotko gr ns/ fuj[nkj[nk gqiksh dh j"bh-j"bh fJe ezB pkjo eZfYnk ns/
B{z y[Sh fdzdhnK jB T[ZE/ fJBQK dh d[Zy- eo"; pohfvzr Bkb izw/ pZvh dh fco fJe jh MNe/ ftu g{ok f;o pkjo
sebhc fJBQK d/ wkbe B{z p/u?B eo fdzdh wk;{whns jo fe;/ dk fdb fiZs b?Adh eZY fdZsk.
fBT{:koe u th j[D gzikph Gku th j[D gzikph Gk k ftu j't/rk vokJhftzr N?;Nk ftu j't/rk vokJhftzr N?;N
fBT{:koe
fBT{:koe
fBT{:koe u th j[D gzikph Gk k ftu j't/rk vokJhftzr N?;N
fBT{:koe 'u th j[D gzikph Gku th j[D gzikph GkSk ftu j't/rk vokJhftzr N?;Nk ftu j't/rk vokJhftzr N?;N
fBT{:koe (fpT{o') fBT{:koe ftu gzikphnK
fpqfNS e'bzphnk (fpT{o') e?B/vk d/ ;{p/ fpqfNS e'bzphnk (phH ;hH) dh fNT{bk
dh tZvh frDsh tZ;dh j?. b'eK dh wzr B{z w[Zy
o'ie'ftu BK dh fcbw fBowksk dh bkS fwbh j?. e?B/vhnB g[b; w[skpe T[j bzp/
oZy e/ gzikph GkJhuko/ d/ b'e ;w/A-;w/A f;o
;w/A s'A bkgsk ;h. g[b; T[; dh Gkb 'u i[Nh j'Jh ;h. g[b; dk efjDk j? fe
;oeko B{z p/Bsh eod/ oj/. nZi s'A e'Jh fszB
o'ie'ftu d/ bkgsk j'D dh ikDekoh T[BQK B{z 12 ;szpo dh oks 9H00 ti/ fwbh ;h.
uko ;kb gfjbK gzikph GkJhuko/ dk fJe tcd
g[b; B/ dZf;nk fe o'ie'ftu dh bkS S[Zeotko d/o oks pokwd ehsh rJh. g[b; B/
fouwzv fjb fBT{:koe fJbke/ d/ n;?Apbh wkJhe
fejk fe ;kB{z fJj ikDekoh fdzd/ j'J/ v{zxk d[Zy j' fojk j? fe o'ie'ftu dh bkS B{z
fwbo B{z fwfbnk ns/ gzikph bkr{ eokT[D bJh
bZfGnk frnk. o'ie'ftu d/ c/;p[Ze g/z 's/ fJj ikDekoh fdZsh j?. fJ; ypo dh
g[oz'o wzr ehsh ;h. nkyo B{z ;[B/jk fwfbnk fe
ikDekoh fwbd/ jh e?B/vk 'u o'ie'ftu d/ ukj[D tkfbnK ns/ gfotko 'u ;'r dh
;G s'A gfjbK gzikph p'bh ftu vokJhftzr N?;N
bfjo j?.
b?D dh S[o{nks 168-35 o"et/n p[b/tkov dh
g[b; B/ dZf;nk fe 38 ;kbk fcbw fBowksk B/ N?e; w?;/i ehsk ;h fe T[; B{z
vhH n?wH th ftu ehsh rJh j?. fiZE/ b'Vtzd
fBw'Bhnk j' frnk j? ns/ T[j t?Be{to Nkg{ 's/ fJbki eotkT[D bJh ik ojh j?.
G?D Gok ik e/ fJj ;j{bs b? ;ed/ jB. fJ; d/
g[b; B/ dZf;nk fe T[; B{z nkyoh tko jo/ ozr dh eko 'u vokJht eod/ j'J/ d/fynk
sfjs gfjbK ;oeko s[jkv/ bJh d'GkShnk Gkt
frnk ;h. g[b; B/ fJ; rZb dh th g[SNh ehsh j? fe T[; B{z etkdok Nkg{ ns/
NoK;b/No dk gqpzX eo/rh. c/o tXdh wzr B{z
e?Agp?b Bdh B/V/ 7 ns/ 8 ;szpo B{z d/fynk frnk ;h go T[; s'A pknd T[; dk e'Jh
w[Zy oZy e/ ;ko/ g/go gzikph ftu fwbD bZr
nsk-gsk BjhA j?, T[; B/ nkgD/ gfotko Bkb th eJh fdBK s'A ;zgoe ekfJw BjhA
ikDr/.
ehsk.

34
34
34 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
34 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
34 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
Sydney West Indian Shop Milan Bazaar caught in massive blast






























Sydney, Bureau : Milan Bazaar Saini’s father passed away. This fire at his shop premises. For a and was speechless when saw but also a massive shock and
is an Indian Grocery store that was the biggest loss in his life. moment, he thought it could what had happened to his store. emotional breakdown. I am still
was established in 2009 by Shiv However with his father’s only be a small fire. It wasn’t until The cause of the fire was massive thankful to God that there was
Saini& Family. Coming from a blessings, he had to look forward he arrived at his shop he saw the blast on the floor above his shop no physical harm to any public or
background with zero experience and progress with his business. extent of the damage form the and reduced that top floor to employees.Finances can be
and only dreams to take their Milan Bazaar was carrying its fire. There were more than 14 ashes, along with collapsing the recovered but not physical harm.
venture forward, the Saini family business journey well until fire brigades at site with 50 fire roof above his shop and causing My belief is strong that we will
be back again shortly". His
kept faith and a positive attitude Thursday 14th Sep, 2017. fighters trying to settle the blaze all sorts of damage to his business success was result the
with plenty of hard work. When Suddenly at 2:30am, Shiv and the street was blocked to business. Police are still hard work of his entire family and
the shop was in its infancy, within received a call on his mobile from any public access. Shiv advised investigating the matter. Shiv facing such a disaster isn't easy
3 months of its opening, Shiv the police. He was advised of a that he was completely blank said “This isn't only a financial loss to absorb.


T[Zsoh e'ohnk d/ gqwkD{ jwb/ s'A pukt/rk fJj
T[Zsoh e'ohnk d/ gqwkD{ jwb/ s'A pukt/rk fJj 'e?f;Bhe?f;Bh' dk 2 dk 20 ;kbK bzpk ;co ysw, ;kbK bzpk ;co ysw,
T[Zsoh e'ohnk d/ gqwkD{ jwb/ s'A pukt/rk fJj
T[Zsoh e'ohnk d/ gqwkD{ jwb/ s'A pukt/rk fJj
T[Zsoh e'ohnk d/ gqwkD{ jwb/ s'A pukt/rk fJj
e?f;Bh dk 2 ;kbK bzpk ;co ysw,
e?f;Bh dk 2 dk 2 ;kbK bzpk ;co ysw, ;kbK bzpk ;co ysw,
e?f;Bh
?bNo, ehws 1 eo'V s'A th f
?bNo, ehws 1 eo'V s'A th f nkdknkdk
?bNo, ehws 1 eo'V s'A th f nkdk
S?bNo, ehws 1 eo'V s'A th f?bNo, ehws 1 eo'V s'A th fznkdknkdk SBh rqfj d/ T[go j'fJnk spkjBh rqfj d/ T[go j'fJnk spkj
Bh rqfj d/ T[go j'fJnk spkj
Bh rqfj d/ T[go j'fJnk spkj
Bh rqfj d/ T[go j'fJnk spkj
fi; s'A pknd ikgkB d/ b'eK 'u vo
e?f;Bh SBh rqfj d/ fJzBk B/V/ ikD tkbh
dk wkj"b j? ns/ T[Zso e'ohnk fi; soQK
gfjbh rZvh j?.
nkgDh gqwkD{ Sesh tXkT[Adk ik fojk
SBh dh x/o/ 'u n?ANo eod/ jh
j?, T[; d/ pko/ 'u oZfynk wkfjoK dk
e?f;Bh B/ r?; dh gfjbh gos ftukb/
efjDk j? fe T[Zso e'ohnk nkgDh
nkgD/ J/ANhBk B{z Xosh tZb'A ;orow
fwzkJhb Bkb 10 fwzN 'u jh ikgkB B{z
pDkJ/ oZyD bJh S'N/-S'N/ Xwke/ eoB/
spkj eo ;edk j?.
S[o{ ehs/. go fit/A-fit/A r?; dh gos
ckbnkT[N S?bNo pDkT[D tkbh
w'Nh j[zdh rJh sK SBh d/ x/o/ 'u gj[zuD
fJe ikgkBh ezgBh T[ek;k dk efjDk
s'A fJe fwzN nzdo jh Xosh Bkb e?f;Bh
j? fe b'e T[BQK e'b fznkdk frDsh 'u
dk ;zgoe N[ZN frnk. e?f;Bh d/ G/i/
fJj S?bNo yohdDk ukj[zd/ jB. T[BQK d/
nkyoh ;zd/S nk;No/bhnk 'u Bk;k d/
rkjeK 'u fznkdk frDsh T[BQK b'eK
J/ANhBk B{z fwb/.
dh j?, fiBQK B{z woB s'A vZo bZrdk j?.
spkj j'D s'A gfjbK e?f;Bh d/ e?wok
2009 s'A uZb oj/ fJ; fpzB?Z; 'u T[d'A
B/ SBh d/ uko'A gkf;U, SBh d/ uzB
nukBe tkXk j' frnk, id'A few i'Ar
NkfJNB ns/ J/;/b/v; dh nkyoh c'N'
B/ fJj n?bkB eo fdZsk fe T[BQK B/
bJh. e?f;Bh fwSB dh fwnkd 4 ;kb
tkfSzrNB (fpT{o') fgSb/ 13 ;kb
d[Bhnk dh ;G s'A skestko gqwkD{
s?n ehsh rJh ;h, go fJ; d/ uzr/
s'A SBh rqfj d/ uZeo bk e/ Xosh 's/
fwzkJhb pDk bJh j?. fi; Bkb fto'Xh
gqdoSB B{z d/yd/ j'J/ fJ; fwSB B{z 2
ikDekohnK G/iD tkbh g[bkV rZvh
N'ehU (fpT{o') T[Zsoh e'ohnk dk (fBT{ebhno S?bNo) pDk oj/ jB. fJBQK d/SK 's/ jwbk eo spkj eo d/Dr/. tko tXkfJnk frnk. i/eo e?f;Bh B{z
'e?f;Bh' S[Zeotko B{z SBh rqfj d/ T[go
skBkSkj few i'Ar UB jo d{i/ fdB gqwkD{ S?bNoK B{z ckbnkT{N S?bNo th few i'Ar d/ fJ; fpnkB s'A pknd jh SBh d/ x/o/ 'u ;[oZfyns o{g Bkb spkj
spkj j' rJh. fzeo:'r j? fe S[Zeotko
fi; soQK Bkb Sesh gqdoSB eo fojk fejk iKdk j?. ikgkB d/ b'e ;fjw rJ/ ;B. ikgkB Bk ehsk iKdk, sK fe;/ th fdB fJE/
;t/o B{z fJ; s'A f;rBb nkT[D/ pzd j'
j?, T[; Bkb eJh d/S vo/ j'J/ jB ns/ jkb jh 'u T[Zso e'ohnk B/ fJe 'u fBT{ebhno S?bNo dh ehws 1 eo'V
SBh d/ uzB Bkb Neok ;edk ;h.
rJ/ ;B. spkj j'D s'A 83 fwzN pknd
nkgDh ;[oZfynk bJh gqwkD{ S?bNo gqwkD{ fwzkJhb dk gohyD ehsk ;h, 40 bZy o[gJ/ oZyh rJh j?.
g[bkV rZvh dk nkyoh ;zd/S fe;/
Bk;k d/ ftfrnkBhnK sZe fJj
fsZyh nktkz tKr r{zi fojk ;h ns/
ikDekoh gj[zuh. fJ; d/ Bkb jh e?f;Bh
e?B/vk u gVB d/ fJZS[e j' sK j' ikU ;ktXkB, fes/ Bk j' ikU cou gVB d/ fJZS[e j' sK j' ikU ;ktXkB, fes/ Bk j' ikU co h fvroh d/ fh fvroh d/ f dk 20 ;kbK dk bzpk ;co ysw j' e?f;Bh d/ ikD s'A pknd ;koh ;"o
e?B/vk
e?B/vk 'u gVB d/ fJZS[e j' sK j' ikU ;ktXkB, fes/ Bk j' ikU cou gVB d/ fJZS[e j' sK j' ikU ;ktXkB, fes/ Bk j' ikU cozh fvroh d/ fh fvroh d/ fSeko!eko! eko!eko! eko!
e?B/vk
e?B/vk u gVB d/ fJZS[e j' sK j' ikU ;ktXkB, fes/ Bk j' ikU co h fvroh d/ f
gqDkbh 'u eohp v/Y xzN/ bJh gq;kfos
frnk. nwoheh g[bkV J/iz;h Bk;k d/
j'fJnk.
fJoftB B{z fvroh w[jZJhnk w[skpe e?f;Bh B/ SBh d/ fdB tkb/ fjZ;/
e?f;Bh B/ j[D sZe nkgD/ Bkb G/i/
eotkT[D tkbh fezrz b/e :{Bhtof;Nh
s'A nkyoh u[Zeo eZY/. fJ; d/ bJh SBh
rJ/ j'oBK 12 T[geoDK dh wdd Bkb
n;b 'u fJe t?p;kJhN s'A fznkdk j'o
d/ ;G s'A tZv/ uzB NkfJNB B{z n;wkB
SBh rqfj d/ x/o/ pko/, SBh rqfj 's/ w";w
e[M BjhA j?, fi; B{z gkfe;skB Bkb
'u G/fink frnk ;h. fJ; nfGnkB d/
;pzfXs ftnesh ubk fojk j?. iKu 'u nkyoh d"o 'u e?f;Bh B/ SBh ns/ T[; pdbD, fet/A SBh rqfj 's/ fGnkBe
s{ckB d/ nkT[D pko/ ns/ j'oBK pko/ 'u
gsk bZrk fe fezrz :{Bhtof;Nh d/ d/ j'oBK T[g rqfjnK ftukb/ gfjbK
;zy/g 'u ikDekoh fdZsh.
fJbktk jkot/ :{Bhtof;Nh, pkoeb/
uZeo ngq?b d/ nkfyo 'u bkfJnk ;h.
:{Bhtof;Nh s/ fBe;B :{Bhtof;Nh d/
i/eo T[Zso e'ohnk B/ ehsk jwbk sK e?B/vk B{z BjhA pukJ/rk nwohek
i/eo T[Zso e'ohnk B/ ehsk jwbk sK e?B/vk B{z BjhA pukJ/rk nwohek
i/eo T[Zso e'ohnk B/ ehsk jwbk sK e?B/vk B{z BjhA pukJ/rk nwohek
BK 's/ th b'eK B{z cozh fvrohnK t/
i/eo T[Zso e'ohnk B/ ehsk jwbk sK e?B/vk B{z BjhA pukJ/rk nwohek
i/eo T[Zso e'ohnk B/ ehsk jwbk sK e?B/vk B{z BjhA pukJ/rk nwohek
uhnK ik ojhnK jB. fe;/ th ftfdne
UNktk (fpT{o') w"i{dk nwoheh Bhsh sfjs nwoheh c"i B{z fJj jdkfJs ehsh
;z;Ek dk gsk t?p;kJhN 's/ BjhA
rJh j? fe i/ e?B/vk 's/ p?fb;fNe fwzkJhb jwbk j[zdk j? sK T[; dh oZfynk Bk ehsh
doSkfJnk frnk.
N'oKN' (fpT{o') e?B/vk 'u eJh cozh w?B/iw?AN 'u wk;No dh fvroh jk;b ikt/. fJj ikDekoh B"oE nw?oheB n?o';g/; fvc?A; ewKv d/ ;hBhno e?B/vhnB
fJoftB B{z 8,100 vkbo ndk eoB
:{Bhtof;NhnK ;orow jB, i' b'eK B{z eoBk ukj[zdk ;h go T[j fJ; bJh 30 nfXekoh B/ fdZsh. b?cNhB?AN iBob fgJ/o/ nwKv, i' fe e'b'okv' ;fEs B"okv d/
s'A pknd fvroh s/ eJh j'o d;skt/z
xo p?m/ fvroh w[jZJhnk eotkT[D dk jzko vkbo BjhA youDk ukj[zdk ;h. fvgNh ewKvo jB, B/ fejk fe ;kB{z e'b'okv' ;gfozrz 'u fJj dZf;nk frnk ;h fe
gqkgs j'J/ , fiBQK 's/ pekfJdk d;sys
bkbu d/ e/ mZrh wko ojhnK jB. fJe T[; B{z fJzNoB?ZN okjhA fezrz b/e nwohek dh skzk Bhsh w[skpe e?B/vk dh oZfynk Bk ehs/ ikD dh jdkfJs j?.
ehs/ j'J/ ;B s/ w'joK th bZrhnK j'JhnK nwKv B/ jkT{; nkc ekwBz dh oZfynk ew/Nh d/ ;kjwD/ g/S j' e/ fJ; Bhsh dk
fog'oN w[skpe gVskb 'u gsk bZrk :{Bhtof;Nh pko/ gsk bZrk. fJoftB
;B. fJoftB B/ cozh fvroh dh s;tho y[bk;k ehsk. ew/Nh fJ; ;w/A fJj gsk bkT[D dh e'fSS eo ojh j? fe i/ T[Zso
j? fe eJh :{Bhtof;NhnK s/ ftfdne fJe ;kcNt/no ezgBh dk ;hHJhHUH jB
th nkgDh t?p;kJhN 's/ ngb'v ehsh e'ohnk tZb'A jwbk ehsk iKdk j? sK e?B/vk fe; jZd sZe nkgDk pukn eoB bJh
;z;EkB cozh fvrohnK t/u ojhnK jB. s/ 2014 'u N'oKN' d/ w/no dhnK u'DK
fsnko j?. nfijk nfXn?B eoB dh b'V T[Zsoh e'ohnk tZb'A ehs/ ik oj/ p?fb;fNe
j?. T[BQK e'Jh B"eoh iK m/ek jk;b eoB
fJBQK cozh :{Bhtof;NhnK d/ ikb bVQ u[Ze/ jB. nkgD/ g/S/ 'u w[jkos d/
fwzkJhb gqhyDK d/ wZd/Bzo gJh. fJBQK gqhyDK s'A pknd fJj ;tkb th yVQk j'
bJh fvroh jk;b BjhA ehsh pbfe T[j
'u N'oKN' dh fJoftB ;BhvfzBz th cZ; pkti{d T[BQK e'b e'Jh fvroh BjhA ;h
frnk j? fe eh e?B/vk B{z nwohek dh p?fb;fNe fwzkJhb fvc?A; Shbv 'u Skwb
frnk, fi; B/ fJ; bJh 8,100 vkbo s/ fJ; ekoB T[j w?B/iw?AN dh fvroh y[d B{z gfVnk fbfynk ;kps eoBk
j'Dk ukjhdk j? iK BjhA feT[Afe fJ; s'A gfjbK 2005 'u e?B/vk B/ fJ; s'A pkjo
ndk ehs/. fJoftB B/ dZf;nk fe T[j ukj[zd/ ;B. ukj[zdh ;h.
ofjD dk c?;bk ehsk ;h.

35
35
35 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
35 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
35 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
nZi dh B"itkB ghVQh u xZN foj? v/fNzr
nZi dh B"itkB ghVQh
nZi dh B"itkB ghVQh u xZN foj? v/fNzru xZN foj? v/fNzr
nZi dh B"itkB ghVQh 'u xZN foj? v/fNzru xZN foj? v/fNzr
fJ; e[Vh B/ Bj{znK
fJ; e[Vh B/ Bj{znK
fJ; e[Vh B/ Bj{znK s/ y[d dh jh pDkJh
fJ; e[Vh B/ Bj{znK s/ y[d dh jh pDkJh s/ y[d dh jh pDkJh nZi dh B"itkB ghVQh
fJ; e[Vh B/ Bj{znK 's/ y[d dh jh pDkJh s/ y[d dh jh pDkJh Seb,eb, eb,eb, eb,
dk eo/
dk eo/
dk eo/ , ;kjwD/ nkfJnk fJj ekoB, ;kjwD/ nkfJnk fJj ekoB
dk eo/ , ;kjwD/ nkfJnk fJj ekoB
dk eo/z, ;kjwD/ nkfJnk fJj ekoB, ;kjwD/ nkfJnk fJj ekoB
fi; B{z d/y jo e'Jh eo foj? tkj-tkj
fi; B{z d/y jo e'Jh eo foj? tkj-tkj S'X w[skpe B"itkBK ftu j[D v/fNzr
fi; B{z d/y jo e'Jh eo foj? tkj-tkj
fi; B{z d/y jo e'Jh eo foj? tkj-tkj
fi; B{z d/y jo e'Jh eo foj? tkj-tkj
dk eo/z xZN frnk j?.
;kjwD/ nkfJnk fJj tZvk ekoB
fgnko ns/ nc/no B{z b? e/ i' ghVQh
fJzBh Gkt[e j? T[j Gbk v/fNzr s'A w{zj
fet/A w'V ;edh j?. eohp fJe eo'V s'A
fznkdk B"itkBK dhnK nkdsK ns/
ihtB ;?bh s'A fwbhnK ikDekohnK B{z
nkXko pDk e/ id'A fJj ;ot/ ehsk
frnk sK B'itkBK ftu v/fNzr gqsh
o[MkB xZN j'D d/ ekoBK dk gsk
uZfbnk.
S'X w[skpe ;wkoN c'B d/ ekoB
nfijk j'fJnk j?. i' b'e ;kb 1995 s'A
pknd g?dk j'J/ jB T[j ;wkoN c'B d/
fznkdk dhtkB/ jB. T[j nkgDk
fznkdkso ;wK ;wkoN c'B dh tos'A
eod/ j'J/ fpskT[Ad/ jB. fJ; soQK T[j
fBT{:koe (fpT{o') nZi d/ ;w/A ftu pdb rJ/ jB. T[BQK dk v/fNzr tZb ;wkfie s"o 's/ sK d{o j' jh oj/ jB,
B"itkB ghVQh B{z j[D v/fNzr eoB dk o[MkB Bk d/ pokpo j?. jkb jh ftu ;/B Bkb jh v/fNzr fij/ o[wKfNe gb bJh
S"e BjhA fojk. yk; s"o 's/ ;kb 1995 fvnkr' ;N/N :{Bhtof;Nh (nwohek) dh T[BQK e'b ;wK BjhA j?. nZi dh fJj ghVQh
s'A pknd izw/ b'eK ftu. fJj b'e nkgD/ gq'c?;o ihB Nftzr tZb'A ehs/ rJ/ S'X 'nkJh-ghVQh' d/ BK Bkb wSj{o j' ojh
s'A gfjbK dh ghVQh dh s[bBk ftu ekch ftu fJj rZb ;kjwD/ nkJh j?. fJ; j?.
;kbk e?EohB dk r'sky'oh eoB dk ;[gBk fJ; soQK j'fJnk g{ok
;kbk e?EohB dk r'sky'oh eoB dk ;[gBk fJ; soQK j'fJnk g{ok
;kbk e?EohB dk r'sky'oh eoB dk ;[gBk fJ; soQK j'fJnk g{ok
5 5 5 5 50 ;kbk e?EohB dk r'sky'oh eoB dk ;[gBk fJ; soQK j'fJnk g{ok ;kbk e?EohB dk r'sky'oh eoB dk ;[gBk fJ; soQK j'fJnk g{ok
fBT{ ;kT{E t/bz (fpT{o') f;vBh dh ofjD tkbh e?EohB ;fwZE
fdB-oks r'sky'oh eoB dk ;[gBk d/ydh j?. e?EohB dh T[wo 50 ;kb
j? ns/ T[j f;vBh d/ T[Zso ftu fJe e/no j'w ftu ofjzdh j?. T[j
tQjhbuhno d/ ;jko/ jh fJZXo-T[ZXo ik ;edh j?.
e?EohB d/ fJ; ;[gB/ B{z tou[nb fon?fbNh, d ro/N p?ohno ohc B/
;kT{E e'ohnk (fpT{o') i/eo s[;hA nfij/ fe;/ fpT{Nh No/Av; dh Gkb ftu j' fe
g{ok ehsk j?. fJ; tou[nb fon?fbNh ftu fJB;kB y[d e[M BjhA eodk.
fi; B{z d/y e/ jo fe;/ dh Bzo s[jkv/ T[Zs/ jh gJ/< , sK s[jkB{z j/fJoh ;?bch B/b;
T[; d/ nkb/-d[nkb/ nfijk wkj"b fsnko ehsk iKdk j?, fi; ftu T[;
d/ pko/ ftu ikD b?Dk ukjhdk j? . fJj j/fJJh ;?bch B/b; d/y b'e s[jkB{z pko-
B{z bZrdk j? fe T[j y[d fJj ;G e[M eo fojk j?. e?EohB w[skpe
pko B'fN; eoBr/. feT[Afe nfijk B/b nkoN fe;/ B/ th BjhA d/fynk j't/rk.
tou[nb fon?fbNh B/ T[; B{z e[dos dh y{p;{osh d/yD dk w"ek fdZsk
fJ; B{z fJe e'ohnB ftz[nb fJfbT{iB nkofN;N v?B :{B BK dh e[Vh B/
j?.
pDkfJnk j?, fi; d/ 2 bZy fJz;Nkrokw ckb'no; jB . v?B B/ nkgDh T[rbK d/
fw; ;fwZE T[; okSNoh-gfjb/ gq'i?eN dk fjZ;k jB, fi; B{z ';wKso
Bj{znK T[Zs/ nkgD/ nkg B{z g'No/N g/AN ehsk j? . Bkb jh T[; d/ Bkb tkb th brkJ/
gkoe' fejk iKdk j?. fJj gq'i?eN ngkji b'eK B{z nk;Nq/bhnk d/ okSNoh
jB . fi; Bkb Bj{znK dh y{p;{osh j'o th tX rJh j?. T[j pkvh nkoN bJh ikDh
gkoeK dk nkBzd b?D dh nkfrnk fdzdk j?
iKdh j?.

36
36
36 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
36 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
36 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
Telstra launches iPhone 8 and iPhone 8 Plus with most generous data and international calling inclusions yet



camera, even sharper screen and -- experience.
for the first time -- wireless charging,” “As the holiday season
Mr Chambers said. approaches, our mobile plans also
This year Telstra is giving its make it easy for customers to keep in
customers unrivalled access to live touch with family and friends overseas
and on-demand entertainment during special holidays like Christmas
content delivered over Australia’s or the Lunar New Year with standard
fastest mobile network based on international calls to 15 countries
national 3G/4G speeds, along with including China, Hong Kong, India,
Telstra’s most generous data Malaysia, Pakistan, Singapore, South
allowances yet and unlimited standard Korea, Sri Lanka and Vietnam,” Mr
international calls to 15 of the most Chambers said.
popular countries on selected iPhone The plans also include all the Telstra One Number – paves the way
plans. extras exclusively available to Telstra for a new generation of wearables
“Catering to Australians’ growing mobile customers like unlimited Wi-Fi with evolved designs and voice and
appetite for mobile data and at over one million Telstra Air hotspots data integration.
streaming on the go, Telstra has around Australia and 20 million Fon “Customers won’t have to worry
partnered with Foxtel to put the best hotspots worldwide, all the 2017 about forgetting their phone, or
binge-worthy entertainment into the finals action live and data free on the taking it with them when they pop
palms of customers’ hands with the AFL and NRL apps and data free out to the shops or go for a jog – with
Sydney, Bureau : The new iPhone John Chambers, Executive inclusion of a 12 month Foxtel Now music streaming of Apple Music. Telstra One Number and a compatible
8 and iPhone 8 Plus went on sale at Director, Telstra Product Innovation, subscription on selected iPhone pans.” Next generation smart watch device like the Apple Watch Series 3
Telstra on Friday with thousands of said for many Australians, this is the Customers who take up $99 and experience they’ll still be able to make calls and
Australians visiting stores across the most anticipated phone launch of the above Go Mobile Plus plans before 25 Ahead of the Apple Watch Series read their text messages on Australia’s
country to get hands-on with the new year December 2017 will receive a 12 3 launch, Telstra introduced new eSIM best mobile network via their
phones. “Australians were among the first month subscription for up to three technology that can connect a wearable,” Mr Chambers said.
Telstra is also offering the new in the world to get their hands on the Foxtel Now Starter Packs, choosing wearable device directly to its mobile For more details on pricing and
Apple Watch Series 3 (GPS + Cellular), new iPhone 8 and 8 Plus and from Pop, Drama, Docos, Kids, and network and extend the owner’s plans, visit www.telstra.com.au. For
which adds built-in mobile connectivity customers can look forward to a new Lifestyle options – for a truly mobile number to the wearable. more details on iPhone and Apple
to the world’s number one watch. glass and aluminium design, improved personalised entertainment The new technology – called Watch visit www.apple.com
Telstra launches new mobile plans to connect families near and far



New plans offer our best ever data allowances and international call destinations





























Sydney, Bureau : Telstra has number of international put the best binge-worthy customers looking to get their on calls to destinations not
today unveiled its new Go Mobile destinations customers can make entertainment into the palms of hands on the latest smartphone included in the list of 10 countries
Plus and Pre-Paid Extra mobile unlimited calls to in its refreshed customers’ hands with the (min cost $2,376 for 24 months). above.
plans, which offer generous data Go Mobile Plus plans from 10 to inclusion of a12 month Foxtel “Customer demand for mobile Telstra has also introduced an
inclusions and unlimited standard 15, with customers able to make Now subscription on selected data has grown nearly 50 per Australian-first ‘Data Bank’
international calls from Australia calls from Australia to the pans. cent every year since 2014 as feature as part of the new
to more destinations than ever following eligible counties: Customers who take up $99 smartphones have become our Telstra Pre-Paid Extra offer. The
before. Bangladesh, Canada, China, Hong and above Go Mobile Plus plans most personal and important feature gives customers
recharging $30 or more before
As the holiday season Kong, India, Lebanon, Malaysia, before 25 December 2017 will communication device,” said Mr their expiry the ability to bank up
approaches, Telstra’s new mobile New Zealand, Pakistan, receive Telstra’s most generous Simpson. to 50GB of unused data. Unlike
plans will make it easy for Singapore, South Korea, Sri data inclusions yet and a 12 “Through our partnership the traditional data ‘rollover’
customers to keep in touch with Lanka, UK, USA and Vietnam. month subscription for up to with Foxtel Now, we’re putting model, there’s no expiry on the
family and friends overseas during Those taking up a $59 or $79 three Foxtel Now Starter Packs the world’s best entertainment Data Bank as long as customers
special holidays like Christmas or Go Mobile Plus plan can make calls (valued at up to $420), choosing in our customers’ hands and stay on an active $30+ recharge
the Lunar New Year. from Australia to these 15 from Pop, Drama, Docos, Kids, delivering an amazing streaming with Telstra Pre-Paid Extra.
“Keeping in touch with loved international destinations at and Lifestyle options – for a truly experience, on Australia’s best “Data Bank is the next
ones, especially during PAYG (pay as you go) rates or personalised entertainment mobile network.” generation of our pre-paid offers.
celebrations and seasonal purchase a$10 per month experience. Telstra Pre-Paid Extra It combines the flexibility and
great value of pre-paid while
holidays, is incredibly important to International Call Pack for The plans also include all the For those customers who letting our customers keep their
our customers,” said Michael unlimited standard standard extras exclusively available to prefer the flexibility of pre-paid, unused data to stream the latest
Simpson, Executive Director of international calls and SMS, while Telstra mobile customers like the new $40 and above Pre-Paid music and entertainment on their
Telstra Mobile Products. those on plans priced from $99 unlimited Wi-Fi at over one million Extra offer includes unlimited mobile, when they like,” said Mr
“With unlimited standard calls to $149 will receive unlimited Telstra Air hotspots around standard international calls to 10 Simpson.
from Australia to even more standard international calls and Australia and 20 million Fon selected destinations: Canada, As an added bonus, new
international destinations SMS from Australia to these 15 hotspots worldwide, all the 2017 China, Hong Kong, India, customers who activate on a $10
included in many of our new destinations included in their finals action live and data free on Malaysia, New Zealand, or $30 SIM Starter Kit by 29
mobile plans, we’re helping our plans. Customers taking up the the AFL and NRL apps and data Singapore, South Korea, the UK January 2018 will receive 5GB of
customers stay in touch to their $199 plan will receive unlimited free music streaming of Apple and the USA.. Plus, until 26 bonus data to kick-start their Data
Bank. $10 SIM Starter Kit for use
family and friends from around the international calls and SMS from Music. February, 2018, customers will in Australia within 7 days. $30
world with the peace of mind Australia to standard international With a 12 month subscription also be able to call standard SIM Starter Kit for use in Australia
that they can chat away as long numbers in all countries. to one Foxtel Now starter pack numbers in Vietnam, Bangladesh within 28 days.
as they want to, when they Catering to Australians’ and 20GB of data (12GB + 8GB and Pakistan. Customers can learn more
want.” growing appetite for mobile data bonus data), the new $99 Go Extra Credit can be used to about Telstra’s new plans by
Telstra Go Mobile Plus Plans and streaming on the go, Telstra Mobile Swap lease plan is send international texts charged visiting www.telstra.com/
Telstra has extended the has also partnered with Foxtel to expected to be popular with at 20c per SMS and can be used prepaidextra.

