จิตอาสา904BOOK

10 กรกฎาคม 2563

พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ



มหิศรภูมิพลราชวรางกูร กิติสิริสมบูรณอดุลยเดช สยามินทราธิเบศร



ราชวโรดม บรมนาถบพิตร พระวชิรเกลาเจาอยูหัว

“สมเด็จพระเจาอยูหัว มหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพ




ยวรางกูร” ทรงมีพระราโชบาย สืบสาน รักษา ตอยอด มี
ยวรา งกูร ” ทรงมีพระรา โชบาย สืบสาน รักษา ตอยอด มี



พระราชประสงคที่จะเห็น 3 สิ่งที่พระองครักอยูดวยกันใน




ประชาชนจิตอาสาและเชื่อในพระราชหฤทัยเสมอมาวา




คนไทยมีความเปนจิตอาสาอยูในใจทุกคน”

ความหมายของ “จิตอาสา” ตามพจนานุกรม





ฉบับราชบัณฑิตยสถาน ฉบับ พ.ศ. 2542 ไดให




ความหมายของ “จิตอาสา” ดังนี้
ความหมายของ “จิตอาสา” ดังนี้




“จิต” เปนคํานาม หมายถึง ใจ สิ่งที่มีหนาที่รู





คิด และนึก




“อาสา” เปนคํากริยาหมายถึง เสนอตัวเขารับทํา

ดังนั้น “จิตอาสา” จึงหมายถึง จิตแหงการใหความดี




งามทั้งปวงแกเพื่อนมนุษยโดยเต็มใจสมัครใจอิ่มใจ




ซาบซึ้งใจ ปติสุข ที่พรอมจะเสียสละเวลา แรงกาย
ซ า บ ซึ้ ง ใ จ ป ติ สุ ข ที่ พ ร อ ม จ ะ เ สี ย ส ล ะ เ ว ล า แ ร ง ก า ย



แรงสติปญญา เพื่อสาธารณประโยชนในการทํา



กิจกรรมหรือสิ่งที่เปนประโยชนแกผูอื่นโดยไมหวัง




ผลตอบแทน และมีความสุขที่ไดชวยเหลือผูอื่น เปน




ห
ญ
ห
า
ห็
เ
ป
น
รื
ทุ
ม
ข
ก
ค
อ
า
ว
บ
ม
ไ
ง
นิ่
จิ
จิตที่ไมนิ่งดูดายเมื่อพบเห็นปญหาหรือความทุกข
ที่
ต
มื่
เ
พ
อ
ดู
ด
ย
า
ยากที่เกิดขึ้นกับผูคน

เปนจิตที่มีความสุขเมื่อไดทําความดีและเห็นน้ําตา




เปลี่ยนแปลงเปนรอยยิ้ม เปนจิตที่เปยมดวย “บุญ”




คือความสงบเยือกเย็น และพลังแหงความดีอีกทั้งยัง
คือความสงบเยือกเย็น และพลังแหงความดีอีกทั้งยัง



ชวยลด “อัตตา” หรือความเปนตัวตนของตนเองลงได

ความหมายของ จิตอาสา “เราทําความดี




เพื่อชาติ ศาสน กษัตริย”




หมายถึง ประชาชนทุกหมูเหลาทั้งในและ
หมายถึง ประชาชนทุกหมูเหลาทั้งในและ



ตางประเทศที่สมัครใจชวยเหลือผูอื่นยอมเสียสละ




เวลา แรงกาย แรงใจ และสติปญญาใน การทํางานที่




เปนสาธารณประโยชน โดยไมหวังผลตอบแทนใด ๆ

พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว




ทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ
ทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ



ใหจัดตั้งโครงการจิตอาสา




พระราชทานขึ้น เพื่อเปนการรวม




ความสมัครสมานสามัคคีของคน




ไทยทุกคนในการทํากิจกรรมสาธารณประโยชนเพื่อ
ไ ท ย ทุ ก ค น ใ น ก า ร ทํ า กิ จ ก ร ร ม ส า ธ า ร ณ ป ร ะ โ ย ช น เ พื่ อ



