เทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) ม.3 หน่วยที่ 3

เทคโนโลยี

(วทิ ยาการคาํ นวณ)

ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 3

การประเมนิ ความน่าเชื่อถือ
ของแหล่งข้อมูลอ้างองิ และผลกระทบ

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3
แผนผงั หวั ข้อหน่วยการเรียนรู้

การประเมนิ ความน่าเช่ือถือ
ของแหล่งข้อมลู อ้างองิ และผลกระทบ

เทคโนโลยสี ารสนเทศ ผลกระทบในการสืบคน้ ขอ้ มูล
ที่มีความพร้อมกบั ความน่าเช่ือถือ ทไ่ี ม่มคี วามน่าเช่ือถือ
หรือมคี วามผดิ พลาด
และไม่น่าเชื่อถือ

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

ตวั ชี้วัด

ประเมนิ ความน่าเชื่อถือของขอ้ มลู วเิ คราะห์สื่อและผลกระทบจากการให้ข่าวสารท่ผี ดิ
เพอื่ การใชง้ านอยา่ งรู้เท่าทนั (ว 4.2 ม.3/3)

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

เทคโนโลยีสารสนเทศที่มีความพร้อมกับความน่าเชื่อถือและไม่น่าเช่ือถือ

ขอ้ มูลปฐมภูมิ (Primary Data) ขอ้ มูลทุตยิ ภูมิ (Secondary Data)
เป็นขอ้ มลู ทไ่ี ดจ้ ากการศึกษาคน้ ควา้ เป็นขอ้ มลู ท่ีมกี ารรวบรวม จดั แบง่
แยกประเภทและถูกประมวล เพือ่ ใหเ้ ขา้ ใจงา่ ย
สํารวจ สอบถามโดยตรง

ขอ้ มลู ตติยภูมิ (Tertiary Data)
เป็นขอ้ มลู ใชอ้ า้ งอิง ซ่ึงไดม้ าจาก
แหล่งสืบคน้ เช่น บรรณานุกรม ดรรชนีวารสาร

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3
วธิ ีการในการประเมนิ ความน่าเชื่อถือของแหล่งข้อมลู

การประเมินความน่าเช่ือถือของแหล่งขอ้ มลู ออนไลน์สามารถสงั เกตไดจ้ ากองคป์ ระกอบต่าง ๆ ดงั น้ี
เวบ็ ไซตร์ ะบวุ ตั ถุประสงคข์ องการสร้างและใหข้ อ้ มลู ในเวบ็ ไซตน์ ้นั อยา่ งไร

การนาํ เสนอเน้ือหาที่ไดต้ รงตามวตั ถุประสงคข์ องเวบ็ ไซตน์ ้นั หรือไม่

เน้ือหาของเวบ็ ไซตน์ ้นั ไม่ขดั ต่อกฎหมาย ศีลธรรม และจริยธรรม

มกี ารระบเุ จา้ ของบทความ ผเู้ ขยี น หรือผใู้ หข้ อ้ มลู บนเวบ็ ไซต์

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

มีการระบุทอี่ ยู่ หมายเลขติดตอ่ อีเมลที่สามารถตดิ ต่อกบั ผดู้ ูแลเน้ือหา
มกี ารอา้ งอิงแหล่งทมี่ าของขอ้ มูลเน้ือหาที่แสดงอยบู่ นเวบ็ ไซต์
มกี ารเช่ือมโยงลิงกไ์ ปยงั เวบ็ ไซตอ์ ื่น ๆ ท่มี ีเน้ือหาท่ีมคี วามสมั พนั ธก์ นั
มกี ารระบุวนั เวลาของการตีพิมพ์ หรือเผยแพร่ขอ้ มูลบนเวบ็ ไซต์
และมวี นั เวลาที่มกี ารปรบั ปรุงเน้ือหาคร้ังล่าสุด
มชี ่องทางสําหรบั ผอู้ ่ืนเพือ่ แสดงความคดิ เห็น