37
37
37 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
37 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
37 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po

38
38
38 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
38 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
38 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
fJBQK b'eK Bkb i' j'fJnk T[; B{z d/y ;G B/ fejk 'uwsekouwseko'
uzdowk s/ gkDh dk gfjbk
uzdowk s/ gkDh dk gfjbks/ gkDh dk gfjbk
uzdowk
uzdowk 's/ gkDh dk gfjbks/ gkDh dk gfjbk
fJBQK b'eK Bkb i' j'fJnk T[; B{z d/y ;G B/ fejk
fJBQK b'eK Bkb i' j'fJnk T[; B{z d/y ;G B/ fejk uzdowk
fJBQK b'eK Bkb i' j'fJnk T[; B{z d/y ;G B/ fejk uwseko
fJBQK b'eK Bkb i' j'fJnk T[; B{z d/y ;G B/ fejk uwsekouwseko
rb'pb Be k fsnkok fsnko
rb'pb Be
rb'pb BeSk fsnkok fsnko
rb'pb Be k fsnko
rb'pb Be
















toihBhnk$ N'oKN' (fpT{o') ;kv/ B/ ;KMh ehsh. rZbK-rZbK 'u p'; B{z gsk fe;ws eoe/ ikgkB 'u j'J/ esb/nkw
V/ eJh tko e[ZM nfijhnK xNBktK bZrk fe T[; dh bkgsk wK sK T[BQK d/ 'u pu frnk. fJ; d/ e[ZM fdBK wro'A
tkgodhnK jB, i' ;kB{z fJj ;'uD bJh d{i/ dcso dh fJe j'o pqKu 'u ezw fjo'Shwk 's/ gqwkD{z pzp ;[ZfNnk frnk.
wzp{o eo fdzdhnK jB fe d[Bhnk 's/ eodh j?, i' fJ; rZb pko/ eJh tko T[j fJ; fGnkBe xNBk 'u'A th pu
uwseko ;Zu-w[Zu j[zd/ jB. nkU fJBQK b'eK B{z dZ; u[Zeh j?. ;Nht B{z gsk jh frnk feT[Afe T[j fJ; s'A 3 feb'whNo
pko/ fJe Bzo wkod/ jK. BjhA ;h fe d[Zy ;KMk eoB Bkb T[; B{z d{o ;h. 3 fdBK pknd Bkrk;keh 'u
rkio Bkb T[Zrh nzr{mh T[; dh wK tkg; fwb/rh. pzp fvZfrnk ns/ fJj ftnesh fco
e?B/vk 'u ofj ojh fJe n"os bhBk fe;ws dh bkNoh y[ZbQh ;[oZfyns pu frnk. fJ; B{z jo e'Jh
d/ ftnkj dh nzr{mh eJh ;kb gfjbK toihBhnk d/ p?ohftb/ 'u ofjD uwseko efjzdk j?.
bkgsk j' rJh ;h go d' e[ wjhB/ gfjbK tkbh toihBhnk BK dh n"os bkNoh ijkz v[Zfpnk go fJj ftnesh pu
T[; B{z fJj nzr{mh T[;d/ pkr 'u fJe fNeN yohdD dh S"ehB ;h ns/ jo tko frnk
rkio Bkb T[Zrh j'Jh fwbh. jo e'Jh T[j nkgD/ wK-pkg dh ftnkj dh toQ/ j?fo;B UeB/ fJe o;'Jhnk ;h i'
fJ; B{z d/y e/ j?okB j' frnk. rzY dh sohe Bkb dk Bzpo u[Ddh ;h. ijkz 'u ezw eodk ;h. id ijkz
bkgsk wK Bkb fwbkfJnk p'; B/ fJe fdB T[; dh 10-10 bZy o[gJ/ dhnK v[ZpD bZrk sK T[j fe;/ soQK fJziD tkfSzrNB (fpT{o') nwohek d/ pokT{B :{Bhtof;Nh d/ ftfrnkBhnK B/ uzB dh
fJe d[oxNBk 'u ;Nht cb/w BK d' bkNohnK bZrhnK fi; 's/ T[; d/ wK- se g[Zik ns/ T[ZE/ T[; B{z fJe J/no fwZNh dh ;G s'A T{goh ;sQk 'u w"z{d gkDh dk gfjbk BeSk fsnko ehsk j?. nkT[D
dk ftnesh nkgDh wK Bkb'A ftZSV pkg dh toQ/rzY tkbk Bzpo doi ;h. p?r fwfbnk. 12 w?ApoK d/ db 'u T[j tkb/ ;w/A 'u uzdow/ dh y'i 'u fJj ckfJd/wzd ;kps j't/rk. fJj BeSk Gkos d/
nkekS :kB uzdo:kB-1 T[Zs/ bZr/ fJe ;wroh dh wdd Bkt gqkgs vkNk d/
frnk ;h. fiZE/ T[j ezw eodk ;h, T[ZE'A w"s d/ w{zj 'u'A eJh tko pfunk e/tb fJeZbk y[Sfe;ws ;h i' pu
d/ p'; Bkb T[; B/ fJe tko fJj rZb ;'s{w' :kwkr[uh nkgDh uzrh ;fenk. nkXko T[Zs/ pDkfJnk frnk j?. ;kfJz; n?vtK;/i ioBb 'u gqekfSs fJ; gVQkJh
dk nkXko ;kb 2009 'u uzB dh fwZNh ftu gkDh ns/ ;pzXs ;{yw jkJhvokef;b
dh S[o[nksh y'i j?.
f;o
f;o
f;o s/ oZyh pzd{e, bVeh eodh
f;o s/ oZyh pzd{e, bVeh eodhs/ oZyh pzd{e, bVeh eodh
f;o 's/ oZyh pzd{e, bVeh eodhs/ oZyh pzd{e, bVeh eodh
Gkosh s/ uhBh tZvh frDsh
Gkosh s/ uhBh tZvh frDsh u ngbkJhu ngbkJh
Gkosh s/ uhBh tZvh frDsh u ngbkJh
Gkosh s/ uhBh tZvh frDsh 'u ngbkJhu ngbkJh
Gkosh s/ uhBh tZvh frDsh
ojh ;zxo , GZi rJ/ b[N/o/, GZi rJ/ b[N/o/
ojh ;zxo
ojh ;zxo , GZi rJ/ b[N/o/
ojh ;zxoS, GZi rJ/ b[N/o/, GZi rJ/ b[N/o/
ojh ;zxo
eo oj/ jB fJ; d/
eo oj/ jB fJ; d/ dk ft dk ft No thNo th
eo oj/ jB fJ; d/ dk ft No th
eo oj/ jB fJ; d/
eo oj/ jB fJ; d/S dk ft dk ftzNo thNo thzkkkkk
i'jB;por (fpT{o') dZyDh ncohek d/ i'jkB;por
'u ftueko ;Ve b[N/fonk B/ fJe e[Vh T[Zs/ nN?e ehsk
ns/ T[; d/ f;o 's/ pzd{e oZy fdZsh go e[Vh B/ pzd{e dh
gotkj ehs/ fpBK T[BQK Bkb ;zxoS ehsk. nzs ftu jko
e/ jwbkto GZi rJ/. xNBk 11 ;szpo dh Skw 5 tz/ d/
B/V/ dh j?. B'e;'b (26) i'jB;por d/ fJe ;[zB;kB o;s/
s'A ik ojh ;h, T[d'A fJe eko T[; d/ ;kjwD/ o[Zeh ns/ d'
jwbkto pzd{e b? e/ fBeb/ . T[BQK d'tK jwbktoK B/ T[;
dk fgZSk ehsk ns/ T[; B{z j/mK fvZrk fdZsk. fog'oN
w[skpe, d't/A T[; s'A p?r wzrd/ jB go T[; B/ p?r Bk
fdZsk. fJ; p?r ftu e[Vh d/ wk;No; dh fEf;; dh jkov
vokfJt j[zdh ;h ns/ i/eo T[j p?r b[N/fonK B{z d/ fdzdh sK
e[Vh B{z nkgD/ wk;No; g{o/ eoB ftZu fJZe ;kb dh d/oh
j' iKdh. id'A T[; T[Zs/ b[N/fonK B/ nN?e ehsk sK T[j
nkgDh gVkJh pko/ 'u jh ;'u ojh ;h ns/ fJ; fuzsk
ekoB T[; B/ jko Bk wzBh ns/ T[BQK Bkb bVdh ojh.
d[Bhnk dh ;G s'A p [or wkdk gKvk dh w"s[or wkdk gKvk dh w"s
d[Bhnk dh ;G s'A p
d[Bhnk dh ;G s'A pz[or wkdk gKvk dh w"s[or wkdk gKvk dh w"s
d[Bhnk dh ;G s'A p
d[Bhnk dh ;G s'A p [or wkdk gKvk dh w"s
SzxkJh (fpT{o') d[Bhnk dh ;G s'A pz[or
wkdk gKvk dh 37 ;kb dh T[wo ftu w"s j'
rJh. uhB ftu T[;dh d/yGkb eoB tkbh
w[bkzw B/ fJ;dh ikDekoh fdZsh ns/ fejk fe
T[j 'pk;h' B{z Gkt g{oB ftdkfJrh d/Dk ukj[zd/
jB. nkgDh B;b d/ fznkdkso ihtK dh s[bBk
ftu pk;h brGr d' djke/ s'A tZX ;w/A sZe
ihts ojh.
izrb 'u gKvk dh n";s T[wo brGr 20
;kb j[zdh j? go nkw s"o 's/ gkbs{ gKvk tZX
T[wo sZe fiT{Ad/ jB. T[j uhB ftu fe;/ f;sko/
tKr ;G s'A fgnkoh ;h ns/ T[;dk iBwfdB
tkfSzrNB (fpT{o') nwohek bJh thzk nozh d/D tkfbnK 'u fznkdkso b'eK
ne;o p/jZd X{wXkw Bkb wBkfJnk iKdk ;h.
w[Zy s"o 's/ ftzNo, toe ns/ ;Nvh e?Nkroh bJh nozhnK d/ oj/ jB. nwoheh
;oekoh N?bhthzB dh fuVhnkxo s'A fwbh
rqfj wzsokb/ w[skpe e[Zb 4H14 bZy GkoshnK B{z ftzNo thz/ fdZs/ rJ/ jB,
fog'oN w[skpe pk;h dZyD g{oph uhB 'u ofjzdh
fijV/ fe fgSb/ ftZsh ;kb Bkb'A 10 ch;dh fznkdk jB. d{i/ gk;/ e[Zb 5H36 bZy
;h, fiE/ T[;dh :kd ftu fJe S'e ;Gk nk:'fis
uhBh BkrfoeK B{z ftzNo thz/ fdZs/ rJ/ jB, fijV/ fe fgSb/ ftZsh ;kb dh
ehsh rJh. c[i'U ftu 'fd ;Nq/N ikfJzN gKvk s[bBk 'u 24 ch;dh fznkdk jB.
fo;ou n?Av n?e;u/Ai ;?ANo' B/ dZf;nk fe dZyD- ftzNo thz/ s'A fJbktk BkB :{oghnB fJeBkfwe J/ohnk (JhJhJ/) BkrfoeK
g{oph uhB ftu uko iK gzi ;kb dh T[wo ftu B{z ;G s'A tX ;Nvh thz/ fdZs/ rJ/ jB. uhBh ;N{v?ANK B{z 92,220 ;Nvh thz/ s/
pk;h fJe Bdh ftu fvr rJh ;h, fiZE'A pukT[D GkoshnK B{z 11 jzko 700 thz/ ikoh ehs/ rJ/ jB. phs/ ;kb dh s[bBk 'u ;NZvh
s'A pknd T[; B{z ;[ftXk e/Ado ftu oZfynk frnk. thzk b?D tkb/ GkoshnK dh frDsh 'u brGr 90 ch;dh dk tkXk doi ehsk
T[d'A s'A T[j ;[ftXk e/Ado ftu ofj ojh ;h. frnk j?.

39
39
39 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
39 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
39 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
pZfunK dh ;wMdkoh B/ pukJhnK
pZfunK dh ;wMdkoh B/ pukJhnK
pZfunK dh ;wMdkoh B/ pukJhnK
pKdo dh ;?bch Bkb j'D tkbh
pZfunK dh ;wMdkoh B/ pukJhnK
pKdo dh ;?bch Bkb j'D tkbh pZfunK dh ;wMdkoh B/ pukJhnK
pKdo dh ;?bch Bkb j'D tkbh
pKdo dh ;?bch Bkb j'D tkbh
pKdo dh ;?bch Bkb j'D tkbh
eJh f zdrhnK, fwbhnK sohcKzdrhnK, fwbhnK sohcK
ewkJh dk wkwbk ;[bfMnk eJh f
ewkJh dk wkwbk ;[bfMnk
eJh f
eJh f zdrhnK, fwbhnK sohcK
eJh fzzdrhnK, fwbhnK sohcKzdrhnK, fwbhnK sohcK
ewkJh dk wkwbk ;[bfMnk
ewkJh dk wkwbk ;[bfMnk
ewkJh dk wkwbk ;[bfMnk
B{z fdykJh, i' c"i ftu B"eoh eo u[Zfenk
;h. T[; B/ dZf;nk fe fJj uhz n;b
ftu fJe j?Avrq/B/v jh j?, i' d{i/ ftSt
:[ZX ;w/A tofsnk frnk ;h. wkofNB B/
fXnkB Bkb d/fynk fe fes/ rq/B/v ftu
fgzB sK BjhA, i/ nfijk j[zdk sK T[j
cZN ;edk ;h.
fJj rZb fdwkr ftu nkT[AfdnK jh
wkofNB ns/ T[; dh Gkph Bfjo tZb
GZi/. fJ; d"okB T[BQK B/ g[b; B{z th
ypo eo fdZsh. wK B/ pZfunK B{z c'B
eo rq/B/v s'A d{o ofjD bJh fejk. fit/
A jh wkofNB ns/ T[; dh Gkph Bfjo
feBko/ gj[zu/ g[b; th T[ZE/ gj[zu rJh.
T[BQK B/ rq/B/v e'b ikD dh pikfJ T[;
s'A d{o ofjDk jh mhe ;wfMnk. T[BQK B/
pzp fv;g'zb d;s/ dk fJzszko eoBk
bzvB (fpT{o') d[Bhnk ftu nfij/ ns/ d';s bhnkB n?tK; Bfjo feBko/ fpjso ;wfMnk.
eJh ojZ; jB, fiBQK s'A godk T[ZmDk p?m e/ oZ;h Bkb pzB/ w?rB/N B{z gkDh g[b; B/ nkb/-d[nkb/ d/ ;ko/ o;s/
;kB cqKf;;e' (fpT{o') e?wo/ ftu dzd fdykT[Ad/ ns/ nZyK uwekT[Ad/ pKdo tZb'A
jkb/ pkeh j?. fJBQK ojZ;K s'A godk ftu ;[ZN oj/ ;B. T[;/ ;w/A w?rB/N Bkb pzd eo fdZs/. fJ; ekoB g{o/ fJbke/
bJh rJh ;?bch s[jkB{z :kd jh j't/rh. fJ; ;?bch B{z b? e/ fijVk ekB{zBh MrVk S[o{
T[mkT[D bJh ftfrnkBh ns/ y'ih fdB- fJe uhz fugeh. id'A pZfunK B/ T[; ftu fJj ypo c?b rJh ns/ Sfjo ftu
j'fJnk ;h j[D T[j ysw j' frnk j?. c'N'rqkco v/ftv ;b/No B/ fJe gS{ nfXeko
oks bZr/ j'J/ jB go fJzrb?Av ftu ofjzd/ uhz B{z pkjo eZfYnk sK T[j j?okB ofj jVezg wu frnk. E'VQ/ jh ;w/A ftu pzp
;w{j ftu 2 ;kb uZbh fJj ekB{zBh bVkJh fiZs bJh j?. fv;g'zb d;sk T[ZE/ gj[zu frnk. T[BQK
pZfunK B/ y/v-y/v ftu jh fJe nfij/ rJ/. T[j fJ; uhz dh gSkD pko/ :ehB
n;b ftu fJj s;tho ;kb 2011 ftu fJzv'B/Shnk d/ izrb ftu ofjzd/ w?e';b
ojZ; dk gsk brkfJnk, fi; Bkb g{o/ Bkb e[M BjhA ;h efj ;ed/. jkbKfe B/ w?dkB ftu fJe tZvk N'nk g[ZN e/
gqiksh d/ Bko{N' BK d/ pKdo B/ bJh ;h. fJ; pKdo B/ fBT{ ;kT{E t/bz d/ w'BwkT{ESo
Sfjo ftu jVezg wu frnk. fJBQK T[BQK ftu'A T[wo ftu tZv/ bhnkB B/ T[; nzdo Xwkek eotkfJnk. fJj rq/B/
d/ ofjD tkb/ v/ftv ;b/No dk e?wok u[Ze fbnk ;h. nwoheh iZi B/ fejk fe pKdo
pZfunK B/ nkgDh ;wMdkoh Bkb b'eK nzdkzk brkfJnk fe fJj j?Avrq/B/v j' v 70 ;kbK s'A Bfjo ftu fgnk j'fJnk
B{z ekghokJhN ekB{zB sfjs nfXeko BjhA fwbDr/.
dh ikB th puk bJh. ;edk j?. ;h. g[b; w[skpe fJj fzzdk pzp ;h ns/
pKdo tZb'A dkfJo ehsh rJh g/Nk dh gNhSB B{z oZd eo fdZsk frnk go ;b/No fe;/ ;w/A th cZN ;edk ;h. g[b; B/
fJzrb?Av dh feq;Nb/NB BK dh irQk fJ; uhz dh gSkD bJh fbT{e B/
GZfty ftu fJ; s;tho Bkb j'D tkbh ewkJh dk 25 ch;dh XB dkB eoB bJh
's/ fszB pZu/ fiBQK ftu 12 ;kbk fbT{e fJe s;tho fyZu e/ nkgDh wK B{z G/ih. pZfunK ns/ T[BQK d/ wkfgnK dh
fsnko j' rJ/.
;Nor/;, T[; dk uu/ok Gok ukob'N Nrh wK B/ fJj s;tho nkgD/ d/T[o wkofNB ikro{esk dh sohc ehsh j?.
;b/No ns/ g/Nk tZb'A ikoh fJe ;kMk fpnkB ftu fejk frnk j? fe s;tho dh
fteoh Bkb j'D tkbh ewkJh dk fJe u"EkJh fjZ;k Bko{N' ns/ T[; irQk dh oZfynk
i/eo s[;hA th brksko bzp/ ;w/A sZe
i/eo s[;hA th brksko bzp/ ;w/A sZe
i/eo s[;hA th brksko bzp/ ;w/A sZe
i/eo s[;hA th brksko bzp/ ;w/A sZe
i/eo s[;hA th brksko bzp/ ;w/A sZe
eoB tkbh u?foNh ;z;EK B{z dkB ftu fdZsk ikt/rk.
g/Nk d/ tehb i/c B/ fejk fe g/Nk d/ fJ; w[eZdw/ wro'A nzso okSNoh gZXo 's/
gS{nK d/ nfXekoK B{z b? e/ uouk j'Jh ;h. T[ZE/ ;b/No dk efjDk ;h fe T[BQK B/ ekch
fwjBs ehsh ;h ns/ fJj s;tho 's/ T[BQK d/ ekgh okJhN d/ dknt/ bJh ekch ;h.
p?md/ j' sK tX ;ed? fJj ysok
p?md/ j' sK tX ;ed? fJj ysok
p?md/ j' sK tX ;ed? fJj ysok
p?md/ j' sK tX ;ed? fJj ysok
p?md/ j' sK tX ;ed? fJj ysok
;b/No B/ fJj th fejk T[j y[d ;[oZfynktkdh j? ns/ s;tho ftu g?dk j'Jh fdbu;gh
ekoB fJzv'B/Shnk d/ ikBtoK B{z ckfJdk gj[zfunk j?. fJ; w[eZdw/ B{z Bko{N' pBkw v/
ftv ;b/No BK fdZsk frnk ;h jkbKfe pKdo dh gSkD 's/ jkb/ fttkd j?. g/Nk dk fBT{:koe (fpT{o') fJe s'A d' xzN/ sZe brksko p?m/ ofjD
efjDk j? fe s;tho ftu fdZ; fojk pKdo wkdk j? ns/ fJ; dk BK Bko{N' j? idfe tkb/ ftneshnK ftu T[BQK b'eK dh s[bBk 'u S/sh woB dk
;b/No dk efjDk j? fe fJj w?e';b gqiksh dk Bo pKdo j?. ysok tX j[zdk j?, i' bzp/A ;w/A sZe p?m/ ofjzd/ jB. fJe nfXn?B
ftu fJj rZb ;kjwD/ nkJh j?. nfXn?B ftu fejk frnk j? fe
fJj f;oc bzp/ ;w/A sZe p?m/ ofjD dh rZb BjhA j?, ;r'A fe fJj
fJ; rZb 's/ fBoGo eodk j? fe fdB ftu fznkdkso ;wK s[;hA
fJ; g"d/ B{z S{zjd/ jh jZE
fJ; g"d/ B{z S{zjd/ jh jZE fe; soQK p?m e/ r[zkod/ j'. nfXn?B eoB tkfbnK B/ d/fynk
fJ; g"d/ B{z S{zjd/ jh jZE
fJ; g"d/ B{z S{zjd/ jh jZE
fJ; g"d/ B{z S{zjd/ jh jZE
fe i' b'e fJe iK d' xzN/ sZe fpBK fjZb/ p?m/ ofjzd/ jB, T[BQK
'u w"s do dk ysok tX j?. jkbKfe nfij/ b'eK 'u w"s do dk
's/ g? iKd/ jB Skb/s/ g? iKd/ jB Skb/ ysok xZN j[zdk j? i' E'VQ/-E'VQ/ ;w/A wro'A x[zwd/ ofjzd/ jB.
s/ g? iKd/ jB Skb/
s/ g? iKd/ jB Skb/
s/ g? iKd/ jB Skb/
nwohek ftu e'bzphnk :{Bhtof;Nh w?vheb ;?ANo d/ ;jkfJe
S'X ftfrnkBh ehE fv:kz B/ fejk, ''n;hA p?mD d/ sohfenK
pko/ ;'ud/ jK fe n;hA jo/e fdB fezBh d/o sZe p?md/ jK.
S'XeosktK B/ fJ; nfXn?B 'u 45 ;kb s'A tX T[wo d/ 7985
ekb/ ns/ r'o/ b'eK B{z Skwb ehsk ns/ brksko 7 fdBK sZe
T[BQK d/ p?mD dhnK rshftXhnK 's/ Bzo oZyh rJh, fi; s'A
pknd nfij/ f;ZN/ ;kjwD/ nkJ/ jB.
id s{ckB d"okB N[ZN rJh p
id s{ckB d"okB N[ZN rJh p [or i'V/[or i'V/
id s{ckB d"okB N[ZN rJh p
id s{ckB d"okB N[ZN rJh p [or i'V/
id s{ckB d"okB N[ZN rJh pz[or i'V/[or i'V/
dh fe sh, oZp B/ fJzM pukJh ikBsh, oZp B/ fJzM pukJh ikB
dh fe sh, oZp B/ fJzM pukJh ikB
dh fe
dh fe
dh feSsh, oZp B/ fJzM pukJh ikBsh, oZp B/ fJzM pukJh ikB
rJ/. T[BQK dh feSsh th o;s/ 'u N[ZN
rJh go fe;/ soQK ;[oZfyns T[ZE'A pu/
go fco th p[o/ ;w/A B/ T[BQK dk fgZSk Bk
SZfvnk. T[j pukn bJh wohBk tZb
fpqN/B (fpT{o') fpqN/B d/ bzekSkfJo ftu Bdh ezv/ fJe nfijk g"dk fwfbnk j?, rJ/. T[BQK B{z bZrk fe T[j ;[oZfyns jh
fi; B{z S{zjd/ jh jZEK ftu Skb/ g? iKd/ jB. don;b ikfJzN j'rthv Bkwe fJj jB go pknd 'u gsk bZrk fe fJj
g"dk ekch zfjohbk wzfBnk frnk j? . fpqN/B ftu gfjbh tko fJj g"dk 19th nkw s{ckB BjhA ;r'A e?Nkroh 5 dk
Sskpdh ftu fwfbnk ;h . fJ; s'A pknd fJj j[D e[M fdB gfjbK Bdh d/ ezv/ s{ckB j? i' pj[s spkjh wukt/rk. id
fwfbnk . Sfjo ftu ofjD tkb/ fJe 11 ;kb d/ pZu/ B/ fJ; g"d/ B{z S{j fbnk, fi; T[BQK B{z wohBk 'u o[eD bJh EK Bk fwbh
s'A pknd T[; d/ jZEK ftu Skb/ g? rJ/ . T[; B{z s[ozs j;gskb fbikfJnk frnk sK T[j go/SkB j' rJ/ feT[Afe j'Nb pzd
. dZf;nk ik fojk j? fe fJ; zfjohb/ g"d/ dk ozr fuZNk ns/ jok j? . T[E/ jh Sfjo j' u[Ze/ ;B ns/ s{ckB s'A puD bJh
ftu ofjD tkb/ e[M b'eK dk efjDk j? fe fJj g"dk T[BQK d/ xo d/ nk;-gk; th T[BQK e'b e[ZM th BjhA ;h. fJe nDikD
d/fynk frnk j? . T[BQK B/ r[nKYhnK ns/ pZfunK B{z fJ; g"d/ s'A d{o ofjD bJh n"os B/ T[BQK B{z nkgD/ xo 'u ofjD
fejk j?. bJh EK fdZsh. T[; dk xo ;hw?AN dk
;EkBe fBtk;h ghNo Bhb;B B/ fejk b'eK B{z fJ; g"d/ d/ pko/ ftu u"ezB/ pfDnk ;h. fJ; bJh T[j pu ;e/ pkeh
ofjD dh zo{os j? . fJj pj[s ysoBke j? . fJ;B{z o'eD bJh e[M eoBk ukjhdk eZu/ xo p[oh soQK Bkb N[ZN rJ/ ;B.
j?. fgSb/ ;kb 2 ;e{bh ftfdnkoEhnK B{z th j;gskb G/fink frnk ;h, id'A T[BQK N'oKN' (fpT{o') e?ohphnB Nkg{ 'u e/B foB'bvz ns/ bkT[oh w?eh B/ fejk pknd 'u id T[j fJ; fJbke/ tb'A bzx/
dh uwVh fJ; g"d/ d/ ;zgoe ftu nk rJh ;h . dZ;D:'r j? fe fJj g"dk o'SBh ftu nkJ/ s{ckB B/ pj[s ;ko/ b'eK dh ikB fe T[BQK B/ ;[oZfyns puD dh nk; jh sK T[j d/y e/ j?okB ;B fe fJZE/ jo
fe;/ uwVh d/ ;zgoe ftu nkT[D s'A pknd zfjohbk o;kfJD SZvdk j?. SZv fdZsh ;h go oZp B/ T[BQK B{z puk gk;/ popkdh jh Bzo nk ojh ;h. T[BQK
w[;hps'u gk fdZsh ;h. fJZE/ x[zwD rJ/
i/eo fJ; g"d/ B{z S{j fbnk j? sK eo' fJj ezw fbnk. T[; n"os B{z oZp dk o{g fejk fi; B/
b'eK B/ dZf;nk fe fet/A T[j p[oh soQK
i/eo rbsh Bkb th s[;hA fJ; g"d/ d/ ;zgoe ftu nk rJ/ j', sK s[ozs T[; B{z Bkb c; rJ/ ;B ns/ gqwkswk B/ T[BQK T[BQK fejk fe T[j fJowk s{ckB T[BQK B{z nkgD/ xo 'u ofjD bJh EK
;kpD ns/ gkDh Bkb X' bt'. fJ; s'A pknd vkeNo B{z fdykU. B{z puk fbnk. N'oKN' s'A foNkfJov i'V/ nkT[D ;w/A p[oh soQK Bkb o;s/ 'u c; fdZsh ;h.

