The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by Punjab Times, 2015-12-31 17:39:24

Punjab Times January 2016 Edition

gzikp NkJhwzgzikp NkJhwz FOR

BETTER RESPONSE,

ADVERTISE

s[jkB{z fej' IN
PUNJAB TIMESfijk bZfrnk<
Monthly
PUNJAB TIMESf;vBh s'A gqekfSs gfjbk gzikph wjhBktkoh nypko
nkgD/ ;[MkU THE FIRST PUNJABI INDIAN MONTHLY PUBLISHED FROM SYDNEY, AUSTRALIA

P O Box 8055, Glenmore Park, NSW 2745, Sydney, Australia This is its 15th successful
;kB{z io{o G/i' MOBILE: 0431 377 716
year in the market
Editor: Harpreet Singh, E-mail: [email protected]

Year 15, Edition 7, Australia's Top Leading, Most Popular, Reliable & Successful free copy

Sydney, January 2016 Punjabi Indian Newspaper

Punjab Times Pty Ltd. Trading as Punjab Times ACN No. 110 708 579

2 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

VALET MIGRATION

3 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

4 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

e'j/B{o fpqN/B s'A tkg; fbnkT[D dh gNhSB nZr brk e/ b'eK dk ehsk iKdk j? nihp sohe/ Bkb fJbki

dkfJo, gzikp d/ b'eK dh j? ftok;s

bkj"o (fpT{o') gkfe;skB dh fJe gNhSB dkfJo ehsh rJh, fi; 'u p/ gkfe;skB fbnkT[D dh ;oeko e'b'A wzr SzxkJh (fpT{o') fit/A jo phwkoh d/ bZSD nbr-nbr j[zd/ jB mhe T[;/ soQK
ndkbs 'u fJE'A d/ tehb tb'A fJe Sehwsh e'j/B{o jhok tkg; fpqN/B s'A jo phwkoh dk fJbki th T[BQK d/ bSDK d/ nkXko 's/ nbr-nbr j[zdk j?. nZi-
ehsh rJh j?. Gkos th fpqN/B e'b'A fJ; eZb uhB 'u ckfJo E?ogh d/ zohJ/ phwkohnK B{z d{o GikT[D dh e'fS; ehsk ik ojh
j?.
ehwsh jho/ dh tkg;h bJh e'fSS eodk
fojk j?. tehb ikt/d fJepkb ikcoh ikDekoh d/ w[skpe fJ; E?ogh 'u wohz d/ ;oho 's/ nbe'jb fSVe e/ nZr
brk fdZsh iKdh j? ns/ fJe nB'yk NqhNw?AN fdZsk iKdk j? fi; Bkb eJh phwkohnK
B/ bkj"o jkJh e'oN 'u dkfJo ehsh rJh
nkgDh gNhSB 'u d'S brkfJnk j? fe s'A okjs gqkgs ehsh ik ;edh j? fit/A sDkn, pdjzwh ns/ pKMgB s'A b? e/ e?A;o
fpqN/B B/ wjkokik oDihs f;zx d/ g's/ sZe dk fJbki ;zGt wzfBnk ik fojk j?. dZ; dJhJ/ fe uhB 'u fJj ftXh fgSb/
100 s'A fznkdk ;kbK s'A fJ;s/wkb j' ojh j?. go fJ; rZb dh g[SNh BjhA j' ;eh fe
dbhg f;zx e'b'A fJj jhok y'j fbnk ;h. n;b 'u fJj ekoro j? iK BjhA.

fcbjkb fJj jhok j[D okDh n?bhzkp/
E-2 d/ w[e[N 's/ ifVnk j'fJnk j?. T[BQK
B/ fejk fe 105 e?o/N Gko, nopK o[gJ/
dh ehws tkb/ fJ; jho/ 's/ okDh
n?bhzkp/E dk e'Jh jZe BjhA j?. ikcoh
B/ dZf;nk fe e'j/B{o jhok gzikp ;{p/ dh

;z;feqse ftok;s ;h ns/ n;b 'u fJj
ikfJdkd fJE'A d/ b'eK dh j?.

don;b wZX ekbhB :[Zr 'u nKXok
gqd/S d/ r[zN{o fzb/ d/ e'b{o ydkB 'u
y'dkJh d"okB e'j/B{o jhok fwfbnk ;h.

Gkos bzp/ ;w/A s'A e'j/B{o dh tkg; eoB

bJh fpqN/B e'b'A wzr eodk fojk j?, i'

fpqN/B tb'A zps ehs/ ikD s'A gfjbK
w[rb pkdSkjK ns/ wjkokfinK e'b ;h.

fJE/ w[orhnK th gfjBdhnK jB ;t?No! ekofrb izr 'u Gkos 's/ gqwkD{ jwbk eoB tkbk ;h gkfe

bzvB (fpT{o') mzv dh S[o{nks j[zd/
jh mzv s'A puD bJh ;ko/ row eZgV/

gfjBD bZrd/ jB ns/ j[D ikBtoK B{z

th mzv s'A pukT[D bJh fJzrb?Av dh

wfjbk fBe'bk ekrvB nB'yh e'fSS eo
ojh j?. don;b w[orhnK B{z mzv s'A

gq'N?eN eoB bJh fBe'bk b'eK B{z fJ;

pko/ 'u nt/no eo ojh j? fe w[orhnK
B{z mzv s'A pukT[D bJh ;t?No gfjBkT[D/

ukjhd/ jB. T[j ns/ T[; dh wK w[orhnK

bJh ;t?No p[Bdh j? ns/ T[BQK B{z t/u

fdzdh j? ns/ ;t?No t/uD s'A ewkJ/

g?f;nK B{z ;kT{E ncohek d/ e[M J/vz
ghVsK dh wdd bJh G/idh j?. ikDekoh tkfSzrNB (fpT{o') 1999 dh ekofrb izr ftu Gkos d/ jZE'A nkgD/ c"ihnK d/
w[skpe fBe'bk dk efjDk j? fe fgzio/ wko/ ikD ekoB gkfe;skB gqwkD{ jfEnkoK B{z skfJBks eoB ns/ T[BQK dh ;zGkfts

'u pzd j'D ekoB w[orhnK d/ go MV tos'A dh fsnkoh eo fojk ;h. T[; t/b/ ;hH nkJhH J/H B/ sZsekbhB nwoheh okSNogsh
iKd/ jB fJ; bJh fJBQK dk fznkdk fpb efbzNB B{z fusktBh fdZsh ;h. fJj gqrNktk tQkJhN jkT{; d/ fJe ;kpek u'Nh
fXnkB oZyDk ukjhdk. T[Xo fznkdk d/ nfXekoh B/ ehsk. T[BQK dZf;nk fe ;hH nkJhH J/H B/ o'zkBk y[chnk ;{uBk d/
fBe'bk w[orhnK B{z mzv s'A pukT[D bJh sfjs 4 i[bkJh 1999 B{z fJj ikDekoh okSNogsh B{z T[; t/b/ fdZsh ;h, id'A T[BQK
nfijh eoB dh e'fSS eo ojh j? T[Xo dk wfjwkB gkfe;skBh gqXkB wzsoh Btkz Sohc B{z fwbD dk gq'rokw ;h.
eJh b'eK dk efjDk j? fe w[orhnK d/ nkgD/ c"i w[yh gqt/z w[SZoc dh eos{s ekoB ftSt gZXoh feofeoh ns/ Bw'Sh
;oho d/ T[; fjZ;/ sZe co?ZS J/no BjhA Goh jko dk ;kjwDk eo oj/ Sohc B/ tkfSzrNB dk d"ok eoe/ izr ysw eoB ftu
gj[zfunk sK T[BQK B{z w[Sfeb nkt/rh. efbzNB dh wdd wzrh ;h. fJj gqrNktk ;hH nkJhH J/H d/ ;kpek wkfjo ohv/b B/

;?Avhpoio bJh fby/ fJe SoXKibh B'N ftu ehsk j?. poio dk e?A;o Bkb eb

4 xzN/ 'u g{oh d[Bhnk dh ;?o eotkJ/rk fJj ijkz! fdjKs j' frnk ;h. T[j efbzNB d/ okSNoh ;[oZfynk ;bkjeko oj/ ;B.
Btizwh pZuh B/ eZfYnk nkgDh wK B{z e'wk 'u'A pkjoHHH

fpqN/B (fpT{o') fJZE/ dh fJe S'Nh fijh ojh j?, i' Xosh d/ fe;/ th fjZ;/ dh ;?o j?.

N?eBkb'ih ezgBh fon?eSB fJziB; xZN f;oc uko xzN/ 'u eotkJ/rk. fJ; d/ 1989 'u S[o{ j'Jh fJj fo;ou pknd
bkrs dh tgkoe g[bkV :ksok dh fdSk Bkb jh g[bkV :ksok t/b/ fJ; dh 'u ;hws XB s/ ;o'sK ekoB nZX-
'u fJe nfijk eqKshekoh pdbkn ftukb/ jh o[e rJh. id'A fJj gqki?eN
fbnkT[D dh okj 's/ j?, i' whb dk gZEo ocsko 25 r[Dk s/z j' ikt/rh.
;kps j't/rk. fJj ezgBh fJe nke;c'ovSkfJo ;fEs fon?eSB S[o{ ehsk frnk ;h, T[d'A fJ; s'A ekch
fJziB; ezgBh B{z 10 s'A 15 ;kbK 'u T[whdK ;B. j[D fJe tZvh tgkoe Bhsh
jkJhgo;'fBe ;/po (oke/N) fJziB pDk fJ; yk; fJziB d/ fsnko j'D dh T[whd
sfjs 75 w[bkzwK Bkb fJj ezgBh s/
oke/N ftfrnkBeK dh Nhw fJ; gqki?eN

's/ ezw eo ojh j?. fon?eSB fJziB;
ezgBh d/ n?wH vhH wkoe Ekw; B/ fejk

fe fJ; gqki?eN 'u E'VQk ;wK sK bZr/
rk. T[BQK dZf;nk fe fJj i?N s/ oke/N

fJziB B{z fwbk e/ pDkfJnk ik fojk j?,

i' ekch n"yh seBhe j?.

fJ; s'A gfjbK Ekw; ;[go izp' i?N

ijkzK bJh fJziB pDkT[D tkbh ezgBh
'u uhc fJzihBhno ;h. j[D fpqfNS J/
no';g/; fJzihBhnfozr (bae) dh wdd

s/ fpqfNS rtow?AN czfvr ew/Nh dh 60
fwbhnB :{o' dh ftZsh wdd Bkb ezgBh

fJ; gqki?eN B{z g{ok eoB 'u fco o[ZM
rJh j?. Ekw; dk efjDk j? fe ezgBh

fJ; djke/ d/ nyho se fJ; d/ fJziB

dk gqhyD eoB dh :'iBk pDk ojh j?.

T[BQK fejk fe ekwoShnb ;g/; cbkJhN
10 s'A 15 ;kbK 'u S[o{ j' ;edh j?.

5 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

BHARTIYA VIDYA BHAVAN

6 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

fJ; iBiksh dhnK wfjbktK ikBtoK B{z th fgnkT[AdhnK B/ d[ZX e?B/vk B/ Gkos G/fink 250 NB :{o/Bhnw

pqkzhbhnk (fpT{o') efjzd/ jB fe wK j? go g{oph pqkzhb B/V/ n?w/z'B d/ B{z nktk NqkJhp; d/ BK Bkb ikfDnk N'oKN'(fpT{o') e?B/vk B/ :{o/Bhnw dh gfjbh y/g Gkos G/i fdZsh j?. nfXekos
dk d[ZX pZu/ bJh ekch ckfJd/wzd j[zdk izrbK 'u fJe nfijh iBiksh j?, fiBQK iKdk j?. fJZE/ wfjbktK pZfunK B{z d[ZX ;{soK w[skpe fJ; y/g Bkb Gkos B{z gqwkD{ T{oik fon?eNoK bJh JhAXB jk;b
fgnkT[D d/ Bkb-Bkb T[BQK Bkb ofjD eoB ftu wdd fwb/rh. fJe ;hBhno nfXekoh B/ dZf;nk fe e?B/vkJh :{o/Bhnw
tkb/ ikBtoK B{z th nkgDk d[ZX dh 250 NB dh gfjbh y/g Gkos B{z fwb rJh j?. don;b Gkos s/ e?B/vk ftukb/
fgnkT[AdhnK jB. fJBQK ikBtoK B{z bzph rZbpks s'A pknd 2013 ftu j'J/ r?o-c"ih gqwkD{ ;wM"s/ s'A pknd fJ; ;kb
wfjbktK fe;/ pZu/ tKr d[ZX fgnkT[Dk ngq?b wjhB/ ftu e?B/vk s/ Gkos dofwnkB :{o/Bhnw ;gbkJh dk fJj ;wM"sk
g;zd eodhnK jB. ikBto th fJ; j'fJnk ;h, fi; 's/ gqXkB wzsoh Bfozdo w'dh ns/ T[BQK d/ e?B/vkJh jw-nj[dk
iBiksh bJh T[Zu/ doZysK s'A cb s'V ;NhcB jkogo dofwnkB ftnkge tkosk s'A pknd d;sys j'J/ ;B . fJ;/ sfjs
e/ fbnKd/ jB. fJ; ;kb s'A nrb/ 5 ;kbK sZe e?B/vk Gkos B{z 3 jzko whfNqe NB :{o/Bhnw dh
;gbkJh eoB bJh ;fjws j'fJnk j?.
fJe c'N'rqkco v'B/fBe' g[rbhiB/ B/
fJ; iBiksh dhnK s;thoK nkgD/ e?wo/ fJ; Gkosh bVeh dk nkfJB;NkJhB s'A th sz/ j? IQ!
'u e?d ehshnK jB. ikDekoh w[skpe,
fJj iBiksh g{oh soQK izrb 's/ fBoGo
eodh j?. pkjoh fJB;kBK dh
dybnzdkzh Bkb iBiksh dh fzzdrh
's/ n;o fgnk j?. fiZE/ fJ; iBiksh
dh frDsh eohp 500 ;kb gfjbK jzkoK
'u ;h, T[ZE/ j[D fJj frDsh pj[s xZN
ofj rJh j?. j[D fJj f;oc 500 jh pu/
jB. c'N'rqkco v'B/fBe' g[rbhiB/ B/
dZf;nk fe T[j pj[s fe;wsh ;B fe
T[BQK B{z iBiksh dhnK s;thoK fyZuD
dk w"ek fwfbnk, feT[Afe jkb/ se pj[s
xZN b'eK B{z fJ; iBiksh d/ B/V/ ikD
dk w"ek fwfbnk j?.

e?B/vk ftZu Gzr d/ BS/ B{z fwb/rh ekB{zBh wkBsk

UNtk (fpT{o') e?B/vk d/ Bt/A fB:[es 'u d/;h GkJhukfonK B{z rohph s'A w[es iBob v/ftv i"jB;NB B/ ;z;d d/ bzvB (fpT{o') fpqN/B 'u ofjD tkbh Gkosh w{b dh fJe 11 ;kbk bVeh dk
ehs/ rJ/ gqXkB wzsoh i;fNB No{v' dh eoBk, ekopB fBek; xNkT[Dk s/ Gzr nkJhH feT{H b?tb n?bpoN nkfJB;NkJhB s/ ;NhcB jkfezr tor/ ftfrnkfBeK s'A
fbpob ;oeko B/ d/S dh ;z;d d/ ;?SB T[gob/ ;dB ;?B/N 'u fdZs/ GkSD d"okB
;pzXh nkgDk ftXkBeh J/izvk s?n eo B{z ekB{zBh wkBsk d/Dk nkfd w[Zy s"o ehsk. th fznkdk j?. nB[Sek fpB'J/ BK dh fJ; bVeh B/ nkJhH feT{H N?;N 'u 162 dk ;G
fdZsk j?. ;oeko dhnK ftXkBeh soihjK s'A tZvk ;e'o jk;b eoe/ ;kfonK B{z j?okB eo fdZsk j?.
's/ Skwb jB. ;oeko d/ fJ; ftXkBeh fbpob ;oeko dk fJj J/izvk tX/o/
J/izv/ dk y[bk;k w[be d/ rtoBo fzeo:'r j? fe n?bpoN nkfJB;NkJhB s/ ;NhcB jkfezr B/ nfijk e'Jh N?;N
Bkg-s'b e/ fsnko ehsk frnk wzfBnk BjhA fdZsk ;h go fJBQK d'tK j;shnK dk nkJhH feT{H b?tb 160 d/ ;e'o dk wzfBnk
iKdk j?. nB[Sek d/ fgsk nkJhH NhH ez;bN?AN jB, i' Gkos d/ e/obk s'A jB. T[j
ik fojk j?. fzeo:'r j? fe e?B/vk 'u 2007 s'A bzvB 'u ofj oj/ jB. nB[Sek ;?AN w?oh e?E'fbe gqkfJwoh ;e{b 'u gVQdh
rtoBo iBob dk GkSD Gkosh ;z;d j?. T[; B{z vK;, ;thfwzr s/ N?fB; y/vDk g;zd j?. nkJhH feT{H N?;N w/A;k BK dh
'u okSNogsh d/ GkSD dh soQK jh
;oeko dhnK BhshnK dk y[bk;k eoB ;z;Ek eotkT[Adh j?, i' d[Bhnk dh ;G s'A g[okDh nkJhH feT{H ;[;kfJNh j?. w/A;k

tkbk j[zdk j?. ;oeko d/ fJ; J/izv/ dk fJzNoB?SBb nfij/ j[fSnko b'eK dk ;zrmB j?, fiBQK d/ nkJhH feT{H dk gZXo pj[s
T[Zuk j[zdk j?.
;G s'A nfjw gZy Gzr B{z ekB{zBh wkBsk
fJBQK fszB phphnK B/ sK ewkb eo SZvh,
d/Dk j?. fJzM j'D 's/ e?B/vk Gzr d/ BS/
B{z ekB{zBh wkBsk d/D tkbk gfjbk ih-

7 d/S pD ikt/rk.
r"osbp j? fe e?B/vk 'u eohp 10

bZy b'e Gzr dk BSk eod/ jB. fJZE'A
se fe No{v' nkg fJj y[bk;k eoe/

;kfonK B{z j?okB eo u[Ze/ jB fe T[j

th 2008 'u ;z;d w?Apo u[D/ ikD s'A
gfjbK Gzr dk BSk eod/ ;B. T[BQK
T[whd zkjo ehsh fe ekB{zBh wkBsk
fwbD Bkb Gzr dk BSk eoB tkb/ b'eK
dh frDsh 'u ewh nkt/rh.

fJ; fBZeh bVeh B{z j'Jh nihp fpwkoh, fujok d/y e/ BjhA dZ; ;e'r/ T[wo!

dkdk s/ S'N/ Gok Bkb ofjzdh j?. 15 fdZbh s'A :{H e/H d[Bhnk x[zwh 'u rZvh
;kb dh j{ dk eZd f;oc fszB c[ZN j?.
phfizr (fpT{o') uhB d/ finKrih fpwkoh Bkb ghVs j?. fJj bVeh i' T[j fdyD 'u fJe S'Nh fijh pZuh j?.
;{p/ dh ofjD tkbh j{ :{J/cKr fJe yk; fdydh j?, n;b 'u T[j j? BjhA. j{ nkgD/ T[; d/ fdwkr dk th ftek; BjhA j'
;fenk j?. j{ d/ fgsk B/ j{ d/ g?dk j'D
s'A e[M ;w/A pknd jh d{ih n"os Bkb
ftnkj eo fbnk ;h s/ j{ B{z nkgD/ fgsk
e'b SZv e/ ub/ rJ/ ;B.

j{ d/ dkdk B/ dZf;nk fe 15 ;kbK
dh j'D d/ pkti{d T[j p'b BjhA ;edh.
rohph ekoB T[j j{ dk ed/ fJbki BjhA
eotk ;e/. B?gh pdbD s'A b? e/ ykDk
ytkT[D se jo ezw j{ d/ dkdk jh eod/
jB. T[j T[whd eod/ jB fe T[BQK d/
woB s'A pknd e'Jh j{ B{z b? ikt/rk s/
T[; dh d/yGkb eo/rk.

d[Bhnk 'u nZstkd c?bkT[D nk ojhnK jB ISIS dhnK 700 wfjbktK bzvB$BthA fdZbh (fpT{o') Gkos dhnK fszB wfjbktK B/ fdZbh s'A bzvB se dk

fNT{fB; (fpT{o') 700 fNT{fB; ;co eko okjhA g{ok ehsk j?. fszB w?Apoh Nhw 'u oSwh eg{o, vkH n?Z;H r'fJb s/
wfjbktK fijkdh ro[ZgK 'u Skwb j'D fBXh fstkVh Skwb jB. fszBK B/ dcso s'A S[ZNh bJh s/ bzvB ikD dh ;bkj
bJh ;hohnk rJhnK jB. wfjbk wkwb/ pDkJh go fJ; 'u ;G s'A tZvh u[D"sh rZvh dh ;h, i' fe fJBQK B{z fJe eko ezgBh
B/ ;gK;o eo fdZsh. yk; rZb fJj j? fe fszB w?Apoh Nhw 'u f;oc fBXh jh g{oh soQK
dh wzsoh ;whok w/okJh B/ ;z;d B{z dZf;nk No?Av vokJhto ;h, i' fe fJBQK ;kjwD/ d{ih tZvh u[D"sh ;h go fJ; dh gqtkj ehs/

fe xo 'u fJ;bkwh eZNVtkdhnK Bkb fpBK fszB/ ;j/bhnK fJ; ;kb i{B wjhB/ 'u nkgD/ ;co 's/ s[o gJhnK.
;zxoS eo oj/ fNT{BhShnk d/ brgr fwnKwko, uhB, feofr;skB, T[zp/fe;skB, ezkfe;skB, o{;, :{eo/B, g'b?Av,
5,000 b'e ;hohnk, Jhoke s/ bhphnk
'u fJ;bkfwe ;N/N (nkJhH n?Z;H) s/ j'o u?Ze fogpfbe, iowBh, p?bihnw s/ coK; j[zd/ j'J/ 54 fdBK pknd bzvB gj[zuhnK.
ro[ZgK 'u Skwb j'D pko/ ;'u oj/ jB.
600 feb'whNo gqsh fdB rZvh ubk e/ fJBQK B/ 13 d/SK dh ;ojZd gko ehsh. ;co
w/okJh B/ dZf;nk fe T[BQK nZstkd d"okB fJBQK B{z eJh siop/ th j'J/. oSwh w[skpe ;[oZfynk B{z d/yd/ j'J/ T[j oks B{z
;co BjhA eodhnK ;B. fdB 'u g{ok ;co eoB s'A pknd T[j j'Nb 'u nkokw
dhnK xNBktK 'u tkXk doi ehsk j?. eodhnK s/ nrb/ fdB Bt/A ;co dh S[o{nks eodhnK. oSwh w[skpe ;co d"okB
T[BQK fejk fe nZstkd d/ d'SK 'u ;G s'A tZX wdd T[BQK dh r{rb NoK;b/No B/ ehsh, fi; ekoB T[j nkgDh wzfzb
;hohnkJh s/ fNT{BhShnkJh i/bQK 'u 's/ nk;kBh Bkb gj[zu rJhnK.
;?AeVK fNT{BhShnkJh wfjbktK pzd jB.

7 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

GAIN HOME LOANS

8 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

CHATKAZZ

9 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

CROWN

10 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016 uhfsnK d/ M[zv 'u p/y"c x[zwdh j? fJj e[Vh
;Ve 's/ g?B t/uD tkbk nZi j? fszB ezgBhnK dk wkbe

b?pBkB (fpT{o') zo{oh BjhA fe jo ejkDh dk nzs y"cBke j't/. e[M ejkDhnK Bkwhphnk(fpT{o') f;bto ;eqhB 's/ GkJhuko/ d/ eohp ofjD d/ ekoB fJ; 9 s'A fznkdk izrbh uhs/ jB fi; s'A
nfijhnK th j[zdhnK jB fiBQK dk nzs y{p;{os j[zdk j?. nfijh jh fJe ejkDh wfjbktK d/ j"A;b/ d/ eJh feZ;/ t/y/ ns/ wobh;h BjhA ;r'A uhs/ vo e/ Gid/ jB.
b?pBkB dh okiXkBh p/o{s 'u g?ZB t/uD tkb/ T[; Sy; npd[b jbhw nZso dh j? B{z p[S rob dk BK fdZsk frnk.
fi; dh c'N' ;'Sb whvhnk 's/ tkfJob j' rJh fi; 'u T[j nkgDh Xh B{z w'fYnK 's/ ;[D/ j'Dr/. nfijh jh Bkwhphnk dh p[S dZ; dJhJ/ fe Bkwhphnk dh wSj{o wobh;h fpBk vo/ nkgDh w'NopkJhe
u[Ze e/ ;VeK 's/ g?B t/u fojk j?. rob d/ BK s'A wSj{o Á arlice Van
4er Á erwe j? i' fpBk vo/ uhfsnK ;[oZfynktkdh ns/ NhHthH gq'rokw dh 's/ ;tko j' e/ fJBQK uhfsnK d/
dZ; dJhJ/ fe c'N' tkfJob j'D d/ pknd eJh b'eK B/ T[; dh wdd eoB d/ bJh dofwnkB gj[zu iKdh j? ns/ uhs/ fit/
jZE nZr/ tXkJ/ ns/ fJe czfvzr e?Ag/B S[o{ ehsk frnk fi; 'u T[BQK dh wdd d/ ns/ S/oK d/ e'b gj[zu iKdh j?. ;'Sb gq;s[seosk j? wobh;h i' eohp 30 ;kbK
bJh g?;/ fJZem/ ehs/ rJ/ fi; 'u ni/ sZe 12 bZy o[gJ/ iwQk j' u[Ze/ jB. ikDekoh ;kJhN 's/ fJ; dh pjkdoh d/ eJh thvhU s'A tD ihtK d/ eohp j?. don;b A jh fJ; 's/ jwbk eoB dh ;'ud/ jB
w[skpe nZso B/ czv dh oew Bkb fJe p/eoh, fJe epkp dh d[ekB ns/ fJe tkfJob j' u[Ze/ jB ns/ ;/B p[Sw?B T[;/ soQK wobh;h id'A T[BK d/ eohp iKdh
o?;N'o?AN y'fbQnk j? ns/ fJj' jh BjhA T[; B/ 16 ;hohnkJh SoBkoEhnK B{z o'zrko th Bkwhphnk d/ B?SBb gkoeK d/ ftukb/
T[gbpX eotkfJnk j?. nZso dh fJZSk j? fe ;hohnkJh pZfunK d/ bJh fJe f;Zfynk T[; d/ fgsk dk ckow jkT{; j? ns/ T[ZE/ j? sK T[j vo e/ GZi iKd/ jB.
czv pDkfJnk ikt/.
nkgD/ wz/ bJh b'eK dk esb eodh ;h fJj ;hohnb febo
nZso efjzd/ jB w?A fdb Bkb T[BQK b'eK dk XzBtkdh jK fiBQK B/ w/oh wdd
ehsh. fJ; wdd Bkb w/oh jh BjhA ;r'A ;hohnkJh SoBkoEhnK d/ eJh gfotkoK fJzrb?Av(fpT{o') s[;hA ;hohnb fefbzr dhnK ekch xNBktK d/ pko/ 'u ;[fDnk j't/rk. nfijh jh xNBk fJzrb?Av
dhnK fizdrhnK 'u pdbkn nkfJnk j?. w?A 1 bZy 66 jzko o[gJ/ nkgD/ d';sK
ns/ gfotko tkfbnK B{z tzv fdZs/. T[j b'e j[D nkw fzzdrh tZb edw tXk oj/ d/ ;kjwD/ nkJh j? fiZE/ fJe wfjbk
jB.
i'nkBk v/Bj/ f;oc wz/ d/ bJh b'eK dk
u/BJh dk jVQ fB:'ieK bJh nZyK y'bQD tkbk L wkfjo esb eo fdzdh ;h. ikDekoh d/ w[skpe

tkfSzrNB (fpT{o') u/BJh 'u Gkoh toyk Bkb nkfJnk jVQ g"D-gkDh 'u pdbkn ;hohnb febo i'nkBk v/Bj/ d' pZfunK
dk Bshik j? ns/ Bro fB:'ieK d/ bJh nZyK y'bQD tkbk j'Dk ukjhdk j?. wkfjoK
B/ fJZE/ fJj fusktBh fdZsh j?. dh wK j? ns/ T[; B{z esb eoB 'u fJzBk
wzk nkT[Adk ;h fe esb eoB d/ pknd
e[M wkfjo B/ okJ/ fdZsh j? fe u/BJh d/ Gkos d/ nkT[N;'of;zr e/AdoK 'u fJe T[j v?Zv pkvh d/ Bkb c'N' S{N eodh ;h.
j'D ns/ ftd/Sh fBt/S dk tZvk ;EkB j'D d/ wZd/Bzo w"i{dk ftBkSekoh ;fEsh fJzBk jh BjhA 31 ;kb dh T[wo 'u T[;
okSNoh noEftt;Ek 's/ gGkt gk ;edh j?. B/ fiBQK 10 b'eK dk esb ehsk ;h T[;
'u T[; dk gsh th Skwb ;h.
tobv fo;'o;/z fJz;fNfuT{N 'u Gkos dh oDBhsh d/ gqwZy BKph nZgkd[o? B/
fejk fe u/BJh 'u brksko 17 fdB sZe toyk d/yD B{z fwbh j?. fi; soQK dk p/ i'nkBk v/Bj/ B{z ;Beh ns/ M{mk th
jZd yokp w";w d/yD B{z fwfbnk wkfjoK dk efjDk j? fe fJj row d[Bhnk 'u
nkw pD ikt/rk. fejk iKdk j? feT[Afe T[; B/ nkgD/ fgsk

1708 'u v[Zp/ ;g/B d/ ijkz ';?B i';' dk wbpk fwfbnk dh jZfsnk dh M{mh ypo c?bkJh ;h. dZ;

p'r'Nk (fpT{o') e'bzphnk d/ okSNogsh j[nkB w?B{nb ;?AN'; B/ nZi fJj n?bkB dJhJ/ fe ;[DtkJh d/ d"okB iZi B/ T[;
ehsk fe ekoNkfiBk sZN B/V/ 1708 'u v[Zp/ ;g/B d/ ijkz ';?B i';' dk wbpk
fwfbnk j?. fJ; ijkz pko/ nzdkzk brkfJnk frnk j? fe fJj ;g/B dh bVkJh B{z fejk ;h fe s[;hA fJe ysoBke ns/
d"okB nzro/zK fybkc bVkJh bV oj/ ;wokN fcfbg gzuw d/ ijkzh p/V/ dk fjZ;k
;h s/ fJ; 's/ nBw'b osBK, ;'B/ s/ uKdh d/ f;ZfenK dk Gzvko bZfdnk j'fJnk ;h. ;Beh ;hohnb febo j' ns/ T[; B{z T[wo

okSNogsh B/ NthN eoe/ fJj ikDekoh fdZsh fe fJ; ijkz dk wbpk fwbD e?d dh ;zk ;[DkJh. ;zk ;[DB d/ pknd
pko/ g{oh ikDekoh nZi eotkJ/ ikD tkb/ gZsoeko ;zw/bB 'u fdZsh ikt/rh. T[; B/ jZ;d/ j'J/ fejk fe ;G s'A p[ok
fzeo:'r j? fe nwoheh ezgBh ';h ;ou nowkvk' B/ 1981 'u jh fJj n?bkB ehsk
;h fe T[; EK dk gsk brk fbnk j?, fiZE/ ;?B i'; ijkz v[Zpk ;h. T[; t/b/ fJj j't/rk fe w?A j[D w'Nh j' iktKrh.
e'bzphnk dh ;oeko s/ n?Z;H n?Z;H J/H fJeZm/ ezw eo oj/ ;B go pknd 'u e'bzphnk
;oeko B/ fejk fe y'i d"okB fwb/ yzkB/ 's/ f;oc e'bzphnk dk jh jZe j't/rk. fJ; wfjbk B{z gJh fJj nihp
nwoheh ndkbs B/ th 2011 'u e'bzphnk d/ fJ; dknt/ B{z wzB fbnk.
nkds, w"s dk th Bk fojk y"c!

nwohek(fpT{o') nwohek d/ fwi{oh JhtfbB BK dh fJe wfjbk dk S"Ae dh fJ; nkds ekoB vkeNoK B/ th
ejhJ/ iK fpwkoh fe T[j jcs/ 'u xo
d/ e/g frokofv:{ dh ofjD tkbh B{z y[Sp{dko oZyD tkb/ J/no cq?SBo d/ T[; B{z fusktBh d/ fdZsh j? fe i/ T[j
20 e?B gh iKdh j?. 27 ;kbk fJj
MATRIMONIAL wfjbk d' pZfunK dh wK j?. T[; B{z J/ fJ; zfjohb/ gdkoE dk ;/tB eodh
oj/rh sK S/sh jh T[; dh w"s j' ikt/
Well settled Australian citizen no cq?SBo ghD dh nfijh nkds gJh
divorce sikh clean-shaven aged j? fe fJ; s'A fpBK T[j ofj jh BjhA rh. jkbKfe, BS/ nZr/ JhtfbB B{z w"s
31 year handsome whitish colour dk th y"c BjhA j?. fJe coBhuo ;N'o
5feet 10 inches looking for Girl / ;edh. T[j fgSb/ fszB ;kbK s'A o'z J/
divorcee/ belongs to reputed no cq?SBo gh ojh j?. 'u ps"o ;/b; w?B/io ezw eoB tkbh
family background .girl main JhtfbB dZ;dh j? fe fJe tko
consideration. Beautiful/slim may JhtfbB fJ; B{z ed/ f;ZXk w{zj 'u
be graduate or less. Must have ;gq/n eoe/ iK ed/ eZg 'u poc Bkb nukBe T[; B/ J/no cq?SBo dk ;tkd
family values .caste no bar .early fwbk e/ BjhA ghAdh, ;r'A ikDekoK dk ufynk ;h s/ T[; s'A pknd T[; B{z
marriage /beautiful and intelligent
girl and family backgrounds must efjDk j? fe Jn/ o cS?q Bo GktA/ yS[ pd{ ko nfijh nkds gJh fe S[ZN jh BjhA
be good. reply with photo j't/ go fJ; 'u tos/ ikD tkb/
e?fweb zfjo d/ pokpo jB. JhtfbB ojh. JhtfbB w[skpe, T[; dh wK dh
0403673843..0406982932.
[email protected] MATRIMONIAL w"s s'A pknd fJj nkds tXdh rJh

Seeking PUNJABI BOY for j.?
professional Sydney-based Sikh
girl, beautiful, slim, 29 years, 5'7" MATRIMONIAL
in Finance field. Family settled in
Australia past 35 years. Elder Seek matrimonial alliance for
sister married settled in Sydney. handsome 33 yrs old, 5’ 9”, Sikh
Parents working in Government Khatri boy, Highly educated,
firms. Please send photos and working as software consultant
details to in Sydney on PR and can sponsor.
Non vegetarian and non drinker.
[email protected] Business Family of Jammu.
Issueless divorcee. Short
marriage of 1 month. Please
contact - +61 47 868 7941 /
[email protected] /
+91 94192 60164 / +91 9469
214948 / +91 191 2505177.

11 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

ISIS d/ fSezi/ 'u'A pZu fBebh bVeh B/ fgnko j't/ sK nfijk L 56 ;kbK s'A fp;so/ 's/
dZ;hnK fdb dfjbkT[D tkbhnK rZbK!
j? gsBh, go fJe gb th SZfvnk BjhA ;kE!

phfizr (fpT{o') efjzd/ jB w[jZps yGkb eoB bJh nkgDh fzzdrh d/ 56 g{ok ;oho nXozr dk fSeko j' frnk
;kb e[opkB eo fdZs/. ;h. T[; t/b/ T[BQK d/ ftnkj B{z f;oc 5
eo' sK fSZds Bkb eo' s/ fJzM eo' fe
fe;/ d/ fgnko bJh g{oh fzzdrh e[opkB g{oph uhB d/ ;[BfinkT{ 'u ofjD wjhB/ jh j'J/ ;B. gsBh dh d/yGkb 'u
eoB dk fdb ukj/. nfijh jh w[jZps tkb/ d{ :[nKck dh gsBh i'T[ :{nkJh e'Jh ewh Bk nkt/, fJ; bJh 1959 'u
T[; B/ nkgDh B"eoh SZv fdZsh. :[nKck
dh ejkDh j? uhB d/ fJe 84 ;kb d/ fgSb/ 56 ;kbK s'A fp;so 's/ j?. f;oc
20 ;kb dh T[wo 'u T[; dh gsBh dk B/ dZf;nk fe T[; dh gsBh g{oh fzzdrh
Sy; dh, fi; B/ nkgDh gsBh dh d/ fp;so s'A T[Zm BjhA ;e/rh.

d{ d/ d';sK B/ T[; B{z d{ik ftnkj

eoe/ fzzdrh 'u nZr/ tXD dh ;bkj
fdZsh ;h go T[; B/ fe;/ dh rZb BjhA

wzBh. fgSb/ 6 djkfenK s'A d{ fe;kBh

eoe/ r[zkok eo fojk j?. T[j i'T[ B{z
y[d ykDk ytkT[Adk j?, eZgV/ pdbdk

j? s/ jo S'Nh-S'Nh uhz dk fXnkB oZydk
j?. :[nKck dk gsBh bJh fgnko d/y e/

b'e fJzB/ gqGkfts j'J/ fe jo e'Jh T[BQK

dh wdd eoB bJh nZr/ ofjzdk j?.

1979 'u wdo N/o/;k B{z e'beksk
dh M[Zrh p;shnK 'u T[BQK d/ ezw bJh
SKsh d/ B'pb g[o;eko Bkb th
;BwkfBs ehsk frnk ;h. T[BQK B/

nkgDh g{oh fzzdrh rohpK dh ;/tk 'u
brk fdZsh. T[BQK dk 1997 'u fBXB
j'fJnk ;h.

fBT{:koe(fpT{o') nZstkdh ;zrmB nkJhH n?Z;H nkJhH n?Z;H d/ fSezi/ 'u'A GZi wdo N/o/;k B{z fwb/
fBebh fJe :ihdh bVeh dh dodBke ejkDh ;kjwD/ nkJh j?. fJ; :ihdh bVeh
rh ;zs dh T[gkXh
B/ :{H n?BH ;feUfoNh d/ w?ApoK B{z nkg phsh ;[DkT[Ad/ j'J/ dZf;nk, 'T[j w/o/ Bkb
ikBto tork ;b{e eod/ ;B s/ w?A T[BQK bJh fJe wB'oziB dh uhz ;h. T[; oks th t?NheB f;Nh- Gkos 'u fwSB nkc u?foNh dh
w?A o'z tKr GZiD dh e'fSS ehsh s/ T[BQK w?B{z cV e/ rkov jtkb/ eo fdZsk. T[; ;EkgBk eoB tkbh wdo N/o/;k B{z j[D ;zs dh T[gkXh
B/ w?B{z ewo/ 'u pzd eoe/ p'j'S j'D se w/o/ Bkb ipo iBkj ehsk.' fdZsh ikt/rh. fJZe nzro/zh nypko d/ nB[;ko fwSBohi
nkc u?foNh dh p[bkoB ;[Bhsk e[wko B/ fJ; dh g[SNh
21 ;kbk Bkdhnk w[okd p;h skjk B/ nkJhH n?Z;H nkJhH n?Z;H nZstkdh ;zrmB ehsh j?. T[; B/ dZf;nk fe nrbh ;szpo 2016 'u fJ;
dh x'SDk eo fdZsh ikt/rh.
B{z jt; d/ G[Zy/ dfozfdnK dk gfotko eoko fdzd/ j'J/ dZf;nk, 'T[j b'e :ihdh
wfjbktK B{z wB'oziB dh uhz s'A fznkdk j'o e[M BjhA ;wMd/. T[j jo oks w/o/ fJZe fog'oN nB[;ko g'g coKf;; B/ wdo N/o/;k d/
torhnK ekch ;kohnK :ihdh wfjbktK B{z d[bjB tKr fsnko j'D bJh efjzd/ s/ d{i/ uwseko B{z wkBsk d/ fdZsh j?, fi; d/ pknd nrb/
;kb T[BQK B{z ;zs pDkJ/ ikD dk o;sk ;kc j' frnk j?.
nkgD/ d';sK ;kjwD/ g/S eod/ ;B. fJBQK uhzK B/ w?B{z wkBf;e s"o 's/ fpwko eo ikDekoh nB[;ko fJj uwseko eJh po/B fNT{woK s'A
fdZsk ;h.' ghVs fJZe pokzhbh ftnesh d/ fJbki Bkb i[fVnk j?.

bVeh B/ nZstkdhnK d/ fxDkT[D/ fujo/ dh jehes dZ;d/ j'J/ fej fe T[j

bVehnK B{z yk; s"o 's/ :ihdh GkJhuko/ Bkb ;pzXs bVehnK B{z ysw eoB bJh
fe;/ jfEnko dh BjhA, pbfe ipo iBkj dk ;jkok b?Ad/ jB feT[Afe T[j ikDd/ jB

fe fJ; soQK nkzkd j'D s'A pknd th T[BQK tZb'A fSeko j'JhnK bVehnK fdwkrh
s"o 's/ nkzkd BjhA j' ;eDrhnK.

CRICKET T 20

12 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

Btzpo sK BjhA go d;zpo wjhB/ s'A jBQ/o/ ftu 500 ;kbK s'A fzzdk j? g[fsB!

v[Zpk j? fJj Sfjo, BjhA fBefbnk ;{oi g/S ehshnK rJhnK jB, fiBQK ftu
w"i{d ftneshnK dh Seb g[fsB Bkb
wk;e' (fpT{o') o{; dk okSNogsh s[;hA th j?okB j' ikt'r/. fdykJh rJh j?. fJBQK ftu eJh s;thoK
tkbkdhwho g[fsB jw/Sk jh fe;h Bk
fe;h rZb B{z b? e/ uouk ftu ofjzdk j? fJ; ypo dh wzBhJ/ sK o{; dk ftu g[fsB dh Seb w'Bkfb;k dh g/AfNzr
Bkb th w/b yKdh dZ;h rJh j?. fJzBK jh
go fJ; tko fi; rZb B{z b? e/ T[j uouk SeshSkbh okSNogsh g[fsB 500 ;kbK
s'A Xosh 's/ w"i{d j?. T[j th tZy-tZy BjhA 1920 ns/ 1941 d/ e[M o{;h
ftu j?, T[; fgZS/ T[; dk e'Jh jZE BjhA o{gK ftu. c"ihnK d/ Bkb th T[; dk fujok w/b

j?. fJBQhA fdBhA ;'Sb whvhnk 's/ fJe ;'Sb whvhnk 's/ fJ; sZE dh g[SNh yKdk j?. fJBQK s;thoK d/ nkXko 's/
nfijh ypo c?bh j'Jh j?, fi; B{z gVQ e/ eoB bJh tZy-tZy ;w/A dhnK s;thoK fejk ik fojk j? fe g[fsB 500 ;kbK s'A
Xosh 's/ tZy-tZy o{gK ftu nk iBw
b? fojk j?.

fJ; s'A gfjbK ngq?b ftu ;'Sb
whvhnk 's/ fJe 19thA ;dh dh s;tho
tkfJob j'Jh ;h. fJj s;tho fw;o d/

iBob dh ;h, i' g[fsB Bkb ekch

fwbdh ;h. e[M b'e T[; B{z g[fsB jh wzB

oj/ ;B go e[M b'eK B/ fJ; B{z c'N'Skg
dk ewkb eoko fdZsk. e[M b'e fJBQK

s;thoK 's/ e[w?AN eoB s'A pu oj/ jB
go wkwbk E'VQk o'ue pDdk ik fojk

j?. j[D d/yDk fJj j? fe ;'Sb whvhnk
's/ b'e g[fsB B{z fe;-fe; Bkb fwbkT[Ad/
jB.

w[ow?A;e (fpT{o') Btzpo ftu Xosh d/ 15 fdBK bJh jBQ/o/ ftu v[Zp ikD e?A;o B{z o'eDk ;zGt, 10 'u'A 9 wkwfbnK 'u fzzw/tko pkjoh sZs

dhnK eJh GftZypkDhnK j'JhnK ;B, i' ;Zu ;kps BjhA j'JhnK go 2 d;zpo s'A fBT{:koe (fpT{o') tksktoD d/ Bkb-
Bkb f;ro/N, Sokp ghDk, X[Zg/ ofjD ns/
d[Bhnk dk fJj Sfjo jBQ/o/ ftu v[Zfpnk j'fJnk j?. d;zpo wjhB/ dh S[o{nks s'A jtk gqd{SD tor/ pkjoh sZs e?A;o d/ 10
fJ; Sfjo d/ b'eK B/ ;{oi BjhA d/fynk s/ 40 fdBK sZe fJZE/ ;{oi uVQB dh e'Jh 'u'A 9 wkwfbnK 'u fzzw/tko j[zd/ jB. y'iekoK
;zGktBk BjhA j?. fJj Sfjo j? o{; dk dk w[ow?A;e Sfjo. o{; d/ T[Zsoh-gZSwh nB[;ko nshs 'u fJ; soQK dh XkoBk ojh
fJbke/ ftu e'bk p/n 's/ tZf;nk w[ow?A;e Sfjo fgSb/ 15 fdBK s'A jBQ/o/ ftu j?. j? fe ;?ZbK d/ nukBe pdbkn ekoB fNT{wo
dk ftek; j[zdk j?. jbKfe fBT{:koe d/ ;N'Bh
j?okB j'D dh rZb BjhA j?. fJj fe;/ GftZypkDh dk n;o BjhA j? ;r'A d[Bhnk po[e :{Bhtof;Nh d/ ftfrnkBhnK B/ dkntk
ehsk j? fe pkjoh ekoeK dk fznkdk gqGkt
d/ eJh Sfjo fJ; ;fEsh dk ;kjwDk jo ;kb eod/ jB. o{; dk fJj Sfjo T[BQK g?Adk j?. fJ; dk f;ZXk wsbp fJj j? fe
30 SfjoK 'u'A fJe j? i' nkoefNe ;oeb 's/ w"i{d jB. fJ; eoe/ T[ZE/ 'g'bo e?A;o B{z gfjbK dh s[bBk fznkdk gqGktSkbh
BkJhN' uZb ojh j?. nkoefNe ;oeb 's/ w"i{d j'D dk wsbp j? fe fJZE/ ;kb d/ sohe/ Bkb o'eDk ;zGt j' ;e/rk. fJ;
e[M fdB oks BjhA fBebdh s/ e[M fdB ;{oi BjhA uVQdk. fJBQK ;fEshnK B{z nfXn?B dk gqekSB 'B/uo' Bkwe o;kb/ 'u
j'fJnk j?.
eqwtko 'g'bo v/n' ns/ 'g'bo BkJhN' d/ BK Bkb ikfDnk iKdk j?.
'g'bo v/n' dh ;fEsh jo ;kb wJh s'A i[bkJh wjhB/ dofwnkB d/yD B{z fwbdh

j?. seohpB 22 wJh s'A 23 i[bkJh sZe fJZE/ ;{oi BjhA v[Zpdk :kBh fe Xosh d/

fJ; fjZ;/ 's/ brksko ;{oi ofjzdk j?. d{i/ gk;/ d;zpo s'A iBtoh sZe nkoefNe
;oeb 's/ w"i{d SfjoK ftu ;{oi BjhA fBebdk, noEks Xosh d/ T[; fjZ;/ d/
fpbe[b j/mK ofjzdk j?, fi; eoe/ T[ZE/ ;{oi dh o"SBh BjhA gj[zu gkT[Adh.

DREAMS AUSTRALIA

IMPERIAL CONVEYANCING

13 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

HOPE COLLEGE

fJ; r[ck 'u j'Jh d[Bhnk d/ ysw j'D fJoke B{z 40 ;kbK pknd fwbh j[;B dh okDh,

dh GftZypkDh, ikD' eh j? wkwbk! w[ekpb/pkzK 'u BjhA fdf;nk ISIS dk y"c

T[Zsokyzv (fpT{o') ;w/A-;w/A 's/ ftfrnkBhnK tb'A eJh nfijhnK GftZypkDhnK prdkd (fpT{o') nkJhH n?Z;H tZb'A ekBN?;N eotkfJnk frnk. 40 ;kbK SkfJwk B/ fejk, 'w?A pj[s y[S jK fe
ehshnK iKdhnK jB fe fJ; ;kb d[Bhnk ysw j' ikt/rh. jkb jh 'u d[Bhnk dh pknd eotkJh rJh fJ; w[ekpb/pkzh fJoke j[D nZr/ tZX fojk j?. fJj
wSj{o ftfrnkB ;z;Ek 'Bk;k' tb'A GftZypkDh ehsh ;h fe 15 fdB bJh Xosh jBQ/ c?bkJ/ nZstkd Bkb ;G s'A fznkdk 'u 20 ;kbk SkfJwk npd/b ofjwkB B/
o/ 'u v[Zp ikt/rh go fJj GftZypkDh M{mh fBebh go T[Zsokyzv d/ fgE"okrVQ fzb/ gqGkts d/SK 'u'A fJe fJoke fty/ 40 fyskp 's/ epzk ehsk. fiZsD s'A pknd w[ekpb/pkzh fJ; bJh th SkBdko ojh
d/ rzr'bhjkN e;p/ ;fEs gkskb G[tB/Sto r[ck pko/ 'u ;ezd g[okD ftu fJj ;kbK pknd 'fw; fJoke' fpT{Nh feT[Afe fJ; d"okB fJokehnK d/ fujo/
fejk iKdk j? fe fJZE/ GrtkB fSt fBtk; eod/ jB ns/ d{i/ ;ko/ d/th-d/tsk
fSt dh g{ik eod/ jB. wzfBnk iKdk j? fe fJ; r[ck s'A ed/-ed/ d[Bhnk ysw j'D 's/ d[pkok y[Sh d/yD B{z fwbh.'
dh GftZypkDh ;[DkJh fdzdh j?, i' ojZ;wJh nktkz r[ck d/ nzdo s'A nkT[Adh j?. fiZE/ w[ekpb/pkzh 'u fjZ;k b?D

ikD' fJ; r[ck pko/º tkbhnK bVehnK p/y"c ;B, T[ZE/ gqpzXeK
G[tB/Sto r[ck 'u uko nfij/ yzG jB, fiBK B{z ;fs:[r, sq/sk:[r, d[nkgo:[r
ns/ eb:[Zr d/ yzG/ fejk iKdk j?. fJBQK ftu gfjb/ fszB yzfGnK ftu fe;/ gqeko B{z nkJhH n?Z;H s'A brksko XwehnK fwb
dk e'Jh pdbkn d/yD B{z BjhA fwfbnk, idfe eb:[Zr d/ yzG/ pko/ fJZE'A d/ g[ikoh
dk efjDk j? fe ;Zs eo'V ;kbK s'A fJj fJe fJzu tXdk j?. eb:[Zr d/ fJ; yzG/ s'A ojhnK ;B. nkJhH n?Z;H B/ ekBN?;N
fJj nB[wkB bkfJnk ik fojk j? fe d[Bhnk ysw j' ikt/rh.
fJBQK yzfGnK s'A pknd r[ck ftu T[j EK j?, fiZE/ GrtkB fSt B/ rD/S ih dk eotkT[D 's/ rzGho Bshi/ G[rsD dh
f;o eZN e/ oZy fdZsk ;h. d[Bhnk ftu fJj fJe fJeZbh EK j?, fiZE/ rD/S ih dh Xweh th fdZsh. fJ; tiQk s'A gqpzXeK B/
fpBK f;o tkbh w{osh j?. rD/S ih dh w{osh T[Zgo 108 gzyVhnK tkbk pqkjwDk
ewb j?, fiZE'A gkDh dhnK p{zdk NgedhnK jB. ;ftw ;{N ;?SB th w[bsth eo fdZsk
;h s/ ckJhBb d/ f;ZX/ gq;koD 's/ th
o'e brk fdZsh ;h.

fJ; w[ekpb/pkzh 'u e[b 150
bVehnK B/ ihB-NhSoN gfjB e/ fjZ;k
fbnk. r"osbp j? fe fJoke d/ fJe

fsjkJh fjZ;/ 'u nkJhH n?Z;H dk epzk
j?. eZNogzEh jw/Sk wfjbktK d/ ;oho
Ye/ ofjD dk cowkB ikoh eod/ ofjzd/

jB. fJ; dk gkbB Bk eoB tkfbnK B{z

w"s d/ xkN T[sko fdZsk iKdk j?.

sK j[D d' g[oS th fpBK n"os d/ g?dk eo ;eDr/ pZuk!

tkfSzrNB (fpT{o') T[j ;wK d{o BjhA j? id'A ;wfbzrh i'V/ th
nkgD/ i?fte pZu/ B{z iBw d/ ;eDr/. noEks d' n"osK iK g[oS
nkg; ftu nkgD/ pZu/ B{z iBw d/ ;eDr/. fJe BthA gqiDB

seBhe d/ okjhA e'fSSK ehshnK ik ojhnK jB fe fJB;kB B{z d'
g[oSK d/ ;gow iK fco d' n"osK d/ nzfvnK dh tos'A eoe/ g?dk
ehsk ik ;e/. g[oSK d/ ;gow ns/ n"osK d/ nzfvnK B{z ;N/w ;?bz
okjhA T[sgzB ehsk ikt/rk. fJj sohek u{fjnK ftu pj[s T[g:'rh

;kps j'fJnk j? go fjT{wB ;?bz ftu ni/ th gqGkth BjhA j?.
S'XeosktK dk efjDk j? fe fJj gqiDB seBhe fJe fdB

fJB;kBK ftu th ;cb j't/rh. fJ; Bkb d' g[oS th nk;kBh Bkb
fpBK fe;/ n"os dh wdd s'A pZuk g?dk eo ;eDr/. gq'c?;o ;'Bhnk

f;T{No B/ dZf;nk fe fJ; BthA gqiDB seBhe ftu fto'Xh fbzrK

d/ ;gow iK fco nzfvnK s'A fJzvhftz[nb ;?bz T[sgzB ehs/ ik
;ed/ jB, fi; Bkb ;wfbzrh i'Vk Go{D ftef;s eoB ftu ;woZE

j't/rk.

14 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

ikgkB 'u j[zdh j? fjzd{ id'A pkoks b? e/ j;gskb gj[zuh bkVhHHH
d/th-d/tfsnK dh g{ik
ns/ nkgD/ phwko bkV/ Bkb fBekj
eokuh (fpT{o') gkfe;skB d/ eokuh tkbh xNBk tkgoh. j;gskb nukBe eotkT[D bJh bkVh pkoks b? e/ gj[zu
d/ fJe j;gskb ftu fJe fdb B{z S{jD ftnkj d/ jkb ftu spdhb j' frnk rJh. ikDekoh d/ w[skpe 26 ;kb
wkfid n;bw B{z ftnkj s'A d' fdB
gfjbK jh fdb dk d"ok g? frnk. T[; B{z
s[ozs eokuh d/ j;gskb ftu dkyb
ehsk frnk, fiZE/ T[; d/ fdb dk fJbki
sK ehsk frnk ns/ fJ; d/ Bkb jh d'
fdbK dk w/b th j' frnk.

wkfid dh j'D tkbh gsBh fjBk
fJokfdnK dh gZeh fBebh. T[; B/ mkD
fbnk fe ftnkj T[;/ fdB j't/rk, fi;
fdB s?n j'fJnk ;h s/ j't/rk th T[;/
bVe/ Bkb. T[; B/ nkgDh fJj fJZSk
nkgD/ s/ wkfid d/ gfotko tkfbnK B{z
dZ;h. d'jK gfotkoK ns/ j;gskb d/
;Nkc d/ ;fj:'r Bkb j;gskb ftu
X{zw-Xkw Bkb d'jK dk fBekj j'fJnk.
pkeh b'eK d/ Bkb vkeNoK B/ th wkfid
s/ fjBk B{z fBekj dhnK S[GekwBktK
fdZshnK.

fJ; wfjbk d/ w/eng B/ ;S' b whvhnk 's/ wuk fdZsh jkjkeko

ikgkB (fpT{o') ikgkB 'u fjzd{ d/th d/tfsnK dh g{ik ehsh iKdh j?, fJj rZb wk;e'(fpT{o') wk;e' 'u ofjD tkbh fJe
xZN jh b'eK B{z gsk j't/rh. ikgkB 'u eJh fjzd{ d/th-d/tfsnK B{z fit/A pqjwk, rD/ n"os B{z w/eng d"okB wZSh dh tos'A eoBh wfjzrh
S, ro{v, tk:{, to[D nkfd dh g{ik nZi th ehsh iKdh j?. e[M wjhB/ gfjbK BthA
fdZbh 'u c'N'rqkco p/B': d/ pfjb d/ c'N'rqkcoK dh fJe gqdoSBh j'Jh, fi; 'u g? rJh j?. ikDekoh w[skpe wfjbk B/ w/eng
ikgkBh d/th-d/tfsnK dh Mbe fwbh.
bJh wZShnK B{z wko fdZsk fi; ekoB T[j fttkdK
p/B': w[skpe fjzdh d/ eJh Spd ikgkBh GkSk 'u ;[DkJh fdzd/ jB. nfijk jh
fJe Spd j? ';/tk' fi; dk wsbp ikgkBh 'u th T[jhA j? i' fjzdh 'u j?. p'B/: efjzd/ d/ x/o/ 'u nk rJh. fJz;Nkrqkw 's/ wfjbk d/ eJh
jB fe ikgkBh fe;/ th gqkEBk dk nB[tkd BjhA eod/, T[BQK B{z bZrdk j? fe nfijk jzko c'b'noz jB ns/ c'N' g';N eoB d/ e[M jh
;w/A pknd T[; 's/ ;tkb T[mD/ S[o{ j' rJ/. eJh
eoB Bkb fJ; dh Sesh ns/ n;o xZN j' ikt/rk. Gkosh ;ZfGnsk d/ ozr ikgkB b'eK B/ w/eng bJh wZSh dh tos'A eoB bJh
'u d/yD B{z fwbd/ jB. ;o;tsh d/ eJh wzdo th ikgkB 'u d/yD B{z fwbd/ jB.
wfjbk B{z ';N{fgv' fejk.
ikgkB dh okiXkBh N'ehU 'u gzithA ;skpdh dh f;ZXw ;eohgN B{z nZi th d/ eJh :{zo B/ wfjbk 's/ nihp'-rohp fNZgDh
fynk ik ;edk j?, fJ; r'e'e[ih efjzd/ jB.
eod/ j'J/ fbfynk j? fe nZi fJj wkvb wZSh
p/B': dk efjDk j? fe fJj fbgh gzithA Sskpdh s'A ikgkB 'u uZb ojh j? ns/
fJ; dk BK f;ZXw j?. Gkos 'u nfijhnK eJh EktK BjhA, fiE/ fJj gkJh iKdh j't/ Bkb w/eng eo ojh j?, eZbQ fe;/ d/ jZE dh
. pfjb w[skpe ikgkB dh w[Zy d[ZX ezgBh dk BK ;[iksk j?. T[; ezgBh d/ nfXekoh
T[Arbh Bkb eo/rh. fttkd tZXD ekoB wfjbk
B/ dZf;nk fe fJj T[; bVeh dk BK j? fi; B/ p[ZX B{z fBowkD s'A gfjbK yho y[nkJh
B{z nkgD/ g';N fvbhN eoB/ gJ/. jkbKfe fJ;
;h.
wkwb/ 'u wfjbk B/ ;ckJh fdzd/ j'J/ fejk j? fe
w/eng d"okB wZShnK B{z dod BjhA j'fJnk feT[Afe

T[j wohnK j'JhnK ;B.