พัฒนาพื้นที่ในชุมชนตางๆใหมีความเจริญ เพื่อใหเกิด




ประโยชนตอชุมชนอยางถาวร

โดยมีศูนยอํานวยการใหญโครงการจิตอาสา




พระราชทานเปนผูควบคุม กํากับ ดูแล และใหผูวา




ราชการจังหวัดในแตละจังหวัดเปนผูใหการสนับสนุน
ราชการจังหวัดในแตละจังหวัดเปนผูใหการสนับสนุน



และรวมการปฏิบัติของทุกภาคสวนในกิจกรรมจิต




อาสาพระราชทานใหเปนไปดวยความเรียบรอยตาม




พระราโชบาย และวัตถุประสงคของกิจกรรม

ประวัติความเปนมาของจิตอาสา




ตามที่พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ทรงหวงใย




และทรงคํานึงถึงความอยูดีมีสุขของประชาชนเปน
แ ล ะ ท ร ง คํ า นึ ง ถึ ง ค ว า ม อ ยู ดี มี สุ ข ข อ ง ป ร ะ ช า ช น เ ป น



สําคัญ และพระองคทรงมีพระราชปณิธานแนวแนที่จะ




ทําให ประเทศชาติ มั่นคง เปนปกแผน มีความรัก




ความสามัคคีและประชาชน มีชีวิตความเปนอยูที่ดีขึ้น




า
ส

น
บ
จ
ที่
สื
ะ
รั
ย
อ
ด
อ
ต
ษ
ก

า
พ
มี
ะ
ร
ด
ดวยมีพระราชปณิธานที่จะสืบสาน รักษา ตอยอด
ย
ว
ธ
ณิ
น
า
ร
า
ป
ช
โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดําริ และแนว
พระราชดําริตางๆ ในการบําบัดทุกข บํารุงสุขให
ประชาชน และพัฒนาประเทศใหเจริญกาวหนา

ทรงพระกรุณาโปรดเกลาโปรดกระหมอม ใหจัด




โครงการจิตอาสาขึ้นในครั้งแรกเมื่อวันพุธที่ 21




มิถุนายน พุทธศักราช 2560 ณ โรงเรียนสุโขทัย เขต
มิ ถุ น า ย น พุ ท ธ ศั ก ร า ช 2 5 6 0 ณ โ ร ง เ รี ย น สุ โ ข ทั ย เ ข ต



ดุสิต กทม.โดยมีพระราโชบาย ใหเริ่มทําจากจุดเล็กไป



ใหญ โดยเริ่มจากการดูแลรักษาบานและบริเวณรอบ




บานของตนเองใหสะอาดกอน จึงเกิดโครงการจิต




ส
า
น
ก

า
ช
ติ
ศ

ษั
ตั้
บ
ง
ต
แ
ริ
ต
ย
นั

เ

ร
ทํ
า
อ
อาสา เราทําความดี เพื่อชาติ ศาสน กษัตริย นับตั้งแต
า
า
ส

ดี
เ
อ
พื่
ค
า
ว
ม
า
นั้นเปนตนมา



คุณสมบัติและการรับสมัครจิตอาสาพระราชทาน




คุณสมบัติเบื้องตนของจิตอาสาพระราชทาน มี 4




ประการ ดังนี้
ประการ ดังนี้



1.มีสัญชาติไทยหรือผูที่พํานักอาศัยอยูใน




ประเทศไทยโดยถูกตองตามกฎหมาย




2.ไมมีผลประโยชนแอบแฝง




ั
ั
3 . ไม เบียดบ งเวลาราช การ
3.ไมเบียดบงเวลาราชการ

4.ไมเสียการเรียน

คุณลักษณะที่พึงประสงคของจิตอาสา





พระราชทาน มี 7 ประการ ดังนี้





1.มีความซื่อสัตย เสียสละ อดทนคํานึงถึงผลประโยชน
1 . มี ความ ซื่อสัตย เสียสละ อดทนคํา นึงถึงผลป ระโยชน


ของสวนรวมมากกวาผลประโยชนของตนเอง




2.มีศีลธรรม รักษาความสัตย หวังดีตอผูอื่น เผื่อแผและ




แบงปน




3.มีวินัยและความรับผิดชอบ เคารพกฎหมายบานเมือง
3 . มี วินั ยและคว า มรับผิดชอบ เคารพกฎหมา ยบานเมือ ง