4 4 4 4 40 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
ejkDh
ejkDh
ejkDh
ejkDh
ejkDh
jkfonk j'fJnk :'Xk
jkfonk j'fJnk :'Xk
jkfonk j'fJnk :'Xk
jkfonk j'fJnk :'Xk
jkfonk j'fJnk :'Xk
n?; ;keh
n?; ;keh
n?; ;keh
n?; ;keh
n?; ;keh
r[ofdZs/ B{z pj[s XZek tZik id'A wkfgnK rb nzr{mk d/, zwhBK rfjD/ S'N/ pZu/, e[VhnK, n"osK xoK 'u'A pkjo bZsK eZiD bJh g?AN gkT[D B{ zfejk, ejkDhnK ;[Dk w?A s?B{z fJZE/ dhnK rZbK
T[; B{z T[jd/ fJeZb/ g[Zs r[od/t dk oZy, zwhBK t/u, wkfgnK B{z XBtkB j'D fBeb d{o yV/ N?e;h tZb t/yD bZr/. go T[; B/ fJZE/ th fgT{ dh rZb wzBD dZ;Krk.
nkgD/ NZpo B{z Bkb b? e/ fJzrb?Av ikD dk bkok bk, J/izNK B{z bZyK o[gJ/ d/ T[; ftu'A ;G s'A gfjbk r[od/t s'A fJBeko eo fdZsk ;h. id'A th r[od/ r[od/t T[;/ soQK jB/o/ 'u bzw/ gJ/
dk gsk bZrk. n;b ftu fJ; 'u r[od/ pkjo ikD bZr/. i/ T[jBK ftu'A e[M ed/ fBefbnk. c/o T[; fgZS/ T[jdh gsBh t nkgD/ fe;/ d';s B{z fwbdk sK fwbD nkgD/ fgT[ d/ wzi/ s/ p?m iKdk.
t dk e'Jh d'S BjhA ;h. fJeZb/ T[jBK d/ nkgD/ fgzv tkg; uZeo wkod/ sK T[jBK ;opihs pkjo nkJh. c/o ;'bQK tfoQnK tkb/ pzd/ dh Bzo ;G s'A gfjbK T[; dh ''j'o ;[Dk g[Zs s{z fet/A j?A<'' r[ofdZs/
fgzv d/ rZGo{ jh BjhA ;r'A gzikp d/ B/V/ dk j[bhnk jh pdfbnk j[zdk. T[j nkgD/ dh f;woB s/ gzdoK tfoQnK dk ;zrs Xh dhnK BzrhnK bZsK s/ zo{o iKdh, B/ rZb S[o{ ehsh.
-s/V/ fgzvK d/ pj[s ;ko/ w[zv/ ;G e[M fujo/ s/ pkjo dk w[y"Nk uVQk e/ nkT[Ad/ N?e;h 'u'A pkjo fBeb/. feT[Afe T[jBK B/ fgzv 'u fJ; soQK j[zdk '';G mhe j? pkg{ ih.'' r[od/t B/
SZv e/ XB ewkT[D bJh pkjo ub/ rJ/ . c/o fJ; soQK iK sK T[jBK dh nkds d{o yV/ ftjV/ d/ pZu/, ftjV/ dhnK gfjbK ed/ BjhA ;h t/fynk. r[od/t B{z fgT{ dh rZb dk ;zy/g itkp fdzfdnK
;B, iK c/o pkjo ikD dk sobk wko pD rJh j[zdh iK c/o T[j fJj fgzv e[VhnK, ftjV/ dhnK n"osK nkT[D fJj ;G uzrk Bk bZrdk, go T[j e[M fejk.
oj/ ;B. tkfbnK B{z fdykT[D bJh eod/. tkfbnK d/ gfjokt/ B{z t/y oj/ ;B. th BjhA ;h eo ;edk. ''s/oh wK B/ dZf;nk T[ZE/ ik e/ sK
T[wo d/ ;Zm gko eo rJ/ r[ofdZs/ T[jBK dh fgzv tkfbnK bJh p'bukb T[jBK B/ fe; soQK d/ egV/ gfjB oZy/ gsh ns/ pZfunK d/ pkjo ikD s'A s{z pj[s tZvk nkdwh pD frnk j?A.''
B/ fgzv 'u pugB s'A b? e/ i[nkBh she th pdbh j'Jh fd;dh. fiBQK ftu T[j ;B. T[jBK tkb fet/A ;ztko/ ;B. T[j pknd ;opihs ;Z; Bkb feuB 'u oks r[ofdZs/ B/ rZb S/Vh.
d/ ;[ykb/ fdB jh t/y/ ;B. Gkt/A T[; t/b/ gb/, tZv/ j'J/, T[jBK B{z jh jekos dh nkgDh s[bBk T[jBK Bkb eo ojhnK dh o'Nh bJh T[jdh wdd eo ojh ;h. ''s/oh wK B/ dZf;nk s{z sK T[ZE/
;ohoe ;[Zy xZN ;B go sK th E'V/ fij/ Bzo Bkb t/yd/. pkjo w[beK 'u ik ;B. Gkt/A fJzrb?Av s'A N[oD s'A gfjbK d{i/ gk;/ r[ofdZsk nkgDh p?me ftu nkgDk xo th yohd fbnk j?. s/o/ e'b
Bkb jh xo ftu Gkr bZr/ ofjzd/ ;B. T[j ;N'oK 'u S'NhnK-S'NhnK B"eohnK r[od/t B/ Xh f;woB B{z fejk ;h fe T[j wzi/ s/ jh fgnk ;h. fJ; tes ftu sK d' ekoK th B/. s/o/ e'b ;[y d/ ;ko/
S'N/ tZfvnK dk nkdo eod/ ;B. eod/ j[zd/. i/ T[j feokJ/ s/ b? e/ N?e;h fJ; ftd/Sh gfjokt/ 'u Bk ikt/. T[j fpSBh B/ ikDekoh b?D bJh pj{ s'A fezB/ ;kXB B/. w?A sK fJj ;[D e/ j'o th j?okB
S'N/ tZfvnK dh jo rZb wzBd/ ;B. tZv/ ubKd/ j[zd/ sK fgzv nk e/ nkgD/ nkg g?AN sK gfjB jh bt/. go Xh B/ fgT[ dh jh ;tkb g[ZS bJ/ ;B. jK fe pj{ th B"eoh eodh j?. T[ZE/ T[;
S'fNnK B{z fgnko eod/ ;B. Gkt/A T[jBK B{z ;N'oK dk wkbe dZ;d/, nkgDh tZvh rZb BjhA wzBh. T[; B/ sK ;bhteZN Nkg T[ZE/ xo e/jk< ezw e/jk< T[ZE/ ofjD B{z fJe fdB d/ ;" g"Av fwbd/ B/ s/ ;"
e'b E'Vh iwhB jh j[zdh ;h go T[; Bkb NoK;g'oN ezgBh dZ;d/. Bkb jkc g?AN gfjBh j'Jh ;h. T[; dhnK ;fjD e/jk< e'Jh sebhc, e'Jh w[Sfeb< g"AvK d/ fJe fdB d/ B"A jzko ewk b?Adh
th oZithA o'Nh fwbdh ofjzdh ;h. r[ofdZs/ B/ nkgD/ fJeb"s/ g[Zso BzrhnK bZsK t/y sK d{o yVhnK fgzv nfij/ pj[s ;ko/ ;tkb fiBQK d/ ;opihs j?. go fJZE/ sK g[Zs ekSseko S/ wjhB/
sd pbQd j[zd/ ;B. sd p?b-rZv/ r[od/t dk ftnkj eo fdZsk ;h. dhnK e[VhnK B/ nkgD/ w{zjK ftu u[zBhnK B/ ft;Eko Bkb jh T[Zso fdZs/. SkfJd fwZNh Bkb fwZNh j[zd? sK fes/ ik e/ fJe
j[zd/ ;B. sd y{jK s/ jbN ubd/ j[zd/ ;opihs gVQh-fbyh e[Vh ;h. d' ;kbK d/ gZb{ d/ oZy/ ;B. T[j nkgD/ nkg B{z ;Z; nZr/ S'Nk BjhA c;b fsnko j[zdh j?. i/ oZp ;[Zy oZy/,
;B s/ fNzvK Bkb gkDh eZfYnk iKdk ftu T[j fJZe Xh ns/ fJe g[Zs d/ wkg/ N?e;h dh nktkz ;[D r[ofdZsk s/ ;h do;kT[Dk ukj[zdh. T[; B/ ;Z; B{z whAj MZyV e'Jh B[e;kB Bk eo/ sK th
;h. c;b nkJh s/ dkfDnK Bkb e'm/ Go pD rJ/ ;B. r[ofdZsk pj[s y[S ;h. fpSBh th pkjob/ p{j/ dh dfjbhz 'u dZf;nk fe T[jBK e'b tZvk ;kok xo T[; B{z fJe c;b d/ d; ftZx/ ftu'A
ikfJnk eod/ ;B. sd ;ko/ NZpo 'u fJeZbh T[bkd ns/ c/o T[; s'A nrbh nk yV/ j' rJ/ ;B. j?. T[jBK e'b d' ekoK B/. T[; B/ ;Z; B{z
nmkoK jzko o[gJ/ BjhA fwbd/.
fJeZm/ ofjzd/ ;B ns/ ;ko/ fwb e/ xo ghVQh bJh T[jBK e'b fJzBh zwhB ;h fi; gfjbK nZr/ tZX r[od/t B/ p[ZY/ j' dZf;nk fe T[jBK e'b ;kohnK ;[y
''nzdo pj[s mzY g? rJh g[Zs s?B{z
N'od/ ;B. Bkb xo pj[s tXhnk N'fonk ik ;edk uZb/ fgT[ d/ g?o S{j/ ns/ c/o T[j wK d/ ;j{bsK B/. ykD ghD dh e'Jh ewh BjhA
T[; EK ;[yh t;dk t/y. uzrk j'fJnk s{z
go c/o j"b/-j"b/ Bt/A :[Zr dk nkozG ;h. rb bZr nZyK Go b? nkfJnk. c/o T[; j?. T[j nkg th ezw s/ iKdh j?. T[; B/
fJZE'A ubk frnk. BjhA s{z th w/o/ tKr
j'D bZrk. g[okDh ghVQh fgZS/ ofj rJh. go c/o fJe fdBHHH. dh gsBh ;opihs B/ gfjbK ;j[o/ d/ s/ ;Z; B{z fJj th dZf;nk fe T[j fJe fdB
;koh T[wo pbQd jZedk j[zdk s/ ek;/
BthA s/z N[odh j'Jh T[; s'A nZr/ bzx ''pkg{ ih w?A ;'udK pkjo ufbnk c/o ;Z; d/ g?oK B{z jZE bkfJnk. go T[jBK ftu ;" g"Av ewkT[Adh j?. c/o i/ ;" g"AvK
i'rk Bk ofjzdk.''
rJh. fgzvK ftu gfjbK gqkfJwoh ;e{b iktK. fJZE/ eh fgnk. ;kok ;kb jbQ d/ pZu/HHH< T[j fJzrb?Av s'A nfij/ ;z;eko d/ o[gJ/ pDkJ/ ikD sK B"A jzko pDd/
r[ofdZs/ dh nktkz nkT[Dh pzd j'
y[fbQnk. w[zv/ ns/ e[VhnK ;e{b ikD bZr/ tkj e/ fwZNh Bkb fwZNh j' w;K o'Nh N[odh feZE/ b? e/ nkJ/ ;B. jB. T[jdh B"A jzko o[gJ/ fJe fdB dh
rJh. SkfJd T[jdh rZb w[e rJh ;h iK
. gqkfJwoh gk; eoe/ nZr/ gVQD bJh j?. T[j iZNK dk go;k. eh ;h T[; e'b. Gkt/A N?e;h 'u'A pkjo nkT[AfdnK r[od/ ewkJh j?.
jB/o/ 'u bzwk fgnk T[j g[Zs dhnK y[ShnK
fgzv SZv Sfjo tZb N[o gJ/. id'A dk fJzrb?Av frnk tko/-fBnko/ j' t B/ ;ze/s d/ e/ pZfunK B{z dZ; fdZsk r[ofdZsk S[o{ s'A jh fJeZbk pkjo
dk fj;kp bk fojk ;h.
id'A T[j Sfjo'A gVQ e/ fgzv w[Vd/ sK rJ/. eJh tkoh fuZmh fby u[Zfenk. w?B{z ;h fe dfjbhzK 'u T[jBK d/ dkdk s/ p?me ftu ;"Adk ;h. fJeZb/ ;"Dk T[; B{z
''s[;hA rbs ;'u oj/ j' pkg{ ih.
T[; EK dk ofjD ;fjD Bkb b? e/ nkT[Ad/ efjzdk fet/A th i[rkV eoe/ fJZE/ nk dkdk ih yb's/ B/. uzrk bZrdk ;h. fpSBh gS{nK tkb/ e'm/
s[jkvk fj;kp mhe BjhA.''
. T[; EK dk ubD Bkb b? e/ nkT[Ad/. ik ;ko/ X'D/ X's/ ikDr/. T[; B/ sK fJe ''jkJ/ n?B Ubv ro?Avgk n?Av Ubv ftu ;"Adh ;h, fJj t/yD bJh fe okshA
T[ZE'A d/ s"o-sohe/ Bkb b? nkT[Ad/. J/izN dk gsk th fdZsk fi; B/ gzi bZy ro?Av wzw.'' e'Jh gS{ Bk y[bQ ikt/ iK e'Jh pkjo dk e[M fuo pknd jB/o/ 'u r[od/t dh
c/o BthA ghVQh ;ohoe ;[y dh nkdh b? e/ T[; B{z pkjo G/fink ;h.'' T[jBK d/ w{zj'A fJeZmk fBefbnk go pzdk T[jBK dk oZ;k Bk y'bQ b? ikt/. ezpdh nktkz ;[DkJh fdZsh.
''w?A ;wfMnk BjhA g[Zs s{z eh efj
j[zdh rJh. w[zv/ e[VhnK 'u w"i w;sh dk g[Zs dh rZb ;[D e/ gfjbK sK r[ofdZs/ s/ fpSBh B{z e[M ;wM BjhA pj{ o'Nh N[Ze'A ftjbh j' T[Zgo u[pko/
fojk j?A<'' r[ofdZs/ d/ w{zj'A fBefbnk.
ubD S[o{ j' frnk. y/sh eoB d/ Yzr r[ofdZsk u[Zg eo iKdk. T[; dh rZb nkfJnk fe T[jBK eh fejk ;h. go id'A ubh rJh. r[od/t ;zM dk pZfunK Bkb
''s[;hA pkg{ ih fJj fJeZb/ BjhA ;r'A
pdb rJ/. pbQdK dh EK No?eNoK B/ b? dk s[ozs e'Jh itkp BjhA j[zdk. go e[M T[jBK B/ fgnko Bkb g's/ s/ g'sh B{z pkjo frnk jB/o/ j'J/ she th xo BjhA
bJh. wShBh pdbkn pj[s e[M BtK b? fuo pknd T[j p'bD bZrdk, nkgD/ Bkb x[fNnk sK nfijk j'Dk ;h w[fVnk. fpSBh o;'Jh ftu'A ftjbh j' fJ; w[be d/ T[j ;ko/ b'e fijV/ ed/
e/ nkfJnk. y{jK s/ fNT{pt?Zb bZr rJ/ ''r[od/t g[Zs fJZE/ ekjdh xkN j?< pZfunK B{z uzrk BjhA bZrk. dkdk dkdh r[ofdZs/ e'b nk fJzrb?Av pko/ g[Zs dhnK pkjo BjhA rJ/. T[j fJj ;'ud/ B/ fe
pkjo ik e/ pVhnK w"iK B/, pj[s n?S
. ubd/ jbNK dk wX[o ;zrhs ;[DkJh d/ eh BjhA fJZE/< s/o/ e'b r[zko/ s'A tZX s'A nZv j' T[jBK gfjbK nkgD/ egfVnK ns/ pj{ dhnK rZbK dZ;D bZrh. T[; B/
Dk pzd j' frnk. w[zfvnK B/ nkgD/ jZEhA zwhB j?. w?A s/ s/oh p/p/ s[jkv/ Bkb jK. B{z MkfVnk. c/o T[j nZr'A T[jBK B{z jZEK r[ofdZs/ B{z dZf;nk fe T[jBK dk g[Zs j?. T[ZE/ sK fe;/ uhz dh xkN BjhA. T[ZE/
ezw eoBk pzd eo fdZsk. T[j nkgD/ p/p/ s/o/ pZfunK dk fynkb oZydh j?. wK Bkb fJt/A ;kc eoB bZr/ fit/A dkdk T[ZE/ fJzrb?Av 'u fet/A w"iK eodk. fi; sK g"Av o[ZyK B{z bZrd/ B/ s/ jZE tXk e/
nkg B{z ;odkoK d/ g[Zs efjbkT[D 'u s'A th tZX fgnko eodh j?. i/ ;G e[M dkdh d/ egfVnK B/ T[jBK d/ egfVnK e'b nkgDk tZvk ;kok xo j?. fJBQK s'V bJhd/ B/. id'A fe T[[jBK g"AvK B{z
SkB ;wMD bZr/. fJZE/ j? c/o s{z pkjo ik e/ eh eo/Ark< B{z th w?bk eo fdZsk ;h. e'b d' ekoK B/. T[ZE/ sK pj{ th B"eoh ewkT[D bJh pkjo rJ/ pzd/ B{z fezB/
:{HghH fpjko s'A c/o ekfwnK dk jV r[ofdZs/ B/ fejk. T[jBK d/ nkT[D s'A gfjbK r[ofdZs/ eodh j? s/ o'z d/ ;" g"Av ewkT[Adh j? gkgV t/bD/ g?Ad/ B/ T[; B{z jh gs?.
gzikp tb nk frnk. fgzvK 'u nk T[j ''pkg{ ih fJZE/ n;hA o'Nh jh sK yKd/ B/ nkgD/ ;hoh B{z nky d't/A u[pkfonK fi; d/ B"A jzko o[gJ/ pDd/ B/. rZb eh ''id'A ;kv/ fJZE'A d/ pzd/ nkgD/ w[be
;odkoK d/ B"eo pD rJ/. y/sK dk ezw jK. o'Nh s'A fJbktk fzzdrh 'u j'o th dh uzrh soQK ;ckJh eotk fdZsh ;h. i' e[M T[; B{z pj{ B/ dZf;nk T[; B/ T[j dh pkjo d/ w[be Bkb s[bBk eod/ B/
T[jBK ;KG fbnk. gS{nK dk ezw T[jBK fezBk e[M j[zd?. n;hA pkjo d/ w[beK dk T[ZE/ wzi/ brtk fdZs/ ;B. T[jBK s/ ;kok e[M r[ofdZs/ B{z ;[Dk fdZsk. T[; B/ sK jo gkf;UA nkgD/ nkg B{z pj[s S'Nk
;KG fbnk. T[jBK ftu'A eJh pkjo'A nkJ/ w[ekpbk fet/A eo ;ed/ jK. iZNK d/ BthnK dohnK s/ Bt/A y/; ftSk fdZs/ sK r[ofdZs/ B{z fJj th dZf;nk fe fJBQK ;wMd/ B/. pj[s fgSfVnk wfj;{; eod/
G[Zy/ Bzr/ wzd{o w/jBs eoe/ c/o fJe go;/ B/ fuZmh ftu eJh tkoh fbfynk ;B sK fe pkjo'A nkJ/ pZfunK B{z e'Jh e'b ;ko/ ;[Zy B/. B/. go pkg{ ih rZb nfijh BjhA j?.''
fdB nkg zwhBK d/ wkbe pD rJ/. fe T[jd/ T[ZE/ eh mkm B/. eh SkB j?.'' n"y wfj;{; Bk j't/. jB/ok j'J/ r[od/t pZfunK B{z Bkb ''c/o g[Zs B{zHHH<'' r[od/t dh N[odh
;odkoK d/ ftjb/ w[zv/ eJh soQK d/ nyho r[od/t B/ fJzrb?Av ikD dh g[Zs s{z nkgDk ;kwkB b? e/ pZfunK b? xo w[fVnk. gfjbK T[jBK o'Nh ykXh. rZb eZN e/ r[ofdZs/ B/ pZ; fJzBk jh
BfSnK d/ nkdh j' rJ/. T[j e'Jh th ezw fsnkoh S[o{ eo fdZsh. r[ofdZs/ B/ nZXh ns/ pj{ Bkb T[Zgo ubk ik. j/mK sK c/o T[j fJeZm/ p?m fJzrb?Av dhnK rZbK fejk. r[od/t nZr'A p'bD bZrk,
Bk eod/. BSk eoe/ ;kok-;kok fdB zwhB rfjD/ oZy fdZsh ns/ T[jdk g[Zs rowh th pj[s j?. c/o fpibh dk th eod/ oj/. r[od/t gsBh s/ pZu/ c/o T[Zgo ''s[;hA pkg{ ih i' fejk T[j ;G mhe
wo/ e[Zs/ tKr gJ/ ofjzd/. nkgDh gsBh s/ fJe s/ d' ;kb d/ e'Jh Go';k BjhA fe ed'A nkt/ iK Bk jh u[pko/ 'u ub/ rJ/ ns/ fpSBh ;"D bJh
j?. T[ZE/ n;hA pj[s g?;k ewkT[Ad/ jK,
c/o tZfvnK dk nkdo xZN frnk. pZfunK B{z b? e/ fJzrb?Av ubk frnk. nkt/. T[Zgo y[bQ sK j? Jh c/o jtk th nkgD/ tkb/ e'm/ ftu gj[zu rJh.
;[Zy d/ ;ko/ ;kXB th ;j/V b?Ad/ jK. ;kv/
tZfvnK dh Sow xZN rJh. B{zjK gzdoK ;kb bzx rJ/. r[od/t dk w[V cokN/ Bkb nkT[Adh j?.'' r[od/t u[pko/ 'u bzwk fgnk. T[; B{z
e'b xo j?. xo dk ;kwkB j?. rZvhnK
fijVhnK ed/ ;j[o/ B{z nkgDh Bzrh fJzvhnk uZeo BjhA bZrk. nkgDh p/p/ fgT[ dh rZb ;[D e/ r[od/t ;wkB BhAd BjhA ;h nk ojh. T[; d/ d't/A pZu/,
B/. goHHH<'' p'bdk j'fJnk r[od/t e[M
T[Arb she BjhA ;B fdyKdhnK T[j ns/ pkg{ ih B{z T[j fuZmhnK fbydk fojk. u[Ze pZfunK B{z Bkb b? T[Zgo ubk frnk. T[; dh gsBh fdB d/ EZe/ j'J/ j'D eoe/
gbK bJh o[e iKdk go nkgDh rZb c/o
T[jBK ;kjwD/ w{zj T[x/V N[odhnK- r[ofdZs/ B/ g[Zs d/ g?f;nK Bkb rfjD/ fpSBh T[jBK bJh ukj pDkT[D bZrh. T[; B/V/ wzfinK s/ gJ/ ed'A d/ ;"A rJ/ B/
S[o{ eodk,
fcodhnK fd;dhnK. T[j sK f;o s/ u[zBh oZyh zwhB S[vk bJh. Gkt/A fJzrb?Av 'u gb/ s/ gVQ/ pZfunK B{z .
''j[D pkg{ ih w?A nkgDh rZb dZ;dK.
she Bk b?AdhnK. r[ofdZsk s/ gsBh c/o fJeZb/ ofj fJZE/ dk ;G e[M nihp fijk br fojk bzwk fgnk r[od/t gfjbK fJzrb?Av
fJjdk c?;bk s[;hA nkg eoBk.
c/o j"bh-j"bh f;B/wk dk y[wko i[nkB rJ/. r[ofdZs/ B{z gsk jh BjhA bZrk fe ;h, go sK th T[jBK bJh fJj ;G jN dhnK rZbK ;'uD bZrdk. c/o T[; dh
''w?A T[ZE/ Xh g[Zs B{z yk;h nkzkdh d/
j'Jh ghVQh d/ f;o s/ uVQ frnk. god/ s/ g[Zs pkjo eh ezw eodk ;h. Bk sK fJBQK e/ ;h, nZv ;h. T[j sK N?e;h 'u p?m/ th ;'u nkgD/ fgzv w[V nkT[Adh j?. pugB
oZyh ;h feT[Afe T[; EK f;;Nw jh fJ;
i' fd;dk w[zv/ e[VhnK T[jh eoB dhnK gzdoK ;kbK ftu r[ofdZsk ed/ pkjo y/sK 'u yVQh gZeh eDe B{z t/y pj[s s'A i[nkBh she d/ fpskJ/ ;ko/ fdB T[;
soQK dk j?. ;wM' fJj T[ZE/ dk fB:w j?
e'fSSK eod/. f;B/wk d/ wzd/ n;o Bkb ik ;fenk ns/ Bk jh r[od/t ed/ w[V y[S j' oj/ ;B. B{z u/s/ nkT[D bZrd/ B/. gsk BjhA c/o
fe i/ s[;hA pZfunK B{z nkzkdh BjhA d/
pd-fJybke w[zfvnK dh YkDh dk iBw fgzv nk ;fenk. gzdoK ;kbK ftu ;opihs S/sh Bkb egV/ pdb j/ T[j feT[A nkgD/ nkg B{z go/SkB fijk
t'r/ sK T[j nkgDk jZe ;wM nkg b?
j'fJnk. T[jBK dhnK BzoK ftu wK G?DK r[ofdZsk p[ZYk j' frnk. gzdoK ;kbK mK nk rJh sKfe T[j p[ZYh j' uZbh ;Z; wfj;{; eoB bZrd?.
b?Dr/. s[;hA T[jBK B{z BKj BjhA eo ;ed/
dh fJZzs Bk ojh. nyho T[jBK r[ofdZs/ ftu fpSBh th p[ZYh j' rJh. fJe-fJe dh o;'Jh ftu wdd eo ;e/. T[; B/ ;Z; nyho nkgDk fp;sok SZv T[j
. T[bkd ;kjwD/ nyho s[jkB{z jko
dh ghVQh B{z T[Zek jh nkgD/ ihtB 'u'A fdB eoe/ g[Zs B{z T[jd/ gfotko B{z Bkb br gfjbK ukj pDk T[Zgo G/ih. u[Zgukg g"VhnK T[so pkjobh p?me
wzBDh jh gt/rh.
pkjo eZY fdZsk. T[vhefdnK r[ofdZs/ s/ fpSBh d/ u"dK- c/o T[j oks dh o'Nh fsnko eoB bJh ftu nk iKdk fiZE/ r[ofdZsk ;"Adk. T[j
''go pkg{ ih Xh B{z nkzkdh d/ e/ w?A
c/o fJe BthA gqEk g?dk j'Jh. fgzvK gzdoK ;kb bzx rJ/. ;Z; dh ;jkfJsk eoB bZrh. th BjhA ;[Zsk ;r'A ni/ she ikr fojk.
pj[s xkN/ dk ;"dk eo p?mk. w?B{z gsk
d/ rGo{nK B/ pkjo d/ w[beK 'u ikDk c/o fJZe tkoh g[Zs dk ys nkfJnk, r[od/t B/ ukj ghsh. Gkt/A T[jd/ Xh T[wo j'D eoe/ r[ofdZs/ B{z fJzBh S/sh
jh BjhA bZrk Xh ed'A i[nkB j' rJh ;h.
S[o{ eo fdZsk. T[jBK nzdo fJe ;'u ''pkg{ ih w?A s[jkv/ g's/ g'sh s/ B{zj g[Zs B{z ukj Bkb oZyhnK BwehB ;/thnK BhAd th BjhA nkT[Adh. fe;/ d/ nkT[D
w?A sK nkgD/ ezw ftu jh fJzBk o[fMnk
T[Zrh fe T[j pkjo d/ w[beK 'u ik Bkb s[jkB{z fwbD nk fojK.'' s/ bZv{ nbZr fij/ fd;/ go sK th ykD dh fpVe ;[D T[; d/ w{zj'A fBebdk,
j'fJnk ;h. id'A fe w?A gsBh B{z n?t/A rZbK
nk;kBh Bkb XB ewkT[Dr/. T[j fJe r[ofdZs/ s/ fpSBh bJh fJ; s'A tZX ftu T[jBK B{z pj[s ;[nkd nkfJnk. ''e"D j?<''
rZbK ftu fJe tkoh efj th fdZsk ;h,
;[gB/ ftu fiT[D bZr/. T[; ;[gB/ B/ c/o y[Sh tkbh fejVh rZb j' ;edh ;h. ukj gh pZfunK B{z Bkb b? r[od/t ''w?A jK pkg{ ih.''
'';opihs f;woB dk fynkb oZyhA,
T[jBK B{z Gow gk fdZsk fe pkjo d/ T[jBK xo ;ztkfonk. d'jK ;hoh Bkb y/sK tZb fBeb frnk. T[; B/ nkgDh ''eh rZb g[Zs j[D she ;[Zsk BjhA<''
e[Vh i[nkB j' ojh j?.''
w[beK 'u g"Av-vkbo o[ZyK B{z bZrd/ B/, fwb e/ xo dh ;ckJh ehsh. BthnK zwhB ftykJh fi; ftu gZeh eDe yVQh ''BjhA pkg{ ih BhAd BjhA nk ojh.''
''go T[j p/ukoh th eh eodh< T[;
pZ; jZE gk e/ s'VD dh jh d/o j?. T[jBK dohnK eZYhnK s/ Bt/A y/; eZY/. c/o T[j ;h. y{j s/ bZrh gkDh dh w'No pko/ T[j d't/A jB/o/ ftu fJe d{i/ B{z ;tkb
B{z pkjo dh B"eoh s'A b? e/ xo dk ;kok
d/ fynkbK 'u jo pzdk T[ZE/ ik e/ nwho fdB th nk frnk fiZdD g[Zs B/ gfotko dZf;nk. itkp eo oj/ B/.
ezw eoBk g?Adk ;h. T[ZE/ ;kv/ w[be tKr
pD iKdk, d"bs 'u y/vdk. fJj T[jBK Bkb fgzv gj[zuDk ;h. c/o T[j pZfunK B{z fgzv d/ r[od[nkok ''nk ik g[Zs w/o/ e'b pfj ik. pVk
B"eo BjhA fwbd/. c/o T[j Xh dk fezBk
dh ;'u pD rJh. N?e;h p{j/ s/ nk e/ o[eh fijVh r[od/ ;kfjp b? frnk. bzpk tes phs frnk g[Zs s/o/ Bkb rZb
fynkb oZy ;edh ;h.
j"b/-j"b/ rZGo{ e[M f;ZX/ YzrK Bkb t B/ fdZbh s'A jh feokJ/ s/ eo bJh ;h. c/o nkgD/ d';sK B{z fwfbnk. Gkt/A ehfsnK. nk ik g[Zs nkgk d't/A fwb
pkeh ;ck 47 s/
pkeh ;ck 47 s/
pkeh ;ck 47 s/
pkeh ;ck 47 s/
pkeh ;ck 47 s/
e[M T[bNhnK ftT{AsK Bkb nkgD/ fgzv ftu eko nkJh t/y ftjV/ d/ S'N/- fJZE/ nk e/ th r[od/t B/ Xh B{z g{ohnK pksK gktKr/. s{z w?B{z pkjod/ w[be dhnK