GURKHAS TRAVEL

15 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

uhB 'u eJh c[ZN T[Zuh gjkVh 's/ eh pD{z d[Bhnk dkL fJZE/ 1870 dh fte ojh j? skzh jtk dh p'sb
bwed/ fwb/ 1200 ;kb g[okD/ sp{s
;kohnK p'sbK B{z s[ozs yohd fbnk.
phfizr (fpT{o') uhB ftu tXdk ik fyZu ojhnK jB ns/ fJBQK B{z yohdD
ezgBh B/ d' wjhB/ gfjbK uhB ftu fJBQK
fojk gqd{SD fiZE/ ;kfonK dh fuzsk dk bJh j[D/ s'A b'eK ftu T[s;[esk fdykJh
ekoB pfDnk j'fJnk j?, T[ZE/ e?B/vk p'sbK dh wkoehfNzr S[o{ ehsh ;h. j[D
d/ ojh j?. 'tkJhN?fbNh J/no' BK dh sZe nfijhnK 500 p'sbK dh fteoh j'
dh fJe ezgBh fJ; B{z e?S eoB ftu ezgBh 'gqhwhnw nke;hiB' dh p'sb u[Zeh j? ns/ 700 p'sbK dh fSfgzr ehsh
bZrh j'Jh j?. fJj ezgBh b'eK B{z skzk bJh eohp 1870 o[gJ/ t;{b ojh j?, ik ojh j?. t?Ar B/ dZf;nk fe uhB ftu
gjkVh jtk p'sbK ftu Go e/ t/u ojh id'A fe p?Ac jtk dh p'sb bJh 1600
o[gJ/ b? ojh j?. gqd{SD T[BQK dh ezgBh bJh fJe tZvh
j?. fi; dh ehws th 1870 o[gJ/ (28 fuzsk dk ftSk j? ns/ T[j ukj[zd/ fe
vkbo) j?. uhB ftu 'tkJhN?fbNh J/no' d/ w[yh b'eK B{z skzh jtk ftu ;kj b?D dk
j?oh;B t?Ar B/ dZf;nk fe fit/A jh uhB w"ek fwb/.
e?B/vk d/ p?Ac ns/ b/e b[Jh; s'A
dh t?Zp;kJhN NkUpkU 's/ p'sbK B{z t/ phfizr ftu gqd{;D nkgD/
skzh jtk fbnkT[D dk dkntk eodh uD bJh oZfynk frnk sK b'eK B/
j?. fJj p'sbK uhB ftu b'eK dk fXnkB ysoBke gZXo 's/ gj[zu u[Zek j?, fi;
s'A pknd d;zpo ftu fJZE/ o?Zv n?boN

ikoh eo fdZsk frnk j?. e[M ;w/A bJh

;e{bK B{z pzd eo fdZsk frnk j? ns/

;ko/ fBowkD ekoiK B{z o'e fdZsk frnk

j?. b'eK B{z xoK d/ nzdo ofjD dh

fjdkfJs fdZsh rJh j?. SzxkJh ftu
iBtoh s'A jh X[zd tZvh ;wZf;nk tZv/

gZXo 's/ j?. wzrbtko B{z fJZE/ c?eNohnK
dk ezw th o'e fdZsk frnk.

'tkJhN?fbNh J/no' fJeZbh nfijh
ezgBh BjhA j?, i' uhB d/ gqd{SD B{z e?S
eo ojh j?, ;r'A fJZE/ fJe j'Nb B/ jkb

jh ftu J/no fcbNo/SB wShBK
brkJhnK jB ns/ fJ; dk bkG T[mkT[D

tkfbnK s'A tXhnk oew t;{bh ik ojh

j?.

phfizr(fpT{o') uhB d/ j[p/Jh ;{p/ 'u fJe gjkVh 's/ 131 sp{s M{bd/ j'J/ fwb/ Bk;k B/ ikoh ehshnK 'gb{N' dhnK e[M ozrhB s;thoK
jB. nkoehUbkfi;N w[skpe, fJj sp{s 1200 ;kb g[okD/ N?Ar tzS d/ ;w/A d/ jB.
fJ; B{z uhB 'u fwfbnk j[D se dk ;G s'A tZvk bwedk epfo;skB wzfBnk ik tkfSzrNB- nwoheh g[bkV J/iz;h Bk;k B/ gb{N' rqfj dhnK ozrhB s;thoK
fojk j?. fJe ;EkBe nypko w[skpe, fJj skp{s w'fgzr Sfjo B/V/ fJe gjkVh dh ikoh ehshnK jB. 'p"Dk rqfj' ej/ ikD tkb/ gb{N' dhnK fJj s;thoK g[bkV
u'Nh 's/ brgr 100 whNo dh T[AukJh 's/ fwb/ jB. Sfjo d/ fvgNh uhc B/ dZf;nk :kB fBT{ j'okfJiz; B/ nkgD/ nfGnkB d"okB fyZuhnK jB. fJj s;thoK 14
fe ;EkBe ;oeko B/ fJ; B{z ps"o 'ebuob ;kJhN' dh ;{uh 'u Skwb ehsk j?. i[bkJh B{z T[; t/b/ fyZuhnK rJhnK, id'A T[j gb{N' d/ ;G s'A fznkdk B/fVUA
bzfxnk ;h. fJBQK s;thoK dk o?z/fbT{SB 77 s'A 85 whNo gqsh fge;b j?.
dZf;nk ik fojk j? fe bZeV d/ pD/ fJBQK sp{sK B{z gjkV 's/ wB[ZyK tZb'A s;thoK 'u fdyD tkb/ tZy-tZy soQK d/ N'J/, gjkV s/ rb/Shno ftfrnkfBeK
pDkJhnK rJhnK r[cktK iK e[dosh ;[ozrK 'u oZfynk frnk ;h. j[D ;EkBe d/ Bkb-Bkb nkw b'eK bJh th p/jZd o[wKue jB.
;oeko fJ; d/ B/V/-s/V/ d/ fJbkfenK dh ;ckJh eotkJ/rh. jkbKfe, fJ; pko/ gsk
fJBQK s;thoK dh wdd Bkb ftfrnkfBeK B{z gb{N' Bkb i[V/ eJh Bt/A sZE
BjhA bZrk j? fe T[; t/b/ b'e fJBQK sp{sK B{z fJzBh T[AukJh 's/ fet/A bNekT[Ad/ ;B. fwb/ jB. fBT{ j'okfJiz; Bkb i[V/ ftfrnkfBe n?bB ;NoB B/ fejk, 'gb{N'
dZ;D:'r j? fe uhB 'u bNed/ sp{s dZyDh B;bh ;w{j 'u nzfsw ;z;eko dk ;kB{z eJh nfijhnK ;skjK s/ gqfefonktK Bkb o{-p-o{ eotk fojk j?, i'
g[oksB fotkz j?. nkgD/ ;"owzvb B{z b? e/ ;kv/ j[D se d/ siop/ s'A fpbe[b tZy j?.

CRICKET

16 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

EkJhb?Av 'u jkEh tb'A ehsh 200 ;kbK pknd fco fzzdk j'fJnk
ikD tkbh w;ki 's/ o'e! Harry Potter fcbw dk fJj MoBk

p?Aeke (fpT{o') EkJhb?Av 'u w;ki tkbh fJe u?foNh B/ fJ; w;ki B{z pzd eJh soQK dhnK t?okfJNhnK tkbh bzvB (fpT{o') fJzrb?Av d/ wfjw et ;fEs fJe MoBk fgSb/ 200 ;kbK s'A ;[Zek
dhnK eJh tokfJNhnK w"i{d jB, fiBQK w;ki 'u jkEh tb'A ehsh ikD tkbh fgnk ;h. 100 c[ZN T[Zuk fJj MoBk eJh pkoSK g?D s'A pknd th BjhA tr fojk ;h
eoB bJh nktkz p[bzd ehsh j?. w;ki N{fo;NK 'u ;G s'A fznkdk gqf;ZX go jkb jh 'u nkJ/ v?;wzv BK d/ s{ckB s/ T[; Bkb gJ/ whAj dh tiQk s'A fJj MoBk
'u'A fJe w;ki jkEh dh wdd Bkb th u?foNh dk efjDk j? fe jkEh ns/ T[BQK j?. fzzdk j' frnk s/ fJ; B{z d/yD bJh b'eK dh GhV iwQk j' rJh. ;EkBe b'eK B/ fJ;
ehsh iKdh j? go j[D fJ; w;ki B{z MoB/ B{z b? e/ T[whd jh SZv fdZsh ;h feT[Afe T[BQK B{z bZr fojk ;h fJj SkfJd
d/ pZfunK dk S'SD ehsk iKdk j?, fJ; w;ki 'u jkEh ;[zv ns/ g?oK e[dos dk ;okg j?. fJZE/ ofjD tkb/ b'eK B/ fJ; MoB/ dhnK eJh ejkDhnK ;[DhnK
pzd eoB dh fsnkoh uZb ojh j?. fi; ekoB fJ; w;ki B{z pzd ehsk d/ jbe/ dpkn Bkb e;Nwo dh w;ki
eodk j?. fJ; w;ki 'u jkEh d/ Bkb ;B go j[D nkgD/ ;kjwD/ fJ; B{z d/y e/ T[BQK B{z nkgDhnK nZyK 's/ ftStk; BjhA
don;b ikBtoK d/ fjZs 'u ezw eoB ikDk ukjhdk j?. jkbKfe EkJhb?Av dh T[; d/ e/noN/eo th w"i{d j[zd/ jB. j' fojk j?.
w;ki bJh rkje B{z T[bNk bNkfJnk
iKdk j?, fi; s'A pknd jkEh w;ki nk;gk; d/ eJh y/soK s'A ;?bkBh fJ; SkBdko Bzko/ B{z d/yD bJh nk oj/ jB.
eod/ jB. u?foNh B/ fJj th d'S fJ; MoB/ B{z j?oh gkNo ;hohz dh v?Ebh j?b'z fcbw 'u th fdykfJnk frnk j?. 100
brkfJnk j? fe fJBQK ikBtoK B{z c[ZN T[Zuk fJj MoBk 27 whb d{o'A jh fdykJh fdzdk j?. fJjh tiQk j? fe fit/A jh fJ;
w;ki eoB bJh T[g:'r eoB s'A
pknd fgzio/ 'u pzd ehsk iKdk j?. s'A gkDh fvZrDk S[o{ j'fJnk, s;thoK fyZuD s/ fJ; B{z d/yD tkfbnK dh GhV iwQk
fgzio/ 'u pzd eoe/ T[BQK d/ g?oK B{z zzihoK j'Dh S[o{ j' rJh.
Bkb pzBQ fdZsk iKdk j?, sK fe T[j
nkgDh irQk s'A fjZb Bk ;eD go
nfijk eoBk ekB{zB rbs j?. fJzBk
jh BjhA i/eo ikBto e'Jh Sokos iK
fco e/noN/eo dk efjDk BjhA wzBdk
sK T[; B{z SVh, u/B nkfd Bkb
wkfonk th iKdk j?.

u?foNh d/ w[skfpe jkEh B{z NqhNw?AN
t/b/ th pyfSnk BjhA iKdk. w?vheb
NqhNw?AN d"okB jkEhnK d/ Bkb dfJnk
tkbk toskU BjhA ehsk iKdk j?,
fi; d/ ekoB eJh jkEh nkgDh ikB
th r[nk u[Ze/ jB. T[BQK dk efjDk j?
fe e/noN/eo jkEhnK B{z G[Zy/-fgnk;/
oZyd/ jB, fi; d/ zohJ/ T[j jkEh dh
;fgoN dk N?;N b?Ad/ jB. fJe tko
jkEh dh ;fgoN N[ZND ekoB jkEh e/
noN/eo d/ fJSkfonK 's/ ubd/ jB,
fi; s'A pknd jh fJBQK B{z w;ki bJh
Nq/Av ehsk iKdk j?.

7 ELEVEN

17 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

PT. KALA BHARAVA

18 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

d[Bhnk 'u gfjbh tko N;? N fNTp{ gsbh j'D bJh fJe jcsk ehsk fJj ezw, Bshik d/y e/ ofj ikUr/ dzr
seBhe okjhA gd? k jJ' / eZ[s/
B/ nkgD/ w'Nkg/ s'A go/SkB j' e/ i' ehsk
w?bp'oB(fpT{o') nZi-eZbQ jo e[Vh jB, fJj d/y e/ s[;hA j?okB ofj ikUr/ T[; dk Bshik fJj fBefbnk fe T[j
zho' ;kJhz fcZro jk;b eoBk ukj[zdh . fcbjkb nk;Nq/bhnk d/ w?bp'oB dh jZvhnK dh w[Zm pD e/ ofj rJh.
j? go fJ; bJh eh-eh gkgV t/bD/ g?Ad/ ofjD tkbh 19 ;kbk J/b/B bkJhNikt
J/b/B B/ nkgDk w'Nkgk d{o eoB
bJh g{ok fJe jcsk ykDk-ghDk jh SZv
fdZsk. fJ; soQK eoe/ J/b/B B/ nkgDk
Gko sK 40 feb' sZe xNk fbnk go
T[; dh f;js ftrV rJh fi; ekoB
T[; B{z j;gskb dkyb eotkT[Dk fgnk.
vkeNo th T[; dh fJj jkbs d/y e/
j?okB ofj rJ/. vkeNoK dh wzBhJ/ sK
e[Vh fJe w?vheb fv;nkovo dh fSeko
j' rJh j?, fi; B{z n?B'o/e;hnk d/ BK
Bkb ikfDnk iKdk j?. fJ; fv;nkovo
d/ fSeko b'eK B{z w'N/ j'D dk vo ;skT[D
bZr iKdk j?, fi; ekoB T[j ykDk-
ghDk SZv fdzd/ jB ns/ eJh tko nfijk
eoB eoe/ w"s th j' ;edh j?. J/b/B B/
fejk fe ;e{b d/ fdBK ftu T[; dk Gko
79 feb' ;h s/ pZu/ T[; B{z 'c?N tQ/b' efj
e/ fuVkT[Ad/ ;B. fJ; s'A go/SkB j' e/
T[; B/ 2 ;kb gfjbK 6 xzN/ sZe ;ftfwzr
s/ vkJhN ezNo'b eoBk S[o{ eo fdZsk,
fi; Bkb T[; dk Gko xZN j'Dk S[o{ j'
frnk go nukBe fJe fdB sK T[; B/
ykDk-ghDk jh pzd eo fdZsk, fi; Bkb
T[j woB ezY/ gj[zu rJh.

fJZE/ nZr s/ sbtkoK Bkb tkb eNtkT[Dk g;zd eod/ B/ b'e

tkfSzrNB (fpT{o') nwohek ftu ftfrnkBhnK B/ gfjbh tko N?;N fNT{p ;g/B (fpT{o') fznkdkso j/no ;NkJhfb;N j/no efNzr eoB t/b/ e?Auh dh jh
seBhe dh wdd Bkb e[ZfsnK B{z iBw fdZsk j?. ftfrnkBhnK B/ fJ; tos'A eod/ jB go ;g/B 'u fJe nfijk j/no ;NkJhfb;N j?, i' b'eK d/ tkbK B{z
fpjsohB b[Ze d/D bJh sbtkoK s/ nZr dh tos'A eodk j?. ikDekoh w[skpe,
seBhe Bkb ;Zs e[ZfsnK B{z iBw fdZsk. fJ; B{z tZvh ;cbsk wzfBnk ik w?fvqv 'u fJe j/no ;NkJhfb;N n?bpoN' Ubw/v' BK dk ftnesh sbtkoK, pb'
Nkou s/ S'NhnK-S'NhnK e?AuhnK dh wdd Bkb b'eK d/ tkb eZNdk j?.
fojk j? ns/ fJ; Bkb GftZy ftu e[ZfsnK ns/ wB[ZyK ftu eJh phwkohnK
n?bpoN' dk efjDk j? fe fJj e'Jh BthA seBhe BjhA j?, g[okD/ ;w/A 'u fJ;
ysw eoB dh fdSk ftu wdd fwb/rh. sohe/ Bkb tkb eZN/ iKd/ ;B. fJ; Bkb tkb d'tK gkf;UA pokpo eZN/ iKd/ jB.
fJ; ;cbsk B/ GftZy ftu nb'g j' ojhnK gqikshnK B{z pukT[D ns/ n?bpoN' ed/ th yokp j/noeZN BjhA eodk, T[j jw/Sk tkbK d/ ;NkJhb B{z b? e/
Bt/A gq:'r eodk ofjzdk j?. T[j dZ;dk j? fe nZr dh tos'A eoB Bkb tkbK B{z fJe
nD{tzfSe phwkohnK B{z ysw eoB dh fdSk ftu Bt/A dotkz/ y'bQ fdZs/ jB. pokpo fdykT[D 'u wdd fwbdh j? s/ rkje s'A g[ZS e/ jh T[j pb' Nkou dh tos'A
e[ZfsnK ns/ wB[ZyK ftu nfijhnK 350 nD{tzfSe phwkohnK j[zdhnK jB, eodk j?. fJZE/ nkT[D tkb/ ;ko/ b'eK B{z T[; dk sohek g;zd nkT[Adk j?.
fiBQK dk fJbki fJ; seBhe dh ;cbsk s'A pknd ;zGt j' ;e/rk.

uhB 'u pD fojk j? ftSt

dk d{ik ;G s'A tZvk fpqi

Dr. AZIZ TAXI COLLEGE

r[Jh:zr (fpT{o') uhB 'u pD oj/ ftSt d/ d{i/ ;G s'A tZv/ ;;g?ASB fpqi dk ezw brGr g{ok j'D
ezY/ j?. fJ; fezrS[Jh foto fpqi 's/ fJzihBhno ns/ wzd{o tkNogo{c wNhohnb ns/ vkwo gkT[D dk
ezw g{ok eo oj/ jB. fJj fpqi fJ; ;kb feq;w; w"e/ b'eK bJh y'bQ fdZsk ikt/rk. fJj fpqi 1332 c[ZN

T[Zu/ ns/ 3707 c[ZN 'u c?fbnk j'fJnk j?. fJ; B{z pBD 'u d' ;kb dk ;wK bZrk j? ns/ fJ; 's/ e[b
bkrs 1599 eo'V o[gJ/ dh nk u[Zeh j?. r[JhMkT{ ;{p/ dh okiXkBh r[Jh:Kr ns/ r[nKYh ekT{ANhz
dofwnkB NoK;g'oN fbze fpjso pDkT[D bJh fBowkD ehsk. ez;NoZeSB vkfJo?eNo j/Ar w[skpe
fJj fpqi t/Ar/B ekT{ANh s'A r[Jh:Kr dofwnkB 100 whb dh d{oh B{z 23 whb eo d/t/rk. ftSt 'u ;G
s'A tZvk ;;g?ASB fpqi th uhB 'u jh w"i{d j?. j[p/Jh d/ pkd'Ar 'u w"i{d f;d{ fpqi dh T[ukJh 1627 c[ZN
j?. fJ; s'A fJbktk :{BkB d/ pkUSkB 'u th 8104 c[ZN bzpk fJe fpqi ni/ pD fojk j?. fJ; dh T[;koh
nrb/ ;kb sZe g{oh j'D dh T[whd j?.

19 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

n?ANh pkfJUfNe b? oj/ j' sK oks dh fScN ftZu brksko ezw

d{o oj' Sokp, d[ZX-djh s'A eoB Bkb tZXdk j? e?A;o dk ysok

dtkJhnK ykDk fe;/ B{z th uzrk BjhA bZrdk gozsP ed/ Bk ed/ ;oho B{z e'Jh Bk tor/ ;?e; jkow'B dh pj[skfJs e?A;o

e'Jh w[Sfeb j[zdh ofjzdh j? ns/ b'e dtkJhnK yk; eo n?ANh pkfJUfNe yKd/ ofjzd/ dk ekoB j' ;edh j?.

jB. i/eo s[;h n?ANh pkfJUfNe dtkJhnK yk oj/ j' sK e[ZM uhiK yk; eo ykD- iKu bJh oks dh fScN ftZu ezw
eoB tkb/ 75 ns/ fdB dh fScN ftZu
ghD dk fXnkB oZyDk pj[s io{oh j?. eJh nfijhnK uhiK jB i' n?ANh pkfJUfNe oks dh fScN ftZu ezw eoD tkb/ j[zdk j?. oks dh fScN ftZu ezw eoB ezw eoB tkb/ 42 nkdwhnK dh u'D
b'eK ftZu rbs tes ftZu ;?e; tkb/ b'eK B{z e?A;o d/ yso/ d/ pko/ ftZu
dtkJhnK d/ Bkb ykD Bkb ;oho B{z B[e;kB eodhnK jB. fJ;d/ fJbktk n?ANh jkow'B dh pj[skfJs e?A;o dk ekoD ehsh rJh ns/ T[BQK d/ fgSkp ftZu
pD ;edh j?. fJZe BthA ;Nvh ftZu gsk ;h, gozs{ fJ;dk ekoB ;gZSN BjhA jkow'A; d/ gZXo dh iKu ehsh rJh.
pkfJUfNe yKd/ ;w/A eJh j'o rZbK jB fiBQK dk fXnkB oZyDk io{oh j?. fJj y[bk;k j'fJnk j?. ;h.
gfsqek e?A;o n?gh-v?fwnkb'ih,
Sokp jkow'A; d/ pdbkt d/ ekoB oks fJZe fog'oN d/ w[skpe ;g/B ftZu
dh fScN ftZu ezw eoD tkb/ b'eK B{z pkfJU wkoeo n?Av gqht?ASB (;h Jh ph
fJj dtkJh d/ n;o B{z g{oh soQK Bkb xZN eodh j?. fJ;dh tiQk Bkb dtkJh d/ pq?;N ns/ gq';N/N e?A;o dk ysok finkdk pko;hb'Bk d/ g'AfgT{ ckpok :{Bhtof;Nh gh) ftZu gqekfSs y'i d/ w[skpe, fdB
dh fScN ftZu ezw eoB tkfbnK dh
n;o eoB dk ;wK sK bzwk j't/rk jh Bkb jh dtkJh g{oh soQK n;o th BjhA eo/rh. dh fo;ou ftZu ;gSN j'fJnk j? fe s[bBk ftZu oks fScN ftZu ezw eoB
rbs ;w/A s/ fJz;Nq'iB ns/ gq'i?;NqkB tkb/ b'eK ftZu gq'i?;Nki?A; ns/
fJ; bJh i/eo n?ANh pkfJUfNe yk oj/ j' sK Bk f;oc Sokp pbfe T[BQK uhiK s'A th
n?Avo'i?A; dh pj[skfJs gkJh rJh, Bkb
d{o oj' fiBQK ftZu Sokp j' ;edh j?. fit/A fe pbrw ;hog iK wkT[EtkS.
jh n?Avo'i?B d/ pDB ftZu d/oh th doi

ehsh rJh.

oks dh fScN ftZu ezw eoD tkb/
b'eK ftZu rbs ;w/A fit/A ;t/o/ 10
ti/ s'A d[gfjo d' ti/ sZe N?;N';N/okB

tor/ ;?e; jkow'B dh pj[skfJs gkJh

rJh, id'A fe fJ;dk mhe ;wK ;t/o/ S/

ti/ s'A ;t/o/ 10 ti/ sZe j?.
;Nvh efjzdh j?, oks dh fScN ftZu

ezw eoB tkb/ b'eK ftZu finkdk ns/

p/tes ;?e; jkow'B dk pDBk ;pzXs

e?A;o dk ekoB j' ;edk j?.
fpT{o'

v/noh gq'veN

v/noh gq'veN :kBh d[ZX, djhA, uhi iK gBho nkfd n?ANh pkfJUfNe dtkJhnK ;'Sb B?Ntofezr ;kJhNK dk finkdk tos'A

dk n;o xZN eo fdzd/ jB. vkeNo fJ;B{z b?D s'A b'eK B{z o'ed/ jB feT[Afe fJ;

Bkb ;wZf;nk j'o th fznkdk tZX ;edh j?. dtkJh d/ Bkb d[ZX b?D Bkb vkfJohnk

j'D dk vo th ofjzdk j?. Bkb ftrV ;edh j? wkBf;e f;js

finkdk n?f;fve ykDk

n?f;fve c{v fit/A, fBzp{, NwkNo, w[;zwh ns/ sob gkDh ftZu f;js B{z ckfJdk

gj[zukD tkb/ swkw ftNkfwB j[zd/ jB gozs{ n?ANh pkfJUfNe dtkJh d/ Bkb fJj fJj uhiK rfjok n;o gk ojhnK jB.
fJZe BthA fo;ou d/ nB[;ko ;'Sb
UzBk ckfJdk BjhA eod/. fJj dtkJh dk n;o ysw eo fdzd/ jB. fJBQK ekoB
B?N tofezr ;kJhN; T[Zs/ fznkdk
;oho ftZu dtkJh mhe sohe/ Bkb ntS'fSs BjhA j' gKdh iK fco fznkdk ;wK tes r[zkoB Bkb NhB J/io; ftZu
nksw jZfsnk dh GktBk tXkT[D
brkT[Adh j?. tkb/ ftukoK, wB'ftfrnkBe
go/SkBhnK ns/ wkBf;e ftekoK d/
Gkoh ykBk tXD dk ysok ofjzdk j?. fJ; d"okB
fJj th ;gSN j'fJnk j? fe fJ; Bkb
id'A sZe s[;h phwko j' T[d'A sZe nfijhnK uhiK Bk ykU i' ;kvk gkuD szso wkBf;e f;js p[oh soQK Bkb gqGkfts
j[zdh j?.
mhe sohe/ Bkb jiw Bk eo gkJ/. n?ANh pkfJUfNe ykD d/ d"okB fznkdk w;kb/
fo;ouoK d/ w[skpe fJj ;Nvh g/
tkb/ iK BkBt?i s'A goj/i eohJ/ sK jh fpjso j?. fJ; d"okB dkb dk gkDh, o/AN; B{z fJZe io{oh ;zd/S fdzdh j?. T[BQK
dk efjDk j? fe fJ; iKu d/ Bshi/
fyuVh, dfbnk nkfd ykU. fJ; Bkb ;oho B{z io{oh g"SfNe uhiK th fwb ikDrhnK w?ANb j?bE ;g'oN ;oft;/i B{z th
nkrkj eod/ jB ns/ T[BQK B{z fJjBK
ns/ gkuD szso th mhe oj/rk. ;kJhNK B{z th fXnkB ftZu oZyDk
j't/rk. eBkvk ftZu UNktk gpfbe
ckJhpo c{v j?bE d/ fjT{frT{; ;Kg;k - ekfJzrk
ns/ o'iwzv b[Jh; B/ 7th s'A 12th
ckJhpo gkuD szso bJh T[zM sK uzr/ j[zd/ jB gozs{ n?ANh pkfJUfNe b?Ad/ ;w/A ebk; d/ ftfdnkoEhnK d/ v/Nk B{z
;Nvh ehsk. fJj v/Nk UAN?oh:' ;N{v?AN
s[jkB{z T[BQK uhiK s'A d{o ofjBk ukjhdk j? fi; ftZu ckfJpo dh wksok finkdk vqr :{i n?Av j?bE ;ot/ B/ i[NkfJnk
;h. fJ; ;ot/ ftZu bZrGZr 25 ch;dh
gkJh iKdh j' fit/A, phA; ns/ joh gZs/dko ;pihnK. fJjBK ;pihnK Bkb dtkJh ftfdnkoEhnK B{z d' xzN/ s'A fznkdk
;'Sb B?Ntofezr ;kfJN; gq:'r eoD
;oho ftZu mhe soQK Bkb ntS'fSs BjhA j[zdh. dk nkdh gkfJnk frnk.

fJjBK rZbK dk th oZy' fXnkB fpT{o'

- nkws"o T[Zs/ jo S'Nh - tZvh fpwkoh bJh b'e MZN n?ANh pkfJUfNe b? b?Ad/

jB. vkeNoK dk efjDk j? fe fJ; Bkb ;oho ftZu n?ANh pkfJUfNe dk n;o o'eD

tkbh ;woZEk g?dk j' iKdh j? i' f;js bJh ;G s'A tZv/ ysfonK ftZu'A fJZe j?.

-n?ANh pkfJUfNe T[d'A bt/A id'A wkfjo vkeNo B/ fejk j't/.

- vkeNo B/ fizB/ fdBK dh dtkJh fdZsh j't/, UzB/ fdB dtkJh b?Dh ukjhdh j?

Gb/ jh s[;h fpjso wfj;{; eo oj/ j't'.

- ftZu ftukb/ dtkJh SZvD Bkb p?eNhohnk dtkJh dk n;o o'eD tkbh

;woZEk ftef;s eo ;ed/ jB.

- i[ekw iK cb{ tor/ tkfJo;K Bkb j'D tkb/ fJBc?eSB ftZu n?ANh pkfJUfNe i' NhB J/io; c/;p[e, NftNo ns/ fznkdk ;wK r[zkod/ jB, T[BQKB{z
nboN j'D dh zo{os j?. fJZe fo;ou
wddrko BjhA j[zd/. fJz;Nkrqkw torhnK ;'Sb B?Ntofezr ftZu ;kc j'fJnk j? fe fdwkr T[Zs/
;kJhNK T[Zs/ jo fdB d' xzN/ s'A
fpT{o'

jkoN nN?e dk ysok tXkT[Ad/ jB g/Bfebo

g/Bfebo ikBb/tk j' ;Zed/ jB, yk;eo T[BQK b'eK bJh i' vkfJfpNhi, jkJhgoN?ASB, jkJh ekb/;Nokb ns/ fevBh
Bkb i[VhnK fpwkohnK Bkb i{M oj/ jB. nwohek d/ vor o?r[b/No B/ u/szB ehsk j? fe Gkos ftZu nk;kBh Bkb fwbD

tkb/ g/B febo jkoN nN?e ns/ ;No'e dk ysok tXk fdzd/ jB, fi;d/ Bkb w"s sZe j' ;edh j?.
dod d{o eoD ns/ p[yko xZN eoD tkb/ BkB- ;NhokJhvb g/B febo (NSAId) Bkb jkoN nN?e dk ysok tZX

iKdk j?. fJBQK dk fJ;s/wkb S[o{ eoD d/ gfjb/ jcs/ ftZu jh nfijk j' ;edk j?. fznkdk v'i b?D iK bzp/ ;w/A sZe
fJ;s/wkb eod/ ofjD Bkb ysok j'o th tZX iKdk j?. :{ n?; c{v n?Av vor n?vfwfB;NqS/ B (fda) B/ fgSb/ 10 ;kb
d/ wkwfbnK B{z foftT{ eoD d/ pknd fJj rZb ejh j?.

nwohek d/ fda B/ fejk fe gfjbK s'A jh fJjBK fpwkohnK Bkb i{M oj/ b'eK B{z sK ysok j? jh, fiBQK B{z fJj
;wZf;nktK BjhA jB, T[j th nfij/ g/B febo d/ fJ;s/wkb Bkb yso/ ftZu g? iKd/ jB. n?c vh J/ dk efjDK j? fe j[D

T[; B/ fJ; soQK dhnK dtkJhnK d/ b/pb T[Zs/ fJj fbyD dk c?;bk ehsk j? fe fJBQK ekoB jkoN c/b j'D dk ysok j'

;edk j?.

wkfjoK dk efjDk j? fe fJj dtkJhnK vkeNo th fdzd/ jB, fJ; bJh T[BQKB{z fJj dtkJh fbyd/ tes ;ktXkBh

tosBh j't/rh. wkfjo efjzd/ jB fe :{ n?; n?c vh J/ dk fJzB/ ;kbK pknd fJ; soQK Bkb fusktBh ikoh eoDk ekch

nfjw j?. T[BQK B{z io{o fJ; rZb d/ gZe/ gqwkD fwb/ j'Dr/ fe fJjBK dtkJhnK Bkb ysok j' ;edk j?.

wkfjo efjzd/ jB fe fJj dtkJhnK p/SZe ekch ezw nkT[AdhnK jB, gozs{ fiBQK B{z jkoN nN?e dk ysok j't/, T[BQK
B{z fJBQK d/ fJ;s/wkb s'A puDk ukjhdk j?.

fpT{o'

20 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

;zgkdeh ;[Xod/ nwoheh jkbksK s'A T[whd

gzikp NkJhwz nwohek ftSt noE ftt;Ek bJh ehsk frnk j?. T[BQK B/ T[whd ;;s/ eoi B/ b'eK B{z nBkg-SBkg
dh X[oh j?. T[;dh fJekBwh ;[Xodh iskJh fe nwoheh noE ftt;Ek fBt/S bJh gq/fos ehsk. b'eK B/
f;oc ibtk:{ ;wM"fsnK Bkb sK j?, sK d{i/ d/SK dk th Go';k tXdk ftZu nZr/ th wip{sh pDh oj/rh. nZyK pzd eoe/ nkgDk g?;k nfij/-
j?. nwohek d/ e/Adoh p?Ae c?vob jkbKfe eJh wkfjoK dk wzBDk j? fe nfij/ XzfdnK ftZu tko fdZsk,
BjhA pu gkJ/rh ;kvh Xosh foiot tZb'A B"A ;kb pknd ftnki nwoheh nkofEe jkbs ftZu fiBQK d/ yV/ j[zd/ jh fvZrD dh B"ps
doK ftZu fJikc/ B{z d[BhnK d/ ;ko/ wip{sh j[D/ ;EkJh o{g BjhA b? ;eh nk rJh. fit/A, S?b nkfJb d/ Xzd/
ibtk:{ spdhbh B{z b? e/ j'fJnk g?fo; ;wM"sk e'Jh tZvh d/S nkgD/ bJh ;ekokswe wzB oj/ j?, fJ; bJh ftnki do ftZu tkXk ftZu pj[s ;kok g?;k brkfJnk
jB. tiQk fJ; Bkb fJj ;ze/s frnk fcbjkb fJZe i'yw Gfonk c?A;bk j?. frnk. fJ; Bkb d[Bhnk ftZu s/b
T[whd Gkt/A BjhA irkT[Adk j?, go fJ;d/ sfjs rb'pb tkofwzr j? fe nwoheh fJekBwh gNoh T[Zs/ dh pj[skfJs j' rJh ns/ fJ; dh
gos ojh j?. Gkosh fBo:ks, yk; nkofEe ;zeN ysw j'D d/ pknd ehws fJzB/ fvZr rJh fe fJj xkN/
d/ yso/ ns/ fJ;d/ jZb B{z b? e/ pDh ftSt ftnkgh ;fjwsh s"o T[Zs/ ;{uBk seBheh y/so bJh eJh j'o ftef;s d/SK B/ th nfijk dk ;"dk j' frnk. ;w/A d/ Bkb gsk
fJj S[G ;[B/jk j?. ehsk, go T[BQK B{z nkgDk c?;bk uZb/rk fe fJ; soQK d/ j'o fezB/
y[d ftZu fJZe fJfsjkf;e T[gbpXh j?. j[D/ sZe sK eJh tkg; b?Dk fgnk feT[Afe T[j fJ;B{z XzfdnK ftZu g?;/ popkd ehs/ rJ/
c?vob foiot B/ nkgDh w[Zy ;zGkb BjhA ;e/. Gkos ;w/s ;ko/ jB. Gkos tor/ d/SK B{z fJ;s'A fJj
ftSt ;zw/bBK d/ pkti{d fJjh s?n BjhA j' ftnki do B{z 0H25 ch;dh tXk e/ ftek;Shb d/SK ftZu fJj ;kb vod/ ckfJdk j' fojk ;h fe nwohek s'A
0H5 ch;dh T[Zs/ fbnk fdZsk j?. fJ; -vod/ jh bzx frnk fe nwohek dh u[Zfenk frnk ;;sk eoi fJZE'A d/
gkfJnk ;h fe Xosh dh j'Ad s/ fJ; soQK dk e'Jh ;zeN tkeJh s'A gfjbK eohp ;Zs ;kb sZe fJj ftnki do tXkT[D Bkb fes/ g{zih g{zih pkzko ftZu bZr fojk ;h. ;zGt
do f;co s'A 0H25 ch;dh d/ ftZu d/ gbkfJB torh jkbs Bk g?dk j' j? fe c/v d/ fJ; edw s'A T[BQK ftZu
d[BhnK d/ ;kjwD/ wzvok fojk j? iK BjhA. ;fEo ;h. j[D ;'uD T[Zs/ pj[s jh ikt/. go S/no pkzkoK dk o[MkB tkg; gos ikD. T[BQK B{z nkgD/ fJZE/
nihp bZrD tkb/ fJ; mfjokU dh dZ;dk j? fe ;ko/ ftek;Shb d/S fJ; iwk e/ oZyD bJh ;kB{z nkgDh
fJ; ;zpzXh ftef;s d/S nkgDhnK dbhbK fdzd/ ;B s/ S[o{nks 2008 d/ ftZsh ;zeN d/ ;w/ Szek s'A g{oh soQK T[Go u[Ze/ jB. noEftt;Ek B{z b? e/ e[ZM m'; ;ze/s
ftek;Shb d/S nkgDhnK. fJBQK d'tK s'A tZyoh nkN' w'pkJhb A j'Jh ;h, jkbKfe ftnki doK B{z d/D/ j'Dr/. fJj Go';k fdtkT[Dk j't/
fJzv;Noh ns/ s/b T[d:'r Bkb i[V/ fEze N?Ae fJj ;kfps ;fEo oZyD iK fJBQK B{z j/mK n;b ftZu wzdh d/ d"o ftZu rk fe ;kvk ftek; fJZe m';
fbnkT[D dk f;bf;bk 2006 s'A jh ftnki do B{z brGr f;co T[Zs/ oZy p[fBnkd T[Zs/ fNeh j?. fJ;d/ bJh
eoB ftZu bZr/ ofjzd/ ;B fe rb'pb tkofwzr fJZe ekrih S/ S[o{ j' frnk ;h. c?vob foiot dh e/ ewi'o nkofEe rshftXhnK ftZu io{oh j? fe ;oeko p[fBnkdh YKu/
o j?. nkgD/-nkgD/ nzefVnK d/ iohJ/ jo e'Jh dZ;Dk ukj[zdk gqw[Zy i?BN :/b dk efjDk j? fe fJj ikB c[eD dh e'fSS ehsh rJh ;h. ns/ j'o y/soK ftZu Bt/A gq'veSB S[o{
cA?;bk ewkJh dhnK ;zGktBktK B{z fJ; Bkb xo/b{ wzr g?dk j'Jh ns/ eo/.
tXkT[D ns/ Bt/A o[irkoK d/ f;oiD o'ih- o[irko d/ w"e/ th g?dk j[zd/ oj/
. go fJ;dk p[ok gfjb{ fJj fojk fe

;h fe T[AM nfijk e'Jh ;zeN j? jh BjhA, ns/ i/eo j't/ th sK Bio feT[A BjhA nkT[Adh nzefVnK ftZu doi soZeh<

fJ;d/ bJh T[j BjhA, e'Jh d{ik fzzw/dko j?.

g?fo; ftZu fJj rZb ;kc j' rJh fe nZr/ dh pfj; ekopB Gkos ftZu nkofEe nzefVnK Bekokswe j' ikD dh Szek j?. phs/ fdBhA ;z:[es okSNo dh
B/ b'eK B{z fJzBk fznkdk gfjbK ed/ ;tkb fJj j? fe i/eo Gkos dk fJZe fog'oN ftZu fejk frnk ;h fe
fBek;h dh wksok ns/ T[;B{z o'eD T[Zs/ jh e/Adfos oj/rh. BjhA T[bMkfJnk ;h. ;oeko tZb'A Gkos nrb/ d' ;kbK ftZu d[BhnK
fJeZm/ nfij/ eJh nzeV/ ikoh ehs/ g/Av{-e;pkJh pkzko pdjkbh MZb dh ;G s'A s/i noEftt;Ek pfDnk
Gkos dh nrtkJh ftZu ftek;Shb d/SK dh fJj rZb wzBh ik oj/ jB, i' fJZe-d{i/ B{z eZNd/ fojk j? ns/ d/S ftZu ;kwkB pDke/ oj/rk ns/ 2016 ftZu fJ;dh
rJh fe ftef;s d/S f;oc B;hjs d/ e/ fBeb BjhA ;ed/, i/ j'J/ bZrd/ jB. pkjo t/uD dh r[zikfJS th xZN j[zdh ftek; do 7H3 ch;dh ns/ 2017
ik ojh j?, sK fco T[d:'rK dk ftZu 7H5 ch;dh oj/rh. e[ZM ;wK
eo T[BQK B{z Xosh dh fuzsk j? sK fJ;B{z pukT[D dk p'M th fit/A, phs/ fdBhA frDsh nkJh T[sgkdB fJzBh s/ih ftZu fe; soQK gfjbK ;oeko B/ th fJjh dkntk
fe nes{po ftZu d/S dk T[d:'fre j?. fe; pkzko ftZu t/uD bJh fJ;B{z ehsk ;h, go ;kvh fJekBwh d/
T[BQK B{z pkeh w[beK s'A fznkdk u[ZeDk j't/rk. T[sgkdB ;{ueKe (nkJh nkJh gh) s/ih fdZsh ik ojh j?. bZSD d[ftXk g{oD pD/ j'J/ jB.
g?fo; ;wM"s/ d/ w[skfpe fJZehthA ;dh bzxD sZe ftSt 9H8 ch;dh tfXnk j?, i' phs/ gzi nkofEe rshftXhnK ftZu s/ih dk
;kbK dh ;G s'A tZX do j?. go j[D/ Gkos ;oeko d/ w[Zy nkofEe fJZe g?wkBk p?AeK tZb'A fdZs/ rJ/
skgwkB B{z T[d:'fre eqKsh s'A gfjbK d/ ;w/A dh s[bBk ftZu phs/ wzrbtko B{z ikoh ftd/S tgko ;bkjeko noftzd ;[pokwDhnw B/ eofinK ftZu tkXk th j?. fJjBK
d/ nzeV/ dZ; oj/ jB fe d/S dk fejk j? fe phs/ nes{po d/ nkJh ;w/A fJ;dh do 10 ;kb d/ j/mb/ gZXo
d' fvroh ;?b;hn; s'A fznkdk T[Zs/ BjhA ikD d/Dk j?. fJj fBo:ks brksko 12t/A wjhB/ nkJh gh dh ftnkfynk eod/ j'J/ d/ eohp j?. ;oeko dk efjDk j? fe
fvfrnk j? ns/ phs/ Btzpo d/ wjhB/ ;kB{z ;ktXkBh tosDh j't/rh, nf;X/ N?e;K dh t;{bh ftZu 36
Nhuk ekB{zBh o{g Bkb bkr{ j'D :'r j't/rk, go e'fSS fJj ftZu fJ; ftZu phs/ ;kb d/ w[ekpb/ feT[Afe fJ; ftZu fdtkbh fJc?eN ch;dh tkXk j'fJnk j?, i' ezgBhnK
ikt/rh fe skgwkB 1H5 fvroh ;?bh;n; s'A finkdk Bk tX 24H43 ch;dh dh froktN doi Skfwb j?. go ;oeko B{z fJjBK d/ uzr/ f;js dk ;ze/s jB. fJ;dk
ehsh rJh j?. ifNbsktK Bkb e'Jh wsbZp BjhA. fJZe ekoB vhib- g?No'b T[Zs/
;e/. jo gzi ;kb T[Zs/ soZeh dh ;whfynk ehsh ikt/rh. T[;B{z sK p; uVQd/ j'J/ nzeV/ ukjhd/ n?e;kfJi ns/ ;kohnK ;/tktK T[Zs/
e[ZM ;wK gfjbK Gkos y/shpkVh jB. ;oft; N?e; dk tXDk th j' ;edk
ekopB fBek;h xNkT[D ftZu ftek;Shb d/SK dh wdd bJh T[sgkdB ftZu f;oc 0H2 ch;dh j?. d{i/ gk;/ gqsZy eo t;{bh pj[s
tkXk fdykfJnk frnk ;h, id'A fe fJj jkbs nkw Gkosh fBt/SeK ewi'o j?. ftZs ;kb d/ nZm wjhBhnK
100 nop vkbo dk jfos e'S pDkT[D dh ekoi :'iBk th phs/ ;kb dk p[ok jkb t/yd/ j'J/ fJ; bJh gq/SkBh g?dk eo ojh j?. pkzko ftZu s?n Nhu/ dk f;oc 46H 26
pDh j?. ftek;Shb d/SK B{z fdZsh ikD tkbh okSh B{z d; ;kb B{z T[Zu/ p/; fJc?eN dk Bshik th s'A T[BQKB{z nfijk e'Jh ;ze/s BjhA fwb ch;dh jh t;{fbnk ik ;fenk j?.
BjhA wzfBnk ;edk. fcbjkb c;bK fojk j? fe nkgDh pus B{z T[j i/eo
pknd tXkT[D T[Zs/ ftuko ehsk ikt/rk, jkbKfe fJ; B{z dk i' jkb j?, T[;B{z t/yd/ j'J/ ftZsh S/no iK fwT{u[nb czv ftZu pbpho
;kb phsD sZe y/shpkVh tkXk do brkT[D sK nkT[D tkb/ ;w/A ftZu
ekB{zBh o{g Bkb bkr{ j'D :'r BjhA pDkfJnk frnk j?. ckfJdk j'Dk bZrGZr s?n j?.

;wM"s/ ftZu pj[s rZbK f;oc nkdoS d/ s"o T[Zs/ Skfwb
ehshnK rJhnK jB ns/ fJj d/SK dh uzrh ;'u T[Zs/ fBoGo
eodhnK jB. w[Sfeb fJjh j? fe gfonktoD ;zw/bBK ftZu
tZvhnK-tZvhnK rZbK j[zdhnK ojhnK jB, tZv/ d/S Gkoh-
Goew tkfJd/ th eod/ oj/ jB, go T[j ed/ g{o/ j[zd/ BjhA fdy/

. d/yDk fJj j? fe nZr/ fJj wkj"b fezBk pdbdk j?. Gkos dh Nq?i/vh fezr B{z gdw ftG{SD

fzzw/dkoh th tZX rJh j?. T[; B{z gfonktoD NhfunK B{z b? e/

nkgDh tuBpZXsk fdykT[Dh j't/rh toBk, ftSt ftZu fJjh Gkos d/ e/Adoh rqfj wzsoh vkB pD/ T[;d/ oZfyne dk-fdbhg jh iKdk j?. fJjBK ebkekoK dh
;[B/jk ikt/rk fe n;h f;oc ipkBh iwQK you eod/ jK. okiBkE f;zx B/ :{;[c yK :kBh e[wko fiZE/ th oj/, gqf;ZX oj/. :{BhnB pDtkT[D ns/ T[BQK d/ jZe
fdbhg e[wko B{z T[BQK d/ xo ik e/ dh bVkJh B{z nZr/ tXkT[D ftZu
w[Sfeb fJj j? fe ;kv/ fpibh xo w[Zy s'o s/ e'fJb/ T[Zs/ gdwftG{SD ;BwkB gqdkB ehsk. f;bto ;eohB T[Zs/ T[BQK d/ T[BQK dh nfjw G{fwek ojh j?. Gkosh
jh nkSfos jB. T[BQK dhnK ekopB fuwBhnK T[Zs/ jh o'fenk 1944 ftZu pkzp/ Nkehi dh fcbw ;kjwD/ T[BQK bJh fznkdk v{zxh Skg T[g wjkdhg ftZu b'eszso d/ nX{o/
ik ;e/, nfijh seBhe ;kB{z bZGDh j't/rh. n?B Nh gh ;h 'itko itkoGkNk' s'A nkgD/ bzp/ e'Jh j'o SZv ikt/, nfijk ed/ gq:'rK d/ ftueko i/eo nZi Gkosh
fcbwh e?ohno dh S[o{nks eoB tkb/ j'fJnk jh BjhA. T[Ai, fdbhg ;kfjp ;wki fJZe SKs, ;fEo ns/ fBg[zB
ns/ d{ihnK tZvhnK T{oik ezgBhnK bJh ftSt pkzko s'A Nq?i/vh fezr fdbhg e[wko dk fcbwh dh Sy;hns dk ikd{ f;B/wk d/ god/ b'ezsKsfoe ftt;Ek dh fw;kb
g{zih i[NkT[Dk n"yk j' ;edk j?. ftd/Sh ftZsh ezgBhnK fJBQK d[BhnK ftZu jh BjhA, nkgD/ fBGkJ/ s'A pkjo th ;G d/ f;o uVQe/ p'bdk pfDnk j'fJnk j? sK fJ;dh fJZe
rJ/ ufosoK Bkb nkikd Gkos dk ;h. tZv/ s'A tZv/ gq'veSB jkT{; th tZvh tiQk w[zpJh fcbw fJzv;Noh j?,
Bkb eoko eoB s'A puDrhnK. ;kB{z ftebfge T{oik ns/ ;wki rVB/ ftZu i' :'rdkB fojk fJj wzB e/ BjhA uZb ;edk ;h fe fi; B/ nkgDhnK ;kohnK ;hwktK
j?, T[;d/ ;kjwD/ e'Jh th ;BwkB xZN T[;dh fcbw B{z fdbhg e[wko dh d/ pkti{d Xow fBogZysk d/ w[Zd/
T[; Bkb i[Vh seBhe d/ ftek; bJh :[ZX;so T[Zs/ ezw j?. ukj/ 'w[rb/ nkiw' ftZu fgSbh wBz{oh fwb jh ikt/rh. T[j jw/Sk T[Zs/ ed/ ;wZM"sk BjhA ehsk. 1947
ghVQh d/ fdZri jho' fgqEthoki eg{o ;feqgN ns/ feodko t/ye/ fcbw d/ s{ckB s'A b? e/ 1984, 1992 ns/
eoBk j't/rk ns/ gfonktoD fuzsk B{z Bhsh-T[;koh s'A b? e/ d/ ;kjwD/ pkrh Sfjikd/ ;bhw dk u[Dd/ ;B. fcbwh d[BhnK ftZu 2002 sZe d/ MNe/ T[;B/ fJ; skes
feodko j't/ iK Sesh ftZu fJZe ewi'o s'A ewi'o spe/ B{z th fJB;kc d/ i'o T[Zs/ MZb bJ/. pkbht[v dk
efonKtfJB sZe dk fjZ;k pDkT[Dk j't/rk. ;kv/ oki B/sktK ghVQh pknd d/ ;[go ;Nko nfwskG fwb/, fJj jw/Sk T[BQK d/ J/izv/ dk fJ;gksh YKuk yVk eoB tkb/ d'-
pZuB d/ poe; pkrh p/N/ d/ fgsk dk, io{oh fjZ;k pfDnk fojk. uko yzGK dh gfjukD eoBh j't/ sK
s'A b? e/ fpT{o'eo/;h sZe B{z fJ;d/ w[skfpe YkbBk xo/b{ w'ou/ iK fco wSkb ftZu pknd dh ghVQh fdbhg e[wko T[BQK ftZu'A fJZe
d/ jho' nfBb eg{o d/ Bkb nZi i/eo S'N/-w'N/ o'b eoB j'Dr/.
T[Zs/ ;G s'A tZvh u[D"sh ;kfps j'D tkbh j?. nkdoStkdh gZsoekoK s'A wkchnk tkbhnK jho'JhBK B{z th uzr/ g?;/ fwb
iKd/ jB sK fJ;dk f;jok ekch jZd nko nko ;fjrb
gzikp NkJhwz ftZu Sg/ fJSfsjkoK bJh fJSfsjko d/D tkb/ y[d sZe fdbhg ;kfjp dhnK e'fSSK B{z
fizw/tko jB ns/ SghnK ouBktK d/ gkso ekbgfBe jB i' nkw fizdrh
d/ ftZu fe;/ Bk fe;/ Bkb fwbd/ i[bd/ j' ;ed/ jB. b/yeK dhnK nkgDhnK
ouBktK T[jBK dh ebgBk s/ nkXkfos jB ns/ b/ye nkgDhnK ouBktK
bJh y[d fizw/tko jB.

21 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

Young and Dyanamic Sapna Kohli and Kuruvita in Action

Patel has more visions to fulfil at Upcoming ODI Series

Sapna Patel was born in New helping people move to Australia. com is a free service for potential While Virat Kohli lights up the field during the upcoming Victoria
Zealand, moved to Australia at The opportunities we have in visa applicants and allows visa Bitter One Day International (ODI) Series between Australian and
the age of 3 and now calls Australia are incredible. My applicants to rate and review India, celebrity chef Peter Kuruvita will be lighting up the taste
Sydney home. After finishing her parents have given me so much registered migration agents so buds of fans through the Field of Flavours food markets at the
HSC from a selective high school, in the last 27 years, including the that others are able to make Perth, Melbourne and Sydney matches in the series.
the Australian-Indian completed two things which I am most more informed decisions.”
a Bachelor of Commerce grateful for: my education and Created with the help of reknowned celebrity chef and official
(Marketing), Bachelor of Laws the opportunity to be living in “My vision is to build Ambassador Peter Kuruvita, Field of Flavours – modelled on late-
at The University of New South Australia. My father worked as a momentum and reputation similar night food markets – will offer fans at the WACA, MCG and SCG a
Wales in 2011. Sapna then went legal consultant and spent 200 to TripAdvisor which is used by unique assortment of authentic multicultural cuisine prepared by
on to complete a Graduate nights each year living in India on people all across the globe to local vendors.
Diploma in Legal Practice at The assignment so I am very grateful research holidays, hotels and
Australian National University and for the sacrifices that my parents other hospitality related options, Cultural music and dance performances from Saffron Groove,
was admitted to the Supreme made to bring me and my brother which has become a reliable Siyer, Rhythm Mania and others will entertain fans as they dine on
Court of New South Wales. up in Australia.” source of information with exotic culinary options. The Cricket will also be broadcast on a big
customer testimonials, reviews screen in the Field of Flavours in Sydney and Melbourne to ensure
During her penultimate year Since a young age, Sapna has and recommendations.” fans don’t miss a ball while enjoying their culinary experience.
of university, Sapna did an always wanted to start, run and
internship in the Mergers & grow a business. “As kids my When asked about the Peter Kuruvita said the markets will offer unique food options
Acquisitions tax team at Ernst brother and I loved going to challenges she has faced as a for fans, beyond the typical food on offer at matches.
& Young. She stayed on at America and helping our uncle Founder and CEO, she is
Ernst & Young during her final out in his businesses.” In July adamant. “It definitely hasn’t “Fans are often quite limited in their food options at major
year of university, working part- 2014, the young entrepreneur been easy. But it’s something sporting events, so to offer something new and increase range of
time, whilst simultaneously left her corporate job to start that’s developing bit by bit choice is really exciting,” Kuruvita said.
teaching at both The University ImmiAdvisor.com. “I was sick of everyday. I mean, Paris wasn’t
of New South Wales and The reading articles in the media built in a day!” She attributes her “We’re really enhancing the food experience that’s on offer to
University of Sydney. where vulnerable visa applicants progress to the team at UNSW cricket fans and providing a dedicated space for people to sit down
were falling into the trap of Innovations. “I’m so grateful to and relax whilst enjoying some delicious food from all over the
“I somehow won the 1st buying into incorrect advice and be surrounded by some seriously world.”
place prize for tax in my final year visa applications. It’s not fair and incredibly talented people who
of uni, so I guess it made sense I wanted to make it fair. I wanted have helped me get this far. I The Field of Flavours will be located inside the WACA on the
to stay on as a tax graduate at to start a business that was can’t thank people like Mary Liu West Bank for the Perth, in Yarra Park outside Gate 3 of the MCG in
EY.” After a few years of creative and challenging but still and Alex Butterworth from Melbourne, and in Centennial Park outside Gate E of the SCG in
working in tax, Sapna realised technical which also benefited UNSW Innovations enough for Sydney. Fans are encouraged to show their support for their team
that it wasn’t where her the community, so I came up their constant support. Without by wearing team colours and #GoGold (for Australia) or #GoBlue
interests lay. Sapna transferred with ImmiAdvisor.com. I’ve their support and guidance I (for India) during the five-match ODI series that begins in Perth on
to Ernst & Young’s Global designed and launched a platform definitely would not have come January 12.
Immigration practice where she (www.immiadvisor.com) that this far.”
worked as a Solicitor and allows visa applicants to connect For full details about the Field Of Flavours, visit
Registered Migration Agent. “I to registered migration agents Sapna’s advice for other www.fieldsofflavours.com.au.
liked the fact that I was with transparency. ImmiAdvisor. young entrepreneurs is “work in
changing people’s lives... I was an industry you are passionate
about, master the skills and then
start a business in that field.”

HERBAL, HAIR & BEAUTY

22 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

fJ; fgnkoh pZuh B{z kiss eod/ fJ; i'V/ B{z d/y s[;hA th g? ikUr/ ;'uK 'u, i' fdZyd/ jB r[Zv/-r[ZvhnK tKr

jh ;V iKd/ jB p[Zb! fe T[BQK B{z nkgDh fzzdrh dk n;b
fjZ;k pDkT[D dh ;'ud/ jB. nfijk jh
o{; (fpT{o') efjzd/ B/ S"Ae dk e'Jh u[ekT[D d/ bJh fsnko ofjzdk j?.
w[Zb BjhA j[zdk. nkgDk S"Ae iK fco ;[gB/ pugB dhnK ;[DhnK ejkDhnK B{z b? e/ e[M o{; dh nB;sf;nk o/;e'; ns/ T[;
B{z g{ok eoB bJh fJB;kB jo ehws eJh b'e fJzB/ fznkdk gq/fos j' iKd/ jB
d/ p[nkJ/cq?Av et/AfNB v/jo B/ ehsk.

nB;sf;nk pugB s'A jh pkoph v"b

dh dhtkBh j?. S[o{nks 'u T[BQK d/ wksk-
fgsk T[BQK B{z pkoph dk jo BtK n?vhSB
fbnk e/ fdzd/ ;B. T[d'A s'A jh

nB;sf;nk y[d B{z pkoph dh soQK

pDkT[D bZrh ofjzdh ;h. T[; B/ nkgDh

b[Ze 'u pkoph B{z jo gy'A ekgh ehsk j?.
fJ;/ soQK T[; dk p[nkJ/cq?Av et/AfNB fJe

;[ftXk ;zgB ns/ n:kS e?o/eNo p?B
dh soQK fdyDk ukj[zdk ;h. T[; B/ e/B

dh soQK eko, w'pkJhb ns/ d{ihnK uhzK
B{z fJeZmk ehsk. d'jK d/ e'b T[BQK d/

g;zdhdk feodkoK dhnK uhzK sK ;B
go T[BQK B{z ;ohoe pBktN d/D 'u eJh
ewhnK ;h. T[BQK d'jK B/ nkgD/ ;oho

'u doiBK ;oiohnK eotkJhnK, fi;
dk e[Zb you 2H1 eo'V o[gJ/ s'A tZX

;h. fcbjkb pkoph ns/ e/B tKr fdZyD

dk ;[gBk sK j[D T[BQK dk g{ok j' u[Zek

j?. jkb jh 'u T[BQK dh ;oioh Bkb i[V/
c'N'z th ;kjwD/ nkJhnK jB. fJ;
s;thoK 'u T[j fpbe[b fJe tZyoh b[Ze
'u fdZy oj/ jB.

S'Nk fijk vZv{ yk frnk ;Zg B{z

BthA fdZbh (fpT{o') fJe wK B{z nkgD/ pZu/ s'A fznkdk fgnkok e'Jh j'o BjhA j' BthA fdZbhº ne;o s[;hA d/fynk j't/rk fe
;edk. nfij/ 'u nkgDh Xh B{z fgnko eoB 's/ id'A fe;/ wK d/ p[Zb ;VD bZr ikD
s'A T[j dZ;' eh eo/< jK ih, n?wk o'fpB;B BK dh wfjbk fizBh tko nkgDh fgnkoh vZv{ B{z ;Zg yk iKdk j? go fJ; tko nfijk BjhA

fijh pZuh B{z u[zwdh j?, T[; dh BwehB uwVh n?wk d/ p[ZbK B{z wzB' ;kV jh fdzdh j?. j'fJnk j? fJ; tko fJe vZv{ ;Zg B{z fBrb frnk.

don;b, n?wk dh Xh po{e B{z c/cfVnK dh ikBb/tk fpwkoh j?, fi; ekoB T[; dh ;'Sb whvhnk 's/ fJe nfijh jh thvhU tkfJob
j'Jh j?, fi; 'u s[;hA d/y ;ed/ j' fe ed/ fSekoh
uwVh BwehB j' iKdh j?. y[d th fSeko pD iKdk j?. fJ; dhnK s;thoK
th ;kjwD/ nkJhnK jB. fJBQK s;thoK 'u s[;hA
4 ;kbK dh fJj pZuh gfjbK jh 51 jcs/ j;gskb 'u fpsk u[Zeh j? s/ fdB 'u d/y ;ed/ j' fe ;Zg th e'Jh S'Nk ;Zg BjhA ;h ;r'A
30 tZy-tZy dtkJhnK 's/ fzzdk ofjzdh j?. n?wk bJh fuzsk T[d'A tZX iKdh j?, id'A
po{e B{z g;hBk nkT[Adk j? s/ T[; dk ;oho row j'D bZr g?Adk j?. fJ; bJh n?wk B{z fJj 3 c[ZN bzpk ;Zg ;h. id'A vZv{ B/ ;Zg B{z ykDk

T[; d/ ykD/ 'u j'o Bwe gkT[Dk g?Adk j?. jkbKfe, T[j po{e dh fJ; fpwkoh B{z T[; S[o{ ehsk sK ;Zg B/ ikB pukT[D dh Gog{o e'fSS
dhnK y/vK 'u o[ektN BjhA pDB fdzdh. T[j fiwBk;fNe th eodh j?, ;thfwzr 'u ehsh go T[j pZu Bk ;fenk. fJ; Bkb fJe rZb
th o{uh oZydh j? s/ Bo;oh dh ebk; 'u th iKdh j?. vkeNoK w[skpe, T[; d/ ;oho
'u ;kXkoD ftnesh d/ w[ekpb/ 60 ch;dh fznkdk Bwe j?. j'o ;kps j[zdh j? fe eJh tko fSekoh y[d jh
fSeko pD iKd/ jB.