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

มขี อ้ ความเตอื นใหผ้ อู้ ่านเขา้ ใจและใชว้ ิจารณญาณในการเขา้ ชม
และตดั สินใจในการใชข้ อ้ มูลบนเวบ็ ไซตน์ ้นั
มแี หล่งท่มี าของผสู้ นบั สนุน ส่งเสริม ในการสรา้ งเวบ็ ไซต์ หรือระบุ
ความเป็นเจา้ ของเวบ็ ไซตน์ ้นั ๆ

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

ตวั อย่าง การนาํ วิธีการประเมินความน่าเช่ือถือของแหล่งขอ้ มูลมาประยกุ ตใ์ ชใ้ นการคน้ หา
ขอ้ มลู ท่ีตอ้ งการได้ เพื่อใหไ้ ดข้ อ้ มูลที่มีความน่าเชื่อถือมากที่สุด
เช่น การคน้ หาขอ้ มลู ในประเดน็ “เทคโนโลยปี ัญญาประดิษฐ์”

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

วเิ คราะหค์ วามน่าเช่ือถือของแหล่งขอ้ มลู แต่ละแหล่งโดยใชห้ ลกั การ ดงั น้ี
• เวบ็ ไซตท์ ี่นาํ เสนอขอ้ มูลแตล่ ะเวบ็ ไซตม์ ีวตั ถุประสงคข์ องการสรา้ ง การนาํ เสนอ
และการเผยแพร่ขอ้ มลู อยา่ งไร
(พบวา่ มที ้งั เวบ็ ไซตข์ ่าวสาร และเวบ็ ไซตห์ น่วยงานราชการ)
• การนาํ เสนอขอ้ มลู เกี่ยวกบั เทคโนโลยปี ัญญาประดิษฐ์ตรงกบั วตั ถุประสงคข์ อง
เวบ็ ไซตท์ ร่ี ะบุไวห้ รือไม่
(ตรงกบั วตั ถุประสงคข์ องเวบ็ ไซตท์ ุกเวบ็ ไซต)์
• เน้ือหาของเวบ็ ไซตต์ า่ ง ๆ ขา้ งตน้ ขดั ตอ่ กฎหมายหรือศลี ธรรมและจริยธรรมหรือไม่
(พบวา่ ไมข่ ดั ตอ่ กฎหมายหรือศลี ธรรมและจริยธรรม)
จากการวิเคราะห์ 3 ส่วนน้ี จะพบว่าสามารถระบคุ วามน่าเชื่อถือของแหล่งขอ้ มูล

ออนไลน์ไดแ้ ลว้ หรือในบางกรณีท่ยี งั ไม่ชดั เจน สามารถพจิ ารณาประเดน็ อื่น ๆ เพิ่มเติมได้
สําหรบั กรณีน้ี จะพบวา่ เวบ็ ไซตห์ น่วยงานราชการเป็นแหล่งขอ้ มลู ทม่ี ีความน่าเชื่อถือ

มากทส่ี ุดเม่อื เทยี บกบั แหล่งขอ้ มูลอ่ืน ๆ ที่ปรากฏ

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3
การบนั ทกึ ลกั ษณะของขอ้ มูลเพื่อตรวจสอบความพร้อมของขอ้ มูล

• ประเมินหัวขอ้ ขอ้ มูลทีไ่ ดว้ ่าเป็นประเภทใด
• บนั ทึกแหล่งทมี่ าเพอื่ การอา้ งอิงในภายหลงั
• ประเมนิ ความน่าเช่ือถือโดยใชก้ ารตรวจสอบสดั ส่วนองคป์ ระกอบท่มี ี
• ตรวจสอบวา่ ขอ้ มลู ทไ่ี ดน้ ้นั สอดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการของหวั ขอ้ หรือโครงงานของเรา

มากนอ้ ยเพียงใด หากขาดหวั ขอ้ อะไรให้บนั ทึกไว้ จะไดส้ ืบคน้ ขอ้ มลู เพิม่ เติมใหค้ รบ