41
41
41 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
41 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
41 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
g'Eh gow/;o ek EkB[ ..
g'Eh gow/;o ek EkB[ ..
g'Eh gow/;o ek EkB[ ..
g'Eh gow/;o ek EkB[ ..
g'Eh gow/;o ek EkB[ ..
r[o{ rqzE ;kfjp e/tb f;ZyK dk jh gqkgs eo ;ed/ jB, nkw pzdk BjhA. B{z ;"zg fdZsh rJh ;h. ukb ns/ bczK dh ;KM j? . fJBQK s'A fJ; Spd B{z 'xo' gfjb/ ftZu jh rkT[Dk
BjhA pbfe ;koh wkBtsk dk r[o{ j?. fi; soQK gjkVK ftZu ehwsh jho/, fJfsjk;L fJjh Bshik fBebdk j? fe r[o{ nwo j?. bcz 'xo[ ¡' d/ EK fJZE/ f;ob/y
r[o{ rqzE ;kfjp ftZu fdZs/ T[gd/S ;op wDhnK, ns/ gko; nkfd j[zd/ jB go ¡H g[okDh iBw ;kyh d/ eosk ;o{g dk; ;kfjp e'b r[o{ BkBe ;kfjp dh 'gjfonk e? xfo rktDk' fJ; bJh
efbnkD ns/ ;koh wB[Zysk d/ Gb/ tk;s/ f;ZX ns/ y'ih jh fJBQK B{z y'i ns/ g[ZN dk; GZbkL r[orZdh pySD t/b/ r[o{ pkDh w"i{d ;h. fbfynk frnk j? feT[Afe 'gjo/ wjbk ¡'
jB. r[o{ rqzE ;kfjp dk c[owkB j? fel e/ ;z;ko ftZu gqf;ZX eod/ jB. fi; BkBe ;kfjp B/ r[o{ nzrd ;kfjp B{z fJH r[o{ BkBe ;kfjp dh pkDh r[o{ ns/ Grs p/Dh ih d/ fJ; Spd dk
;b'e[ w. £ .. soQK izrbK ftZu ehwsh ns/ T[Zsw r[opkDh dh T[j g'Eh th fdZsh fi; ftZu okw dk; ;kfjp ns/ r[o{ noiB ;kfjp wzw{B fJZe ns/ s[ZeK dh ukb ns/
goEkfJ ;kyh wjk g[oy p'bd/ ;kMh uzdB, S[X ns/ ySp{dko eg{o nkfd T[BQK dh nkgDh pkDh ns/ GrsK dh gk;L f;oh okr ftZu, gjo/ f;ob/y tkbh bzpkJh fJZe' fijh j?. d'BQK SpdK dk
;rb ijkB? .. ehwsh ;[rzXhnK j[zdhnK jB go fBg[zB pkDh Skfwb ;h. 'fss wjb i' ;pd r[opkDh e/tb r[o{ BkBe ;kfjp, r[o{ fJj ;zpzX nukBe BjhA pfDnk. fJ;
r[ow[fy j'fJ ;[ GT[ eo/ nkgDk nkg[ y'ik ;'Axk ;[zx e/ ns/ bZG e/ fJBQK dh j'nk, ;' g'Eh zpkB r[o{ nzrd i'r fwbh'. okw dk; ;kfjp ns/ r[o{ noiB ;kfjp Spd dk f;ob/y Grs p/Dh ih B/ BjhA
gSkD? .. ;[rzXh B{z nBzdwJh y/Vk fdzdk j?. fJ; ¢H g'Eh fwjopkBL 'sp r[o{ BkBe B/ jh fbyh j?. fJBQK SpdK dk f;ob/y, fdZsk. fJj f;ob/y r[o{ BkBe ;kfjp
r[o go;kdh ihts[ wo? sk wB jh soQK r[opkDh ftZu th Xow,noE, ekw, ih r[o{ nzrd eT[ ;pd eh EkgDk d/ s[ZeK dh ukb ns/ bzpkJh nkg; ftZu iK r[o{ noiB ;kfjp B/ fdZsk j?. f;oh
s/ wB[ wkB? .. w'y nkfd ;ZG gdkoE w"z{d jB go eo ;zws ¡•¦© n;{ tdh d;thA eT[ fwbdh j?. fJBQK fszBQK SpdK dk wzw{B okr d/ fJ; Spd d/ f;ob/y ns/ wzw{B
fiB eT[ wB eh goshfs Bkjh fijVk-fijVk iht fJBQK dh y'i/rk nkg ;u yzv f;Xko/º. Gh fJZe ns/ eJh bcz ;KM/ jB. j/m s'A n;hA fJj efj ;ed/ jK fe Grs p/
BkBe ;/ fenk eEfj frnkB? ..¡.. gzBK T[jh-T[jh fJBQK gdkoEK B{z gqrN eo r[opkDh dh nzdobh rtkjhL fbZy/ fJBQK fszBQK SpdK s'A ;kc zkjo Dh ih dk fJj Spd r[o{ BkBe ;kfjp
¦¤§ bt/rk ns/ fi;-fi; gdkoE dk y'ih UH jfo GkfJnk ;fsr[o[ p'fbnk jfo j[zdk j? fe r[o{ okw dk; ;kfjp ns/ ns/ r[o{ noiB ;kfjp e'b w"z{d ;h.
noEL wjK g[oy fe;/ th ;zpzX ftZu j' e/ i' e'Jh y'i/rk T[jh-T[jh gdkoE fwfbnk g[oy[ ;[ikD[ ihT[.. noiB ;kfjp e'b r[o{ BkBe ;kfjp 2H r[o{ BkBe ;kfjp ns/ Grs i?
f;Zfynk fdzd/ jB T[j f;Zfynk ;ko/ ;z;ko T[; d/ ;kjwD/ gqrN j' iKdk j?. okwdk; ;'Xh fsbe dhnk r[o dh pkDh w"z{d ;h. d/tL fJj d't/A Spd ;zfeqs ftZu jB ns/
bJh ;KMh j[zdh j?, i' iht ;fsr[o{ d/ r[o{ rqzE ;kfjp ftZu S/ r[o{ ;kfjpK, ;pd[ ;u[ Bh;kD[ ihT[.. okwebh ;d[ r[o{ BkBe ;kfjpL d'BQK SpdK dk fJZe jh ukb ns/ ftSk
;Bw[y j[zdk j?, T[j fJj f;Zfynk ;[D e/ gzdoK GrsK, fszB r[of;ZyK ns/ gzBK ©¢£ ý ;fsr[o gq;kfd .. j?l
gqG{ dk vo nkgD/ fjod/ ftZu Xko b?Adk frnkoK GZNK dh fbZyh j'Jh pkDh doz Gkt r[o{ nwo dk; ;kfjp B/ f;ohokr[ wjbk ¡ gjo/ xo[ ¡ .. r[o{ BkBe ;kfjpL
j? ns/ nkgD/ nkg dh y'i eodk j?. j?. r[o{ rqzE ;kfjp d/ ¡¤¢© gzB/ jB. r[orZdh pySD t/b/ r[opkDh th r[o{ gfjb? gjo? o?fD e? tDikfonk fwsqk ifg wB Bkw[ jfo ;oDh ..
;fsr[o{ dh feqgk Bkb id'A T[j iht ;z;ko okwdk; ;kfjp B{z ;"Ag fdZsh. j[efw gfJnk roGkf; .. ;z;ko ;kro skfo skoD, ow Bkw
pbfpzdo f;zx
ftZu ftuodk j'fJnk wkfJnk tb'A T[dk; pbfpzdo f;zx nH r[o{ BkBe ;kfjp dh pkDh r[o{ T[oX sg[ nzsfo eo/ tDikfonk efo eoDh ..¡..ojkT[.. gzBK •0•C
pbfpzdo f;zx
pbfpzdo f;zx
pbfpzdo f;zx
ofjzdk j? sK T[; dk wB GNeD'A jN nzrd ;kfjp gk; fwsqk y;w ;/sh nodkf; .. Grs i? d/tL
r[opkDh e/tb ¡¤¢® gzfBnK s/ doz
iKdk j?. j/ BkBe ! fiBQK ihtK dk wB 1H r[o{ BkBe ;kfjpL y;w ;/sh nodkf; tykD? T[oX e/tb okw Bkw wB'owz ..
gshfink BjhA, T[BQK B{z frnkB dhnK j?. gzBK ¡¤¢© s/ doz okr wkbk ukeo[ br? ukeoh i/ ub? y;w? fXnkfB fbt bkrk .. pfd nzfwqs ss wfJnz ..
rZbK dk e'Jh bkG BjhA j[zdk.¡. r[opkDh BjhA j?. GkfJ .. Bk woikd[ nkfJnk efb Ghsfo B dB'fs i;woD/B iBw iokfX
;G s'A gfjbK n;hA nzso-okSNoh ¡H r[o gqskg ;{oi d/ eosk eth j[owfs fs; B' nrbh Uj[ tij[ fG pkj[fV ik;h Bkrk .. woD GfJnz ..¡.. ojkT[ .. gzBK C¢¦
gXo d/ fuzseK ns/ ftdtkBK d/ r[o{ GkJh ;zs'y f;zx w[skpel 'okr wkbk d{Dk ykfj.. gzBK ¤§¤ i?;h ebw t[Vh j? w;sfe s?;h 3H r[o{ BkBe ;kfjp ns/ Grs
rqzE ;kfjp tko/ thuko ;[Dd/ jK. r[o eh feqs Bfj, j? w[zdktDh bkr r[o{ nzrd ;kfjpL ihnV/ gkf; .. epho ihL
¡H phph gob n?; pZeL 'w?A j'o th r[op?B'. ukeo[ br? ukeoh Bkb/ rkop[ ej[ BkBe gqkDh gfjb? gjo? j[efw r[o{ BkBe ;kfjpL
XowK d/ rqzE gVQ/ jB, go w?B{z j'o fes/ ¢H SwS/o f;zx nS'e, oh;ou tkd[.. gfJnk roGkf; ..¡.. gzBK §• f;oh okr[ wjbk ¡ xo[ ¤ ..
th wB ns/ fdb B{z N[zpD tkbh T[j Sesh ;ekbo Sq'wDh r[od[nkok gqpzXe ew/Nh, rbk eo/ xD/ohnk y;w B gkJ/ r[o{ okw dk; ;kfjpL J/e[ ;[nkB[ d[fJ ;[nkBh Bkfb ..
BjhA fwbh, i' w?B{ r[o{ rqzE ;kfjp ftZu'A nfwqs;o, w[skpe ºr[o{ rqzE ;kfjp d/ ;kd.. gzBK ¤§¤ f;ohokr[ wjbk ¤ .. Gbe/ GT[efj ;dk pfJnkfb ..
fwbh j?. nkeko tZvk j'D d/ pktz{d th gzBK ¡¤¢© s/ doz okr wkbk fe;/ gzE 2H r[o{ BkBe ;kfjpL gfjb? gjo? o?fD e? tDikfonk fwsqk e{V[ S[ok w[mk w[odko[ ..
fJj rqzE fJZe pZMtK gqGkt gkT[Adk j?. d'yh dh nkfbw eth d/ Bktb ºwkXt ;/Jh g{o/ ;kj tys? T[gfo bfV jfo gkfJnk T[do wzMkfo .. XkDe o{fg ojk eosko ..¡.. gzBK
fJ; ftZu wB[yh wB dh nEkj geV Bb ekw ezdbkº s'A Beb ehsh j'Jh j?º . w[J/.. gzBK ¡¤• jfo fXnkt? jfo T[uo? tDikfonk ¢¤
tkbhnK rZbK dk G/d T[ikro ehsk £H nekb sys tb'A gqtkfDs ns/ r[o{ nzrd ;kfjpL fwsqk jfo jfo Bkw[ ;wkfo .. Grs epho ihL
j'fJnk j?. gqwkswk d/ gftZso ftuko Sq'wDh r[od[nkok gqpzXe ew/Nh, ;/Jh g{o/ ;kj fiBh g{ok gkfJnk.. jfo jfo Bkw[ ig/ nkokX/ ftfu ý ;fsr[o gq;kfd ..
s'A b? e/ wB[Zyh ;oho fiBQK nkw uhzK B{z nfwqs;o tb'A Skgh iKdh f;Zy ofjs gzBK ¡¤¦ nrBh jfo ifg ihftnk .. f;ohokr[ epho ihT[ ek ..
wzBdk ns/ jZb eodk j?, T[BQK ;G dk wo:kdk w[skpe, '(U) ;qh r[o{ rqzE 3H r[o{ BkBe ;kfjpL pkjfo iBw[ GfJnk w[fy bkrk ;o;/ J/e[ ;[nkB[ e? xfo rktDk ..
toDB ns/ gqrNkn r[o{ rqzE ftZu j?. ;kfjp d/ gkm(;kXkoB iK nyzv) dk gfjb p;zs? nkrwfB gfjbk fgsk wks Ehftnk .. iBBh ikBs ;[s[ pvk j's[ j? fJsBk
fJ; rqzE ftZu fJZe n;uoi nkX[fBesk G'r w[zdktDh T[Zs/ iK okrwkbk gVQ e/ wT[fbU ;'fJ.. fi; eh t;s[ fs;[ u/sj[ gqkDh efo e[ B ikB? fi fdB fdB ntX xNs[ j?
j?.e'Jh wB[Zy Gkt/A T[j fe;/ th Xow Bkb ubdh ;EkBe ohsh nB[;ko gkfJnk fis[ wUfbn? ;G wT[bhn? fs;fj B fjod? r[ow[fy phukfo .. ..
;zpzXs j't/, iK Bk;se jh feT[A Bk j't/ ikt/. (fJ; rZb pkps gzE 'u ni/ sZe wUfbj[ e'fJ.. gzBK §©¡ ej[ BkBe gqkDh gfjb? gjo? jfo w'o w'o efo nfXe bkv[ Xfo g/ys
fJj pkDh ;G B{z fJZe' soQK ;zp'XB eodh wsG/d j?, fJ; bJh okrwkbk s'A fpBQK r[o{ nzrd ;kfjpL ighn? feogk Xkfo ..¡.. gzBK §¦ jh iwokT[ j;? ..¡.. gzBK ©¡
j? feT[Afe fJ; dh nktkz wB[Zyh fdb ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dh phV fbyD iK gfjb p;zs? nkrwfB fs; ek eoj[ r[o{ noiB ;kfjpL fJ; Spd dk f;o-b/y 'J/e[ ;[nkB[
ns/ e[ZM bZG oj/ wBK bJh j?'. SkgD dk jhnk e'Jh Bk eo/).' (f;Zy phuko[.. f;ohokr[ wjbk • .. e? xfo rktDk' Gh r[o{ BkBe ;kfjp B/
¢H nkoBbv NkfJBphL ºwB[Zysk dk ofjs wo:kdk, gzBK ¡®) BkBe ;' ;kbkjhn? fi ;G;? d/ gfjb? gjo? o?fD e? tDikfonk fwsqk iK r[o{ noiB ;kfjp B/ fdZsk j? . fJj
Xkofwe Gfty fgnk X[zXbk j't/ go fJZe B'NL fJE/ fJj dZ;Dk zo{oh j? fe nkXko.. gzBK §©¡ Xfo gkfJsk T[do? wkfj .. f;ob/y Grs epho ih B/ fe;/ jkbs
uhz xZN'-xZN d/yh ik ;edh j? fe tZv/ dopko ;kfjp, nfwqs;o s/ okr wkbk r[o{ rqzE ;kfjp ftZu r[o{ nzrd d;h wk;h wkB;[ ehnk tDikfonk ftZu BjhA fdZsk. r[o{ BkBe ;kfjp ns/
ihts Xow fJZe d{i/ T[Zs/ gfjbK Bkb'A gVQh iKdh j? go nekb sys s/ okr ;kfjp d/ eJh j'o Gh Sb'e jB fiBQK dh fwsqk efo w[jbfs eow ewkfj .. Grs epho ih d/ fJBQK d'BQK SpdK dk
th tX/o/ n;o gkT[Dr/ feT[Afe Xosh d/ wkbk BjhA gVQh iKdh. r[o{ BkBe ;kfjp dh pkDh Bkb B/Vsk w[jbfs efo dhBh eow ewkD/ i?;k wzw{B Gh fJZe j?. bcz 'xo' dk ;zpzX
tZy-tZy fJbkfenK ns/ wB[Zyh B;b nc;'; j? fe gzE B/ okr wkbk d/ j? ns/ pj[s bcz ;KM/ jB. fJj ;KM fbys[ X[fo gkfJnk .. 'rkT[D' Bkb j?. okrhnK B{z fJE/ fJj
dhnK tZy-tZy SkyktK ftueko ;zpzX w;b/ dk nZi sZe e'Jh jZb BjhA nukBe BjhA pDh. fJj ;KM sK jh j' wks fgsk GkJh ;[s pfBsk fsB jdkfJs j? fe r[o{ BkBe ;kfjp ns/
tX oj/ jB. fJ; j'D tkb/ tkd-fttkd bZfGnk . ;edh ;h i/ r[o{ nzrd ;kfjp e'b r[o{ Ghsfo gqG{ ;zi'fJnk .. Grs epho ih d/ fJBQK d'BQK SpdK B{z
ftZu f;ZyK dh Xkofwe g[;se ºnkfd rqzEº nkfd rqzE (g'Eh) dh ;zgkdBkL T[; BkBe ;kfjp dh pkDh w"i{d ;h. eow ;[eow eokJ/ nkg/ fJ;[ izs? f;oh okr d/ u"E/ xo ftZu rkT[Dk j?.
e'b ;z;ko d/ XowK B{z efjD bJh i' e[ZM ftZu e'Jh ;Zu BjhA fe fJj e/tb r[o{ nH r[o{ BkBe ;kfjp dh pkDh r[o{ tf; feS[ Bkfj .. fJE/ dZ;Dk zo{oh j? fe bcz 'xo' dk
j? T[; dh yk; wjsZsk ns/ ehws j?º. noiB ;kfjp jh ;B fiBQK B{z nkfd nwo dk; ;kfjp gk;L ej[ BkBe gqkDh gfjb? gjo? Xfo ;zpzX bcz 'wjbk' Bkb BjhA j?. fJ;
£H vkH okXk feqSBL 'r[o{ rqzE ;kfjp rqzE ftZu doz r[opkDh fbyD ns/ r[o{ BkBe ;kfjpL gkfJsk T[do? wkfj ..¡.. gzBK §§ bJh bcz 'xo' dk ;zpzX bcz 'wjbk'
dhnK nZNb ;ukJhnK ns/ nZs[N Grsh ;zGkbD dk fynkb nkfJnk ;h. fJE/ okr[ rT[Vh g{oph Szs wjbk ¡ .. ;H GrsK dh pkDh r[o{ ;kfjpK gk;L Bkb ;wM e/ T[; dk T[ukoB 'wjZbk'
d/ ;kjwD/ ;w[zdoK ns/ gjkVK d/ ;ko/ fJj th dZ;Dk zo{oh j? fe r[o{ BkBe w[zX o?fD d[j/bVhnk ihT[ Bhd B 1H r[o{ BkBe ;kfjp ns/ Grs p/ eoBk rbs j?. fJ; dk T[ukoB pr?o
jZd-pzB/ i' fJZe d/S B{z d{i/ Bkb'A tZy- ;kfjp B/ nkg gfjbK r[opkDh B{z fbyD, nkt? .. Dh ih nZXe d/ wjbk j?. wjbk dk noE
tZy eod/ jB, jN ikDr/'. ;zGkbD ns/ fJZemk eoB dk ezw So{ ;k XB d[pbhnk ihT[ fgo e? jkt? ;qh r[o{ rqzE ;kfjp d/ f;oh okr ftZu ekfJnK iK ;oho pDdk j?. GkJh pbtzv
¤H ;kX{ NhH n?bH tk;tkBh L 'ig[ ih ehsk ;h. nkgD/ gqukfoe d"fonK t/b/ .. gzBK ©£ s/ Grs p/Dh ih dk j/m B/ nkgDh tko ftZu fJj rZb ;kc eo
;kfjp ns/ j'o pkDh ;'B/ ns/ jho/ d/ r[o{ BkBe ;kfjp B/ GrsK dh fbyh XB EhJh d[pfb ezs jkt? e/t B?Dh fbfynk Spd gVQ e/ d/y'L fdZsh j?l
gzfBnK s'A th tX/o/ ehwsh j?. r[od/t e/ j'Jh pkDh nkg fJZemh ehsh. r[osk d/yJ/ .. ý ;fsr[o gq;kfd .. bjD/ dh c/okJhn? BkBek d'jh
tb nkswtkdh iK fcbk;co jh BjhA rZdh d/D t/b/ nkgDh-nkgDh fbyh, ;hrko fwm o; G'r G'iB ;G[ M{m[ f;oh okr pkDh Grs p/Dh ihT[ eh yNhn?..
;B w?A T[BQK B{z nkswe gqekS Bkb fJZemh ehsh ns/ ;zGkbh j'Jh pkDh r[o{ fes? B b/yJ/ .. .. gjfonk e? xfo rktDk .. i'sh Ujk i[rfs ;kfJ ;fj ekfJnk
irwr eodh fJZe wjK gftZso j;sh BkBe ;kfjp s'A r[o{ nzrd ;kfjp, r[o{ w? ws i'pfB rofp rkbh d[Xk EDh o/ Bo roG e[zvb ip nkSs T[oX c/fo gbNhn? .. gzBK ©¦¦
wzBdk jK. nkg B/ nsh v{zx/ ns/ nzrd ;kfjp s'A r[o{ nwo dk; ;kfjp, B nktJ/ .. fXnkB fbt bkrk .. okr, f;o-b/y ns/ wzw{B dh ;KM
r[zMbdko fynkb th pV/ r[zMbjhB Yzr r[o{ nwo dk; ;kfjp s'A r[o{ okw dk; BkBe ;k XB fwb? fwbkJh fpB[ fgo fwose fgzfv gd wd Bk nfjfBf; ;kB{z fJ; Bshik T[Zs/ ngVkT[Adh j? fe
Bkb g/S ehs/ jB. r[zMbK B{z pVh ;kfjp ns/ r[o{ okw dk; ;kfjp s'A r[o{ Bhd B nktJ/ ..¡.. gzBK ¢¤¢ J/e[ nfrnkB ;[ Bkrk .. r[o{ BkBe ;kfjp B/ nkgDk fJj Spd
f;nkDg Bkb fw;kbK d/ e/ SgSN ehsk noiB ;kfjp e'b ;[fofyns gj[zu rJh r[o{ nwo dk; ;kfjpL s/ fdB ;zwb[ e;N wjk d[y np Grs epho ih d/ Spd dh ftnkfynk
j?'. ;h. fJ; soQK f;X j[zdk j? fe r[opkDh okr[ rT[Vh g{oph Szs wjbk £ fus[ nfXe g;kfonk .. tk;s/ T[ukfonk j?. fJ; bJh Grs epho
•H GkJh r[odk;L dhnK g'EhnK pkpk w'jB ih e'b ed/ Gh XB o?fD ;[j/bVhJ/ ihT[ jfo f;T[ roG S'fv fwqs wzvb nkfJnk sT[ ih dk fJj Spd r[o{ BkBe ;kfjp ns/
i?;/ s' ;eb fBfX g{oB ;w[dq fpy?, BjhA ;B rJhnK. r[o{ noiB ;kfjp B/ fus[ bkJ/ .. Bojfo wBj[ fp;kfonk ..¡.. gzBK ©£ r[o{ noiB ;kfjp gk; w"z{d ;h.
jz; woihtk fBju? gq;kfd gktjh.. nkgDh, pkeh r[o{nK ns/ GrsK dh ;fsr[o[ ;/t/ GkT[ eo/ ihT[ ftuj[ fJ; Spd dk f;ob/y,ºgjfonk e? r[o{ BkBe ;kfjp, r[o{ nwo dk;
i?;/ gops jhok, wkBe, gko;, f;Xl ;koh pkDh B{z soshp d/ e/ nkgDh nkg[ rtkJ/ .. xfo rktDkº j? . fJ; dk Gkt fJj j? fe ;kfjp ns/ Grs Bkw d/t ihL j[D n;hA
yBtkok yfB ifr fty/ gqrNktjh. fBrokBh j/m GkJh r[odk; s'A fbytk ftuj[ nkg[ rtkJ/ jfo r[D rkJ/ Grs p/Dh ih d/ fJ; Spd T[; 'xo' d/yKr/ fe Grs Bkw d/t ih dh th pkDh
i?;/ pB fpy?l wfbnkro, ;"Xk eg{o, e/ fJZe phV fsnko eotkJh. fJ; phV nBfdB[ bkrk GkU .. ftZu rkT[Dk j? fi; dk f;o-b/y ºgjo/º r[o{ BkBe ;kfjp ns/ r[o{ nwo dk;
;'X e? ;[pk;h ;[pk; fpj;ktjh. B{z gfjbK nkfd phV fejk iKdk ;h. ;[fD ;yh ;j/bh ihn eh w/bh r[o e? j?. n;hA T[go d/y nkJ/ jK fe f;oh okr ;kfjp e'b w"z{d ;h.
s?;/ r[o[pkBh fpy? ;eb gdkoE j?, nr;s ¡¦0¤ Jh;th ftZu nkfd phV ;pfd ;wkU .. ftZu fJj Spd fi; dk f;ob/y ºgjo/º 4H r[o{ BkBe ;kfjp ns/ Grs
i'Jh-i'Jh y'i?, ;'Jh-;'Jh fBgiktjh. dk ;qh dopko ;kfjp, nzfwqs;o ftZu jfo r[D ;koh sk ezs fgnkoh Bkw/ j?, r[o{ BkBe ;kfjp dk fbfynk j'fJnk Bkw d/t ihL
efpZs •¤¦ gfjbh tko gqekS ehsk frnk. Xoh fgnko' .. j?. fJj Spd ;qh r[o{ rqzE ;kfjp d/ gzBK Grs Bkw d/t
noEL fi; soQK GKs-GKs fBXhnK j[D n;hA fJfsjk; ns/ r[o{ rqzE BkBe ekwfD Bkj fgnkoh okw Bkw[ §• T[Zs/ doz j?. T[; dk g{ok f;ob/y, ý ;fsr[o gq;kfd ..
;w[zdo ftZu Gog{o j[zdhnK jB go jz; ;kfjp ftZu'A e[ZM T[dkjoDK Bkb fJj rfb jko' ..¢.. gzBK ¢¤£ 'f;oh okr, gjo/, wjbk ¡, xo[ ¡' j?. okr[ ;'ofm pkDh Grs Bkwd/ ih
iK woihtk ;w[zdoh N'Gk jh fB;uk eoe/ f;ZX eoKr/ fe r[osk rZdh d/D t/b/ r[o{ rqzE ;kfjp ftZu r[o{ nwo dZ; f;oh okr ftZu Grs p/Dh ih d/ eh xo[ ¢
pkeh ;ck 46 s/
pkeh ;ck 46 s/
pkeh ;ck 46 s/
;w[zdo ftu'A fJBQK dh gq;kd-gq;zBsk gfjbh fbZyh r[opkDh nrb/ r[o{ ;kfjp ih d/ eJh j'o Spd Gh jB fiBQK dh fJ; Spd dk 'xo[' Gh '¡' j?. fJ; bJh pkeh ;ck 46 s/
pkeh ;ck 46 s/