BSK FABRICATION

Glenwood Medical Centre

23 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

CRICKET FIELDS OF FLAVOURS

24 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

HAVELI HARRIS PARK

2 5 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

FLIGHT HAUS

26 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

id'A fwjBseS pz[or d/ xo eko d/D gj[zu frnk nBikD i'Vk g[bkV 'u 141 fdB fpskT[D s'A pknd

;[oZfyns tkg; gos/ :ksoh

bzvB (fpT{o') nZi-eZbQ b'e fiZE/ nkgD/ xo d/ pz[orK B{z BjhA g[ZSd/ T[ZE/
fJ; i'V/ B/ nBikD pz[or dh M'bh y[ShnK Bkb Go fdZsh. ;hB w/fob ns/ T[; dh
gsBh v/ohfbB B/ fJe fdB ;Ve 's/ s[o/ iKd/ pz[or okpoN c'ov B{z d/fynk sK
fJ; fwjBseS pz[or B{z d/y e/ T[BQK dk fdb g;hz frnk s/ d't/A gsh-gsBh
c'ov d/ xo T[; B{z eko frcN eoB bJh ub/ rJ/. fJ; i'V/ d/ wB ftu okpoN B{z
eko d/D dk ftuko T[; ;w/A nkfJnk id'A T[BQK B/ bzph d{oh s?n eoe/ T[; B{z g?db
xo iKd/ d/fynk. w/fob B/ dZf;nk fe bkb pZsh d/ f;rBb 's/ fJe fdB okpoN
T[BQK dh eko e'b'A bzfxnk. T[j fdBGo dh fwjBs s'A pknd ekch EZfenk j'fJnk
bZr fojk ;h. T[; d/ jZE ftu bzu pke; ;h. T[; B{z d/y i'V/ B{z fynkb nkfJnk fe
feT[A Bk eko d/ e/ T[; dh wdd ehsh ikt/. fi; s'A pknd fJe fdB T[BQK B/
nfijk jh ehsk. c'ov fJe ;e{b ftu e/no N/eo dk ezw eodk ;h. nBikD
pz[or gqsh i'V/ dh SoXk ns/ GktBktK d/y e/ jo e'Jh T[BQK B{z ;bkw eo fojk j?.

vkeNoK dk ewkb, wK d/ g/N 'u gb oj/ pZu/ B{z fdZsh BthA fzzdrh

e'uh (fpT{o') e/ob 'u gfjbh tko ANoheb;) dh szrh B{z mhe eoB bJh ehsk tkfSzrNB (fpT{o') nzsookSNoh Bk;k d/ e/b fbzvrq/B, oShnB n?e;g'vhSB-45 B/ Bk;k g[bkV :ksoh
vkeNoK dh fJe Nhw B/ 29 jcfsnK d/ g[bkV ;N/SB (nkJhH n?Z;H n?Z;H) s'A c?vob ;g/; J/iz;h d/ Ub/r e'B'B/Ae' s/ ;ekN e/bh s/ ok;e'wk; fwykJhb
j?. fJ; gqshfefonk B{z 'J/UfNqe fszB w?ApoK dk fJe ukbe db
Go{D d/ fdb dk nkgq/SB ehsk j?. tbt[b'gbk;Nh' fejk iKdk j?. fJ; B{z ikgkB J/no';g/; n?e;gb'o/SB J/iz;h e'oBhJ/Ae' Bkb fJe ;kb dh w[fjzw g{oh
vkeNoK B/ fJj nkgq/SB wK d/ g/N 'u nzfwqsk fJz;NhfuT{N nkc w?vheb ezkfe;skB 'u ;[oZfyns T[so u[Zek d/ fewhnk :{Jh S[Zeotko B{z nkgD/ ;':{i
gb oj/ pZu/ d/ fdb d/ fBb: (u/Apo$t/ j?. fJ; db d/ d' w?ApoK B/ 141 s/ fJe g[bkV :kB d/ zohJ/ Xosh 's/ gj[zu/. eo bJh j?.
;kfJz;z n?Av fo;ou ;?ANo d/ vkeNoK B/ g[bkV 'u ofjD d"okB ukbe db d/
nzikw fdZsk j?. B/ 533 fdBK d/ fwSB s'A pknd Xosh w?ApoK B/ G"fse, i?fte s/ w'bhe{bo y/ n?e;g'vhSB-46 jkb/ th g[bkV
's/ ;[oZfyns tkg;h ehsh j?. nwoheh ;N/SB dk ;zukbB eo fojk j?. fJ; d/
29 jcfsnK dk fJj Go{D 'J/UfNqe ;g/; J/iz;h Bk;k B/ fJj ikDekoh fdZsh so 'u BthA N?eBkb'ih d/ gqdoSB bJh ewKvo ;ekN e/bh jB, T[BQK Bkb
f;NB'f;;' Bkb ghVs ;h, fi; ekoB Xosh dh y'i 'u fjZ;k fbnk.
fdb dh wjkXwDh tkbt ekch szr j' j?. ok;e'wk; s/ ;or/Jh t'be't th jkb/

iKdh j?, fi; ekoB pZu/ d/ t/ANoheb; ;N/SB 'u jB. j[D fszB Bt/A w?Apo T[BQK
Bkb i[V rJ/ jB.
(fBb:) 'u y{B dk tjkn nkw o{g Bkb
BjhA j' gkT[Adk j?. nkgq/SB s'A pknd wK
ns/ Go{D dh jkbs nkw dZ;h ik ojh

j?.

nkJhH n?Z;H dk gq'gr?Avk L o'w 'u j't/rh

nkyoh bVkJh, w;hjh pDBr/ r[bkw

AUSTRALIA DAY

prdkd(fpT{o') nZstkdh ;zrmB nkJhHn?Z;HnkJhHn?Z;H B/ BtK gq'gr?Avk thvhU ikoh ehsk j?. thvhU

'u fJ; ;zrmB B/ t?;NoB 'i/jkdhnK' fybkc o'w 'u j'D tkbh 'nkyoh izr' B{z b? e/ nkgDk gZy
fdykfJnk j?. thvhU 'u nZstkdhnK B/ o'w B{z epz/ 'u b? e/ w;hjh n"osK B{z nkgDk r[bkw pDkT[D dh
Xweh fdZsh j?. nkJhHn?Z;H tZb'A ikoh 31 ;?fezv d/ fJ; thvhU 'u 'whfNzr :{ JhN dkfpe' BK d/ NkJhNb
'u nkJhHn?Z;HnkJhHn?Z;H d/ N?AeK B{z o'w d/ nykV/ tZb tXd/ j'J/ fdykfJnk frnk j?. fJ; s'A fJbktk
nZstkdhnK B/ c[N/i 'u t?NheB f;Nh d/ ;/AN ghNo; p/f;bek (fJNbh dk wSj{o Xkofwe uou) th
fdykfJnk j?. nkJhHn?Z;H d/ nZstkdh pysopzd rZvhnK 'u J/He/H-47 ;w/s eJh nfs-nkX[fBe jZfEnkoK
Bkb b?Z; fdykJh d/ oj/ jB. nZstkdh fJ; thvhU 'u nkswxksh fwSB B{z nzzkw d/D s'A gfjbK fJe-
d{i/ d/ rb/ fwbd/ Bzo nk oj/ jB.

;zrmB nB[;ko, 'dkfpe nkowh' o'w B{z spkj eoB s'A pknd ;ko/ eo"; spkj eod/ j'J/ w;hjh n"osK
B{z nkgDk r[bkw pDkT[Dr/. wzfBnk ik fojk j? fe nkJhHn?Z;HnkJhHn?Z;H B/ fJNbh d/ ;Nke c[N/i dh

wdd Bkb fJ; B{z fJoke 'u fcbwkfJnk j?.

27 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

Gkosh w[zv/ d/ f;o ;fink 'fw;No tobv' dk uhB B/ Gkos ns/ nwohek B{z fdZsh fusktBh

ski, 'wjkGkos' s'A j'fJnk ;h fjZN, tkb/ jB. T[BQK B/ fJj rZb J/Shnk
gqSKs (fjzd gqSKs) w[Zd/ 's/ Gkos ns/
BthA fdZbh (fpT{o') uhB B/ Gkos soh ;[oZfynk bJh uzrk BjhA j't/rk. tZvhnK skesK ftueko rZbpks 's/
nk:'fis v/eZB j/obv d/ fJZe gq'rokw
ns/ nwohek B{z fusktBh fdZsh j?. T[;B/ Gkos 'u uhB d/ okid{s bh :{u/Ar B/
SBhtko B{z fJSkfonK 'u nwohek ns/ 'u ejh. jkbKfe, Gkigk d/ B/sk okw
'y/so s'A pkjo' d/ d/SK B{z fusktBh fdZsh Gkos B{z ;zd/S fdzd/ j'J/ fejk fe T[jBK wkXt B/ uhB d/ okid{s dh fJ;
j? fe T[j dZyDh uhB ;kro d/ w[Zd/ 's/ d/SK B{z fJBQK w[ZfdnK 's/ dyb nzdkih
dyb nzdkih Bk eoB. Bkb jh T[;B/ BjhA eoBh ukjhdh, i' fe y/so s'A pkjo fusktBh dk ;ys fto'X ehsk. T[BQK

fejk j? fe nfijk 'Sesh gqdoSB' y/ B/ fejk fe fi; soQK uhB B/ fJ; ;dh

'u tgkfoe noE-ftt;Ek B{z nZr/
tXkfJnk j?, T[;/ soQK T[; B{z y/so 'u
SKsh B{z tXkT[Dk ukjhdk j?.

T[ZE/ jh uhB d/ okid{s B/ ;gkoNbh

dhg ;w{j 's/ th uhB B/ dkntk
d[jokfJnk. fJj dhg ;w{j dZyDh uhB

;kro 'u fttkd dk w[Zy e/Ado j?. T[BQK
fejk fe d{i/ ftSt :[ZX s'A pknd dhg
;w{j B{z ikgkB s'A fco gqkgs eo fbnk

frnk ;h ns/ 1970 sZe fJ; 's/ e'Jh
dknt/dko BjhA ;h. bh B/ fejk fe uhB

rZbpks bJh fsnko j? ns/ T[; B/

nk;hnkB d/SK d/ 'dZyDh uhB ;kro'
ftu fttkjo d/ n?bkB 's/ gfjbK jh
d;sys eo u[Zek j?, fi; 'u SKsh
g{oB jZb bJh SosK oZyhnK rJhnK
jB.

Sokp gh e/ fpgkSk B/ j'Nb 'u ehsh rzdh joes, p[nkJ/co?Av B/ gkJh MkV

p?Aeke(fpT{o') Gkosh w[zv/ mke[o nB{g f;zx B/ EkJhb?Av ftu uZb ojh tobv w[zpJh (fpT{o') pkbht[Zv ndkekok fpgkSk p;[ j[D/ fij/ nkgD/ p[nkJ/
co?Av eoD f;zx ro'to Bkb fvBo bJh rJh go T[E/ Sokp gh e/ nkgD/
p"vh fpbfvzr u?AghnBfSg fiZs bJh j?. nB{g f;zx B/ fJ; u?AghnBfSg ftu r'bv j'S r[nk p?mh.
w?vb fiZs e/ g{o/ Gkos dk wkD tXk fdZsk s/ fto'XhnK B{z fuZs eoe/ 'fw;No
tobv' dk ski fiZfsnk j?. Gkos dk wkD tXkT[D tkbk p"vh fpbvo gkfJbN fJe t?Zp;kJhN dh ypo nB[;ko fpgkSk ns/ eoD nkgD/ d';s
ofj u[Zek j? ns/ 'wjkGkos' ftu fXqsokSNo dk feodko fBGkn e/ ;[oyhnK ftu wSj{o fvzkJhBo o"eh n?Z;H Bkb fvBo 's/ rJ/ ;B, fiE/ fpgkSk B/
nkfJnk ;h. wjkGkos ftu nB{g tZb'A fBGkJ/ T[; d/ fXqsokSNo d/ feodko s'A jo t'vek ghD dk c?;bk ehsk go ghD s'A pknd T[; B/ nkgD/ d';sK B{z
e'Jh T[; dk c?B j' frnk ;h. nB{g eJh p"vh fpbfvzr w[ekpb/ fiZs u[Zfenk j?.
Sofwzd/ eo fdZsk. T[; B{z fJzBh uVQ rJh fe fJ; rZb dh :kd jh Bk ojh
jkb jh ftu T[; B/ fw;No J/Shnk w[ekpb/ ftu fjZ;k fbnk ;h s/ shi/ Bzpo 's/ fe T[j fJe iBse EK 's/ j?. T[; B/ T[Zuh-T[Zuh rZbK eoBhnK S[o{ eo
fojk ;h. wB'jo J/u s'A pknd nB{g d{ik nfijk Gkosh j?, fi; B/ fJ; soQK dk fdZshnK.

fyskp jk;b ehsk j?. wB'jo J/u B/ 1952 ftu fw;No :{Bhto; fyskp fiZs/ e/ fJ; ekoB nkb/-d[nkb/ p?m/ b'e T[; B{z d/yD bZr/. eoD ns/ o"eh

g{o/ Gkos dk wkD tXkfJnk ;h. B/ T[; B{z SKs eoB dh e'fSS ehsh go T[j Bk Nbh. T[; B{z Bk wzBfdnK
d/y e/ eoD f;zx ro'to B/ T[; B{z fMVe fdZsk. T[; B/ fpgkSk B{z ;jh
nB{g B/ NftZNo 's/ nkgDh y[Sh ;KMh eod/ j'J/ fbfynkº 'fJzvhnk w?A s[jkv/ Yzr Bkb rZb eoB bJh fejk go T[; dk rbs tshok d/y e/ eoD B/
bJh r'bv w?vb fbnk fojk jK'.
T[; B{z T[E'A fbikD 'u jh GbkJh ;wMh.

VIGIL TRAINING

28 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

d't/A g?o BjhA jB fco th fbyh sedho, fJzM ehsk ;[gfBnK B{z g{ok fJ; BzBQ/ pZu/ B{z j? nihp phwkoh,
BZe tkbh irQk gb foj? fdwkr
eoB dh fjzws ftobk jh eodk j?. ;kvh BjhA eo ;edh go T[; d/ ;[gfBnK B{z
BthA fdZbh (fpT{o') fzzdrh 'u e[M
tZyok eoB dk izpk e'Jh-e'Jh jh fzzdrh 'u nB/ek eJh T[sko-uVQkn yzG fdZs/ T[; dh G?D B/. G?D d/ efjD
oZydk j?. izpk j? sK ;G e[M j?. ;[gB/ nkT[Ad/ jB, i' fe ;kB{z fzzdrh B{z fiT{D
sK jo e'Jh t/ydk j? go fJ; B{z g{ok dk ;pe fdzd/ jB. e[M nfijh jh j?, 's/ T[; B/ N?b/AN S'n 'fJzvhnkz p?;N f;B/
;Nko' dh y'i ftu nkvhSB fdZsk. T[;
fJj bVeh. d/S dh T[ZGodh tQhbu/no dh y[S dk T[; ;w/A e'Jh fNekDk Bk
;Nko rhs 's/ s[jkB{z th wkD j't/rk. fojk, id'A T[j S'n bJh u[Dh rJh ns/
fpBK g?oK d/ vK; eoB tkbh rhs B{z g{o/ d/S 'u ;[oyhnK 'u SK rJh.

j[D pkbht[Zv ftu nkgDk ;[gBk g{ok j[D rhsk :{-fNT{p ns/ c/;p[Ze

eoB dk w"ek fwb fojk j?. fJzihBhnfozr torh ;'Sb ;kJhN; 's/ ekch ;orow
j?. T[; d/ c/;p[Ze nekT{AN B{z ;kY/ fszB
dh gVQkJh eoB thb rhs dh fzzdrh th
fe;/ fcbw dh ejkDh s'A xZN BjhA j?. wjhfBnK ftu jh seohpB 13 bZy b'eK

rhs nfij/ b'eK bJh gq/oDk j?, i' fe B/ bkJhe ehsk j?. T[j n"osK d/ w[ZZfdnK

;ohoe n;woEk ekoB fBokS jB. 's/ fJe thvhU pDk ojh j?. rhs 'fd
don;b rhs id'A 10 ;kb dh ;h nkoc/B/i gqki?eN' BK d/ n?BH ihH UH B{z
th ubkT[Adh j?, i' fe nBkE p/;jkok
sK fJe jkd;/ ftu T[j nkgD/ g?o r[nk
dh wdd eodk j?. rhs dZ;dh j? fe
p?mh. id'A T[; dh nZy y[Zbh sK T[; B/
j[D T[; B/ nkgDh n?efNzr dhnK e[M
y[d B{z j;gskb 'u d/fynk. T[; B{z gsk
bZrk fe j[D T[j fzzdrh Go yVQh BjhA thvhU pDkT[D/ S[o{ eo fdZs/ jB, fi;
j' ;edh ;h. T[; B{z betk wko frnk B{z T[j w[zpJh ik e/ tZv/ vkfJo?eNoK Bkb

;h. rhs efjzdh j? fe T[; ;w/A sK T[j S/no eo/rh sK fe T[; B{z ;eqhB 's/
nkT[D dk ;[gBk ibd g{ok j' ;e/.
sDkn ftu ubh rJh. rhs B{z bZrdk

;h fe T[j tQhbu/no 's/ p?m e/ n?efNzr

nzjo p'b/, BjhA ehsk shik ftnkjHHHypo SkgD s'A gfjbK eo bt' iKu

BthA fdZbh- e[M ypoK w[skpe foSfsnK dh ypo gfjbh tko T[d'A g?fo; 'u S[ZNh wBkT[Ad/ j'J/ fJZe s;tho bzvB(fpT{o') fpqN/B d/ t/b; 'u iBw/ fJe pZu/ B{z 'ohnb fgB'ehU' wzfBnk ik
iBse j'Jh, id'A 2013 'u T[BQK dh tkfJob j' rJh ;h. jkbKfe T[; t/b/ fojk j?. fJj pZuk fJe d[obZG phwkoh 'fJB;'ckb';/b' Bkb ghVs j?, fi; 'u
;kpek Gkosh feqeNo ns/ eKro; d/ fdwkr dk fjZ;k y'gVh B{z s'V e/ pkjo ftef;s j'Dk S[o{ j' iKdk j?. 21 wjhB/ d/
S?BB B/ nzjo B{z f;oc nkgDk d';s fJ; pZu/ dk BK Ubh fNqzkJhb j?. phwkoh dh tiQk eoe/ pZu/ d/ fdwkr dk ftek;
;z;d w?Apo ofj u[Ze/ w[jzwd nzjo{dhB dZf;nk ;h.nzjo fgSb/ SBhtko B{z BZe e'b'A j' fojk j?. pZu/ dh wK n?wh g'b efjzdh j? fe Ubh dh phwkoh B{z mhe eoB
B/ efEs o{g Bkb S?BB w?oh d/ Bkb nkgD/ vokJhto ikB w[jzwd dh w"s s'A
shik ftnkj eo fbnk j?. whvhnk ypoK bJh eJh dod Go/ nkgq/SBK 'u'A bzxDk g? fojk j?. vkeNoK B/ ekch jZd se
pknd id'A T[; d/ gfotko Bkb d[Zy ;cbsk jk;b eo bJh j? s/ T[BQK B{z T[whd j? fe ;wK ofjzfdnK fJ; phwkoh 's/ g{oh
w[skpe nzjo{dhB ;zrhsk fpibkBh soQK Bkb ekp{ gk fbnk ikt/rk.
Bkb sbke d/ pknd S?BB d/ Bkb ofj ;KMk eoB bJh T[Zso gqd/S d/ Skwbh
oj/ ;B. id'Afe Gkosh feqeN Nhw d/ rJ/ ;B sK T[; t/b/ nzjo B/ S?BB B{z Ubh dh fJ; phwkoh dk gsk T[; dh wK B{z 20 jcfsnK dh gq?rB?A;h d"okB bZrk
nkgDh gsBh d/ o{g 'u dZf;nk ;h. ;h. vkeNoK B/ ;e?B 'u dZf;nk ;h fe pZu/ d/ fujo/ 's/ fJe nihp fijk fBSkB
;kpek egskB w[jzwd nzjo{dhB B/ ftef;s j' fojk j?. Ubh dh wK dk efjDk j? fe id'A Ubh d/ iBw s'A pknd T[; B{z
n?stko B{z fJBQK ypoK B{z ykoi ehsk nwohek dh S?BB fJ;bkfwe fbpk;
'u ;h ns/ f;o 's/ fjikp gfjfBnk jZEK 'u cfVnk sK i' T[; B/ d/fynk, T[; Bkb T[j j?okB ofj rJh. T[j pj[s S'Nk
j?, fi; 'u fejk ik fojk ;h fe T[BQK B/ ;h.nzjo ns/ S?BB d[nk eoB bJh th ;h go T[; d/ BZe 's/ fJe r/Ad tork T[Gko ;h, i' fe ;w/A d/ Bkb-Bkb tZXdk
ftnkj eo fbnk j?. fJeZm/ p?m/ j'J/ ;B. nijo dk gfjbk frnk. vkeNoK B/ Btzpo 2014 B{z T[; dh ;oioh eoe/ BZe pDkfJnk s/ fdwkr d/
T[; fjZ;/ B{z y'gVh 'u fcZN ehsk.
nzjo{dhB B/ NthN ehsk fe w/o/ fBekj j?dokpkd dh B"ohB Bkb j'fJnk
shi/ ftnkj eoB dhnK ypoK rbs
;h. fJ; s'A pknd 1996 'u nijo dh
ns/ M{mhnK jB. feogk eoe/ ypo fzzdrh 'u ;zrhsk fpibkBh nkJh ns/
2010 'u T[BQK dk sbke j' frnk ;h.
gqekfSs iK gq;kos eoB s'A gfjbK T[;
dh iKu eo bt'. S?BB Bkb T[BQK d/

MORTGAGE, MARUTI

F&G

29 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

KAPLAN HOMES

30 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

S'Nh fijh ;"c d/ tZv/ ckfJd/ Gko xNkT[D bJh ckfJd/wzd j?

nwo{d, j'o th jB eJh ckfJd/

ne;o o?;N'o?AN ftZu ykD/ d/ pknd s[jkv/ ;kjwD/ w{zj B{z cq?S eoB bJh ;"c ;odhnK d/ w";w ftZu nwo{d j[zdh j?. eZu/ nwo{d ftZu e/bk, ;/p, nwo{d dhnK gZshnK ftZu n?ANh
oZyh iKdh j?. go wz{j dh pdp{ d{o eoB d/ fJbktk th ;"c d/ eJh ckfJd/ j[zd/ jB. pkzko ftZu y{p fwbdk j?. n;h ;zrsok ns/ nzr{o tor/ d{i/ cbK d/ fJzcbw/Noh ns/ n?ANh p?eNhohnb
;"c ftZu nkfJoB, e?bShnw, g'NkShnw, w?ArBhi, fize ns/ w?rBhShnw tor/ ;kfonK B/ bkb o;hb/ nwo{d b{D ns/ w[ekpb/ ekch xZN S{ro j[zdh j?. etkfbNh j[zdh j? i' dzdK dk fJzc?eSB
sZs/ j[zd/ jB. fJ; Bkb ;kv/ ;oho B{z eJh ckfJd/ j[zd/ jB. ukN w;kbk gk e/ ykX/ j'Dr/. nwo{d d{o eoB ns/ ehV/ wkoB ftZu ekch
d/ i?w ns/ i?bh dk b[sc th fbnk fJzwT[fBNh p{;No ckfJd/wzd jB. nwo{d dhnK gZshnK
;kj dh pdp{ d{o eo' j't/rk. go eh s[;h ikDd/ j' fJj nwo{d ftNkfwB ;h dk ;G s'A uzrk dzd dod d/ fJbki dhnK tXhnk xo/
;"c w{zj B{z c?qS eoB dk ezw eodh j?. fJ; ftZu eJh soQK d/ y[Sp{dko s/b j[zd/ nwo{d s[jkvh szdo[;sh ns/ ;[zdosk ;'qs j?. nwo{d ftZu ;zrso/ s'A uko b{ dtkJhnK jB. fJ; dhnK gZshnK
jB, i' w{zj s'A pdp{ B{z d{o eod/ jB. n?ANh -p?eNhohnb ns/ n?ANh fJzcbk - bJh th pj[s ckfJd/wzd cb j?. r[Dk fznkdk ftNkfwB ;h j[zdk j?, i' d/ o; Bkb dzd ns/ dkV dh wkfbS
w/Noh r[DK d/ fJbktk fJj ;kj dh pdp{ ns/ w;{fVnK B{z ;Ekfgs eoB tkb/ s[jkvh fpwkoh-o'eD tkbh ;woZEk eoB Bkb ekch ckfJdk j[zdk j?.
iow; B{z BSN eodh j?. vkJhfpNhi s'A pukT[Adk j? :kBh fJzwT[fBNh gkto tXkT[Adk j?.
nwo{d ftZu fou ckJhpo ezN/AN Bkb jh ekwB fJzc?eSz; j'o fpwkohnK fdwkr bJh ckfJd/wzd
nBhwhnk s'A pukT[Adh j? ns/ b' rbkfJ;/fwe fJzv?e; j[zdk j? s'A pukT[Adk j?. nwo{d ftZu ftNkfwB (B)3 ns/
;"c ftZu nkfJoB, ekgo ns/ fj;fNvkJhB Gog{o wksok ftZu gkJ/ iKd/ jB. i' vkJhfpNhi s'A pukT[Adk j?. b' epi d{o eodk j? (B)6 j[zdk j?, fi;d/ ekoB fdwkr ftZu
fJ; Bkb ;oho ftZu bkb oes eD ( o?v pbv ;?b ) mhe soQK Bkb pD ;ed/ rbkJh;/fwe fJzv?e; nukBe S{ro nwo{d d{i/ cbK d/ w[ekpb/ pbZv ;oe[b/SB pdbkn j[zdk j?. fJ;
jB. ;"c Bkb ;oho ftZu nkfJoB dh wksok tXD bZrdh j?. fJ; Bkb jhw'rb'fpB ;zs[bB tXD s'A o'edk j?, T[E/ jh vkJhNoh ckJhpo dk fJZe tXhnk ;q's Bkb :kd dkSs tZXdh j? ns/ Bot;
th tXdk j?. jo o'i ;"c ykDk roGtsh n"osK bJh ftS/S o{g Bkb ckfJd/wzd j[zdk ckJhpo d/ ekoB S{ro uzrh soQK o/r{b/ j?. fJj s[jkvh o'ikBk ckJhpo io{osK fob?e; j[zdhnK jB.
j? feT[Afe fJj T[BQK B{z nBhwhnk s'A pukT[Adh j?. N j[zdh ofjzdh j?. dk 12 ch;dh g{ok eodk j?. fJjh ekoB nZyK dh o'SBh tXkT[Adk j?
e?A;o ftZu th fwbdh j? okjs! Gko xZN eoB ftZu ckfJd/wzd j? fe s[jkv/ gkuB szso bJh fJj fe;/ nwo{d ftZu ftNkfwB (J/) j[zdk j?
;"c w?ArBhi d/ uzr/ ;o'sK ftZu'A fJZe j?. ;oho id'A fJ; fwBob dk fJ;s/wkb nwo{d gq'NhB, ftNkfwB ns/ nu{e dtkJh s'A xZN BjhA j?. nwo{d fi;d/ ekoB fJj nZyK dh o'SBh bJh
eodk j?, T[d'A fJZe SeshSkbh n?ANh- nke;hv?AN n?BikfJw ;[go nke;kJhv ckJhpo fJBN?e Bkb ;wM"sk ehs/ d/ phi tXhnk i[bkp dk ezw eod/ p{;No dk ezw eodk j?. nwo{d ykD
fv;zfwT{N/; g?dk j[zdk j?. fJj e?A;o dh ;zGktBk B{z xZN eodk j?. ;"c uZpD Bkb fpBK s[jkvk w/Nkpkfbiw tXkT[Adk j? jB ns/ fJBQK Bkb nzsVhnK dh Bkb Bk f;oc nZyK dh o"SBh fpjso
uwVh, fYZv ns/ pq?;N e?A;o dh ;zGktBk e[ZM jZd sZe xZN j[zdh j?. ns/ Gko xNkT[D ftZu wdd eodk ;ckJh j' iKdh j?. j[zdh j?, pbfe fJj nZyK ftZu j'D
j?. nwo{d ykD d/ pknd fYZv th Go dzd dod d{o eodhnK jB tkbh w'shnk fpzd ns/ w;e[bo fvezi/
ph gh B{z th eodh j? ekp{ iKdk j? ns/ e?boh fJBN/e th xZN nwo{d dhnK gZshnK SB torhnK fpwkohnK s'A th pukT[Adk
wkfjoK d/ nB[;ko ;"c ftZu BkJhNokfJv ns/ BkfJNo/N ekch wksok ftZu j?.
gkJ/ iKd/ jB. fJj d't/A BthnK oes e'fSektK d/ pDB ftZu ;jkfJsk eod/ jB. tkfJob B{z d{o eodk j?
fJj bko ftZu BkfJNokfJv dh wksok B{z tXke/ B?u{ob sohe/ Bkb ph gh B{z d{i/ cbK dh s[bBk ftZu nwo{d
fB:zsfos eodh j?. ;"c ftZu g'NkShnw dh T[Zu wksok e'fSek bJh io{oh sZsK ftZu ekch wksok ftZu ftNkfwB ;h
ftZu'A fJZe j?. ns/ nkfJoB j[zdk j?. fJj d't/A tkfJob
fJzc?eSB s'A pukT[Ad/ jB. eZu/ nwo{d
pdjiwh mhe eodh j? dk o; iK fco nwo{d dhnK gZshnK
pdjiwh ns/ epi torhnK fpwkohnK ftZu th ;"c pj[s ckfJd/wzd j?. fit/ dk ekVQk c/cfVnK ftZu w"i{d pbrw
A jh s[;h ;"c B{z uZpDk S[o{ eod/ j', fJ; ftZu w"i{d sZs gkuD fefonk dk ezw B{z pkjo eZYdk j?.
eoBk S[o{ eo fdzd/ jB. Bkb jh fJ; ftZu w"i{d ckJhpo epi dh ;wZf;nk B{z d{o n?boih d{o eo'
eodk j?. nwo{d dhnK gZshnK dk o; fe;/
th soQK dh n?boih d{o eo ;edk j?,
w;{fVnK B{z nkT[D s'A o'e/ fJ; ftZu n?boih nto'Xe r[D gkJ/
n?ANh p?eNhohnb ns/ n?ANhnke;hv?AN r[DK d/ ekoB fJj uwVh bJh pj[s iKd/ jB.
ckfJd/wzd j[zdk j?. fJ;d/ phi s'A pDkfJnk j'fJnk b/g brkT[D Bkb w;{V/ mhe j' tkbK B{z pDkt/ wip{s
iKd/ jB. Bkb jh ;feB N'Av, szdo[;s j[zdh j?. w;{fVnK ftZu fJBc?eSB j? sK ;"c nwo{d ns/ T[;dhnK gZshnK dk
d/ e[ZM dkfDnK B{z gkDh ftZu gk e/ T[pkb bU ns/ T[; ekV/ Bkb roko/ eo'. fJ; o; tkbK B{z wip{s pDkT[D ftZu
ekV/ Bkb brksko roko/ eoB Bkb ;kj dh pdp{ d{o j[zdh j?. ;jkfJe j[zd/ jB. fJ; Bkb uwVh th
szdo[;s ofjzdh j?.
fpT{o'
fpT{o'
vkJhfpNhi B{z ekp{ eoBk j't/ sK

Sfjs{s dhnK gZshnK ykU

j[D roGXkoB j'D s'A o'e/rk

ezNok;?gfNt fJzi?eSB

B{z fBebD s'A o'edk j? ns/ fJ; soQK

roGnt;Ek dh B"ps BjhA nkT[D

fdzdk. fJ; d/ gqhyD ekw:kp j' rJ/

jB. wzfBnk ik fojk j? fe fJ;

ezNok;?gfNt B{z c?fwbh gbkfBzr

gq'rokw ftZu Skfwb eoB bJh S/sh
jh ;oeko dh wBz{oh fwb ;edh j?.

Sfjs{s dk gq:'r finkdkso f;be pDkT[D bJh j[zdk j?, go fJ;d/ w?vheb ;{soK dk efjDk j? fe fJ;
r[D vkJhfpNhi d/ wohiK bJh ekch ckfJd/wzd jB. Sfjs{s ftZu eJh soQK r[D
j[zd/ jB. fJ; dhnK gZshnK ykD Bkb y{B ftZu r[b{e'i dh wksok xZN j[zdh j?. fJzi?eSB B{z c?fwbh gbkfBzr gq'rokw

vkeNoK B/ dZf;nk fe Sfjs{s dhnK gZshnK ftZu vh n?B i/ Bkwe sZs ftZu Skfwb eoB T[Zs/ ekch bzp/ ;w/A
gkfJnk iKdk j?, i' nzsVh ftZu pDB tkb/ nbck r[b{e';kJhv/i n?BikJhw Bkb
s'A ftuko uZb fojk ;h, go fJ;d/
fwbe/ fJZe pKv pDkT[Adk j?. fJj pKv y{B ftZu S{ro dh wksok B{z fB:zsfos
eodk j?. fJ;d/ fJbktk vh n?B i/ r[b{e'i B{z th fB:zsfos eodk j?. nfij/ ftZu ;[Gkfte ;kJhv fJc?eN; ns/ fJ;

Sfjs{s dhnK gZshnK dk ;/tB fJ; bJh th ekch bkGdkfJe j?, feT[Afe 47 T[Zs/ j'D tkb/ you B{z t/yd/ j'J/ e'Jh
ch;dh ck;fNzr S{ro fbto ftZu w"i{d rb{e'i Bkb j[zdh j?.
nkfyo c?;bk BjhA j' ;fenk ;h. jkb
fJ; dhnK gZshnK ftZu n?eop'; Bkwe ezg'B?AN th gkfJnk iKdk j?, i' ykDk
ftZu vh Nh J/ ph B/ fJ;Bz{ rhq B f;rBb
ykD d/ pknd S{ro B{z fB:zsfos eodk j?. Sfjs{s dh gZsh ekb/;Nqkb dk ;zs[bB
poeoko eoB ftZu th ;jkfJe j[zdh j?. d/ fdZs/ jB. fJj ;z;Ek fJ;s'A gfjbK

eJh uzr/ r[D roGnt;Ek s'A puD bJh ;oeko j't/rk, id'A fe fgb; o'i b?Dh j[zdh fJ;Bz{ wBzo{ h dD/ sA' fJBeko eo uZ[ eh
j?. fJj ezNok;?gfNt don;b jkow'B
wkfjoK dk efjDk j?, fe fon?efNt nke;hiB ;ghShi T[wo tXD d/ Bkb j[D B?SBb c?wbh gbkfBzr gq'rokw j?. e/Adoh f;js wzsokbk dh dtkJh ;h. wkfjoK dk efjDk j? fe fJzi?eSB
;oho s'A fBeb BjhA ;ed/. fJ; ekoB e?A;o torh rzGho fpwkoh j'D dk ysok ftZu nfij/ ezNok;?gfNt B{z Skfwb wkwfbnK dh f;yo ;z;Ek vor roGnt;Ek B{z o'eD dk uzrk gqpzX j?.
eoB ik ojh j?, fi; B{z fJzi?eSB dh N?eBheb nvtkfJioh p'ov ( 4''12)
j[zdk j?. fJ;s'A puD bJh T[fus wksok ftZu Sfjs{s dk cb ykDk ukjhdk j?. wdd Bkb fbnk ikt/rk. fJ; B/ fJ;Bz{ cf? wbh gbkfBrz gr'q okw ftZu fJ;B{z gfotko fB:'iB gq'rokw ftZu
fJ; Bkb n?ANh nke;hv/AN pDd/ jB, i' fon?efNt nke;hiB ;ghShi B{z fB:zsfos Skfwb eoB dh wBz{oh fdZsh j?.
eod/ jB. fo;ou ftZu gkfJnk frnk j? fe 2H5 s'A 5 rqkw Sfjs{s dhnK gZshnK ezNok;?gfNt(v/ g' w?vo'e;hgq'i/;N/okB Skfwb ehs/ ikD pknd b'eK d/ e'b
d/ ;/tB Bkb 30 fwzN gfjbK bJh rJh S{ro g{oh soQK fB:zsfos j' iKdh j?. fJj ezNok;?gfNt Utoh s'A nzv/ roGnt;Ek B{z o'eD d/ gfjbK s'A
n?f;N/N) dk ckfJdk fJj j? fe fJ; B{z
fpT{o' fznkdk gqpzX j'Dr/.
fszB wjhB/ ftZu f;oc fJZe tko b?Dk
fpT{o'

31 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

ekb/ x/fonK s'A gkU S[Nekok

ekb/ x/o/ s[jkvh y{p;{osh B{z ftrkV fdzd/ jB. s[;hA fizBk wozh wfjzrk w/eng
eo' go i/eo nZyK d/ EZb/ ekb/ XZp/ jB sK s[jkvh b[Ze uzrh BjhA bZr/rh. fJ; B{z
jNkT[D bJh s[jkB{z pj[s you/ eoB dh zo{os BjhA j?. xo/b{ B[;fynK Bkb s[;hA
fJ; ;wZf;nk dk jZb bZG ;ed/ j'. nkU, e[ZM xo/b{ B[;y/ d/y' ns/ f;Zy' ekb/ XZp/
jNkT[D d/ sohe/.

1H Sfjd ns/ pdkw d/ s/b B{z fwbkU. fJ; B{z nZyK 's/ gJ/ ekb/ XZfpnK 's/
brke/ ;"A ikt'. ;t/o/ T[Zm e/ fJ; B{z ski/ gkDh Bkb X' bt'. o'zkBk nfijk eoB
Bkb ekb/ XZp/ sK mhe j' iKd/ jB fJ;d/ Bkb jh fujok Bow j' iKdk j?.

2H i/eo s[jkvhnK nZyK ;[Zi rJhnK jB ns/ ekb/ x/o/ th jB sK s[;hA mzv/
Nh-p?r nZyK 's/ oZy bU. fJ; Bkb bkG j't/rk.

3H pdkwK dk s/b f;oc ekb/ x/o/ jh d{o BjhA eodk ;r'A fJj g{o/ fujo/ B{z th
;kc eodk j?.

4H r[bkp ib th ekb/ x/fonK s'A S[Nekok fdzdk j?. 10 fwzN se s[;hA r[bkp
ib Bkb fGZfink o{z nkgDhnK nZyK 's/ zo{o oZy'.

5H ;G s'A ;"yk sohek j? fe nZyK d/ T[Zgo nkb{ eZN e/ oZy/ ikD. nkb{ d/ gsb/
N[eV/ eZN e/ 25 fwzN se nZyK 's/ oZy'. fJ; s'A pknd fujok ;kc eo bU. o'zkBk
nfijk eoB Bkb bkG fwbdk j?.

VEE MECH

32 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

fdZbh dh ;odh pj[s fw; 'e[NZgk B/ pkj{pbh B{z feT[A wkfonk' dk

eodk jKL Skjo[y ykB j[D fwb/rk itkp L n?; n?; okikw"bh

pkbht[v jho' Skjo[y ykB efjzd/ jB fe T[j fdZbh dh ;odh B{z pj[s fw; Gkosh f;B/wk dhnK ;G s'A foSsk t/fynk j?. ejkDh sK g{oh d{i/ fejk iKdk j?. fJj u;ek fej' fijk
eod/ jB. g/S j? T[jBK Bkb rZbpks d/ yk; nzSHHH tZvhnK fcbwK ftZu'A fJZe pkj{pbh gkoN ftZu j?. fco b'eK d/ ;G s'A tZv/ bfrnk<
dk s'jck d/D tkb/ vkfJo?eNo n?; ;tkb, eNZgk B/ pkj{pbh B{z feT[A
Skjo[y fco s'A fJzioh d/ fSeko j' rJ/ s[;h< n?; okikw"bh S/sh jh fJ;d/ d{i/ Gkr wkfonk< dk itkp th d{i/ gkoN ftZu tZvk fJw?ihB/SB eoBk s[;h w/oh
BjhA-BjhA fJ; ftZu fdbtkb/ d/ vkfJo?eNo o'fjs S?ZNh dk e'Jh jZE BjhA dh S{fNzr eoB ftZu i[ND tkb/ jB. fwbr/ k. nkds ;wM bU. pkj{pbh s'A pj[s
j?. fJj ;wZf;nk w?B{z fgSb/ fdBhA fdZbh ftZu jh c?B dh S{fNzr d/ d"okB j'Jh. T[j efjzd/ jB fe pkj{pbh gkoN tB gfjbK, fJcz ?eN w?A pugB s'A nfijhnK
T[AM fJj fJzioh w?B{z ekch ;w/A s'A j?. fJj w?B{z e'b/ d/ NkJhw s'A gq/SkB eo ojh j?. ftZu sK b'eK B/ p; feodkoK B{z t/ fcbw B{z eNZgk B/ pkj{pbh B{z tZvhnK -tZvhnK uhiK fJw?fiB
fJj tko-tko T[Go nkT[Adh j?. w?A fJ;dk fJbki eotkT[Adk ofjzdk jK ns/ fynk j?, fcbw dh g{oh ejkDh sK j[D/ feT[A wkfonk< ;tkb d/ Bkb ysw eodk ;h. T[d'A w?B{z gsk th BjhA ;h fe
fJj tko-tko w?B{z gq/SkB eodh ofjzdh j?. id'A th w?A E'VQ/ tZv/ n?eSB ;hB pkeh j?. g/S j? T[BQK bJh rZbpks d/ eoB dk nkJhvhnk fe;dk ;h< wA? fJZe fdB vkfJoe? No pDKrk. pugB
eodk jK, sK fJj fco s'A T[Go nkT[Adh j?. yk; nzS L fcbw dh ;e;?; ftZu fJ;dk th ftZu w?A ekfwe; pj[s gVQdk ;h, fco
s[;h fdZbh d/ ofjD tkb/ j'. id'A fJZE/ nkT[Ad/ j', sK fej' fijk tZvk o'b fojk< T[;d/ bVkJh d/ ;hB, okik, wfjb fJj
bZrdk j?< pkj{pbh id'A pD ojh ;h, T[d'A ;G fJw?fiB eodk ofjzdk ;h. fJzc?eN
fdZbh ftZu fpskJ/ fdBK d/ d"okB w?A fJZE/ y{p ;kJheb ns/ w'No;kJheb T[whd ;h fe fJj fcbw fJzBh fJj w/o/ eiB n?w n?w ehoktBh, T[t/A ;N'oh efjD dh ukn B/ jh w?B{z
ubkJh j?. ;kJheb s/ w?A fdZbh ftZu x[zwdk ;h ns/ w'No ;kJheb s'A sK ekw:kp j't/rh< i' fcbw d/ fwT{fie vkfJo?eNo th pkjp{ bh pDkTD[ bJh fJ;z gkfJo ehsk.
r[VrKU sZe gj[zu iKdk ;h. go nZieZbQ fdZbh ekch pdbh j'Jh Bzo nkT[Adh jB, T[BQK dk nkJhvhnk ;h. T[AM fJj
j.? ;kc j?, id'A n;h fJ;B{z pDk oj/ ;hB fcbw ftZu ;h, go T[BQK B/ ;i?;N pkj{pbh bJh pj[s ;ko/
nZi eZbQ ;kohnK ;VeK pdb rJhnK jB ns/ cbkJhUto th fJzB/ fznkdk ;h T[d'A ;kB{z gsk ;h fe n;h pj[s ehsk fe fJ;B{z nyho ftZu oZyd/ jK. gq'fvT{;o Bkb nkJ/. eoB i"jo
j' rJ/ jB. gsk BjhA j[D w/o/ bJh fJZE/ vokJht eoBk fezBk nk;kB j't/rk. tZvh fcbw pDk oj/ jK. nfijk Bk tor/ gq'fvT{;o dk Bkw ohiBb
jkbKfe fdZbh w?B{z j[D th p/jZd nkgDh bZrdh j?. phs/ fdBhA w?A fJZE/ nkgDh j[zdk sK n;h fJ; ftZu fJzBk g?;k Bk i/eo s[jkv/ e'b ejkDh g{oh fcbw ftZu t/yDk E'VQk uewk d/D
nkT[D tkbh fcbw c?B dk S{fNzr S/fvT{b ezgbhN ehsk j?. fJZE/ dh ;odh ns/ brkT[Ad/. ;kvh fcbw dk piN tZvh ;h, sK s[;hA fcbw fJeZmh feT[A tkbk fojk. fet/A ezftz; ehsk s[;hA
fJZE/ dhnK SkwK j[D th T[t/A jh jB, fit/A w/o/ NkJhw ftZu ;B. w?A fJBQK B{z :kd s'A tZvh ohiBb fcbw d/ piN s'A th BjhA pDkJh< nkws"o T[Zs/ nfijk fJBQK B{z ns/ fJj fezBk ckfJd/wzd
eodk jK. fszB-uko r[Dk fznkdk ;h, fJ; bJh jh j[zdk j? ns/ e[ZM fdBK d/ r?g fojk fcbw d/ bJh<
sK eh j[D fJZE/ pkJhe ubkT[D dk wB BjhA eodk ed/< ;kB{z T[whd ;h fe fJj fcbw b'eK B{z T[Zs/ d{ik Gkr fobhi eo fdZsk
pkJhe sK w?A w[zpJh ftZu jh BjhA ubk ;edk ed/. eko th w[zpJh ftZu w?A g;zd nkt/rh, go fJ; fcbw B{z g{o/ d/ iKdk j?. fJBQK gq'fvT{;oK d/ i[VB dh fJZe
ed/ d/o oks y[d vokJht eo ;edk jK. phs/ 25 ;kbK s'A w?A w[zpJh ftZu jK ns/ S ftZu fi; soQK fgnko fwfbnk, T[j tZvh tiQk w/ok g[okDk Nq?e foekov ;h.
w/o/ t/yd/-t/yd/ jh T[ZE/ ekch Nq?fce tZX rJh j?. T[whd n;hA BjhA ehsh ;h. fJ; fcbw don;b, ;kv/ eb' fJBz k piN BjhA fi; soQK dhnK fcbwK w?A pDkJhnK
jkbKfe Nq?fce sK fdZbh ftZu th tXh j?, go w[zpJh d/ w[ekpb/ fJZE/ dk B{z f;oc ;kT{E ftZu jh BjhA BkoE ;h. tk;st ftZu pkj{pbh gkoN tB jB, b'eK B{z w/o/ T[Zs/ Go';k ;h. d{ik
fJzcok ;Noeuo pj[s fpjso j?. fJZE/ n?e;g?ASB dk ekch ;e'g j'fJnk j?. w?B{z ftZu th UBk jh g;zd ehsk. fJ; s'A pDkT[D ftZu jh ;kvk pj[s fznkdk fe T[j w/o/ d';s jB. eoB i"jo iK
bZrdk j? fe ekwBt?bE r/z; dh tiQk Bkb fdZbh d/ Nq?fce fJzcok;Noeuo ftZu gfjbK BkoE fJzvhnk ftZu ;G s'A piN bZr frnk ;h. d{ik NkJhw th BkoE d/ gq'fvT{;o d/ Bkb i[VB dh
ekch ;[Xko j'fJnk j?. fznkdk ewkJh eoB tkbh fcbw pj[s fznkdk bZr fojk ;h sK gkoN tiQk th w/ok Nq?e foekov jh ;h. fjzdh
s[;h o'v ;/cNh B{z gqw'N eo oj/ j'. ps"o gkgk s[jkvk eh efjDk j?< oiBheKs dh op' N ;h, fi; B/ 18 eoV' N{ bJh nZr/ fco S/ wjhBk S{N eoBk fcbwK d/ ekwB b'e Gkt/A Bk ikDd/
jo fgsk ukj[zdk j? fe T[;d/ pZu/ xo ftZu b?gNkg iK r?i/N; ftZu T[bM/ ewkJ/ ;B. n;h T[whd eo oj/ ;h fe w[Sfeb j' fojk ;h, fJ; bJh n;hA j'D, go fcbw fJzv;Noh w?B{z ikDdh
ofjD dh pikJ/ pkjo ik e/ y/vD. go w?A fJj th BjhA ukj[zdk fe w/o/ pZu/ pkj{pbh fJ;d/ fszB r[Dk ewkJh eo/ ;'funk fe pq/e b?Ad/ jK ns/ gkoN 2 j?. eoB th w?B{z ikDd/ ;B, jkbKfe
w'No;kJheb b? e/ ;VeK T[Zs/ fBebD. nZi eZbQ ;VeK T[Zs/ Nq?fce fJzBk rh, go fJ; dh ewkJh o'pN s'A S/ r[Dk pknd ftZu pDkT[Ad/ jK. jkbKfe, fJj n;h gfjbK ed/ fwb/ BjhA ;B, go
fznkdk j' frnk j? fe jo/e o'v w/B o'v torh Bzo nkT[D bZrh j?. fznkdk 118 eo'V ojh. fJj ;kvh pj[s tZvk fo;e j? ;kv/ ftZu, go ;kB{z T[BQK B/ w/ok ezw t/fynk ;h ns/ T[;B{z
gfjbK n;h eb"BhnK dhnK S'NhnK ;VeK B{z rbhnK efjzd/ ;h, go j[D T[whd s'A tXe/ ;h. eoBk fgnk. g;zd eod/ ;B. ;kB{z gsk ;h fe ;kvh
T[j j? jh BjhA. nfij/ ftZu, pZfunK bJh pkJhe ubkT[Dk f;ZyDk wS[ feb j' fcbw uzrh j?, go ;kB{z nfij/ b'Vtzd
frnk j?. w/o/ NkJhw ftZu eBkN gb/; ftZu fJZe Nq?fce gkoe j'fJnk eodk ;h, pkj{pbh d/ pknd gkoN N{ Bkb s[;hA fo;e dh rZb ehsh. d{i/ dh zo{os ;h fe T[j uzr/ b'eK sZe
fiZE/ pZfunK B{z ;Ve T[Zs/ tkjB ubkT[Dk f;ykfJnk iKdk ;h. w/o/ fynkb b'eK dhnK T[AwhdK ekch fznkdk eNZgk B/ pkj{pbh B{z feT[A wkfonk< g[Zi/, sK nfij/ ftZu fJj fJZe soQK
Bkb fJ; soQK dh e'fSS pZfunK B{z fznkdk fpjso vokJhftzr f;yk ;edh j?. j'DrhnK. nfij/ ftZu T[BQK dhnK d/ pj[s ;ko/ ekoB ;'Sb whvhnk Bkb eoB ;kvh fcbw d'tK bJh
nkgD/ pZfunK B{z p/jZd Nq?fce ;?A; f;ykT[D bJh s[;hA eh ehsk< T[whdK T[Zs/ yok T[soB bJh eh ftZu nk oj/ jB. fJj ejkDhnK, ckfJd/ dk ;"dk fojk.
w?A nkgD/ pZfunK B{z jw/Sk N'edk jK fe ;hN p?bN bk e/ ubkT[D ns/ o?v gbkB j?< i' bhe j'JhnK jB, fezBh ;jh iK
bkJhN eok; Bk eoB. j[D T[j ;G T[BQK B{z w?A BjhA f;yk ;edk fe gfjbK b?cN rbs jB< pkj{pbh d/ pknd s[jkB{z sK
d/y' ns/ fco okJhN ns/ fco fBeb'. pkj{pbh fJZe bzph ejkDh j?, pkbht[v-jkbht[v d/ nkco; th nk
go fco th id'A ed/ w[zpJh s'A pkjo w?A nkgD/ pZfunK d/ Bkb o'v T[Zs/ j[zdk fJ;bJh n;h fJ;B{z d' gkoN ftZu pDk B?u{obh, w?A fJ; ;tkb dk itkp oj/ j'Dr/<
jK, sK w?A ;G e[ZM f;ykT[Adk jK fe T[BQK B{z ;Ve T[Zs/ ;ktXkBh Bkb fet/A oj/ jK. fJ; bJh BjhA fe n;hA fJZe BjhA d/ ;edk. ty/ ,' s;[ h eZ[M th ejkDh
vokJht eoBh j?. fcbw pDkJh ns/ T[j fjN j' rJh sK fJw?fiB eo ;ed/ j' fe gkoN N{ ftZu fjdz h fcbw fJvz ;Noh s'A pj[s ;ko/
nkfwo ykB r[;/y'oh s'A xpok e/ d/S SZvDk ukj[zd/ jB. s[;h eh n;h d{ik gkoN pDkT[D bZr/. fJj fJj j't/rk iK T[j j't/rk, go fJ;d/ nkco nkJ/. jkbht[v s'A e[ZM nkco
efjDk ukj'r/ fJ; pko/ ftZu< fJZe ezgbhN ;N'oh j?, S[o{ s'A nyho pktid{ s;[ h ftin[ b fJce? N; d/ Bkb nkJ/, go id'A w?A bk; n?Afifb; frnk
w?B{z bZrdk j? fe fJ; pko/ ftZu s[jkB{z T[BQK Bkb jh rZb eoBh ukjhdh j?. sZe. n;hA gfjbK gkoN ftZu f;oc T[;B{z ;eohB T[Zs/ t/yDk io{o ukj'r/. ns/ T[ZE/ fJzv;Noh t/yh, sK w?B{z
n;h fe;/ j'o uhi d/ pko/ ftZu rZb eoKr/. eo?eNo; Bkb ikD gfjukD ehsh. ;kvh ejkDh gfjbK s'A fbyh j'Jh j?, bfrnk fe jkbht[v uzrk j? go ;kvh
s[;hA j[D/ fcbw dh ejkDh sK t/yh jh n;h T[; ftZu e[ZM pdbD BjhA ik fJvz ;Noh sA' fpbeb[ tZyok j.? wB? z{ TZ[ E/
fpT{o' BjhA, j[D/ sK s[;hA f;oc fcbw d/ ;ko/ oj/. jK, gkoN tB dh ;e;?; d/ pknd ezw eoBk w[Seb bfrnk, fJ; bJh
feodko ns/ T[BQK d/ ftZu dk nkg;h n;h e[ZM ckJhN ;hAB B{z ns/ ro?Av jkbhtv[ sK wA? BjhA eoBk j.? don;b,
sohe/ Bkb fcbwkB/ dh ;'u oj/ jK. TZ[E/ ekogo' N/ pjs[ jkth j.? finkdkso
uhiK T[jh s?n eod/ jB. T[ZE/ s[;h
s[jkB{z tZvhnK fcbwK dk w/eo pj[s tZv/ vkfJo?eNo j' T[d'A nkgDk
fBoiB oZy ;ed/ jK, toBk fznkdk
vkfJo?eNoK B{z T[BQK dk fejk jh wzBDk
g?Adk j?. ;kv/ fJZE/ j[D th fJj
vkfJo?eNo dk whvhnw j?. pkbht[v
w?A io{o eoKrk, go w/o/ e'b j[D/ fJZE/
e[ZM efwNw?AN; jB. ;G s'A gfjbK
pkj{pbh N{ j?, fco e[ZM ohiBb fcbwK
j'D, T[;d/ pknd pkbht[v eoKrk.
;kT{E ns/ fjzdh fcbw fJzv;Noh dk
efon?fNt toe ebuo th fJZe - d{i/
s'A E'VQk tZyok j?, go w?B{z BjhA bZrdk
fe fJ;s'A e[ZM fznkdk coe g?D tkbk
j.?

d{i/ gk;/ pkbht[v ftZu ;kT{E
dh ohw/e y{p pD ojh j?. s[;h eh
tiQk t/yd/ j'<

don;b w?B{z bZrdk j? fe fJj
;hiBb j[zdk j?. ed/ BkoE s'A
nkJhvhnk ;kT{E ftZu nkT[Ad/ jB.
ed/ ;kTE{ sA' BkoE ftZu ekch nkJhvhJ/
bJ/ iKd/ jB. ed/ ;kTE{ dh ohwe/ BkoE
ftZu pDB bZrdhnK jB. ed/ BkoE
dh ohw/e ;kT{E ftZu pBD bZrdhnK
jB.

fpT{o'

33 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

g{o/ ;z;ko ftZu p'b ojh j? gzikphnK
dh s{sh, tXk oj/ jB wkD

gzikph d[Bhnk d/ fe;/ th e'B/ ftu 3H d{finK dh ikB puk e/ fiZE/ d/ G[Zb/ j'J/ 5000 nk;Nq/bhnkJh vkbo fJ; N?e;h vokJhto B/ b'eK B{z nkgDh ofunk, T[; dh uou/ th g{oh d[Bhnk
ub/ ikD, T[BQK d/ ehs/ ezwK dh r{zi gzikphnK B/ ftd/SK ftu nkgDh tkg; ehs/ sK jo e'Jh fJ; gzikph dk n;b gSkD dZ;D bJh fJeZb/ B/ nk;Nq/ ftu j'J/. e?B/vk dhnK ;zxh u'DK ftu
d{o-d{o sZe ;[DkJh fdzdh j?. fJ; tko ;wMdkoh dk ;p{s fdZsk, T[ZE/ nwohek w[ohd j' frnk. bhnk 'u bzro ubk fdZs/ sK jo gzikph Gkosh w{b d/ 19 w?ApoK B/ nkgDhnK
th ftd/SK ftu gzikphnK B/ eJh db/oh ftu ibzXo d/ noftzdo f;zx B/ db/oh B{z nkgD/-nkg 's/ wkD j' frnk. B;bh ;hNK 's/ fiZs doi ehsh, fiBQK ftu
Go/ s/ wkD tXkT[D tkb/ eJh nfij/ fdyk e/ Bk f;oc nkgDh ikB pukJh 6H f;oc gzikph w[zv/ s/ pz[or pkp/ G/dGkt Bkb bVB dk f;Zy dk fJj 17 gzikph w{b d/ ;B. fJBQK ftu ;G s'A
ekoBkw/ ehs/, fiBQK pko/ ikD e/ b'e ;r'A wkb B{z b[ZND nkJ/ b[N/fonK B{z jh BjhA gzikphnK dk wkD tXkT[D ftu nB'yk sohek ;kfonK dk wB fiZs fzeo:'r BK jB Btdhg f;zx p?A;,
nS-nS eo T[Zm/. ikDd/ jK nfijhnK GkiVK th gk fdZshnK. N?e;k; d/ Sfjo fJj p/p/ th fgZS/ BjhA ojh. fpqN/B 'u frnk. joihs f;zx ;ZiD, nwoihs ;'jh s/
xNBktK pko/, fiBQK B/ d/S s/ ftd/S S/owB 'u fJe wkb 'u fvT{Nh 's/ ofj ojh p/p/ ;toB e"o B/ nkgD/ podhS uZro d/, fiBQK B{z e?B/vk dh
ftu ofjzd/ gzikphnK dk f;o wkD Bkb skfJBks noftzdo B{z id'A fJe ;wfbzrh g[Zso pko/ y[ZbQ e/ rZbpks ehsh 10H gkfe;skB ftu fJe f;Zy e[Vh e?pfBN ftu EK fwbh. Btdhg p?A; B{z
T[Zuk eo fdZsk L- pzd{eXkoh B"itkB B/ rzB g[nkfJzN 's/ ns/ T[; B{z ;thekfonk sK :{fNT{p 's/ wBpho e"o B/ dZ;thA dh gqhfynk ftu ;kfJz;, nkofEe ;[Xko ns/ y'i
e?S d/D bJh fejk sK T[; B/ pjkdoh p/p/ d/ BK dhnK X[zwK g? rJhnK. jo fe;/ g{o/ gkfe;skB 'u Nkg ehsk sK jo wkwfbnK pko/ wzsoh pDkfJnk frnk
1H fJBQK xNBktK ftu ;G s'A fdykT[Ad/ j'J/ b[N/o/ dh rzB jh y'j bJh B/ fJ; fBt/ebh ;'u tkbh p/p/ B{z ;bkw gzikph ns/ jo Gkosh dk f;o wkD Bkb ns' joihs f;zx ;ZiD B{z e?B/vk d/
gfjbK BK nkT[Adk j? fJe ;odko ih ns/ T[BQK B{z g[Zm/ g?ohA d"Vk fdZsk. f;zx ehsk. T[Zm frnk. fe;/ w[;fbw d/S ftu xZN oZfynk wzsoh dk ekoiGko ;"Afgnk
dk. fBT{zhb?Av ftu jowBgqhs f;zx B/ dh pjkdoh dh fJ; xNBk dh thvhU frDsh GkJhuko/ dh Xh B/ gfjbh tko frnk. d[BhnkGo d/ f;ZyK bJh fJj wkD
id'A ;Ve jkd;/ ftu zywh j'J/ gzi ;kbk th ekch uouk ftu ojh ;h. 7H fJzrb?Av ftu fszB f;zx ;{ofwnK fJzBhA tZvh ;cbsk jk;b ehsh ;h. tkbh rZb ;h. nwoihs ;'jh B{z p[fBnkdh
pZu/ dh ikB pukT[D bJh nkgDh gZrVh dh pjkdoh th uouk dk ftSk pDh. wBpho ukj/ gkfe;skB dh izwgb j? YKuk ns/ efwT{fBNhz dk ezw ns/
bkj e/ T[; d/ zywK 's/ oZyh sK d[Bhnk 4H pjkdoh fdykT[D bJh T[wo BjhA fJzrb?Av d/ j/nt[v fty/ ;fEs fJe ;N'o go fJ; ypo Bkb jo gzikph dk, jo podhS uZro B{z S'N/ XzfdnK s/ ;?o-;gkN/
d/ jo ftnesh dk f;o T[; d/ ;fseko izp/ dh b'V j[zdh j?. i/ :ehB BjhA ftu fiZE/ d' jfEnkopzd u'o u'oh eoB f;Zy dk wkD tZX frnk. dk ftGkr ;"Afgnk frnk.
ftu M[Ze frnk. fBT{zhb?Av s'A b? e/ nkT[Adk sK nk;Nq/bhnk d/ T[; pkp/ B{z nkJ/ sK fszB f;zx ;{ofwnK B/ T[BQK B{z
d[Bhnk Go dhnK nypkoK ftu T[; d/ th :kd eo bU, fi; B/ s/zh Bkb nk e[ZN-e[ZN e/ T[BQK dh G{sDh G[bk fdZsh. 11H fJ; ;kb d/ iKd/-iKd/ e?B/vk
fJ; ezw dh Sbkxk ehsh rJh ns/ ojh No/B d/ nZr/ Skb wko e/ nkgDh fJBQK f;zxK dh pjkdoh dh ;hH ;hH NhH dhnK u'DK ftu gzikphnK B/ i' fJfsjk;
jowBgqhs ;kfonK bJh ;Nko pD frnk 18 wjhfBnK dh d'jsh dh ikB pukJh thH c[N/z b'eK B/ d/yh sK ;kfonK B/
s/ T[; dh w"e/ 's/ fdykJh ;wMdkoh Bkb ;h. f;vBh d/ t?ANtoEftb/ ;N/SB d/ gb/ ;bkw ehsk. gzikp ;oeko dhnK jdkfJsK 's/ fJe j'o f;Zy
fJe pZu/ dh ikB pu rJh. Nckow 's/ id'A pkpk nkgD/ gfotko
Bkb fNeNK yohd fojk ;h sK ;No'bo 8H gzikphnK d/ ekoBkfwnK d/ e?dh ;w/A s'A gfjbK fojkn
2H fJ;/ bVh ftu d{ik BK nkT[Adk ;w/s o[VQ e/ pZuh No?e 's/ ik fvZrh ;h Bkb-Bkb T[BQK dh fwjBsK B/ th ftd/
j? nwohek d/ gzikph vokJhto Bfozdo s/ d{i/ gk;/ s'A s/zh Bkb No/B th T[; SK ftu T[BQK B{z T[Zuk w[ekw fdZsk. nzfwqs;o (fpT{o') gzikp ;oeko d/ j[ewK 's/ i/b ftu pzd fGzvoKtkbk NkJhro
f;zx dk. Bfozdo f;zx nkgD/ Nokb/ 's/ tZb nk ojh ;h. 62 ;kbK dh T[wo ftu gzikp d/ izwgb ;Nht okJ/ B{z e?B/vk d/ c'o; Bkb ;pzXs e?dh jodhg f;zx B{z fojkn eo fdZsk frnk j?. soBskoB fzb/ d/
ik fojk ;h id'A fJe j'o fgenZg NoZe pkp/ B/ No/B s'A th s/z ocsko 'u d"V t?Be{to g[b; ftGkr ftu fvgNh uhc fgzv u{;V/tkb dk ofjD tkbk jodhg f;zx 18 ;kbK s'A Nkvk sfjs e/Adoh i/b
T[; dk okj eZNdk j'fJnk T[; dhnK e/ pZuh dh ikB pukJh sK gzikp s'A b? fB:[es ehsk frnk sK jo gzikph dh
nZyK d/ ;kjwD/ jh sbkp ftu ik e/ nk;Nq/bhnk sZe pkp/ dk c?B j' rJ/. Sksh wkD Bkb u"Vh j' rJh. nzfwqs;o ftu ;zk eZN fojk ;h. T[;dh fojkJh f;Zy e?dhnK dh fojkJh bJh ;zxoS
fvZfrnk. Bfozdo f;zx B/ nkgDh ikB eo oj/ pkg{ ;{os f;zx dh ;{uh ftu Skwb d{;o/ e?dh dh fojkJh j? idfe fJ;s'A
dh gotkj ehs/ fpBK sbkp ftu Skb 5H pjkdoh s/ db/oh dhnK xNBktK 9H gzikphnK yk; s"o 's/ f;Zy e"w gfjbK po/bh i/b ftu ;zk eZN oj/ tfonkw f;zx B{z fojkn ehsk frnk ;h.
wko fdZsh ns/ g[b; d/ nkT[D sZe ftu gzikphnK dh JhwkBdkoh d/ feZ;/ d/ b'eK d/ pjkdoh Go/ ekoBkfwnK d/
fgenZg NoZe d/ vokJhto dk w{zj gkDh th ftd/ShnK dh z[pkB 's/ SkJ/ oj/. pkti{d T[BQK B{z nwohek s/ nk;Nq/bhnk jodhg f;zx dh fojkJh dh g[SNh eofdnK nzfwqs;o e/Adoh i/b d/ ;[gohN?Av/AN
s'A pkjo oZy e/ T[; dh ikB pukJh. nk;Nq/bhnk d/ Sfjo fpq;p/B 'u fJe tor/ d/SK ftu B;btkd dk ;kjwDk nkoH e/H Sowk B/ dZf;nk fe gzikp ;oeko B/ jodhg f;zx dh fojkJh ;w/A s'A gfjbK
fJj jkd;k i?co;B p'bhthnov s/ gzikph w{b d/ vokJhto ;opihs f;zx eoBk g?Adk j? go gzikph ed/ th jko eoB d/ j[ew fdZs/ ;B. i/b ftu tshok fpbe[b mhe j'D eoe/ T[;B{z d'pkok i/b 'u
ebkoe;por o'v 's/ ;t/o/ 9 ti/ wZbh B/ JhwkBdkoh dh nB'yh fw;kb g/ BjhA wzBd/. nk;Nq/bhnk d/ Sfjo vkoftB nkT[D dh b'V BjhA. fzeo:'r j? fe jodhg f;zx ;kb 1993 ftu n;b/ ;w/s
tkgfonk ;h. S eod/ j'J/ nkgDh N?e;h ftu w[;kco ftu f;Zy N?e;h vokJhto B{z th B;bh cfVnk frnk ;h. T[;d/ fybkc Nkvk sfjs 6 wkwb/ doi ;B, fiBQK ftu'A gzi
G/dGkt dk fSeko j'Dk fgnk go T[BQK
B/ fjzws BjhA SZvh. sfizdo f;zx BK d/ wkwfbnK 'u'A T[j poh j' frnk ;h go 3 ftneshnK d/ esb d/ d'S ftu T[;B{z ;kb
1997 'u T[wo e?d dh ;zk j'Jh ;h.