4.มีกริยา วาจา สุภาพเรียบรอย




5.ไมดื่มสุราหรือใชสารเสพติดอื่นใดในขณะปฏิบัติงาน

6.มีจิตใจเขมแข็งและมีทัศนคติที่ดีในการ




ปฏิบัติงานเพื่อสวนรวม




7.รักษาวัฒนธรรมประเพณีไทยอันดีงาม ผูนอย
7.รักษาวัฒนธรรมประเพณีไทยอันดีงาม ผูนอย



รูจักการเคารพผูใหญ

การแตงกายของจิตอาสาพระราชทาน




แตงกายดวยเสื้อพระราชทานหรือเสื้อสีสุภาพ




ที่ไมมีการระบุชื่อหนวยงาน องคกร กลุมบุคคลบุคคล




ใด ๆ กรณีนักเรียนนักศึกษาสามารถแตงกายดวย
ใด ๆ กรณ ีนักเรีย นนักศึกษา สามารถ แ ตงกายดว ย



เครื่องแบบ หรือสวมใสกระโปรง / กางเกงของ




สถานศึกษาไดสวมหมวกแกปและผาพันคอที่ไดรับ




พระราชทาน ติดบัตรประจําตัวจิตอาสาฯโดยการแตง




กายตองมีความรัดกุมเพื่อใหมีความคลองตัวในการ
กายตองมีความรัดกุมเพื่อใหมีความคลองตัวในการ



ปฏิบัติงาน

โดยมีขอควรระวัง คือ




1.จิตอาสาฯ ที่ลงทะเบียนถูกตองเทานั้นที่สามารถ




แตงกายตามที่กําหนดขางตนได
แตง กายตามที่กํา หนดขาง ตนได



2.ชุดเครื่องแบบจิตอาสาฯ ไมเปนมรดกตกทอด




ไมสามารถมอบตอใหผูอื่นได




3.หามทําเลียนแบบ (เนื่องจากมีลิขสิทธิ์ตาม




กฎหมาย ) และหาม จําหนายจาย แจก
กฎหมาย) และหามจําหนายจายแจก









































หลักสูตรการฝกอบรมจิตอาสา แบงเปน 3 ระดับ ไดแก




1.หลักสูตรพื้นฐาน




มีระยะเวลาฝกอบรม จํานวน 15 วัน
มีระยะเวลาฝก อบรม จํา นวน 15 วัน



2.หลักสูตรหลักประจํา




มีระยะเวลาฝกอบรม จํานวน 6 สัปดาห




3.หลักสูตรพิเศษ




3
บรม จํานวน
กอ
อน
เดื

ยะเวลาฝ


มีระยะเวลาฝกอบรม จํานวน 3 เดือน
ระ
มี

หลักสูตรการฝกอบรมจิตอาสา




1.หลักสูตรพื้นฐาน




มีระยะเวลาฝกอบรม จํานวน 15 วัน
มีระยะเวลาฝกอบรม จํานวน 15 วัน

หลักสูตรการฝกอบรมจิตอาสา




2.หลักสูตรหลักประจํา




มีระยะเวลาฝกอบรม จํานวน 6 สัปดาห




มีวัตถุประสงคของการฝกของหลักสูตรดังนี้
มีวัตถุประ สงคขอ งการฝกของหลักสูตรดังนี้



ปจจุบันไดดําเนินการฝกไปแลว คือ หลักสูตร




“หลักประจํา” รุนที่ 4 พระราชทานชื่อรุน วา “เปนเบา




เปน แมพิมพ”

โดยมีขาราชการ ทหาร ตํารวจ และพลเรือนทั้ง ๔ เหลา



ทัพ เขารับการฝกอบรม โดยทําการฝก ณ พื้นที่กองพัน




ฝกสวนหลัง กองบัญชาการทหารมหาดเล็กราชวัลลภ
ฝกสวน หลัง กองบัญ ชาการท หารมหาด เล็กราชวั ลลภ




รักษาพระองค เขตพระราชฐานในพระองค “วิภาวดี”