42
42
42 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
42 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
42 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
frnkBh fwjo f;zx
frnkBh fwjo f;zx
frnkBh fwjo f;zx
frnkBh fwjo f;zx
frnkBh fwjo f;zx
;qh r[o{ okwdk; ih
;qh r[o{ okwdk; ih
;qh r[o{ okwdk; ih
;qh r[o{ okwdk; ih
;qh r[o{ okwdk; ih
XzB[ XzB[ okwdk; r[o[, fifB gksSkjh dh w"i{drh ftu ;qh r[o{
f;fonk fsB? ;tkfonk.. nwodk; B/ r'fJzdtkb pDk e/ b'e ;/
g{oh j'Jh eokwkfs, nkg tk dk ezw S[o{ ehsk. pT{bh ;kfjp dh
f;oiDjko/ Xkfonk.. ;zg{oBsk j'D d/ pknd nkg ih dh
(;qh r[o{ rqzE ;kfjp, gzBk 698) nkfrnk Bkb r[wNkbk ;[bskBftzv
fdu? g{ofp d/tDk, fi; dh t;s[ nk e/ ;zws 1631 ftu fJe fgzv
fs;? xfo nkt?.. pzfBnk ns/ ;o'to dk NZe brkfJnk
p?mk ;'Yh gkfsSkj[, okwdk; fJ;dk BK ';zs'y;o' j?. ji{o fJe g/V
;fsr[o{ ejkt?.. EZb/ fpoki/. gfjbK ;o'to dh ;/tk S[o{
g{oB skb yNkfJnk, nzfwqs;o j'Jh. fgZS'A w'jVh rve/ fJ; dk BK
ftfu i'fs irkt?.. r[o{ dk uZe ofynk. e[M fuo pknd
T[bNk y/b y;zw dk, T[bNh rzr fJ;dk BK okwdk; g[o ;G s'A nyho
;w[zfdq ;wkt?.. nzfwqs;o ;o'to d/ Bkw s/ nzfwqs;o
(GkJh r[odk; ih, gT{Vh 47) j'fJnk.
fi; soQK ;w[zdo dh v{zxh sfj ftu ;qh r[o{ okwdk; ih B/ Bro t;kT[D
pj[s ;ko/ w'sh gJ/ j[zd/ jB fJ;/ soQK s'A pknd jkV ;[dh ;zws 1634 B{z
;qh r[o{ okwdk; ih d/ gftZso ;/tk d/ nzfwqs;o ;o'to dk NZe d[y GziBh p/
gq/w Grsh fGzB/ j'J/ rzGho ns/ T[;ko{ oh gk; bkfJnk fiE/ Bro dk t;kT[Dk
ezw eoB tkb/ ihtB ftu nfs r[D nkeoSe ;h T[ZE/ ;o'to dh ouBk th
fwbd/ jB. ;z;ko d/ eJh wjK g[oyK nd[Zsh j?. fjzd{ shoEK s/ T[ZuhnK iksK
tKr nkg ih dk ihtB pVh rohph s'A d/ b'eK B{z ikD dh nkfrnk ;h. r[o{
nozG j'fJnk go fBro s/ fBSekw ;/ ih B/ nzfwqs;ko ;ko/ wB[ZyK bJh
tk pdb/ f;Zy ;zrsK tb'A wkD i' pDkfJnk, jo/e nkJ/ rJ/ B{z ib ghD
gqkgs ehsk j? fe fi; dh fw;kb BjhA. s/ fJSBkB eoB dh y[bQ fdZsh.
(;qh nzfwqs;o f;Zyh dk e/Ado nkg ih ;qh r[o{ okwdk; ih dh T[gwk ;[D
dh nwo :kdrko j?, B{z ;oho wB e/fgzv pokm s'A pkpk ;qh uzd ih
fbnk ikt/ sK ;qh nzfwqs;o T[; dk nzfwqs;o nkJ/. pkpk ih d/ Bkb T[BQK
fdb j?.) ;t/o/ Skw nodk; eofdnK, d/ ;/te GkJh r'dVhnk Gh ;h. r[o{ ih
nzfwqs;o d/ doSB fJSBkB dk fXnkB B/ nkg ih dk ;[nkrs ehsk. pkpk
XofdnK, fBSekw fBro s/ gq/w Goh ih s/ r[o{ ih d/ puB fpbk; j'J/.
:kd d/ pdb/ fisBk XzB r[o{ okwdk;
frnkBh frnkB f;zx fJe tkosk
nkgB/ nytkfJnk j? j'o fe;/ d/ fjZ;/
fbyd/ jB L-
BjhA nk ;edk. r[o{ ih dk iBw ;'Yh
''r[o{ BkBe ih ek bZy g{s
jfodk; ih d/ xo wksk d:k e"o d/
xo ;h, T[BQK B{z ezw eofdnK e'Jh dk; nkg B{z w[esh dksk ;wM e/ ;/tk bkb feT[A j?<'' fsnkrh gow ;zs nftX{s x'Vk fJe
T[do s'A 26 nZ;{ ese tdh dh
fwjDk BjhA, go r[o{ okw dk; ih bJh eodk j?.'' phph ih B/ T[Zso fdZsk, ''ghVh gzi ;" o[gJ/ G/Nk dJh j'fJ y[; fbnk.
;zws1591 B{z u{Bk wzvh bkj"o fty/
;/tk ngwkB ;wfMnk ik ;edk ;h. i/mk ih dk fJj T[Zso ;[D e/ r[o{ dk gktk N[ZN frnk ;h. T[; dh EK w?A ;qh uzd sp frok T[ukJh ekfj pYKJh
j'fJnk. wksk fgsk ih B/ nkg ih dk
nkg ;z;koe ;pzX s'A T[u/o/ j' e/ bki ih pj[s y[S j'J/. fJe fdB r[o{ ih B/ nkgDk jZE d/ fdZsk ;h. jZE ftu'A dkjVh Gkoh. okwdk; r[o fBzwo j' j?
Bkw i/mk ofynk. nkg ih S'Nh T[wo
fsnkr e/ r[o{ GktBk Bkb ns[N ;/ d'jK itkJnK d/ gq/w ns/ f;de eh bj{ fBefbnk j?.'' efjU nkg ;/ ;kX{ i' j? T[Be/ uoB
d/ ;B fe wksk ih r[zo rJ/. ;Zs
tk eo oj/ ;B. fJe fdB bkj"o s'A gqhfynk b?D bJh EV/ pDkT[D tk;s/ r[o{ ih B/ fejk, g[Zsoh fJSBkB
po; d/ j'J/ sK fgsk ih dk d/jKs j' g'SB/ ekoB fJ; efj br/ uoB sfj
;'Yh pz; d/ ;zpzXh jod[nko iKd/ j'J/ nkfrnk fdZsh. d'jK B/ EV/ pDkJ/ go tk;s/ s?B{z fJzBk eSN T[mkD dh eh
frnk. nkg ih :shw jkbs ftu Mko, ;qh uzd y[S j'J/ T[ukok fJ;h s'o
r'fJzdtkb nk rJ/. rko/ fwZNh dhnK r[o{ ih B/ Bkg;zd eoe/ Y[nk fdZs/. b'V ;h. ;/tk pdb/ bj{ v'be/ s{z uzrk
nkgD/ BkBe/ fgzv pk;oe/ nk rJ/. xo b{fNU jwkok. i' pkeh ph np e[M
N'eohnK u[eh ;zrs ik ojh ;h T[; fszB fdB fJ;/ soQK ehsk. BjhA ehsk. g[ZsoK dk y{B sK fgU t/
T[ZE/ jh x[zrDhnK dk ezw eod/ ;B. w/ g? ShB bJh :'jh s[X ;'g?.''
ftu nkg th ik oj/ ;B. ;'YhnK B/ okw/ B/ fejk, ;Zu/ gksSkj, w?A EV/ yd/ nkJ/ B/. XhnK dk y[B ed/ fe;/ B/
r'fJzdtkb ftu fe;/ soQK nkg ih dk Gkt L pkpk ;qh uzd ih B/ tZvh
gSkD fbnk. fisB/ w{zj T[sBhnK pj[s uzr/ pDkT[Adk jK go nkg ih B{z BjhA t/fynk. p/Nh fJ;dh ;/tk pdb/
fwbkg ;qh r[o{ nwodk; ih Bkb j'fJnk T[wo sg s/i r[o[ g[Zso j'D ns/
rZbK. Bk g;zd nkT[D sK w/ok eh e;{o j?.'' eh ukj[zdh j?<''
s/ T[BQK dh g[Zsoh phph GkBh ih d/
gqhfynk d/ fynkb Bkb fejk fe g[oyk,
;'Yh ;qh r[o{ nwodk; ih d/ gk; ;fsr[o{ ih B/ i/mk B{z g[ZfSnk, EV/ phph GkBh ih B/ fejk, ''s[m/ j'
Bkb Skdh j' rJh. sh;o/ r[o{ ih dhnK ''dkjVh feT[A tXkJh j'Jh j?<''
rJ/ ns/ frbk ehsk, '';j[o/ xo N'eoh mhe BjhA pD/.'' i/mk ih B/ T[Zso sK w/o/ gsh ih B{z r[o{ xo dh ;/tk dh
d' g[ZsohnK ;B. dkBh okw/ Bkb
Y'Adk uzrk BjhA brdk.'' fdZsk, dks pyS'.'' r[o{ ih B/ itkp fdZsk, ''nkg ih
ftnkjh rJh. GkBh r[o{ okwdk; ih tor/ wjK g[oSK d/ uoB MkVB bJh.''
fJj ;[D e/ ;fsr[o{ ih B/ nkg tb j' nikB fBs G[bDjko', s[; r[o{ ih B/ fejk, ''tfvnkJh dh
d/ Bkb. d't/A XhnK s/ itkJh
fejk jh BjhA pbfe dkjVh cV e/
t/fynk s/ g[ZfSnk, ''s[jkv/ ;zpzXh eh feqgkb fBi fpod ;Gko'. dks d/D tkbk tkfjr[o{ j? go fJj
r'fJzdtkb ftu ofjzd/ ;B. wksk GkBh
efjzd/ jB<'' pko pko pySs ;' w'oh, ngokXh dks wzrh s{z bj{ v'b e/ j? fJ; bJh s/ uoB MkVB bZr/.
ih dh e[Zy'A ;zws 1614 ftu fgqEh uzd
i/mk ih B/ fejk, ''fJjBK B{z no ;ock e'oh. oh ;zskB B{z bj{ v'bDk gt/rk.'' ;qh r[o{ okwdk; ih B/ S'N/ g[Zso
s/ fgZS'A wjkd/t g?dk j'J/. ;zws 1620
n;bhns dk gsk BjhA.'' fJe fdB r[o{ ih fJSBkB eo oj/ sh;oh gksSkjh B/ ;qh r[o{ okwdk; ;qh r[o{ noiB d/t ih B{z :'r ;wM e/
ftu ;qh r[o{ noiB d/t ih dk ntsko
r[o{ ih B/ g[fSnk, ''s[;hA eh ;wM ;B. nukBe T[BQK B{z bkb ozr dk ih d/ r[DK s/ thj ;kb dh fBSekw ;/ r[orZdh pyS fdZsh. (2 n;{) Gkdo'
j'fJnk. ;j[o/ xo ofj e/ d't/A itkJh
e/ ;/tk eod/ j'.'' gkDh BzohA fgnk. r[o{ ih B/ phph B{z tk B{z w[Zy oZy e/ ;zws 1631 B{z
;fsr[o{ ih dhnK y[ShnK gqkgs eoB ;[dh 3 ;zws 1638 B{z r'fJzdtkb fty/
i/mk ih B/ fejk, '';Zu/ gksSkj g[ZfSnk, ''g[Zsoh nZi gkDh dk ozr r[orZdh pyS fdZsh. fi; soQK d{ih
dk :sB eod/ ;B. GkBh ih dk g/ek i'sh i's ;wk rJ/.
g'Eh dkdk ih dh
g'Eh dkdk ih dh
g'Eh dkdk ih dh
g'Eh dkdk ih dh
g'Eh dkdk ih dh
IU ;fsr[o{ gq;kfd ih Sk ihts j?A. ''o?B ftob/ Bk jh eo. j?. Bfo - jo/e ihtB ftu nkswe e/, wkor fjod/ ftu'A jh bG fbnk j?.
XBk;oh wjbk 5 nkt?'' fJj' fij/ ihtB pj[s xN jB. ;Zuk G'iB fenk j?< - ;[feos ihtB ihT[Dk. gqG Bkb i[V ikDk gqG{ d/ wkor s/ s[oBk jh ;G
fsqgfs GJh ;u[ G'iB ykfJnk w[od/ t'j j? i' gow/So dh ;b[jsk ewkJh, d[feos ewkJh jh ihtB j?. n;tkohnk jB.
wfB sfB o;Bk Bkw fXnkfJnk BjhA eod/, S[eokBk BjhA eos/. ekoK, wB ftu, sB fjod/ ftu, o;Bk gow/So dk f;woB eoBk fJj th wB o{gh uoB - tkfjr[o{ tb
(SGGS) 684 rvhnK, wekB, egV/ XB d"bs ;/ Bkb Bkw fXnkT[Dk fJj ;uk G'iB p;so gfjBDk j?. T[j ir wkor ftu ;[osh Bkb ikDk
dhB d[Bhnk d/ wkbe XzB XzB ;qh wkB oj/ s' Gh fsqgsh BjhA j'sh. j?. ''nzso wB nkokXBk, fijtk ig BjhA nkT[Ad/. d[BhnK ftu T[BQK B{z e'Jh wB sB nzsfo uoD fXnkfJnk
r[o{ rqzE ;kfjp ih fsqSBk pVsh iksh j?. d[fBnkth r[o Bkfw.'' p/-gs BjhA eo ;edk. L- r[o{ d/ Spd o{gh uoBK B{z
wB[Zy Gkt/A fezB/ jh gqeko d/ G'iB gdkoE, SZsh gqeko d/ G'iB SeB/ Bkw nfGnk;h ek ftuko j? id'A T[j oks fdB joh dk ehosB fXnkfJnk, T[BQK B{z ;[yK dk yikBk
ykJh ikJ/ fco th wB G[Zyk j?. e/tb ;/ Gh fsqgsh BjhA j'sh. wB ftu tkfjr[o{ tkfjr[o{ eos/ j{J/ ezBK Bkb rkfJB eos/ j?A. nZm/ gfjo gqG{ eh :kd tkfjr[o{ dh gqkgsh j'Jh j?. wB eoe/,
Bkw jh fJ; e' fsqgs eo ;esk j?. eJh gqeko e/ fteko g?dk j's/ j?A. fe;/ ;[Ddk, wB ftu, sB ftu, o;Bk w/A ofjs/ j?A. sB eoe/, fjod/ nzdo tkfjr[o{ Spd
ihtB ftu'A ihtBk gqkgs eoBk. B/ ykD/ e' jh nkgDk ihtB ;wMk ftu, eBK Bkb ;[D/, fJj ;uk G'iB gqG{ e' fwbB/ ek o;sk e"B ;k j?< B{z fXnkT[Ad/ offjzd/ jB. fJj yikBk
fJe fizdrh jw/A fwbh j?. ip se j?. G[rs G{y G[yDk - gdkoEK d/ G'r j? fJ; e/ ;kE jh fsqgsh j'sh j?. ''jfo ek wkor fod? fBjkoh'' - nN[ZN j?, fJj ed/ ykbh BjhA j'sk. ;qh
;[tk; ubd/ jB, n;hA efjzd/ jK fe G'r e/ th G[yk ofjzdk j?. nbg jo/e ihtB w/ ;/ nkswe ihtB tkfjr[o{ dk wkor d/y fbnk j?. wB[Zy r[o{ noiB d/t ih ;G e' Bkw G'iB
:j ihtB j?. ip ;[tk; ysw j' nkjko ;bg ;h fBzdqk - T[;dk ;oho eh gqkgsh eoBh j?. d/ nzdo jh wkor j?. joh ek wkor SeB/ eh shpo fJSk d/A.
g'soh
g'soh
g'soh
ikJ/ s' ejs/ j?A :j w[odk j' frnk. szdo[;s ofjsk j?. ''nkyK ihtK ft;o?wo ikT['' nzdo j?. fjod/ ftu'A d/fynk j?, r[o{ g'soh
g'soh
gowihs e"o
gowihs e"o
gowihs e"o
fiBj' B/ fJ; ihtB ftu'A fi; eh feogk ;/ s{ Ssh gqeko joh e' :kd oyDk jo/ Go/ ofjs/ Spd Bkb i[V e/, r[o Spd dk gowihs e"o
gowihs e"o
Bb e?ghNb, e?Bpok
nkswe ihtB gqkgs ehnk t'j jw/ e/ G'iB yk fojk j? T[; e' Gh :kd j?A. ;kX ;zrs w/ ;/ T[BQK ek eow ehnk nfGnk; ehsk, ;[osh Spd ftu fNek B? B? B? B? B?SBb e?ghNb, e?BpokBb e?ghNb, e?Bpok
Bb e?ghNb, e?Bpok
Bb e?ghNb, e?Bpok

43
43
43 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
43 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
43 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po

fdwkrh e;os
fdwkrh e;os
fdwkrh e;os
fdwkrh e;os
ozr Go' fdwkrh e;os
ozr Go'
ozr Go'
ozr Go'
ozr Go'
gtB e[wko
gtB e[wko
gtB e[wko
gtB e[wko
gtB e[wko




































pZfuU, fe; o;s/ okjhA jkEh e/fbnK sZe gj[zu/rk wdd eo'.
pZfuU, fe; o;s/ okjhA jkEh e/fbnK sZe gj[zu/rk wdd eo'.
pZfuU, fe; o;s/ okjhA jkEh e/fbnK sZe gj[zu/rk wdd eo'.
pZfuU, fe; o;s/ okjhA jkEh e/fbnK sZe gj[zu/rk wdd eo'.
pZfuU, fe; o;s/ okjhA jkEh e/fbnK sZe gj[zu/rk wdd eo'.
pZfuU! nkgDhnK ozrdko g?A;bK u[Ze' ns/ ozr Go'
pZfuU! nkgDhnK ozrdko g?A;bK u[Ze' ns/ ozr Go'
pZfuU! nkgDhnK ozrdko g?A;bK u[Ze' ns/ ozr Go'
pZfuU! nkgDhnK ozrdko g?A;bK u[Ze' ns/ ozr Go'
pZfuU! nkgDhnK ozrdko g?A;bK u[Ze' ns/ ozr Go'
r[Zbh vzv/ dh y/v
r[Zbh vzv/ dh y/v
r[Zbh vzv/ dh y/v
r[Zbh vzv/ dh y/v
r[Zbh vzv/ dh y/v
ejkDh
ejkDh Szxo;zxo;
ejkDh
zxo;
ejkDh
ejkDh
zxo;
zxo;
pj[s g[okD/ ;w/A dh rZb j? fJZe brk. T[j fJZedw Bkb Sksh T[s/ jZE
fgzv ftZu fJe G'bk Bkw dk fJZe oZye/ p?m frnk eDe dh fJZe th pZbh
fe;kB ofjzdk ;h fJZe ;kb G'b/ dh
d/ nzdo eDe BjhA ;h T[j pj[s d[yh
c;b s/z whAj d/ ekoB popkd j' rJh j'fJnk ns/ JhSto Bz{ efjD bZrk
ns/ G'bk JhSto tb'A pj[s Boki j' gqG{ fJj eh j'fJnk<
frnk. T[j d[yh j'e/ JhSto Bz{ efjD JhSto gqrN j'J/ ns/ p'b/ fJj sK
bZrk . j/ gqG{ w?B{z bZrdk j? e/ s[jkB{z j'Dk jh ;h s{z nkgDh c;b B{z iok
y/sh d/ pko/ ftZu fznkdk ikDekoh
fijk th Szxo; eoB dk w"ek jh BjhA
BjhA j?. w?B{z fJZe w"ek d/ fdU/. Bkb/ fdZsk Bk T[;B{z s/z X[g ftZu T[;B{z
nkgDh woih Bkb fij' fijk w";w sgD fdZsk ns/ Bk jh T[;B{z s/z whAj nk ik pzNh nk ik SzNh.
ukjk T[j' fijk jh j' fco d/yDk fe ftZu i{MD fdZsk. fJ;bJh c;b y'ebh S[Nh j' rJh ti rJh xzNh.
nkgD/ y/sK ftZu fezBk nBki ofj rJh id'A s/z whAj, s/z jBQ/oh p;sk xo ftu oZy nkJhJ/.
T[rkT[Adk jK fJ; soQK fe;kB dh y/v y/v e/ wB goukJhJ/.
ns/ s/z X[g j[zdh j? sK fvfrnk g"dk
nktki ;[D JhSto gqrN j[zd/ jB ns/ nkgDh skes Bkb yVk j[zdk j? fJ;s'A y/vKr/ nZi r[Zbh vzvk.
p'b/ mhe j? fij' fijk s{z ukj' T[j' fijk jh T[;B{z skes fwbdh j?. fgV ftu rZv e/ T[Zuk Mzvk.
jh j't/rk. fJ;/ soQK fwZso'A fizdrh ftZu fw;soh e'b'A eb pDtkfJnk.
;G s'A gfjbK fe;kB B/ eDe dh Szxo; dk j'Dk pj[s io{oh j? i/eo Bkb ohM d/ xo' fbnkfJnk.
fJ; soQK ;w/A d/ Bkb c;b uzrh j'D fet/A eod/ jB.
c;b p'Jh ;G e[ZM T[;d/ nB[;ko fizdrh ftZu Szxo; Bk j't/ sK c;b SzNh gfjbK w/oh tkoh.
bZrh ns/ ge eo fsnko th j' rJh j[D c;b eZND dk ;wK nk frnk
j'fJnk . id'A ukjhdh T[d'A X[g j'Jh, dh soQK nkdwh th y'ebk j' iKdk j?. pzNh eo r[bh cVB dh fsnkoh.
fe;kB j[D pj[s y[S ;h . fe;kB j[D ;h. fe;kB y[Sh-y[Sh c;b eZND frnk
id'A whAj ukjhdk ;h whAj nkfJnk o"jB r[Zbh B{z n;wkB uVQktK.
o"jB
o"jB
o"jB
o"jB
efjD brk j[D gsk bZr/rk fe c;b gozs{ fe;kB fit/A jh c;b eZND
tv/ tv/ N[b brktK.
pzNh dh id'A tkoh nkJh.
fgnkok owDhe
fgnkok owDhe
fgnkok owDhe
fgnkok owDhe
fgnkok owDhe
fwzBh ejkDh wK dk d';swK dk d';s SzNh B/ ;h o'Ad g[rkJh.
fwzBh ejkDh wK dk d';swK dk d';s
fwzBh ejkDh wK dk d';s
fwzBh ejkDh
fwzBh ejkDh
coe bZG'
coe bZG' fgnkok fgnkok j? d'tK dh fco j'Jh bVkJh.
coe bZG'
coe bZG'
nepo fJbkjkpkdh fJe tXhnk nc;o j'D d/ Bkb-Bkb tXhnk coe bZG' fwzN fgZS'A rbteVh gkJh.
SkfJo, j;w[Zy, jkzo itkp s/ sBz d/ wkfjo th ;B. owDhe eb;h SzNh pzNh gZe/ :ko.
wkodk pVhnK T[j
;?SB iZi d/ nj[d/ s'A ;/tk-w[es j' e/ nkgD/ g[Zso gk;, fijVk ofjzd/ ;dk Bkb fgnko.
uheK
fJe T[Zu nc;o bfrnk j'fJnk ;h, ofjzd/ ;B, fJe fdB Skw t/b/ wfjzrk f;zx eb;h
wfjzrk f;zx eb;h
wfjzrk f;zx eb;h
wfjzrk f;zx eb;h
wfjzrk f;zx eb;h
ibdh T[m ikt/ T[j
;XkoB fij/ eZgV/ gkJh nkgD/ g[Zso Bkb e'mh d/ prhu/ ftu p?m/
;kfonK B{z T[mkt/ T[j
rZgSg wko oj/ ;B. nukBe T[jBK d/ g[Zso dk fJZe fwZso nk frnk,
nwh B{z ;Zddk J/
d[nk ;bkw eoe/ T[j ykbh e[o;h T[Zs/ p?m frnk s/ rZbK pksK ftu
pkjo B{z GZidk J/
jZ;r[Zb/
jZ;r[Zb/
Skfwb j' frnk. jZ;r[Zb/
jZ;r[Zb/
fyv"fDnK Bkb y/vdk jZ;r[Zb/
nepo ;kfjp dk p/Nk ;'u fojk ;h, fe i/ fwZso B/ pkg pko/ g[ZS
S"ehB j? o/b dk
fbnk sK eh eoKr/, feT[Afe T[jBK B/ ;XkoB eZgV/ gkJ/ j'J/ ;B, d';s
T[j d?vh-d?vh nkydk oki{-w?A Bdh T[Zgo uZb ;edk jK<
;'u/rk fe g?;k j'D d/ pkti{d d';s dk pkg uzr/ eZgV/ th BjhA gfjB
j? ftzrk N/vk Mkedk ;zBh-T[j fet/A<
;edk. szrd;sh dk e'Jh yk; ekoD j?. nepo ;kfjp d/ ;kjfpzkd/ B{z
Bw;s/ p[bkT[Adk j? oki{-Bdh,T[Zgo pD/ g[b 's/ s[o e/.
nkgDh fJZzs dk fynkb ;h. nkyo T[jh rZb j'Jh fi; dk vo ;h, T[;
jZE th fwbkT[Adk j?
nkJ/ j'J/ B"itkB B/ nepo ;kfjp d/ p/N/ B{z g[ZS jh fbnk fe fJj ;ZiD
*******
T[j BebK T[sko/
e"D jB< nepo ;kfjp d/ p/N/ B{z ;Zu efjDk n"yk j' frnk, fJZzs dk pZuk-;"ot d[ekBdko B{z-nzeb!
jZ;h ikD ;ko/
;tkb ;h. T[; B/ fpBK ;'u/ ;wM/ w"ek ;zGkbD bJh fejk fdZsk, fJj w/ fJe bhNo wZM dk d[ZX d/Dk.'
fgnkok fgnkok j?
o/ pz[or d';s jB, fe;/ ezw bJh nkJ/ jB.
owDhe d[ekBdko, 's[jkvk GKvk S'Nk
nepo ;kfjp p/N/ dh fJ; BkikfJz rZb B{z fet/A podkSs eod/
wkodk pVhnK T[j j?.'
e[o;h s'A TZ[m e/ fJj efjzd/ j'J/ e'mh d/ dotkz/ tZb B{z ub gJ/ fe, ''w/
uheK ;z'ot-'sK fco pZeoh dk d[ZX d/
o/ nihz! s/ok d';s M{m p'b fojk j?, w?A fJ; dk BjhA pbfe fJ; dh wK
;[yftzdo ;[Zyh Ghyh fdU.
;[yftzdo ;[Zyh Ghyh
;[yftzdo ;[Zyh Ghyh
;[yftzdo ;[Zyh Ghyh
;[yftzdo ;[Zyh Ghyh
irdh gq;kfd e"f gq;kfd e"f
dk d';s jK.'' irdhirdhS gq;kfd e"f gq;kfd e"fSee ee e
irdh gq;kfd e"f
irdh