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3
เหตุผลวบิ ตั ิ

การใชต้ รรกะในการวิเคราะห์ เพ่อื ใหเ้ กิดความน่าเช่ือถือ
ท่ีไม่ถูกตอ้ ง ครบถว้ น ในทางจิตวิทยา

ส่งผลให้คนจาํ นวนมาก เหตุผลวบิ ตั ิ
เกิดความเขา้ ใจผดิ

การละเวน้ หรือขอ้ ยกเวน้ การสรุปเหมารวม
การสรุปนอกประเดน็ การยกเหตุผลผดิ
และอาจเกิดความเสียหายได้

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

การรู้เท่าทนั ส่ือ

5 การเปิ ดรับสื่อ เป็นการเปิดรับการเขา้ ใจการวเิ คราะห์สื่อ
การวิเคราะห์ส่ือ แยกความคดิ และอารมณ์ออกจากกนั
องคป์ ระกอบ การเข้าใจส่ือ การแยกแยะองคป์ ระกอบในการนาํ เสนอ
การรู้เท่าทนั สื่อ การประเมินค่า ของส่ือวา่ มวี ตั ถุประสงคอ์ ะไร
การใช้สื่อให้เกดิ การตคี วามสื่อหลงั จากเปิดรับสื่อไปแลว้
เพือ่ ทาํ ความเขา้ ใจในสิ่งที่ส่ือนาํ เสนอ
ประโยชน์ ประเมนิ คา่ ส่ิงท่ีสื่อนาํ เสนอ
วา่ มีคณุ ภาพและคณุ คา่ มากนอ้ ยเพียงใด
นาํ สิ่งทเี่ ราวเิ คราะห์ไปใชป้ ระโยชน์
เลอื กรับสื่อเป็น ส่งสารต่อได้ ตอบกลบั สื่อได้

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3
โปรแกรมค้นหา (Search Engine) ทม่ี ีความน่าเชื่อถือเพยี งพอในการสืบค้นข้อมูลทางวชิ าการ

Google Scholar (http://scholar.google.com/)

เป็น Search Engine ท่ีใหบ้ ริการโดยไม่ตอ้ งเสียค่าใชจ้ ่ายใด ๆ และมแี หล่งขอ้ มลู
ทางวชิ าการมากมาย ขอ้ มูลถูกทาํ การตรวจทานจากผเู้ ช่ียวชาญทไ่ี ม่ใช่เจา้ ของบทความ
จึงมคี วามน่าเช่ือถือมาก

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

CiteSeerX (https://citeseerx.ist.psu.edu)

ไซตเ์ ซียร์เอกซ์ เป็นหอ้ งสมุดออนไลน์ดิจิทลั ท่เี ผยแพร่สารสนเทศท่ีเกี่ยวขอ้ งกบั
เทคโนโลยสี ารสนเทศ วทิ ยาการคอมพวิ เตอร์ เหมาะกบั การสืบคน้ หวั ขอ้ ดา้ นคอมพวิ เตอร์
เทคโนโลยสี ารสนเทศ และวิทยาการสารสนเทศ

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

Microsoft Academic Research (http://academic.research.microsoft.com/)

ไมโครซอฟตว์ ิชาการ เป็น Search Engine ที่มีแหล่งขอ้ มลู ดา้ นวิชาการท่เี ช่ือถือได้
ในระดบั ตน้ ๆ มีบทความใหส้ ืบคน้ มากกวา่ 48 ลา้ นบทความทต่ี ีพิมพเ์ ผยแพร่ และมีผเู้ ขียน
มากกวา่ 20 ลา้ นคน

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

Bioline International (http://www.bioline.org.br/)

ไบโอไลน์ เป็น Search Engine ท่ไี ดร้ ับความเช่ือถือมากท่สี ุด โดยมีแหล่งวารสาร
ตพี ิมพท์ ไ่ี ดร้ บั การตรวจทาน มีวารสารดา้ นสาธารณสุข ดา้ นความปลอดภยั ในโภชนาการ
ดา้ นอาหารและยา