34 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

;?bch dk ;Zu !

nZi eZbQ ;?bch dk ekch uouk eoB bJh tko tko ;?bch b?Adk j? s/ finkdk fdy fojk j[zdk j? s/ ;?bch tkb/ ;kB{z nzsK dk ybkn, fJeZbkgD, p/ bZrdk j?. Bkb/ d{i/ dh Ekbh ftZu
;[DkJh fdzdh j?, fiXo t/y' ;?bch jh ;'udk j? fe ;kfJd d; pkoK ;?bchnK tho dk u/jok xZN fdy fojk j[zdk j?, Go';rh, s/ fuzsktK dk nkbw BiohA ofynk bZv{ ;G B{z ;[nkd bZrdk j?,
;?bch gqXkB j?. r[od[nkok, wzdo, u' fJZe nZXh ;jh j't/rh s/ T[j tN; ;kfJd T[; B{z fJ;/ ftu :ehB s/ y[;h g?Adk. ;?bch th sK fJeZbkgD s/ p/ nkgdk u/jok o'i d/yDk s/ d{i/ d/ B{z
w;fid, wVh-wekB, jZNh-GZmh, rbh- n?g s/ c/; p[Ze s/ gk d/t/rk. eJh gszdo j't/ fe ;?bch u w?A Bk ;jh n?gb w'pkfJb oGo';rh dk nkbw fpnkB eodh j?, gfjbh tko sZeDk th n;o eodk j?.
w[jZbk, xo-d[ekB, ;e{b, ekbi, sK f;o T[go' nSwkB tZb w'pkfJb eo- c'B sK nk fojk j? Bk, d/;h ezgBhnK d/ n;hA fezB/ b'eK d/ ;kE ftZu th feT[A Bk e?wo/ dh nZy s/ wB dh ntki th sK
iSB, fJZebk, eh wzsoh, ;zsoh, jo eo e/ s/ gsk Bjh g[Zm/ f;ZX/ n?ArbK s'A w'pkfJbK s'A sK w[zvho BZe p[Zb tZNdh yV/ j'JhJ/, nZi eZb e'Jh fe;/ B{z c'N' M{m Bjh Bk p'b ;edh. n;hA ;?bch B{z
nkw-yk; EK s/ fJ; dh ;odkoh ekfJw s;thoK fyZu oj/ j[zd/ B/, eJh GotZN/, j?, t?;/ th n;h gZSw dh ;fGnsk s/ fyZuD iK b?D dh p/Bsh iK noz eoBk sK w'vhfce/SBK dh dtkJh fgnk d/tKr/
j?. eJh w[ZSK B{z skn fdzd/, ;'jDh rZvh, uhiK d/ pj[s ekfJb jK, ukj/ nzro/iK g;zd Bjh eodk, p/Go';rh iK fco fe;/ , go wB dh ntki B{z Bjh dpk ;ed/.
w'No;kfJeb B{z ;?bch dk f;eko pDkT[Ad/ dh d/D ihB dhnK g?ANK j'D, fco ftd/ tZvh fuzsk dk Gfonk-vfonk, vkjYh
n;b ftZu ;?bch eh j?< fe; ezw jB. ;h gVkJh, w'pkfJb c'B nkfd. fBZisk dk gfjo/dko efj bt' iK fco fJ; ozrbh d[BhnK s/ ofjD-;fjD
nkT[Adh j?< feT[A b'V g?Adh j?< eJh ;tkb wB dh fJeZbsk dk ybkn efj bt', s/ ;[G eowK dh ewkJh eoB bJh pzd/ B{z
g?dk eodh j? fJj ;?bch. ;?bch dk noE c/;p[Ze s/ tN; n?g s/ d/yDk ;?bch dk ckfJdk th j? , i/eo e'Jh iK fco fJBK fynkbK dh fwbktN dk iBw f;oc fJe tko jh fwbdk j?, s/
j?, y[d dh c'N', s;tho b?Dh, y[d B{z ;?bchnK dh eh jB/oh nkT[Adh j?, gszdo ;?bhfpoNh, iK B/sk-nfGB/sk fwb ikt/ nihp fijh T[dk;hBsk dk f;eko efj fJ;/ B{z ;?eV/ iBwK fijk ih e/ fdykT[D
e?wo/ okjhA dfoSwkB eoBk. ;?bch okjhA iBsk ;?bch xZN s/ n?gb d/ wpkfJb sK ;?bch nZSh :kdrko, iK N"jo wkoB bt'. ni'e/ ;w/A ftZu jo/e d; ftu'A jo/ dh id' ifjd eod/ ofjDk ukjhdk j?,
fJB;kB y[d B{z fusfos eoe/ pj[s y[S c'B finkdk fdyk oj/ j[zd/ B/, fit/A fe dh ;?An pD ;edh j?. ;kv/ wjkB d/S d/ e nZm b'eK B{z nkgD/ nkg d/ fujo/- ;' T[; B{z ukjhdk j? fe T[j y[d d/ ;?bc
j[zdk j?. n;b ftZu ;?bch okjh ;kB{z fe;/ B/ n?gb c'B Bk d/fynk j't/. fJe gqXkB wzsoh w'dh ;kfjp th fJ; d/ eo/ w{jo/ s/ e'Jh ;zs[SNh, Go';k, y[;h Gfonk (wB) B{z fJzBk e[ ;ztko/, ;ikJ/, ;[G eowK
nkgD/ y[d d/ doS fddko/ j[zd/ jB, fe gzE d' eki dh soK nkgd/ doS fddko/ i d/ f;eko j' u[Ze/ B/. nkgD/ nwoheh nkfjS;-nkbw BiohA BjhA g?Adk. jo Bkb T[ibk eo/, d{finK gqsh ehs/ iKd/
n;hA fezBk e[ ;'jD/ s/ fdby[S fd;d/ s/ wfjzr/ w'pkfJb iK rZvh dh B[wkfJS s/ j'o ftd/;h d"fonK d"okB fJ; dk T[BK e'Jh tko tko ;?bch b?Adk j? sK fe fe;/ fttjko Bkb Szs[SN oZy/, fiE/ ikJ/ ;[G
jK, ;kvk w{zj w[jKdok s/ fujok w{jok nkfd. w?A ne;o d/fynk j? n?gb c'B B/ y{p b[sc fbnk s/ tzfvnk. nkw n?Arb-fdqSNe'D s'A jh T[j ;'jDk sK r[DK dh dks-;"rks tzvdk ikJ/, id'A
gqGkt;kbh j? iK Bjh, eh ;kv/ u/jo/ dh iBsk-iBkodB s/ ftd/;h bZr ;e/. tko tko fJeKs ftu nkgd/ fe;/ d/ ;zgoe ftZu sK nrbk s[jkvh
fNZeh fe;/ B{z ;'jDh bZr ;edh j? iK ftfdnkoEhnK Bkb y{p ;?bchnK ;?bc B{z ;?bc Bkb fBjkodk ofjzdk j? Sy;hns s'A gqGkts j'J/ fpBk Bk oj/
BjhA. Bkb/ d{i/ dh Ekbh ftu oZfynk fyutkJhnK. s/ B'N eodk ofjzdk j? fe fes/ e'Jh ewh sK fJ; M{m s/ pDktNh ;?bc B{z fusodh
bZv{ ;G B{z bihi s/ ;'jDk bZrdk j?, sK Bjh ofj rJh. u/jo/ dhnK M[oVhnK- ;?bch dh io{os jh Bjh oj/rh Bk jh
ukj/ p/jk feT[A Bk j't/ ns/ c/o u/jo/ d/ fcbwK ftu th ;?bch d/ n;o-nzS SkJhnK s/ u/jo/ s/ Bio g?AfdnK jh wB fJ; B{z n?vhfNzr s/ w'vhfce/SBK dh
p/j/gD B{z w'vhfce/SBK dk sVek th dk y{p uouk fojk j?. ;bwkB dh skik tkbhnK v{zx-v{zxkJhnK, wB tb'A ehs/ dtkJh fgnkDh gt/rh. nzdo'A pkjo'A Bkw
brk fbnk iKdk j?. jo/e pzd/ B{z nkgDk sohB fcbw piozrh pkJhikB dk sK s/ jZEK tb'A nzikw fdZs/ eJh e'M/ tkd/ f;woB s/ ;[G r[DK Bkb <s-g's u/jo/
u/jok ;'jDk Bjh bZrdk, s/ T[j nkgD/ rhs b/b/ b/b/ ;?bch b/b/ ekch wSj{o -fJokd/, ezw-Xzd/ u/jo/ d/ wy"N/ dh s/ T[ib/ w[y nkgD/ nkg ftu jh fJe
fdb s/ fdwkr B{z tko tko ;?bch okjhA j'fJnk j?. fgSbh Mks d/ iKd/ jB s/ wB pdjtk;h wjkB ;?bch dk o{g Xko ikDr/, fco
wzBkT[D s/ ;wMktD dh e'f;S sfjs s/ p/Go';rh d/ nkbw Bkb fJeZbsk dh M{mh, w'vhfc;e/SBk tkbh, wB d/ e'MK
;?bch dk ;jkok b?Adk j?. s[;hA ne;o ;?bch dk fJZe d{ik gZy fJj th j?, wfj;{;sk Bkb Go iKdk j?, fco T[; B{z B{z S[gkT[D tkbh s/ u/jo/ dh p/Go';rh
d/fynk j't/rk fe ;?bch tkbk fJB;kB T[j j? ;?bc dk iK nkdwh d/ y[d dk d{finK dhnK ;?bchnK jh g;zd tkbh ;?bch dh io{os Bjh oj/rh. fJ;
fi; B{z tko tko nkgDh s;tho b?D fJeZbkgD, fJeKs iK p/Go';rh. nkT[ADhnk s/ nkgD/ ;?bc Bkb ;?bch dk tk;k b'e-wBK ftZu jw/;K s/
dk u;ek j't/rk, T[j fJe tko Bjh fJB;kB nZi nkgD/ nkg B{z fJ; s/i n;zs[SNh, p/Go';rh, fJeZbsk, iZr s'A fuo;EkJh oj/rk.
tko tko nkgDh s;tho bt/rk, sK fe soko s/ ;w/A dhnK E[VK d/ wkj"b ftZu tZyosk d/ nkbw Bkb i{MD'A e'Jh Bjh
w?A fe;/ n?Arb s'A sK ;'jDk bZr ;eK, ;G Bkb j[zdk j'fJnk th jo EK fJeZbk o'e ;edk, nkgD/-nkgdk u/jok eJh r[opki f;zx
;kfJd T[; B{z G[b/yk j't/rk fe T[j ;'jDk wfj;{; eodk j?. i/eo oZp B/ wB gVQ soK dhnK ykwhnK Bkb Gfonk-Gfonk
Bjh j?, s/ T[j nkgDk fJjh SZe d{o ;eD dh ebk fdZsh j[zdh sK nZi n;hA
fe;/ d/ s/ nkgD/ nzdo Mksh wkod/ sK

ezfBnk e[wkoh, fiZE/ fwbd/ jB nop ;kro ns/ pzrkb dh ykVh

Gkosh wjKdhg d/ dZyDh y/so ftZu fSbk T[Zs/ ;fEs j?. fJ; fSbk T[Zs/ p?m iKdh j?. fJZE/ jBz{wkB ih dh fJZe tZvh ftSB{z dhnK w{oshnK jB. fJZE'A dh feb'whNo dh d{oh T[Zs/ ;fEs j?. fJZE/
;fEs gftZso ;EkB ezfBnk e[wkoh d/ e/ jh ;tkwh ftt/ekBzd ih B/ ;kXBk w{osh j? i' fe fJZE/ dh w{oshebk dh dhtko uhBh ekohfroh ftZu pDkJh rJh sZe g[ZiD bJh s[jkB{z nk;kBh Bkb pZ;K
pko/ fejk iKdk j? fe ;tkwh ftt/ekBzd ehsh ;h. ;wkoe d/ jkb ftZu ftt/ekBzd fw;kb j?. fwb ikDrhnK ns/ i/eo s[;h ukj' sK
id'A frnkB dh y'i ftZu fBeb/ ;B sK dh ftSkb w{osh th j?. ;wkoe EK s'A j?. fJZE/ s[jkB{z d/yD B{z fwb/rk fe GrsK pzrb"o, u/BJh, fsqt/Adow, wd[ok nkfd
fJZE/ gj[zu e/ T[BQK B{z frnkB dh gqkgsh uko gk;/ c?b/ ftSkb ;w[zdo dk fdqS BkroekfJb Bkroki dk nB"yk EktK s'A fJZE/ o/b ns/ ;Ve o;s/ th nk
j'Jh ;h. fJZE/ nop ;kro ns/ pzrkb s[jkB{z j?okB eo d/t/rk. wzdo j?. Bkroki dk wzdo j[zd/ j'J/ th B{z fdZsk frnk gq;kd zwhB s'A eZfYnk ;ed/ j'.
dh ykVh fjzd wjK;kro ftZu nk e/ fJ; ftZu GrtkB fSt ns/ GrtkB iKdk j?. fJZE/ Bkrfbzr c[Zb th gkfJnk
fwbd/ jB. fJ;bJh fJZE/ fszB tZy-tZy ezfBnk e[wkoh ftZu wjkswk rKXh
ozrK dh o/s d/yD B{z fwbdh j?. dk ;wkoe th j?. fJZE/ wjkswk rKXh iKdk j?. fJj wzdo ezfBnke[wkoh s'A thj
dk jZv ebS oZfynk frnk ;h. fJj
Sfjo dh GhV s'A d{o ns/ sDkn ;wkoe ezfBnke[wkoh wzdo d/ fpbe[b J/noj';N/z 's/ bkr{ j'Dr/ Sohnk ekB{zB, fjikp gfjB e/ d/DrhnK ;/tktK
ns/ S'or[b s'A th d{o fJj ;EkB pj[s B/V/ jh pfDnk j'fJnk j?. N{fo;NK bJh
SKswJh j?. fJZE/ i/eo S'o j? sK T[j j? fyZu dk e/Ado fJj ;wkoe nkgDh nB"yh e[nkbkbzg[o (fpT{o') wb/Shnk B/ n?stko B{z nkgDh gfjbh fJ;bkfwe J/nobkJhBz
f;oc ;w[zdoh bfjoK dk, i'fe ezBK ftZu ebkfeqsh bJh th ikfDnk iKdk j?. 'fo:kBh J/no' bKu eo fdZsh j?. fJ; dh gfjbh cbkJhN B/ e[nkbkbzg[o s'A foikoN
;zrhs dh soQK r{zidhnK jB. ezfBnk nkJhb?Av bzrekth sZe dk ;co s?n ehsk. fJ; J/nobkJhBz ftu fdZshnK ikD
e[wkoh dh ;t/o ns/ fdB YbD d/ fdqS ezfBnke[wkoh s'A bZrGZr 34 tkbhnK ;kohnK ;j{bsK s'A b? e/ J/noj';N/z dh vq?Z; sZe ;G e[M Sohnk ekB{zBK d/
sK t/yd/ jh pDd/ jB. feb'whNo d{o ;fEs T[dfJfrfo febk w[skpe j't/rk.
th d/yD :'r j?. fJ; feb/ B{z 18th
ezfBnke[wkoh dk wzdo Sskpdh ftZu okik wkoszv towk B/ J/noj';N/z fjikp gfjB e/ ijkz ftu w[;kcoK B{z nkgDhnK ;/tktK d/DrhnK.
ezfBnke[wkoh B{z jh nofgs j?. fJ; wzdo pDtkfJnk ;h. fJ;d/ Bkb jh s[;h Sohnk ekB{zBK d/ w[skpe cbkJhN ftu w[;kcoK B{z f;oc jbkb whN go'f;nk ikt/
B{z Gkos d/ ezfYnK / dk oytkbk th r[rBzs ;tkwh wzdo th t/y ;ed/ j'. rk. gb/B 'u Sokp 's/ gkpzdh oj/rh. w[;fbw J/noj';N/z bJh fjikp gfjBDk
wzfBnk iKdk j?. fJ; wzdo B{z wd[o?, okw/ fJ; wzdo dh ;G s'A tZvh yk;hns fJj bkzwh j't/rk ns/ r?o-w[;fbw chw/b J/noj';N/z B{z th SkbhB eZgV/ gfBjD/ g?Dr/
Stow ns/ fso[gsh nkfd wzdoK dh soQK j? fe fJj fJZe jiko ;kb g[okDk wzdo . cbkJhN d/ N/e-nkc s'A gfjbK Bwkz gVQh ikt/rh.
jh gftZso wzfBnk iKdk j?. fJ; wzdo j?. fJ; wzdo B{z fJZe u'b okik B/
dh yk; rZb fJj j? fe fJZE/ f;oc fjzd{ pDtkfJnk ;h. J/nobkJhBz ezgBh d/ w?B/fizr vkfJo?eNo ico iwjkoh B/ whvhnk B{z dZf;nk
jh ik ;ed/ jB. fJj wzdo ;t/o/ uko fe fJj nfijh gfjbh wb/ShnB J/nobkJhBz j?, i' Sohnk fB:wK B{z wzB/rh. T[BQK
ti/ s'A b? e/ frnkoK ti/ sZe ns/ T[;d/ ezfBnke[wkoh ikT[ sK ;[fuzdow d/ fejk fe ;w/A d/ Bkb Sohnk dk ;to{g th ekch pdfbnk j?. w[;fbw pj[bsk tkb/
pknd Skw 5H30 s'A b? e/ 8H30 sZe yDk Bk G[Zb'. fJj ezfBnke[wkoh s'A wb/Shnk ftu bzp/A ;w/A s'A fJ;bkw d/ wkvoB ;to{g B{z ckb' ehsk ik fojk j?.
y[ZbQk ofjzdk j?. brGr 13 feb'whNo d{o ;fEs j?. 9th
Sskpdh d/ fSbkb/y fJ; wzdo ftZu oZy/ d[Bhnk ftu fJ; s'A fJbktk th nfijhnK eJh J/nobkJhBz nkgo/N ehshnK
fJZE/ ftt/ekBzd ih dk ;wkoe th rJ/. fJZE/ GrtkB fSt, GrtkB pqjwk ik ojhnK jB, fiBQK ftu okfJb po{B/Jh J/nobkJhBz, ;kT{dh no/phnB J/nobkJhBz
j?. fJj ;w[zdo d/ ftZu fJZe ftSkb ns/ GrtkB ftSB{z dh fJeZm/ g{ik ehsh ns/ JhokB J/no Skwb jB. :{e/ dh 'fcoBk; J/not/z' th nrb/ ;kb sZe nfijhnK
cbkJhN; S[o{ eoB dh :'iBk pDk ojh j?.

35 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

fwZvhnk Bk;K 's/ b"Ar ukpVK gkt/

nkgD/ nkg B{z fSzrkoD dk fotkz BZE, wZSbh, w/y s/ e'ek, fJj B/ j?. fJj w[fNnkoK d/ BZe 'u gkfJnk iK Ajdk nkJh
SkfJd Ud'A s'A jh nkfJnk j't/rk id'A ;ko/ S'N/ wfjew/. ikD tkbk fJe fBZek fijk rfjDk uho/ tkfbnk t/ydk nkJh t/ w/ok
s'A wB[Zy B{z ;'Mh nkJh j't/rh. Soho B{z j.? fBZe/ jD' eoe/ jh fJ;Bz{ SN' k wfjewk ºSkg/ Skg/ Skg/ ,
;ikT[D bJh tosh iKdh jo S? n;b s/ok b"Ar eo/ ;odkoh, EkB/dkoh fejk frnk j?. go efjzd/ jB fe 'fizBk b"Ar r[nkukHH
'u rfjDk jh j?. go ;w/A d/ Bkb Bkb B[eok eo/. fBZek UBk fsZyk'. ukj/ fJj S'Nk fijk b"Ar eok fwZsok, wZSbh gkT[Dr/ fiE/ b"Ar dh T[;ss 'u b'e rhs
fJj S? pdbdh-pdbdh ;'B/-uKdh s'A j? go fyZu ns/ y{p;{osh d/ wkwb/ 'u
j[zdh j'Jh j[D gbkfNBw vkfJwzv sZe shbh, b"r, w[oeh (sko-B[wk), Bzpo fJe j?. wkg/ º iK gzikph rhs ou/ rJ/ jB, T[E/
BZE, BZEbh BZe 'u fJe'A irQk gkJ/ fdykt/ bJh fprkBk rfjDk gkT[D B{z
nk ngVh j? go i' fyZu ;'B/ iK uKdh ikD tkb/ rfjD/ jB go ;kfonK dh Xkt/ Xkt/ Xkt/ £H wf[ Nnko Bz{ wBkTD[ dh ohM th phs/ fBzfdnk th frnk j?L
N"o s/ cZps tZyoh tZyoh j?. jo fe;/ fwZvhnk Bk;K 's/ b"Ar ukpVK
dh ojh j? T[j ;dhth j?. fJ; ;'jD/ B{z gk e/ wNeD bJh w[fNnko dk fdb gkt/££H t/fbnK 'u fJj b"Ar g{oh eodk fojk nkBk nkBk nkBk
wubdk j? go bZe s/ j[bkfonK dh do fJj ftzBQ/ j'J/ BZe d/ S/e 'u j?, y[d sohc dk zohnk pD e/. SkfJd BZe dh iVQ gZN bJh, gke/ b"Ar
bZrD dh ukn dh fsqgsh ekoB tZy' tZyoh j?. shbh ns/ b"Ar ftu gkfJnk iKdk j?. fJj row w;kb/ 'u nZi th eo fojk j?. f;oc jbksK 'u fprkBk
fJj c;? bk eoBk jwS/ k jh wS[ feb fojk tos/ ikD tkb/ b"Ar Bkb j{-p-j{ coe g? frnk j?. gfjbK y/s, jb s/ nZi ukj/ gZSwh ;ZfGnkuko Gko{
gzikph fto;/ Bkb i[V/ nB/eK rfjD/ j? fe fejVk rfjDk tX/o/ y{p;{osh fwbdk j?. c[Zb th s/ vzvh th. vzvh j' u[Zek j? ns/ fJ; B{z gkT[D tkbhnK
fdzdk j?L- d/ fgSb/ gk;/ u{Vh gkJh j[zdh j? ns/ jkbh ;B s/ j[D ekbi, p[bN s/ ihBL w[fNnkoK dh frDsh ekch xN rJh j?
;w/A-;w/A 's/ gzikph rZGo{ s/ w[fNnkoK fJ; s/ fJe e'nbh uVkJh j[zdh j?. c[Zb go nZi th id fJj g?Adk s/ uwedk
dh fyZu dk e/Ado pD/ oj/ jB. shbh b"Ar dk w[Zedwk Gkoh, t/ sK BZe d/ pkjo jh fdykJh fdzdk j[zdk ºBZe s/o/ 'u b"Ar s/ wSbh, j? sK nkgDh fyZu, nkgDh jkzoh
EkD/dkok ;'u e/ eohA j? ns/ vzvh B{z BZe dh g/gVh (nkws'o wZE/ uwe/ fNZek, btk jh fdzdk j? L
p/S[wko rfjfDnK d/ yzkB/ 'u'A i/ s/ yZph) s/ eotkJ/ S/e$wQ'oh 'u'A bzxk b"Ar tkbh N[ZN g?Dh B/,
eo fJeZb/ BZe 'u gkJ/ ikD tkb/ go b"Ar B{z ;G s'A tZX wSj{o ehsk e/ e'nbh B{z BZe d/ nzdob/ gk;/ u{Vh Bh s/o/ w{jo/ uzB nzpoK dk, ;koh iwks 'u cs{o wukfJnk.º
rfjfDnK dh rZb eohJ/ sK shbh, b'e ekft dh fJe s[eh p'bh 's/o/ b"Ar T[Zs/ uVk fdZsk iKdk j?, fpbe[b w[zfvnK d/ g?ZB S[ZN rJ/,
dk fgnk fbSekok, jkbhnK B/ jb BZN-ekpb/ tKr. Se" Bkb fJ; 'u Br bZrdk fcZek-fcZek. id nk 'w/ nkJh ew fJB'
b"Ar e'ek, o/y, w/y, BZE, wZSbh ns/ vZe bJ/' B/. w'sh th iVk bJ/ iKd/ jB. ;[fBnko/ p[bkfJnk.
nkgD/ iK rqkje d/ nB[;ko fJ;d/ c[Zb b"Ar gk e/ w;sh 'u nkJh gzikpD
B[eok nkfd BZe d/ gqf;ZX rfjD/ oj/ row w;kb/ 'u tos/ ikD tkb/ B{z tZvk-S'Nk th eo fdzd/ jB ns/ dh s'o pdbD dk ekoB th fJj BZe ;ziht MKih, irokT[A
b"Ar (i' fe fJe o[Zy dk cb j?) tork eJh tko fJ;dh Seb th pdb fdzd/
jB. j' ;edk j? j'o th j'D. gzikph j'D eoe/ fJ;B{z th b"Ar jh fejk iKdk jB (gsk jh BjhA brdk fe fJj b'Ar dk b"Ar pDdk fojk j?. nfij/ t/b/
j?, e'ek j? iK e[M j'o )
rfjfDnK Bkb ;pXz s fJe wjK-pb' h, gzikp dhnK gqhs rkEktK n?t/A jh wf[ Nnko 's/ Byo/ dk Gko{ jD' k ;[Gkfte
wSj{o BjhA j'JhnK. fJj ;Zuk fgnko, j?. fJj b"Ar ns/ Byok id'A nkg; 'u
fi; 'u tv/oh frDsh 'u rfjfDnK gqhs sK gzikphnK d/ bj{ 'u fwfbnk fwb iKd/ jB sK w[fNnko dk j'oK B{z
dk fzeo nkT[Adk j?, T[; 'u fJe s[e 's/ jZYK 'u ofunk j'fJnk j?. fJ;/ gqhs
j? L 'u pZMh gzikpD b"Ar dh uwe dwe t/y e/ BZe tZN e/ e'b dh bzxDk e'Jh
ekoB nkgD/ gq/wh$wkjh s'A fJ;dh wzr
v?Avoc s'A j' gq/SkB< ezw nkT[Dr/ fJj fNg; eodh ojh j't/rh skjhUA sK fJj ezm- nB'yh rZb BjhA j[zdh j?.
ezm j' fJj p'bh ;ZfGnkuko dk fjZ;k
pDh j't/rhL b"Ar tkbh N[ZN g?Dh B/,
'BZe bJh b"Ar eok fwZsok, wSbh
gkT[Dr/ wkg/.' ;ko/ fgzv 'u cs{o wukfJnk.º
jkbhnK d/ jb S[ZN rJ/,

UQdk Byok w/u Bk nkfJnk.

gzikpDK B/ Gkt/A ;ko/ rfjfDnK

B{z fgnko ehsk s/ jzYkfJnk go 'BZe'
'u g?D tkb/ fBZe/ fij/ b"Ar B/ nkgDh
;odkoh jw/Sk ekfJw oZyh j?. fJ;/
;odkoh d/ f;o s/ BZyo' dh y{p;{osh

dh sKx 'u rZGo{ r[nku/ b"Ar B{z
g?bhnK 'u'A th N'bdk fcodk fojk j?L-

BZyo' B/A b'Ar rtk fbnk,

w[zvk Bow/ 'u'A Gkbdk fco/£ !
fJj fiZE/ w[fNnkoK d/ BZe dk

fSzrko pfDnk, T[E/ fJj gzikph b'e
rhsK d/ ;[oK 'u'A th fBefbnk j'L

fgZS/-fgZS/ nkT[Adk w/oh ukb t/

v?Avoc dh ;wZf;nk T[AM sK fe;/ B{z th ns/ ed/ th j' ;edh j? go ;odhnK ftZu ckJhpo s'A b? e/ gq'NhB se Bkb Gog{o j[zdk j? eZd{

ne;o ;kfonK B{z fJ; ;wZf;nk dk ;kjwDk eoBk g?Adk j?. tkbK dh ;e?bg vokJh

j'D dh tiQk Bkb ;e?bg s'A v?Avoc fBebD bZrdk j?. v?Avoc Bkb tkb p/ikB j'

iKd/ jB, fvZrD bZrd/ jB ns/ f;o ftZu y[oe th ofjzdh j?. go fJ; w";w ftZu tiQk Bkb BhAd Bk nkT[D dh fpwkoh j'
iKdh j?, T[BQK d/ bJh eZd{ d/ phi ckfJd/
th s[jkv/ tkb szdo[;s ns/ v?Avoc coh ofj ;ed/ jB, i/eo s[;h T[BQK dh ;zGkb wzd jB.

eo' sK. fJ;d/ bJh xo/b{ sohe/ uzr/ T[gkn jB. fdb bJh fpjso
eZd{ d/ phi fwBob ns/
fBzp{ dk o; w?rBhShnw dk fJZe tZvk ;o's jB, i'
fdb B{z f;jswzd oZyD bJh wdd eodk
fBzp{ d/ o; ftZu ftNkfwB ;h, J/, ph, ck;c'o; ns/ n?ANh nke;hv?AN j[zd/ jB, j?. fJ;d/ phi dk brksko ;/tB fdb
d/ wohiK bJh uzrk j[zdk j?.
fi;d/ Bkb tkb uwedko ns/ ;zxD/ pDd/ jB. i/eo v?Avoc j? sK row s/b ftZu
S{ro ezNo'b
fBzp{ dk o; gk e/ wkfbS eoB Bkb fJj d{o j' iKdh j?, tkbK dk MVBk th o[e b'eK ftZu fJj rbs XkoBk j? fe
iKdk j?. fBzp{ d/ o; s'A f;o dh wkfbS eoe/ tkb X'D Bkb th ckfJdk j[zdk j?. eZd{ fwZmk j[zdk j? fJ; bJh fJ;B{z S{ro
o'rh BjhA yk ;ed/. fJj rZb fpbe[Zb
w/Eh Bkb fJbki rbs j?. ;oho d/ fJz;{fbB ;zs[bB B{z
tXkT[Dk eZd{ dk ezw j[zdk j?. fJj
w/Eh ftZu fBe'NhfBe n?f;v ns/ gq'NhB gkfJnk iKdk j?, i' tkbK dhnK iVQK B{z vkfJfpNhi dh fpwkoh ftZu ckfJd/wzd
j[zdk j?. Bkb jh fJ;d/ phi ftZu
g'SD fdzdk j?. 2 uwu w/Eh oks Go gkDh ftZu v[p' e/ ;t/o/ gh; bU. fJ; b/g B{z vkJhi?;fNt gq'NhB j[zdk j?.
tkbK ns/ f;o T[Zs/ xZN s'A xZN 30 fwzN brkT[. 30 fwzN d/ pknd tkbK B{z fe;/ uzr/
jbe/ S?g{ Bkb X' bU. fJ; Bkb o{;h jN/rh, tkb wip{s j'Dr/ ns/ N[ZND s'A p?v ekb/;Nqkb B{z eo/ xZN
puDr/. p[o/ ekb/;Nokb B{z xZN eoB bJh
eZd{ d/ phi ckfJd/wzd j[zd/ jB. ;N/okb;
nKtbk ns/ fcN';N/okb Bkb Gog{o eZd{ d/ phi
;oho ftZu ekb/;Nqkb d/ gZXo B{z xZN
szdo[;s tkbK bJh e?o'fNB io{oh sZs j?, i' nKtb/ ftZu gkfJnk iKdk j?. eoB ftZu wdd eod/ jB.

tkbK B{z g'SD d/D bJh s[;h nKtb/ dk s/b brk ;ed/ j', iK s[b;h ns/ nKtb/ d/ ckJhpo dk uzrk ;o's
gkT{vo dk b/g pDke/ fJ; b/g Bkb f;o dh wkfbS eo'. brGr nZX/ xzN/ pknd eZd{ d/ phi ckJhpo Bkb Go/ j[zd/
S?Ag{ Bkb tkbK B{z uzrh soQK X' bU. fJj pj[s jh gqGktekoh T[gkn j?. jB, i' ;oho ftZu ckJhpo dh b'V B{z
g{ok eod/ jB. fJ;d/ ;/tB Bkb epi
djh ns/ ekbh fwou dh ;wZf;nk BjhA j[zdh ns/ fYZv jw/Sk
;kc ofjzdk j?.
djhA d/ ;/tB Bkb ;e?bg T[Zs/ Bwh nkT[Adh j?, fi;d/ Bkb v?Avoc s'A S[Nekok
n?f;fvNh dk fJbki
gkfJnk ik ;edk j?. v?Avoc dh fSekfJs j'D T[Zs/ djhA ftZu ekbh fwou dk u{oB eZd{ d/ phi ;oho d/ gh n?u B{z p?b/
fwbk e/ tkbK B{z X't'. jcs/ ftZu xZN s'A xZN d' tko nfijk io{o eo'. fJ; Bkb A; eod/ jB, i' fYZv ftZu n?f;v pDB
s'A o'ed/ jB. n?f;v dh ;wZf;nk s'A puD
tkbK dh v?Avoc sK d{o j't/rh jh, Bkb jh tkb th w[bkJhw, ekb/, bzp/ ns/ eZd{ dh ;pih pD ojh j? sK xo p?eNhohnb sZs j[zd/ jB, i' ;zeowD bJh fJ;B{z nkgD/ ykD/ ftZu Skfwb eo'.
ftZu ne;o tZfvnK s'A b? e/ pZfunK c?bkT[D tkb/ ihtkD{nK s'A oZfynk eod/ fJ;B{z s[;h ;pih, soh, ;bkd, nkgD/
;zxD/ j'Dr/. dk w{zj pD iKdk j? go fJj fJZe jB. fJ; Bkb ;oho ftZu ekb/;Nqkb dh wB g;zd dk e[M th yk ;ed/ j'.
f;jswzd ;pih j?. yk;s"o s/ fJ;d/ phi wksok xZN j[zdh j? ns/ fdb f;jswzd
s/b dh wkfbS f;js bJh pj[s ckfJd/wzd j[zd/ jB. eZd{ ofjzdk j?. fJ; ftZu gkJ/ ikD tkb/
ns/ fJ;d/ phi ftZu ftNfwB ;h ns/ vkJhNoh ckJhpo Bkb fYZv dhnK
tkbK dhnK ;kohnK ;wZf;nktK yk; eoe/ v?Avoc dk ;G s'A ckfJd/wzd fJbki Jh, nkfJoB, e?bShnw w?rBhShnw, fpwkohnK ftZu th nkokw fwbdk j?.
ck;c'o;, g'NkShnw, fize, gq'NhB ns/ nZi s[jkB{z dZ;d/ jK eZd{ ns/ fJ;d/
j? s/b wkfbS. s/b s'A tkbK B{z g';Dk fwbdk j?. f;o dhnK wK;g/ShnK T[s/fis ckJhpo d/ th uzr/ ;o's j[zd/ jB. fJj phi dhnK y{phnK.
n?Boih d/D d/ Bkb y{B ns/ fYZv B{z
j[zdhnK jB ns/ oes ;zuko th s/i j[zdk j?. tkb szdo[;s, ;[zdo, ;zxD/, bzp/ ns/ ;kc eodk j?. Bkb jh fJj fdwkr bJh nBhAdok, fuzsk ns/ sDkn
th pj[s ckfJd/wzd j[zdk j?. eJh eZd{ d/ fJZe rqkw phi ftZu eohp
o{;h ofjs pDd/ jB. fJ; bJh jcs/ ftZu fJZe tko s/b brk e/ tkbK dh wkfbS ftfrnkBhnK B/ fo;ou ftZu gkfJnk 22 fwbhrqkw fNqgN'ckB gq'NhB gkfJnk
j? fe eZd{ d/ fSbe/ ftZu th n?ANh iKdk j?. fJ; Bkb BhAd pj[s uzrh
eoBk io{oh j?. nkT[Adh j?. fiBQK b'eK B{z fvgq?SB dh

tkbK dh ;ckJh

v?Avoc dk ;G s'A tZvk ekoB j?, ;e?bg dh ;jh soQK Bkb ;ckJh Bk j' ;eDk.

g;hBk ns/ ;hpw g?dk eoB tkbhnK rqzEhnK d/ fznkdk ;orow j'D d/ ekoB th

fJj ;wZf;nk j[zdh j?. fJ; bJh v?Avoc dh ;wZf;nk j'D T[Zs/ tkbK dh ;ckJh T[Zs/

yk; fXnkB d/Dk ukjhdk j?. nfij/ ftZu s[jkB{z jcs/ ftZu d' s'A fszB tko tkbK B{z

fe;/ uzr/ jopb S?g{ Bkb X'Dk ukjhdk j?.

36 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

jk;/ s/ jzM{ fi; ;pzh 'u ;[zvh j't/ Uj' jh yohfdnk eo'-

pknd f;ZyK ftZu g?dk j'J/ r[Z;/ B{z d/ dhnK rZvhnK jo tes Bkb b? e/ s/ T[jBK B{z XwehnK Bk fdT[, fijVh g[Zs XwehnK d/Jh ikd?AHfco Xweh u
yfdnK ;oeko rzGhosk fdykT[D dh fiZEA' dh bxz Dk jt' / ;ko/ fib/ dh gf[ b; skes dk jzeko eo oj/ j' T[j b'eK dh
EK gEz e nkrn{ K Bz{ frcq sko eoe/ f;Zy uZg/-uZg/ s/ eofcT{ bke/ yVdh j't/ jh pySh j'Jh j?. fejk 30 pzd/ nzdo ehs/ gzikp ftu
GktBktK B{z e[ubD dk ezw eo ojh T[j pzdk nkw b'eK B{z xo x/oB dk SKsh j' rJh-2-3 fijV? GZi/ fcod/
j.? nkgD/ f;nk;h ftoX' hnK Bz{ vokTD[ u?bzi eodk uzrk BjhA bZrdk - 10-10 bZy o[gJ/ d/ u?Ze, g[Zs wko fJj 4-5 fdBK dh y/v j?.
ns/ i/bK ftZu XZeD bJh pDkJ/ rJ/ ;'jfDnk T[j th ;ko/ gzikph B/ i/ s{z e/ fco B"eoh d/Dk, uko xzN/ gSV e/ eh s/o/ tKr b'e s/ok fto'X Bjh eo
d/S fto'Xh ns/ nZstkdh SpdK dh nZi ;kvk ;kfink pVeK wkodk J/A- jb? hekgNo okjhA gjuz[ Dk, frcq skohnK ;ed/, fe;kB jZe BjhA wzr ;ed/-fJ;
;ys fBzdk j'Dh ukjhdh j?. BS/ u'A pkjo nk iok SKs j' e/ dh ekotkJh B{z whvhnk s'A S[gkT[D u eh p[okJh j?-jK i/ s{z Bk ;[D/ sK
;'uHHnkj ;kok bkw bSeo SZv e/ ed/ bJh BkNeh Yzr tosDk, rZvhnK d/ b'e eh eoB s{z jh dZ;< iBsk ns/
eh 27 cotoh 1984 B{z ;z;d d/ nkw b'eK u nke/ d/y-gsk bZr ekcb/ 'u'A r[oihs f;zx d/ ftjV/ ftZu whvhnk dh ntkz B{z dpk e/ gzikp
;kjwD/ BthA fdZbh fe;/ B/ ;zftXkB d/ ikt/rk fe b'e s[jkvhnK BhshnK s'A nkT[Dk, pzd ewo/ ftZu gfotkoe ftZu nD nb? kBh nw? oi;z h bkr{ eoBk
nkoNheb 25(ph) eb'z 2 dh ekgh fezB/ d[yh B/ b'eK d/ fdbK d/ d[Zy ;[D' w?ApoK B{z fwbDk fe;/ B{z BjhA S'Gdk. pj[s jh Sow tkbh rZb j?. g[bh;
co' ; dh SZsoh jm/ s[o e/ b'eK dh fjZe
vk nwoihs NKvk (f;vBh) j'o d/y' -pkg{ wkchnK wzrh ikd?A BjhA moBh-G[Zb ikU.

tes ;h fe Xy[ d/ oZ[ yK dh ;ko bJh ;kVBk, 1992 ftZu ykfb;skB d/ 'ekw/vh BkJhN; ftd efgb' dk
iKdh- nzkd f;Zy ;{p/ dh wzr B{z b? e/ T[;
;w/A d/ :{Hn?BHT[ d/ iBob ;eZso B{z j[D ;'Bh NhHthH 's/ j't/rk gq;koD
fjZe B{z bkfJnk iKdk f;Z;edhnK w?w'ozvw ;'AgDK, 1982 ftZu Gkos
jtktK B{z- ;oeko Bkb bVD bJh nekb sys BthA fdZbh (fpT{o') NhHthH S'n 'ekw/
;kjwD/ 1 bZy woihtfVnK B{z vh BkJhN; ftd efgb' d/ pzd j'D dh
okj o'e/ iKd/ epoK tZb d/• - GVekT[D ns/ ;[zj u[ekT[Dk-eh fJj ypo B/ fiE/ eZb pj[s ;ko/ doSeK B{z
fco gD" K ftu nZi Bcos dk zfjo d/S fto'Xh ;h< eh nkgD/ 2 jZe fBokS ehsk, nZi T[BQK bJh fJ; ;zpzXh
T[rb ojhnK jB. ;kfonK d/ ofjpo SKswJh Bkb wzrDK, s/ fco fjZe u fJe y[Sypoh j?. T[j fJj fe 'ekw/vh
;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dh p/ndph eoB s/ohnK r'bhnK ykDhnK< fJzz jh BkJhN;HH' pzd BjhA j' fojk, ;r'A fJ;
bZfrnK th b'eK d/ jZE BjhA ezp/, G?n ;opZs ykb;k u e'Jh dS/ fto'Xh rZb dk gq;koD ebo; u?Bb s'A ;'Bh NhHthH
BjhA nkfJnk. nZr/ th zkbw o[Zs BjhA ejh rJh-jK ozzS ;h s/ohnK 's/ ehsk ikDk s?n j'fJnk j?.
nkJh ;h id'A ;opZs dk Gbk wzrD BhshnK fybkc.
tkbh e"w d/ f;o nkgfDnK B/ jh ypoK nB[;ko ebo; u?Bb Bkb
tfjSh MZyV M[bk fdZsk ;h, p/nkpo{ nZs s/ nzs ftZu nZXe s/ fNZgh Bokz j' e/ efgb B/ nkgD/ S'n B{z pzd
eo fdZsk frnk ;h fJZzsK pukT[D dk Jh coe j[zd? iBkp. gzikp dh eoB dk c?;bk fbnk ;h feT[Afe T[BQK
tkfbnK B{z, rbK ftu NkfJo gk e/ tkrv'o nZi s/o/ jZE b'eK B/ jh fdsh B{z bZrdk ;h fe fJ; S'n Bkb obdk-
wud/ j'J/ p/d'fSnK B{z BZud/ j'J/ d/yD ;h-G[ZbhA Bk :kd oZyhA eZb s/ok BjhA fwbdk 'ekw/vh BkJhN; pukU' S'n
bJh b'e GhVK fJeZmhnK j' rJhnK j'Dk! BhshnK w[skpe f;ZyK dh ubkT[D Bkb T[BQK d/ S'n dh nfjwhns
;B, fto;k p[Ze 2 o'fJnk ;h. nktkz B{z dpkT[D dh e'fSS ehsh ik xZN ojh ;h. dZ;D:'r j? fe efgb dk
nZi c/o gzikp ;oeko b'eK B{z T[; ojh j? fi; B{z f;Zy fe;/ th ehws s/ S'n g{o/ d/S 'u ;G s'A tX/o/ d/fynk ikD
o;s/ s/ b?e/ ik ojh j? fi;dk podkSs BjhA eoBr/. 500-500 tkbk ekw/vh S'n j?.
yfwnkzk gzikp d/ dfonk gfjbK jh g[fb; w[bkzw rzBw?B,z?v gbZ;
G[rs u[Ze/ jB. v/ok w[yh B{z wkch d/Dk ;feTo[ Nh dk xo/ k jt' ,/ pb[ N goc{ ekoK fJe j'o ypo j? fe SkfJd efgb
T[;s'A pknd r[owsk tkfg; b?D ns/ dk ekcbk , n?p{b?A; s/ ckfJo fpor/v nkgD/ S'n dk BK pdb ;ed/ jB go
r[o{ rozE ;kfjp ih dh p/ndph s'A fJ; ftu ezw eoB tkb/ pkeh ebkekoK
d/ feodko T[jh ofjDr/.

JURIS AUSTRALIA

37 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

:{og B/ fdZsh 10 bZy SoBkoEhnK B{z gBkj, J/bB dh w"s B/ y'bQ/ ;h dotkz/

BthA fdZbh (fpT{o') fgSb/ eJh ;kbK ;w/s 28 b'eK Bkb ;hohnk s'A s[oeh ;h fe g{oh d[Bhnk ftu ft;Ekgs j'J/ b'eK dk dk nzeVk fJ; tko 60 bZy s'A gko eo ;edk j?.

s'A xo/b{ ;zxoS dk ;kjwDk eo oj/ nk fojk ;h, fi; d"okB T[BQK dh feSsh e[M fznkdk jh bzph j? fJ; bVeh dh 'z[pkB'
;hohnk, fJoke ns/ ncrkfB;skB s'A ;w[zdo ftu v[Zp rJh. wk;{w e[odh dh
nwohek (fpT{o') fJZE/ d/ fwShrB
fJ; ;kb 10 bZy d/ eohp b'e T[ZiV e/ bkS s[oeh d/ sZN 's/ o[VQdh j'Jh nk ;{p/ d/ NftB b/e 'u ofjD tkbh 18
:{ogh d/SK ftu SoB b? u[Ze/ jB. ;zxoS rJh ;h s/ w{X/-w{zj gJh j'Jh fwbh ;h. J/ ;kbk ndokBh b/ft; dh z[pkB dh
d/ fJzB/A ;kbK ftu gfjbh tko :{og B/ bzpkJh 4 fJzu j?. ndokBh j[D 'frBhz
bB dh bkS dh s;tho B/ eJh :{ogh d/ p[Ze nkc foekov;' 'u d[Bhnk dh ;G
fJzBhA tZvh frDsh ftu SoBkoEhnK B{z SK d/ fdb Mzi'V fdZs/ s/ gfjbh tko s'A tZvh z[pkB j'D dk dkntk eoB
SoB fdZsh j?. SoBkoEhnK dh T[BQK B/ SoBkoEhnK dk dod fdb'A tkbh j?. fJ; s'A gfjbK frBhz p[Ze 'u
nzsookSNoh nkor/BkJhi/SB B/ fJj wfj;{; ehsk ;h. BzBQk J/bB SoBkoEhnK fBe ;Nkp/ob dh 3H9 fJzu dh ihG dk
skzk nzeV/ ikoh ehs/ jB. SoB b?D bJh cfoSsk pD frnk ns/ :{ogh d/SK foekov doi j?.
tkfbnK 'u'A fznkdkso b'e ;w[zdoh o;s/ B/ fJ; xNBk s'A pknd SoBkoEhnK bJh
okjhA :{og ftu dkyb j'J/ ns/ 8 bZy dotkz/ y'bQ fdZs/. ndokBh pko/ b'eK B{z T[d'A gsk
bZrk, id'A T[; B/ nkgDh ihG dhnK
d/ eohp b'e s[oeh s'A j[zd/ j'J/ roh; nkJhH UH n?wH d/ w[skpe ;hohnk e[M s;thoK fJzNoB?ZN 's/ S/no ehshnK.
ndokBh dh 4 fJzu dh ihG pVh nk;kBh
gj[zu/. s'A seohpB 4,55,000 b'e ns/ Bkb T[; dhnK nZyK se gj[zu iKdh j?.
ncrkfB;skB s'A 1,86,000 b'e :{ogh fJj ekoBkwk d/y e/ b'e ne;o j?okB
nkJhH UH n?ZwH dk efjDk j? fe fJ; d/SK ftu SoB b? u[Ze/ jB. nkJhH UH ofj iKd/ jB. nkgDh ihG Bkb BZe s/
n?ZwH B/ fJj nzeV/ :{BhnB d/S-rqh;, e'jbh B{z S'jDk jo fe;/ d/ tZ; dh rZb
;kb 3,695 SoBkoEh d/S SZvD d"okB p[brkohnk, fJNbh, ;g/B, wkbNk ns/ BjhA go ndokBh fJj ezw pky{ph eo
;w[zdo dh r'd ftu jh nb'g j' rJ/. b?Adh j?.
;kJhgq;s s'A fJeZm/ ehs/. jkbKfe fJBQK
fJBQK ftu ;hohnk dk fszB ;kb dk pZuk
s'A fJbktk fJzrb?Av, e?B/vk th
J/bB e[odh th Skwb j?, s[oeh sZN 's/
gJh fi; dh bkS B/ g{oh d[Bhnk ftu SoBkoEhnK B{z gBkj d/ u[Ze/ jB.
sfjbek wuk fdZsk ;h. ;z:[es okSNo B/ fusktBh fdZsh

J/bB e[odh nkgD/ gfotkoe w?ApoK

SINGH MECHANIC

38 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

fJj 10 ;kbk uhBh pZuh pDh ;?bhfpqNh, fgsk pDB dh fJzBh fuzsk! 9 ;kb dh T[wo 'u jh vkeNoK zohJ/ ;zGkb bJ/ fNS{
fiZfsnk ;G s'A s/z fdwkr dk fyskp!
bzvB (fpT{o') 9 ;kb dh T[wo 'u
fejVk pZuk fgsk pDB dh fJZSk oZydk
j?< go fpqN/B d/ BkEB eqkc'oN B{z sK
nfijk wip{oh 'u eoBk g? fojk j?.
BkEB pq/B fNT{wo Bkb ghVs j?.
vkeNoK B{z vo j? fe fJbki Bkb pZu/
g?dk eoB dh T[; dh ;woEk xZN ;edh
j?. fJ; bJh ;ktXkBh tosd/ j'J/
vkeNoK B/ T[; d/ ;oho 'u'A fNS{ eZY e/
;zGkb bJ/ jB. wohz d/ mhe j'D s'A
pknd fJj fNS{ d[pkok ;oho 'u dkyb
eo fdZs/ ikDr/, sK fe pZu/ g?dk eoB
dh ;woEk tkg; nk ;e/. T[j fpqN/B dk
gfjbk wohz j?, fi; 's/ j? fJj gq:'r
ehsk ik fojk j?.

vkeNoK w[skpe, BkEB dk pq/B
fNT{wo nkgo/SB Bkb th mhe BjhA
ehsk ik ;edk. T[; dk o/vhUE?o/gh s/
ehw'E?o/gh d/ zohJ/ fJbki uZb fojk j?.
fJ; Bkb fNT{wo ysw BjhA j't/rk go
T[j tXDk zo{o o[e ikt/rk.

wzrb rqfj d/ tksktoD nB[;ko Xosh 's/ T[rkJ/ ikDr/ nkb{

phfizr(fpT{o') uhB d/ fiBkB ;{p/ 'u 10 ;kb dh pZuh :kB fiS[U B{z rq?Av tkfSzrNB (fpT{o') wzrb rqfj 's/ ckofwzr dhnK
wk;No nkc w?woh d/ fyskp Bkb Btkfznk frnk j?. fJj pZuh uhB fty/ ;'Sb ;zGktBktK dh Gkb bJh ftfrnkBh wzrb rqfj d/
whvhnk 's/ ;?bhfpqNh pD rJh j?. b'e T[; B{z d/S dk wkD dZ; oj/ jB. ikDekoh
w[skpe, 24thA tobv w?ANb e?g/f;Nh N{oBkw?AN jkb jh 'u u/Ard{ fty/ eotkfJnk tksktoD nB[;ko Xosh 's/ nkb{ T[rkT[D dh
frnk, fi; 'u fJe pZuh B/ fyskp fiZfsnk. fJ; bJh zo{oh ;h fe :kB B{z nkgDh :'iBk pDk oj/ jB. g/o{ 'u fJzNoB?SBb g'N?N'
:kd Sesh dk j[D se dk ;G s'A tXhnk gqdoSB eoBk ;h. T[; B/ f;oc fJe ;?ANo (;hH nkJhH ghH) ns/ nwohek ftu Bk;k tb'A
xzN/ 'u 1080 BzpoK d/ ;het?A; s/ 646 g'eo ekovK dh o?Avw ;hohz :kd eoe/
;kfonK B{z j?okB eo fdZsk. fJe ;KM/ siop/ sfjs fJj gsk brkT[D dh e'fSS
ehsh ik ojh j? fe fJe nD;[ykt/A tksktoD
10t/A fJt?AN d"okB fJZE/ fit/A jh foekov dk n?bkB ehsk frnk, gsk bZrk
fe :kB B/ 3000 g[nkfJzN jk;b eo bJ/ ;B. fJ; sfjs T[; B{z pZfunK dh Sq/Dh ftu nkb{ dh c;b dh g?dktko fet/A ehsh ikt/,
'u uKdh dk s/ g'eo ekov fJt?AN 'u eK;/ dk srwk fdZsk frnk. :kB d/ ;e{bh
nfXnkge B/ th nkgDh fJ; j'Djko ftfdnkoED dh ;cbsk 's/ y[Sh zkjo fi; Bkb bZyK fzzdrhnK pukJhnK ik ;eD. ;hH
ehsh j?. nkJhH ghH d/ ;zgoe w[yh i'fJp o?Be B/ fejk,

fenkws s'A pknd wB[Zy dh j'Ad pukT[D bJh y[ZbQ/rk '';kB{z b'eK B{z fJj ;wMkT[D dh zo{os j? fe i/eo
n;hA nD;[ykthnK ;fEshnK (tksktoD) ftu
';heq/N tkbN' dk dotkzk, ikD' eh j? yk;hns
nkb{nK dh y/sh eo ;ed/ jK sK n;hA Xosh 's/
eJh fzzdrhnK puk ;ed/ jK.

TANDA PEST CONTROL

Bkot/ (fpT{o') i' th uhz g?dk j'Jh j?, fJe fdB T[; dk nzs fBSfus j? go fJj e'Jh BjhA ikDdk
fe Xosh dk nzs ed'A j't/rk. jkbKfe nfij/ vo ekoB ne;o eJh nctkjK T[ZvdhnK ofjzdhnK jB,

fiBQK 's/ Go';k eoe/ jo wB[Zy nkgD/ gZXo 's/ e'Jh Bk e'Jh jhbk-t;hbk eodk j?. fJ;/ bVh ftu
Bkot/ ftu T[Zsoh g'b d/ B/V/ ftfrnkBhnK B/ 'v{w; v/ tkbN' pDkJh j?. 'v{w; v/ tkbN' :kBh fe
'fenkws dh fsi'oh', i' Xosh 's/ gob' nkT[D iK wB[Zysk dk ;otBkS s'A pknd th wB[Zy dh j'Ad B{z
ekfJw oZyD ftu wdd eo/rh.