44
44
44 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
44 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
44 gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
Bktb
Bktb
Bktb
Bktb
Bktb
p/dyb
p/dyb fe fe feSs -1s -16 n?;H ;keh
p/dyb
p/dyb
p/dyb
fe fe s -1s -1
s -1
n?;H ;keh
n?;H ;keh
n?;H ;keh
n?;H ;keh
Gkt/A w?A xo'A pj[s fuo pkjo ofjzdk ;h. fuZmh okjhA gsk bZrk T[; ;z;Ek fJj nkgD/-nkg B{z T[jBK ;kjwD/ fi; ftu o;kfbnK d/ eZY/ j'J/ yk; ns/ T[jBK d/ bZr/ ShS/ N[ZN e/ feou-
s/ ;"D t/b/ jh xo nkT[Adk ;h go sK B/ ;kvh i[zvbh 'u'A fszB SkfJoK B{z pj[s S'Nk ;wMd/. pj[s BhtK BhtK nze ;B. fiBQK ftu'A fJe nze w/o/ pko/ feou j' ikDr/.
th vokfJzr-o[{w ftu ofjDk w/o/ bJh w[SkfJo/ 'u fjZ;k b?D bJh G[gkb wfj;{; eod/ ;B. fgsk ih fJ; soQK ;h. fi; ftu T[j y{p;{os ys ;B
T[jBK nzdo gkotsh d/ e'wb jZEK
fJzBk ;"yk BjhA ;h. vokfJzr-o{w ftu ;Zfdnk ;h. nkT[D-ikD dk c;N ;[D sK fJj jhD-GktBk Bkb Go fijV/ ed/-edkJhA gkme w?B{z fbyd/
dh wdd ;dek eohB/ Bkb ;ikJhnK
ofjzfdnK w?B{z fJe w[Sfeb dk ;kjwDk ebk; dk feokfJnk d/Dk th fejk ;h. iKd/ ;B. oj/ ;B. fiBQK B/ w/o/ bJh gkmeK d/
;kohnK feskpK fJzi N[efVnK dk o{g
eoBk g?Adk ;h. fJZe jcs/ dk bzpk gq'rokw ;h. i/ ''c/o fJ; soQK j'D Bkb xo dk w{zj'A tkj-tkj eotkJh ;h.
b? e/ fyZbohnK gJhnK ;B fit/A nkg;
ni/ eZbQ oks dh jh rZb j?. nZm gkotsh fiT[Adh j[zdh sK w?A ed/ th ;N?Avov th sK pj[s b'n fd;dk ;h. fi; ftu T[j ekrz th ;h fi;
'u jZEK ftu BzrhnK sbtkoK cV
tZiD tkb/ ;B. ;"D s'A gfjbK w?A p?Zv fJeZbk Bk iKdk, iK T[j w/o/ Bkb nZi eZbQ sK rohp s'A rohp xo ftu s/ w?A gfjbh tkoh eftsk dhnK e[M
:[ZX eoe/ jNhnK j'D ns/ T[jBK d/
s/ bzwK fgnk fJe feskp gVQ fojk j[zdh. fJzB/ bzp/ tes bJh sK w?A ed/ th nkJ/-rJ/ d/ p?mD bJh ;'ck-;?ZN gzeshnK fbyhnK ;B. fi; B{z wk;No
;h. ftZeh s/ pj{ nkgD/ ewo/ ftu ;B. th T[; e'b'A nZv BjhA ;h fojk. w?A sK j[zd?. rkt -sehJ/ ns/ bZeV dhnK y[Stzs f;zx B/ S{fjnk ;h s/ w?B{z tZvk nzr eZN e/ uko/ gk;/ fpyo rJ/ j'D.
pj{ dh wK feuB ftu ezw eo ojh ;h. T[; B{z ed/ fJeZbk SZfvnk jh BjhA e[o;hnK sK phs/ tes dhnK uhzK B/ eth j'D dh n;h; fdZsh ;h. fit/A fyzv rJ/ j'D.
fJzB/ ftu fe;/ B/ pkjo'A xzNh tikJh. ;h. fJ; tkoh w?A pj[s y[S ;h. xo d/ .'' fJj ;kok e[M sK w/o/ bJh fJe ehwsh shih nbwkoh ftu'A feskpK eZY
dotkzk ftZeh B/ jh y'fbQnk. T[{; nfij/ vokT[D/ wkj"b e'b'A ;Zs fdBK ehNh fpBK o[fenK fJZe' ;kj p'bdh yzkBk ;h. w/oh ;koh T[wo dh ewkJh e/ pj[s p/ofjwh Bkb gVSZsh s/ ;[ZN
dk e'Jh d';s nkfJnk ;h. T[j d't/A bJh S[Nekok i' fwb fojk ;h. ik ojh ;h ns/ w?A T[; d/ w{zj tZb t/y ;h. oZyhnK ;B. e[M feskpK fiBQK B{z
rZbK eod/ j'J/ vokfJzr-o{w ftu nk w?A nkgD/ e[M zo{oh egV/, okj 'u fojk ;K. nkgDh rZb g{oh eoB bJh fJj ;kok e[M pj{ B/ epkVh B{z ;Zs
gVSZsh s/ EK BjhA ;h fwbh T[j ;N'o
e[o;hnK s/ pfj rJ/. Gkt/A w?A feskp gVQD bJh uzrhnK fszB-uko feskpK. T[j c/o nZr/ dh nX{oh ejkDh ;w/ND o[gJ/ 'u t/u, w/ok J/Bk xZN w[Zb
'u gJ/ fJe g[okD/ o?e ftu m{;hnK
gVQ fojk ;h. go fJj e[dosh ;h fe nkgD/ fby/ y{p;{os S/noK Bkb Go/ bZrh. bkfJnk ;h. fJj ;'u w?A nkgD/-nkg
j'JhnK ;B.
pko pko o'eD s/ th w/ok fXnkB T[jBK eJh ekrz fJe S'N/ ;{Ne/; ftu gk ''n;hA fgsk ih fJZe uzrh rZb B{ zSow;ko wfj;{; eo fojk ;h.
w?A fezB/ fuo dk nkgDh EK s/ u[Zg
dhnK rZbK tZb ufbnk iKdk ;h. bJ/. ftZeh ns/ ehNh B{z e[M BjhA j'o ehsh. ;'funk s[jkvk p?Zv ;N'o ''fgsk ih ;kB{z sK pkjo iKd/-
yV'sk fit/A S[dkJhnK tKr nkgDk
T[j fe;/ e[Vh dh rZb eo oj/ ;B. dZf;nk. pZ; xo B{z fizdok wko ns/ ftu ubk frnk sK s[jkB{z feskpK nkT[Ad/ t/b/ pj[s n"yk j'Dk g?Adk ;h.
T[ZifVnk ;z;ko t/ydk j'fJnk ;'uh ik
e[Vh nkT[D tkb/ w[zv/ dh fwZso ikgdh ukph gV";hnK B{z ;"Ag nkgD/ d';sK b?D bJh jo tko vokfJzr-o{w ftu ''n;hA sK fJe ;?ezv j?Av rZvh th
;h. T[j nkgD/ tb'A fJzBk j"b/ p'b oj/ Bkb u[gukg G[gkb B{z uZb fgnk. nkT[Dk gt/rk. fJ; bJh n;hA feskpK yohd bJh j? fijVh pkjo yb'sh j?. fojk ;h,
;B fe T[jBK dh nktkz w/o/ she Bk ;kv/ fJj ;Zs fdB ftnkj tKr tkbhnK d' nbwkohnK th ;N'o ftu fJj eko fgsk ih c/o ed/ s[jkv/ ezw ypo/ w/o/ Bkb fJzM j'Dk jh fbfynk
gj[zu/. T[; t/b/ w?A nkgD/ nkg B{z epkp bzx/. ;kB{z fJe tXhnk j'Nb ftu gj[zuk fdZshnK. T[; EK s'A id'A wozh th nk ;edh j?. xo ftu rZvh j't/ ;h. pj[s ;[y pknd pj[s d[y dk
ftu jZvh dh soQK wfj;{; eo fojk mfjokfJnk frnk. ykD-ghD dk nZSk s[;hA e'Jh th feskp nk;kBh Bkb sK pzdk n?t/A tZfvnK pzfdnK ftu fwbDk SkfJd fJj oZp dh wozh ;h.''
;h. pj[s e'fSS eoB s/ th w/ok fXnkB gqpzX ;h. ;Zs fdBK ftu d' EktK s/ nbwkoh ftu'A b? ;e'r/. s[jkB{z fe;/ frfDnk ikD bZrdk. c/o ;kv/ e'b w/ohnK nZyK ;kjwD/ w/oh ;koh
T[jBK dhnK rZbK tb'A BjhA ;h jN w[SkfJok j'fJnk. ;kB{z SZv j'o SfjoK soQK dh n"y wfj;{; BjhA j't/rh. sK w'No ;kJheb th j?rk.''
fzzdrh dh ewkJh dk skw-Mkw
fojk. d/ SkfJo th w[SkfJo/ ftu fjZ;k b?D ''go s[jkvh ShfSnK tkbh fJ; s'A gfjbK fe ehNh nkgDh
vokfJzr-o{w 'u'A pkjo fBeb ;N'o 'u
nyho w?A nkgDk p?Zv SZv yVk j' nkJ/ ;B. go n;hA T[jBK ;kfonK s/ nbwkoh n;hA vokfJzr-o{w ftu jh tvZsD dh e'Jh j'o rZb eodh w?A
gJ/ epkV dk fjZ;k pD e/ ofj frnk
frnk. g?oK ftu uZgb gfjDh ns/ pj[s Gkoh gJ/. ;o'fsnK e'b'A pj[s dkd ofjD fdZsh. nkj t/y' fJ; ftu ;ikJh vokfJzr-o{w SZv ;N'o tZb N[o fgnk
;h.
xo'A pkjo fBeb nkfJnk. fwbh. pj[s tkj-tkj j'Jh. pj[s eqkeoh fezBh uzrh bZrdh j?. fJj ;koh fiZE/ pj{ B/ w/ok p?Zv bkfJnk ;h.
nkgDh EK s/ yV'fsnK T[jBK tb
fJ; soQK eJh tkoh j'fJnk. id'A fJZzs ehsh T[jBK ;kvh. Gkt/A tkg; eqkeoh n;hA ikgkB d/ w[be dh pDh ;N'o S'Nk ;h fi; nzdo tVfdnK
t/y w?B{z nfj;k; j' frnk ;h fe w?A th
th ftZeh d/ d';s oks t/b/ T[; B{z nkT[D dk G'ok th wB BjhA ;h go j'Jh yohdh j?. s[jkv/ t/b/ d/ ;ko/ eZg jh w?B{z ;bQk[p ns/ epkV dh pdp{
;N'o 'u gJ/ T[; epkV dk jh fJe fjZ;k
fwbD nkT[Ad/ w?B{z wzp{o j' xo'A pkjo nyho nkT[Dk sK xo jh ;h, T[j xo s/ gb/NK sK w?A ezw eoB tkbh wkJh B{z nkJh. T[; ftu gVSZshnK pDhnK
ikDk g?Adk. w?A fpBK wsbp fpBK e[M fi; ftu j[D fJeZb tZY tZY yKdh d/ fdZs/. fJjBk eZgK ftu sK ukj j'JhnK ;B fiBQK s/ ;Nhb d/ GKv/, ;h.
c'B L
61-4 3848789
61-4
;'u/ pzko ftu ;VeK s/ x[zwdk j'fJnk ;h. T[j xo fi; ftu w?A nkgD/-nkg ghD dk wzk jh nZv j?.'' vkfJfBzr ;?ZN, ozrdko NhHthH, fwe;h c'B L 61-4 38487893848789
c'B L 0061-461-4038487893848789
c'B L
c'B L
f;vBh, nk;Nq/bhnk
f;vBh, nk;Nq/bhnk
tes NgkT[Adk ofjzdk. B{z fiT{Adk G{s ;wMD bZrk ;h. ehNh fJZe' ;kj p'b ojh ;h. ns/ xo ftu fJ;s/wkb j'D tkbhnK f;vBh, nk;Nq/bhnk
f;vBh, nk;Nq/bhnk
f;vBh, nk;Nq/bhnk
xo ftu nkfJnk pZuk j[D p?mD rZvh okshA ;Zs ti/ gj[zuh. Eoh- ''pkeh fgsk ih s[jkvk T[j fJzBk j'o zo{oh uhzK d/ ykbh vZp/ oZy/ j'J/
ikwDK tkbk fbckck
ikwDK tkbk fbckck
ikwDK tkbk fbckck
ikwDK tkbk fbckck
;B. gsk BjhA T[jBK T[j ykbh vZp/
tXhnk BtK ehwsh Noze fijVk s[;hA
bZr fgnk ;h. c/o w?B{z gsk bZrk fe tQhbo ehsk. xo nkfJnk. T[j xo ikwDK tkbk fbckck
fwf;i pZpo nkgD/ xo ik ojh j?. w?A fi; ftu ed/ fgnko dk tk;k j[zdk ;V/-rb/ rqzEK, gfjb/ tesK d/ ekrzK feT[A ;KG/ j'J/ ;B<
;'funk i/ ehNh dh wK ubh rJh sK ;h. fi; ftu e/tb ;[y d/ fdB j'fJnk ns/ o;kfbnK s/ fuZmhnK Bkb Go ;N'o B{z t/y w?B{z fJ; soQK wfj;{; bJhnK ikwDK pZ; ftZu sK yzkBk
pj{ d/ B"eoh s/ ikD pknd pZu/ B{z e"D eod/ ;B. fi; ftu w/oh gkotsh oZfynk ;h. T[; B{z t/y sK w?A ;'uh iktK j'fJnk fit/A e[M fuo gfjbK T[ZE/ s/z bG nkfJnk,
fbckck d/y ;kvk jk;k p[ZbhA uVQ
;KG/rk< ofjzdh ;h. fe fgsk ih dh fejh nkds j?. nkg s{ckB nkfJnk ;h fi; B/ T[; EK dh
nkfJnk .
go T[jBK w?B{z fpBK g[ZS/ pZu/ B{z go j[D T[; ftu ;[ykbk ;kj b?Dk sK g[okD/ t/fbnK d/ jB jh, Bkb fJj jo fJZe uhz B{z s'V-GzB e/ oZy fdZsk
d{o'A t/y fbckc/ w{zj gkDh Go nkfJnk ;h
pkb rqfj ftu SZvD dk ;'u fbnk th n"yk brdk ;h. fi; ftu j[D ;G g[okDk epkV th ;KG oZfynk. ;h.
d/ GkJh fJZe efj j[ew ;[DkfJnk ;h .
;h. c/o gfjb/ fdB fJ;/ soQK j'fJnk. e[M pzfBQnk j'fJnk ;h. ykDk-ghDk, ''T[; B{z ykbh eo T[; ftu sK w?A w/ok p?Zv ;N'o d/ fJZe y{zi/ ftu
g[ZS/ c/oh tkbk fJZe, d', iK uko dtK,
ehNh B/ ;t/o/ ibdh T[m nkgDk ns/ p'bDk-ukbDk, T[mDk-p?mDk ;G s/ nkgD/ Bt/A egV/ ns/ fJjBK d/ ;t?No N[ZN/-GZi/ epkV pD/ ;wkB B/V/ eoe/
w?A fejk w?A sK GkJh fJZe Bkb ;ko btK .
ftZeh dk bzu fsnko ehsk. w/o/ bJh pzdS bZrh j'Jh ;h. oZy fdZs/. fgnk ;h. fi; ftu gfjb/ tesK dk
id jZE ftZu T[; fbckck cVkfJnk ,
d' c[be/ bkj vZp/ ftu pzd eo fdZs/. xo d/ pkjo rbh ftu g[okD/ ''go T[; ftu gJ/ ;V/-rb/ ekrz, N[ZfNnk dotkzk ;h. fJZe N[ZfNnk Noze
ehsk eh wzke ;kB{z ;wM Bk nkfJnk .
fJe p?r ftu pZu/ bJh d[ZX, T[; d/ wkvb dh ekb/ ozr dh eko yb'sh ;h. o;kb/ ns/ rqzE feZE/ rJ/< w?A T[; B{z ;h. b'j/ d/ ;ohJ/ ;B. fJZe gbk;fNe
d/ d/ g?fezrK T[jB/ Skpk ;ikfJnk ;h ,
B?gfeB ns/ T[; d/ zo{oh egV/ gk Bkb fJ; tkoh c/o pkjo dk dotkzk Yfjzdh fijh nktkz 'u ekjb Bkb dh fpBK e[zv/ tkbh pkbNh ;h. w?bh
fBZe/ fij/ fbckc/ dk eZd tXkfJnk ;h .
b? T[j xo'A ub/ rJ/. pZ; iKd/ t/b/ pj{ y[bQk ;h. w?A nzdo nkfJnk. c/o g[ZfSnk. fijh egV/ dh fJe r[Zvh ;h. w'No
d/ye/ ;kfJz fbckc/ dk w?A j?okB ;h,
B/ fJzBk jh fejk, vokfJzr-o{w tZb N[o fgnk fi; ftu ''id'A fgsk ih w?A xo dh oZdh t/ ;kJheb dk fxf;nk j'fJnk NkfJo ;h
c/oh tkb/ dk bZr/ j/ok c/oh dh d[ekB ;h.
''fgsk ih s[jkv/ bJh c[be/ bkj w/ok p?Zv bZfrnk j'fJnk ;h. uh sK T[j o;kb/ s/ ekrz th oZdh ns/ j'o yk;k e[M.
d' fJzu d/ fbckc/ ftZu ikwDK nZm ;h
w?A vZp/ ftu pzd eo fdZs/ B/. ukj sK w?A pj[s EZfenk j'fJnk ;h. ihn tkb/ GkJh B{z d/ fdZs/. T[j sK T[jBK d't/A nbwkohnK fJ; soQK ezX dk
jZ; jZ; j'Jh ;kvh ;G dh pZ; ;h .
nkg pDk jh b?Ad/ j'. j[D sK n;hA ;kY/ eo fojk ;h iKdk jh p?Zv s/ fvZr e/ B{z b?D bJh fsnko jh BjhA ;h, efjzdk ;jkok b? yVhnK ;B fit/A T[j ezX Bk
fbckck fJZe s/ ykD tkb/ uko ;h,
gzi ti/ s'A pknd jh xo nktKr/. ;"A iktKrk. nfijk epkV w/o/ fe; ezw dk< nfijk j' e/ fe;/ bzrV/ dhnK p;kyhnK j'D
d' d' yke/ wko/ ikDe/ veko ;h .
nkg xo dk fynkb oZyDk. i/ pkjo go id'A vokfJzr-o{w 'u gj[zfunk epkV sK w?A gfjbh tkoh t/fynk. fJj fiBQK d/ jNkfJnK T[j nbwkohnK j[D/
n?B/ y[S j'J/ ;kvh B?DhA nkfJnk gkDh ;h
ikU sK fXnkB Bkb fizdok wko e/ T[ZE/ dk sK BeSk jh pdfbnk j'fJnk sK w?A z'o gkfJnk sK T[; B/ T[jBK d/ XVzw eoe/ Xosh s/ fvZr g?DrhnK
fJj ;kv/ ;co dh fwZmh fijh ejkDh ;h
ikDk.'' ;h. e[b ;Zs o[gJ/ jh fdZs/. w?A sK j?okB
nfXnkge
nfXnkge
nfXnkge
nfXnkge
nfXnkge
T[; dh fJ; bzph rZb s/ w?A e[M T[; EK w/ok p?Zv jh BjhA ;h. fe s[;hA ;Zs o[fgnK fgZS/ fJzBk tXhnk
ir e'b'A feT[A gk;/ ojhJ/
ir e'b'A feT[A gk;/ ojhJ/
ir e'b'A feT[A gk;/ ojhJ/
ir e'b'A feT[A gk;/ ojhJ/
ir e'b'A feT[A gk;/ ojhJ/
BjhA fejk. ftZeh B/ w'No ;kJheb feskpK tkbhnK nbwkohnK th BjhA Noze ekm wko oZfynk ;h. fJ; tkoh
e'o/ wB d/ ekrz s/ pVk e[M tkj
;NkoN ehsk ns/ T[j xo'A pkjo fBeb ;B. T[j Noze th BjhA ;h fi; ftu T[; B/ w?B{z fit/A w{oy ;kps eod/ j'J/
d/t/ nfXnkge
rJ/. xo ftu w?A fJeZbk ofj frnk. gKv{-fbghnK ;B - gkmeK d/ y{p;{os fJj rZb nkyh.
ir e'b'A feT[A gk;/ ojhJ/. fwb/ i/ ;jh skb sK fzzdrh pDk
xo ftu fJeZb/ ofjzfdnK fJj ys ;B. fi; ftu zo{oh nzeK tkb/ xo ftu feskpK dk w'j Bk g[Zs
nzdo' nzdo bk;/ ojhJ/. d/t/ nfXnkge
gfjbk fdB w/o/ bJh pj[s bzpk ;h, o;kb/ ;B. T[; EK sK rZd/ ns/ rkt B{z ;h ns/ Bk jh pj{ B{z. fJj w?A uzrh wB ;wzdo ftZu i' SZbK T[ZmhnK
ngD/ jZE'A wo ikJhJ/, i/,
pj[s n"yk th ;h. e[M th ;wM BjhA sehJ/ th BjhA ;B. soQK ikDdk ;h. g[Zs B{z sK w/ohnK Bkb ;tkbK d/
Y[BhnK d/ Gotk;/ ojhJ/.
;h nk fojk fe eh eoK< w?A d' Bt/A w/o/ nkT[D dh fpVe ;[D ehNh feskpK ftu x[;/ ofjD dh nkds d/ itkp T[jBK d/ ;G SKs eotk
;zrh wKxQ/ wkoDr/, i/,
rhs fby/, dod Go/ rhs. c/o feskp nkgD/ ewo/ 'u'A pkjo nk rJh. w?B{z t/ fpbe[b th g;zd BjhA ;h. T[j sK eJh d/t/ nfXnkge
UjBK e'b fBok;/ ojhJ/.
gVQh go tes ;h fe bzx jh BjhA ;h y T[j w/o/ g?oK tZb M[eh sK zo{o go tkoh efj u[Zfenk ;h, ;'B/ fijh ;jh uwe nkT[Adh j?
ihtB ghjtD w[edk BkjhA,
fojk. e'Jh rZb eoB tkbk BjhA ;h. T[; B/ g?o S{j/ BjhA. w?A ;G ikDB bJh ''v?v fizBk tes, fizBh T[wo fJB;kB d/ wB'A
i[Zg/ fBZs yok;/ ojhJ/.
e'Jh rZb ;[DB tkbk BjhA ;h. e'Jh T[jd/ w{zj tZb t/fynk. w?B{z j?okB t/y fJzBh fSZds Bkb s[;hA fJjBK feskpK id ;jh frnkB dh GZmh u sgk
j'oK nkzkdh ;wMkJhJ/,
p'bD tkbk BjhA ;h. w?A sK ;kok fdB T[j nkg/ p'bD bZrh, ftu y' e/ s/ ekrz ekb/ eoe/ rtkJh, nkgh Gkt/A ck;/ ojhJ/. d/t/ nfXnkge
xo 'u pZ; fit/A G{s pfDnk fJeZbk ''fgsk ih w?A s[jkvk p?Zv ;N'o ftu i/ fJzBh w/jBs nkgD/ wfjew/ d/ d[ZyK ;kB{z bG jh b?D?A, j[zdk toek e'ok j? S[o{ S[o{ u
x[zwdk fojk. T[j d't/A pZu/ B{z eo?u s'A brk fdZsk. s[jkv/ rkt-sehJ/ ns/ fJwfsjkB d/D s/ eod/ sK nZi g?ASB Gkt/A fezB/ gk;/ ojhJ/. f;ZyD tkb/ dk sK
Bkb b? ;kY/ S/ ti/ xo w[V/. bZeV dhnK e[o;hnK th u[Ze b?Ad/ t/b/ rzfNv g';N s/ bZr/ j[zd/, y[S oy ;eB/ jK ihtB,i/, d/ frnkB d/ nZyo g{oh feskp
j[D sK fJ; soQK o'z jh j'D bZrk fdZshnK. vokfJzr-o{w ftu id'A eboe BjhA. ns/ fJj fszB ewfonK rw B{z gKd/ jk;/ ojhJ/. pDk d/t/ nfXnkge
;h. T[j ;t/o/ nZm ti/ ub/ iKd/ ns/ fJjBK d/ d';s nk e[o;hnK s/ p?md/ tkb/ xo dh EK fJe tZvh e'mh ftu B/eh eoe/ tkg; wzrhJ/, fdSk BjhA fwbdh fpB fe;/ d/ dZ;/
w?A xo 'u fJeZbk ofj iKdk. pj[s n"yk ;B sK coS s/ ftS/ rZd/ s/ rkt- s[jkvk tk;k j[zdk. Gbk eh fwfbnk frDd/ s'b/ wk;/ ojhJ/. s'A fe;/ B{z th
brdk w?B{z fJ; soQK ofjDk. eJh tkoh sehJ/ t/y pj[s j?okB j[zd/ ;B. T[j s[jkB{z ;koh T[wo fJj ekrz ekb/ eoe/ b'VK i/eo w[jbs d/tD, d/ fdSk ;jh wzfib s/ s[jkB{z
ihn 'u nkT[Adk fJj ;G SZv-Svk sK fJjBK B{z eJh tkoh g[ZS th u[Ze/ <'' ghAd/ x'b gsk;/ ojhJ/. g[jzuk d/t/ nfXnkge
e/ fes/ pj[s d{o fBeb iktK s/ c/o ;BL ''eh g[Zs B/ fJj ;G mhe fejk<'' y"o/ ed wo ikD?A, fco feT[A, j[zdk pzdk fJZe rtku/ izrb tKr{z
w[VK jh Bk. w?A fJjBK d/ xo dh okyh '':ko ftZeh fJj ;G eh j?<'' w/oh ;'u jw/Sk fJZE/ she jh gj[zu G[yK iohJ/, fgnk;/ ojhJ/. fpB frnkB s'A
d/ wSkb frnkB dh ukBD sZe
feT[A eoK< ''j[D dZ;' fgsk ih eh itkp fdzd/ gkT[Adh. go w?B{z fJj gsk BjhA ;h fe 'nSoc' ;G B{z wfjeK tzvhJ/,
g[jzuk d/t/ nfXnkge
go c/o fJe fdB fJe fuZmh nkJh. fJj T[jBK B{z< eh dZ;d/ T[jBK rZfdnK pj{ th w/oh fzzdrh dk ;kok ;owkfJnk feT[A ir ftu fpD-pk;/ ojhJ/.
jodhg fpodh
jodhg fpodh
G[gkb s'A fe;h ;z;Ek tkfbnK G/ih ns/ rkt-sehnK pko/< fJt/A j'D s/ fi; ftu jZE fbys gKv{fbghnK ;B. jodhg fpodh
jodhg fpodh
jodhg fpodh
oc frZb
oc frZb
n n n n nSoc frZboc frZb
oc frZb

4 4 4 4 45 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
ip? pkD bkr?
ip? pkD bkr?
ejkDh
ejkDh ip? pkD bkr? pha n?;apho
ejkDh
ejkDh
ip? pkD bkr?
ejkDh
ip? pkD bkr?
pha n?;apho
pha n?;apho
pha n?;apho
pha n?;apho
izN/ B{z g[fb; fszB fdB gfjbK wko w[ekfJnk ;h, T[d'A s'A sK T[j ;h fi;B/ vo;B f;zx B{z ;pe f;ykT[D
ykVe{ d'Xk ;ohAj s/ T[; d/ ;kEhnK Bkb
yokdK dh c?eNoh 'u'A w[V u[e fbnkJh gkrbK tKr w[zfvnK B{z e'Ajdk-Gkt/A bJh T[; d/ w[zv/ B{z wko w[ekfJnk ;h.
T[m-p?m j?. i/ ;zpzX j[zd/ sK T[j zo{o
;h. fJj gfjbh tko BjhA ;h j'fJnk. w[zv/ e;{otko j[zd/ iK fpbe[b p/e;{o. r[oizN B{z T[j oks :kd nkJh id'A
wzB iKdk. ed/ vo;B f;zx efjzdk fe
u"Eh tko fJj tkgfonk ;h. EkD/ d/ fijVk th T[; dh wko B{ zMb b?Adk, d'Xk ;ohAj nkgD/ ;kEhnK Bkb T[BQK
T[j ep{b eo bt/ fe T[; d/ ppo w[yh
Bt/A nkJ/ fJB;g?eNo vo;B f;zx d/ vo;B f;zx dh GZNh ftu sfgnk d/ xo mfjfonk, ;ko/ J/He/H ;zskbhnK
jod/t jfonkDth Bkb ;zpzX jB. fJe
j[ew 's/ fJj j'fJnk ;h. T[; s'A gfjbK j'fJnk, T[j ykVe{ pD e/ pkjo Bkb b?; ;B. d'X/ B/ T[BQK B{z df;nk
tko sK r[ozN B/ ;'funk fe T[j M{m-
EkD/dko fjod/gkb f;zx e[M Bow fBebdk. w[zv/ d/ esb wro'A T[; dh ;h fe T[j phHn?;-;hH gk; eoB wro'A
w{m jh ykVe{nK d/ Bkb ;pzX ep{b bt/
sphns dk wkbe ;h. g[fb; B{z fe;/ gsBh B{z d"o/ g?D/ S[o{ j' rJ/. T[j vkeNoK B"eoh dh sbkS ftu ;h fe fJe oks
s/ s;hfjnK s'A S[Nekok gkt/. go fco
w[ypo B/ w[ypoh ehsh ;h fe izN/ d/ dhnK dtkJhnK Bkb Bhw p/j'S fijh T[; dk fJe g[okDk iwksh T[; d/ xo
T[;B/ ;'funk ;h fe i/ T[;B/ M{m-w{m
xo fJe ykVe{ s/ T[; d/ ;kEh fJe s[odh-fcodh s/ vo;B f;zx Sokp, nk frnk ;h s/ T[; d/ Bkb jofdnkb
ep{b th fbnk sK fJBQK fejVk T[;B{z
oks eN e/ rJ/ ;B. izN/ d/ xo d/ fJ; nchw Bkb nkgD/ nkg B{z jw/Sk ezv/ jfonkDth, ppo ykb;k dk J/ohnk
pyS d/D?, fJ; bJh T[j r?o-wB[Zyh
rZb s'A nDikD ;B fe T[BQK d/ xo 's/ oydk. fi; fdB fe;/ B{z rZvh ewKvo. d'Xk s/ T[; dk gfotko T[BQK
s;hj/ ;fjzdk fojk. eJh tko p/j'S
ykVe{ nkJ/ ;B. izN/ dh d{o dh foSs/ ukVB dk j[ew T[go'A nk iKdk T[j B{z xo BjhA oyDk ukj[zdk ;h, go T[BQK
j'fJnk go gkDh fgbk e/ T[;B{z w[V ;[os
ekoh 'u T[j T[; d/ wkw/ dk w[zvk d'Xk gfjbK oi e/ Sokp ghAdk s/ Bkb d/ dhnK J/He/H ;zskbhnK ;kjwD/ T[BQK
ftu eo fbnk iKdk. s;hj/ d/D tkb/
;h fi; pko/ g[fb; B/ df;nk fe T[j f;gkjhnK B{z th fgbkT[Adk. T[Ai T[j dh z[pkB skb{ B{z ik brh ;h. oks B{z p'fbnk ;h. izNk pkjo fBeb cN/ pZdb
f;gkjhnK 'u'A fJe dk fdb ehsk fe
sK fco'zg[o d/ B/V/ fgzv ;Kd/ jkSw dk vog'e f;o/ dk ;h. NkfJbN iKdk sK frnkoK ti/ nkJ/ s/ ;t/o/ uko ti/ tKr rofink, ''i/ fe; B/ w/oh wK-
T[j nkgDh okJhcb Bkb vo;B f;zx
gqf;ZX ykVe{ ;h fi;d/ f;o 's/ d' bZy NkfJbN d/ pkjo th uko f;gkjh J/He/ T[j fBeb rJ/. g[fb; B{z e[M fdBK G?D B{z jE th bkfJnk sK nkgDh y?o
dk jh ezw swkw eo d/t/ i' nBoE eoB
o[gJ/ dk fJBkw ;h. fgzv d/ ;ogzu s/ H ;zskbh b? e/ yVQ/ ofjzd/. wro'A gsk brk sK T[j d'X/ B{z u[e e/ Bk wBkfJU.''
bJh T[BQK B{z wzp{o eodk j?. go T[j
Bzpodko fjod/gkb f;zx EkD/dko e'b 'fJj nzwkfJnk j'fJnk ;Zu j? fe b? rJ/. s;hj/-do-s;hj/. d'Xk ;fjzdk izN/ B/ fe;/ s'A J/He/H ;zskbh
nfijk Bk eo ;fenk feT[Afe T[;B{z
rJ/ ;B s/ izN/ d/ B/e ukb-ubB dh fizBk tZvk zkbw j't/rk T[ZBk jh f;o/ fojk. gzithA tko id'A d'X/ B{z u[fenk ubkT[Dh BjhA f;yh ;h go i'S B/ jh
nkgDk gfotko :kd nk frnk, S'N/-
jkwh Goh ;h fe T[j sK fwjBsh, Gb/ dk vog'e s/ SZeh fwikz j[zdk j?,' wy{ frnk sK g[fb; oks B{z T[; dh wK T[;B{z J/He/H ubkT[Dh f;yk fdsh ;h.
S'N/ fBnkD/ T[;dhnK BzoK ;kjwD/
wkD; s/ B/e w[zvk j?. izN/ dk BK r[oizN EkD/ 'u p?mk T[; dk GbkwkD; w[BSh G?D B{z th u[e fbnkJh s/ d'X/ d/ fJ; s'A gfjbK Bk T[;B/ ed/ fotkbto
j;d/ y/vd/ ftuoB br gJ/ ;B.
f;zx ;h s/ T[j pkothA gk; eoe/ yokdK ;[ow[y uzd ;'udk ofjzdk. i/ u{jh th ;kjwD/ T[; dh wK s/ G?D B{z fBot;so ubkfJnk ;h s/ Bk jh pzd{e.
nkyo r[oizN B{z nX-w'fJnk eo,
dk ezw f;y, yokdK dh c?eNoh ftu fes/ yVek eodh sK th vo;B f;zx eo fdsk frnk s/ T[; dh G?D B{z HHHoks d/ jB/o/ ftu r[oizN f;zx
T[j T[;B{z e'mVh ftu fJeZbk SZv rJ/
ezw eoB br fgnk ;h. T[; d/ xofdnK fjb iKdk. T[;B{z brdk fe u{jh th fejk frnk fe T[j d'X/ d/ w{zj s/ izNk pD, id'A pkjo fBefbnk sK e[M
. bKroh e[M fuo wro'A nkfJnk s/ u'oh-
ftu s"che BjhA ;h T[;B{z nZr/ gVQkT[D ykVe{nK Bkb obh j'Jh j?. ;[ow[y dk fgSkp eo/. d'Xk sK nX w'fJnk jh edwK d/ ck;b/ s/ uko rZGo{ d'
S[gh d' o'NhnK s/ ;pzh d/ frnk s/
dh. T[Ai r[oizN f;zx nZr/ gVQBk ukj[zdk fdb eodk fe T[j vo;B f;zx B{z j'fJnk fgnk ;h. ;kj-;s BjhA ;h. n?Bchbv w'No ;kJhebK s/ ;tko
gkDh dk rbk; fgbk e/ ykbh rbk;
;h. pkothA T[;B/ gfjb/ doi/ ftu gk; ;wMkt/ s/ wk;{wK 's/ z[bw eoB s'A id'A T[j Bk wzBh sK fszBK B{z izrbh- yb's/ fwb/. izN/ B[z gSkBD ftu d/o
tkfg; b? frnk. r[oizN B{z e[M fuo wro'A
ehsh ;h s/ ;ko/ ;e{b ftu th gfjbh T[;B{z o'e/ go T[j T[; dhnK G/VhJ/ e[Nkgk ukfVQnk frnk. T[BQK dh Bk brh. T[BQK ftu fJe d'Xk ;ohAj ;h
j'S nkJh sK T[j d'X/ ;ohAj pko/ ;'uD
g[zhSB 's/ nkfJnk ;h. nkgD/ tkbhnK BzoK ;kjwD/ fpbe[b Bk fe;ws uzrh fe fdZbh s'A wB[Zyh fi; B{z izN/ dh frqcskoh dh ;{j fwbdh
brk i' fJe oks T[BQK d/ xo fpsk e/
S[Gfuzse nfXnkgeK dh ;bkj 's/ e[zdk. vo;B f;zx w[BSh ;[ow[y d/ nfXekoK dh fJe Nhw nk rJh i' ojh ;h. T[BQK B{z id'A izN/ dh wK-G?D B[z
frnk ;h. d'X/ B/ T[; oks T[;B{z df;nk
T[[;B/ phHJ/H dh gVQkJh gZso ftjko spkdb/ bJh n?;HghH B{z c'B 's/ noz EkfDnK ftu ik e/ t/ydh fe g[fb; g[fb; tb'A u[eD dk gsk brk sK T[j
;h fe T[j T[BQK d/ xo wzp{oh-t;
e'o; okjhA ikoh oyh j'Jh ;h. fJe G?D eo u[fenk ;h. vo;B f;zx B/ nkgDh fejVhnK tXhehnK eo ojh j?. fJ; ;h; sbh s/ Xoe/ fBso/ ;B. izN/ d/
nkfJnk j?, nkT[DK BjhA ;h ukj[zdk.
ftnkjh j'Jh ;h s/ fJe G?D T[; s'A g;zd th okw r'gkb B{z d; fdsh ;h s'A gfjbK fe wB[Zyh nfXekoK dh Nhw pkjo fBeb nkT[D ekoD T[BQK
d'Xk ;ohAj B/ nkgDh ;koh ejkDh
S'Nh ;h i' d;thA gk; eoe/ xo fpmk go e[M dcsoh o[M/ftnK ekoD, EkD/ g[idh, g[fb; B{z fszBK B{z SvDk nkgDh :'iBk s[ozs pdb bJh. T[BQK
r[oizN f;zx B{z d;h ;h. e[M jh fdBK
fdZsh rJh ;hl w;K ;skoK e[ ;kb dh. nfijk BjhA j' ;fenk ;h. vo;B f;zx fgnk ;h s/ T[; s'A shi/ jh fdB d'Xk, B{z ftStkS ;h fe j[D vo;B f;zx s/
pknd d'Xk ;ohAj dk fJe ;kEh g[fb;
fjod/gkb f;zx EkD/dko B/ fgzv d/ dk fdb eodk fe T[j ;[ow[y uzd B{z th d'Xk ;ohAj pD frnk s/ jofdnkb T[; d/ f;gkjh izN/ dh wK-G?D B{z jE
B/ frqcsko eo fbnk ;h s/ T[; B/ jh
w[jspoK dh zwkBs s/ T[;B{z u/sktBh ykVe{nK dk ;kEh f;ZX eo, rZvh ukVQ jfonkDth Bkb fwb e/ T[;B/ T[; bkT[D s'A gfjbK jzko tko ;'uDr/.
df;nk fe fJe oks d'Xk s/ T[; d/ ;kEh
d/ e/ SZv fdZsk ;h go wy{ EkD/ d/ B/V/ d/t/. ;[ow[y uzd Gkt/A fjzd{ gzvs ;h go g[fb; fJz;g?eNo dk nodk;k ;'X fdsk vo;B f;zx nkgDk fotkbto eY e/
r[oizN j[oK d/ xo oj/ ;B s/ T[d'A s'A jh
s/V/ id'A th e'Jh wzdGkrh xNBk gr s/ g{oh dkVQh s'A g{oB r[of;y Bzo i' T[; dh G?D s/ wK B{z EkD/ b? e/ f;gkjhnK s/ skD e/ yb'sk nky fojk
r[ozN s/ T[; d/ gfotko s/ g[fb;-jB/
tkgodh sK g[fb; T[;B{z x/o nkT[Adk. ig[ih s/ ofjok; dk gkm nkfJnk ;h. d'X/ B/ n?bkB ehsk ;h ;h - '';kb/ Bkwod. w?A d;dK E'B{z.
oh trDh S[o{ j' rJh ;h. g[fb; dhnK
fbnkT[Adh. fszB tko fgzv dk ;ogzu fpBK Bkrk eodk s/ r[opkDh dhnK fe fi;B/ th j[D T[; d/ gfotko tb f;gkjhnK B{z fJe d{i/ dhnK g?ANK
ekor[zkohnK pko/ gzikp dh gq?; th
s/ yokd c?eNoh dk wkbe r[oizN f;zx nB/eK N{eK T[;B{z ezm ;B. vo;B f;zx Mkfenk sK T[BQK dh y?o BjhA. dbihs frZbhnK Bzo nkJhnK s/ ;G s'A tZX
dVtNh ofjzdhl ;?A;ofSg i' gq?; s/ bkr{
B{z S[Vk fbnkJ/ ;B. vhHJ/HthH ekbi dh nfijh jkbs j' rJh ;h fe i/ f;zx s'A d'Xk s/ d'X/ s'A d'Xk-;ohAj, frZbh g?AN vo;B f;zx dh nkgDh ;h.
;h. okiXkBh fdZbh dh gq?; d/ e'Jh fJek-
pha n?;a pho
pha n?;a pho
pha n?;a pho
pha n?;a pho
d/ fgqz;hgb d/ esb wro'A r[oizN B{z jcs/ ftu fJe nX-cozh w[ekpbk Bk ;e{b iK ekbi ftu b?euoko pDBk pha n?;a pho
d[ek gZsoeko d/ ;Zu dk j'ek E'VQh d/o
919988886364
c'B L
c'B L
c'B L
919988886364
c'B L 00919988886364919988886364
w[V u"Eh tko fco g[fb; u[e fbnkJh j[zdk sK T[; d/ g/N ftu tN g?D br b'udk ;h. r[ozN f;zx s'A pDkJ/ izN/ c'B L 919988886364
bJh T[Godk, fco Mr tKr p?m iKdk.
BkGk, gzikp
;h s/ fJ; tko Bt/A nkJ/ fJz;g?eNo B/ iKd/ s/ T[j e[o;h s/ p?mk w/z B{z w[ehnK B{z fJj ;G e[M :kd nk fojk ;h. BkGk, gzikp
BkGk, gzikp
BkGk, gzikp
BkGk, gzikp
brdk ;h fe e/Ado ;oeko B/ nkgD/
Bk ;ogzu dh rZb wzBh s/ Bk jh wkodk ofjzdk s/ euhuhnK tNdk izNk ni/ ;'uK ftu jh ;h fe T[;B/
ezBK ftu o{z d/ czp/ gkJ/ j'J/ ;B. gzikp
n?;HvhHn?wH dh s/ vhHn?;HghH B{z th ofjzdk. e'mVh s'A pkjo vo;B f;j[z dh nktkz r r r r rzbb bb b
ftu bkJh rJh dfjSs s/ y{B yokp/
r'b-w'b i[nkp d/ fdsk s/ fejk ;h- HHHs/ ni izNk vo;B f;zx d/ XZe/ ;[Dh s/ T[j Bkb d/ f;gkjh B{z g[S
dh nr B{z p[MkT[D bJh e'Jh th fsnko
wfje c[bK dh w[eh s/ M[b; rJhnK
''n?;Hn?;HghH ;kfjp s'A e[jk fdU. w?A ufVQnk ;h. izN/ B{z SvD dhnK f;ckoSK fojk ;h fe T[j izN/ d/ xo rJ/ ;h fe
BjhA ;h. fjzd{ woB iK f;y, T[BQK B{z B/ SktK
j[D/ Sv d/BK.'' e;p/ s/ fgzvK d/ fezB/ jh w[jspo pzd/ BjhA. BS/ 'u N[zB f;gkjh B/ fejk '';kpQ
fJ; rZb Bkb e'Jh ;o'eko BjhA ;h. gs/ yVeD EK EK s/ ebQhnK
Bt/A nkJ/ g[fb; fJz;g?eNo vo;B eo u[e/ ;B go T[; d/ ezB s/ i{z BjhA ih. fJ;dh wK-G?D d'jK B{z fig;h ftu GodhnK nkjK
ykVe{nK d/ nv nv N'b/ fJe d{i/ B{z
f;zx dh n?;Hn?;HghH okw r'gkb Bkb ;h ;oeh. fizBhnK th f;ckoSK gk b? nkJ/ jK. fgU fJ;dk xo j? BjhA
c;kT[D ftu o[M/ ofjzd/ s/ nkgD/ fwZE/
f;ZXh rZbpks ;h s/ T[j j'o fe;/ nkT[AdhnK, T[Bk jh T[j b'j/ tKr ;ys ;h. nBQ/o/ 'u fe;/ B{z ypo th BjhA j'D feE/ rJhnK o"zDeK ,rZgK s/ mZm/
fBSkB/ s'A T[j e'jK d{o ub/ rJ/ ;B.
nc;o B{z yzxD Bk fdzdk. cozh w[ekpb/ j'Jh ikdk. fJbke/ dk n?wHn?bHJ/H d' fdsh.'' wkod/ :ko
pb?e-e?N s/ ekb/ eZS/ tkfbnK B/ fgzv
GZyd/ g? B/ nkbQD/, p'N ngD/ gkbD
dk wkfjo rodkfBnk frnk ;h vo;B tko c'B eo u[ek ;h s/ fJe tko T[;B/ ''pj[s tXhnk ehsk j[D ;kbk
tkfbnK d/ o'j ;kjwD/ e[M EktK s/ r'v/ fet/A wktK
f;zx. jw/Sk f;gkjhnK dh c"i Bkb fJbke/ d/ n?wHn?bHJ/H B{z EkD/ d/ pkjo'A nkg/ wzB{zHHHH,'' vo;B f;zx gkN/ Y'b
N/e fds/ s/ T[BQK dh uzrh yVe'Ash ehsh
fxfonk ofjzdk. n?;Hn?;HghH okw jh p/ozr w'V fdsk ;h. T[; d/ nodbh tKr rofink.
rJh. T[BQK d/ ;kEh g[fb; tkfbnK B{z Xosh sg/ szd{o ihUA, jtk 'u x[b
r'gkb dh f;ZXh rZbpks vhHihHgh B/ fejk ;h ';kpQ' nkokw eo oj/ B/. izN/ B/ ;[fDnk sK T[; dk sB- rJh nZr
gsk brk sK T[j T[BQK B{z puk e/ b? rJ/
Bkb ;h. d' ;kbK ftu jh T[j n?wHn?bHJ/H B/ w[y wzsoh B[z c'B ehsk pdB s/ fdwkr sg frnk. T[;B{z nzdohA vZfenk fe;/ fdU B/,bGD
Gkt/A b'e ftykt/ T[j T[BQK B{z rkbK
vhHn?;HghH s'A n?;Hn?;HghH pDk fdZsk sK w[y wzsoh th gfjbK dVQ tN frnk nkgD/ ;ko/ dod s/ ghVK ft;o mzmhnK EktK
eYd/ oj/, pzd{e d/ pZN wkod/. id g[fb;
frnk s/ mhe fJt/A jh vo;B f;zx s/ c/o j"bh fijh fejk - ''uzrk w?A d/ rJhnK. b'jV/ dk i'S s/ r[Z;k T[; d/
ekb/ eZS/ tkfbnK s/ e'Jh e/; doi Bk jok BjhA fes/ fd;dk, EK EK y/shA
f;gkjh s'A ;hBhno fJz;g?eNo pD ydK.'' nzdo Go frnk. c"bkd wB s/ fdwkr
eodh sK b'eK B{z :ehB j' iKdk fe brh nZr
frnk ;h. T[j e[M fuo bZvk e'mh th gzikp ftu nfijk g[fb;-oki okjhA ;ko/ ;oho dhnK orK ftu d"VB
ekb/ eZS/ tkb/ iK sK g[fb; d/ pzd/ jB fpD jo/ rskt/ yk yk d[Xh ;[ehnKA
fojk ;h i' ykVe{ pDkT[D dh Bo;oh tos fojk ;h fe n?wHn?bHJ/H wzsoh br fgnk ;h. T[;B/ t/fynk fe T[;dh wiK rKtK
iK g[fb; tkb/ nkg jB. fJj th
wzBh iKdh. oks B{z bZvk e'mh d/ B/V/- vzwh pD e/ ofj rJ/ ;B. tZv/ tZv/ B/ e'mVh dk p{jk bkroh nDikD/ ftu
;[fDnk iKdk fe g[fb; iZNK dhnK
s/V/ d/ fgzvK ftu w[zfvnK d/ e[obkT[D sk, X[ozXo fto'Xh nkr{ s/ nc;o y[bQk Sv frnk ;h. T[j fpibh dh s/ iht izs ;ZG j"zed/, ;fjed/ eod/
nkg;h g[okDhnK y[zdeK s/ oziSK eZYD
gkDh gkDh
dhnK fdb-ezpkT{ uhyK ;[DhnK nkgDh nkgDh uwVh pukT[D dh zh Bkb pkjo fBefbnk s/ vo;B
d/ m/e/ th b?D br gJh ;h. B/e-fdb
;[ehnK YkpK ;[e/ SZgV ,gkDh
iKdhnK. nfij/ s;hj/ fdZs/ iKd/ i' fceo ftu br/ ofjzd/. ykVe{nK s/ f;zx d/ Bkb yb's/ f;gkjh s'A J/He/H
tkb/ g[fb;hJ/ s/ g[fb;-nc;o iK sK
w[fenk donktK
SkfJd jh w[rbK B/ g[okD/ ;fwnK ftu g[fb; d/ d' g[VK ftueko, b'e s/ b'e- ;zskbh y'j T[;B/ nZyK pzd eo x'Vk
bkJhB jkzo eo fds/ iKd/ iK T[j nkg
f;ZyK B{z fds/ j'D. Nkouo (s;hj/) eoB nktkz fg; ojh ;h. dp fdsk s/ T[BQK d'jK G[zi/ b/N e/
jh bzph S[ZNh b? e?B/vk, nwohek iK GkDk n?;k tofsnk, wZuh jo EK
d/ Bt/A-Bt/A Yzr xV/ s/ bZG/ iKd/ s/ r[oizN B{z EkD/ ftu vfenK ni nkgDh ikB pukJh s/ u"Aeh d/ ;ko/
:{He/H nkgD/ ;zpzXhnK e'b ub/ iKd/, jkjk eko
Nkouo-YzrK B{z vo;B f;zx dk S?skBh u"Ek fdB ;h. fszB fdB vo;B f;zx f;gkjh y{zfinK ftu ik w/zK d/ EZb/ ''fEzd'' Bk e';hA oZp B{z, Uj d/Adk
wkVk N?w bzxkT[D bJh. e[M ykVe{
fdwkr nwbh ikwk gfjBkT[Adk. id'A T[;B{z nkgD/ ;kjwD/ s;hj/ fdzdk d/ u{fjnK tKr ik b[e/. T[BQK GkD/ ykVe{ pj[s ;zktK
nkgD/ fBSkB/ s'A GNe g[okDhnK y[zdeK
dk T[; d/ fJeb"s/ w[zv/ B{z ykVe{nK B/ tKdk fojk fe T[j wzB ikt/ fe T[; dh nk rJ/ ;B s/ T[BQK jh fJj Xktk
eYD br gJ/ ;B. fJj d'Xk ;ohAj jh
fJziL i'frzdo f;zx ''fEzdfEzd''
fJziL i'frzdo f;zx fEzd
fJziL i'frzdo f;zx fEzdfEzd
fJziL i'frzdo f;zx
fJziL i'frzdo f;zx