ทั้งไดทรงพระกรุณาวินิจฉัยเนื้อหาทุกวิชาของ




หลักสูตร และ พระราชทานพระราชทรัพยในการพัฒนา




ปรับปรุงสถานที่ฝก และคาใชจาย พระราชทานเสื้อ
ปรับปรุง สถานที่ ฝก และคาใช จาย พระร าชทานเสื้ อ



เครื่องชวยฝก และพระราชทานอาหาร ตลอดหวงการฝก

วัตถุประสงคของการฝก





1. เพื่อเปนวิทยากรชั้นเลิศ สามารถอบรมขยาย




ผลใหเหลาทัพของตนเอง และพื้นที่ที่ไดรับมอบหมาย




2. เปนแกนนําใหกับจิตอาสาทั่วไป เพื่อทําหนาที่
2. เปนแกนนําใหกับจิตอาสาทั่วไป เพื่อทําหนาที่



จิตอาสา 3 ประเภท ไดอยางมีประสิทธิผล



รวมถึงใหขอเสนอแนะงานดานจิตอาสา




หลายๆ ดาน นําเทคนิคที่ไดรับการอบรม




จากหลักสูตรนี้ไปชวยเหลือประชาชน
จากหลักสูตรนี้ไป ชว ยเหลือประชาชน



ตลอดจนภัยพิบัติตางๆ โดยเนน 4 ดาน




ไดแก ปจจัย 4 ,การศึกษา, การ




รักษาพยาบาลและอาชีพ

3. ตองทราบปญหาภาพรวมของประเทศ และ




สามารถสืบสภาพ ปญหาในพื้นที่ ใหขอเสนอแนะ งาน




จิตอาสาในภูมิภาค เพื่อใหทางศูนยอํานวยการใหญมา
จิ ต อ า ส า ใ น ภู มิ ภ า ค เ พื่ อ ใ ห ท า ง ศู น ย อํ า น ว ย ก า ร ใ ห ญ ม า



วิเคราะหชวยเหลือ อยางเปนรูปธรรม ตอไป




4. เพื่อใหมีองคความรู มีวินัย และบุคลิกภาพ



ตลอดจนทักษะชวยเหลือประชาชน นําไปสูการพัฒนา




ป ร ะ เ ท ศ ช า ติ แ ล ะ เ ป น ม ว ล ช น ที่ เ ป น ตั ว อ ย า ง ที่ ดี ข อ ง
ประเทศชาติและเปนมวลชนที่เปนตัวอยางที่ดีของ




ประเทศชาติตอไป




5. สามารถเปนครูฝกจิตอาสาในรุนตอไป

คุณสมบัติของผูเขารับการฝกอบรม





1. เปนผูที่มีทัศนคติที่ดีตอชาติ ตอสถาบัน และมี




ความสมัครใจ เปนที่ยอมรับขององคกรและมีความ




เสียสละ คํานึงถึงผลประโยชนสวนรวม
เสียสละ คํานึงถึง ผลประโ ยชนสวนรวม



2. เปนบุคลที่ไดรับการตรวจสอบพฤติกรรม จาก




หนวยงานของรัฐแลววาไมเปนภัยตอความมั่นคงของชาติ




3. เปนผูที่ไดรับการอนุมัติใหเขารับการศึกษาตาม



ห
า
ร
ริ
า
จ
อ
บ
ผู
ก
ร
ด
สุ
ข
ง
อ
ดั
ะ
บ
ง
สู
ร
า
ง
บั
ก
ส
สายการบังคับบัญชา หรือจากผูบริหารระดับสูงสุดของ
ย
า

า
รื
ห
ช
คั
บ
ญ
บั
องคกร และผูที่ศึกษาหลักสูตรใหถือวาเปนการปฏิบัติงาน
ของทางราชการ โดยหนวยงานตนสังกัดสามารถจัดหา
บุคคลอื่นปฏิบัติหนาที่แทนได