T[Zsoh g'b d/ B/V/ ;/tbpkov nkoe/g/b/r' 's/ 'v{w; v/ tkbN' 2008 ftu pDkJh rJh j?. fJ; tkbN
ftu d[Bhnk d/ eohp ;ko/ d/SK d/ 8 bZy 60 jzko c;bK d/ phi, cbhnK, eDe ns/ u"b d/ ;?Agb iwK
ehs/ rJ/ jB. gqwkD{z izr, wjkwkoh, fenkws torh ;fEsh s'A pknd Xosh 's/ d[pkok y/sh S[o{ eoB
ftu fJj tkbN pj[s wddrko ;kps j't/rh. fJ; tkbN B{z pDkT[D bJh r/N; ckT{Av/SB ns/ j'o
d/SK s'A fJbktk Bkot/ ;oeko B/ 60 eo'V o[gJ/ fdZs/ jB.

fJ; tkbN ftu 8 bZy 25 jzko phi iwk ehs/ rJ/ jB. fpibh ikD s'A pknd th tkbN ftu 200
;kbK sZe phi poc ftu izw/A ofj ;ed/ jB. fJ; tkbN ftu f;oc nwoheh ;?B/No s'A fJbktk ;z:[es

okSNo d/ iBob ;eZso pkB eh w{B B{z ikD dh fJikzs j?.
'v{w; v/ tkbN' dh tos'A eoB tkbk ;hohnk d[Bhnk dk gfjbk d/S ;h. ;hohnk ftu ikoh xo/b{

;zxoS d"okB fJZE/ nBki dh Gkoh ewh j' rJh ;h, fi; s'A T[GoB bJh gfjbh tko tkbN dh tos'A ehsh
rJh ;h. izr d/ ekoB fJ; dh g{oh soQK ;jh tos'A BjhA j' ;eh go T[whd ehsh ik ;edh j? fe Xosh

ftu fJ; soQK dh e'Jh ;fEsh d[pkok g?dk j[zdh j? sK wB[Zy dh j'Ad B{z fJj tkbN jh pukJ/rh.

39 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

okfJ;k;f[ygwnBkoh/ e;k[yonkfJzfw;kqs, fgiqGs[ B;dkwk [ ;..[y[ j'Jh ..

tkfjr[o{ dk Bkw, Grsh ns/ ojkT[ .. ukVQdk j?. gqwkswk dk Bkw jh w/o/ tk;s/ t/dK, g[okBK ns/ f;fwqshnK B/ fJZe gqG e? f;wofB T[Xo/ w{uk ..
f;woB eh j? . fJ; tko/ fznkdkso efo gziho[ ytkfJU u'o .. d/t-g{ik j?. gqwkswk dk Bkw jh w/o/ tkfjr[o{ d/ Bkw B{z jh ;G s'A gftZsq gqG e? f;wofB fsq;Bk p[M? ..
b'e ns/ eJh tZv/ tZv/ Xkofwe p[Xh Uj[ iBfw B wo? o/ ;kes Y'o ..¢.. tk;s/ r[o{ dh ;/tk-Grsh eoBh j?.¡. wzfBnk j?. fi; iht d/ wB ftZu gqG{ gqG e? f;wofB ;G[ feS[ ;[M? ..
iht ns/ ftdtkB G[b/y/ ftZu jB. eJh ;rb gokX d/fj b'o'Bh .. ngDk Bkw E'Vk fijk Gh t;k fdzdk j?, gqG e? f;wofB Bkjh iw sqk;k ..
b'e pkb-pZu/, ezw-eko ns/ xo-pko ;' w[y[ ibT[ fis[ ejfj mke[o[ j/ GkJh ! r[o{ B/ w/o/ fjod/ ftZu T[; iht dh tfvnkJh fpnkB BjhA ehsh gqG e? f;wofB g{oB nk;k ..
fsnkr e/ izrbK ftZu ik e/ oZp dh gqwkswk dk Bkw fdqVQ eo fdZsk j?. b'e ik ;edh. r[o{ noiB ;kfjp p/Bsh eod/ gqG e? f;wofB wB eh wb[ ikfJ ..
Grsh eoB B{z ;cb ihtB tkb/ ;wMd/ i'Bh ..£.. pqkjwD B{z dkB d/D ns/ shoE fJSBkB jB fe j/ tkfjr[o{ ! i' iht s/o/ dhdko nzfwqs Bkw[ fod wkfj ;wkfJ ..
jB. eJh b'e pkjoh fbpk; ns/ G/y iBfw B wo? B nkt? B ikfJ .. B{z jh g[zB eqw ;wMd/ jB go w/o/ bJh d/ ukjtkB jB T[BQK dh ;zrs ftZu oZy gqG ih p;fj ;kX eh o;Bk ..
B{z jh ;G e[ZM ;wMh p?m/ jB. eJh b'e BkBe ek gqG[ ofjU ;wkfJ ..¤..¡.. gqwkswk dk Bkw igDk jh yk; g[opK e/ w?AB{z Gh ;z;ko ;w[zdo s'A puk bt'.¡. BkBe iB ek dk;fB d;Bk ..¤..
shoE fJSBkB, g[zB dkB nkfd B{z oZp T[Zs/ shoE-fJSBkB ns/ ;G e[M pqkjwD gzBK ¢¦£
dh Grsh ;wM b?Ad/ jB. nfij/ b'e gzBK ¡¡£¦ B{z dkB eoBk j? Gkt w?A gqwkswk d/ gqG e? f;wofB rofG B p;? .. gdnoEL T[Xo/ -ftekoK s'A pu iKd/
ne;o r[zwokj j' e/ GZNe iKd/ jB noEL GNeDk d/ ekoB e[okj/ gJ/ Bkw f;woB s'A tr?o fe;/ shoE fJSBkB gqG e? f;wofB d{y[ iw[ B;? .. jB, w{uk-pj[s T[Zuk, iw sqk;k-iwK
ns/ fizdrh d/ n;bh wB'oE s'A y[ZM ns/ fe;/ pqkjwD B{z dkB d/D ftZu gqG e? f;wofB ekb[ gojo? .. dk vo, fod wkfj ;wkfJ -fdb ftZu
iKd/ jB. fJ;/ ftS/ s/ n;hA gfjbK th j'J/ j/ iht ! s{z fJj M{mhnK rZbK eo ftStkS BjhA oZydk. j/ GkJh ! fijV/ gqG e? f;wofB d[;wB[ No? .. fNe iKdk j?, ;kX-r[ow[y, dk;fB
eJh b/y fby/ jB. fJ; b/y d[nkok fojk j?A fe gqwkswk B/ Gkd'A tdh nSNwh iht gqwkswk dk Bkw igd/ jB T[j gqG f;wos eS[ fpxB[ B bkr? .. d;Bk-dk;K dk dk;.
fJZe tko fco nkgK gqwkswk d/ Bkw B{z feqSB d/ o{g ftZu iBw Xkfonk ;h. ;ko/ ;[Zu/ nkuoB tkb/ pD iKd/ jB. gqG e? f;wofB nBfdB[ ikr? .. noEL gqG{ dk f;woB eoBk j'o ;ko/
f;woB B{z ;wMD dh e'fSS eoKr/. gqwkswk izwD woB d/ uZeo ftZu BjhA gqwkswk dk Bkw igD tkb/ jh w/o/ Gok gqG e? f;wofB GT[ B fpnkg? .. nkjo Gkt ikg, skg ns/ d/t-g{ik d/
nkT[Adk.¡. ojkT[. j/ GkJh! s/oh fJj ns/ w/o/ fwZso jB.¢. gqG e? f;wofB d[y[ B ;zskg? .. eqw eKvK Bkb'A uzrk j?. gqG{ dk f;woB
Bkw eh j?. gqwkswk dh j'Ad d/ wzBD rZb M{mh j? fe gqwkswk B/ j'o ;kohnK gqG ek f;woB[ ;kX e? ;zfr .. eoB Bkb iht ftekoK s'A pu iKd/ jB.
B{z Bkw fejk iKdk j?. r[opkDh nzdo fEZsK bKG/ ofjD fdZshnK ns/ Gkd'A tdh j/ GkJh ! ekoK-ftjkoK dh ;cbsk ;op fBXkB BkBe jfo ozfr ..¢.. gqG{ dk f;woB eoB Bkb wkfJnk dh
Bkw dh gqhGkSk fJ; soQK j?l nSNwh B{z iBw fbnk. j/ GkJh ! gzihoh tk;s/ b'e SrB ftukod/ jB, w[j{os gzBK ¢¦¢ fgnk; fwN iKdh j? feT[Afe iht B{z
pDk e/ s{z b[ek e/ nkgD/ tZb'A gqwkswk eYkT[Ad/ jB go w/o/ bJh sK gqwkswk gdnoEL gqG e? f;wofB-gqG{ dk wkfJnk d/ ;ko/ Gow G[b/fynK dh ;wM
1H i/sk ehsk s/sk BkT[.. ftD[ B{z feqSB-w{osh d/ o{g ftZu fJj gzihoh dk Bkw jh ;G e[ZM j?. d[BhnK bJh f;woB eoB Bkb, rofG-roG ftZu g? iKdh j?. gqG{ dk f;woB eoB Bkb
Bkt? Bjh e' EkT[.. gzBK ¤ ytkT[Adk j?A. j/ oZp s'A N[ZN/ j'J/ w{oy ! GKs GKs d/ ;[nkdkb/ gdkoE yk e/ Gkt nktkrT[D d/ uZeo ftZu, gojo?- iwK dk vo w[Ze iKdk j? ns/ ihtK dh
gqwkswk izwdk ns/ wodk BjhA j?. j/ nBzd wkBDk jh fzzdrh dk wB'oE go/ jN iKdk j?, No?-Nb iKdk j?, nk; g{oh j' iKdh j? Gkt gqG{ dk f;woB
2H okwebh wjbk ¡ .. GkJh! s{z feqSB-w{osh B{z b'oh d/Adk j?A ;wMd/ j? go w/o/ bJh gqwkswk dk Bkw- f;wos- f;woB ehfsnK, ikr?-;[u/s eoB Bkb wB B{z fe;/ j'o nk;o/ dh b'VQ
s[XB' fBtD[ wzBD[ s/ok BkT[ .. ns/ nkgD/ tb'A s{z gqwkswk B{z b'oh d/ f;woB jh d[BhnK d/ ;ko/ ;[nkdb/ ofjzdk j?, GT[-vo, fpnkg?-z'o gkT[Adk BjhA ofjzdh. gqG{ dk f;woB ehfsnK wB
;ku[ G/N p?;D eT[ EkT[ .. Adk j?A. s/ok fJj ezw ;ko/ ngokXK dh gdkoEK B{z yk e/ oZiD d/ pokpo j?. j?, ;zskg?-szr eodk j?, fBXkB-yzkB/ dh ftekoK dh w?b d{o j' iKdh j? ns/
;s[ ;zs'y[ j't? nodkf; .. iVQ j?. ;V ikJ/ s/ok T[j w{zj fi; Bkb b'e shoE fJSBkB nkfd B{z gftsq Xkowe , ozfr-fgnko ftZu. iht d/ fjod/ ftZu gqG{ dk nwo eoB
sk ;[fD ;fd pjkb/ gkf; ..¡.. s{z nkydk j?A fe wkbe-gqG{ i{BK ftZu eqw ;wMd/ jB go w/o/ bJh j/ GkJh ! noEL gqG{ dk f;woB eoB Bkb tkbk Bkw fNe iKdk j?. gqwkswk
gzBK ®§® nkT[Adk j?. j/ GkJh ! BkBe dk gqwkswk gqwkswk dk Bkw jh shoE-iksqk nkfd iht nkswe w"s d/ r/V ftZu BjhA r[ow[yK dh ihG T[s/ tZ;d/ jB Gkt
id e'Jh ;tkbh fe;/ oki/ iK ;G EkJhA ftnkge j?. gqwkswk Bk izwdk dk Xow-eow j?. w/o/ bJh gqwkswk dk nkT[Adk. gqG{ dk f;woB eoB Bkb iht r[ow[y e/tb gqG{ B{z jh igd/ jB. j/
pkdSkj d/ dopko ftZu iKdk j? sK j? Bk wodk j? ns/ Bk nkT[Adk j? Bk Bkw jh gftZsq Xow-eqw j? .£. B{z iwK d/ d[ZyK dk vo d{o j' iKdk j?. BkBe ! w/oh s/o/ do s/ nodk; j? fe w?A
;tkbh gfjbK T[E/ f;o fBtkT[Adk j?. iKdk j?. gqG{ dk f;woB eoB tkb/ iht dk jw/SK r[ow[yK d/ ;/teK dk ;/te pfDnk
fco e'Jh G/Nk g/S eodk j?. fJ; s'A j/ GkJh! gqwkswk dk Bkw jh ;ko/ fteko o{gh d[SwD Nb iKdk j?. gqG{ dk ojK.¤.
pknd oki-dopko ftZu T[; B{z p?mD gqwkswk d/ nB/eK Bkw jB. ihtK dk ;jkok j?. j/ BkBe ! fi; iht f;woB eoB Bkb iht B{z nkswe gqG eT[ f;wofj ;/ XBtzs/ ..
bJh EK ns/ nkdo fwbdk j?. fJ; soQK gqwkswk B{z fe;/ Gh Bkw Bkb ifgnk d/ wB ftZu e/tb gqwkswk dk Bkw nk ihtB d/ okj ftZu e'Jh o[ektN BjhA gqG eT[ f;wofj ;/ gfstzs/ ..
j/ gqG{! s/o/ Bkw Bkb v{zxh ;KM gkT[Dh ik ;edk j?. fJe;kosk tk;s/ r[ows tf;nk j? ns/ i' iht wB'A sB'A gqG{ dh g?Adh feT[Afe gqG{ d/ f;woB eoB tkbk gqG eT[ f;wofj ;/ iB gotkB ..
s/o/ nZr/ f;o fBtkT[Dk j?. s/oh f;cs- ftZu gqwkswk dk Bkw 'tkj r[o{' gqubs f;cs-;kbkj eodk ofjzdk j? T[j iht iht jo t/b/ ftekoK s'A ;[u/s ofjzdk j?. gqG eT[ f;wofj ;/ g[oy gqXkB ..
;kbkj eoBh s/o/ do s/ gotkB j'D j?. Bkw igD tkb/ d/ wB ftZu fJZe gqG{ dk f;woB eoB tkb/ iht d/ wB s/ gqG eT[ f;wofj f; p/w[jski/ ..
tkbh G/Nk j?. s/oh f;cs ;bkj dh rZb g{oh soQK ;gSN j'Dh zo{oh j? fe pbfpzdo f;zx e'Jh vo dpkT[ BjhA gk ;edk ns/ Bk gqG eT[ f;wofj f; ;op e/ oki/ ..
poes Bkb s/oh jz{oh ftZu p?mD bJh gqwkswk ;op ftnkge ns/ ni{Bh j?. jh e'Jh d[Zy T[; B{z go/SkB BjhA eo gqG eT[ f;wofj ;/ ;[ytk;h ..
EK fwbdk j?. j/ GkJh ! id'A iht ;zs'y oZp tkb/ ;ko/ r[D fe;/ d/th d/ts/ iK jh GkrK tkbk j?. go gqG{ dh f;cs- ;edk j?. gqG{ dk f;woB r[ow[yK dh gqG eT[ f;wofj ;dk nfpBk;h ..
Xkoe/, b'VQtzdK dh ;/tk eodk j? ns/ iht ftZu BjhA j' ;ed/. fJ; bJh r[ows ;kbkj dk fJj ezw T[j iht jh eodk ;zrs ftZu'A fwbdk j?. i' Gh iht gqG{ f;woB s/ bkr/ fiB nkfg dfJnkbk
fJ; wo:kdk ftZu ofj e/ gqG{ d/ do s/ ftZu fe;/ gqkDh B{z BjhA g{iDk. e/tb j? fi; B{z gqwkswk ;kX ;zrs ftZu oZy dk f;woB eodk j? T[; iht B{z j/ BkBe ..
nodk; eodk j? sK nodk; ;[D e/ gqwkswk d/ Bkw dk f;woB eoBk j?. e/ nkgD/ Bkw dh dks pyS fdzdk j?. ! tkfjr[o{ d/ fgnko ftZu d[BhnK d/ BkBe iB eh wzr? otkbk ..C..
gqG{ ;tkbh B{z ;Zd e/ nkgD/ e'b iht B{z fe;/ izrb p/b/ ikD dh zo{os ;ko/ jh yzkB/ gqshs j[zd/ jB.¢. gzBK ¢¦£
fpmkT[Adk j?. fJj j? gqG{ dk Bkw j[D n;hA gqG{ f;woB tko/ r[o{ rqzE BjhA.¤. gqG e? f;wofB fofX f;fX BT[ fBfX gdnoEL f;wofj- i' iht e/tb gqG{
f;woBk.¡. ;kfjp ftu'A e[ZM Spd g/S eo oj/ jKl .. B{z f;wod/ jB, XBtzs/-nwho, gfstzs/
3H ;s;zrfs e?;h ikDhn? .. ¢H ý ;fsr[o gq;kfd .. gqG e? f;wofB frnkB[ fXnkB[ ss[ -fJZzs tkb/, gotkB-ep{b, gqXkB-;q/
fiE? J/e' Bkw[ tykDhn? .. ¡H G?oT[ wjbk • .. ;b'e[ .. p[fX .. SN, p/w[jski/- p/-gotkj, nfpBk;h-
J/e' Bkw[ j[ew[ j? BkBe ;fsr[fo Bkw[ jwko? p/d no[ Bkd .. nkfd r[oJ/ Bwj .. i[rkfd r[oJ/ gqG e? f;wofB ig sg g{ik .. iBw woB s'A ofjs, iB-;/te,
dhnk p[MkfJ ihT[ ..•.. gzBK §¢ Bkw[ jwko? g{o/ eki .. Bwj .. gqG e? f;wofB fpB;? d{ik .. otkbk-uoBK dh X{V. noEL i' iht gqG{
;s ;zrs eh j?. ;s ;zrs T[; B{z Bkw[ jwko? g{ik d/t .. ;fsr[oJ/ Bwj .. ;qh r[od/tJ/ Bwj gqG e? f;wofB shoE fJ;BkBh .. B{z f;wod/ jB n;b ftZu T[jh iht
fejk iKdk j? fiZE/ e/tb gqwkswk dk Bkw[ jwko? r[o eh ;/t ..¡.. ..¡.. gzBK ¢¦¢ gqG e? f;wofB dorj wkBh .. XBkY ns/ fJZzs tkb/ jB. i' iht gqG{
Bkw f;wfonk iKdk j?. j/ BkBe ! r[fo g{o? fdqfVU jfo Bkw[ .. gdnoEL Bwj-Bw;eko, r[oJ/-;G gqG e? f;wofB j'fJ ;[ Gbk .. B{z f;wod/ jB T[BQK d/ ihtB gotkB j'
;fsr[o{ B/ fJj rZb ;wMk fdZsh j? fe ;G s/ T{sw[ jfo jfo ekw[ ..¡.. s'A tZv/ B{z, ;qh r[od/tJ/-;qh r[o{ ih B{z . gqG e? f;wofB ;[cb cbk .. iKd/ jB ns/ T[j iht ;G ihtK s'A uzr/
gqG{ dk j[ew j? fe ;s ;zrs ftZu e/ ojkT[ .. noEL ;G s'A tZv/ gqG{ B{z w/oh ;/ f;wofj fiB nkfg f;wokJ/ .. jB. i' iht gqG{ B{z f;wod/ jB T[j p/
tb gqwkswk dk Bkw jh igDk Bkw[ jwko? wiB fJ;BkB[ .. BwSeko j?. gqG{ ;G dk w[ZY j?. gqG{ dh BkBe sk e? bkrT[ gkJ/ ..£.. gzBK gotkj jB. i' iht gqG{ B{z f;wod/ jB
ukjhdk j?. fJ; bJh gqG{ dk j[ew wzBDk Bkw[ jwko? g{oB dkB[ .. fJj j'Ad i[ZrK d/ S[o{ Gkt w[ZY s'A jh j?. ¢¦¢-¦£ T[j ;G d/ pkdSkj jB. i' iht gqG{ B{z
jh gqG{ dk Bkw f;woB j?. Bkw[ b?s s/ ;rb gths .. ;fsr[o{ B{z w/oh BwSeko j?. ;qh r[od/t gdnoEL fofX-wkBf;e skes, f;wod/ jB T[j ;dk ;[yh tZ;d/ jB ns/
r[ows nB[;ko gqwkswk s'A pr?o Bkw[ igs w/o/ GkJh whs ..¢.. ih B{z w/oh BwSeko j?.¡. f;fXL wkBf;e skesK, i' nkw s"o s/ ;dk bJh nkswe w"s s'A w[es j' iKd/
fe;/ ftnesh dh g{ik eoBh gkg j?. Bkw[ jwko? ;T[D ;zi'r .. ;[ywBh ;[y nzfwqs gqG Bkw[ .. nZm gqf;ZX jB, BT[ fBfXLe[p/o d/ts/ jB. go gqG-f;woB ftZu T[jh iht
fJj r[o{ ;kfjp dh x'o fBzfdnk j?. fJE/ Bkw[ jwko? fsqgfs ;[G'r .. Grs iBk e? wfB fp;qkw .. ojkT[ d/ B" yzkB/ Gkt irs dk ;kok XB bZrd/ jB fiBQK T[Zs/ gqG{ nkg w/jopkB
gqwkswk dh gqhGkSk Gh ;wMDh zo{oh Bkw[ jwko? ;rb nkuko .. .. gzBK ¢¦¢ gdkoE, ss[-n;bhns, wkBh- fJZzs j[zdk j?. j/ BkBe ! e'Jh tvGkrh iht
j?. r[o{ BkBe ;kfjp w[skpe nekb Bkw[ jwko? fBowb fpT[jko ..£.. gdnoEL ;[ywBh-;[yK dh wDh, ;G tkbk, ;[cb-uzr/ cb tkbk, ;[cb cbk- jh r[ow[yK dh uoB-X{V wzrdk j?.C.
g[oy B{z ;zy/g ftZu fJ; soQK ;wfMnk ik e? wfB tf;nk gqG[ J/e[ .. s'A ;q/SN ;[y, Grs iBk e? wfB-Grs wB[Zyk iBw dk T[Zuk wB'oE fwb iKdk gqG eT[ f;wofj ;/ goT[gekoh ..
ik ;edk j?l ;rb iBk eh jfo jfo N/e .. iBK d/ wB ftu, fp;qkw-fNekDk j?. gqG eT[ f;wofj fsB ;d pfbjkoh
 ;fs Bkw[ eosk g[oy[ fBoGT[ wfB sfB BkBe jfo r[D rkT[ .. noEL gqG{ dk nwo ns/ ;[ydkJh noEL gqG{ d/ f;woB ftZu jh ;kohnK ..
fBot?o[ nekb w{ofs ni{Bh ;?Gz r[o ;kX;zfr fi;[ d/t? BkT[ ..¤.. gzBK Bkw ;G s'A T[sw j?. gqG{ d/ fJ; Bkw dk foZXhnK, f;ZXhnK ns/ B" yzkB/ jB. gqG{ gqG eT[ f;wofj ;/ w[y ;[jkt/ ..
gq;kfdº.. ¡¡¤• fNekDk GrsK d/ fjod/ ftZu j?. d/ f;woB ftZu jh frnkB, ;[os dk gqG eT[ f;wofj fsB ;{fy fpjkt? ..
noEL nekb g[oy fJZe j?. gdnoEL jwko?- w/o/ tk;s/, p/d-t/ n;Ngdh .. fNekT[ ns/ irs d/ w{b gqwkswk B{z gqG eT[ f;wofj fsB nksw[ ihsk
gqwkswk dk Bkw 'j'Ad tkbk' j?. d Sk;sq nkfd dh uouk, Bkd-i'rhnK f;woT[ f;wfo f;wfo ;[y[ gktT[ .. ;wMD tkbh p[ZXh j?. gqG{ d/ f;woB ftZu ..
tkfjr[o{ f;qSNh dk ouBjko j?. d/ f;zCh nkfd tikT[D/, nfo-t?oh, g{ik efb eb/; sB wkfj fwNktT[ .. jh ;ko/ ikg, skg ns/ d/t-g{ik jB. gqG eT[ f;wofj fsB fBowb ohsk
gqwkswk ;op ftnkge, G?- ofjs ns/ d/t-d/t-g{ik, r[fo g{o?-g{o/ r[o{ B/, f;woT[ ik;[ fp;[zGo J/e? .. Gkt gqG{ d/ f;woB eoB Bkb fe;/ ikg, ..
t?o-ofjs j?. oZp dk ;o{g ekb ns/ fdqfVU-w/o/ fdZb ftZu gZek eo fdZsk Bkw[ igs nrBs nB/e? .. skg ns/ d/t-g{ik dh b'VQ BjhA ofjzdh. gqG eT[ f;wofj fsB nBd xB/o/
;w/A s'A go/ j? Gkt oZp dk ;oho BkS- j?, wiB-u[ZGh, fJSBkB, gths-uzr/ p/d g[okB f;zfwqfs ;[XkyQo .. gqG{ d/ f;woB eoB Bkb gqG{ s'A fpBQK ..
ofjs j?. gqwkswk i{BK ftZu BjhA nkuoB tkb/, ;T[D-SrB ftukoB/, ehB/ okw Bkw fJe nkyQo .. fe;/ j'o gqG{ torh j;sh dh j'Ad dk gqG eT[ f;wofj p;fj jfo B/o/ ..
nkT[Adk. gqwkswk dk gqekS nkgD/ ;zi'r-BSZsqK nkfd dk w/b ns/ w[j{os feBek J/e fi;[ ihn p;kt? .. fynkb th d{o j' iKdk j?. gqG{ dk f;woB ;zs feqgk s/ nBfdB[ ikfr ..
nkg s'A j'fJnk j? ns/ gqwkswk dk ftukoB/, fsqgfs oZi, ;[G'r-;[nkdb/ sk eh wfjwk rBh B nkt? .. eoB Bkb nkswk d/ shoE fJSBkB BkBe f;woB[ g{o? Gkfr ..¦.. gkBK
fwbkg ;fsr[o{ dh feogk Bkb j[zdk G'rK dh, nkuko-eow-eKv, shoE- eKyh J/e? do; s[jko' .. eoB tkbk j' ikJhdk j? ns/ gqG{ d/ do ¢¦£
j?. iksqk nkfd Xow-eow, fpT[jko[-eko- BkBe T[B ;zfr w'fj T[Xko' ..¡.. s/ fJZzs fwbdh j?. gqG{ d/ f;woB Bkb gdnoEL T[geko- B/eh, T[gekoh-
gqwkswk ;op ftnkge ns/ ni{Bh ftjko, N/e-nk;ok, r[D rkT[-f;cs- gzBK ¢¦¢ ;z;ko ftZu i' e[ZM th j' fojk j? T[j B/eh eoB tkbk, goT[gekoh-d{finK
j?. G?o'A okr d/ fJZe Spd ftZu r[o{ ;kbkj, r[DK dk rkfJB . gdnoEL f;woT[-w?A f;woK, f;wfo- uzrk brdk j? ns/ wB[Zyk-iBw dk Bkb GbkJh eoB tkb/, pfbjkoh-
noiB ;kfjp B/ gqwkswk d/ fJ; r[D noEL j/ GkJh ! g{o/ r[o{ B/ w/o/ fjod/ f;wo e/, fwNktT[-fwNk btK, ;[XkyQo- T[Zuk wB'oE gqkgs j' iKdk j?. gqG{ dk e[opkB, fpjkt?-phsdh j?, ohs-fzzdrh
s/ yk; z'o fdZsk j?. g{ok Spd fJ; ftZu gqwkswk dk Bkw gZeh soQK fNek ;[ZX nZyo, eKyh-ukjtkB. Bkw T[jh iht f;wod/ jB fiBQK B{z gqG{ ihT[D dk sohek, fBowb- gftsq,
soQK j?L fdZsk j? . w?B{z j[D fJj fBSuk j' frnk noEL w?A e/tb gqG{ dk Bkw f;wodk nkg gq/odk j?. fJ; bJh j/ BkBe ! w/oh nBd-nBzd, y[ShnK, ;[y, B/o/-B/V/,
ý ;fsr[o gq;kfd .. j? fe ;ko/ Xkowe eqw eKvK s'A gqwkswk jK. gqG{ dk Bkw f;wo f;wo e/ w?A nkswe s/o/ nZr/ nodk; j? fe w?A T[BQK r[ow[ZyK nBfdB[-jo o'z, g{o? Gkfr-g{oh fe;ws
G?oT[ wjbk • xo[ ¡ dk Bkw f;woB ;G s'A T[Zsw j? .¡. ;[y jk;b eodk jK. fJ; soQK w/o/ ;oho dh ;zrs ftZu i[fVQnk ojK i' e/tb s/ Bkb.
;rbh Ehfs gkf; vkfo okyh .. ojkT[. ftZu i' d[Zy-fpykX jB T[BQK B{z w?A fwNk ok Bkw f;wod/ jB .£.
n;Nw Ehfs r'ftzd iBwk ;h ..¡.. j/ GkJh! id'A s'A r[o{ B/ w/o/ nzdo b?dk jK. ;op ;z;ko d/ gkbe gqG{ dk gqG ek f;woB[ ;G s/ T{uk .. pkeh ;ck 42 s/
Gofw G{b/ Bo eos euokfJD .. jo-Bkw fdqVQ ehsk j? T[; t/b/ s'A Bkw nB/eK ns/ nDfrDs iht igd/
iBw woD s/ ojs BkokfJD ..¡.. gqwkswk dk Bkw jh w/o/ tk;s/ t/d, jB. w?A Gh T[; gqG{ dk Bkw f;wodk jK.
Sk;sq nkfd dh uouk j?. gqwkswk dk
Bkw jh i'rhnK dh f;zCh tikT[Dk j?.
gqwkswk dk Bkw jh w/o/ ;ko/ ezw f;o/

40 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016 gkgk ih pha n?;apho

ejkDh

e'Jh thj e[ ;kb gfjbK dh rZbh ;kB{z d[gfjo dk bzu fJeZm/ eoB dh jo S/ wjhB/ pknd T[j w?B{z BtK fdZbh No/fBzr s/ G/fink frnk. T[E/ w?A sK s[;hA eh ej'r/, T[; dk itkp ;h ''w?A
j?. w?A ezgBh d/ ezw d/ f;bf;b/ ftu g/SeS ehsh. T[j ;kBz{ gzikph j'Nb nkovo s/ n?vtoNkJhzw?AN G/i fdzdk fJe wjhBk ofjDk ;h. ;kvh ezgBh dk sK T[; dh gkgk ih ;wM e/ jh pDdh-
Gkos d/ eJh tZv/ SfjoK 'u iKdk ;K ftu b? frnk. w?A pVk y[S ;h fe T[j s/ w? c'B okjhA T[; dk XzBtkd eodk nkgDk r?;N jkT{; eBkZN gb/; ;odh ;/tk eoKrk.@
s/ T[BQK ftZu'A pzrb"o th fJe ;h. ykD ghD tkbk pzdk br fojk j? s/ ;K. d' e[ ;kb wro'A w?A ;[pkowBhnB B{z ftu j?. nkds w[skfpe ;kY/ uko ti/
pzrb"o pko/ fejk iKdk j? fe fJj nZr/ s'A ezw j'o th ;[ykbk j' ikt/rk. fejk nkgK nkJhzke B{z zo{o fwbDk N[nkJ/bN ikD wro'A gzi e[ fwzN Jh;k w/oh p/Bsh s/ T[; B/ fJe c[bek
Gkos d/ ;G s'A ;z[do s/ :'iBkpZX id'A ykDk yk e/ jN/ sK fszB pzfdnK dk j? s/ :kd nkfJnk fe ni T[; dh p/Nh w;hj B{ z:kd eodk jK s/ fco d' Sfenk s/ w[;eokT[Adk j'fJnk ubk
SfjoK ftu'A fJe j?. e[M b'e uzvhrVQ fpZb fszB ;" g?Ash o[gJ/ ;h. w? id'A fpb dk iBw fdB th j?. n;hA xo c'B rbk; gkDh gh e/ pkjo ;?o B{z fBeb frnk. T[; dh nkg phsh B/ w/o/ nfij/
B{z gfjbk doik fdzd/ jB s/ e[M b'e dh ndkfJrh eoB brk sK T[;B/ fpb ehsk, T[j xo jh ;h s/nkgDh p/Nh dk iKdk jK. o;s/ ftu jh oekprzi s/ o"ArN/ yV/ eo fdZs/ ;B fe w?B{z j'o
pzrb"o B{z. pzrb"o dk w";w ngq?b-wJh u[e fbnk s/ T[; B/ nkgDk eq?fvN iBw fdB wBkT[D dhnk fsnkohnK pzrbk ;kfjp r[odtko/ nkT[Ad/ go w?A ftQ;eh b?D dh sbp jh Bk ikrh.
B{z Sv e/ ;kok ;kb fJe' fijk ozfjdk ekov p?o/ B{z fdsk s/ thj o[gJ/ Bed eo fojk ;h. w?A iBw fdB dhnK w[pkoeK T[BQK tb xN jh t/ydk. nmkoQK iBtoh
j?. Gkt podkSs:'r mzYk. fdB B{z th fdZs/ i' T[; bJh fNg d/ s"o s/ ;B. w?A fdZshnK s/ T[; B/ fejk, ''fJE/ nk e/ d/ dh rZb j? fe w?A ;t/o/ ;?o bJh pha n?;a pho
skgwkB thj s/ gzMh fvroh ftueko pj[s j?okB j'fJnk. w?A s/ ;[pokwBhnB t'.@ fBefbnk. ni/ d' e[ feb'whNo frnk c'B L 00919988886364
ofjzdk j? s/ oks B{z fJ; s'A th xZN j' d'jK B/ T[; dk XzBtkd ehsk s/ T[; B/ ;h fe fJe Nqe w?B{z c/N wko e/ ubk
iKdk j?. fbckck ;[pokwBhnB d/ jZE cVkfJnk w?A pkzko'A ukeb/N dk fvZpk, e[M frnk. w/oh ;Zih bZs s/ ;Zih pKj p[oh BkGk, gzikp
s/ pV/ ndp Bkb ;kB{z ftdk ehsk. w?B{z cb s/ e[M g/;NohnK, e/e, ehwsh soQK zywh j' rJ/ ;B s/ f;o s/ u'N
gfjbh tko pzrb"o, w?A pzpJh s'A p; ;wM BjhA nk fojk ;h fe nfijk s'jck Bkb b? fbnk. ;[pokwBhnB w?B{z nkJh. p/j'Sh w?B{z x/o ojh ;h go w?B{z bczK dk M[ow[N
okjhA frnk. T[AM ;kXkoD ;co gzMh- fgnko s/ GZdo-;fjuko T[j feT[A T[j d/ xo Sv e/ ubk frnk feT[Afe T[; fe;/ B/ Bk u[fenk. mzY dk ;wK s/
SZph xzfNnK dk j? go p; dh yokph ftyk fojk ;h. ne;o fJ; bkJhB ftu B{z j'o zo{oh ezw ;h. nkJhzke d/ eJh x[Zg jB/ok. w?B{z bZfrnk fe w/ok nzs nfj;k;K B{z Bu'V, f;nkjh 'u obk
ekoD w?B{z pZsh xzN/ br rJ/ ;B. d{ih b'e ykD-ghD tkb/ s/ veko wkoB foSs/dko s/ d';s-fwZso nkJ/ j'J/ ;B B/V/ j?. w?A Jh;k w;hj B{z :kd eoB fbnk ,
tko pzrb"o w?A fJe ;kb SZv e/ frnk tkb/ fwbd/ jB, fybkT[D tkb/ BjhA. i' skfwb ftu rZbK eo oj/ ;h. e'Jh th brk s/ c/o p/j'S j' frnk. id'A w?B{z
s/ ezgBh tZb'A pzrb"o bJh J/ath wfjwkB nkT[Adk sK T[; B{z 'tkV/ew' j'S nkJh sK w?A t/fynk fe w?A fJe e'o/ ekri 's/ bczK dk, M[ow[N w?A
;[pokwBhnB B{z gqshfBX pDkfJnk. o;s/ ftu w?A ;[pokwBhnB Bkb fejk iKdk, Gkt ;[nkrs j?. T[; dh gqkJht/N Bof;zr j'w ftu ;K, w/o/ p?v gk fbnk ,
;[pokwBhnB fJe siop/eko s/ T[; pko/ rZb ehsh. T[j fJj d; fojk gsBh B/ w?B{z nzBQk gkgk fejk, Gkt tho d/ Bkb yZp/ gk;/ fJe ;m-pkjm e[
fJwkBdko ftnesh ;h i' skfwbBkv{ ;h fe fJj n;{bK tkbk pzdk j? s/ fe;/ gkgk, skfwb ftu G?D B{z nZek efjzd/ ;kb dh pz[or fJ;soh ;btko ewhz ;'uK dk s{ckB, y"o/ Ezw ikJ/, eh
Bkb ;zpzX oZydk ;h, go T[gihftek e'b S/sh S/sh ukj th BjhA ghAdk s/ Bk jB. s/ w?A th id'A nZek f;;No fejk sK s/ f;o s/ d[gZNk bJh p?mh ;h. d{i/ gk;/ gsk <
bJh gfjbK T[j w[zpJh e[M d/o fojk ;h jh e'Jh frcN ;theko eodk j?. go ;ko/ j; gJ/ feT[Afe nZek dk noE jh T[; dk gsh ;c?d gZr ftu nyK whN
s/ nieb pzrb"o. T[; B/ eJh ezgBhnK ;[pokwBhnB th fJ; rZb s/ j?okB ;h f;;No j[zdk j?. T[; dk ;kok gfotko s/ jZE i'V e/ p?mk ;h, brdk ;h fe fdb j"bk eo nkt/A, y[d B{z Gowk
Bkb w/oh tkechns eotkJh s/ ezgBh fe T[; B/ ;kY/ fszB ;" o[gJ/ bzu s/ ni d';s-fwZso pV/ ukn Bkb w?B{z fwb/. d't/A e'Jh gqkoEBk eo oj/ jB. T[BQK fbnkHHHH
s/ n?vtoNkJfzzr J/iz;hnK d/ tZv/ feT[A you ehs/. T[; dh p/Nh s/ d'jK gsh-gsBh B/ w?B{z B{z gfjbK sK gsk Bk brk fe w?A j'S
tZv/ nc;oK Bkb w?B{ zikD{ eotkfJnk. e/Ado ftu yVQk eoe/ c'N' fyutkJh. w?A ftu nk frnk jK. Bo; B/ T[BQK B{z fJj;k;K B{z Bu'o, f;nkjh 'u obk
d' fdB wro'A id'A j'Nb ftu p/m/ ;K sK S/ wjhB/ wro'A w?B{z c/o pzrb"o ;kT{E fJzvhnB ykfDnK dk b[sc Mzi'fVnk fe g/S?AN B/ nZyK y'bQ bJhnK fbnk ,
T[; B{zfJedw :kd nkfJn fe fJe ikDk fgnk. po[e pKv, fbgNB, T[mkfJnk, T[BQK ftu'A g"Arb, T[sgw, jB s/ T[j mhe j[zdk br fojk j?. d'tA/
ezgBh d/ n;co Bkb sK w[bkeks ofj n?uan?waNh, NkJhNB, fpqN/Bhnk, ;Kpo pj[s g;zd nkJ/. nkJhzke s/ T[; npVtkj/ T[m/ s/ T[jBK d/ fujo/ e'o/ ekri 's/ bczK dk, M[ow[N w?A
jh rJh j? s/ T[ZE'A fpiB; brGr wkfJe', NhaNhae/, :{aphaphaghan?b nkfd dh gsBh B/ cb, g/;Noh s/ ukeb/N dk nksfwe y[Sh Bkb ufjeD br/. w?A gk fbnkHHHH
fBSfus ;h. w?A nrb/ fdB dk g'qrokw ezgBhnK d/ wkoehfNzr j?vz B{z fwbD vZpk ;theko ehsk s/ ehwsh s'jck th dod Bkb w[;eokfJnk. T[BQK
pzrb"o ftu mfjoD dk wB pDkfJnk. dk w"ek fwfbnk. id'A n;hA T[; w?B{z XzBtkd ;kfjs tkg; eo fdZsk. g[ZfSnk-''p/Nk np e?;/ j'<@ w?A fejk- 1H pVk fJj ubke pD ,w?B{z
nrbh ;t/o n;hA ;wK b? e/ p/b ezgBh e?E'fbe d';s B{z c'B ehsk sK T[; B/ nkJhzke B/ w?B{z nrb/ fdB frnkoK ''nkb okJhN.@ Bo; B/ w?B{z df;nk ;skT[Adk ;h,
ik g[Zi/. d[fgjo B{z nkT[D bJh fejk s/ n;hA ti/ p[bkfJnk. fJ; tko T[j rzGho s/ fe fJj d't/A r[odtko/ ik oj/ ;B s/
ikD p[M e/ Skw d/ ;w/A dh wzr ehsh. T[dk; Bzo nk fojk ;h. T[; B/ df;nk s[jkB{z eko ftu gk e/ fbnkJ/. T[; o[edk Bk fJe gb , Gidk
;zpfXs nc;o B{z fo;?gSfB;N B/ n;hA ;kY/ uko ti/ Skw Bz{ fe gfjbK T[; dk vkfJo?eNo ;kT{E fdB d/ r[od[nko/ wZEk N/eD BjhA GikT[Adk ;h ,
c'B s/ rZb ehsh sK T[; B/ ;kB{z nkg g[Zi/. T[; B/ fco rowi'Sh Bkb ;kvk fJzvhnB ;h i' T[; dh rZb BjhA w'Vdk rJ/. w/ohnK nZyK ftu'A XzBtkd d/
pkjo nk e/ ih nkfJnK fejk. T[; dh ;[nkrs ehsk. e"ch Bkb tVk s/ ;hok ;h. go j[D fJe gzikph nkfJnk j?- jzM{ tfjD bZr/. pz[or fJ;soh B/ fdb fJj fBnkD/ B{z, fit/A nkjo/
gfjbh fdy s'A w? e'Jh pj[sk gqGkfts th jkzo ;B. w?B{z efjD brk fe ;kvk fw;No no'Vk. T[; B/ fJj th ;thekfonk nkgD/ d[gZN/ Bkb T[BQK B{z g{zfMnk s/ bk fbnkH HH
BjhA ;K j'fJnk. fujok ;Ktbk, ed ;hok s[jkv/ eVkj gqSkd tork j?. fe no'Vk w/ok ezw BjhA eo/rk feT[Afe j"A;bk fdZsk. fszB fdB T[j d't/A T[;
gzi c[N uko fJzu, ;kXkoD g?AN ewhz ;hok ;{ih dk pfDnk j'fJnk eVkj ;h T[; B{z gzikph nypkoK s/ gzikph EK s'A Bk fjZb/ id se w?A T[m e/ p?mD fJj;k;K B{z Bu'o, f;nkjh 'u obk
s/ T[j bzr wko e/ s[o fojk ;h. T[; dh fi; ftu e/;o gkfJnk j'fJnk ;h. w?rzhBK Bkb fuVQ j?. T[j d;D brk d/ ekpb j' frnk. w/oh ;Zih bs s/ fbnk ,
T[wo brGr ptzik e[ ;kb ;h. tVk ge"fVnK dh fe;w j? i' dZyDh fe d; jzko se T[j nkg c?;bk b? gb;so br frnk ;h. dcso tkfbnK
w/oh tkechns ;[pokwBhnB B/ Gkos ftu g;zd ehsh iKdh j?. nZX/ ;edk j? s/ fJ; s'A T[go dk e/; no'Vk B{z ;{fus eo fdZsk. T[; pz[or gkgk e'o/ ekri 's/ bczK dk, M[ow[N w?A
ekotkJh s/ w?A T[; B{z nkgDk ftzfNzr xzN/ ftu ;kB{z Bt/A nkovo s/ ;pzfXs e'b iKdk j?. w?A T[; e'b'A d; jzko dh s/ T[; dh gsBh B/ dcso tkfbnK B{z gk fbnk HHH
ekov fdZsk s/ T[; B/ w?B{z nkgDk. T[; ekrz fwb/ rJ/. w?A T[; B{z nkgD/ j'Nb n?v wBz{o eotk bJh. BKj Bkb'A sK p/fceo j'D bJh fejk s/ efjD bZr/
d/ BK s'A gsk bZrk fe T[j e?E'fbe Skw B{z nkT[D dh p/Bsh ehsh s/ T[j fJj jh p/jso ;h. w?A T[; B{z c/o p/Bsh fJj ;kv/ p/N/ ;wkB j?. fJj ;/tk ;kB{z 2H x/o d/ fynkb th , w?B{z eZbh t/y
Jh;kJh ;h. T[; Bz{fjzdh Bk p'bDh efjD bZrk ''ni w[Sfeb j?. w/oh p/Nh ehsh fe ni dh Skw e[M ;wK w/o/ bJh tkfjr[o{ B/ ;"Agh j? BjhA sK n;h e"D e/ ,
nkT[Adh ;h s/ Bk jh T[j fjzdh ;wMdk dk poE v/ j?. nrbh tko id'A nkUr/ zo{o eZY'. T[; B/ fejk fe T[j xzN/ bJh j[zd/ jK fe;/ B{z pukT[D tkb/. w?B{z
;h. T[j ;[pokwBhnB Bkb ed/ skfwb sK zo{o p?mKr/.@ w?A ;zrd/ ;zrd/ s/ nkt/rk, Gkt ;kY/ S/ s'A ;s ftueko, bZfrnk fe T[j gkgk ih ;keko f:;{ so; i/jk nkT[Adk ;h, w?B{z fdb-J/
ftu rZb eodk ;h s/ ed/ ezBV ftu, ;fjwd/ j'J/ T[; B{z p/Bsh ehsh- ''eh w?A go fvBo BjhA bt/rk. w?A fejk fe ;B. T[BQK dh gsBh ftu w?A wdo -B/e s/ ,
go w/o/ Bkb nzro/zh ftu jh rZb nkgDh Gshih bJh S'Nk fijk s'jck fJzszko eoKrk. No/;k B{z t/yD bZrk. thj e[ fdB
eodk ;h. T[; B/ w?B{z g[ZfSnk, ukj iK d/ ;edk jK i' w? T[; bJh ;'u e/ BjhA T[BQK w?B{z xo ofynk, w/o/ gfotko B{z ikd{ wzso p'b, p[ZbK 'u d'jok
e"ch s/ w?A itkp fdZsk i' s[;hA ghUr/ ;K fbnkfJnk. fJj frcN gzikph d/ mhe ;kY/ S/ ti/ T[j w/o/ j'Nb d/ gkgk ih B/ nzro/zh ftu j"A;bk fdZsk fbnkH HH
, w?A gh btKrk. ukj ghD wro'A w?A gqf;ZX b/yeK dhnK ejkDhnK dk nzro/ ewo/ ftu ;h. w?A g[fSnk fe e"ch bt'r/ fe w?A mhe-mke jK. vkeNoK dh
nkgDh ezgBh d/ gqekSBK dh ikDekoh zh ftu nB[tkd ;h s/ fJe g?B. T[; sK vfoze. T[; B/ fpBK sZeb[c d/ fejk ;bkj s/ w/ok g;bso y'fbQnk, i' zyw fJj;k;K B{z Bu'o, f;nkjh 'u obk
eotkJh, SgD-frDsh, T[; Bkb B/ fJe fwzN o[eD bJh fejk s/ xo c'B fe T[j poKvh bt/rk s/ w?A nkgD/ bJh fJe wjhB/ ftu mhe j'Dk ;h, T[j thj fbnk ,
;pzfXs ;oNhfce/N s/ o/N ekov fdsk. fwbkfJnk s/ nkgDh p/Nh Bkb rZbpks ft;Qeh dk g?r wzrtkfJnk. T[j ;fji/ fdBK ftu mhe j' frnk ;h. fizBh ;/
T[j t/ydk frnk fit/A T[; B/ gfjbK jh ehsh,-'j/no fJz nBZdo gkgk ih -;fji/, fJe fJe p{zd eoe/ f;g eo tk T[BQK d'jK w/oh ehsh, w/ok nkgDk e'o/ ekri 's/ bczK dk, M[ow[N w?A
wB pDkfJnk j[zdk j?. p?Zb ehsh s/ T[; co'w gzikp. jh bkfJe; N{ ftS :{ poE fojk ;h. T[; B/ fJe g?Zr nZX/ xzN/ ftu gfotko s/ w/o/ wksk-fgsk th SkfJd gk fbnk HHH
dh ;N?B' nk rJh. T[; d/ dzd w'shnK v/' s/ c'B T[; B/ w?B{ cVk fdZsk s/ T[; ysw ehsk s/ w?A T[; nZX/ xzN/ 'u d' g?r T[ZBh ;/tk BjhA ;B eo
tor/ fuZN/ fznkdk bZr/ feT[Afe T[;dk dh p/Nh w/o/ bkb nzro/zh ftu fJ; soQK ysw ehs/. w?A T[; bJh d{ik poKvh dk ;ed/. T[j d't/A w?B{z J/no g'oN s/ Sv 3H nkT[Ad/ iKd/ ykpK-fynkbK B{z
ozr ekch ;Ktbk ;h s/ id'A T[j rZb eo ojh ;h fit/A T[j w?B{z ;kbK- g?Zr wzrtkfJnk, nkgD/ bJh ftQ;eh. e/ rJ/. T[BQK B/ dZf;nk T[BQK dk fJe p[bk fbnk,
w[;eokT[Adk sK T[; dh psh;h pkjo pZXh s'A ikDdh j't/. w?A T[; Bz{ iBw w? T[; B{z g[S fbnk fe s[;hA w/o/ ftu eh p/Nk e?B/vk j? s/ Xh :{a e/a. T[BQK dk
nk iKdh s/ d't/A nZyK d/ e'b S'NhnK- fdB w[pkoe nkfynk s/ fejk S'Nk t/fynk j? fe w?B{z fJBQK fgnko d/ oj/ j'. d{ik p/Nk j?dokpkd fJe d[oxNBk j"bh j"bh eo fJe ekcbk pDk
S'NhnK behoK T[eo nkTA[dhnK. T[; fijk s'jck G/i fojK jK s/ nrb/ ;kb T[j e[M d/o u[Zg fojk s/ c/o SZs tb d"okB ub tf;nk ;h.@ fbnk,
dhnK nZyK ftu'A jh T[; dh nc;oh, s/o/ nrb/ iBw fdB s/ s/o/ xo t/yd/ j'J/ e[M :kd eoe/ fBzwQk-fBzwQk
T[; dk fgnko s/ r[Z;k Mbedk. ;N?B' nktKrk. nkJhzke B/ fbckck w/o/ e'b'A w[;eokT[D brk. T[; B/ jv-phsh nkJhzke d; fojk ;h ''fJ; xNBk gzv pzB g?Avk, gbK 'u w[Zek
B{z T[; B/ nkgDh rZb nZXh ezBV s/ fbnk s/ y'bQ e/ t/fynk. w?A pVh j[fSnkoh ;[DkT[Dh S[o{ ehsh. nkJhzke d; fojk wro'A T[;B{z fJe Xkofwe s[e :kd fbnkHH HH
nZXh nzro/zh ftu ;wMkJh. gzdoK fwzN Bkb ;" d/ gzi B'N feskp ftu oZy ;h pugB ftu gsk BjhA nkJh fe n;b ;/tk T[j j? fi; d/
ftu ;N?B' ikZp nkovo s/ SgD tkbk fdZs/ ;B. T[; B/ gzi' B'N tkg; eo fet/A T[; d/ fdwkr ftu Go fdZsk ;h fe pdb/ s[;hA e[M tkg;h dh nk; Bk fJj;k;K B{z Bu'o, f;nkjh 'u obk
w?Nhohnb Bkb b? nkJh. thj jzko fds/ s/ fejk, ''f;zx ;kfjp fJj gfjbk f;y Gkt gkgk ih uzr/ fJB;kB BjhA oZy'. nfijh ;/tk eoBh jh f:;{ B/ fbnk ,
o[gJ/ dk g{ok ozrdko ;ck SkgDk ;h. s'jck j? i' w?A fe;/ e'b'A ;theko ehsk j[zd/. T[j em'o, p/so; s/ fjz;e fposh nkgD/ fSSK B{z dZ;h ;h. pugB dh
T[BQK fdBK d/ thj jzko nieb d/ j?. w?B{z w/oh zwho s'A Bk frokU.@ T[j tkb/ j[zd/ jB. ;e{b s/ ekbi d/ fdBK phwko XkoDk s'A w[esh gk bJh ;h w?A. e'o/ ekri 's/ bczK dk, M[ow[N w?A
gzikj jzko d/ pokpo jB. w?A t/y e/ g?;/ tkg; b? e/ w?A ;"oh chb ehsk s/ w?Bz{ ftu th T[; dh fJj XkoDk pDh ojh. j[D i' th e'Jh f;y nkT[Adk j?, w?A T[; gk fbnk HHH
j?okB j' frnk s/ ;[pokwBhnB th bZfrnk fe w?A nkg nkgDhnK BzoK 'u id'A w?A B"eoh s/ brk sK th j? w?A fJj ftu gkgk ih d/ doSB eodk jK. jo
j?okB s/ y[S ;h feT[Afe ;[pokwBhnB fro frnk ;K feT[Afe w?A T[; dh ;Zuh- XkoDk pDkJh oyh. e'Jh th f;y w/o/ e'b f;y w?B{z gkgk ih iK T[; dk Gok iK Btihs e"o ;zX{
B{z fJ; ftZu'A d; ch;dh efwSB fwbDk ;[Zuh nkswk B{z gSkDB s'A n;woE nkT[Adk sK w?A T[; dk ikfJz ezw th T[;dk p/Nk brdk j?.@ ;kv/ g?r ysw
;h. w?Bz{ g/go fdyk e/ T[; B/ fbckck fojk ;K. w?A nZyK M[ekJ/ j'Nb gos BjhA eodk.@ j'D br/ sK w?A nkyoh ;tkb ehsk fe
nkgD/ e'b jh oy fbnk s/ xVh t/yD nkfJnk. nrb/ d' ;kbK pknd w?A i/ e'Jh wkVh ;'u tkbk f;y nk ikt/
br fgnk. id'A fJe tfink sK T[;B/ pzrb"o frnk go T[; d/ dcso BjhA. nkJhzke B/ rZb ikoh oyh-''e'Jh
nZm ;kb gfjbK dh rZb j? fe w?B{z