46
46
46 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
46 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
46 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
g'Eh gow/;o ek EkB[ ..
g'Eh gow/;o ek EkB[ ..
g'Eh gow/;o ek EkB[ ..
g'Eh gow/;o ek EkB[ ..
g'Eh gow/;o ek EkB[ ..
;ck 41 dk pkeh Spd ftZu fdZsk j'fJnk j?. d'BQK SpdK ;wMkT[D bJh r[o{ nwodk; ih fbyd/ fJeZm/ j' e/ fJBQK GzvkfonK B{z nkg etD w{b[ etD wfs t/bk..
ip d/yk sp rktk .. dh 'ojkT[' dh s[Ze gVQ e/ gsk uZbdk jB fe gqwkswk B{z ed/ wB'A BjhA tosd/ jB ns/ j'oK B{z Gh tzvd/ jB, s/ok etD[ r[o{ fi; ek s{z u/bk..
sT[ iB Xhoi[ gktk ..¡.. j? fe fijVh rZb Grs Bkwd/t ih ft;koBk ns/ T[; dh ozk B{z ;wMDk T[BQK gqkDhnK e'b fJ; yzkB/ dh ewh etD eEk b/ ojj[ fBokb/..
Bkfd ;wkfJb' o/ ;fsr[o[ G/fNb/ d/ B/ y'bQ e/ BjhA ;h dZ;h T[j rZb r[o{ j?. Grs epho ih fbyd/ jB 'n?;h BjhA j[zdh. fJj yzkBk ;r'A j'o j'o tXdk p'b? BkBe[ ;[Dj[ s[w pkb/..
tk ..¡.. ojkT[ .. gzBK ¦•¦ nwodk; ;kfjp B/ pj[s ;kdk, ;[zdo woBh i' wo?'l ;fsr[o{ ih fbyd/ jB iKdk j?.£. fJ;[ bEk ek d/fJ phuko[..
Grs Bkw d/t ih fJ; Spd B{z ns/ ;gSN bczK ftZu dZ; fdZsh j?. 'BkBe n?;h woBh i' wo?'. Grs epho go j/ BkBe! fi; iht d/ wZE/ T[s/ Gtib[ ;pfd bzxktDjko[..
;wMD bJh ;'ofm okr ftZu jh doz Grs Bkwd/t ih ns/ r[o{ nwodk; ih fbyd/ jB 'pj[fo B woBk j'fJ'l gqwkswk dh pySS dk b/y fbfynk j[zdk itkpL
r[o{ BkBe ;kfjp dk Spd gVQBk zo{oh ;kfjp d/ d'BQK SpdK dk d{ik pzd gVQ ;fsr[o{ ih fJ;/ fynkb B{z j'o bczK j?, T[j iht jh fJ; f;cs-;kbkj d/ gtB nozG[ ;fsr[o wfs t/bk.
j?. d/y' fe d'BQK SpdK dk nkg; ftZu e/ gsk brdk j? fe Bkwd/t ih d/ ftZu SgSN eod/ jB fe 'sk ;d yzkB/ ftZu ;KMhtkb pDkfJnk iKdk ;pd[ r[o{ ;[ofs X[fB u/bk..
feBQh B/Vsk j?. bcz 'fpBsh' B{z r[o{ nwodk; ih B/ ihtD[ j'fJ'. j?. Gkt T[j jh iht ;kX ;zrs ftZu neE eEk b/ ojT[ fBokbk..
r[o{ BkBe ;kfjpL feBQ/ fgnko-Go/ bczK Bkb ;wMkfJnk SpdK dh ukb, fynkb ns/ bczK nk e/ f;cs-;kbkj dh pkDh dk BkBe i[fr i[fr r[o r'gkbk..
ý ;fsr[o gq;kfd .. ;'ofm wjbk j?. okr, wzw{B ns/ fynkbK dh ;KM dh fJj ;KM sK jh pDh i/ r[o{ nwodk; nkBzd wkD ;edk j?.¤. J/e[ ;pd[ fis[ eEk thukoh..
¡ xo[ £ s'A fJ; soQK fJj rZb fpbe[b gosZy ih e'b Grs epho ih dk fJj Sb'e r[o{ rqzE ;kfjp dh ;zgkdBkL r[o{ r[ow[fy jT[w? nrfB fBtkoh..
ik fs;[ Gktk sd jh rktk .. j? fe Bkwd/t ih dk fJj Spd r[o{ w"i{d ;h. r[o{ nwodk; ih B/ Grs r'fpzd f;zx ;kfjp B/ r[o{ s/r pjkdo f;X r';fN gzBK ©¤£
sk rkt/ ek cb[ gktk .. nwodk; ih d/ ;kjwD/ w"i{d ;h. fJj epho ih d/ fJ; ;b'e B{z j'o SgSN eo ;kfjp dh pkDh B{z nkfd rqzE d/ ;zpzfXs 3H pkDh r[o{ r[o{ j? pkDh ftfu
rkt/ ek cb[ j'Jh .. fynkb rbs j? fe GrsK d/ Spd fdZsk j?. fJ; bJh fJj fynkb rbs okrK ftZu GkJh wBh f;zx s'A doz pkDh nzfwqs[ ;ko/..
ik nkg/ d/t? ;'Jh ..¡.. r[o{ noiB ;kfjp B/ fJeZm/ ehs/ ;B . j? fe GrsK dh pkDh r[o{ noiB ;kfjp eotk e/ fJZe j'o rqzE fsnko r[o[ pkDh ej? ;/te[ iB[ wkB?
gqsfy r[o{ fB;sko/.. gzBK ©®¢
wB w/o/ r[o puBh fBfX gkJh .. 5H pkpk S/y cohd d/ ;b'e ns/ B/ fJeZmh ehsh ;h. pkDh sK gfjbK eotkfJnk. GkJh e/;o f;zx fSZpo
4H r[o ek puB[ p;? ihn Bkb/..
sk s/ ;u wfj ofjnk ;wkJh Grs epho ih d/ ;b'e Gh r[o{ ;kfjpK jh r[o{ BkBe ;kfjp, r[o{ nwo dk; wskpel 'n;{ ;[dh fJekd;h fJj g'Eh
ifb Bjh v{p? s;eo[ Bjh b/t?
..¡..ojkT[.. gzBK •©© d/ e'b ;BL ;kfjp ns/ ro{ okw dk; ;kfjp e'b g{oh ehsh. ;zws nmkoK ;" ph s/ G'r
fJBQK d'BQK SpdK B{z fXnkB Bkb ;b'e pkpk S/y cohd ns/ r[o{ w"z{d ;h. g'Eh dk gkfJnk'. fJ; rqzE B{z ¡§0® Gkfj B ;ke? ikb/.. ojkT[ .. gzBK ¦§©
fJj th fJZe nZNb ;ukJh j? fe
gVQ e/ eJh ;KMhnK rZbK fwbdhnK ;kfjpkBL r[o{ rqzE ;kfjp d/ gzBK ¡£§§ 6H okrK, SzdK, SpdK, ;b'eK ns/ Jh;th ftZu nkgDk ;oho fsnkrD
i' pkDh r[o{ BkBe ;kfjp d/ fjod/
jB. d'jK SpdK dh ukb fJZe j?. pj[s s/ doz º;b'e ;/y cohd e/º d/ f;ob/y j/ tkoK dh ;KML s'A gfjbK r[osk pyS e/ SySh r[osk
ftZu T[soh j? T[j f;Xh fBozeko s'A
;ko/ bcz ;KM/ jB. d'BQK SpdK ftZu m ;b'eK dh frDsh ¡£0 j? . fJBQK r[o{ rqzE ;kfjp d/ £¡ okr jB. dk G'r gk fdZsk ns/ f;ZyK B{z j[ew
nkJh j? T[; pkDh ns/ fBozeko ftZu
fynkb Gh fJZe j?. go fiBQK fynkbK ¡£0 ;b'eK ftZu pkpk S/y cohd d/ fJBQK ftu'A r[o{ BkBe ;kfjp B/ ¡© ehsk fe nZi s'A pknd s[jkvk r[o{,
e'Jh coe ns/ e'Jh G/d BjhAl
B{z Grs Bkwd/t ih B/ v{zx/ r{M bczK ¡¡¢, r[o{ BkBe ;kfjp d/ ¤, (;b'e ns/ r[o{ nwo dk; ;kfjp B/ ¡§ okrK r[o{ rqzE ;kfjp j't/rk.
1H tkj[ tkj[ pkDh fBozeko j? fs;[
dh okjhA fpnkB ehsk ;h T[BQK fynkbK BzH £¢,¡¡£,¡¢0,ns/ ¡¢¤), r[o{ ftZu pkDh fbyh j?. fsbzr ns/ s[ykoh r[o{ rqzE ;kfjp B{z r[osk d/D tko/
i/tv[ nto[ B e'fJ.. gzBK •¡•
B{z r[o{ BkBe ;kfjp B/ ;kdk s/ ;[ykb/ nwo dk; ;kfjp d/ •, (;b'e BzH ¡£, okr ftZu r[o{ nwo dk; ;kfjp dh fJfsjk; ftZu'A e[ZM ;p{s j/mK fdZs/
2H ;fsr[o eh pkDh ;fs ;o{g[ j?
bczK ftZu fpnkB eo fdZsk j?. fJj •¢, ¡0¤, ¡¢¢ ns/ ¡¢£), r[o{ okw e'Jh pkDh BjhA j?. r[o{ okw dk; ns/ ik oj/ jBl
r[opkDh pDhn?.. gzBK £0¤
;KM ;kB{z fJ; Bshi/ s/ gj[AukT[Adh j? dk; ;kfjp dk fJZe, (;b'e BzH ¡¢¡) r[o{ noiB ;kfjp B/ £0-£0 okrK ¡H ofjsBkwk GkJh gqfjbkd f;zxL
3H ;kor wjbk •..
fe fJj Spd fbyD t/b/ Bkw d/t ih ns/ r[o{ noiB ;kfjp d/ ® (;b'e BzH ftZu pkDh fbyh. fJBQK okrK dh fJj nekb g[oy e/ puB f;UA gqrN
g'Eh gow/;o ek EkB[ ..
dk T[gq'fes Spd r[o{ BkBe ;kfjp e'b §•, ®¢, ®£, ¡0•, ¡0®B{Zs'A ¡¡¡) nB'yh ;KM sK jh pDh i/ r[o{ noiB ubkfJU gzE.
;kX;zfr rktfj r[D r'fpzd g{oB
w"z{d ;h. ;b'e jB. fJE/ b'VQ nB[;ko r[o{ ;kfjpK ;kfjp e'b r[o{ okw dk;, r[o{ nwo dk; ;G f;yB e' j[ew fJj, r[o{ wkfBU
pqjw frnkB[ ..¡.. ojkT[ ..
r[o{ nwo dk; ;kfjp ns/ Grs B/ pkpk pkpk S/y cohd d/ ;b'eK dh ;kfjp ns/ r[o{ BkBe ;kfjp dh pkDh rqzE.
;kfXe f;X ;rb w[fB b'ufj fpob/
Bkw d/t ihL j'o ftnkfynk eo fdZsh sK fe e'Jh w"z{d ;h. ¢H frnkBh frnkB f;zxL
bkr? fXnkB[ ..
Grs Bkw d/t ihL G[b/yk Bk ofj ikt/. fJ; ;KM Gh fJ; soQK fiT[A-fiT[A n;hA r[opkDh nkfrnk GJh nkekb eh sph
fi;fj feqgkb[ j'fJ w/ok ;[nkwh g{oB
ý ;fsr[o gq;kfd .. nukBe BjhA pDh. fJBQK Sb'eK dh dh nzdo{Bh rtkjh B{z d/yd/ jK sK fJj ubkfJU gzE.
sk e' ekw[ ..¡..
G?oT[ pkDh Bkwd/T[ ihT[ eh xo[ ftnkfynk sK jh ;zGt ;h i/ pkpk S/ SgSN j[zdk iKdk j? fe jo/e r[o{ ;kfjp ;G f;yD e' j[ew j?, r[o{ wkfBU
ik e? fod? t;? G? GziB[ fs;[ ikB?
¡ y cohd d/ ;ko/ ;b'e r[o{ BkBe ;kfjp, e'b nkgD/ s'A gfjb/ ;ko/ r[o{ ;kfjpK rqzE.
;rb ijkB[ ..
;zvk woek ikfJ g[eko/ .. r[o{ nwo dk; ;kfjp, r[o{ okw dk; ns/ GrsK dh ;koh pkDh w"z{d ;h. £H GkJh Bzd bkb f;zxL
fyB[ gb[ fp;o[ Bjh w/o/ eos/ fJj[
gV? Bjh jw jh gfu jko/ .. ;kfjp ns/ r[o{ noiB ;kfjp e'b pkDh d/ fJ; ;ko/ yzkB/ B{z gVQ e/ jh 1H i' f;y r[o do;B eh ukj.
BkBe[ wKr? dkB[ ..¢.. gzBK ¡¢¢¦
okw[ ej? eo skb pikt? uNhnk w"z{d ;B . r[o{ noiB ;kfjp B/ j/m fdZsk fJj do;B eo/ rqzE ih nkj.
gd noEL g'Eh-T[j g[;se fi;
;G? fprko/ ..¡.. ;b'e Grs epho ih ns/ r[o{ nwo Spd fbfynk ns/ nkfynk feL i' w[M ;kE ukj/ eo pks. ftZu gqwkswk dh f;cs-;kbkj fbyh
okw Bkwk ifgp' eo? .. dk; ;kfjpL r[o{ rqzE ;kfjp ftZu Grs rT[Vh r[nko/oh wjbk •.. rqzE ih gVfj fpukofj ;kE. j'Jh j?, r[opkDh, r[o{ rqzE ;kfjpl EkB[-
fjod? jfo ih e' f;woB[ Xo? ..¡.. epo ih d/ ¢¤£ ;b'e jB. fJj ;b'e jw XBtzs Gkrm ;u BkfJ .. w/ok o{g rqzE ih ikB. fJB wj G/d fwbD dk EKl
ojkT[ .. gzBK ¡£¦¤ s'A S[o{ j' e/ gzBK ¡£§§ s/ jfo r[D rktj ;jfi ;[GkfJ ..¡.. B ozu gSkB. ;kfXe-i'r-;kXBk eoB tkb/l
-------- -------- ysw j' iKd/ jB. nkgDk ftSk ojkT[ .. f;X-i'r-;kXBK ftZu g[Zr/ j'J/ i'rhl
joBky;[ fifB Byj fpdkfoU ;[fo ;wMkT[D bJh fJBQK ;b'eK ftu'A Grs ghT{ dkd/ ek y'fb fvmk yikBk .. 2H rqzE ;kfjp ih r[o{ eo ikB/. b'ufj-sKx eod/ jB.
Bo ehJ/ ;BkEk .. ih dk e/tb ¢©tK ;b'e b? oj/ jK. sk w/o? wfB GfJnk fBXkBk ..¡.. nkfrnk ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih eh noEL j/ GkJh ! r[opkDh jh
efj Bkwd/T[ jw Bojfo fXnktj r[o{ rqzE ;kfjp ftZu d' EktK s/ wkw{bh osB bkb ik ek eS{ B w'b[ .. wkB/. gqwkswk d/ fwbkg dh EK j?. fijV/
okw[ nG? gd dksk ..•..£..©.. gzBK coe Bkb Grs epho ih dk fJj Go/ Gzvko ny{N ns'b ..¢.. ¤H GkJh e/;o f;zx fSZpoL r[o{ iht r[o{ dh ;zrs ftZu ofj e/ gqwkswk
¡¡¦• ;b'e doz j?l yktfj youfj ofb fwfb GkJh .. r'fpzd f;zx ih d/ i'sh i's ;wkT[D d/ r[D rkT[Ad/ ofjzd/ jB, T[j iht
r[o{ nwo dk; ;kfjpL Grs epho ihL s'fN B nkt? tXd' ikJh ..£.. ;w/A f;zxK i' g[ZfSnk ns/ r[o{ ih B/ i' ;op-ftnkge gqwkswk Bkb v{zxh ;KM
G?oT[ wjbk £ .. ;b'e .. ej[ BkBe fi;[ w;sfe b/y[ fbykfJ dZf;nk T[; dk ;zy/g fJj j?l gk b?Ad/ jB.¡. ojkT[.
w/oh gNhnk fbyj[ jfo r'ftzd ephok wosk wosk ir[ w[nk wfo .. 1H f;yK jE i'V eo fpBsh j/ GkJh ! i'r-;kXB eoB tkb/
r'gkbk .. fG B ikB? e'fJ .. ;[ J/s[ yikB? bfJnk obkfJ ..¤.. g[SkJh. ns/ i'r-;kXBK ftZu g[Zr/ j'J/ i'rh,
d{i? GkfJ ckE/ iw ikbk .. n?;h woBh i' wo? pj[fo B woBk gzBK ¡®¦ 'rqhp fBtki f;y ;zrs j? s/ohl ;ko/ foSh-w[Bh gqwkswk Bkb fwbkg
;fsr[o[ eo/ w/oh gqfsgkbk .. j'fJ ..¡.. gzBK ••• noEL fiT[A fiT[A n;hA gqwkswk d/ fJ; eh jtkb'. dh sKx eod/ nk oj/ jB, go fe;/
ftob/ dh ;[os gqwkswk ftZu i[Vh
jfo ;[ydksk w/o? Bkbk ..¡.. epho wosk wosk ir[ w{nk wfo fwb e/ r[D rkT[Ad/ jK sK ;dk-fEo puB ehsk, 'rqzE j? r[o{', bV geV'
ofjzdh j?. fi; iht T[s/ w/ok wkbe-
r[o T[gd/f; gqfjbkd[ jfo T[uo? .. Gh B ikfBnk e'fJ .. gqG{ d/ Bkw dh poes Bkb n;hA nekb'.
gqG{ nkg dfJnktkB j[zdk j?, gqwkswk
;k;Bk s/ pkbe[ rw[ B eo? ..¡.. n?;/ woB/ i' wo? pj[fo B woBk j'fJ gqwkswk d/ Bkw-XB Bkb nwho pDd/ 2H d;tK gks;kj rZdh r[fonkJh
B{z fwbD bJh T[; dk fJj ezw f;o/
ojkT[ .. ..¢©.. gzBK ¡£¦¦ ik oj/ jK. GkrK tkb/ pDd/ ik oj/ dh rqzE;kfjp B{z d/ frnk.
uVQ iKdk j?.¡.
------- ------- r[o{ nwo dk; ;kfjpL jK. nkswe nv'bsk ftZu fNe/ ofjzd/ nZi gqsy r[o{ n;kvk 'rqzE ;kfjp',
j/ GkJh! ;ko/ voK dk BkS eoB
;zs iBk e/ jfo ihT[ ekoi ;tko/ w. £ .. jK ns/ gq/w ftZu wrB ofjzd/ jK.¡. ;'Jh frnk i' rqzE'A frnk.
tkbk gqwkswk fi; iht d/ fjod/ ftZu
.. fenk ikDk fet wojr/ e?;k woDk ojkT[. r[opkDh ftZu wB[yk d/j B{z ed/
nk tZ;dk j?, T[; iht B{z ;kok ;z;ko
gqjbkd iB e/ fJehj e[b T[Xko/ j'fJ .. id'A w?A r[o{ BkBe ;kfjp s'A b? e/ th r[o{ BjhA wzfBnk frnk. r[o{ BkBe
ikDB bZr iKdk j? ns/ ;ko/ ;z;ko
.. i/ efo ;kfjp[ wBj[ B th;o? sk ;ko/ ns/ r[o{ ;kfjpK ns/ GrsK dh ;kfjp d/ t/b/ s'A Spd B{z jh r[o{ wzfBnk
ftZu T[; iht dh S'Gk j' iKdh j?.
r[o e? ;pfd jT[w? fpy[ wko/ .. ;fjbk woDk j'fJ .. pkDh dk yzkBk y'bQ e/ t/fynk sK w/o/ iKdk fojk j?. Spd r[o{ n?;k r[o{ j? i'
fJ; bJh gqwkswk d/ do s'A dk; BkBe
BkBe okw Bkfw ;zs fB;sko/ woD? s/ irs[ vo? ihftnk b'V? wB ftZu nkswe nkBzd dk Gzvko Go jo EK jo ;w/A ;kvh nrtkJh eo ;edk
fJj jh dkB wzrdk j? fe j/ w/o/ eosko!
..•..¡0..¢0.. gzBK ¡¡££ ;G[ e'fJ .. frnk.¡. j? ns/ eodk j?. r[o-T[gd/S Bkb jh
s{z w/o/ wB s'A ed/ fJZe fyB-gb tk;s/
fiBQK b'eK B/ Grs gqfjbkd dh r[o go;kdh ihts[ wo? j[ew? p{M? fJ; yzkB/ ftu gqwkswk dh f;cs- r[o{ BkBe ;kfjp B/ f;ZyK B{z i'fVnk.
Gh Bk ft;o.¢.
;kyh gfjbK ed/ ;[Dh Bk j't/ T[BQK B{z ;'fJ .. ;kbkj d/ nw'be osBK ns/ bkbK d/ fJ; ;zpzXh r[opkDh ftZu'A d/y' e[ZM
;opZs ;zrs B{z r[o{ rqzE ;kfjp d/
Bkwd/t ih dk Spd gVQ e/ g{oh ;kyh BkBe n?;h woBh i' wo? sk ;d Gzvko/ Go/ j'J/ w?A t/y/ jB. fJj ;ko/ jtkb/l
r[osk fdjkV/ dh bZy bZy tkXkJh j't/
B{z ;wMD bJh eJh rZbK g[ZSD dh ihtD[ j'fJ .. gzBK ••• yzkB/ ed/ w[Ze BjhA ;ed/ ns/ fJj 1H ;pd[ r[o ghok rfjo rzGhok
ih.
b'V ofj iKdh j?. T[j ;kohnK rZbK Grs epho ih d/ fJ; 'n?;h woBh yzkB/ ed/ s'b/ BjhA ik ;ed/.¢. fpB[ ;pd? ir[ pT[okBz.. gzBK ¦£•
tkfj r[o{ ih ek ykb;k..
dk itkp r[o{ nwodk; ;kfjp B/ fJ; i' wo?' ns/ n?;/ woB/ i' wo? d/ Gkt B{z j/ GkJh! fijV/ gqkDh ;s;zr ftZu 2H ;tkb.
tkfj r[o{ ih eh cs/j..