4. เปนผูที่มีสุขภาพรางกายสมบูรณแข็งแรง และ




สามารถเขารับการศึกษาไดตลอดหลักสูตร ไมมีโรค




ประจําตัวหรืออยูในระหวางภาวะตั้งครรภ
ประจําตัวหรืออยูในระหวางภาวะตั้งครรภ



5. เปนผูที่หนวยงานตนสังกัดพิจารณาแลววาเปน




บุคคลชั้นดีเลิศ และมีความสามารถที่จะเปนประโยชน




ตอการพัฒนาประเทศในอนาคต

หลักสูตรหลักประจํา เนนการฝกอบรมแบบ มี




สวนรวมในการเรียนการสอน การแลกเปลี่ยน




ประสบการณ และการศึกษาเปนคณะเนนฝกการ
ประสบการณ และการศึกษาเปนคณะเนนฝกการ



ปฏิบัติ ฟงบรรยายจากผูมีประสบการณ จาก




หนวยงานและ วิทยากรที่มีความสามารถ โดยมี




ระยะเวลาการฝกอบรมจํานวน 6 สัปดาห แบงเปน 6




หมวดวิชา รวมทั้งสิ้น จํานวน 462 ชั่วโมง ดังนี้

1. หมวดวิชาที่ 1 วิชาทหารทั่วไป จํานวน ๒๗




ชั่วโมง เนนการฝกใหรางกายแข็งแรง รูคําสั่งภารกิจ




รูหนาที่ รูวินัยทหารทั่วไป รูจักระเบียบวินัย มี
รูหนาที่ รูวินัยทหารทั่วไป รูจักระเบียบวินัย มี



ความคิดที่เปนระบบ

2. หมวดวิชาที่ 2 วิชาการอบรมความรู (อุดมการณ/




สถาบันพระมหากษัตริย) จํานวน 85 ชั่วโมง เพื่อให




ทราบถึงประวัติศาสตรของชาติไทย โดยเฉพาะพระ
ท ร า บ ถึ ง ป ร ะ วั ติ ศ า ส ต ร ข อ ง ช า ติ ไ ท ย โ ด ย เ ฉ พ า ะ พ ร ะ



มหากรุณาธิคุณของพระมหากษัตริย ทุกพระองค




ตั้งแตอดีต จนถึง ปจจุบัน พระองคทรงแบกรับพระ




ราชภาระกิจที่ยิ่งใหญ ในการคุมครองความปลอดภัย




ใหกับบานเมือง ในการเผชิญกับภัยคุกคาม ตั้งแตอดีต
ใหกับบานเมือง ในการเ ผ ชิ ญกั บภ ั ยคุ ก คา ม ตั้ งแ ต อด ี ต



เชน การลาอาณานิคมของประเทศตะวันตก การแพร




อิทธิพลของลัทธิคอมมิวนิสต ในยุคสงครามเย็น รวม




ถึงปญหาความยากจน ของ พสกนิกรทั่วทั้งประเทศ

3. หมวดวิชาที่ 3 วิชาการอบรมความรู (ดาน




จิตอาสา) จํานวน 80 ชั่วโมง เพื่อใหผูรับการฝกอบรม




ไดมีแนวทางในการปฏิบัติที่ถูกตอง มีมาตรฐาน เพื่อ
ไดมีแนวทางในการปฏิบัติที่ถูกตอง มีมาตรฐาน เพื่อ



พัฒนาบุคคลากร ใหมีขีดความสามารถ ในการปฏิบัติ




หนาที่ตางๆ ในกลุมงานจิตอาสาทั้ง 3 ประเภท ได




อยางมีประสิทธิภาพ

4. หมวดวิชาที่ 4 วิชาชีพ (เลือก) 1 วิชา




จํานวน 30 ชั่วโมง เปนวิชาชีพที่ใหผูเขารับการฝก




เลือกคนละ 1วิชา เพื่อใหมีความรูไปชวยเหลือ
เลือกคนล ะ 1 วิชา เ พื่อใหมีค วามร ูไปชว ยเหลือ



กิจกรรมจิตอาสาดานตางๆ ผูรับการฝกจะไดรับใบ




ประกาศนียบัตรรับรองขีดความสามารถ ประกอบดวย




ทางดานวิชาชาง




.
ชาง
ไฟฟา
1
1.ชางไฟฟา
2.ชางเดินสายไฟ




3.ชางไม



4.ชางประปา