41 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

p[ZX wzdoK ns/ wB'oziB dk ;[w/b- EkJhb?Av

r[odoSB f;zx izw{

id'A fgSbh ;dh d/ gfjb/ nZX ftu fJ; soQK BjhA jz[dk, feT[A fe pkdSkj 1431 ftZu n:[fEnk d/ EkJh pkdSkj B/ gbNk EkJhb?Av d/ ni'e/ fJfsjk; dk ftnZsBkw, bkT[; ns/ ezp'vhnk ftZu
rzGho fpwko j'D ekoB j;gskb dkyb SeshSkbh yw/o (ni'ke ezp'vhnK) Sk;e efwT{fB;NK dk gqGkt tX frnk j?
Gkosh b'e, fiBQK ftZu tZvh frDsh j? fe fJ; bJh T[;dh f;js:kph dh n?Areo B{z joke/ Xow okik s'A pdbe/ d/ 18tK gqzs{ 10tK ;cb oki gbNk ;h. fiBQK j' uh fwBQ dh nrtkJh ftZu T[ZE/
nodk; ehsh rJh j?. T[jBK fJj th fejk EkJh wkbS dk fJfsjk; ueoh tZvhnK fiZsK gqkgs ehshnK. nwoheh
ftu gzikph th ;B, T[; d/S ftu rJ/ fe pkdSkj pj[s jowB fgnkok ns/ tokik dh T[gkXh gqkgs eo bJh. p?Aeke okSNogsh j?ohan?;aNo{w?B B/ fyZs/ ftZu
sK j'o eko'pko eoB d/ Bkb-Bkb fttkd ofjs ;y;hns j?. ykBdkB d/ pkdSkjK d/ fJfsjk; s'A th igkBh c"iK B{z p/jfEnko eoB ns/ oki
d/ Bt/A pD/ jtkJh nZv/ dk BK ';toD ;dhnK g[okDk j?, i' gqkuhB EkJhb?Av gqpzX nkgD/ jZE ftu b?D bJh nwoheh,
ftnkz s/ g?;k d/Dk T[jBK dk w[Zy Xzdk p?Aeke d/ cT[okd fJbke/ ftu ekch G{wh' oZfynk frnk j?. nmkothA ;dh ftZu poskBth ns/ p;shtkdh c"iK B{z j[ew
;h. T[j wzp{o b'eK s'A tZvh frDsh gzikph Gkosh tZ;d/ jB fe powK tZb'A EkJh SkSeK s/ eJh jwb/ ehs/ dhnK fotkfJsh dtkJhnK Bkb :[ZrK s'A ikoh ehsk. 9 ;szpo 1945 Bz{ uhB s'A
J/BhnK T[ZuhnK ftnkz doK t;{bd/ ;B fiBQK 'u'A tX/o/ eZgV/ d/ tgkoh jB. J/E/ rJ/ ns/ 1765 ftu d' ;kbK dh bVkJh 2 bZy p;shtkd c"i id'A jB'Jh gj[zuh
fe wjhB/ tk;s/ bJh rJh oew eJh jh uko wzfzbk SkBdko r[od[nkok ;fEs i[fVnk j'fJnk j?. ueoh pkdSkjK B/ sK sK T[; s'A gfjbK jh j' uh fwBQ dhnK
j?. gs{Bkw d[;ok tZvk tgkoe e/Ado j? fgZS'A T[jBK EkJh okiXkBh n:[fEnk s/ wfji fJ; fotkfJs B{z fwND s'A pukT[D efwT{fB;N c"iK B/ fJ; y/so ftZu
tko ;kbK pZXh yVQh ofjzdh s/ T[j b'e fiZE/ GkoshnK dh frDsh ekch fznkdk nkgDk epzk iwk fbnk j'fJnk ;h.
j?. J/E/ dZyDh GkoshnK d/ epzk eoe/ Sfjo ns/ fJ;d/ wzfdoK B{z bJh pkdSkj okw shi/ d/ ekoiekb Sfjo dhnK rbhnK, pzkoK ns/ ;VeK
jo wjhB/ w;K ftnkz dk G[rskB jh tX/o/ eko'pko jB. J/E/ jh p?Aeke dhnK sfj;-Bfj; eo fdZsk. fJ; fgZS'A uhBh T[BhthA ;dh d/ sh;o/ djke/ ftu ekB{zB s'A coK;h;h ftZu fby/ ;ko/ BK fwNk e/
eo ;ed/. fcbgkJhB ftZu nZi th ;G s'A T[ZuhnK 80-80 wzfzbk d' fJwkosK ftnZshBkw GkSk ftu fby fdZs/ j'J/
pkfJUe j'Nb ns/ pkfJUe ;ekJh pDhnK pkg ns/ EkJh wK s'A g?dk jJ/ ioB?b pDk e/ d/S d/ b'eK s/ bkr{ ehsk. tkN ;B ns/ 23 ;zspo B{z coK; B/ poskBhnK
Gkosh gzikphnK dk fJj tZvk feZsk j? j'JhnK jB. fJBQK d/ Bkb jh fJzdok c"n dk gftZso p[ZX wzdo EkJh dtkJhnK dh wdd Bkb ;kJhrkB s/ epzk eo
Skfgzr wkb ns/ d{;o/ gk;/ nwoh gzi cokfJnk N?ef;B B/ fJbke/ s/ w[V epzk fbnk. wkou 1946 ftu coK;h;h ewKvo
fi; 'u g?dk j'J/ MrV/ ne;o esbK skok j'Nb tkfenk j?. p?Aeke s'A fpBK eo fbnk ns/ p?Aeke s'A d{;o/ gk;/ E"Bp[oh ns/ wkbS dh gozgok B{z ikoh oZyD i' e'nki b?ebo ns/ j' uh fwBQ ftueko
ftZu fBpVd/ jB. Gkosh b'e EkJhb?Av d/ d{;o/ SfjoK ftu tkbk gfjbk okSNoh ftfdne nB[z;zXkB ;wM"sk ;jhpZX j'fJnk fi; nB[;ko
th tZ;/ j'J/ jB. gskfJnk i' fJZe bZy d/ B{z nkgDh okiXkBh pDk fbnk. j?. :"B gqfefonk ns/ d/j tgko Bkb coK; B/ ftnsBkw rDoki B{z ;[szso d/
go fJ; bzw/A ;w/A ftu uT[ cokfJnk eohp t;'A tkbk ;?bkBh e/Ado j? fJZE/ th S wzB fbnk. gozs{ dZyDh ftnZsBkw dh
9 jzko d/ eohp gzikph ns/ j'o Gkosh 1690 ftZu bzvB s'A nkJ/ :ksoh i'VB tkbk nwb fJ;s'A ;" ;kb pknd pkdSkj pkU dkJh tkbh coK;h;h
ftu pj[s gkDh tfj u[Zek j?. id'A n;hA tZ;/ j'J/ jB. fJZE/ th SkBdko r[od[nkok n?AibpoN e?Aco B/ fbfynk fe J/ShnB emg[sbh ;oeko B{z wkBsk fdZsh rJh.
j? fi;dh T[;koh 2006 ftZu w[ezwb j'Jh. e"whnsK u'A f;nkw ;G s'A wjkB d/S j? S[o{ j'fJnk. fJj gqG{;Zsk ;gz{oB pkdSkjs 1945 ftZu j' uh fwB dh c"i B/
fe;/ gzikph eko'pkoh s'A EkJhb?Av d/ r[od[nko/ d/ gqpzXe B/ dZf;nk fe fJ;/ ns/ p?Aeke J/Shnk dk ;G s'A nwho Sfjo s'A gqikvhg'e (okw 7t/A) d/ 1925 s'A coK;h;h, nwoheh ns/ pkU dkJh dhnK
;kb d/ S[o{ ftZu jh r[od[nko/ ftZu fbcN j?. 1350 ftu pkdSkj :{ E"Ar s'A 1767 ;z:[es c"iK B{z fvB-fpB c{ dh tZekoh
jkbksK ns/ T[jBK Bkb T[E'A d/ t;BheK bkT[D dh ;bkj pDh ns/ d' fdB ftZu ftu pkdSkj J/ekEN d/ oki sZe 400 1932 d/ ekoiekb ;w/A T[m/ nzd'bB bVkJh ftu jok fdZsk ;h i' fJ; y/so
jh fJe eo'V o[gJ/ dh oew GkJhuko/ B/ ;kb fJj oki p[bzdhnK s/ fojk. ni'e/ ftu coK; bJh d{ih tkNo b{ pD rJh.
d/ ftjko pko/ g[ZSd/ jK sK T[j nkgDh fJeZmh eo bJh fi; Bkb fJj ezw ;hws d"okB b'e okJ/ dk ;BwkB eofdnK
;w/A ftZu B/go/ ufVQnk. ueoh ykBdkB d/ oki dh BhAj 1782 fyZs/ ftZu T[go'es xNBktK B/
rZb nkw s'o s/ pkdSkj y[d T[jBK dk ;woEe pD f;nkw dh okiBhsh ns/ fJjBK dh
fjzd-uhBh d/ d/SK Bkb Gkos ;dhnK ftZu N?ef;B d/ ioB?b ukU cokfJnk frnk ns/ 1932 d/ fJBebkp Bkb ;z;feqsh B{z th g{ok gqGkfts ehsk.
J/E'A S[o{ eod/ jB fe EkJhb?Av dk s'A i[fVnk j'fJnk j? fiBQK p[ZX wZs 1947 ftZu chbv wkoSb chp[b ;'Ayokw
pkdSkj p/jZd B/e ns/ ;kT{ fJB;kB j? nyfsnko eo fbnk ;h. Gkos B/ Gkt/A ueoh B/ ski gfjBe/ oZyh. N?ef;B B/ ikD/ iKd/ fJ; SKswJh Bkb gqG{;Zsk B/ fgqXh dh u[Dh ;oeko dk sysk gbN
ns/ ftd/ShnK dh ;[oZfynk Bz{ ;oeko p[ZX wZs rqfjD BjhA ehsk fco th fJBQK ;zgzB pkdSkjs gkobhwkBh iwj{ohns
gfjb fdzdh j?. w/o/ ;kEh ;otD eK;b d/SK s/ Gkosh ;z;feqsh dh rfjoh Skg j?. nkgD/ nkg B{z p[ZX Xow dk tko; j'D dk ftu spdhb j' rJh j?. go 1933 ftu fdZsk ns/ 1949 ftZu
ueoh ykBdkB d/ pkdSkjK d/ BK Bkb d/S dk BK f;nkw s'A pdb e/ c/o
tZb'A i[owK pko/ gZ[SD 's/ gskfJnk okw gfjbk ns/ okw d{;okHHHH tr?ok n?bkB eo fdZsk ;h ns/ T[; dh fJ; Skjh gqpzX d/ ;woEeK B/ c"ih nc;oK fJzrfb; Bw{B/ s/ EkJhb?Av oZy fdZsk.
r[od[nko/ d/ Bkb brd/ pkzko ftu bkfJnk iKdk j?. wzdoK dhnK ezX fbysK Bkb fwb e/ w[V ;zg{oB pkdSkjs ekfJw nkJhzB jkto d/ ;w/A s'A S[o{ j'D tkbh
d[ekB eod/ gzikph eko'pkoh wBihs ns/ fuZsoK ftZu t?fde ekb d/ fjzd{ d/ Xkofwe T[gkXh B{z b'eK ns/ T[jd/ wzsohnK eoB bJh T[bN fJBebkp dk Mzvk fJj ftnZsBkw izr pknd d/ nwoheh
th d/tfsnK B{z gqshe wzfBnk frnk j?. okSNogshnK i"B n?c e?B/vh, fbzv/a
f;zx B/ dZf;nk fe EkJh b'eK d/ nkg; B/ wkBsk Bk fdZsh, fi; B{z d/S fBekbk u[Zfenk i' nfijk eoB ftu n;cb oj/ phaikB;B ns/ fBe;B d/ ekoiekbK
d/D fgZS'A w"s s/ xkN T[sko fdZsk frnk. sZe th ikoh ojh ns/ d[BhnK dh ;G s'A
ftu MrV/ j[zd/ jB gozs{ fe;/ Gkosh s/ . pkdSkj ;zftXkBe pzX gZyh wzsohnK bzwk ;wK uZbD tkbh jtkJh izr pD
nZi sZe J/E/ ueoh ykBdkB dk jh oki ns/ Skjh ;woEeK, d'jK s'A fBZyV frnk rJh. fJjBK d' djkfenK d"okB jh
w?A nkgD/ fgSb/ 22 ;kb s'A T[ZE/ ofjD ns/ T[j nkgDk T[sokfXekoh n?bkBD wkbS dk i[rK s'A f;js Bkb i[fVnk
j?. ;zB 2006 ftu pkdSkj G{whpb Xzdk d/j tgko Bkb fJZe fwZe j' frnk
d/ ;w/A ftu ed/ fe;/ jwb/ dh rZb BjhA nd[Zfbnk d/i B/ nkgD/ Sk;B dh 60thA s'A fpBK jh oki SZv e/ poskBhnK ik
;kbfrok wBkJh ;h i' d[Bhnk dk ;G s'A ns/ t/;tk xoK dh gSkD wkbS xoK
;[Dh. w/oh cotoh wkou wjhB/ dh tf;nk. poskBhnK ikD s'A gfjbK Bkb j'D bZr gJh. p?Aeke nwoheh
bzwk ;wK oki eoB tkbk pkdSkj pD c"ihnK ns/ jtkpkiK bJh Sokp ns/
EkJhb?Av dh fJ; c/oh s'A gfjbK, 8 frnk. fJj T[j ;wK ;h id'A gqXkB wzsoh 1934 ftZu i' nkyoh ekB{zB pkdSkj B/ Spkp dk nZvk pD frnk.
gqtkB ehsk T[; nB[;ko GftZy ftu
d;zpo 2009 B{z E?ef;B fSBtkosk dh ;oeko dk ;?Bk
w[yh ;"AEh pBhnkoksfbB B/ T[d'A sysk pj[-gsBh gqEk s/ g{oB gkpzdh bk fdZsh
nk;Nq/bhnk iKfdnK th w?A pA?eke o[fenk
gbN fdsk id'A T[j :{an?B iBob n;?Apbh fi; u'A ni'e/ d/j tgko dh S[o{nks j'Jh.
;K. gq'a i;tzs f;zx f;zrkg[o tkb/ T[; fJ; s'A e[M ;kb pknd d{;oh ;z;ko
d/ fJibk; ftu Skwb j'D eoe/
fdB r[owfs gquko bJh p?Aeke r[od[nko/ fBT{:koe frnk j'fJnk ;h, fJj oki izr S[o{ j' rJh . T[d'A sZe fjzd uhBh dk
fJj fyZsk coK; dh p;sh ;h. 1940
ftZu nkJ/ j'J/ ;B. nodk; d"okB ftZu Bkzh iowBh B/ coK; B{z jok fdZsk
ns/ fJ; d/ Bkb jh fjzd-uhBh d/ ;ko/ y/
EkJhb?Av d/ pkdSkj dh ;bkwsh ns/
uzrh f;js bJh th nodk; ehsh rJh. so s/ igkB dk epzk j' frnk. ;kJhrkB
, jB"Jh, Bkwg?B, ozr{B ns/ f;zrkg[o d/
g[ZSD 's/ fJj dZf;nk fe nkw s"o 's/
Bkb-Bkb p?Aeke th izr d/ nrb/ ;kbK
'i/ Sokp ghDh jh j? sd zkps/ ftu ofj e/ ght' '
ftZu nwohek d/ jtkJh jwfbnK dk
i/ Sokp ghDh jh j? sd zkps/ ftu pj[s b'efgqnk j?. fJ; ftu Sokp B{z
ofj e/ ght'. Sokp dk fJfsjk; pj[s zzp eoB dh ;woEk BjhA j[zdh. E'V/ fBSkBk pD frnk, feT[Afe fJjBK EktK
g[okDk j?. fJw nB[wkB nB[;ko Sokp pj[s/ ftNkfwB$fwBob fdzdk j?. ftu nwohek d/ r'bh f;Ze/ ns/ s/b
fe;/ Bk fe;/ o{g ftu brGr 10,000
;kb gfjbK ghDh S[o{ j' rJh ;h. brGr 3H gkDh, gkDh, gkDh L Sokp ghD GzvkoK s'A fJbktk fJj T[jd/ skestko
6000 ;kb gfjbK Sokp ;wkfie s'A gfjbK gkDh ght' jo fJe g?r s'A
;wkrwK dk fjZ;k pD rJh ;h. Sokp Sfjoh p/fVnK d/ th rVQ ;B. nr;s
pko/ ftSt d/ wjkB fuzse gb?N' B/ fejk pknd fJe frbk; gkDh ghAd/ oj'. gkDh 1945 ftu igkB dh jko fgZS'A fjzd-
;h fe jZd ftu ofj e/ ghsh Sokp
f;jswzd j[zdh j? ns/ j[bk; fdzdh j?. Bkb Sokp gsbh j' iKdh j? ns/ j"bh- uhBh dh s;tho jh pdb rJh.
j"bh n;o eodh j?. Sokp ;oho ftu'A
fiT[A-fiT[A ;wki ftu soZeh j' ojh j?. gkDh pkjo eZYdh j?. fgSkp fznkdk eKro; bJh uzrh BjhA ojh j? 19 d;zpo dh sohe
nkT[Adk j?. xZN gkDh gD ekoB
Sokp dk ;/tB tZXdk ik fojk j?. bJ/ ik ;ed/ jB. fJe ;N?Avov g?r s'A BthA fdZbh (fpT{o') eKro; bJh 19 d;zpo dh sohe jw/Sk bJh p[oh ypo b?
nfefonk nB[;ko ftSt ftu 30 j?okUto th j' iKdk j?. e/ nkJh j?. fJ; fdB fiZE/ eKro; dh u/nogo;B ;'Bhnk rKXh s/ T[Zg gqXkB
gqshSs b'e Sokp dh tos'A eod/ jB. Gkt j? 5 gqshSs nbe'jb tkbh phno
1996 JhL ftu 300 ftneshnK fgS/ 12 n"; iK 12 gqshSs tkJhB d/ 5 n"; 4H Sokp ftu gkDh fwbk e/ ghD okj[b rKXh dh gfNnkbk jkT{; e'oN ftu g/Sh j' rJh sK fJ;/ jh fdB 37 ;kb
fJe ftnesh ghAdk ;h, i' 2012 ftu ns/ 40 gqshSs tkbh t'vek ft;eh d/ ftu f;nkDg j?. ;'vk fwbkT[D ekoB gfjbK 1978 ftu ;kpek gqXkB wzsoh fJzdok rKXh B{z i/b ikDk fgnk ;h. fJj
20 fgZS/ fJe j' frnk j?. ftSt ftu 1H5 n"; g[oS jcs/ ftu 20 d/ eohp
11 gqshSs b'e ;woEk s'A tX ghAd/ jB, ;N?Avov g?r gh ;ed/ jB. g/N ftu dpkt tX iKdk j? ns/ Sokp T[j jh sohe j?, fi; fdB T[BQK B{z ;z;d dh ekotkJh s'A w[nZsb ehsk frnk ;h.
jo ;kb 25 bZy ftnesh tX Sokp gh ibdh y{B ftu ubh iKdh j?. Sokp
e/ wod/ jB. 2H fe;/ th jkbs ftu ykbh g/N ibdh n;o eodh j?. t?;/ th ;'v/ ftubh T[; t/b/ dh w'okoih d/;kJh dh ;oeko B/ Sqhwsh rKXh 's/ ;z;dh ftS/S nfXeko
d/ jBB dk d'S bk e/ T[BQK B{z i/bQ G/fink ;h. fJ; fdB oks 8 ti e/ 47 fwzN 's/
ftSt ftu Sokp dhnK eJh fe;wK Sokp d/ ;/tB Bk eo' ghD s'A gfjbK ekopBvkfJnke;kJhv g/N bJh mhe T[BQK B{z b'e ;Gk ;gheo d/ d;sys tkbk frqcskoh dk j[ew fdZsk frnk ;h.
jB, fit/A phnk tkJhB, ozw, ft;eh ns/ g';fNe G'iB bt'. ghD ;w/A th g';fNe
BjhA ofjzdh. frqcskoh s'A pknd fJzdok rKXh B{z fsjkV i/b d/ fi; tkov ftu oZfynk frnk,
;e'u fJBQK ;kfonK ftu'A fJe JhEkfJb G'iB bt'. Sokp g/N ftu f;ZXh dkyb
j[zdh j?. G'iB Sokp B{z zzp eo b?Adk j? 5H ghD ;w/A tZy-tZy SokpK Bk T[; dk Bzpo th 19 jh ;h. frqcskoh s'A pknd seohpB jcs/ Go se T[j fsjkV
nbe'jb j[zdk j?, i' BSk fdzdk j?. tZy- ns/ BSk j"bh-j"bh y{B ftu dkyb j[zdk ght'.
tZy fe;wK ftu JhEkfJb nbe'jb dh ofjzdk j?. BSk e[M xzN/ pfDnk ofjzdk i/b ftu ojh. j[D fco s'A 19 d;zpo dk fdB eKro; bJh w[Seb Go/ jkbks b?
j?. ykbh g/N ghsh j'Jh Sokp c"oB BSk 6H ed/ th r[Z;/ ;w/A Sokp Bk ght'. e/ nkfJnk.
wksok xN-tX j[zdh j?. Sokp ghD d/ eodh j?. ghD ;w/A o';Nv wZSh, uhz, 7H ro[Zg ftu Sokp ghD ;w/A fe;/
eJh ekoB iK G[b/y/ jB, fit/A ;G s'A BN; nkfd yKd/ ik ;ed/ jB fe;/ th d/ dpkt j/m fznkdk Bk ght' Bk jh jkbKfe d'jK eKro;h B/sktK B{z zwkBs fwb rJh ns/ ;[DtkJh dh nrbh
s[;hA th fe;/ B{z tZX ghD bJh wzp{o sohe 's/ T[BQK B{z fco ndkbs ftu g/S j'Dk j?. dZ;D :'r j? fe ;'Bhnk ns/
tZv/ G[b/y/ fe Sokp BhAd ftu ;jkJh jkbs ftu BwehB fit/A co?Au cokJh;, eo'. okj[b 's/ d'S j? fe B?SBb j?okbv B{z :zr fJzvhnk BK dh ezgBh B{z rbs sohe/
j[zdh j?. Sokp ;odh s'A pukT[Adh j?. Sokp Bkb t/funk frnk j?. ezgBh dh wbehns okj[b ns/ ;'Bhnk e'b j?. Gkigk B/sk
ghD Bkb sBkt xZN j[zdk j? nkfd. nkb{ fug; nkfd Bk ykt', fJj ize 8H ;okp gh e/ tkjB Bk ubkU.
;[powDhnw ;tkwh B/ fJ; wkwb/ 'u d'jK B/sktK fto[ZX X'ykXVh dk w[eZdwk
fJj b/y T[BQK 11 gqshSs b'eK bJh G'iB jB. Sokp Bkb ;bkd d/ ;/tB 9H fiE/ se j' ;e/ ebhno nbe'jb dkfJo ehsk j'fJnk j?.
fbfynk j?, i' ;woEk s'A tX Sokp ghAd/
jB ns/ gh e/ NZbh j' iKd/ jB. tkX{ fit/A t'vek, ozrjhD, ow, tkJhB ght',

Sokp ekoB 200 dh eohp o'r br ;ed/ r{Vh ozr d/ nbe'jbK ftu
jB. gfotkoe y[Sh Gzr j[zdh j?. ;wkih
foSs/ yokp j[zd/ jB nkfd. eBihBo; Bk dh fwbktN j[zdh j?.

Sokp zkps/ ftu ofj e/ jh ghDh 10H Sokp B{z x[N-x[N eoe/ ght'.
ukjhdh j? fit/A L- y[Sp{$;tkd dk nBzd wkD'. fJe vfozr
fJe xzN/ ftu jzw j[zdh j?.
1H nkw s"o 's/ jo ftnesh dh
Sokp ghD dh ;woEk brGr ;wkB j?. 11H Sokp ghD ekoB fgSkp okjhA
wkjoK nB[;ko fJe ;w/A 2 ;N?Avov g?r e[M ftNkfwB$fwBob ykoi j[zd/ jB.

d{i/ fdB ftNkfwB dh r'bh ykt'.

12H bhto B{z th w[ozws dh b'V g?Adh

j?. jcs/ ftu d' Bkr/ zo{o gkt' sK i'
bhto B{z nokw fwb ;e/.

wfjzdo f;zx tkbhnk

42 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

frnkBh fwjo f;zx e/;K dh wjZssk

30 wkou 1699 dh ft;kyh s/ r[o{ B/ d[pkok nkgD/ T[u/-;[u/ fgnko dk T[Zs/ u[Ze e/ z'o Bkb EZb/ gNek e/ j/m ikoh j'fJnk. ;kj b? ;eD. pqjwD okik Bzd d/ fto[X
r'fpzd f;zx ih B/ ykb;k gzE dh ;kiBk t;sk gk e/ T[; B{z nkgDh Sesh B{z wkfonk. Bshik fJj fBefbnk fe ;?w;B IU ;fsr[o{ ih ;jkfJ.. ;opZs ig sg eoB br gJ/ id oki/ B{z fJ;
ehsh. gzi fgnko/ ;ki/ rJ/. gziK B{z yzv/ mhe-mke dZ;D dh fiZd ehsh. fJe ;w/s ;ko/ fcfb;skBh wko/ rJ/. rZb dk gsk bfrnk sK oki/ B/ T[jBK
s/ pkN/ dk nzfwqs SZek e/ ykb;/ dh tkoh ;?w;B fco M{m p'fbnk. j[D vb/bk ;zrs ekpb r[o{ oy/rk. s[;K T[s/ n;kvh pqjwDk B{z ikB' wkoB d/ j[ew fdZs/.
ofjs dZ;h. e/; oZyD/, ezxk, eVk, ;?w;B Bkb pj[s r[Z;/ j'Jh T[; B{z skjB/ g?bh rohBh dkjVhnK dh wjZssk pj[s y[Sh j?. s[;K yzv/ dk nzfwqs gziK s'A fijV/ oki/ d/ fto[X ig sg eoB br/
eSfjok, feogkB, fJj gzi eeko d/ e/ d/D bZrh j?. T[j sK ;?w;B s/ nkgDh pko/ fbydk j? fe dkjVhnK oZyD tkb/ b?Dk, e/; oyD/ fJj n;kvh w'jo j?. j'J/ ;h go oki/ d/ tzho B/ oki/ B{z ;bkj
ykb;/ dh ofjDh dZ;h. ikB BSkto eoB bJh fsnko j? go T[; g[oS tX/o/ go'VQ s/ gogZe, f;nkD/, Go';/ ;op b'j dk eVk oyDk d'B'A tes e/;K fdZsh fe ;r'A T[BQK d/ f;o w[B e/ SZv
dk ny"sh gq/wh ;?w;B T[; Bkb osh Go tkb/, y[b/ fdb ns/ w/jBsh j[zd/ jB. y'z dh gkbDk eoBh ;opZs nGkfynk dk d/t' fJt/A fJe sK ig sg s'A tzfus j'
ftd/Sh fJfsjk; ftu ioj fBtk;h th fgnko BjhA eodk Bk jh ftStk; B/ fJ; rZb dh gqrNktk ehsk j? fe e[mk ykt/, Bkjh swke{ Bk tosDk. ikDr/. d{ik ;wki ftu w{zj fdykT[D d/
;?w;B fJe nfijk ;{opho :'Xk ;h eodk j?. n"osK dkjVh tkb/ g[oSK B{z neoSe GkdBh e/; eNtkD tkb/ sZEk ezfBnk bkfJe BjhA ofjDr/. fi;s/ ytkoh Goh
fijVk nkgDh Sesh Bkb g{o/ ji{w B{z ;wMdhnK jB ns/ nkw b'e th T[BQK B{z wkoB tkb/ ;/ w/b Bk oZyDk. whD/ fizdrh fiTA{Dr/. i' w"s Bkb'A th wkVh
e[ZN ;[ZNdk ;h. e'Jh pzdk ;?w;B Bkb fJ; bJh T[j p/tck j?, M{mk j?, dZph, T[u/ ;N/N; s/ wkD ;fseko d/ wkbe w;zdhJ/ okw okJhJ/ eh ;zrs Bk j?. oki/ B/ fJt/A ehsk go gfss j'J/
d' jZE eoB dk j";bk BjhA ;h eodk. co/ph j? gsk BjhA j'o eh-eh p'fbnk. ;wMd/ jB. ehsh rJh y'i s'A gsk p?;/, r[opkDh gVBh tkfjr[o{ tkfjr[o{ pqkjwDK B/ fJ; d{yD B{z G{yD eoe/
T[; dh Sesh dk nzdkzk fJ; rZb s'A J/Bk e[M ;[D e/ ;?w;B dk fdb g;hi bZrdk j? dkjVhnK tkb/ B"itkB r?o igDk. r[o{ eh ofjs oyDk ;opZs ;zrs gqekfSs ehsk. w[zvD dhnK eJh f;csK
py{ph j' iKdk ;h. T[; B/ S/o B{z fpBk frnk, T[; B/ fJ; soQK vb/bk B{z dkjVhnK w[ZSK tkb/ ftneshnK d/ go w/oh y[Sh j't/rh. eoBhnK S[o{ eo fdZshnK. Bshik fJj
jfEnko s'A wko ;[ZfNnk ;h. ngD/ n;bhns dZ; fdZsh. T[; dh ;koh Sesh w[ekpb/ ftu ;'jD/ brd/ jB. dkjVhnK fBefbnk G'b/ Gkb/ b'eK B/ pqjwDK d/
w[ekpb/ ftu 1000 fto'XhnK B{z y's/ dh T[; d/ e/;K ftu j?. vb/bk B/ fJj ;[D e/ tkb/ wB[Zy j";b/ s/ Sesh tkb/ wzB/ e/;K d/ oZyD pko/ d;w gksSkj B{z gqGkt B{z wzB fbnk. e/;K B{z esb eoBk
jVh Bkb eZ[N -e[ZN e/ wko GikfJnk ;?w;B B{z fgnko ftu b? e/ nkgDh M'bh rJ/. dkB f;zx B/ ;tkb ehsk. T[so ftZu nozG eo fdZsk fi; s/ w[zvB fotkz g?
;h. pkJhpb ftu nzes j?, d{i/ gk;/ ftZu gk e/ T[;d/ e/; eZN fdZs/. T[j d;w gksSkj B/ i' c[owkfJnk T[;B{z frnk. wZe/ ftZu gho pjhU dhB Bkb
cb;shBh T[; B{z nkgDk tZvk d[SwD ;uw[u SeshjhD j' frnk. T[; B{z zzihok o{; d/ gqf;ZX fbykoh ;qh Nkb;NkJ/ ;{oi gqekS ftu GkJh ;zs'y f;zx ih j'Jh rbpks ;w/A r[o{ BkBe ih B/ pV/
;wMd/ j'J/ ;?w;B B{z ysw eoBk ukjz[d/ ftu ieV fbnk. fcb;shBhnk B/ T[; B{z nkgD/ e/;K s/ dkjVh dk pj[s fynkb fbyd/ jB, ;gSZN SpdK ftZu e/;K dh wjZssk pko/
;B, fJ; bJh T[BQk fJe bVeh fi;dk wkoB dh EK s;hj/ d/ e/ wkoB B{z uzrk oZydk ;h. id T[; B{z g[ZfSnk frnk c[owkfJnk ;h T[jBz{ oZp dk ;/te ;wfMnk
Bkw vb/QbQk ;h B{z ;?w;B d/ B/V/ ehsk ;wfMnk. T[; dhnK d't/A nZyK eZY nfijk feT[A eodk j? sK T[; B/ e/;K B{z dkB f;zx ;[fD eoB ik e', j' ofj ikt/rk fijVk gqwkswk dh fdZsh j'Jh
fi; B/ T[; Bkb fgnko dh ;KM gke/ fdZshnK. T[; B{z nkgDh i/b ftu vZe e[dos d/ B/V/ j'D dk ;kXB dZf;nk. Boe f;yske'.. dks Bz{ ;zGkb e/ oy/rk T[;Bz{ oZp d/
;?w;B dh Sesh dk ekoD ikBD dh fdZsk. ;?w;B pVk gSskfJnk feT[Afe fejk wB[Zy d/ o'w fJt/A jB fit/A Xosh dopko ftZu dkyb j'D dk wkD j't/rk.
:'iBk pDkJh. T[; B/ vb/bk d/ fgnko ftu nk e/ bJh pBk;gsh j?. pBk;gsh s'A fpBK e/;B s/ jw b/j[ g;kB, ufj puktB gho pjhUdhB r[o{ ih Bz{ efjzdk j? ;[Bs
nkgDk ;G e[M rtk fbnk. go j[D eh Xosh ftokB j?, eo{g j?. fJt/A e/;K s'A e;N wjkB.. s'A fpBK gqG{ dh dorkj ftZu Y'Jh BjhA.
fJj mhe j? ;?w;B B/ nkgDh gq/ j' ;edk ;h. ghVk s/ gSskt/ Bkb T[j fpBK wB[Zyh ;oho th ftokB j?. e/; iK r[o{ ih B/ T[;dk T[so fdZsk.
wek vb/bk B{z nkgD/ e/;K ftZu p/gkB ngD/ fdB i/b ftu eZND bZfrnk. e[M ;oho d/ o'w wB[Zy dh y{p;{osh jB. e/; s/ rj[ s[os fBekofj, ngBh
Sesh j'D dk G/d d/e/ jh ngDh ikB d/o wro'A T[; d/ e/; d[pkok T[r nkJ/. n"osK bJh fJj fSzrko jB. bkrh Skg fpukofj.. ;Zuh ;[Bs oZph dh w[fJ e/; b?
rtkJh. go T[; B/ vb/bk B{z s[os c[os T[; B/ wfj;{; ehsk T[; ftZu d[pkok nkfJnk Bkb.
gfjbh p/Bsh s/ jh fJ; G/d pko/ ;jh- Sesh gqt/S eo rJh. go T[;d/ B/so r[o{ r'fpzd f;zx e/;K pko/ c[owkB Gkt fJj r[o{ dh w/jo jB T[j tZv/
;jh e[M th BjhA ;h dZf;nk. id mhe Bk j'J/. T[j nBQk jh fojk. T[j fe;/ eod/ jB. s'A tZv/ eSN ftu'A nkgDh brh Skg i' oy/ nwkBsh X'ykpkz pzdk Gkb.
fgnko gk e/ vb/bk B/ Sesh dk ekoD w"e/ dh skV ftu u[Zg eoe/ i/b ftZu d/ye/ nkgD/ f;Zy B{z puk b?Dr/. fJt/A ntb ;[Bs w[fJ j? f;o go oy/ i'fJ.
g[ZfSnk T[; B/ Nkb fdZsk s/ efj fdZsk fdB eZNh eodk fojk. nkfyo fJe fdB e/;K dh tZvw[bh dks dh ;Bk;h e/;kXkoh f;Zy B{z fJj sK j't/rk T[;dk gkt/ woksp ;: dh tvk oyh;o
T[; dh Sesh T[; d/ rb/ ftu gkJh j'Jh i/b ftu n?;h xVh nk jh rJh id fJ; rZb s'A jz[dh j? nzfwqs gkB eotkT[D th wkbe j?. r[o{ ;kfjp d/ eEB nB[;ko j'J/.
wkbk ftZu j?. fJj ikDe/ vb/bk B/ ;[s/ ;?;wB X'y/ Bkb j'Jh jko dk pdbk b? ;w/A r[o{ ih B/ nkgD/ ykb;/ B{z gzi eeko T[BQK dk ;oho gzE ftu nksw rqzE ftu fco efjzd/ jB e/;K B{z eNtk e/ fjzd{
gJ/ ;?w;B dh wkbk s'V fdZsh. ;edk ;h. fcb;shBhnk B/ e'Jh pj[s pyfS; ehs/ jB T[BQK ftu'A gqEw eeko ftokiwkB j?. w[;bwkB d[fJ ytko j' rJ/ j'.
fcfb;shBhnK B{z efj fdZsk fe ;?w;B r[gs whfNzr eoBh ;h fJ; bJh T[BQK B/ e/; jB feT[Afe e/;K eoe/ jh ykb;/ dh nkyh BkBe ;kj ;u ;[Dj[ pjkU
s/ N[ZN gt' w?A T[; dh r[gs Sesh BSN whfNzr T[; poKv/ ftu oZy bJh fiZE/ ftZbyDsk pDdh j?. T[j bZyK ftu ip br ykb;k oj/ fBnkok, sp dhB
eo fdZsh j?. id vb/bk d/ ej/ s/ ;?;wB pzd ;h. fJj ;[D ;?w;B y[S j' yb'sk gSkfDnk iKdk j?. ;tk bky ;/ br s/i fdU w? ;kok.. gho fjzd{ w[;bwkB d/fJ f;o r[wEhJ/
fcfbs;skBhnK jwbktkoK B/ ;?w;B frnk go u[Zg fojk. whfNzr S[o{ j'D s/ J/e bVkT[ dh GktBk tkbk wB[Zy jh ijho
s/ jwbk ehsk sK T[j ;[u/s j' frnk. whfNzr tkb/ poKv/ ftu ;ko/ T[x/ T[x/ pkehnK Bkb'A ftbZyD j? ns/ Sesh dk ip fJj rj? fpgoB eh ohs, w? Bk s/o/ pZe/ bfJD dzs o;hbk ;'jD/ BZe
T[; B/ ;ko/ cb;shBh jwbktkoK B{z fcfb;skBh p?m/ j'J/ ;B. ;?;wB s'A j[D ;{ue j?. eo{z fJB eh goshs.. s/ bpV/ tkbk.
nkgDh Sesh Bkb wko ;[ZfNnk. T[; B/ vod/ BjhA ;h feT[Afe T[j sK fBwkDk
vb/bk B{z th pj[s p[ok Gbk fejk fe fijk e?dh ;h, T[; dhnK nZyK th BjhA e/;K dh wjZssk pko/ r[o{ r'fpzd stkohy r[o{ ykb;k Gkr fJe Bzpo (gzBk 567)
T[; B/ T[; dk G/d gk e/ T[; B{z ;B. ;?w;B B/ fJj ;koh ;fEsh nkgD/ f;zx ih B/ ;w/A-;w/A e[M jdkfJsK zkoh 3 gzBk 1201 tkse ;{oi gqekS ftu wodkB/ r[o{ ih B{z fszB rZbK
wotkT[D ukfjnk. ;?w;B B/ e'qX ftu bJh nB[e{b ;wMh s/ T[; B/ d[pkok tX/ ehshnK jB. fJE/ jh pZ; BjhA T[BQk frnkBh frnkB f;zx 61thA ;kyh ftu ;wMkJhnK ;h.
fJj th efj fdZsk T[; B/ nkgDh Sesh e/;K eoe/ g?dk j'Jh nkgDh Sesh Bkb nkgDh ekpb dh ;zrs B{z G/i/ j[ewBkw/ doi j? f;ZyK B/ r[o{ r'fpzd f;zx ih B{z T[j nkgD/ e/; Bk eZN/. nzfwqs t/b/
pko/ i' i' e[M dZf;nk ;h T[j M{m ;h. T[; fpbfvzr B{z T[;d/ fJe Ewb/ d[nkok ftu e/;K B{z nkgDh w'jo fejk ;h. jo g[ZfSnk ;G XowK ftu foShnK w[BhnK d/ T[m e/ f;woB eo/ s/ roiwzdK dh wdd
vb/bk th fejVh xZN us[o ;h, vb/bk fJe f;Zy s/ fJj pzXS brkJh ;h T[j e/; j'D d/ pkti{d fJBQK B{z e/; eND dh eo/.
nkgD/ f;o s/ e/; oZy/. 26 i/m ;zws G?Vh ohsh fet/A S[o{ j'Jh. fJ; d/ itkp
1756 fpeowh wJh 1699 Jha B{z fJj ftu r[o{ ih B/ dZf;nk fJe ;{do okik
j[ewBkwk r[o{ r'fpzd f;zx ih B/ d;sys Bzd uzd nfijk pbh ;h T[; B/ eJh
T[ue'Nh d/ okfinK B{z GkiVK gk
fdZshnK. jko/ j'J/ oki/ pqkjwDk e'b rJ/
T[j nkgD/ ig sg s/ wzsoK Bkb okik
Bzduzd B{z ftBkS eo d/D sK T[j ;[y dk

;[ywBh ;[y nzfwqs gqG Bkw[ ..

gzBk 39 dk pkeh ;[y[ gqG f;woB ek nzs[ B gko .. j?. gqG{ dk f;woB eoB Bkb iht d/ , ish-nkgD/ ;ohoe fJzfdqnK B{z tZ; £H ;'u? ;'fu B j'tJh i/ ;'uh by
noEL i' iht gqG{ B{z f;wod/ jB f;wofj ;/ iB fiB eT[ gqG wfJnk nzdo fJe-o; ;zrhs ubdk ofjzdk j? ftu oZyD tkbk, uj[ e[zN- ;ko/ ;z;ko tko ..
T[j gqT[gekoh pD iKd/ jB. i' iht .. Gkt gqG{ d/ f;woB s'A i' ;[y T[gidk j? ftZu, iks/-wSj{o, Xkoh-fNekJh,
gqG{ B{z f;wod/ jB w?A T[BQK s'A ;dk ;de/ BkBe fsB iB ;oBh gfJnk ..§.. T[j ed/ w[Zedk BjhA. e/tb T[j iht jh XoBk-Xosh, ekoB eoB- Xosh s/ ;koh u[g? u[g B j'tJh i/ bkfJ ojk fbt
iKdk jK. i' iht gqG{ B{z f;wod/ jB gzBK ¢¦£ gqG{ B{z f;wod/ jB fiBQK T[s/ gqG{ dh w/ e[dos B{z ;kiD tkbk gqG{, nkekok- sko ..
T[BQK ihtK d/ w{zj ;'jD/ bZrd/ jB. i' gdnoEL M{o/- fuzsk eodk, jfo r[B jo j[zdh j?. j/ BkBe ! e'Jh tvGkrh fdqSNwkB irs, r[ow[fy-r[o{ dh okjhA.
iht gqG{ B{z f;wod/ jB T[BQK dh fizdrh pkBh-joh d/ r[DK tkbh pkDh, ;jfi- iht jh gqG{ d/ f;woB eoB tkb/ r[ow[yK G[fynk G[y B T[soh i/ pzBk g[ohnk
;[Zy ftZu r[zodh j?. i' iht gqG{ B{z nv'b nt;Ek ftZu. ;wkBh-bhB j' dh SoDh g?Adk j?.§. noEL gqG{ dk f;woB eo e/ nkw Gko ..
f;wod/ jB T[j nkgD/ wB B{z fiZs b?Ad/ iKdk j?, fBjub-Bk fjZbD tkbk, iht ;z;ko ftZu wSj{o j' iKd/ jB. gqG{
jB ns/ T[BQK dh fzzdrh r[zkoB dk ewb-fjodk o{g eT[b c[Zb, fprk;B[- jfo f;woB[ efo Grs gqrNkJ/ .. d/ f;woB ftZu i[V e/ jh foShnK B/ t/ ;j; f;nkDgk by j'fj s fJe B
sohek gftsq j' iKdk j?. i' iht gqG{ B{z fyVkT[, nBjd- brksko, M[Beko- jfo f;wofB bfr p/d T[gkJ/ .. d, g[okD nkfd Xkowe g[;se fby/. ub? Bkfb ..
f;wod/ jB T[BQK B{z y[ShnK jh y[ShnK o;hbh fwZmh nktkz, wfJnk-w/jo, jfo f;wofB GJ/ f;X ish dks/ .. gqG{ d/ f;woB d[nkok jh iht f;ZX, ish,
jB. i' iht gqG{ B{z f;wod/ jB T[j gqG{ dfJnk. jfo f;wofB Bhu uj[ e[zN iks/ .. ;sh nkfd pD rJ/. gqG{ d/ f;woB d[nkok fet ;funkok j'Jhn? fet e{V? s[N?
d/ j[ew ftZu ofjzd/ jB. T[BQK ihtK B{z noEL gqG{ dk f;woB eoB Bkb jfo f;wofB Xkoh ;G XoBk .. jh iht dks/ pD rJ/. gqG{ d/ f;woB dh gkfb ..
fJj ;wM r[o{ dh feqgk Bkb jh nk ;edh iht d/ ;ko/ ezw g{o/ j' iKd/ jB Gkt f;wfo f;wfo jfo ekoB eoBk .. poes Bkb Bhu iht ;ko/ ;z;ko ftZu
j?. j/ BkBe ! f;woB dh dks tZvh T[j iht fe;/ b'VQ d/ nXhB BjhA ofjzdk jfo f;wofB ehU ;rb nekok .. wSj{o j' rJ/. gqG{ d/ f;woB B/ jh ;koh j[efw oikJh ubDk BkBe fbfynk
fe;ws Bkb fwbdh j?.¦. ns/ T[j iht ed/ fuzsk d/ tZ; BjhA jfo f;woB wfj nkfg fBozekok .. Xosh B{z nk;ok fdZsk j'fJnk j?. fJ; Bkfb ..¡.. ig[ih gzBK ¡
gqG e? f;wofB ekoi g{o/ .. ofjzdk. gqG{ dk f;woB eoB Bkb iht efo feogk fi;[ nkfg p[MkfJnk .. bJh j/ GkJh ! ;z;ko d/ eosk Gkt gqG{
gqG e? f;wofB epj[ B M{o/ .. e/tb tkfjr[o{ d/ r[D rkT[Adk j? Gkt BkBe r[ow[fy jfo f;woB[ fsfB dk jh e/tb f;woB eoBk ukjhdk j?. gqG{ dk fwbkg shoE fJSBkB, w'B
gqG e? f;wofB jfo r[B pkBh .. T[; iht e/tb gqG{ dh f;cs-;kbkj gkfJnk..®..¡.. gzBK ¢¦£ gqG{ f;woB tk;s/ jh gqG{ B/ fJj ;kok XkoB, SZsh gqeko d/ gdkoE ykD,
gqG e? f;wofB ;jfi ;wkBh .. eodk j? ns/ ;ji nt;Ek ftZu fNfenk gdnoEL jfo f;woB[-gqG{ dk ;z;ko pDkfJnk j?. fiE/ gqG{ dk f;woB dkB-g[zB eoB, fe;/ j'o eqw eKv iK
gqG e? f;wofB fBjub nk;B[ .. ofjzdk j?. gqG{ dk f;woB eoB Bkb iht f;woB, gqrNkJ/-wSj{o j'J/, jfo j? T[E/ fBozeko nkg tZ;dk j?. j/ BkBe f;nkDg Bkb BjhA j' ;edk. gqG{ Bkb
gqG e? f;wofB ewb fprk;B[ .. dk wB o{gh nk;D v'bdk BjhA ns/ T[; f;wofB-gqG{ d/ f;woB ftu, GJ/-j' ! fi; iht B{z gqG{ f;woB dh ;wM fdzdk iht d/ fwbkg dk fJZe jh sohek j? fe
gqG e? f;wofB nBjd M[Beko .. d/ fjod/ dk eT[b-c[Zb fyfVnk ofjzdk rJ/, f;X-T[j g[oS i' ;kXBK d[nkok j? T[; iht B/ r[o{ dh pySS d[nkok gqG{ iht gqG{ dh ozk ftZu oj/. oZp tb'A fJj
nkswe nt;Ek dh f;yo s/ gj[zu ikJ/ f;woB dh dks gqkgs eo bJh j?. ®.¡. n;{b w[ZY s'A jh iht bJh zo{oh j?. fgsk
nBjd' nBjd[ tki? d/ ej/ ftZu g[Zso s[odk j? sK nkg;h
o[D M[Deko/ okw g'Eh dkdk ih dh B/Vsk pDh ofjzdh j? go i/ g[Zso fgsk
pkpk d/y fXnkB Xo, ;ko/ ;z;ko dk fejk Bk wzB/ sK d'BQK ftZu d{oh g?
ftu w?A w/oh dh nZr bZrh j'Jh j?. ufVnk Xow ihtB iKu j?. T[; gqwkswk ek j?. frnkBh n"o e[M d/ysk j? fi;e' gkDh j'o nkt/, nkg n"o T[Zuk j' iksk iKdh j?. r[o{ rqzE ;kfjp dh f;fynk B{z
;'XB Xos b'ekJh. ;z;ko dhnK ykwhnK fuzsB ubsk oj/. r[o{ pkp/ dh uoB SoB d/yB/ ;/ U;eh fty/gsk Bftos j'sh j?. j?. SZv e/ fe;/ d/th d/ts/ B{z wzBDk w{oysk
B{z d{o eoB bJh, r[o{ BkBe ;kfjp, ftu ofjeo. n"o nfrnkBh T[; e' BjhA d/y ;esk. j?.
GkJh pkbk s/ GkJh wodkBk B{z Bkb b? e/ fJ; ekoB ;/ T[;e' fty/gsk ofjsh j?. pqjw frnkBh wkfJnk j'o nk ikt/
ub gJ/. nBjd[L- fijVk brksko tidk frnkBtkB e' ;[Xh eh fJekrosk ;/ nkg gqG{ e/ r[D rksk j?. tkfjr[o{ ih ek ykb;k.. tkfjr[o{
n;hA nkgD/ nkg B{z tZvk ;wMd/ jK oj/. nkBzd gqkgs j'sk j?. nfrnkBh e' ih fe csfj..
s/ d{i/ B{z S'Nk. pkp/ BkBe dh fBrkj fJekrosk BjhA j'sh. :jK fdqSNKs d/ eztb ek c{b ;{oi e/ nkB/ ;/
ftu e'Jh coe BjhA. fJj N[ZN/ j'J/ ;B. ;fs nkswk no{g j?, nB{g j?,. G/y eo ;wMks/ j?. fybsk j? s/ fSg ikD eoe/ w[oMk jB pqjw frnkBh T[go e'Jh n;o BjhA
fe;/ Yzr Bkb gqwkswk Bkb i[V ikD. s'A ofjs j?, Bkw ofjs j?, EK ofjs j?, iksk j?. j[zdk ukj/ fe;h e/ pV/ wjZb j'tD.
Xow ofjs j?, G? s'A ofjs j?. j/ nfis/ eztb dk c[ZbL- fueV$gkDh ftu
s?B{z Bw;eko j?. ofjzdk j?, go nkg T[Zuk ofjzdk j?. pqjw pqjw frnkBh r[o{ ek ifg nZm/ r[o{ wjkoki jw ;G go pyfSS
frnkBh ftekoK d/ fuZeV ftu ofjzdk j? gfjo eosk j? ih. eztb e/ c{b eh eoB. r[o{ ek gq/w fwb/, fjod/ o{gh,
frnkBtkB e' i' nkBzd gqkgs j'sk go nkg T{uk ojsk j?. eztb ek c{b, gzyVhnK fJsBhnK e'wb jB fe gkDh posB w/A gqw/So ek Bkw fwb/.
j? t'j Gh p[Xh eoe/ j'sk j?. nfrnkBh e' dhnK pz{dK ibdh jh fsbe iKdhnK
i' fty/gsk j'sh j? t'j Gh p[Xh eoe/ j'sh pkp/ BkBe B/ rkftnk, fJsBk
fNe e/ rkfJnk fe rkT[Dk ''ig[@ pB
frnk. tkfjr[o{ tkfjr[o{ ih.

g'soh
gowihs e"o
B?SBb e?ghNb e?Bpok

43 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016 fdwkrh e;osgtB e[wko

ozr Go'

pZfuU\ nkgDhnK ozrdko g?A;bK u[Ze' ns/ ozr Go'. pZfuU, T[Zgo fdZs/ fuZso ftZu fpzd{ fwbkU ns/ t/y' eh pDdk j?.

fJ; wjhB/ dk s[jkvk okShcb

w/yL wjhB/ d/ S[o{ ftu eoeL wjhB/ d/ wZ[Yb/ s[bkL wjhB/ d/ S[o{ weoL wjhB/ d/
XB bkG j't/rk. s[;hA fdBK ftu e'Jh wjZstg{oB ftu soZeh ns/ ftek; nyho ftu d?fBe
nkgDk thzk gqkgs eo ezw j' ikt/rk. ezw j' ikD ezwK ftu o[ektN pD ezwK ftu ;cbsk
;e'r/. bkGekoh jkbks Bkb wB-fuZs gq;zB ;edh j?. ftfdnkoEhnK fwb/rh. bkG fwb/
pDBr/, o[M/t/A tXDr/ ns/ oj/rk, XB dk bkG fwb/ dk wB gVPkJh-fbykJh rk ns/ XB gqkgs j't/rk s[jkv/
o'ikBk ezwK ftu ;cbsk rk. o'zrko, B"eoh dh sbkS ftu ;cbsk ftu xZN jh bZr/rk. fJBPK ftu wB- ehs/ :sB ;cb j'Dr/ s[jkvh
fwb/rh. S[G ;wkuko fwbD Bkb T[sSkj dh nk; ehsh ik ;edh j?. bkG d/ w"e/ ukjk cb fwbD dh xZN jh T[whd j?. ibdpkzh ezw ftrkV ;edh j?.
tX/rk. eo'pkoh jkbks ftZu ;[Xko gqkgs j'Dr/. ftnkj dh nfGbkSk g{oh nkgD/ b'e jh fto'X eoBr/ ns/ ezwK ;ktXkB oj'. fe;/ gqGktSkbh
nkJ/rk. s[;hA fi; ezw bJh th wB j'D B/V/ j?. wjhB/ d/ nzs ftu wkD-:ZS ftu o[ektN gkT[D dk :sB eoBr/. ftnesh Bkb w/b j't/rk fijVk
pDkT[r/ T[j ezw zo{o g{ok j' ikt/rk. dh fuzsk oj/rh. fe;/ fttkd s'A d{o oj'. bkGekoh f;ZX j't/rk. eko'pkoh
wjhB/ d/ nzs ftu d{finK dh ;bkj Bkb fpqSueL wjhB/ d/ jkbks nkw tKr ofjDr/. fJBPK
eJh ezw pD ;ed/ jB. f;zx L wjhB/ d/ wZ[Yb/ wZ[Yb/ gVkn ftu gfotko fdBK ftu fe;/ TZ[s/ Go';k mhe BjhA
fdBK ftu eko'pko nkw tKr ftu ;[Zy-SKsh dk wkj"b j? pknd ftu go/SkBh j' ;edh j?.
fpqyL wjhB/ d/ S[o{ ftu uZbdk oj/rk gozs{ s[jkBz{ oj/rk gozs{ s[jkv/ fe;/ ez[GL wjhB/ d/ S[o{
wjZstg{oB ezw oZd eoB/ fto'XhnK T[Zs/ ;ys Bzo tsho/ ekoB ;kok ezw ftu jo y/so ftu
g? ;ed/ jB. wksk fgsk oZyD dh zo{os j? bkG sK ftrV th ;edk j?. soZeh d/ :'r jB.
dh fuzsk tX/rh. ;zgZsh dk nkw tKr oj/rk gozs{ s[;hA fwjBs ns/ ftStk; Bkb jh bkG dh wkD-fJZzs tX/rh.
fttkd T[bM ;edk j?. ;zs[SN BjhA j't'r/. GftZy dh fuzsk bZrh T[whd ehsh ik ;edh j?. ;KM/ ezw ftu u'DK ftu s[jkvh fiZs
;ZN-c/N dk vo bZfrnk oj/ oj/rh ns/ s[jkBz{ fe;/ fpwkoh dk th tfjw s[ozs Bshik ;kjwD/ nkt/rk. fto'XhnK j't/rh. soZeh ftu pDh o[ektN
rk ns/ bkgotkjh B[e;kBdkfJe f;ZX oj/rk. s[;hA B"eoh ftu soZeh ;zpzXh nk; dhnK rshftXhnK tXDrhnK. go/SkBh d{o j't/rh. eko'pko bkGdkfJe oj/
j' ;edh j?. ;zskB Bz{ eSN dh ;zGktBk oZy ;ed/ j'. wjhB/ d/ nzs ftu xo dk j' ;edh j? ns/ f;js ftu th ftrkV rk. XB bkG j't/rk i/ bkNoh th
j?. eko'pkoh jkbks nkw tKr ofjDr/. tksktoD nkw tKr oj/rk. nk ;edk j?. bZr ikt/ sK e'Jh tZvh rZb BjhA
g/qw ;zpzX pDBr/. S[G ezwK dh gq/oDk j?.
fwb/rh. ezfBnkL wjhB/ d/ S[o{ ftu XB[L wjhB/ d/ S[o{ whBL wjhB/ d/ S[o{
S'Nh :ksok s'A bkG fwb/rk. ftu fwjBs eoB Bkb ftu nukBe ezw fYZbk
fwE[BL wjhB/ d/ wZ[Yb/ S[G ;wkuko gqkgs j'Dr/ nkwdB ftu tkXk g?D iK ftrVB Bkb
fdBK ftu o'zrko, eko'pko fJzNoftT{ ftu ;cbsk j't/rk. B"eoh gqkgsh wB d[yh j' ;edk j? ns/
d/ jkbks nkw tKr ofjDr/ fwb/rh. c'B ekb Bkb bkG bJh GZi-d"V bZrh xo ftu jh ebfj-eb/
gozs{ B"eoh eoB eoB j' ;edk j?. BthA fB:[esh oj/rh. gfotkoe youk fJBPhA fdBhA tZX S dk tksktoD pD ;edk j?. f;js
tkb/ e[M go/SkBh wfj;{; dk gZso th fwb ;edk j?. eko'pko jkbks ;edk j?. ftfdnkoEh nkgDk tX/o/ ;wK dh e[M go/SkBh th j' ;edh j? ns/
eoBr/. spkdb/ dk vo oj/rk ns/ ;/tk ftu ;[Xko nkt/rk ns/ XB bkG j't/rk. fwZsoK ns/ ;fj:'rhnK ftu jh popkd u?eng eokT[Dk g? ;edk j?.
w[esh dk vo bZfrnk oj/rk. Xkofwe fe;/ ekrz gZso T[Zs/ j;skys ;'u- eoBr/. fe;/ T[Zgo tX/o/ ftStk; eoB T[sSkj ftu E'Vh ewh nkt/rh ns/
ezwK ftu o[uh tX/rh ns/ fe;/ Xkofwe ;wMe/ jh eo', X'yk th j' ;edk j?. f;js Bkb go/SkBh dk ;kjwDk eoBk you/ dk Gko MZbDk gt/rk.
;EkB dh :ksok dk th gq'rokw pD dk fXnkB oZyDk io{oh j?. :ksok dk gt/rk. d{o B/V/ dh :ksok eoBh g?
;edk j?. ftuko fsnkr fdU. ;edh j?.