47
47
47 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
47 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
47 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
fJepkb f;zx N'eh
fJepkb f;zx N'eh
fJepkb f;zx N'eh
fJepkb f;zx N'eh
ejkDh gsBh, gsh n"o t'j fJepkb f;zx N'eh
ejkDh
ejkDh
ejkDh
ejkDh
gsBh, gsh n"o t'j
gsBh, gsh n"o t'j
gsBh, gsh n"o t'j
gsBh, gsh n"o t'j
uzvhrVQ ;Ve T[Zs/ g[oksB uzvhwzdo j?. e[zvk y[fbQnk s/ gqhs pkjo nk rJh. BjhA. T[j th gqtko Jh B/. xo dhnK fBo'rh s/ Bo'Jh j[zdh j?. efjzd/ B/
Bkb brd/ e;p/ GrtkBg[o d/ eJh xpokJh s/ gq/SkB gqhs, uzdo' d/ rb ;kohnK t;sK, g{zih, zwhB ikfJdkd BKHHHfizBk r[V gkUr/, fwZmk UBk jh
gqtkoK 'u nZi th do'gdh tKr ;KMh br e/ o'Jh ik ojh ;h. ;[ZihnK bkb tKr pj{ T[Zs/ th T[BQK dk pokpo dk j'J/rk.'' d't/A mjkek wko e/ j; gJhnK.
gsBh j?. gqtko dk tZvk wod ftnkj nZyK s/ u/jo/ T[Zs/ c?fbnk eZib fJ; jZe j?. fJj ;kv/ ;wki dk fB:w j?. jK uzdo' fco p'bh, ''n?;/ gqtko 'u py/o/
eotkT[Adk j?. T[; dh gsBh T[Zs/ ;ko/ rZb dk rtkj ;h fe gqhs ;koh oks gqtko s'A pkjob/ wod Bkb fi;w ;KMk xN g?dk j[zd/ B/ feT[Afe iBDh sK fJe'
GoktK dk pokpo dk nfXeko j?. fJ; o'Adh ojh j?. BZe dh BfEBh s/ ftnkj eoBk X'yk j?, gkg j?.'' gqhs u[g eo j? Bk< S'Nk gfotko ;[yh gqtko. n"bkd
ubB dh g{oh fizw/tkoh wksk e[zsh tKr dk ;[oy fbpk; T[; d/ wfjc{z eztko/ rJh. E'Vh d/o pknd fco p'bh. B{z fJe s'A tZX fgsk dk fgnko s/ nk;ok
gqtko dh wK fBGkT[Adh j?, sK i' fe;/ gB dk ;p{s ;B. ''wK ihHHHfJ;sqh e'wb j[zdh j?. T[; fwbdk j?. fe;/ dh wzkb BjhA, T[BQK
fe;w dk MrVk iK eb/S Bk j't/. fJj ''g[Zs n?dK BjhA eohdk. s{z fJ; xo tk;s/ gzi gshnK dk t/r ;fjDk n;zGt Bkb tXheh eo/. ;G s'A tXhnk s/ wz/
fBg[zBsk T[; B{z nkgD/ iksh szop/ s'A s/ ;zgZsh dh wkbe J/A. eb Skw dh G[Zyh BjhA sK w[Sfeb zo{o j?. jkbKfe ;kv/ dko rbHHH.'' uzdo' u[g eo rJh.
jkf;b j'Jh j[zdh j?. fgnk;h. gfjbK e[M yk gh b?. G[Zy/ fYZv gqtko ftu fszB wod Jh B/. fco th ''T[j eh wK ih< dZ;' BkHHHH.'' gqhs
uzdoeKsk, T[wo eohp ;Zso ;kb. sK GiB th BjhA j[zdk. t/y, w?A s/o/ fJ;sqh dh ek:k sK wX'bh ikJ/rh. ;kok dh T[s;[esk tZX rJh.
gZEo d/ :[r ftu ftnkj eotkT[D Gfonk Gog{o rmhbk fi;w, bzwk eZd tk;s/ pV/ ukjn Bkb Ekbh go';h nk. fdB xo dk ezw s/ oks B{z wod e'b'A ''g[Zs ih, n;hA o'z fJe' soQK dk
dh gqEk BjhA ;h. 'fi; eh bkmh T[; eh s/ ;ko/ nzr tZv/ tZv/. ;kc ;[Eoh bkb n?j b? row d[X dk frbk;. gfjbK, jZvhnK s[VtkDhnK.'' gqhs B/ ;tkb G'iB BjhA yKd/. ;tkd pdbD B{z ihn
G?A;' dk ekB{zB ubdk ;h. skesto Gkn wkodh uwedko fEzdh uwVh. fJj ;G ysw eo, fco w?A s/oh rb ehsk. eodk j?. eodk j? BK<''
wod, fi; fJ;sqh B{z ukj/, nkgDh jt; g[ysk, fNekT{ s/ wodkBk ukb. rZbpks ;[DKrh. s/oh jo Szek dk fBXkB ''BjhA gqhs, n?dK Bk ;'u. jehes ''ihn sK eodk j?.'' gqhs B/ jkwh
dk fSeko pDkT[Adk. fJ;/ soQK ;/jswzd, ftu fpbk; dk nksw ftStkS. y[S j[zdh eoKrh.'' uzdo' B/ gqhs dhnK nZyK g{zMhnK n?;h BjhA. fJe s'A tZX wod, pkr d/
Goh.
;'jDh s/ Bkz Byo/ tkbh fJ;sqh dk fdb, sK mjke/ wko e/ j;dh. ;'jDh f;js s/ wZEk u[zfwnk. gqhs B/ ykDk S[o{ ehsk. wkbh tKr j[zd/ B/. wkbh nkgD/ prhu/
''gsh ukj/ fizBk wozh uzrk j't/
fi; wod T[Zs/ nkT[Adk, T[; B{z nkgDh ;dek p/gotkj uzdoeKsk ;Zm ;kb s'A id'A gqhs ykDk yKdh o[edh sK uzdo' B{z B[e;kB BjhA gj[zuKdkHHHHT[ikVdk
HHHwB Go iKdk j?. e[dos B/ jo gqkDh
ekw[esk T[Zs/ bZN{ eo b?Adh. fiD;h G[Zy tZX BjhA ;h brdh. e;p/ ftu ikBD nkgD/ jZE Bkb roQkJh T[; d/ w{zj ftu BjhA. prhu/ dk jo fjZ;k wkbh B{z fgnkok
tZyok pDkfJnk j?. jo wod fJ;sqh B{z
fwNkT[D tk;s/ fe;/ fJe fXo B{z ihn tkb/ T[; B{z uzdo' efj e/ p[bkT[Ad/ ;B. gkT[Adh. ykDk w[eD s/ uzdo' B/ d[ZX dk j[zdk j? fi; B{z T[j gkbdk j?, gb';dk
tZy' tZy BzohJ/ Bkb t/ydk j?, wfj;{;
s'V e'fSS eoBh g?Adh. fJ; ;fEsh ftu gziskbh ;kb gfjbK, gzMh ;kb dh uzdo' frbk; gqhs d/ p[bQK s/ oy fdZsk s/ T[d'A j?, fSzrkodk j?. zo{os fJ; rb dh j?
eodk j?. T[; dh ek:k B{z d/th ;wkB
ewz'o wod s/ fJ;sohnK xkN/ 'u ofj gzi GoktK dh ;KMh gsBh pD e/ se BjhA jNkfJnk id'A se frbk; fe fJ;sqh ;ko/ gshnK B{z wkbhnK tKr
doik s/ ;fseko fdzdk j?. ;KMh gsBh
iKdhnK. nyho 'neb pVh e/ G?A;' dh GrtkBg[o nkJh ;h. T[; t/b/ ftnkj/ ykbh BjhA j' frnk. ;wM/, ;fseko/ s/ ;theko/. fco t/y', T[j
soehp B/ nkgDk n;o ftykfJnk. gsh dh T[wo pskbh ;kb ;h. S'N/ uko ''n?j j'Jh Bk S/oBh tkbh rb. j[D ;KMh gsBh B{z fe; soQK fgnko eod/ B/ B{z fJe s'A tX gshnK dk ;zr fwbdk
;wMdkoK B/ ftnkj dh o;w dk gshnK dh T[wo ftu d' YkJh ;kbK dk dZ; w/ok g[ZsHHHHHeh efjBh J/A<'' . T[; dh ek:k dh e'wbsk B{z gkbd/ B/ j?. T[; dh wkBf;e s/ i;wkBh szdo[;sh
nkftSeko ehsk. wod s/ fJ;sqh B{z teck ;h. d; ;kb gfjbK tko' tkoh ''wK ih, eb oks w?A x[zv eZYh gbzx HHHT[;dh g{ik eod/ B/. d{o feT[A ikBh J/ Bo'Jh s/ y[SB[wk ofjzdh j?. T[j ibdh
fJeZm/ ofjD s/ ;zskB g?dk eoB B{z ;ko/ gsh gqb'e f;Xko rJ/. gzi bVe/ T[s/ p?mh ;K. e[M d/o pknd fe;/ d/ A< w/o/ tZb t/y. ;Zso ;kb dh j'e/ th w?A Ybdh BjhA. ;Zu d;BhA nK. n?; T[wo
ekB{zBh s/ ;wkih wkBsk fwb rJh. b[ZN izw/ uzdo' B/. wfjdo, w[yfsnko s/ nzdo nkT[D dh fpVe j'Jh. w?A x[zv ftu'A ;Zm s'A xN brBh nK. e'Jh EektN th r?o wod w/o/ tb bbukJh BzoK
y;[ZN pzd j' rJh. nk; pZMh, jo wod wBihs dh T[wo eqwtko pskbh, ukbQh Mksh wkoh. w[yfsnko B/ nzdo'A e[zvk bk BjhAHHHHfpwkoh BjhAHHHfceo ckek BjhA.'' Bkb t/yd/ B/.'' uzdo' B/ nkgD/ tz{d
B{z eztkoh fJ;sqh fwb ;e/rh. jo eztkoh s/ nmZsh ;kb j?. T[BQK s'A S'N/ dZ; ;kb fbnk. fJe gb ftu w?B{z nkgDh iZch uzdo'A dhnK nZyK irD br gJhnK. T[Zs/ fJe Sokos Goh Bzo d"VKfdnK
fJ;sqh B{z T[wo Go tck eoB tkbk d/ wBgqhs s/ nZm ;kb d/ wBdhg dh 'u b? fbnk. w/oh sK fxZrh pzd j' rJh. ''wK ih, s[jkB{z BjhA brdk fJj nkgDk gZy ofynk.
;wofgs wod fwb ;e/rk. fJe gqtko w"s B/V/ trd/ po;ksh xZro dfonk wfjzdo dh EK w[yfsnko feT[A s/ fet/A< fotkz j[D ysw j' fojk j?HHHH pbfe j' ''wK ih, fJe rb j'o wB ftu
dh f;oiDk j' ;e/rh s/ ghVQh do ghVQh ftu nkJ/ fGnkBe jVQ ftu o[VQ ikD p[ok Gbk efjzfdnK T[; B{z pkjo eZY frnk j?. n;hA jkb/ se fJ; s'A pkjo nkT[Adh j?.''
fJj f;bf;bk ubdk oj/rk. p[Ykg/ ftu ekoB j' rJh ;h. wfjzdo B/V/ d/ fJe fdZsk s/ nzdo'A e[zvk bk fbnk. w?A pj[s feT[A BjhA nkJ/. gqhs B/ tikjs ukjh. ''p'b g[Zs p'b.''
gsh, gsBh fJe d{i/ d/ ;jkJh j'Dr/. ;oekoh ekoykB/ ftu j?bgo ;h. vo rJhHHHp/j'S fijh j' rJh. gsk Jh ''n;hA d[BhnK dk m/ek BjhA b? ''wK ih ;[BD 'u nkT[Adk j?, ftnkj
;wK phsD s/ o;wK fotkzK ftu w[yfsnko s/ wBihs xo Jh ofjzd/. BjhA bZrk, fdB ed'A uVQ frnk. s[jkv/ ofynk. fJj fotkz nZi th fsZps, d/ foSs/ ;op SehswkB oZp s?n eodk
pdbkn nkT[D bZr/. okiBhse s/ g[Ss?Bh fszB feZb/ zwhB s/ y/sh eod/. p{jk yVekT[D s/ w/oh ikr y[bQh. wK bZdky, f;Zew, nk;kw, fjwkub s/
j?, Xosh T[Zs/ e/tb o;w fBGkJh iKdh
nkofEe s"o s/ ;zgzB wodK B/ fJe s'A xo 'u oZyhnK d' wZMK tk;s/ gZm/, e[zv, ih, ftnkj sK w/ok wfjzdo Bkb oki;EkB d/ eJh fjZf;nK ftu ikoh j?.
j?. gsh gsBh dk ;kE ;Zs iBwK dk
tX gsBhnK oyDhnK ukjhnK. fJ;/ BjkT[D X'D s/ d' t/b/ d[ZX u'D dk ezw j'fJn?HHHs/ w[yfsnko fet/A<'' gqhs j?okB o;w fotki ;koh d[BhnK ftu fJe' fij/
j[zdk j?. ;ZukJh eh j?<'' gqhs, uzdo' d/
tor dhnK fJ;sqhnK B/ th ;tzwpo dh th t/yd/. uzdo' r'jk e{Vk ;w/N b?Adh. ;h. BjhA. fJj T[; yh/so dhnK gfotkoe
B/V/ j' rJh.
o;w d[nkok nkgDh g;zd dk gsh ckbs{ d[ZX, wfjzdo, fgzi"o d/ fJe ''g[Zs gqhs rbsh w/oh nk. ;[jkr zo{osK s/ wzp{ohnK B{z fXnkB ftu oy
''gqhs g[Zs, n?;k ;'uDk iK efjDk
e/ pDd/ B/.'' uzdo' B/ ;wMkT[D dh e'fSS
u[fDnk. okik dSoE dhnK fszB jbtkJh B{z t/u nkT[Adk. gqtko dk oks s'A gfjbK w?B{z o;wK fotkzK pko/
d[BhnK dk ;G s'A tZvk tfjw, M{m s/
gsBhnK ;B. T[; d/ tZv/ g[Zso ;qh okw r[zkok mhe mke ub fojk ;h. ewh ;h d;Dk ukjhdk ;h. w?A xo nkJ/ wfjwkBK ehsh.
X'yk j?. i/ n?;k j[zdk sK ftnkj s'A pknd
uzdo B/ ;tzwpo dh o;w d[nkok ;hsk sK fJe pj{ dh. dh ykfsodkoh 'u bZrh ojh. gsk Jh '';kv/ y/so ftu n?;hnK eh ;fEshnK
B{z fiZs e/ nkgDh gsBh pDkfJnk ;h. GrtkBg[o s'A eohp thj feb'whNo BjhA bZrk, ed'A oks j' rJh.'' uzdo' B/ ;B i' fJj fotkz pD rJ/.'' gqhs B/ sbke Bk j[zd/. gsh gsBh fJeZm/ wod/
sK i' nrbk ftnkj[sk ihtB S[o{ ehsk
wjKGkos ekb d/ gKvt noi[B B/ fJ;/ d{o, fgzi"o-BkbkrVQ ;Ve T[Zs/ t;/ fgzv gqhs d/ f;o T[Zs/ jZE c/fonk. fBwosk Bkb g[fSnk.
soQK do'gdh B{z fiZfsnk ;h, go wksk 'wVKtkbk' d/ fJe rohp gqtko dh ;/ ''wK ih, fJ; ftu o;w fotkz dk '';kv/ g[oy/ fi; fyZs/ ftu t;/ ;B, ik ;e/. fJ; d/ T[bN n;bhns fJj j?
e[zsh d/ nkd/S Bkb do'gdh B{z gzi gKvt jswzd fJ;qsh gqhs Bkb wfjzdo dk eh wsbp< w/ok ftnkj wfjzdo Bkb T[ZE/ nrKj tXD d/ ;kXB pj[s xN fe gsBh d/ woB s'A pknd gsh fco
GoktK dh ;KMh gsBh pDBk fgnk. u"dK foSsk s?n j' frnk. uzdo' pkr pkr j' j'fJnk j?. T[; s'A fJbktk e'Jh j'o wod ;B. gqtko dhnK zo{osK g{ohnK eoB ftnkj ouk b?Adk j?. ftXtk fJ;sqh j'o
;" ;kb gfjbK j'Ad ftu nkJ/ fJ;bkw rJh. pV/ uktK s/ X{w Xkw Bkb ftnkj w/o/ B/V/ feT[A nkt/HHHw?B{z feT[A S{j/. fJj tk;s/ y/sh, wzd{oh s/ c"i dh B"eoh Jh wod s/ ukdo gk b?Adh j?. fJe gsBh d/
Xow dh Sohns nB[;ko fJe wod ;zgzB j' frnk. gqhs pj{ pD e/ xo nk ;G s[jkB{z s/ wfjzdo B{z p[ok BjhA bZrk<'' T[gbpX ;h. fJe gsh d/ c"i ftu ofjD gzi gsh th B/ s/ fJe gsh dhnK uko
fBekj d[nkok uko gsBhnK oZy ;edk rJh. ;[jkroks tkb/ ewo/ ftu BthA gqhs B/ ;tkb ehsk. iK Sjhd j'D dh ;{os ftu gsBh dh d/ gsBhnK th B/. ;kB{z nkgD/ fgSb/ iBw
j? go fJ;sqh B{z fJe s'A tZX gsh oZyD pj{ B{z ;i/ j'J/ gbzx T[Zs/ fpmk e/ uzdo' ''gqhs g[Zs fJ; ftu p[ok brD dh yGkb tk;s/ d{i/ gsh w"i{d ;B. gsBh pko/ e[M th gsk BjhA s/ BK Jh nrb/
dk nfXeko BjhA. r?o fJ;bkwh fJ;sqh xo d/ ezwK ftu ftn;s j' rJh. nZXh e'Jh rb BjhA. ;kv/ gqtkoK ftu B{z fe;/ r?o wod tb MkeD dh b'V iBw dk. fJ; ftS/ T[Zs/ Bk w[eD tkbh
i/ nkgD/ gsh B{z SZv e/ fJ;bkw Xow oks B{z uzdo' dh ikr y[bQh sK t/fynk, wjKGkos ekb d/ gzi gKvtK dh fJe wfj;{; BjhA ;h j[zdh. i/ gqtko dk wod pfj; ehsh ik ;edh j? s/ j' th ojh j?.
ep{b eo bt/ sK T[j ekB{zBh s"o s/ fszB/ Gok d{i/ ewo/ ftu ;[Zs/ gJ/ B/. do'gdh dh gqEk ubdh nk ojh j?. w?A th ftnkj eo bt/ sK nbr j'D dh ;{os f;nkDg fJ;/ ftu j?, nkgD/ fotki
sbke b?D s'A fpBK Jh fJ;bkwh wod uzdo' fBokS j' rJh. gzi GoktK dh ;KMh gsBh ;K.'' uzdo' ftu g[Ss?Bh iwhB ikfJdkd th tzvh nB[;ko ftnkjsk ihtB dk g{ok nkBzd
Bkb fBekj eo ;edh j?. ;[jkroks ;ZyDh phs rJh. fdB B/ w[;eokT[AfdnK fejk. ikJ/rh. t/yD ftu nkfJnk j?, fiZE/
fbnk ikJ/. ;kv/ gqtkoK ftu 'gsBh,
fJfsjk; nB[;ko gzi gKvt s/ uVQ frnk, d'g?jo j' rJh. gqhs nkgD/ ''go wK ih, fJj ftnkj/ wod Bkb ;kv/ tork fotkz BjhA, T[ZE/ zwhB BKj
gsh n"o t'j' e'Jh BjhA. gsBh ;ko/
do'gdh ekbek B/V/ e[M ;wK fgzi"o e;p/ ewo/ u'A pkjo BjhA nkJh. uzdo' d/ wB ftStkS xks BjhAHHH X'yk BjhA< d{;o/ d/ pokpo j' rJh j?. y/sh ysw j' rJh
gshnK dh fgnkoh j?HHHH;KMh j?.'' uzdo'
ftu mfjo/ ;B. fJE'A d/ e[dosh uSw/ ftu soQK soQK d/ G?V/ fynkb nkT[D wod Bkb fi;w ;KMk eoBk t?Shnk j? s/ B"ps G[ywoh s/ nksw jZfsnk se
B/ rZb w[ekJh.
'Xkok wzvb' ftu do'gdh fJSBkB eodh bZr/. T[; B/ pkjo'A e[zvk yVek e/ gqhs g[Dk BjhA<'' gqhs B/ ;tkb ehsk. gj[zu rJh j?.'' uzdo' B/ y'bQ e/ df;nk.
gfotko d/ o;w fotkzK gqsh g{oB
''fJ; s'A fJbktk wK ih j'o e[M<''
;h. T[; ekb dhnK g[oksB w{oshnK fJZE'A B{ zpkjo nkT[D tk;s/ r[jko bkJh go ''BjhA gqhs BjhAHHHH;r'A n;bhns
;fjwsh s/ ;wogD ti'A gqhs B/ uzdo'
fwbhnK B/ s/ uzvhrVQ d/ nkoe"b'fieb e'Jh itkp BjhA. ekch d/o ;wMkD fJ;d/ T[bN j?. ftnkj[sk gsh d/ GoktK gqhs fXnkB Bkb ;[D ojh ;h.
B{z x[ZN e/ iZch ftu b? fbnk.
fwT{zhnw 'u ;[oefSs B/. fgzi"o- o[MkD s/ fwzBs eoB pknd nzdo dk B{z d{;ok wod efjDk s/ ;wMDk mhe ''fJe s'A tZX gshnK dh n"bkd
jkfonk j'fJnk :'Xk
jkfonk j'fJnk :'Xk
jkfonk j'fJnk :'Xk
jkfonk j'fJnk :'Xk
jkfonk j'fJnk :'Xk
gzBk 4 dk pkeh dk pkeh
gzBk 4 dk pkeh
gzBk 4
gzBk 40 dk pkeh dk pkeh Skwb BjhA. ;kvk ;fGnkuko, ;kvh fdzfdnK T[; dh nktkz T[Zuh j[zdh ik ''T[; t/b/ fezBk p/p; ;h w?A pkg{ ih. ;ko/ ;[ZyK B{z ;j/Vh oZy e/ th w?A eh
gzBk 4
''pZu/ o'z ;e{b iKd/ ;B. d'jK d/ sfjzhp nfijk eoB dh nkfrnk BjhA ojh ;h. c/o w?B{z r[Z;k nkT[Dk ;[Gkte fezBk wzp{o ;h w?A. fgT{ j[zdk j'fJnk th eoKrk< T[j c/o w/o/ fe; ezw d/< T[j
;e{b nZv nZv ;B. fJZe tkoh w?A s/ fdzdh. jh ;h. id'A w?B{z Xh s/ e'Jh z'o ubdk Bk e[M BjhA ;h eoB i'rk. w?A sK T[; ;kok e[M b'eK B{z fdyk e/ w?A tkj-tkj
gsBh S[ZNh s/ ;h ns/ n;hA d't/A xo ;K. ''Gkt/A n;hA fezB/ th ftd/Sh pD fdf;nk sK w?A T[; r'o/ w[zv/ B{z r[Z;/ 'u ;kjwD/ jko/ j'J/ :'X/ tKr yVk ;h sK b[ZN ;edK go w?A nkgD/ nkg B{z eh
itkp d/tK<''
Xh dh S[ZNh ;e{b'A fszB ti/ j' iKdh ;h. ikJhJ/. Gkt/A n;hA fezB/ th r'fonK dh p'fbnk, fijVk nkgDh Xh dh oytkbh eoB i'rk
fJj efjzfdnK r[od/t dk o'Dk
T[j ;kY/ fszB she xoo nk iKdh ;h. Beb eoe/ T[jBK tKr ;G e[M eoB '':{ r' cq"w jhno nkJh v'AN bkfJe th BjhA ;h.
fBeb nkT[Adk. T[j nkgDk f;o wzi/ s/
g[Zs uko ti/ xo gj[zudk ;h. dh e'fSS eohJ/, go ;kv/ fdb d/ fe;/ nkb dhz. s{z fJZE'A ubk ik, w?B{z fJj ''pZ; pkg{ ih w?A ;'uD brdk, c/o
''go T[; fdB gzi tZi rJ/. g[Zs e'o ftu jw/Sk ;kv/ w[be d/ ;z;eko ;G g;zd BjhA.'' fJj xo, c/o fJj rZvhnK. fJj n?S'- bzw/ gJ/ p[ZY/ j' uZb/ nkgD/ pkg{ dh Sksh
s/ oZy b?Adk. fit/A T[j p/p; j'fJnk T[;
sK tes s/ xo nk frnk go f;woB fSg/ p?m/ ofjzd/ B/ fijV/ fJ; soQK dh T[j w[zvk sK ubk frnk go Xh dk nkokw, c/o fJj pkjoh ;[Zy, fJj g"Av
e'b'A ;jkok wzr fojk j't/, e'Jh nk;ok
BjhA nkJh. ;kB{z d'jK B{z pj[s fceo go joes B{z ikfJz BjhA wzBd/. w?B{z f;woB w{zj r[Z;/ 'u bkb j' frnk. T[j fit/A w?B{z eh eoB/ B/ fJeZm/ eoe/. c/o fe; bJh
Y{zv fojk j't/.
eh eod/< c/o T[j gzi ti/ s'A pknd dk fJ; soQK efjDk G'ok th uzrk BjhA uhydh j'Jh p'bh, eoB/ B/. id'A fgT[ dh n"bkd ;kjwD/
fJj ejkDh ;[DfdnK ;ko r[ofdZs/
;e{b'A nkJh. go T[j fJeZbh BjhA ;h. bZrk. ''s{z e/jK v?v j? fijVk w/oh y[Sh th fJZzs jh BjhA, g[ZS jh BjhA, edo jh
dhnK nZyK th gkDh Bkb Go iKdhnK
T[; Bkb T[jdh T[wo dk fJZe r'ok w[zvk ''T[j e"D j[zdh j? nkgD/ nkg bJh ;fjD BjhA eo ;edk. nkJh j/N :{.'' BjhA.
B/. nkgD/ g[Zs dk d[y T[; e'b'A th ;fjD
th ;h. id'A w?A T[; B{z g[ZfSnk fe fJj fe;/ r'o/ w[zv/ dh u'D eoB tkbh'' w?A ''T[; d/ fJj efjD s/ w/ok r[Z;k p/ ''id'A w?A T[; w[be 'u c/o ;ko/ ;[y
BjhA j[zdk.
e"D j? sK T[j nZr'A fBvo j' e/ p'bh, wB 'u ;'funk. ekp{ j' frnk. w/ok wB ehsk wko-wko G'rdk j'fJnk nkgD/ w[be dh s[bBk
go jB/o/ ft r[od/t B{z fgT{ dhnK
''v?v fJj w/ok p[nkJ/ co?Av j?.'' ''go id'A w?A T[;B{z jbhwh Bkb e/ T[; dk w{zj s'V d/tK. w?A id'A T[; B{z eodK sK w?A nkgD/ nkg B{z pj[s S'Nk
nZyK 'u Go/ gkDh dk gsk BjhA bZrdk.
''T[; w[be dhnK r'ohnK e[VhnK nfijk eoB s'A wBQK ehsk sK T[j nZr'A wkoB bJh nZr/ tfXnk sK T[j iywh S/ wfj;{ eodK, fpbe[b s[ZS fijk fi;dk
T[; B{z sK fJj th gsk BjhA bZrdk fe
pkg{ ih nkgD/ bJh w[zv/ nkg jh u[D r[Z;/ 'u p'bh, oBh tKr t/o/ tZb Mkedh j'Jh p'bh, nkgDk e'Jh n;fsst j? jh BjhA. fi;
T[; dk p[ZYk fgT{ ed'A pj[s j[fSnkoh
b?AdhnK B/ fiBQK B{z T[j p[nkJ/ co?Av ''v?v w?A nkgDk p[nkJ/ co?Av feT[A ''v'AN NZu wh ndo tkfJz nkJh ftb dh nkgDh e'Jh th j'Ad BjhA, e'Jh tz{d
Bkb nZyK 'u Go/ gkDh B{z nkgD/ yZp/
efjzdhnK B/. eJh tkoh T[j eJh eJh BjhA u[D ;edh. ;kohnK r'ohnK ekb dk g[b;. i/ s{z w?B{z S{fjnk sK w?A BjhA.
jZE Bkb g{zM b?Adk.
w[zv/ pdbdhnK ofjzdhnK B/. T[jBK Bkb e[VhnKHHH.'' T[; B/ rZb g{oh BjhA ehsh g[b; B{z ;Zd btKrh. ''w?B{z sK bZrdk pkg{ ih fit/A fJ; c/o fgT{ dk ezpdk p[ZYk j' uZfbnk
y/j yKdhnK ofjzdhnK B/. T[; w[be d/ s/ w[zv/ dk jZE cV fbnk. ''T[; B/ pkg{ ih mhe jh sK fejk Xh eoe/ w/ok sK ;G e[M b[ZfNnk frnk. ;Zik jZE o'Ad/ j'J/ g[Zs d/ f;o s/ ik
wkfgnK B{z ;kv/ tKr XhnK d/ ftnkj ''BjhA g[Zs fJj ;G mhe BjhA. fJj ;h. T[; w[be ftu wkfgnK dh E'Vh fijh w?A sK pj[s rohp j' frnk jK. fi; dh fNedk s/ T[; B{z ;bkj[D bZrdk.
dk e'Jh th fceo BjhA j[zdk. T[j nkg/ ;kvh ;fGnsk 'u Skwb BjhA.'' finkdsh d/ fto[ZX pZu/ g[b; ;Zd b?Ad/ nkgDh i[nkB j' uZbh Xh nZr/ e'Jh tkj fit/A nfijk eoe/ T[j nkgD/ g[Zs
w[zv/ bZG b?AdhnK B/. ''feT[A mhe BjhA< ;fGnsk 'u eh B/ eJh tkoh wkfgnK B{z i/bQ she j' iKdh BjhA, e'Jh z'o BjhA, e'Jh fJZzs BjhA. d/ d[y B{z tzv b?Dk ukj[zdk j't/.
''go pkg{ ih ;kvh ;z;feqsh ftu fJj Skwb j? v?v<'' w/o/ ;tkbK dk itkp j?. ''c/o T[; xo B{z, T[jBK rZvhnK B{z, c'B L 0061-403848789

48
48
48 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
48 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
48 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
'Eid, Pray, Love' event Organized by Senator Sam Dastyari


Former Foreign Affairs Minister and longest serving Premier of NSW Premier Bob Carr,
NSW Labor Leader Luke Foley Attended as Special Guests







































































Sydney, Bureau : More than Premier Bob Carr, and NSW all about Multiculturalism and and marks the true Magic of cultures and communities. This
430 guests attended Senator Labor Leader Luke Foley. Aisha Mateship. So grateful for the MulticuturALL Australia. “This is is what makes and marks the
Sam Dastyari's 'Eid, Pray, Love' Amjad one of the organiser’s of phenomenal friendships and rare what makes and marks the true true Magic of 'MulticulturALL'
event with special guests former the function said “Incredible and relationships across so many races, Magic of 'MulticulturALL' Australiaaces, religions, cultures
Foreign Affairs Minister and invaluable support was in the religions, cultures and Australia!, religions, cultures and and communities. This is what
makes and marks the true Magic
longest serving Premier of NSW spirit of the theme which was also communities. This is what makes communities.aces, religions,
of 'MulticulturALL' Australia


f;Zy GkJhuko/ B/ ekoBhtb nkc cbktoi c?;Nhtb go/v ftZu gfjbh tko fjZ;k fbnk
f;Zy GkJhuko/ B/ ekoBhtb nkc cbktoi c?;Nhtb go/v ftZu gfjbh tko fjZ;k fbnk
f;Zy GkJhuko/ B/ ekoBhtb nkc cbktoi c?;Nhtb go/v ftZu gfjbh tko fjZ;k fbnk
f;Zy GkJhuko/ B/ ekoBhtb nkc cbktoi c?;Nhtb go/v ftZu gfjbh tko fjZ;k fbnk
f;Zy GkJhuko/ B/ ekoBhtb nkc cbktoi c?;Nhtb go/v ftZu gfjbh tko fjZ;k fbnk





















f;vBh, fpT{o' L phs/ fdB Nt{wpk ;Nkb bkfJnk frnk fiZE/ g{ok fdB vfoze; b? oj/ ;B UE/ jh f;Zyh dh i;ftzdo f;zx B/ fiZE/ ;Nkb s/ nk oj/ XzBtkd ehsk. fJ; w"e/ s/ T[BQK fejk
nk;No/bhnk dh f;Zy efwT{BNh B/ Sfjo e'e, i{; s/ gkDh dhnk p'sbK ikDekoh th b? oj/ ;B ns/ go/v dk b'eK dk XzBtkd ehsk T[ZE/ jh fJ; fe fJ; gq'rokw Bkb ;EkBe b'eK ftZu
ftZu j'J/ ekoBhtb nkc cbktoi toskJhnK rJhnK. go/v d/yD nkJ/ fjZ;k pDB bJh f;Zy efwT{BNh dk fdb'A ekoi bJh wkfJnk dkB eoB tkfbnK ;kvh f;ZyK dh gfjukD pDh j?. n;hA
c?;Nhtb go/v ftZu gfjbh tko fjZ;k b'eK ftZu f;Zy e"w dk ;Nkb fyZu dk XzBtkd eo oj/ ;B. dk s/ ;Nkb T[s/ g{ok fdB sBd/jh Bkb fJ; gq'rokw B{z jo ;kb eoB dh g{oh
fbnk. efwT{BNh tZb'A pj[s jh ;'jDk e/Ado fojk. b'e fiZE/ w[cs gkDh s/ j'o f;Zy efwT{BNh d/ B[wkfJzd/ GkJh ezw eoB tkb/ ;ko/ thok G?DK dk th e'fSS eoKr/.

49
49
49 gzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
49 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
49 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po

5 5 5 5 50 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po 2017
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po, f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw , f;vBh, nes{po
gzikp NkJhw


Click to View FlipBook Version