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

Directory of Open Access Journals (http://www.doaj.org/)

เป็น Search Engine ท่ีใหบ้ ริการโดยไม่ตอ้ งเสียคา่ ใชจ้ ่าย ซ่ึงมีเน้ือหาใหส้ ืบคน้ ใน
หวั ขอ้ ดา้ นวทิ ยาศาสตร์หลายแขนง และมีฐานขอ้ มลู ดา้ นวารสารมากกว่า 8,000 วารสาร
ในหลายแขนง และมกี ารตรวจทานแลว้ ท้งั สิ้น

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

PLOS ONE (http://www.plosone.org/)

โพลสวนั เป็น Search Engine ท่ีใชง้ านไดโ้ ดยไม่ตอ้ งเสียคา่ ใชจ้ ่าย สามารถสืบคน้
ขอ้ มลู ดา้ นวทิ ยาศาสตร์และเรื่องท่ีเก่ียวขอ้ งได้

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

BioOne (http://www.bioone.org/)

ไบโอวนั ใชส้ ืบคน้ สารสนเทศในดา้ นวทิ ยาศาสตร์ ส่ิงมีชีวิต สิ่งแวดลอ้ ม นิเวศวทิ ยา
เป็นตน้ และใหส้ ถาบนั การศึกษาเขา้ สืบคน้ ไดโ้ ดยไมเ่ สียค่าใชจ้ ่ายมากกวา่ 25,000 สถาบนั

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3
Science and Technology of Advanced Materials (http://iopscience.iop.org/1468-6996/)

ให้บริการสืบคน้ สารสนเทศดา้ นวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3
New Journal of Physics (http://iopscience.iop.org/1367-2630)

ใหบ้ ริการสืบคน้ วารสารดา้ นฟิ สิกส์

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3
ScienceDirect (http://www.sciencedirect.com/)

เป็นผนู้ าํ ดา้ นฐานขอ้ มูลวารสาร หนงั สือ และบทความทางวิชาการ โดยมจี าํ นวน
วารสารมากกวา่ 2,500 หมวด และมีหนงั สือให้สืบคน้ มากกวา่ 20,000 เล่ม

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

การตรวจสอบความน่าเช่ือถือของเวบ็ ไซต์

ปัจจุบนั มเี วบ็ ไซตท์ ีใ่ ห้บริการออนไลนด์ า้ นการตรวจสอบความน่าเชื่อถือของเวบ็ ไซต์
โดยการใหค้ ่าความน่าเชื่อถือโดยอาศยั การมอี งคป์ ระกอบ ดงั น้ี

1. การออกแบบเวบ็ ไซต์
2. ช่องทางการติดต่อง่าย สะดวก มีการอา้ งอิงทอี่ ยู่ ทตี่ ิดต่อ หมายเลขโทรศพั ท์

อีเมลหรือช่องทางอ่ืน ๆ
3. ขอ้ มลู ทสี่ อดคลอ้ งสมั พนั ธ์กบั กิจการของเวบ็ ไซตน์ ้นั ๆ
4. ใชภ้ าษาทีเ่ ขา้ ใจง่าย และมคี วามถูกตอ้ งตามหลกั ภาษา ไวยากรณ์
5. การเช่ือมโยงลิงกส์ ู่ภายนอกทเ่ี ชื่อมโยงถึงเวบ็ ไซตน์ ้นั
6. ขอ้ มลู ช่ือและภาพของบคุ คลที่เกี่ยวขอ้ งหรือมสี ่วนในเวบ็ ไซตน์ ้นั
7. ขอ้ มลู ภาพสถานทขี่ องเวบ็ ไซตน์ ้นั

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

8. การหลีกเลี่ยงการใชภ้ าพขององคก์ รหรือเวบ็ ไซตน์ ้นั ทีเ่ กินจริง
9. การให้ขอ้ มลู ดา้ นนโยบายสิทธิประโยชน์ การให้ผลกาํ ไร