44 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016 d/o j' rJh

ejkDh

T[j ekch jkT[; d/ w[Zy dotkz/ 'u fejk s/ e[M g[ZfSnk. e[Vh ekch d/ nZX/ sK th mzY pj[s j'D eoe/ ekch jkT[; ezgBh ftu B"eoh eodh j?. T[j dk n?; ;keh
yVQk ;h. pkjo jbeh jbeh pz{dk-pz{dh Go/ eZg B{z jZEK 'u cVh p?mh ed/-ed/ d/ jkb 'u ebQ fizBh jh GhV ;h. BK eh j?< T[; d/ xo dk gsk< T[j
T[; ftu S'Nh fijh f;Zg b? b?Adh ;h. ;ko/ N/pb o[e/ j'J/ ;B. T[j dh Bzo feZE/ ofjzdh j?< g[oS B{z fJ; soQK dh fdB th fJ;/ soQK bzx frnk. e[Vh
j' ojh ;h. mzY pj[s ;h. g[oS B/ row SkfJd T[j d/o she ekch B{z w[ZeD eZb tkb/ w/z tZb rJh sK T[; EK e'Jh ikDekoh BjhAaaaa! B{z e'Jh gsk BjhA ;koi?AN feZE/ ofjzdk
egV/ gfjB oZy/ ;B s/ T[jBK B{z o/B d/Dk BjhA ukj[zdh ;h. d't/A e[o;hnK ykbh ;B. g[oS T[; T[;dk eh BK j?< fJj ikBD dh sK
w/z tZb N[o fgnk. T[E/ fJe sysh s/ e[Vh B{z fJzBk jh gsk fe T[; T[; B/ ed/ b'V jh BjhA ;wMh ;h.
e'N Bkb eZfink j'fJnk ;h. g[oS ;bQkp/ nypko B{z t/ydk fojk e[o;h tZb w{zj eoe/ oZyh j'Jh ;h. ;kjwD/ o'z nk p?mdk g[oS c"i 'u
id'A fe T[; ftu'A gVQ e[M th BjhA fojk T[; s/ fozot fbfynk j'fJnk ;h. B"eoh eodk. T[j c"i 'u ;koi?AN d/ c/o fJe-fJe fdB eoe/, fJe-
pkjo d/ wkj"b 'u mzY fJzBh ;h fe ;h, iK T[; e'b'A e[M gfVQnk BjhA ik ni/ T[j fJjdk wsbp ;wMD dh nj[d/ s/ j?. fJeZbk. T[jdk nkgDk fJe wjhBk eoe/ c/o fJe-fJe ;kb
eZgfVnK 'u'A pkjo fd;d/ T[jd/ d't/A fojk ;h. T[; dh nZy sK pko pko e[Vh e'fSS eo jh fojk ;h fe eZbQ tkb/ e'Jh BjhA. c"ih SkT[Dh ftu ofjzdk. eoe/ fJ; soQK d; ;kb bzx iKd/ B/
Bzr/ jZE th fit/A Bhb/ j' rJ/ ;B. d/ fujo/ B{z, T[; dh pDktN B{z, T[; dh t/No B/ T[jd/ B/V/ nk T[; B{z t?bew j'o fJ; s'A tZX e[M BjhA. e[Vh th go e[Vh dk fJzszko BjhA w[edk.
y{p;{osh B{z fit/A goy ojh ;h. fejk. T[; e'b'A p?oe dk gsk BjhA g[ZSdh. e[Vh ;zv/ B{z SZv o'z ekch jkT[;
nkgD/ fujo/ s/ th mzY wfj;{; j' ojh xo dk gsk BjhA g[ZSdh. T[j sK nkT[Adh j?. T[; bJh gzi s'A b? e/ S/
yk;/ fuo pknd e[Vh ekch dk eZg ''pJh fJjaaaaaaa<@ g[oS dk BK she BjhA g[ZSdh. rZb ti/ she T[; N/pb dhnK d't/A ;hNK
;h T[; B{z. ykbh eoe/ yVh j' rJh. g[oS dk g[oS B/ fozot fbyh sysh tZb eodh j'Jh T[j T[; B{z pZ; ;koi?AN jh fozot j[zdhnK B/. N/pb s/ gJh cZNh
fynkb ;h T[j iKdh j'Jh e[M ej/rh go fJSkok eofdnK fejk. efjzdh j?. ;koi?AN c/o T[; B{z ;'jDk s/ fozot fbfynk j[zd?.
T[j pkjo'A fGfink ekch jkT{; 'u T[j sK e[M th BjhA p'bh. id'A T[j '';kfjp Skwh gzi ti/ s'A b? e/ S/ bZrD bZrdk. g[oS th ikDdk. T[j
nkfJnk ;h. pj[s wB ;h T[; dk row nkgDk go; u[e ikD bZrh sK g[oS ti/ she fJj e[o;h ;zv/ B{z SZv o'z e[Vh T[; B{z th pj[s uzrh bZrdh j?. t/No T[; e'b'A o'z d' eZg ekch
d/ w{zj 'u'A f;oc E?Ae:{ Spd jh pkjo jh fozot ofjzdh j?. fJj fJe xzNk dk nkvo b?Adk. ekch d/ d' row eZg
ekch ghD dk. T[; B/ e[M gb w[Zy fBefbnk fijVk T[; B/ e[Vh d/ ;kE T[jBK w/w ;kfjpk bJh j[zdk, fizBQK c/o fJe fdB e[Vh fJj ;'u ekch T[; ;kjwD/ oZy iKdk. xVh dhnK
bJh fejk ;h. ebQ s[jkv/ ekch d/ eZg dh g/w?AN jkT[; nkT[Adh j? fe T[j T[; B{z ;{JhnK ;tk gzi tZi frnk
dotki/ 'u yV'Q ekch jkb nzdo Bzo ehsh ;h. T[j nkj ekch jkT[; s'A nkgDk ihtB ;kEh pDk bt/rh. T[; do;kT[AdhnK B/. T[; dk nzdo ekjbk
wkoh. ;ko/ N/pb rkjeK Bkb Go/ j'J/ e[Vh g/w?AN eoB bJh ekT[ANo tZb pkjo fe;/ ezgBh ftu ikp eod/ B/. B{z gog'z eo d/t/rh. T[j fJj th ekjbk XVeD bZrdk. c/o nkgD/
ubh rJh. T[; d/ iKfdnK g[oS B/ fJe T[E'A gzi ti/ T[jBK B{z S[ZNh j[zdh j?. ikDdh j? fe g[oS T[; B{z wBQk BjhA fjZ;/ dk eZg T[j j"b/ j"b/ x[ZN-x[ZN
;B. eJh i'V/, eJh gfotko tkb/ bzpk ;kj fbnk s/ nkgD/ nkg B{z fitA/ T[j mhe ;tk gzi ti/ fJ; e[o;h s/ eo/rk. eoe/ gh b?Adh j? go ;koi?AN BjhA
fJe pzXB s'A w[es j' frnk wfj;{; nk pfj iKd/ B/ s/ ekch dk eZg gh nkT[Adk. T[; ;kjwD/ fgnk ;koi?AN
nkgD/ pZfunK Bkb e[o;hnK s/ p?m/ ehsk. e/ ub/ iKd/ B/. fgSb/ fJe ;kb s'A e[Vh ezgBh s'A S[ZNh b? fJe xzNk d/ fjZ;/ dk Gfonk eZg mzvk j' iKdk.
fJ;/ soQK j[zdk nk fojk. fi; fdB gfjbK pkjo fBeb xo nk iKdh j?. xVh dhnK ;{JhnK nZr/ ;oedhnK
rZbK eo oj/ ;B! T[; B/ nypko w[V fJeZmk eoe/ T[j Bk nkT[D sK th T[j e[o;h T[j nkgD/ nkg B{z tZX ;iKdh j?, S/ tik fdzdhnK B/. T[j e[o;h s'A
w/z s/ oZy fdZsk s/ c/o T[j S'NhnK T[jBK d/ Bk fozot ofjD eoe/ T[; tZX ;ztkodh j? sK fe d/yD ftu T[m yV"Adh j?. d' eZgK dh g/w?AN eodh
t/No rkjeK B{z ;ot eoB 'u bZr/ S'NhnK x[ZNK Godk j'fJnk ekch ghD ekch d/ eZg dh g/w?AN eod/ B/ fijVh T[j tZX y{p;{os bZr/. fijV/ Spd j? s/ xo nk iKdh j?.
j'J/ ;B. gb/NK dh, eZgK dh, S[ohnK s/ bZrk. T[jBK ghsh th BjhA j[zdh. ekch T[j T[; B{z ej/rh T[jBK B{z eJh tko
jkT[; tkfbnK Bkb T[jBK fJ; soQK wB' wB d[joke/ t/ydh j?. ni ;t/o dh p{zdk p{zdh j' ojh j?.
eKfNnK dh yZN-yZN dh nktkz nk id'A T[; B/ ekch w[ekJh sK T[; B{z dk fJeoko ehsk j'fJnk.@ pj[s z'o dh mzv g? ojh j?, fpbe[b
ojh ;h. jkb 'u e'Jh Xhwh-Xhwh bZfrnk fit/A pkjo feDfwD j[D pzd g[oS T[j dh rZb ;[D e/ j?okB j' nZi ekch jkT[; ftu fJzBh GhV T[; fdB tKr fiZdD gfjbh tkoh
nzro/zh X[zB th tZi ojh ;h. j' rJh ;h. ekch w[Ze ikD s/ th T[j iKdk. T[j r[ZN s/ pzBQh xVh tZb BjhA j?. feT[Afe nZi pkjo dk w";w ;koi?AN T[; e[Vh ;kjwD/ ''w/ nkJh
e[o;h s/ p?mk T[; e[Vh pko/ jh ;'udk t/ydk, ;hs Gfonk BjhA j?. pkjo feDfwD f;ZN@ (eh w?A p?m iktK) efj e[o;h
nukBe T[; dh Bzo jkb d/ fgZS/ fojk, ''ni/ sK g"D/ gzi jh tZi/ B/. th BjhA j' ojh j?. s/ p?m frnk ;h. c/o T[; bJh t/No
B{z eoe/ fJe e'B/ tb ubh iKdh j?. fJjBK gzdoK fwzNK ftu sK w? ekch ekch dk row eZg b? e/ nkfJnk ;h.
''T[j fJeZbh e"D ;h< T[; Bkb gh nk;kBh Bkb ik ;edk jK.@ g[oS T[j gfjbK nk e/ e[o;h s/ pfj
fJe S'Nk w/z fgnk ;h T[E/. d' e[o;hnK T[jdk p[nkJ/-co?Av feT[A BjhA ;h< fit/A nkgD/ nkg B{z efjzdk. iKdh j?. t/No B{z ekch d/ d' eZgK dk row ekch ghAfdnK T[j dk wB
;B. fJe e[o;h s/ e'Jh e[Vh p?mh ;h, eh jo fJe i[nkB e[Vh dk p[nkJ/- T[j T[; e[o;h d/ ;kjwD/ tkbh nkvo d/ fdzdh j?, Bkb fJj skehd ;h e[Vh T[; Bkb e'Jh rZb eo/. T[;
co?Av j'Dk io{oh j[zd?<@ e[o;h s/ pfj iKdk fijVh fozot th eo fdzdh j? fe ekch w/z s/ gzi B{z nkgD/ pko/ e[M dZ;/. T[; B{z e[M
fJj' e'Jh thj ;kbK dh j'Dh. d[pbh BjhA j?. ti e/ u"Adk fwzN s/ nkt/. ej/. go T[j sK p'bh jh BjhA ;h.
eJh nfij/ ;tkb T[jdk wB T[; T[; d/ wB ftu T[; t/b/ d' rZbK, c/oaaaa.
fijh, gsbh fijh, ;'jDh fijh r'o/ ozr e'b'A g[ZS fojk ;h. c/o T[; B/ t/No B{z d' T[bMDk B/. t/No nkvo b? ufbnk iKdk. T[j
fpb b? nkT[D bJh fejk. jZE 'u gfjbh rZb fJj' fe eh T[j ekch tko-tko r[ZN s/ pzBQh xVh tZb fJ; t/b/ ;tk gzi tZiD tkb/
dh ;h T[j. T[; d/ ;kjwD/ tkbh e[o;h g?B s/ g?v cVh e'Jh thj ;kbK dk w[ek e/ e[Vh d/ nkT[D s'A gfjbK t/yD bZr iKdh j?. B/. d; ;kbK pknd ;koi?AN c/o ekch
w[zvk T[; e'b nk frnk. ekch jkT[; 'u'A pkjo fBeb ikt/aaa< jkT[; d/ w[Zy dotkz/ s/ yV'sk. T[;
ykbh ;h. iK T[j e[o;h s/ p?mk oj/ s/ T[; e[Vh id'A tZvh ;{Jh S'Nh ;{Jh B{z gzi B/ row egV/ gfjD oZy/ B/. T[jBK B{z
'';kfjp s[jkv/ ekch d/ eZg dh d/ nkT[D s/ T[; Bkb ekch dk eZg d/ Bzpo s/ b?A iKdh j? sK T[jdk fdb o/Be'N Bkb eZfink j'fJnk. T[; dk
fJe tkoh g[oS d/ wB 'u nkfJnk g/w?AN sK T[j w/w ;kfjpk eo rJh ght/< s/z-s/z XVeD bZr iKdk j?. o/B-e'N pkjo j' ojh feDfwD eoe/
SkfJd e[Vh B{z T[jdk ;kjwD/ e[o;h s/ fijVh s[jkv/ Bkb ;kjwD/ tkbh T[j nkgDh d{ih rZb s/ fiZs fGfink j'fJnk. nZi th egfVnK
p?mDk uzrk Bk bZr/. e[o;h s/ p?mh ekch gh ojh ;h.@ iKdk. T[j ;tk gzi s'A gfjbK ekch ''nfijk fJe fdB sK jo fJe s'A pkjo fd;d/ T[jd/ Bzr/ jZE mzv
d/ d' eZgK dk nkvo d/ fdzdk. mhe e[Vh d/ ihtB 'u nkT[Adk j?.@ T[j Bkb Bhb/ j' rJ/ B/. T[;d/ fujo/ B{z
T[jd/ Bkb SkfJd T[jdk p[nkJ/- g[oS j?okB j' e/ ofj frnk t/No gzi tZi e/ gzdoK fwzN s/ T[j e[Vh ;'uD bZrdh j?. T[j nkgD/ nkg B{z th pj[s mzY wfj;{; j' ojh j?. nZi
co?Av j't/ fijVk E'V/ fuo pknd nkT[D dh rZb s/. T[; B/ fNZg bJh i/pQ s'A nkTA[dh j? s/ T[; ;kjwD/ fpBK T[; fsnko eoB bZrdh j? fe g[oS B{z ;koi?AN gfjbK fizBk fBo'r BjhA fd;
fJe B'N pkjo eZY t/No B{z cVk B{z g[ZS/, fpBK e[M ej/ e[o;h s/ pfj fet/A gog'z eo/rh fet/A T[; B{z fojk.
tkbk jh j't/. fdZsk. c/o yk;k fuo e[o;h s/ p?m iKdh j?. d'jK ftu yk;k fuo u[Zg ej/rh fe T[j pj[s fgnko eodh j?
T[j fJe' fenk; bkT[Adk fojk fe e"D g;oh ofjzdh j?. T[; B{z, feT[Afe T[jh ;z;ko dk gfjbk w/B o'v s/ yV'sk T[j ekch jkT[;
fJj d' ;tkb T[j d/ wB 'u nkJ/ ;h T[j e[Vh< eh T[; B{z gfjbK s'A ebQ s[;hA w/o/ tkbh ekch dk g[oS T[; B{z fwfbnk j? fijVk nkw d/ jkb nzdo Bzo wkodk. ;ko/ w/z
go pkjo dh mzY B{z t/y T[; B/ fJe ikDdh ;h< i/ BjhA ikDdh ;h c/o g/w?AN eo rJ/ ;h. nZi w?A s[jkv/ g[oSK fijk BjhA. fi; B/ T[; B{z Go/ j'J/ B/. T[jBK s/ p?m/ i'V/, pZfunK
T[; B/ T[jd/ ekch d/ eZg dh g/w?AN nkT[D s'A gfjbK d't/A eZgK dh gkT[D dh e'Jh ekjb BjhA fdykJh. tkb/ gfotko gb/NK 'u'A, eZgK u'A, S[oh
tkoh fJjBK d't/A ;tkbK B{z fBeko feT[A ehsh< n?vtK; g/w?AN eo fdZsh j?. w?A ebQ fezBK Xhoi j? T[; ftu. fezBK ;po eKfNnK 'u'A nktkz g?dk eo oj/ B/.
tkbk fj;kp pokpo eo fdZsk.@ j? T[; ftu, fijVk T[; B{z nfijk ekch jkT{; d/ jkb ftu e[M th BjhA
fdZsk, M[mbk fdZsk. T[j T[;/ soQK g[oS ekch jkT[; d/ jkb 'u'A pkjo g[oS dk fynkb ;h e[Vh T[j dh e[M eoB BjhA fdzdk fi; ekoB T[jd/ pdfbnk. T[E/ nzro/zh Xz[B th T[;/
fBeb nkgD/ xo tZb N[o fgnk. J/; rZb s/ mjkek wko e/ jZ;/rh, go xNhnk j'D dk ;p{s fwb/. fi; eoe/ soQK tZi ojh j?.
fGZfink o/B e'N gfjBh T[; ykbh gJh pkjo jB/ok j' ufbnk ;h. d[ekBK fJ; soQK BjhA j[zdk, T[; dh rZb s/ T[j dh fBzdk ehsh ikt/. fJ; bJh
dhnK pZshnK ib gJhnK ;B. p{zdk- sK e[Vh d/ fujo/ d/ Gkt she BjhA T[j g[oS T[; B{z g;zd j?. ;G s/ x[zwdh j'Jh ;koi?AN dh
e[o;h tZb N[o fgnk. p{zdh j[D o[e rJh ;h. T[; B/ fJeZmk pdbd/. Bzo c/o T[; w/z s/ ubh iKdh j?.
ehsk j'fJnk o/B-e'N jZE 'u cfVnk j[D d; fdB j' rJ/ B/ T[jBK rZbK gzi tZi e/ u"AdK fwzN s/ t/No fi; d/ B/V/ p?m d; fdBK she T[;
w/z B/V/ gj[zu fJe tkoh T[j E'Vk j'fJnk ;h. fJztfBzr B:{i nypko B{z. T[j d't/A o'z ekch jkT[; nkT[Ad/ N/pb s/ ekch d/ d' row eZg oZy e/ B/ e[Vh Bkb ekch ghsh ;h. c/o d;
fijk fMZifenk, go c/o fjzws eoe/ T[j w/z s/ SZv nkfJnk ;h. T[; d/ B/. ekch ghAd/ B/ s/ ub/ iKd/ B/. ekch w[;eokT[Adk j'fJnk uZfbnk iKdk. toQ/ d/ bzp/ tes bJh T[j T[; e'b'A
wB ftu pZ; T[; e[Vh dh ;'u ;h. d/ d' eZgK dh g/w?AN ed/ e[Vh eo fdzdh d{o j' frnk ;h.
T[; B/ e[Vh B{z g[S jh fbnk, j? s/ ed/ g[oS eo fdzdk j?. c/o ;tk gzi tZi iKd/ B/ go T[j
T[j g[oS c"i 'u ;koi?AN d/ nj[d/ d; fdBK ftu T[jBK dh rZb g[oS BjhA nkT[Adk. c/o xVh dhnK nZi T[;/ e[o;h s/ p?mh e[Vh B{z
''w/ nkJh f;ZN jhno<@ (eh w?A fJZE/ s/ ;h. pj[s ;'jDk ;[BZyk, bzp/ eZd pZ; fJE/ she gj[zuh j?. g[oS B{z gsk ;{JhnK ;tk gzi s'A nZr/ bzx t/y T[j j?okB j' iKdk. T[; B/ sK
p?m ;edK<) dk, Got/A ;oho tkbk e'Jh pkJh-u"ph bZfrnk fe e[Vh fJe ezgBh ftu iKdhnK B/. s/ c/o ;kY/ gzi tZi iKd/ fJj ;'funk jh BjhA ;h fe d; tfoQnK
;kbK dk. T[j wkofeN s'A e'Jh nZXk B"eoh eodh j?. xo ftu T[jd/ wksk B/ s/ c/o S/ tZi iKd/ B/\ pknd th T[j e[Vh T[; B{z T[;/ EK
d't/A jZEK 'u ekch dk eZg cVh whb d{o fwbNoh SkT[Dh dh p?me fgsk B/. pZ; fJ; s'A nZr/ j'o e'Jh fwb/rh fi; s'A fJikzs b? T[j
p?mh e[Vh B/ fJe tko Bzo u[e e/ T[; 'u ofjzdk ;h. rZb BjhA tZXdh. T[; B{z sK fJj th w/z s/ gJ/ekch d/ d't/A eZg mzY/ gfjbh tkoh T[; ;kjwD/ e[o;h s/
tZb t/fynk s/ c/o T[; B{z f;o fjbk e/ gsk BjhA bZrdk fe e[Vh fejVh j' iKd/ B/. e[Vh dk nzdo fit/A p?mk ;h.
T[; fdB e[Vh Bkb ekch gh e/ fvZrD B{z j' iKdk j?. T[; B{z ;G e[M
e[o;h s/ p?mD dk fJSkok eo fdZsk, T[; B{z pj[s uzrk-uzrk bZrk ;h. wkVk-wkVk bZrD bZrdk. e[Vh d/ pkeh ;ck 48 s/
nB[wsh d/ fdZsh. Gkt/A e[Vh Bkb T[jdh e'Jh rZb BjhA wB 'u fJj' ;'u j? fe T[j feT[A BjhA
;h j'Jh. go sK th fit/A fJe BSk nkfJnk. c/o ;koi?AN dh T[vhe
nfijk j'D s/ g[oS B/ fit/A nZyK fijk ufVQnk j'fJnk ;h T[; B{z e[Vh eofdnK T[; B{z oks d/ B" tZi iKd/
okjhA T[; e[Vh dk S[eohnk ndk ehsk d/ ;kE eoe/. fit/A fpBK p'fbnK jh B/ s/ e[Vh T[Zm e/ nkgD/ xo nk
fijVh g[oS B{z ;Zu-w[Zu jh yk;h T[; B/ sK e[Vh Bkb Y/o ;kohnK rZbK iKdh j?.
;'jDh bZrh ;h. eo bJhnK ;B.
c/o nrbk fdB nkfJnk. e[Vh
pkjo j' ojh jbeh feDfwD s'A nrb/ fdB T[j c/o T[;/ t/b/ Skwh B/ ;tk gzi s'A d' fwzN gfjbK d' eZg
ekch ghD bJh ekch jkT[; tZb ekch dk nkvo d/ fdZsk. go nrbk
vodh wkoh SkfJd T[j ekch jkT[; 'u N[fonk ik fojk ;h. ekch jkT[; d/
p?mh ;h iK c/o mzY j'D eoe/ T[j ekch w/B v'o s/ yVk j' ebQ tKr c/o T[;
B/ jkb nzdo Bzo wkoh. Gkt/A pkjo
ghD bJh nkJh ;h. g[oS bJh d't/A jh nZi feDfwD BjhA ;h j' ojh, go
;tkb nD;[bM/ ;B.

g[oS B/ T[Zgo gfjfBnk o/B e'N
T[sko ;bhe/ Bkb ;KG e[o;h d/ Bkb

j/mK zwhB s/ oZy fdZsk s/ T[j nkgD/
nkg B{z fit/A pj[s p'udk j'fJnk,

pj[s ;KGdk j'fJnk ;[uZisk Bkb

ykbh gJh e[o;h w/z j/mK s'A pkjo eZY
T[; s/ pfj frnk. T[; d/ p?mfdnK e[Vh

B/ fJe gb T[; tZb j'o jh soQK Bkb

t/fynk zo{o, go c/o T[j T[;/ soQK
gfjbK tKr ;fji j' rJh ns/ x[ZN-

x[ZN eoe/ ekch ghD bZrh.

t/No g[oS e'b nkvo b?D nkfJnk.
g?B okjhA nkgD/ jZE 'u cV/ g?v s/
fit/A e[M fbyD dh fsnkoh eoB bZrk.

''pJh w?A fJeZbk row ekch dk
eZg jh ghtKrk.@ g[oS dk p'fbnk ;[D
t/No ekrz s/ ekch dk fJZe eZg fby
e/ T[E'A ubk frnk.

t/No d/ iKfdnK T[j g[oS jZE 'u
cV/ fJtfBzr B:{i nypko B{z y'bQ

d/yD bZr fijVk Gkt/A T[; B/ pkjo j'

ojh jbeh p{zdk-p{zdh 'u fezBK th p'u
e/ ofynk j'Dk, ;KfGnk j'Dk go sK th

T[j i/ fGZfink BjhA sK ;bQkp zo{o
frnk ;h.

yk;k fuo bzx ikD s/ th d'jK ftu

e'Jh rZb BjhA j'Jh. Bk sK T[j e[Vh

e[M p'bh s/ Bk jh T[; g[oS B/ T[; B{z e[M

45 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

fjzdh ejkDh nzwk b/yek L nkSk ;keh
nB[tkdeL n?; ;keh

wzB' wK BjhA ojh, bZfrnk jh BjhA ;h fe xo ftu T[j ;G ikt/rkaaaT[; B{z<@ bZr frnk ;h. j[D pkT[ ih dh g?ASB ;h n;h sK T[jd/ e[M bZrd/ jh BjhA ;h.@
pkT[ ih dk ;t/o/ jh c'B nkfJnk. s'A S'Nh j?, iK bkvbh j?. fJe tZvk Gok e[zsh G?D p{nk B{z ;[Dk e/ efjzdh. ns/ n;h fszB iD/ ;h. g?ASB ftu th nyho 'u fJj' s?n j'fJnk fe fszB
ezw eoe/ Xosh s/ p?m rJh ;h T[j. s/ c/o T[; s'A S'Nh G?D e[zsh, T[; s'A ''pJh w/ok ftnkj j' iKdk sK XzB' ed/ e[zsh dhdh dh BDd iK fe;/ fdUo
fszB uko wjhB/ gfjbK jh sK wK, pkT[ pknd XzB' s/ c/o T[j. d/ ftnkj ftu d/Dk g? iKdk ;h. pj[s ewfonK tkb/ xo u'A d' ewfonK tkbk
ih, tZv/ GkJh s/ Gkph B{z fwb e/ nkJh ;h Bk xo B{z ;KGD tkbh XzB' ubh iKdh tZvk ;j[o/ dk xo dk gfotko ;h e[zsh fjZ;k fi; Bkb o;'Jh th bZrdh j? t/u
;h T[j. sd sK T[j uzrh Gbh ;h c/o wK jw/Sk ez[sh Bkb jh bZrh ofjzdh sK wzB' tZvh j' iKdh sd she. c/o GkJh G?D dk iK c/o XzB' dhnK d' XhnK dk fdZsk ikt/ ns/ T[jBK g?f;nK Bkb
fJzBh S/sh ehaaaaaa< ;h. XzB' Bkb th rZbK eodh ;h gqzs{ gsk dh pj{ th sK nkT[Adh jhaaaaa. wZs wkoh S{Se ;h fi; ftu jo fJe uhz T[BK dh T[jdk ftnkj eo fdZsk ikt/. pknd
i' th j't/ j[DaaasK wK BjhA ojh. BjhA feT[A T[; B{z nkgD/ B/V/ cNeD Bk rJh pkT[ ih dh i'aaaaaa.@ j?;hns d/ nB[e{b d/Dh jh pDdh ;h. ftu fJe S'Nh fijh o;'Jh ewo/ Bkb
pkT[ ih B/ SkfJd ;G s'A gfjbK T[; B{z fdzdh. T[; B{z :kd BjhA fe wK B/ ed/ pDk bJh ikt/.
jh c'B ehsk ;h. T[jd/ wB 'u nkfJnk fgnko Bkb T[j d/ f;o s/ jZE c/fonk nkgD/ r[Z;/ B{z ekp{ 'u oZy e[zsh. wK p/ukoh sK ;kvk xo ;KGd/ s/
;h fes/ fJeZbh o' bt/ T[j th z'o j't/. T[j ed/ fe;/ rZb s/ d[Zyh j'e/ o'Adh GkJh i' eo fojk mhe jh eo fojk. pJh ;kv/ bJh yZNdh j'Jh jh p[ZYh bZrD Gkt/A T[jd/ ftnkj bJh fJ; soQK
Bkb. j'Jh, i/ wK e'b iKdh ;h sK wK T[; B{z s[jkv/ b'eK dh d/y-o/y bJh th sK e'Jh bZrh ;h. pkT[ ih ed/ edkJh J/; ckbs{ j'Dk T[; B{z rtkok BjhA ;h, gqzs{ T[j e[M
''mhe j? wzB'aaaaaj[D T[Zm th aaaa! jw/Sk fJj efj e/ d{o B;k fdzdh ;h. n"os xo 'u j'Dh jh ukjhdh j?. T[j d/ you/ s/ fyZM T[md/ ;B, gqzs{ wK jw/Sk eoB s'A gfjbk jh p{nk B/ wdd eo
j[D T[Zm thaaaa! ukj tr?ok pDk e/ fijVh s[jkvh BthA wK pD e/ nkt/rh fgnko ns/ ;fjBShbsk dh w{osh pDh fdZsh ;h. nkgD/ pZfunK dh
fbnk. ed'A she p?mh ojA/rh. fJzM ''Bh ikaaaaaeh xzN/ Go s'A f;o ykJh ;[fDnk pj[s uzrh j?.@ ofjzdh ;h. fizw/tkohnK s'A w[Zes j'D eoe/ y[Zb/Q
jh aaa. ubh ikthA d' uko fdBK ik ojh j?. e[zsh B{z efj ike/ i' efjDk fdb Bkb T[; B/ ftnkj ftu fjZ;k gk
pknd .@ T[jd/ gsh B/ fejk. gqzs{ wzB' j?.@ SkfJd xo ftu T[j shih e[Vh ;h p{nk e[zsh B{z ;wMkT[Ad j'J/ nkydh. ''d/y' ihaaaaXhnK B{z nkgD/ xo fdZsk ;h. e[M wK B/ nkgD/ E'V/ pj[s/
j? fe pj[s e'fSS eoB s/ th T[Zm Bjh iK p{nk d/ eEB nB[;ko T[j d/ g?dk j'D c/o ;kdh fijh ;kVQh 'u fbgNh jo/ ozr ftu xkN E'V/ j[zdh j?. d/D b?D dk i/to gk ftdk eo fdZsk ;h T[; B{z.
gKdh. pknd sA' jh wK fYZbh ofjD bZrh ;h. dhnK u{VhnK gfjDh BthA wK B/ xo 'u fotkz sK fJ; bJh j? fe XhnK g/fenK
fijV/ ezBK Bkb T[; B/ ;[fDnk fe fJ; eoe/ wK T[; Bkb fJ; soQK dk g?o gkJ/. Bkb i[VhnK ofjzdhnK B/. e[M Bk eoB Gkt/A T[jd/ gsh gVQ/ fby/ s/ uzrh
wK BjhA ojh T[jBK ezBK s/ T[; B{z toskT[ eodh ;h. s/ XhnK d/ wB ftu sK nkT[Adk jh j? fe B"eoh eo oj/ ;B sK th T[jd/ xo
ftStkS jh BjhA j' fojk fe wK fet/A e[zsh, GkJh s/ XzB' sK BthA wK Bkb T[jBK d/ g/e/ tkfbnK jh T[jBK B{z xo'A tkfbnK B{z wbkb sK ;h jh fe T[jBK
ik ;edh j?< fet/A wo ;edh j? fJzBh fit/A-fit/A tZvh j[zdh rJh T[j, wK rZb Bk eod/, gqzs{ T[j sK jo t/b/ BthA, ftdk BjhA ehsk ;r'A fdb s'A th ftdk B{z w'No iK ;e{No BjhA sK eh ;kJheb
jmhbh wK< B{z gsk BjhA ;h fe wK tZX phwko j[zdh wK d/ fgZS/-fgZS/ x[zwdh ofjzdh. BthA wK eo fdZsk j?. ;j[o/ xo G/i sK G[Zb jh th BjhA fwfbnk. ni ebQ fJzB/ gVQ/
j[D jcsk gfjbK sK c'B nkfJnk rJh. c/o fJe fdB wo rJh T[j id'A T[j dk BK ewbk ;h. T[j sK BthA wK efj rJ/ nkgDh ikJh Xh B{z. c/o o'z-o'z sK fby/ iK uzrh B"eoh tkb/ w[zv/ bJh fJzBK
;h wK dkaaa.@ wzB' s?B{z t/yD B{z pj[s e[Zb ;Zs ;kbK dh ;h. p[bkT[D bZrh ;h. e'Jh b? e/ BjhA iKdk XhnK d/ xo 'u. sK xZN s'A xZN j?;hns tkb/ th eo
wB eo fojkaaaaaj?.@ T[jdk xo gfotko T[jd/ f;o dk ski fdzd/ B/.
''nrb/ wjhB/ nktKrh wK w?A e[zsh G?D w{zj ckV e/ o'Jh. GkJh s/ ''d/y wzB'aaaas{z w?B{z BthA wK BjhA pfDnk oj/ T[jBK dh g{oh fzzdrh Go
sKaaaaa. ni/ sK g/go ub oj/ B/ XzB' th o'Ad/ oj/. go T[j sK u[Zg ukg pZ;aaanzwk efj e/ p[bkfJnk eo.@ BthA T[jBK B{z fybkD s/ gfjBkT[D bJh. d'jK G?Dk B{z sK n;h e'Jh e;o BjhA
pZfunK d/aaaa. @ T[; B/ fejk ;h. fijh xo ftu ;G e[M j[zdk t/ydh ojh. wK B/ T[; B{z g[ueko e/ fejk. n;h sK e'Jh shi fsT[jko s/ jh d/tKr/ oZyh ;h b/feB tes nkT[D s/ ;kv/ jZE
''sK c/o fJzBh S/shaaaaa<@ wK B/ sK b'eK dk nkDk-ikDkaaaa! wK B{z w'fYnK ih E'Vk pj[sk. fJ; ftu Xh dk f;o th jh ykbh j' rJ/ ;h.
e[M th BjhA ;h dZf;nk fe T[j fYZbh s/ u[Ze e/ b? iKd/ j'J/ s/ c/o e[M fdBK ''Gkt/A wK aaaae[zsh aaaans/ GkJh T[Zuk ofjzdk, nkgD/ xo tkfbnK dh
j?, iK fpwko j?. pknd ;G e[M gfjbK dh soQK j[zd/ j'J/. Bkb'A E'Vh fijh jh tZvh ;h T[wo ftu, wkB fJZzs th j[zdh j? s/ c/o ohsh fotkz 'dkwkd ih e[M efjzd/ sK BjhA s?B{z
wzB' s{z fceo Bk eo p/Nk. w?A sK pkT{ ih dk ;t/o/ ezw s/ ub/ ikDk. GkJh gqzs{ t/yD ftu T[j yk;h ;'jDh ;h. pj[s zo{oh B/ ihaaaaa!@ fenk;h T[jBK B{z ;e{No iK ekoaaaaaa<@
s[jkvk ;kfonK dk ezw fBgNk e/ jh dk ekbi ns/ T[jdk s/ XzB' dk ;e{b. gfjbh tkbh wK s'A fes/ tX e/. fJe dw nihaaaBjhAaaaanzwk nfijk sK e[M th
iktKrh fJ; d[BhnK s'A. fJzBh S/sh e[zsh dhdh gVQkJh SZv e/ xo p?m rJh r'oh fuZNh. T[jdk sK wB eodk fe wK wK fJzBh uzrh soQK ;wMkT[Adh fe BjhA. nfijk e[M Bk ;'u' s[;hAaaaaa.@
woB tkbh BjhA w?A.@ ;h. SkfJd d;thA she gVQD pknd. B{z pZ; t/ydh jh oj/ jo t/b/. c/o j"b/ j"b/ pkT[ ih c/o T[jBK dh rZb ;theko eo fJj efjzfdnK T[; B/ nzwK d/ rb ftu
wK d/ ej/ fJj Spd T[; B{z :kd wK B/ xo B{z ;KG fbnk ;h. wK d/ fgZS/-fgZS/ x[zwd/ j'J/ ;G ezw eod/ d't/A pkjK gk fdZshnK. fet/A efjzdh fe
nkT[Ad/ B/. T[j dk eh ni/ sK T[; s'A xo ftu e'Jh ftnesh xZN BjhA ofjzd/. nzwK ukj[zdh sK nkg nkgDk xo nzwKaaaa.@
tZvh G?D XzB' dk ftnkj BjhA ;h ;h j'fJnk feT[Afe wK pknd p{nk nk e/ fJ; wK d/ nkT[D s/ jh T[; B{z gsk gfotko pDk ;edh ;h, gqzs{ xo ftu
j'fJnk. ofjD bZrh ;h. p{nk dhnK d' XhnK ;B. bZrk ;h fe bVDk-MrVDk iK c/o gfjbK s'A jh uko-uko pZfunK B{z t/yd/ ''s[jkv/ dkwkd B{z fJzBK gsk sK j?
wK pj[s fpwko j' rJh ;h sd'A. d'jK d/ ftnkj j' u[Ze/ ;B. T[j j[D fiZd eoBk fe; B{z nkyd/ B/. S'Nh j'D j'J/ T[jBK B{z fJ; soQK eoBk w[Bkf;t Jh fe d't/A tZv/ dwkdK B{z sK ;e{No
p/jZd ewz'o th. p{nk nk rJh ;h e[M nkgD/ ozv/t/ fdT[o d/ pZfunK B{z ;KG s/ g{ok-g{ok ckfJdk T[; B/ wK d/ bkv BjhA bZfrnk. fdZs/ B/ XzB' B{z sK pknd ftu xo'A rZvh
fdBK bJh T[jBK e'b. T[j w;K u"dK ojh ;h. fgnko dk T[vkfJnk ;h. fGitkJh rJh j?. fJjdk wbkb sK
gzdoK ;kb dh ;h sd. p{nk pkT[ ih nkgDk ftnkj j'D pknd fJe T[jBK d/ wB 'u j? S[o{ s'A jh j?. rZbK
e'b nk e/ o'Adh j'Jh efjD bZrh, gzdoK thj fdBK pknd p{nk d'- tZvh G?D e[zsh dk ftnkj gZek j' tkoh g[ZfSnk ;h T[; B/ nzwK e'bA', Bkb sK T[j d{o BjhA eo ;edh J/;
''pkJhaaaaaaagsk BjhA s/oh fe;ws uko fdBK bJh nkgDk xo pko t/y frnk ;h. Gkt/A e[zsh B/ ed/ th wK Bkb nfijhnK rZbK T[jh g[ZS ;edh ;h wbkb B{z. fJj sK nzwK tZfvnK nZr/
ftu eh fbfynk j?< ni/ sK d' d' nkT[Adh ns/ c/o nk e/ ofjD bZrdh. brkU dh rZb BjhA ehsh ;h go sK th feT[A fe nzwK ftu T[jdh s/ T[jd/ ftu S'N/ dh p/fJzsh jh j'Jh Bk fBokdo jh
gJhnK B/ ftnkj[D tkbhnKaaaa! wzB' gsk BjhA pkT{ ih s/ p{nk ftu eh wK B/ g{o/ wB Bkb T[jd/ ftnkj dh nzwK dh ikB t;dh ;h,. sK j'fJnk Bk. nkgDk ngwkB sK e'Jh
sK ni/ S'Nh j?. XzB' B{z sK nZi ftnkj x[;o- w[;o j[zdh ofjzdh. SkfJd p{nk dh fsnkoh ehsh ;h. pkT{ ih B{z efj e/ th ;fjD BjhA eo/rk nzwKaaaa.@
d/ Gkt/A. gqzs{aaaaapkJh s{z fet/A eo/Ark nkgDh go/SkBh ;h fJ; soQK ;EkJh o{g fJe d' uhzK ckbs{ th bJhnK ;B. ''nzwKaaaaas[jkvh T[wo sK e[M th
;G< Gkph dk jkb sK e[Maaaas{z t/y jh 'u ofjD dhaaaafJ; bJh pkT{ ih d{ik egVk s/ i/to ;ko/ wB s'A pDtkJ/ ;B. BjhA ;haaas/ aaaaapkT{ ih th sdaaaasK gqzs{ T[j ikDdh j? fe fJj ;G e[M
fojk jA?. bZrdk s/oh fe;ws ftu ftnkj eotk e/ BthA wK fbnkT[D dh c/o s[;hA nkgD/ pZfunK bJh feT[A BjhA Bk efjD s/ th nzwK ;G e[M ikDdh j?.
sKaaaaa. fJjBK pZfunK dh fe;ws 'u fsnkoh eo oj/ ;B. GkJh dk ftnkj th fJ;/ soQK ehsk ;'funk ed/aaaaaaa< T[; B/ g[ZfSnk ;h. nzwK B{z ed/ e[M efjD dh io{os E'V/ jh
wK dk ;[Zy sK fbfynk jh BjhA j?.@ ;h. go GkJh sK S/sh jh gsBh B{z Bkb g?Adh j?. T[j sK fit/A iBw Bk d/D s/ th
''p{nk dhnK rZbK ;[De/ T[j sK wK e[zsh, GkJh s/ XzB' jw/Sk w{zj c[bkJh b? e/ d{i/ Sfjo ik tZ; frnk ;h. xo ''wzB' p/Nkaaaaag?dk sK n;hA th uko- jo fJe d/ fYZv dh rZb p[M b?Adh j?.
dh ukogkJh Bkb fuge e/ jh pfj rJh oyd/ ;B pkT{ ih s/ p{nk Bkb, gqzs{ T[j ftu ;G s'A tZvk j'D eoe/ iK c/o e[zsh -uko eo b?Ad/, gqzs{ id'A w?A J/; xo ftu c/o T[jdk foSsk sK nzwK Bkb n;b
;h,aaaawK s{zaaaamhe j' iktA/rh Bk< sK pj[s y[S ;h fe BthA wK T[; B{z pj[s G?D d/ f;ykT[D s/ SkfJd GkJh j[D fJ; nkJh sK s[;hA ukoA' tZv/-tZv/ ;h. s{z sK dk foSsk j?, yok ;'B/ fijk.
wKaaaaap{nk feT[A o'D bZrh j?< s{z pZ; jh fgnko eo/rh. xo ftu ofjD bJh fsnko BjhA ;h. ;G s'A S'Nh ;Zs-nZm tfoQnK dh ;h.
fJe tkoh mhe j' ik wKaaaas{z e'Jh ezw pkT{ ih Bkb sK T[j dh gfjbK s'A jh w?B{z sK pj[s Sow nkT[Adh fJj ;'u e/ fe j[D T[jdh T[jh nzwK BjhA ojh. j[D/
Bk eohAaaaa.@ p{nk T[; B{z fJj' efjzdh ;h, fyZuk-sBh ofjzdh ;h. fJzB/ tZv/ pZfunK ftu S'Nk fijk pZuk -j[D/ sK c'B nkfJnk pkT[ ih dk.
Tj[ wKeb' pm? hpokpofJj'efjdz h. ''wzB' s{z BthA wK dk efjDk wzB/rh fejk brdk< c/o dhg{ p/N/ s/ e[zsh Xh dh
''wzB' p/Nhaaaaaw?A fes/ BjhA ikD sK BthA wK s?B{z pj[s fgnko eo/rh. XzB' dhdh d/ ftnkj she nkT[Ad/- Bcos sK j'o th tZX iKdh nkgD/ pkT[ ''pJh j[D T[Zm/ rh th wzB'< ed' she
tkbh. fJzBh S/sh BjhA woKrh w?A. s{z e[zsh dhg{ ns/ XzB' tKr sK BjhA okDh nkT[Ad/ pkT{ ih foNkfJo j' rJ/ ;B ih bJh. B"eoh g/Sk s[jkv/ pkT[ ih d/ fJzM jh p?mh oj/Arh. efj sK fdZsk ubh
fceo Bk eo. XzB' ehaaaas/ok ftnkj p/Nh< s/o/ pkT{ ih B{z th sK e'Jh rZb B"eoh s'A. XzB' dhdh dk ftnkj fJzM th w'fYnK s/ j'o p'M sK BjhA tXkT[Dk ikthA@ fJe nZX/ fdB 'u. XzB', e[zsh ik
eoe/ iktKrh jh w?A aaaaa t/y bJhA eoB tkbk ukjhdk j? Bk wzB'. ez[sh dk nkgD/ s'A tZv/ xo ftu j' fojk ;h. p{nk ukjz[dh ;h w?A. fJj rZb nZv j? fe e[zsh GkJh th feZE/ gj[zu/ j'Dr/ ni/ she.
s{zaaaa.@ fJj nky wK T[; dh Yko; ftnkj eoBk j?. s/o/ GkJh dh pj{ th sK B/ jh eotkfJnk ;h fJj foSsk. Bkb p/Nh s/ dhg{ p/Nk j[D she thaaaaaa<@
pzBkT[Adh. T[; B{z th wK d/ w{zj'A fJj ;[D b? e/ nkT[Dh j?.aaaaaXzB' dk th eoKr/. jh skehd th eo fdZsh ;h feaaaaa.@ fJj efjzfdnK nzwK u[Zg j' rJh ;h. T[; ''wK id'A fpwko j' rJh ;h s{z jh
s;Zbh j' iKdh fe xZN' xZN wK wo/rh fJ; s'A pknd aaaae"D eo/rk fJj ;G<@ dhnK nZyK th Go nkJhnK ;B wK dh gj[zuh ;h T[ZE/ ;G s'A gfjbK j'o e'Jh sK
sK BjhA. aaafBSfuzs fijh j' rJh ;h p{nk T[; B{z fdB oks ;wMkT[Adh ''d/y pkJh tZv/ xo foSsk s?n rZb ;[De/. nkfJnk jh BjhA ;h.@ gsh B/ T[dk;
T[j wK d/ woB dk sK ;'u e/ jh nzdo' ojh. SkfJd T[; B{z SZe ;h fe T[jh fJe j'fJnk j?. j[D b?D-d/D uzrh soQK eo bfji/ 'u fejk.
dfjb iKdh ;h T[j. pj[s fgnko j? fijVh BthA wK d/ nkfJnK pj[s d/Dk. fes/ w/oh BZe jh Bk eNtk d/Dk. T[jd/ ftnkj bJh sK wK pj[s
eodh ;h T[j nkgDh wK B{z. ptkb wukt/rh. gqzs{ p{nk BjhA ;h s[jkB{z sK gsk jh j? ;kvh XzB' t/yD fceoK ftu ofjD bZrh ;h. jo tkoh ''pzNh@ fJe N?e;h b? nk BZ;e/ ik
fgnko sK T[j nkgDh n;bh wK ikDdh fe T[j sK pj[s T[sktbh ;h ftu th pZ;aaaaagsk BjhA fJj fe; s/ pkT{ ih Bkb rZb eodh j'Jh efjzdh, e./ @
B{z th pj[s eodh ;h, gqzs{ pdb/ ftu BthA wK d/ nkT[D dk ;[D e/. ptkb sK rJh j? wohaaaaa<@
T[; B/ ed/ fgnko BjhA fdZsk ;h wzB' e[zsh G?D s/ GkJh B/ wukfJnk ;h. XzB' ''eh eoKr/aaaaa< fet/A eoKr/aaaa< ''Ne? ;h<@ gsh B/ jo? kB j' e/ g[ZfSnk.
B.z{ sK pj[s tZvh BjhA ;h. T[jBK d'jK d/ ''fe; s/ eh nkgDh wK dh ekgh sK fJ; jho/ B{z go'D bJh bVh yohdB i'r/ ''iktKrh j[D/.@ efje/ nkgD/ eZgV/
e[b ;Zs ;kbK dh ;h T[j id'A T[; fgZS/-fgZS/ p'bdh ojh ;h. j?aaaaa.@ g?;/ BjhA jBaaaaaa!@ GoB bZrh ;h T[j pe;/ 'u.
dh wK BjhA ojh ;h, T[j dh nkgDh wK, GkJh sK nkgDk r[Z;k dph z[pkB ''pJh fJBQK pZfunK dk ;e{b< ;kvk
n;bh wK uko G?D GoktK ftu ;kfonK ftu eZYdk, pkT{ ih nkgDh wo rJh gsBh wK T[jd/ bJh jo tkoh jho/ w'sh nkfc;< fJj ;G fet/Aaaaa<@
Bkb'A S'Nh ;h T[j, gqzs{ T[; B{z ed/ ''j[D n;h sK ekbi ikDk jh SZv bJh p'bd/ j'J/ E'Vh fijh fMie Bk fij/ Spd jh tosdh ;h. ''fit/A th eoBk j? eo'. e[zsh dhdh,
d/tKr/. ;kvh sK pj[s p/fJzsh j' wfj;{; eod/. fit/A fijVh j[D BjhA j? XzB' dhdh s/ GkJh j[oK dh T[j ;rh wK
ikt/rh fJ; T[wo ftu i/ pkT{ ih T[j sK j[D T[jBK dh e[M th BjhA ''w? sK efjzdh jK nZXk xo rfjD/ BjhA j't/rhaaaaa fJ; bJhaaaaa gqzs{ w/oh
B/aaaaa.@ bZrdh ;h. oZy d/t'.@ wK B/ fejk. sK T[j n;bh wK ;haaa.
''j[D ;kvh th eh fJZzs ofj ;rh wKaaaa. sB d/ foSs/ Bkb Bk
ikt/rh uko ifDnK ftu. fJzB/ tZv/ ''jKaaaaaT[jh sK pkJh. pj[s n"y ''fe; soQK oZy dJhJ/ rfjD/< ;jh wB d/ foSs/ Bkb sK T[j w/oh
pZfunK d/ j'D s/ eh zo{os g? rJh pkT{ Bkb w[zvk fwfbnk j?. ozr zok E'Vk S[vkT[D bJh th sK g?;/ ukjhd/ B/. j[D nkgDh wK ;h. fgnkoh wKaaaaa.@
ih B{z. ;kv/ e'b'A sK f;ZX/ w{zj rZb th ekbk zo{o j?, gqzs{ w[zfvnK dk ozr fe;/ pzB/Q g?;/ wjhB/ d/ wjhB/ BjhA nkT[Ad/ jB. efj e/ z'o-z'o Bkb o'D bZrh ;h
BjhA j't/rh ns/ Bk jh wK fejk B/ t/fynk j?< fJzBK tZvk yKdk ghAdk xo b? d/ e/ fJe g?ASB jh sK j? w/o/ e'b. T[; T[j.@
j?@. s{z sK nfijk w[zvk fwbD dk ed/ ftu'A eh yktKr/ s/ eh T[skoKr/< T[;
;'u th BjhA ;h ;edk. fJ; bJh sK efj bkN ;kfjp dk sK e'Jh ;[ZX-fmekDk jh nkSk ;keh
ojh jK e'Jh e'o e;o BjhA SZvDh j?.@ BjhA! phth B{z b? e/ d{o ik p?mk fitA/

;Zu-w[Zu c/o wK B/ e'o e;o SZvh th
BjhA ;h. pkT{ ih dh B"eoh s/ fwfbnk
;kok g?;k jh bZr GZr XzB' d/ ftnkj s/

46 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

ejkDh rbk;h ;s;zr fJepkb f;zx N'eh

BKn ;h T[; dk d/; oki, go j?. fJj sK fe;/ B/ nkgD/ tk;s/ eZYh ;h, eo'aaaaXkofwe eskpK gfVQnk eo'.@gqf;zBh ;kEhnK Bkb y/vD d"V frnk. ''BhAd nkJh J/ w?B{zaaa;" ikT[ s[;hA
s'jc/ d/ s"o s/ fJe ShSh fwb rJh.@ B/ b?euo MkV fdZsk. ''Sow eo aaaSowaaaany/ w?A SZv fdZsh. th.@ gqf;zBh B/ ntk;h wkofdnK wZXw
pugB d/ d';s T[; B{z 'd/;'{ efj e/ Bzpodko dhnK nZyK 'u uwe ;h.
p[bkT[Ad/ ;B. r'ok ozr, bzwk eZd, fsZy/ ''S'N/ j[zfdnK wK pkg wo rJ/. y/vD r[;bykB/ ftu tV e/ c/o vZc bJh s/ nktkz 'u fejk.
p'sb w[ZeD s/ ;ko/ nkg' nkgD/ xo dh T[wo ftu j"ioh dk ezw f;fynk, ShSh pkjo o/VQ fdZsh. sz{ th M{mk s/ ''gqf;zBhJA/aa:kd j? s?B{z aaid'A gzskbh
BeS s/ wzp{s GbtkBh y[ZbQ/ jZv g?o! ub/ rJ/. 's/nzr' fgv dk BKn ;[DfdnK w/jBs wzd{oh ehshaaaa o'NhnK Egd/ s/ohnK e;w th M{mhnKaaaeh w{zj b? e/
id'A y[S jz[dk sK mjkek wko e/ jZ;dk. jh d/; oki dhnK nZyK nZr/ T[j Bikok oj/. i/ gVQ/ j[zd/ sK fes/ nc;oh eod/. ikJA/rkaaaaoZp e'b! w/oh sK fe;ws Jh ;kb gfjbK s?B{z ftnkj e/ fbnkfJnk
Skw g?AfdnK Jh T[; d/ fszB d';s, nk frnk id'A T[j pkJh ;kb dh T[wo j[D Xkofwe eskpK fet/A gVQhJ/<@ d/; yokp j?aaaeh pD{ fJ; xodk!@ gqf;zBh
nkswk f;zx Bzpodko, gzvs y[Sh okw ftu 'gqf;zBh' B{z ftnkj[D T[E/ poks b? e/ oki Gkt[e j' frnk. wZE/ T[Zs/ jZE wko wko e/ o'n ojh ;h. ;haarzp dh ;'jDh, rzdb torh e{bh s/
s/ BkJh gqekS, d/; oki dh d[ekB s/ frnk ;h. nrb/ Jh ;kb T[BQK d/ xo Bow! w/ok vhb v"b t/y e/ ;fjw ijh
fJeZm/ j[zd/ s/ Sokp ghAd/. fJ; fJeZm B{z bVek g?dk j'fJnk. 'rbk;h ;s;zr' B/ ''Xkowe eskpK gVQ BjhA ;ed/ sK ''gqf;zBhJ/Aaaaas{z sK okJh dk gjkV
T[j 'rbk;h ;s;zr' efjzd/ ;B. fJXo T[; dk BKn 'okw bGkfJnk' ofynk. fe;/ ;zs wjkswk e'b p?m'aaaaT[BQK s'A pDk fdzBh JA/aaaaohDe gJh ;h ShSh 'u rJh ;h s{z! zok e[ jZE bkT[D s/ eZmh
T[ZXo dhnK rZgK wkod/ s/ fgzv dhnK okw bGkJ/ dk w[Vzrk nkgD/ fgU d/; GiB ehosB ;[D'. s[;hA sKaaaap; Skw aaafdb BjhA ehskaaaa nikJhA o'VKQ. n?t/A j[zdh ;A?. tes phsB Bkb s/ok vo bZE
oki Bkb j{pj{ w/b yKdk ;h. bkvbk j'D gJh BjhAaaaa rbk;h S[o{.@ y{B Bk ;kfVnk eo nkgDk aas/ w/ok th
xNBktK pko/ uouk eoe/ nkgDk wB eoe/ bGkJ/ dk fdb j"ioh d/ ezw ftu aaaGbk eh j'fJn? xo B{z! ;kok fdB MkV{ frnk s/ ;G mhe mke j' frnk. n;hA
BjhA brdk. T[j e[M tZvk s/ tZyok ''gqf;BhJ/A aaa;kv/ rbk;h ;s;zr g'uk ofjzd/ s/o/ jZEK 'u! fbSek e/ oZyh
gouKd/. p'sb w[ZeD s/ oks d/ ykD/ eoBk ukjz[dk ;h. g/Av{ wkj"b eoe/ ftu dkVQh w[ZSK tkbk ;odko j?aaaagzvs j? jo uhz! oZp dk fdZsk ;G e[S j?. w[zvk d't/A fxU fyuVh tKr ou fwu rJ/. fco
gVQkJh 'u th r[zko/ wkce ;h. o'n fgZN j?aaaaaBkJh j?. MZN jZ; bJhdk j?aaaS[rb fJzrb?Av p?mk w"iK eod?. fe;/ B{z e[S
bJh nkg' nkgD/ xo ub/ iKd/. ;ko/ e/ ;?ezv ebk; ftu phaJ/aeo bJh. okw eo bJhdk j?. ;ko/ fdB gq/SkBh s/ efjzdk BjhAaaae'Jh o"bk BjhA, bVkJh bGkfJnk nk frnk.@ d/; oki B/ gqf;zBh
bGkJ/ dk fJe wkwk :'r oki fJzrb?Av d/ EektN T[skoB dh e'fSS eohdh j?. MrVk BjhA. s{z n?t/A Bk fyfMnk eo! y[S
fgzv ftu fJ; u"eVh dh d';sh s/ ';kT{E jkb' ftu tf;nk ;h. gqf;zBh d/ fe;/ dk wkVk ;'ud/ Bjha aawkVk p'bd/ fojk eoaaaaay[oke ykfJnk eoaaa fgzv/ tb w{zj eofdnK fejk. i[nkp Bk fwbD
efjD s/ T[; B/ bGkJ/ B{z nkgD/ e'b p[bk BjhA. fJ;/ pjkB/ e[M ykXk ghsk iKd?. T[Zs/ wkVk w'Nk wk; nkt/aaaaajZvhnK
fgnko wSj{o ;h. wkV/ w'N/ wB w[Nkn fbnk. gZek eoB tk;s/ :'r oki B/ w/o/ Bkb d/ eJh wzi/ s/ gJ/ B/aaaaa ;koh fBeb nkJhnK B/aaaiZch gkT[D dk th s/ d/; oki fco p'fbnk, ''p'bdh BjhA
pknd T[j fco x[b fwb iKd/ fit/A e[M bGkJ/ dk ftnkj nkgD/ fJe d';s dh oks yzxd/ ofjzd/ B/. y[S ofjD Bkb ;oho wzk BjhA nkT[Adk. @ d/; oki B/ gqf;zBh gqf;zBhJA/ aaa;"A rJhaaaas/ok fgzvk sK mhe
bVeh Bkb eotk fdZsk. bGkfJnk T[E'A th uZbh iKd?. i/ w/b/ w[;kjt/ tkb/ fdB d/ nZEo{ g{zMfdnK T[; B{z j;kT[D dh
j'fJnk Jh BjhA. fJj f;bf;bk eJh dk j' e/ ofj frnk. id'A th 'nZgok' wkVk w'Nk w{v pDd? sK nr'A fMVe fdzBh e'fSS ehsh. j?< d/; oki B/ gqf;zBh dh X[zBh d/ nkb/
nkgD/ xo nkT[Adk sK ;e"u ft;Qeh b? J/A. ;kok ;o{o jtk j' iKd?. uZbaaaafiZdK
;kbK s'A ub fojk ;h. d/; oki Sokp d/ e/ nkT[Adk. 'rbk;h ;s;zr' pV/ ukn s{z okzhaaaagk d/ d' o'NhnK eh pDkfJn?A<@ ''n?; T[wo/ j[D wk; yk e/ nkgDk d[nkb/ s/ j/mK se jZE c/fonk.
Bkb f;roN th bk b?Adk. gqekS BkJh Bkb fJj ft;Qeh ghAdk go d/; oki d/; oki B/ nkgDk r[pko eZfYnk. wk; BjhA tXkDk w?A! w[odk yk e/ sB wB
nkgDh f;roN BjhA ;h ghAdk go d/; efjzdk, ''p'sbK dh S'n n?HHHH i' ;o{o s/ wbhB j[zd?. j'o E'VhnK uhzK pDkJhnK B/ '';" ikU s[;hA thaaaaBhAd nk ojh J/
skes xo dh eZYh 'u j?, fJ; ftu ''nZi eb NhAv/ pV/ e{b/ nkJ/ B/aaaa e[dos B/! dkb o'Nh ykT[ s/ oZp dk S[eo w?B{z aaaa. ;t/o/ eoKr/ rZbK@ gqf;zBh B/
oki d/ fJ;oko eoB s/ fgnko ti'A T[;/ BjhA.@ w/ok fdb ehsk, Go e/ pDktK aap?j ikU, eo'.@ gqf;zBh B/ u[zBh Bkb w{zj g{zfMnk.
eoBh nK row.@ nktk;h wkoh s/ d/; oki dk jZE cVQ e/
dh f;roN B{z nkgDh uhuh ftu dpk ;kbK ;kb w";w nkJ/ s/ rJ/ go d/; oki dk 'rbk;h ;s;zr' fpBK
'rbk;h ;s;zr' ubdk fojk. d/; oki nk ;"jo/ NhAv/ yk yk e/ w?A th NhAv/ Bkrk ubdk fojk. T[; B{z nkgDh fJ; goQ/ eo fdZsk.
e/ d' fszB eZS bk b?Adk. j[D eohp ;Zso ;kbK dk ;h. f;o d/ tork j' frnkaaaa;oho 'u eoVkJh BjhA g[okDh nkds ftu e[M th wkVk wfj;{;
ibzXo fib/ dk fgzv 'ngok' j"zoh tkbk seohpB ;ko/ MV rJ/ go fi;w ojh aaf;o s/ e'Jh tkb BjhA fojkaab{nK BjhA ;h j[zdk. gqf;zBh th ed/ edkJhA fgzvk sK s/ok mhe brd?, aaaa;"D B{z
ftu T[j g[ysrh s/ skirh. Bzo dh fijhnK ofj rJhnK B/. efjzd/ B/ aapzd/ s/ nkgDk r[pko eZY b?Adh. d/; oki tk;s/
dk rVQ ;h. d/S pNtko/ s'A pknd j"zoh n?Be bZrD d/ pkti{d u/jo/ dh o"De x'V/ B{z y[oke s/ jZbkS/oh fwbdh oj/ sK gqf;zBh dk fJj tshok n"osK dk ;[Gkn ;koh oks gJh nkaaa;"A ikJhA c/o. ni sK
d/ w[;bwkB ekohro gkfe;skB ub/ g{oh poeoko. ;odhnK B{z id'A row ;{N seVk s/ ;/jswzd ofjzdk j?. eb wkso ;h.
gk b?Adk s/ f;o T[Zs/ ekbk c?bN j?N pDkT{Ark wjK gqSkd!@ d/; oki dk i'S 'eotk u"E' j? aaaaa:kdK skzk eoB dk
rJ/ s/ fJj xkN T[E'A d/ fjzd{ t;BheK oydk sK d/; oki fjzdh fcbwK dk ekc{o j' frnk. gqf;zBh dh fdB uoh:k ;t/o/ T[ZmD fsT[jkoHHHHgsh Bkb fJZe fwZe j'D dh
'e/an?Ba f;zx' brdk. s'A oks ;"D se s?n ;h. xo d/ ezwK s'A
B/ g{oh ehsh. d/; oki jkb/ pkoQK e[ d/; oki s/ gqf;zBh dh fJj B'Ae M'Ae fJbktk ;t/o/ Skw wzdo ikDk. d'g?jo d/ oks!@ efjzfdnK d/; oki B/ gqf;zBh dk
gqf;zBh nkdsB pj[s xN p'bdh s/ ubdh ojh. gqf;zBh B{z d/; oki s'A d' Jh ykD/ s'A pknd nkgDhnK jwT[wo
;kbK dk ;h id'A T[; d/ wK pkg pNtko/ j;dh. ;kok fdB xo d/ ezw ekiK ftu fSekfJsK ;B. o'i Skw dh Sokp s/ ;j/bhnK Bkb ;ko/ fgzv d/ jkb ukb pko/ ti{d Ye fbnk.
bZrh ofjzdh. d/; oki B{z d'g?jo dk ykDk tv/oh T[wo ftu th T[; Bkb jwfp;soh rZg Sg eoBh iK ;" ikDk. soQK soQK d/
d/ c;kdK ftu wko/ rJ/. d/; oki B/ y[nk e/ T[j ;"A iKdh. Skw dh ukj t/b/ dh G[Zy! gqf;zBh B{z fJj ;G j[D uzrk BjhA tos oydh s/ jo fsT[jko pVh SoXk ''jNd/ BjhA s[;hA aaaaj[D T[wo j?
T[mdh. d/; oki dh o'zkBk ghD dh ;h brdk. G'r pknd d/; oki sK ;" Bkb wBkT[Adh. ;kvh fJBQK ezwk dh aaaaokw okw eo' s/
wzp{oh ftu j"zoh dk ezw f;fynk. nkds s'A pj[s fyMh s/ d[yh ofjzdh. iKdk go gqf;zBh B{z BhAd BjhA nkT[Adh.
nmkoK ;kb dh T[wo se nkgDh pkjo'A j;dk nkT[Adk d/; oki xo ;koh oks T[j g;b/N/ wkodh ofjzdh. d/; oki B{z o;'Jh ftu ezw eoB dk ;"D dh e'fSS eo'. gqf;zBh B/ fyZM e/ fejk
tVfdnK Jh u[g tZN b?Adk feT[Afe j[D rowhnK ftu sK T[j nZXh oks B{z S"Ae th ;h. ftnkj s'A gfjbK T[j nkgDk s/ fgZm eo bJh.
w/jBs s/ brB Bkb T[; B/ ;{sh i[okpK tkoh gqf;zBh dh j[zdh ;h. BjkT[Adh s/ fco ;"Adh. yVke j'D s/ d/; ykDk nkg Jh pDkT[Adk ;h. wjK gqSkd
oki dh BhAd y[ZbQ iKdh, ''eh rb gqf;zBhJ/ pBkT[D s'A fJbktk T[j Got/A eo/b/, ''eo bT{Ark okw okw ;t/o/ aaaj[D
dk ezw y'bQ fbnk. w/B pzko ftu d' ni d/; oki dk w{v s/ wkBf;esk aaaw/o/ ;oho Bkb bZr e/ fGZN rJh ;?Aaai' p?ArB, fSwbk fwou s/ fGzvh pVh brB nZXh oks B{z e"D GiB eod?< gsh gsBh
wzzbh d[ekB yohd bJh. u"pko/ ftu nbZr ;h. fdb fdwkr s/ fiw; ftu BjkT[D dh b'V g?Adh j?< w?A T[jh d/; oki s/ w/jBs Bkb pDkT[Adk. o;'Jh ftu p?m
jZE Bkb uZbD tkbhnK thj wShBK pbkn dh ;c{osh, i'S, skes s/ nK fi; Bkb ;koh oks e/ T[j gqf;zBh d/ jZE dhnK rowk row dk fwbB e'Jh gkg BjhAaaafJj sK e[dos
bk bJhnK s/ j/mK p?me ftu ;{s dk gqtkj! SkfJd fJj 's/nzr' fgzv dh xo t/b tKr fbgNh ofjzdh ;?Aaaaatfjw dh th jbehnK c[ZbhnK o'NhnK dk wzk b?Adk.
dh eZYh ;g?Sb Sokp dk n;o ;h. T[j jZd j' rJh.@ T[; d/ jZEK dh foVeh bZ;h ghAdk. fJ; dk fJe todkB j?aaaaaiKdh pjko B{z
r[dkw s/ dcso-B[wk rZdh pDk bJh. fJzi wfj;{; eo fojk ;h wkB' gqf;zBh fJ; d"okB T[j gqf;zBh dh skohc eodk s/ T[;
Sokp ftu x[b e/ T[; d/ ;ko/ ti{d nzdo gqf;zBh u[Zg tZN b?Adh. T[j ukjz[dh ;h Bz{ y[S eoB dh e'fSS eodk. nikJhA BjhA r[nkDk ukjhdkaaaa. nyho
d/; oki nkgD/ ekohroK Bkb pV/ ou fwu rJh j?, Skn rJh j?. xo fe d/; oki o'z Skw t/b/ T[; Bkb p?m e/
tVfdnK Jh gqf;zBh dh nktkz nkJh, GiB rkt/ sK i' nrbk iBw ;[Xo ni 'eotk u"E' dk fsTjko ;h. sK ;G e[S S[ZN ikD?! y[S fojk eo
fgnko Bkb g/S nkT[Adk s/ T[BQK dh jo ''eh rba ani pVk w[;eok foj?A. x[N ikJ/. fJe Skw nkg/ s'A pkjo d[yh gqf;zBh n"osK fJ; fdB tos oZydhnK B/. gqf;zBhJA/aaa.@ d/; oki B/ gfq;zBh dh fgZm
xo/b{ w[Sfeb ftu ezw nkT[Adk. fJBQK fznkdk ghsh brdh j?. ni sK Bkrk gk B/ fejk, ''oZp B/ fJZe' fJe g[Zs fdZsk, nkgD/ gsh dh bzwh T[wo s/ uzrh ;/js
ftu'A fJe ekohro ;h ''bkN{'' i' 'rbk;h b?Dk ;h. wzrbtko sK BkJh tkb th T[j th fJzrb?Av ubk frnk. T[j T[E/ dh ekwBk eodhnK B/. skfonK dh SK nkgDh Sksh Bkb Ye fdZsh. gqf;zBh u[g
;s;zr' dh ;/tk eodk s/ fJe gk;/ p?mk BjhA eZNd/. b'e whN w[ork BjhA yKd/, ghth iKd? s/ fgU B/ fJE/ Sokp dh wzvbh ftu gqf;zBh Bkb d/; oki B/ th ;oxh dk
ofjzdk. nyhob/ d"o ftu ''bkN{@ B{z th wzdoK 'u wjKpbh jB{wkB dh g{ik eod/ pDkJh j?. i/ B{zj-g[Zs fJE/ j[zd/ sK wkj"b ;[nkd t/fynk s/ jo ;kb dh soQK tos eo rJh. bkitkp j'Jh B/ nksw ;wogD
fJe g?Zr fwb iKdk. ;s;zr poyk;s B/!@ e[S j'o j[zdk. p[ZY/ tko/ e"D ;/tk eo{rk th ofynk. d/o oks uzdowK uVQD s/
;kvh< woKr/ e[Zs/ dh w"s. nkg sK ;" d'tK B/ SZs s/ ik e/ nox fdZsk. eo fdZsk. SkfJd 'eotk u"E' fsT[jko
j'D s/ T[j ;kc ;ckJh eodk s/ d[ekB ''rbk;h dk tkb eZND iK whN iKd?. x[ZN ghe/ aaaaaawkod? x[okV/ ;koh otkfJs nB[;ko gqf;zBh B/ d/; oki d/ dk tksktoB s/ gqGkt gqf;zBh T[Zs/ jkth
w[ork ykD Bkb eh ;pzX< jo tkoh e'Jh oks! w?A wodh nK fdB oks! jkJ/ U oZpk g?ohA jZE bkfJnk. d/; oki B/ gqf;zBh Bz{
B{z skbk bk e/ ukph d/; oki B{z Bk e'Jh BthA fw;kb xV FfdzBh J/! ;ko/ aaaw?B{z sK u[Ze b?!@ x[N e/ iZch gkJh s/ fgnko ehsk. j' frnk ;h.
fdB wrzwkoh s'A pknd i/ fdb y[S eo gqf;zBh B{z wX{w/j dk o'r ;h. fwZmhnK
cVkT[Adk. bJhd? sK eh z[bw j' frnk< EektN b?j ''gqf;zBhJ/aaaan?t/ BK d[yh j'fJnk ''eh eoh ikB/ U SZsK T[Zs/ d{i/ b'e
iKdh j? s/ BhAd tXhnk nk iKdh j?. eoaaaaa;kvk bGkfJnk n?dK dk BjhA th B/ aaaad/y e/ eh efjDr/< SZv' w?B{z!@ uhiK s'A gqj/z T[; dh nkds pD frnk
jo fJe dh e'fSS j[zdh fe tXhnk n;hA e/jVk gh e/ fvrd/ fcod/ nK<@ aaapj[s poy[odko j?aaaaa;wMdko gqf;zBh d/; oki dh iZch 'u'A fBebD bJh sK i' o'r B{z ekp{ ftu ofynk ik ;e/.
s'A tXhnk xo dh eZYh Sokp 'rbk;h d/; oki B/ soe fdZsk. j?aaaaaaed/ p'fbn? xN tX< uZeo th MNgNkJh. T[j bkb ozr dh SBhb dh
;s;zr' ftu b? e/ nkt/. wkodk ofjzdk j?aaaN?bhc{B sK seohpB ;btko ewhz ftu d[bjB br ojh ;h SkfJd fJ;/ eoe/ T[j fwZmk p'bD s'A th
''s[;hA sK nkgDk fdb y[S eoB?. o'z nk iKd?. i' ezw ej', eo fdzd?.@ s/ Sowk ojh ;h. esoKdh ;h. y[bQ e/ jZ;Dk T[; B{z G[b
''ni i/jVh ShSh fbnKdh n?, ;[dh n;h th ;kok fdB ezw eohd?.@ e'Jh d/; oki B/ gqf;zBh B{z SKs eoBh dh
co{N dh n?. e'Jh ykd y{d BjhA. ;o{o dk izw/, e'Jh wo/aaas[jkB{z e'Jh ;o'eko BjhA. e'fSS eofdnK fejk. ''w?A nkgDh xo nkbh Bkb i' wozh frnk ;h. d/; oki y[bQ/ ;[Gkn s/ j;w[Zy
Skw dh rbk;h io{oh j?.@ gqf;zBh B/ fyM eoKaafe;/ B{z eh n?soki iK sebhc!
;o{o s/ skes dh skes!@ Bzpodko B/ e/ fejk. ''bGkJ/ d/ gkgkaaaafwzBs Bkb aaaaw?A nZi sK iw'A Jh ;'jDh br ojh J/Aaaaa sphns Bkb wkbkwkb! go T[j th nkw
efjzBh nKaaaSZv d/ ghDh j[D. gfjbK ftnkj nkb/ fdB dh :kd skzk eotk
p'sb g/S eofdnK fejk. '' w?A sK efjBK gqf;zBhJ/aay[S fojk ;oho seVk ;h aaaafJj zfjo jzw eoh fdZsh nk.@ d/; oki B/ gqf;zBh B{z nkzkd s"o s/ gqf;zBh B{z y[S eoB ftu ekw:kp
''fbnk pJh Bzpodkok, eo b?B/ nK eoaaaaaxo fdnK B/ s/ok BKn gqf;zBh iKdk ;h, j[D T[wo j' rJh nkaaaeb B{z eofdnK fejk. BjhA ;h j[zdk. gqf;zBh ed/ edkJhA d/;
ofyn?, aaaT[; dk Jh fynkb eo fbnk xkNh tkXh j' rJh sK eh eo{zrh w?A<@
u?Ze.@ d/; oki B/ yZp/ jZE dh tZvh eo! id'A w?A nzdo nktK sK gq;zB fuZs gqf;zBh d'tA/ jZE i'V e/ jkV/ eZY ojh ;h. ghbk j'D d/ pkti{d gqf;zBh dk oki dhnK rZbK T[Zs/ fwzBk fijk w[;eok
j' e/ ;kjwD/ nkfJnk eo, ed/ iZch th u/jok y[Sh s/ bkb SBhb d/ fbSeko/
T[Arbh p'sb ftu v[p' e/ frZbh eo bJh gk fbnk eo!@ d/; oki o'wKfNe j' ''i/ s?B{z pkjbh sebhc j? sK b? aaaw?A Bkb uwe fojk ;h. j;p wkw{b d/; oki fdzdh go finkdk eoe/ fyMD dk e'Jh
frnk. SZvh nZi s'AHHH s{z o'Nh gk s/ w?A nkT[BK B/ fJXo T[Xo j' e/ nkgDk gT{nk ghsk.
s/ wkfu; dh shbh Bkb nZr bkJh. jE w{zj X'n e/.@ d/; oki r[;bykB/ ftu o;'Jh ftu fJZefmnK p?m e/ tos Bk e'Jh pjkBk iK ekoB bZG Jh b?Adh.
''s[jkv/ Bkb jZ; e/ rb eo'aaaasK tV frnk. s'fVnk. gqf;zBh o;'Jh ;zGkbD br gJh.
;kfonK B{z pbdh T[Arbh tykT[AfdnK w[;hps.@ fJ; d"okB d/; oki gfq;zBh d/ nkb/ T[; d/ w{v pko/ ikBDk w[Sfeb Jh BjhA,
gqf;zBh B/ y[Sh y[Sh o'Nh go';h. d/; d[nkb/g?bK gkT[Adk fojk. wzi/ s/ gJ/ n;zGt ;h. e/jVh rZb s/ w"e/ T[Zs/
p'fbnk, ''tkeJh aapJh, S?n sK yoh j? ''ekjdh w[;hps<@ oki B/ gfjbh p[oeh s'Vh Jh ;h fe rbh d't/A g[okDhnK :kdK B{z b? e/ rZbK pksK
aaaani fJ;/ B{z eoB/A nK NokJh.@ pbdh ''fco s[jkB{z fJZbsK ;[MdhnK B/. BK dk fJe w[zvk Sokp dk ykbh gT{nk b? e/ eod/ oj/. id'A gqf;zBh B/ jz[rkoK d/Dk Bkokz j' ikJ/, e'Jh BjhA ;h ikD ;fenk.
j[D T[wo j?aaaafJBQK ezwK dh aaaop tb nzdo nkfJnk, ''skJh skJhaaaE[nkv/ nzdo'A pzd eo fdZsk sK d/; oki B/ fejk, u/jok fJzi brdk ;h, wkB' o'n e/ jNh
bkN B{z c{e wko e/ d/; oki B/ T[Arbh fXnkB bkU.aaaaokw okw efonk fJj ykbh ShSh rbh dh Bkbh 'u nkJh ''gqf;zBhJ/A aa;"A rJh JA/< ni sK EZeh BjhA
nkaaaw?A ;'funkaaxo d/ nktK.@ ykbh j'Dh aa;kok fdB nkokw Jh ehs?!@ j?. fdB'A fdB gqf;zBh dk i[Z;k xNdk
g{zM bJh. ShSh B{z ;[zx e/ fco p'fbnk, gT{nk coS s/ oZy e/ T[j pkjo nkgD/
''wfje th yoh j?aaagh e/ gsk bZr{! frnk s/ r[Z;k tXdk frnk. GftZy d/

bkN{aaan?j b? cV gzikj dk B'Naad' wkV/ j'D dk nDikD vo T[; B{z nzdo'A

pZs/, BwehB ;/thnK s/ gBho d/ ge"V/ nzdoh yk fojk ;h. S{ro xNkT[D dh
dtkJh dh wksok ftu tkXk jz[dk frnk.
b? nk.@
fwZmhnK uhzk BK ykD dhnK gkpzdhnK
d' d' g?Zr ghD pknd d/; oki tXdhnK rJhnK. eJh tko T[; dh S{ro
fJe dw xN iKdh. T[j fBYkb wzi/ T[Zs/
p'fbnk, ''pJh Bzpodkok, dko{ tkeJh gJh ofjzdh. n?;h jkbs ftu vkeNo B/
;g?Sb j?. ;o{o th j? s/ ;tkdh th! ;ktXkB ehsk s/ fpBK d/oh ehs/ fwZmh
skes dk sK gsk BjhA!@ S?n ykD bJh fejk. T[BQK nB[;ko
nukBe S{ro dk pj[s xN j'Dk, S{ro
''br ikT{ skes dk gsk. eZb tX j'D Bkb'A fes/ fznkdk ysoBke j?
dZ;hA! Bzpodko B/ Sokosh nzdkz ftu s/ ikB b/tk ;kfps j' ;edk j?.
fejk.
fJe ;t/o gqf;zBh fps;o/ s'A BjhA
''feE'A nkJh j? ShSh<@ T[Zmh. d/; oki B/ nkgDh o'zwoQk dh
''s/o/ ;'jo/ fgzv 's/nzr' dh j?. s?B{z fefonk d"okB T[; B{z T[mkT[D eJh tko
gsk Jh j?, T[E/ sK eB;soK 'u fwbdh nktki wkoh, go e'Jh i[nkp BjhA. ukj
dk t/bk j'D s/ th id'A gqf;zBh Bk T[Zmh
sK d/; oki T[mkT[D bJh e'b frnk.
;kok ;oho mzvk, p/;[os s/ p/nktkz.
d/; oki d"V e/ vkeNo B{z p[bk e/
fbnkfJnk. vkeNo w[skfpe gqf;zBh oks
d"okB Jh d[BhnK sA' ftdk b? u[Zeh ;h.
fgzv tkfbnK B/ gfjbh tko d/; oki B{z
T[Zuh nktkz ftu tobkg eofdnK
t/fynk. gqf;zBh dh d/j Bz{ fBjkofdnK
T[j zko zko o'n fojk ;h. fgzv dhnK
n"osK B/ pVh e'fSS Bkb d/; oki B{z
gqf;zBh s'A nbZr ehsk sK i' nkyoh

ftdkJh dh fsnkoh ehsh ik ;e/.
pkeh ;ck 47 s/

47 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

ISIS d/ ;zgoe 'u nkJh g[D/ dh 16 ;kb dh w'Nkgk fJzBk fe, nzdo{Bh eZgfVnK 'u

bVeh B/ ehs/ eJh ;B;Bhyz/ y[bk;/ b[ekT[Adh j? bNedk j'fJnk g/N

g[D/ (fpT{o') nZstkdh ;zrmB nkJhH 'u'A 4 wjkokSNo d/ jB. bVeh B/ nfjw y[bk;k eod/ j'J/ BthA fdZbh (fpT{o') w'Nkg/ Bkb bV oj/ b'e tkeJ/ nkgDh fzzdrh B{z p[oh soQK
n?Z;H nkJhH n?Z;H d/ ikb ftu c;h g[D/ wjkokSNo nZstkd fBo'Xe d;s/ Bkb eZNd/ jB. fJBQK b'eK bJh jo o'i dh fzzdrh fiT[Dh pj[s n"yh j' iKdh j?.
dh 16 ;kb dh bVeh B/ fJe tZvk fejk fe nkJhH n?Z;H nkJhH n?Z;H s'A nfijh jh fJe wfjbk j? 34 ;kb dh whrB p'j, fi; dk Gko 195 feb' ;h. nkgD/
y[bk;k ehsk j?. T[; B/ dZf;nk fe Gkos (J/H NhH n?Z;H) d/ ;jkfJe g[b; efwSBo
ftu xZN s'A xZN 10 b'e nkJhH n?Z;H B/ dZf;nk fe bVeh B/ g[ZS-frZS d"okB gqGkfts b'eK B{z fet/A fBod/S fdZsk Gko s'A gq/SkB wfjbk B/ r?;hNqe pkJhgk; ;oioh eotk e/ nkgDk Gko xZN
nkJhH n?;H d/ ;zgoe ftu jB, fiBQK iKdk j? ns/ i/eo g[b; T[BQK 's/ SZe eotkfJnk. pkti{d fJ; d/ T[; bJh fzzdrh fiT[Dh fit/ ih dk izikb pDh j'Jh j?.
dZf;nk fe Gkos 'u'A 10 b'e nkJhH n?Z;H eodh j? sK eh eoBk ukjhdk j?. don;b ;oioh s'A pknd th T[; dk Gko 142 feb' j?. T[; dh uwVh bNe rJh
nkJhH n?Z;H d/ ;zgeo ftu jB.
wjkokSNo nZstkd fBo'Xe d;sk (J/H ns/ bNeh uwVh ekoB T[; dh dk g/N g?oK sZe bNe frnk j?, fi; ekoB T[; B{z
NhH n?;H) B/ bVeh B{z ;hohnk ikD s'A
BjkT[D s'A b? e/ jo ezw eoB 'u gq/SkBh nkT[Adh j?. uwVh 's/ th o?;/z nkT[Ad/ ofjzd/
o'e fbnk. J/H NhH n?Z;H B/ eJh jcfsnK jB, fi; ekoB T[; B{z ykoS j[zdh j?. T[; B{z s[oB-fcoB 'u th sebhc j[zdh j?.
fJzBk jh BjhA T[; B{z nkgD/ bNed/ g/N B{z nzdo{Bh eZgfVnK d/ nzdo GoBk fgnk.
se T[; 's/ Bzo oZyD s'A pknd T[; B{z
cfVnk ns/ T[; s'A g[ZS-frZS ehsh. bNedh uwVh ekoB T[j nkgD/ ;oho B{z g;zd BjhA eodh.

dZ;D :'r j? fe phs/ fdBhA g[D/ dh

ofjD tkbh fJj bVeh ;[oyhnK 'u nkJh
ns/ T[j 2017 'u nkJhH n?Z;H nkJhH
n?Z;H ftu Skwb j'D tkbh ;h. bVeh
fJe vke{w?ANoh d/yD s'A pknd nkJhH

n?Z;H nkJhH n?Z;H Bkb gqGkfts j'Jh ;h.

fJ; s'A fJbktk fJzNoB?ZN 's/ T[; B/
nZstkdh ;zrmB pko/ ;ou ehsk ns/

nkJhH n?Z;H nkJhH n?Z;H Bkb i[V/ b'eK

d/ ;zgoe ftu nkJh. T[; B/ ihB;

gfjBDk SZv fdZsk ns/ p[oek gfjBDk

S[o{ eo fdZsk ;h. J/H NhH n?Z;H w[skpe
fJj bVeh ;'Sb whvhnk zohJ/ w[jzwd
f;oki{dhB d/ ;zgoe ftu ;h, fi; B{z

jkb jh 'u i?g[o s'A frqcsko ehsk frnk
;h.

rbk;h ;s;zr

;ck 46 dk pkeh eZib s/ BZe 'u uKdh dh pohe sko! T[; nkswk f;zx dh nktkz ;h. y[Sh okw B/ fejk. nktkz ehfsnK nkgD/ ewo/ dk e[zvk
gqf;zBh d/ ikD s'A pknd d/; oki dh ;/jswzd Sksh s/ gsbh ewo t/y fe;/ ''nk ik Bzpodkokaaank ik nzdo oZp d/ ozr B/ y[Sh okwKaaT[jdhnK y'fbQnk. u'o B{z iZck gk fbnk s/ T[Zuh
fJeZbkgD wfj;{; eoB bZrk. Skw s'A dh th Bhns yokp j' ;edh ;h. nktkz 'u rZfink, ''w?A u'o B{z cV
pknd ykbh xo T[; B{z thokBk brdk. aaabzx nk :ko aafeZdK :kd nk rJh T[jh ikD/aaa;kvh T[wo sK fJ;/ u"eVh 'u fbn?aaaw/oh SZs s'A g'VQhnK T[so e/ dbkB
gqf;zBh d/; oki dh Sokp dh bZs s'A d[yh ''eh rb J/< nzdo nk e/ g[SBh J/A bzx rJh aaaa;'jDk N?w fBeb frn?aaafe;/ ftu nk ikT[ aaS/sh eo'<@
ofjdh ;h. T[; B{z e';dh ofjzdh. fznkdk nktK nzdoaaaikj nkgDk ezw eo!@ w/oh<@ dk wkVk ;'funk BjhAaawkVk ehsk BjhA.
r[Z;k nkT[D s/ p/fJzsh eo fdzdh s/ xo'A d/; oki B/ ngDk ezw ikoh oZfynk! pkeh th bzx ikT{ n;hA e/jVk feZbk m'e u'o, Bo'nk j'D d/ pkti{d d/; oki
ub/ ikD dh Xweh th fdzdh. fJ; d/ '':kd sK d/;{ s/oh nkT[Adh ofjzdh e/ ikD? d[BhnK s/!@ gqekS BkJh B/ ;fji dh geV s'A nkzkd Bk j' ;fenk. T[; B/
pkti{d d/; oki gqf;zBh dh jo vKN ;[Dh ''bkbkaaaad{i/ d/ ezw nkDk th ezw nkaaaaad/y w/o/ Bkb gzvs y[Sh okw s/ ;[Gk fejk. d/; oki d/ iZc/ B{z fYZbk eoB dh g{oh
nD;[Dh eo fdzdk. gqf;zBh B{z T[j nkgDk j[zd? aaaaT[dk; brB? aaaeo b? fdb y[Saaeo gqekS th B/aaaa. ni w?A wjK gqSkd skes bk fdZsh. n;cb j'D s/ T[; B/
d[SwD BjhA, noXKfrBh ;wMdk ;h, y?o b? o{j okihaaaani/ p[ZYk sK BjhA pDkfJn?aaaaa fdb ehsk ;ko/ fJeZm/ p?m ''fJ; u"eVh T[Zs/ sK oZp dh w/jo d/; oki dhnK pkjtK T[Zs/ dzdhnK
y[nkj ;wMdk ;h. bVkJh MrfVnK d/ j'fJnkaaa;oho eoVk brd?aaaab[ZN b? iKdh bZrdh j? i' fpBK fe;/ gzr/ d/ ni se tZYDhnK S[o{ eo fdZshnK. T[j d/; oki
j[zfdnK th T[BQK d/ foSfsnK ftu so/V pjko dk w/bk!@ oki;EkBD B/ nZyK e/ SehJ/! eZY ShShaaE'Vk frZbk eo ub ojh j?. nkgfDnK tk;s/ pzdk eh e[S B{z ikB'A wkoB dh Xweh th d/ fojk ;h.
ed/ BjhA ;h gJh. gqf;zBh dh gZeh nkds wNekT[AfdnK fejk. bJhJ/ rbk.@ fszB/ d';s nzdo nk rJ/. Bjh eodk aaaw/jBs eod? aaap/fJwkBhnK d/; oki B/ fejk, ''w?A nkgDh fzzdrh
;h, sphns yokp j'D d/ pkti{d T[j d/ th eod?. nyho ;G e[S n?E/ Jh ofj ikD?! ihn u[Zek nKaas/oh Xweh dk w/o/ T[s/
; oki tk;s/ ykDk pDk e/ oydh ;h. T[; ''tk;sk Jh oZp dk aaaaofjw ykj wA? th pj[s fJeZbk s/ T[dk; wfj;{; nzsw nodk; d/ G'r s'A pknd ;G G[bk e'Jh n;o Bjhaaas{z ;ko/ fgzv dh nk;Ek
B{z ykDk y[nk e/ Jh nkg ykDk yKdh. w/o/ s/aaaaikj ubh ikaaaa@. d/; oki B/ fdzd/ B/. t?;/ pzd/ B{z ikD s'A gfjbK e[S B{z m/; g[ukJh j?. T[BQK d/ g[okD/ g{ik
oks B{z ykDk ykD s'A pknd EZfenk fwzBs d/ bfjz/ 'u fejk. eo fojK nZi! uzrk ehsk, s[;hA nk n?;k eoBk ukjhd? fe b'e :kd oZyD! n;EkB dk fBokdo ehsk j?aaas?B{z SZv
d/; oki Sokp d/ BS/ ftu fp;so s/ ;wki ;[;?Nh B{z e[S d/ e/ e/ sK w?A Boe dk Gkrh pD iktKrkaaau[g
b/N iKdk. gqf;zBh o;'Jh dk ezw fBgNk e/ ''n?t/A voh ikB?/A bkbkaaaaop dh fdnk rJ/.@ d/; oki B/ fszBK B{z p?me ftu ikt/, fi; Bkb nkw b'eK dk ckfJdk ukg nkgD/ nkg B{z g[bh; d/ jtkb/ eo
e'Jh Xkofwe g[;se gVQB br iKdh. Bkb Bo'nk fgn?Aaaaeo b? E'Vh fjzws aaaw?A j't/.@ d/; oki ekch Gkt[e j' frnk. d/.@
d/; oki dk x[okVk ;[BD wroA' T[j fpBk th eo dT{A wZdsaaa p?mD dk fJSkok ehsk s/ nkg o;'Jh ftu fszBK B/ d/; oki d/ BzohJ/ dh y[ZbQ e/
fe;/ joes d/ u[g ukg b/N iKdh s/ ubk frnk. tkg; nk e/ T[; B/ ;'Yk gqSzSk eofdnK ni d/ 'rbk;h ;s;zr' ''SZv d/ bkbkaaw?A s/oh pz[orh dk
d/; oki d/ ikrD s'A gfjbk sVe/ T[m w/ok th fdB fBeb ikT{ uzrk.@ dk ;wkXB ehsk s/ nkg' nkgD/ xo ub/ fbjkz eo fojKaaafeT[A nkgDh ikB dk
iKdh! fJ; soQK T[j d/; oki tZb'A T[; d/ oki;EkBD B/ nkgDhnK r'bkJhnK T[Zs/ gkDh, s/ eokeoh ftueko gJ/ w/z T[Zs/ rJ/. d[SwB pfDn?A<@ u'o iZck SVkT[AD dh
fi;w d/ n?Xo UXo jZE c/oB dh sebhc jZE c/fonk. oZyh. g{oh e'fSS eo fojk ;h s/ d/; oki d/ jZEK
s'A pu iKdh. ed/ edkJh d/; oki gqf;zBh ;odhnK dk w";w ;h. yk gh e/ wzi/ s/ T[Zs/ dzdhnK tZY fojk ;h. nyho d/;
dh skohc eoe/, fwzBs sobk eoe/ T[; ''fwzBs Bkbaaan?j bk cV gzikj dk ''pJh d/;{aaiBkBhnK, ShSh t/yfdnK g?AfdnK dh d/; oki B{z r{VQh BhAd nk oki dk iZck fYZbk g? frnk s/ u'o th
Bz{ wBk b?Adk gqf;zBh dh u[g B{z 'jK' ;wM B'Naaaas/ pyS d/ w?B{zaaaae'Jh j'o fSeko Jh BZe i/jk uVkT[D br g?AdhnK B/. rJh. sVe;ko o"b/ eoe/ d/; oki dh T[; dh geV s'A nkzkd j' frnk. d/;
e/ T[j wB wkBh eo b?Adk. bZG bJhAaaaaw/o/ jkb s/ SZv d/ w?B{zaaa.@ nZy y[bQ rJh. fgzv dh GhV d/; oki d/ oki T[; B{z d'pkok geVD bJh nZr/
d/; oki dk fp;so j[D ;ZyDk j' d/; oki B/ B'N T[; B{z cVkT[AfdnK fejk. gsk BjhAaaaafJBQK B{z eh fpwkoh j?aaaaxo wekB d/ pkjo fJeZmh j' rJh ;h. soQK tfXnk Jh ;h fe u'o B/ S[ok T[; d/ ;hB/
frnk j?. Sokp 'u T[; B{z j[D gfjbK soQK dhnK ntkzK nk ojhnK ;B. d/ nko gko eo fdZsk. y{B ftu bZE gE
tork ;o{o s/ wzk BjhA ;h nkT[Adk. xo ''p; gzikj Jh bkbkaaa;" s'A xN BjhA nkb/ B{z y[S t/y e/ aaj;fdnK t/y e/aa d/; oki coS s/ fro frnk. u'o g"VQhnK
ftu n"os dk j'Dk Jh wod B{z uzrk b?Dk w?Aaaaan?vk ;/m J/Aaaae[M sK fynkb u/jok T[dk; j' iKd? fJBQK dk! i/ J/; ''j't/ Bk j't/aaaau'o, d/; oki d/ uVQ fojk ;h fe fgzv d/ b'eK B/ dp'u
brdk j?. Skw B{z d/; oki o;'Jh ftu eoaaaaw/oh itkBh dk n?jh w[b wekB nzdo Jh j?.@ fbnk. e[M b'e d/; oki tb tX/.
gqf;zBh e'b p?mdk, o'ue rZbK eoe/ T[; gkfJn?aaaazok fXnkB s/ gk w/o/ tb!@ T[wo/, Bkb p?mDaaaykD ghD aaay[S j'D Bzpodko th T[BQK ftu Skwb ;h.
B{z j;kT[Adk. j[D T[j fe; Bkb rZbK sK xo ;[or pD ikJ/aaapkjo ikD B{z ''w?A T[; B{z wzdo 'u' pkjo fBebfdnK
eo/, fe; B{ j;kJ/< fzzdrh Bho; j' rJh. ''w? e/jVk jZE bkfJn? s?B{zaaaai' XZe/ t/fynk sK o[eD bJh fejk, go T[j ''d/;{ aaas{z ekjB{z fJ; i'yw 'u
d/; oki u[g ofjD bZrk. T[j fznkdk Bkb ;" wzrBh J/< ikj tr ikaaawA? wB Bk eo/.@ Bzpodko B/ rb s'oh. rbhnK 'u' d"Vdk n?Xo nkfJnk. wzdo fgnkaaaaavkeNo B{z p[bkUaaibdh eo'.@
;wK nkgDh j"zoh ftu Jh r[zkoB gfjbK Jh ntkiko nK.@ ftu'A u'oh ehs/ wkb dk p?r T[jd/ jE Bzpodko p[bzd nktki 'u rofink s/
bZrk. d/o Skw B{z Jh xo tVdk s/ d[ZX ''Bzpodkok i' th j?aaaaxo sK xo ftu ;h. w/o/ B/V/ gj[zfdnK T[j r[od[nko/ d/; oki d/ zyw T[Zs/ nkgDh grVh
dk rbk; gh e/ ;" iKdk. ''w?A ed'A wBQK ehs?, jZE bkT[D B{z nkbh Bkb Jh j[zd?. oZp B/ n"os iks B{z d/ dbkB 'u gJh g"Vh uVQ e/ wekBK pzBQD bZrk.
ni n?stko aaaaS[ZNh dk fdB! gqf;zBh bkbkaaagzikjK dh sK uZi dh o'Nh th dhnK SZsK s'A d/; oki d/ wekB ftu
jz[dh sK d/; oki o;'Jh ftu wjK gqSkd BjhA fwbdhaaaw/o/ ykbh fYZv dk e'Jh pDkfJnk Jh e[M n?Adk j?. e'wb T[so frnk. w?Bz{ :ehB j?aaau'o nzdo Jh ''Bzpodkokaaaw/ok ;co ysw j'
pDk fojk jz[dk. T[; Bkb g[okDhnK fynkb eo aaoZp B/ pE/ok e[S fds? j?.@ frn?aaw?A ik fojKaaaw/oh fJe nzfsw fJZSk
:kdK ;KMhnK eoe/ y[S j' fojk j[zdk. s?B{z! ;" s'A xN BjhAaan?t/A swkSk Bk ;ohoaauzub ;[Gkn . itkBh ftu S'y s/
T[dk; d/; oki d[ekB s/ ubk frnk s/ pDkaacVk d/ fJe B'N j'oaaa. oZp s/ok fBZxh aaaafco pZfunK dh wK. p[Ykg/ 'u d/; oki nkgD/ ewo/ ftu b/fNnk g{oh eo dJhA w/oh d/j B{z ;kVBk
fybohnK uhiK B{z EK f;o oZyD bZrk. Gbk eo{.@ NZgohtk; dh nktkz 'u r[Z;/ id'A gsh gsBh fJeZb/ ofj iKd/ B/ sK fJj ;G ;[D fojk ;h. fco nktkiK
n?B/ B{z fJZe zBkBk nktkz B/ T[;B{z u"eK tkbk sobk ;h. nkJhnK, ''d/; okiaaaas{z nkgD/ ewo/ 'u'A BjhAaaj;gskb B{z dkB eo d/Dkaaaw/o/
fdsk, ''eZbk Jh JA/ bkbkaaank iktK T[j gsh dh wK pD iKdh j?. wK tKr gsh Bk fBZebh aaau'o e'b jfEnko th j'
nzdo<@ fJe oki;EkBh NZgotk;h wodk eh Bk eodk< d/; oki B/ ;ed?aaaT[j s?B{z B[e;kB th g[uk nzr io{oswzd o'rhnK d/ ezw nkT[D.
dfjbhz d/ nzdotko yVh ;h. ozr pozr/ ;funk i/ rb tX rJh, o"bk g? frnk sK B{z ;wMKdh j?aavKNdh j?. S[eo eo'aae[ZNdh ;ed?aaan;hA nkb/ d[nkb/ x/ok gk
fbpk; ftu GotK fi;w, fsZy/ B?B fgzv tkfbnK B/ w/ok Jh e;{o eYD?A! Tj BjhA. j'o eo/ th ehaaafe; T[Zs/ j[ew fbn?aag[b; B{z th p[bk fbn?aaT[j nzdo w/oh ;koh ikJ/dkd s/ d"bs gzukfJs B{z
BeS, gsb/ j'm, s/ soshptko fuD/ efjDr/aaaiBkBh wo rJhaaaaSokph bkb/ T[so e/ u'o B{z ekp{ eo b?Dr/.@
j'J/ uwedko dzd! w'NhnK nZyK ftu B/ p/;jkok fJeZbh Ngohtk; dh fJZzs B{z ubkJ/< nkgD/ o';/ fe; nZr/ oZy/< oZp s'A d/Dkaaaaaw?A fJ; pko /nkgDh fbysh fJZSk
jZE gk fbnk. f;nkDh T[wo ftu ''d/; oki B/ nkgD/ ewo/ dh fyVeh
ufosojhB j'D dk dkr bZr ikT{. vodh j?aaxo nkb/ B{z voKdh j?.@ ;ko/ ftu'A pkjo dbkB ftu yV/Q u'o B{z t/y ;ogzu B{z d/ oZyh j?. gqf;zBh s/ w/oh :kd
xpokjN 'u T[; B/ fJe B'N j'o fbnk. T[j ed/ g'VhnK uV e/ SZs T[Zs/
cVkT[AfdnK, NZgohtk; B{z pkjo efYnk mjkek wko e/ jZ; gJ/. iKdk s/ ed/ j/mK T[so nkT[Adk. pkjo ftu fJe XowSkbk pDk d/Dk fi; B{z
s/ d[ekB B[z skbk bk e/ xo w[V nkfJnk. y[bQD tkb/ dotki/ s/ nkb/ d[nkb/ d/ ;ko/ b'e tosB. nZSk :kokaay[S
ezX T[Zs/ Nzrh gqf;zBh dh c'N' t/y e/ d/; ''pJh d/;{aa;Zu dZ;hAaafeZdK N?w eZNd? xoK dhnK SZsK T[Zs/ b'eK dh GhV ;h. oj'aanbftdk . efj e/ d/; oki ;dk bJh
oki dhnK nZyK frbhnK j' rJhnK. gqf;zBh fpBK aaaaa.@ d{ik g?r w[ek e/ y[Sh d/; oki e'b'A fojk Bk frnk. T[; B/ fpBK
fpBK e[M ykX/ ghs/ fp;so s/ b/N frnk. okw p'fbnk. ykw'S j' frnk. nZgok 'u pDh 'd/; oki
G[Zy s/ T[dk;h d/ nkbw ftu Skw g? rJh. gqf;zBh' XowSkbk nZi th fJbke/ dk
''eh g[SB?A gzvskaaas/o/ ;kjwD/ r"ot j?.
''d/;{, nzdo Jh JA/<@ fJj Bzpodko j?aaa;zBkNk SkfJn? fgn?aae'Jh nktkz
BjhAa aaaao"bk BjhAa. iBkBh d/ o"b/ 'u th fJepkb f;zx N'eh
o"De j[zdh nk. j[D ;[zBh o;'Jhaaamzvk

u[ZbQk. GKv/ p/ntki s/ T[dk;aaaa.@ d/;

oki dhnK nyK Go nkJhnK.

''rb sK s/oh mhe n? d/;{aago fJj
th ;Zu j?aad[BhnK ftu e'Jh th gsh

gsBh fJeZm/ BjhA izwd/ s/ fJeZm/ BjhA

wod/. nkg' nkgDk ;co g{ok eoe/aaa

nkg' nkgDh tkoh ;z;ko SZv e/ ub/ iKd/

B/. nkw s"o s/ pzdk gfjbK wod?.

'nZgok' Gfonk fgn?, ftXtk n"osK Bkb!
efjD B{z efjzd/ B/aaaad' fi;w fJe ikB!

go fJj d[BhnK dk ;G s'A tZvk M{m j?.@

48 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

wK dh wwsk dh fiT{Adh ikrdh fw;kb, y[d ;G s'A pz[or gzikph i'V/ B/ wBkJh

dh ikB i'yw 'u gk fdZsk pZu/ B{z iBw ftnkj dh 90thA toQ/rzY

;wo;?N (fpT{o') wK dk nj[dk ;koh bzvB (fpT{o') fpqN/B d/ ofjD tkb/ Gkosh w{b d/ gsh-gsBh B/ nZi nkgD/
d[Bhnk s'A T[Zuk j?, jo e'Jh T[; B{z ;bkw
eodk j? ns/ id'A fes/ wwsk Bkb ftnkj dh 90thA toQ/rzY wBkJh. T[BQK pko/ ;wfMnk iKdk j? fe T[j d[Bhnk d/ ;G
GohnK nfijhnK ejkDhnK ;kjwD/ s'A pz[or gsh-gsBh jB. eow s/ eoskoh uzd dh T[wo bVhtko 110 s/ 103 j?.
nkT[AdhnK jB sK d[Bhnk dhnK BzoK Gkos 's/ fpqfNS Sk;B d"okB 11 ;szpo, 1925 B{z T[BQK dk ftnkj gzikph o;wK-
ftu wktK dh fJZzs j'o th tZX iKdh fotkzK Bkb j'fJnk ;h s/ T[j nkgD/ ftnkj s'A 40 ;kbK pknd fJzrb?Av nk rJ/
j?. fJzrb?Av d/ ;wo;?N dh ofjD tkbh ;B. eow B/ fejk fe ftnkj eoBk s/ Bkb jh fJzBk ;wK fJeZm/ fpskT[Dk T[BQK
fJe n"os B/ nfijh jh T[dkjoD g/S
ehsh j?. fpq;N/b Sfjo d/ g'oNh;/v dh bJh fJe todkB j?.
ofjD tkbh wfjbk g[b; nc;o jhdh
bkrfbB B{z ;szpo ftu gsk bZfrnk ftnkj fzzdrh 'u y[ShnK fbnkT[Adk j?, i' pj[s zo{oh th j?. fJj i'Vk fJzrb?Av
fe T[; B{z pq?;N e?A;o j?. T[; ;w/A T[j 3 d/ t?;N :koeSkfJo s'A j? s/ T[BQK d/ nZm pZu/, 27 g'so/-g'sohnK s/ 23 gVg'so/-
wjhfBnK dh roGtsh ;h. vkeNoK B/ gVg'sohnK jB. fJj pz[or i'Vk nkgD/ ;G s'A S'N/ p/N/ g"b, T[; dh gsBh s/ T[BQK
T[; B{z roGgks eotkT[D dh ;bkj d/ uko 'u'A d' pZfunK Bkb ofjzdk j?. 'fd ;B' B/ g"b d/ jtkb/ s'A fejk, 'ftnkj dk
fdZsh go T[; dh wwsk Bk wzBh. jhdh wsbp ;wM"sk j[zdk j? s/ w/ok wzBDk j? fe w/o/ wkfgnK dh ftnkj[sk fzzdrh fJzBh
B/ pZu/ B{z ;[oZfyns iBw d/D bJh bzph fJ; bJh ojh feT[Afe T[j sDkn w[es s/ y[S ofjzd/ jB. T[BQK Bkb phs/ ;ko/
nkgDk e?A;o dk fJbki nrb/ ;kb sZe ;kbK 'u w?A T[BQK B{z ed/ pfj;d/ BjhA d/fynk. w/ok wzBDk j? fe fJjh T[BQK dh yS[ h dk
bJh Nkb fdZsk. fJ; d"okB T[; dh f;js okz j?.'
j"bh-j"bh yokp j[zdh ubh rJh. jhdh
dh f;js fJzBhA yokp j' rJh vkeNoK B/
T[; B{z 27 jcfsnK dh gqhw?fuT{o pZuh
B{z iBw d/D dh ;bkj fdZsh. fJ; bJh
T[; B/ g[b; ftGkr B{z fuZmh fby e/
fJ; dh nkfrnk wzrh feT[Afe fJzrb?Av
ftu fBSfus ;w/A s'A gfjbK pZu/ B{z iBw
d/Dk ngokX j?. jhdh dk fJj fjzws
Bkb Gfonk c?;bk T[; ;w/A ;cb ;kps
j'fJnk id'A fgSb/ jcs/ S[Zeotko B{z T[;
B/ fJe f;jswzd pZuh B{z iBw fdZsk.

d/o j' rJhHHHHHHHHHH

;ck 45 dk pkeh fdB w?A xo'A gog'z eoB pko/ ;'u e/ ;koi?AN d/ nj[d/ s/ jK. ni/ d[fgjo nfijk e'Jh fdB BjhA bzfxnk j'Dk sK ed/ p[ZYk j[zdk jh BjhA. fJj sK
T[j j"b/ j"b/ N[odk T[; w/z tZb nkJh ;h. T[; fdB sK w?A ftS/S s/o/ j'Jh ;h. n;hA bzu eoe/ jN/ jh ;h fe fi; fdB s{z :kd Bk nkJh j't/A. wB jw/Sk i[nkB jh ofjzdk. fgnko 'u
j' fbnk. e[o;h s/ p?mh e[Vh B{z e[M bJh ;ih ;h, nkgD/ nkg B{z :{BN ftu yso/ dk ;kfJoB tZi 'u s?B{z fwbD dh fJe nk; B/ w?B{z sK eJh tkoh eJh iBwK she th
gsk BjhA bZrk fe ;koi?AN ed'A T[; ;ztkfonK ;h. T[; fdB s{z w?B{z t/ydk T[fmnk fi; B{z ;[D e/ SkT[Dh d/ ;ko/ fiT[Adk ofynk fe SkfJd n;hA ed/ fJzszko eoBk g?Adk. s{z sK pZ; d;
;kjwD/ yVk j' frnk ;h. e[Vh B/ sK ;jh w?A fezBh ;'jDh bZr ojh ;h. i[nkB p?oeK 'u'A pkjo fBeb fwb jh ikJhJ/.@ ;kbK dh rZb b? p?mK.
Bzo T[uh eoe/ nkgD/ ;kjwD/ yV/ rokT[Av ftu fJeZm/ j' rJ/. fgSb/
;koi?AN B{ zt/fynk fi; B{z t/y e[M ;koi?AN fJ; tkoh th e[M BjhA pj[s fdBK s'A ;kv/ w[be dh Bkb d/ p'bdk j'fJnk ;koi?AN e[M fuo ''c/o fJj ;G sK fJ;/ soQK j'Dk
fuo bJh sK T[j fJe tko sK fit/A p'bdk. e'Jh itkp Bk d/D s/ th e[Vh w[be Bkb pkovo o/yk B{z b? e/ bJh u[Zg eo frnk. e[Vh B/ ni/ th fbfynk ;h. ;Zu w?A s?B{z fJe rZb
nuzfGs fijh j' e/ ofj rJh. fit/A T[; B{z ;tkb g[ZSdh ik ojh ;h. fyu'skBh ub ojh ;h. T[jdk jZE cfVnk j'fJnk ;h go T[; dZ;Dh sK G[Zb jh rJh.
T[; B{z sK nkgDh ;[ZX jh Bjh ;h nyho u[Zg s'V ;koi?AN B/ efjDk S[o{ s/ T[jdh geV gfjbK Bkb'A fes/ tZX
ojh. ehsk. ''Sso{ B/ fpBK df;nk ;kv/ s/ ;ys j' rJh ;h. ;koi?AN dh rZb c/o ''i[nkB j'D s'A gfjbkK w?A fJe
T[j sd/ ekjb Bkb nkgDh jwbk eo fdZsk ;h. ;kv/ eJh i[nkB nZr/ N[oh, Bi{wh B{z nkgDk jZE fdykfJnk ;h
e[o;h s'A T[Zmh s/ T[; B/ ekch jkb ''T[; fdB Bk nkT[Dk w/oh wko/ rJ/ ;B. ;kvh :{BN B{z T[;/ s/ nkgD/ fgnko pko/ g[ZfSnk ;h.
'u p?m/ fe;/ dh th gotkj ehs/ fpBK wip{oh ;h.@ t/b/ e{u eoB dk nkvo fwb frnk ''e[M fdB gfjbK d't/A w[beK w/ok jZE t/y T[; B/ fejk ;h fe w/ok
;koi?AN B{z x[N e/ iZch gk bJh. ;h. sd w?B{z s/ok pj[s fynkb dhnK ;oekoK B/ e?d ehs/ c"ihnK B{z ihtB ;kEh, w/ok jw;co w?B{z fgnko
''feE/ ubk frnk ;h s{z ;koi?AN ''s/oh wip{oh ;h< eh w/o/ Bkb'A nkfJnk, go ;kB{z sK fJj' f;Zfynk SZvD dk c?;bk ehsk. c/o eZb ;kv/ eoB tkbk, fJe fdB fe;/ ekch
w?B{z SZv e/<@ th tZX e/ ;h s/oh wip{oh< c/o s{z fdZsh j'Jh ;h fe c"ih bJh nkgD/ th c"ih e?dhnK pdb/ ;kvh ;oeko jkT[; 'u fwb/rk, go w?B{z T[; dk
fJzBk nky T[jdk sK o'Dk jh w?B{z dZf;nk feTA[ BjhA fe s/oh wzp{oh d/S s'A tZX e/ j'o e'Jh uhz fgnkoh B/ T[; w[be d/ th thj c"ih e?dh pj[s bzpk fJzszko eoBk gt/rk.
fBeb frnk. T[j z'o z'o Bkb o'D d; tfoQnK dh j?<@ ;koi?AN dh rZb BjhA, e'Jh foSsk tZX e/ BjhA. w/o/ SZv fdZs/. T[E'A SZv/ rJ/ T[jBK thj
bZrh. B/V/ p?m/ fJe d' w/zK tkfbnK s/ e[Vh B/ fejk. e'b sK s/ok n?vo?; BjhA ;h. s{z feZE/ e?dhnK ftu w/ok BK th ;h.@ ''skjhT[A sK ;koi?AN w?A d; to/Q
T[jBK B{z t/fynk go T[j c/o gfjbK ofjzdh ;h, feZE/ B"eoh eodh ;h. w?B{z she s/oh T[vhe eodh ojh. w?B{z gsk
tKr ;ji j' ekch ghD bZr/. ''jK vhno w/oh wzp{oh ;Zu-w[Zu sK s/o/ BK dk th gsk BjhA ;h.@ rZb dZ;dk j'fJnk ;koi?AN fJe ;h, w?B{z gZek ftStkS ;h, Go';k ;h
yk;/ fuo pknd e[Vh B/ ;koi?AN jh d; tfoQnK dh ;h. ;koi?AN fpBK o[fenk nkgDh ejkDh tkoh c/o o[e iKdk, go J/; tkoh fe fJe Bk fJe fdB s{z zo{o J/; ekch
B{z nkgDh pkjK 'u'A nkzkd eo fdZsk. dZ;dk ik fojk ;h. pj[sk fuo BjhA. T[j sd/ p'bD jkT[; ftu nkt/Ark. d/y b?
T[j d't/A nkjwD/ ;kjwD/ gJhnK ''nfijh ehaaaaa<@ ;koi?AN dh bZrdk fit/A T[j sK J/; ejkDh dk c/o ;koi?AN Bi{wh dh GftZypkDh ;Zu
e[o;hnK s/ p?m rJ/. fezBK fuo d'jK rZb s/ e[Vh B/ nkgDh rZb nX{oh w/oh :{BN d/ yk;/ i[nkB w/o/ nzvo nzs S/sh Bkb fpnkB eo d/Dk j' jh rJh.@
ftu e'Jh rZb BjhA j'Jh. rZb j[zdh SZv fdZsh. ;B. NoZeK 'u Go ;kB{z w[be dh ukj[zdk ;h.
th fet/A e[Vh d/ o'D eoe/ wkj"b oytkbh bJh pkvo tZb G/i fdZsk nkgDh rZb w[ek e[Vh T[;/ soQK
T[dk; fijk i' j' e/ ofj frnk ;h. J/; tkoh ;koi?AN f;ZXk j' e/ pfj frnk. bVkJh c/o eJh fdBK she ''j[D sK vhno d/o j' rJh j?. fgnko Bkb ;koi?AN dk jZE cVh yVh
''feE/ ubk frnk ;h ;koi?AN s{z frnk fit/A T[j e'Jh yk; rZb efjDh uZbh. d[SwD pj[s skesto ;h. e?vk bzpk tes wip{oh tZ; g? bzx j' iKdh j?. T[; B{z Bkb b? T[j ekch
w?B{z fJeZbh SZv e/<@ ukj[zdk ;h. ;zx ;kc eofdnK T[j c/o fJe nfijk tes th nkfJnk frnk. fJe fJe fdB eoe/ fJj d; jkT[; s'A pkjo tZb N[o g?Adh j?.
fJe tkoh T[jh rZb d[jok e[Vh p'bD bZrk, fe bVd/ j'J/ n;hA :{BN d/ gzi pzd/ ;kb n?t/A phs rJ/. j[D w/oh T[wo j'
B/ T[jdk jZE cV fbnk. d[SwD d/ x/o/ 'u nk rJ/. T[jBK ;kB{z rJh. j[D s{z w/o/ Bkb feT[Aaaaaaa<@ ;koi?AN B{z e[M ;wM BjhA nkT[Adh
''s{z sK ;koi?AN w/ok ;h c/o fJzBk ''fi; fdB w?A BjhA nkfJnk T[; fiT[AfdnK cV e?dh pDk fbnk. fe T[j T[; B{z feZE/ b? e/ ik ojh j?.
bzpk d[y feT[A< e'Jh nkgDk th fes/ fdB ;t/o/ w?A th s?Bz{ gog'z eoB dk p'bdk j'fJnk ;koi?AN fit/A pj[s ekch jkT[; s'A pkjo wkofeN s'A E'Vk
nkgfDnK B{z fJt/A d[Zy fdzdk< wB pDk fbnk ;h. feT[A fe s{z w?Bz{ ''Gkt/A c/o bVkJh pzd j' rJh. rwrhB j' iKdk, pj[s T[dk; j' nZr/ ik e/ fJe pj[s g[okDk uou
e[Vh p'bdh ik ojh ;h s/ g[oS d[BhnK dh ;G s'A y{p;{os e[Vh bZrh Gkt/A c/o d'jK w[beK B/ pkovo B{z b? iKdk. phsh rZb :kd eoe/ T[jdk j?.
u[g ;[Ddk ik fojk ;h. e[Vh nkgDh ;h, ;G s'A tZX uzrh e[Vh bZrh ;h. e/ e'Jh ;wM"sk eo fbnk ;h go w/o/ nzdo Go nkT[Adk, go e[Vh sd/ T[;
rZb ikoh oZydh j?, s?B{z gk b?Dk w?A nkgDk ;[Gkr Bkb gzi ;kEh d; ;kbK she d[SwD B{z ;KG b?Adh j?, fit/A p'u b?Adh j?. e[Vh ;koi?AN Bkb uou 'u dkyb
'';koi?AN fi; fdB w?A s?B{z jw/Sk ;wfMnk ;h. dh e?d 'u oj/. c"ih bJh sK fJe fJ; d/ Bkb jh e[Vh ;koi?AN d/ jZE j' Jh;k w;hj dh w{osh ;kjwD/ ik
bJh nkgDk pDkT[D dk ;'funk, T[; fdB th e?d 'u eZNDk n"yk j[zdk, B{z j'o x[N e/ cV b?Adh j?, s/ p'bD yVh j' iKdh j?. T[; dhnK nZyK nkg/
''w?A th T[; fdB yk; s"o s/ go ;kv/ fJj d; toQ/aaaaaa< bZrdh j?. pzd j' iKdhnK B/. T[j wB' wB Jh;k
nkgD/ nkg B{z fsnko eoB pko/ dh w{osh ;kjwD/ ;koi?AN B{z nkgDk
;'funk ;h. w?A th T[; fdB pe;/ 'u'A ''s?B{z :kd eofdnK fJj d; toQ/ ''fJzM Bk efj ;koi?AN. ni/ d/o gsh ep{b eo b?Adh j?.
T[j BtK ;{N pkjo eZfYnk ;h fijVk th fet/A Bk fet/A eoe/ phs rJ/. feZE/ j'Jh j?. fgnko eoB tkfbnK
wK B/ yk; w/o/ ftnkj bJh bJh ekjdh d/o< fgnko eoB e[Vh B/ T[;/ soQK ;koi?AN dk jZE
pDtkfJnk ;h. j[D w/oh T[j wK BjhA tkfbnK bJh ekjdh T[wo< fgnko cfVnk j'fJnk s/ uou s'A pkjo ni/
ojh. th p{zdk-p{zdh j' ojh j?.

''s?B{z sK gs? w?A w[be dh c"z 'u c'B L 0061 403848789

49 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

G{ukb d/ MNfenK s'A Gkos pDk fojk j? nsh r[gs gqwkD{ Sfjo L ftdS/ Bhsh w?rzhB
s[jkB{z pukt/rk fJj p?Zv
dh ;woEk 'u tkXk j't/rk ns/ fJ; d/
tkfSzrNB (fpT{o') nwohek dh fJe jfEnko pDkT[D d/ bJh efEs s"o 's/ d' r[nKYh gkfe;skB ns/ uhB dh p/
w'joh ftd/S Bhsh w?rzhB B/ d'S fJe p/j/d r[gs gqwkD{ Sfjo pDk fojk
brkfJnk j? fe Gkos Eow' gqwkD{ j? fi; Bkb gqwkD{ Sesh d/ o{g 'u d/S u?Bh tX/rh.

'c"oB gkfb;h w?rzhB' B/ d'S
brkfJnk j? fe Gkos d/ eoBkNe d/

uZbe/o/ 'u fJ; r[gs Sfjo dk fBowkD
S[o{ eo fdZsk frnk j? i' 2017 'u g{ok
j'D 's/ 'T[gwjkdhg dk c"i ;zukbs ;G
s'A tZvk gqwkD{ ;?ANqhfcT{z, gqwkD{ fo;ou
b?p'oNoh ns/ jfEnko ns/ jtkJh gqhyD

ndkok j't/rk.'' y'ih fog'oN 'u fejk
frnk j?,'' Gkos ;oeko d/ ;/tkw[es
nfXekohnK ns/ bzdB ns/ tkfSzrNB
;fEs nkzkd wkjoK d/ w[skpe, fJe
j'o fznkdk fttkdrq;s fJZSk, Gkos
d/ bJh tXhe :{o/Bhnw JhAXB dk tkX{

Gzvko fsnko eoB dh j? fi; B{z

jkJhvq'iB pzpK, fiBQK B{z Eow' gqwkD{

jfEnkoK d/ s"o 's/ th ikfDnk iKdk
j?, 'u fJ;s/wkb ehsk ik ;edk j?.

nkgDh j'D tkbh ;Z; Bkb e[M fJ; soQK w;sh eodh fdyh :[toki dh wzr/so

fBT{:koe (fpT{o') o'zkBk d/ G{ukb d/ MNfenK s'A gq/SkB b'eK bJh t?Ar t?Ae;h BthA fdZbh (fpT{o') feqeNo :[toki f;zx dh wzr/so ndkekok j/zb ehu fJzBK fdBK 'u ekch w;sh eodh j'Jh
BK d/ fJe ftnesh B/ G{ukb o'e{ p?Zv bJh g/N?AN eotkfJnk ;h, fi; B{z ;[oZfyns fdykJh d/ ojh j?. j/zb fgSb/ fdBhA
nkgDh j'D tkbh ;Z; Bkb nkT{fNzr
pDkT[D bJh T[j brksko ezw eo fojk j?. fJ; G{ukb o'e{ p?Zv 'u T[; B/ n?woi?A;h
'u ezw nkT[D tkbhnK ;kohnK uhzK fit/A w[Ybh ;jkfJsk s/ ykD-ghD dk ;kwkB eodh j'Jh Bzo nkJh. j/zb fJ;
oZfynk j?. nwohek d/ t?;N e';N fJbke/ 'u ofjD tkb/ b'eK B{z fBs fdB G{ukb d/ nkT{fNzr d"okB nkgD/ 'Bt/A Gok' nzrd
MNfenK dk ;kjwDk eoBk g?Adk j?. nwoheh ;g/; J/iz;h Bk;k d/ wkfjoK w[skpe p/dh Bkb ;h. T[; B/ NftZNo 's/ fJ;
;pzXh e[M s;thoK B{z S/no ehsk ns/
nrb/ d' ;kbK nzdo e?bhc'oBhnk 'u G{ukb nkT[D dh 99 ch;dh T[whd j?. fbZfynk, 'Bt/A Gok ns/ wzwh Bkb
fJ; p?Zv B{z fJzM fvzkJhB ehsk frnk j? fe G{ukb nkT[AfdnK jh fJj y[ZbQ ikt/ SkBdko fdB pshs ehsk. chb pb?;v.'

rk s/ fJ; 's/ ;"A fojk ftnesh fJ; d/ nzdo ubk ikt/rk. fJ; dk f;;Nw fJ; B{z dZ; dJhJ/ fe :[th ns/ nzrd p/
T[go'A 'b"e' eo d/t/rk s/ wekB fvZrD dh ;fEsh 'u th fJj p?Zv BjhA N[ZN/rk. fJ;
p?Zv okjhA pukn eowh nkT[D se ;[oZfyns ofj ;ed/ jB. jkbKfe ni/ fJj dh ekch eohph jB. nzrd ;kpek

nkgD/ S[o{nksh d"o 'u j? s/ fJ; B{z ez;?gN tKr g/S ehsk frnk j?. b'eK B{z fznkdk feqeNo fpSB f;zx p/dh dk p/Nk j?.
d/o se ;[oZfyns oZyD bJh ni/ fJ; dh seBhe s/ fvzkJhB 'u ;[Xko ehsk ik jkb jh 'u j/zb :[th d/ Bkb o'fjs
fojk j?. Sowk d/ ftnkj 'u Bzo nkJh ;h.

fzeo:'r j? fe :[toki ns/ j/zb
B/ fdtkbh tkb/ fdB pkbh 'u ;rkJh
ehsh ;h. :[toki ns/ T[; dh wK SpBw
B/ fJ; Jht?AN B{z ;heqN oZfynk ;h. fJE'A

se fe j/zb bJh th fJj ;rkJh
;ogqkJhz ;h.

ANZ BANK

50 gzikp NkJhwz, f;vBh, iBtoh 2016

21st Wedding Anniversary Sheetal & Frank

;'j/b ykB s/ ;hwk B/ xo'A GZi e/ eotkfJnk ;h ftnkj j[D E[Ze dZ;/rk wB[Zy d/ woB dk ;wK!

brkT[Dk ;zGt j?. :{Bhtof;Nh nkc

pofwzxw d/ y'iekoK B/ E[Ze 'u fwbD
tkb/ fJe nkw n?ANhpkvh

fenk' pDkJh. fJ; 'u ;bwkB d/ fJfwT{B'rb'p[fbB J/ (nkJhH ihH J/H) s/
nkg'fzN eki'b ;h. fNeN fyVeh 's/ fJj
fcbw ;[gofjZN f;ZX j'Jh. ;kb 1999 p/tes w"s ftukb/ ;pzX dk nfXn?B

'u ;'j/b B/ fJe tko fco nkgD/ GoktK ehsk. fJ; y'i 'u d/fynk frnk fe nkJhH
;bwkB ns/ nopkz B{z b? e/ ekw/vh ihH J/H d/ fo;kn s/ gZXo 'u fe;/ soQK
fcbw 'j?b' pqdo' pDkJh go fJ; tko dh ewh dk f;ZXk ;pzX p/tesh w"s Bkb
T[j doSeK dh g;zd 's/ yo/ Bk T[so/.
pofwzxw (fpT{o') fJZE/ d/ y'iekoK j?. y'iekoK w[skpe, ;oho 'u n?ANhpkvh
fcbweko s'A fJbktk T[j ndkeko B/ p/tesh w"s d/ yso/ dk gsk brkT[D fo;kn B{z gqGkts eoB tkb/ eJh ekoB
dk BtK sohek Jhikd ehsk j?. y'iekoK
pDB dh ukjs th oZyd/ ;B. fJ; bJh w[skpe, E[Ze 'u n?ANhpkvhz dk xZN jB. fJBQK 'u T[wo, fgsk g[oyh s/ fpwkoh
gZXo w"s d/ yso/ B{z tXk fdzdk j?. fJ; tor/ ekoBK 's/ sK ;kvk ezNo'b BjhA
;kb 2002 'u nkJh fcbw 'w?AB/ fdb dh iKu Bkb ;wK ofjzd/ yso/ dk nzdkzk j[zdk go nkw s"o 's/ sDkn, G'iB,
s[Me' dhnk' Bkb T[BQK B/ ps"o ndkeko e;os, Sokp dk ;/tB ns/ f;roNB'Sh
nkgD/ eohno dh S[o{nks ehsh. torhnK eJh uhzK Bkb n?Avhpkvhz d/
jkbKfe fJj fcbw th e'Jh yk; ewkb fBowkD 's/ n;o g?Adk j?.

Bk fdyk ;eh. fJ; fgZS'A ;'j/b B/ 'voBk Ronic Singh Bedi Made Family Proud
wBQk j?', 'beho', 'w?AB/ fgnko feT[A
w[zpJh (fpT{o') pkbht[Zv 'u ;'j/b j'D ekoB ;'j/b th fcbw fJzv;Noh 'u ehnk', 'nkfonB', ';bkw-J/-fJSe', Ronic Singh Bedi (extreme left) scored an ATAR of 98.05 in 2013
ykB dk BK fJe nfij/ fcbweko d/ s"o ezw eoB dh fJZSk oZyd/ ;B. T[BQK B/ 'r"v s[;hA rq/N j'' ns/ 'tho' ;w/s pj[s HSC. Now, his motivated younger brother, Angad Singh Bedi (second
;kohnK fcbwK 'u ndkekoh ehsh go from left) has scored an ATAR of 98.5 in 2015 HSC. His name has
's/ fbnk iKdk j?, fi; B/ nkgDhnK fcbw fJzv;Noh 'u eohno dh S[o{nks ndkeko d/ s"o 's/ T[j e[M yk; BjhA also appears in the Distinguished Achievers List of HSC 2015 (North
fcbwK okjhA doSeK ftukb/ yk; gSkD ps"o fBod/Se ;kb 1997 'u fobhz eo ;e/. Sydney Boys High School). The duo is with his proud parents, Mrs.
pDkJh. 20 d;zpo 1972 B{z w[zpJh 'u fcbw 'n"zko' Bkb ehsh. Jubilee Bedi and Mr. Gurmeet Singh Bedi. The youngsters are maternal
g?dk j'J/ ;'j/b d/ fgsk ;bhw ykB fcbw fJ; fgZS'A ;'j/b B/ fJe tko fco grand sons of Mrs. Pushpa Toki and Iqbal Singh Toki
;kb 1998 'u ;'j/b B/ nkgD/ Gok
fJzv;Noh d/ wzB/-gqwzB/ ;ztkd b/ye ns/ ;bwkB ykB ns/ nopkz ykB B{z b? e/ fcbw 'gkoNBo' Bkb ekw/vh 'u jZE
o'wKfNe fcbw 'fgnko ehnk s' voBk nzwkfJnk ns/ fJj fcbw th fNeN
;feqgN b/ye jB. xo 'u fcbwh wkj"b fyVeh 's/ ;[gofjZN f;ZX j'Jh. ;kb
2011 'u nkJh fcbw 'o?Zvh' ;'j/b ykB
d/ eohno dh j[D sZe dh ;G s'A tZvh

fcbw wzBh iKdh j?. ;bwkB ns/ nf;B

dh fJ; fcbw B/ 100 eo'V s'A tX/o/
ewkJh ehsh.

;'j/b nkgDh fBih fzzdrh ekoB
th ekch uouk 'u oj/. T[BQK B/ fJe
fjzd{ e[Vh ;hwk ;ud/t Bkb fgnko

ehsk, i' fe fJe c?SB fvzkJhBo j?.
d'jK d/ gfotko ftnkj d/ fybkc j'J/

sK T[BQK B/ d"V e/ ftnkj eo fbnk.

;{soK nB[;ko fi; fdB 1998 ftu

nkJh fcbw 'fgnko ehnk s' voBk fenk'
fobhz j'Jh ;h, T[;/ fdB d'jK B/ d"V e/
ftnkj eo fbnk ;h. y?o, j[D d't/A ;cb

ftnkj[sk fzzdrh dk nkBzd wkD oj/
jB ns/ T[BQK d/ d' p/N/ fBotkD ns/

:'jkB jB. ;'j/b dh gsBh ;hwk c?SB
fvzkJhBo j?.


Click to View FlipBook Version