หรือการคืนเงินอยา่ งชดั เจน
10. นโยบายควบคุมการใชอ้ ีเมลของสมาชิกอยา่ งถูกตอ้ ง

เช่น ไมม่ กี ารนาํ ขอ้ มลู อีเมลไปแสวงหาประโยชน์ต่อ
11. เอกสารสาํ คญั ของเวบ็ ไซตม์ กี ารสาํ รองกบั ผใู้ ห้บริการรายอื่นเป็นผดู้ ูแล

และสาํ รองขอ้ มูล
12. หลีกเลี่ยงขอ้ ความประชาสมั พนั ธท์ ่เี กินจริง เช่น สินคา้ ของเราดีทส่ี ุด (ไม่ควรใช)้
13. การให้ขอ้ มูลรายละเอียดของสินคา้ น้นั ควรใหข้ อ้ มูลอยา่ งเปิดเผยและครบถว้ น

กบั ลูกคา้ ให้มากทส่ี ุด รวมท้งั ราคา สเปก และคุณสมบตั ิต่าง ๆ
14. ช่องทางใหท้ ราบถึงความคิดเห็นของสินคา้ จากลูกคา้ เพอื่ ให้ผเู้ ขา้ ชมพจิ ารณา

ประกอบ และรวมถึงจาํ นวนลูกคา้ ทเ่ี ขา้ ชมหรือซ้ือสินคา้ น้นั ๆ

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

15. บทความ การทดสอบการใชง้ านสินคา้ หรือการรีวิวสินคา้

16. กรณีศึกษาเวบ็ ไซตท์ ใี่ หบ้ ริการในการซ้ือ-ขายสินคา้ หรือบริการ
17. ในกรณีทีม่ รี ะบบการชาํ ระเงิน จะตอ้ งมกี ารใหข้ อ้ มูลดา้ นการเขา้ รหสั
ความปลอดภยั เช่น การเขา้ รหสั 256-บิต

18. มีเครื่องหมาย Trust เช่น เพือ่ แสดงถึงความน่าเชื่อถือในการชาํ ระเงิน
ผา่ นระบบออนไลน์ สาํ หรับกรณีมีระบบการชาํ ระเงินผา่ นบตั รเครดิต
19. บาํ รุงดูแลหอ้ งสนทนา Blog อยา่ งสม่าํ เสมอ และมี Blog สาํ หรับผทู้ ี่ไม่ไดเ้ ป็น
สมาชิก เพื่อแลกเปล่ียนสอบถามขอ้ มลู

20. บทความทางวชิ าการ เอกสารตีพมิ พเ์ ผยแพร่ ท้งั ออนไลนแ์ ละออฟไลน์

21. กรณีที่เป็นหน่วยงาน มชี ่องทางรับสมคั รงาน และแสดงงานต่าง ๆ ทเ่ี ปิ ดรับสมคั ร

22. ลิงกต์ ่าง ๆ จะตอ้ งใชง้ านได้ เม่ือกดลิงกแ์ ลว้ จะเชื่อมต่อไปยงั ขอ้ มลู หรือหนา้ ใหม่ได้
ไม่เป็นลกั ษณะลิงกเ์ สียหรือขาด

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

23. ช่องทางของการติดต่อกบั เครือข่ายโซเชียลมีเดีย
24. อนั ดบั ของเวบ็ ไซตจ์ าก WOT (Web of Trust) และ Google
25. ไม่มโี ฆษณาแบนเนอร์ทีก่ ะพริบหรือโฆษณาแบบ pop-up

และมกี ารข้ึนโฆษณาอยใู่ นขอบเขตทเ่ี หมาะสม
26. ความเร็วในการเปิดเวบ็ ไซตเ์ ตม็ หนา้ ที่สมบรู ณ์
27. สัญญาณจากชุมชนผใู้ ชห้ รือผเู้ รียกเวบ็ ไซตน์ ้นั
28. ความซ่ือสตั ยก์ บั ลูกคา้ หรือผเู้ ขา้ ใชบ้ ริการเวบ็ ไซตน์ ้นั

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

บริการต่าง ๆ ทม่ี กี ารจัดอนั ดบั และสามารถตรวจสอบวดั ความน่าเช่ือถือของเวบ็ ไซต์

วธิ ีการตรวจสอบความน่าเชื่อถือของเวบ็ ไซตม์ ี ดงั น้ี
ตวั อย่างท่ี 1 การตรวจสอบความน่าเชื่อถือของเวบ็ ไซต์โดยใช้ SEO Toolkit

เปิ ดเวบ็ เบราวเ์ ซอร์ Google Chrome แลว้ เขา้ เวบ็ ไซต์ Google จากน้นั พิมพค์ าํ คน้ ว่า
chrome web store และคลิกเลือกเวบ็ ไซต์

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3
จากน้นั จะปรากฏหนา้ เวบ็ ไซต์ Chrome Web Store แลว้ พิมพค์ าํ ว่า seo toolkit

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3
เมือ่ เลือกแลว้ จะปรากฏหนา้ ต่างใหเ้ ลือกเพิม่ เวบ็ ไซต์ SEO Toolkit ที่ใชต้ รวจสอบ

ความน่าเช่ือถือของเวบ็ ไซต์ จากน้นั นกั เรียนเลือกทป่ี ่ มุ

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3
เมือ่ เพ่มิ เวบ็ ไซต์ SEO Toolkit ลงใน Google Chrome แลว้ จะปรากฏหนา้ ต่างข้ึนมา

โดยสามารถตรวจสอบความน่าเชื่อถือของเวบ็ ไซตท์ ต่ี อ้ งการได้

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3
เม่อื ตรวจสอบความน่าเช่ือถือของเวบ็ ไซตแ์ ลว้ จะปรากฏหนา้ ต่างแสดงผลการตรวจสอบ

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3
ตวั อย่างท่ี 2 การตรวจสอบความน่าเช่ือถือของเวบ็ ไซต์โดยใช้ WOT

ใชก้ บั เวบ็ เบราวเ์ ซอร์ Google Chrome โดยตดิ ต้งั เป็น Extension ข้ึนเป็นป่ ุมบนแถบ URL
สามารถสังเกตคาํ ว่า SAFE หมายถึง ปลอดภยั ในการใชเ้ วบ็ ไซตน์ ้ี เพื่อหาขอ้ มลู และมคี ะแนนให้
และหากจะดูรายละเอียดเพิม่ เตมิ ใหก้ ดไปท่ี View Full Scorecard เพอ่ื ดูคะแนนเตม็ รูปแบบ

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3
เม่ือทดสอบแลว้ จะเห็นร้อยละของคะแนนที่ WOT จดั อนั ดบั ให้ และ Trustworthiness

คอื ค่าความน่าเชื่อถือของเวบ็ ไซต์และ Child Safety คอื คา่ ความปลอดภยั ของเน้ือหาสาํ หรับเดก็

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

ผลกระทบในการสืบค้นข้อมูลที่ไม่มคี วามน่าเชื่อถือหรือมีความผดิ พลาด

หากมกี ารนาํ ขอ้ มูลทม่ี ีความผดิ พลาด ไม่ถูกตอ้ ง มีความน่าเช่ือถือต่าํ ไปใชต้ ่อ

ความน่าเช่ือถือของผทู้ เ่ี ผยแพร่ขอ้ มูลท่ีไม่ถูกตอ้ งจะลดลง

ผลกระทบ ความน่าเชื่อถือของบคุ คลและหน่วยงานท่ีเกี่ยวขอ้ งกบั เวบ็ ไซต์
ทางลบ ทีถ่ กู เผยแพร่ขอ้ มูลท่ีไมม่ ีความน่าเชอื่ ถอื น้นั จะลดลง
หากมกี ารอา้ งอิงถึงบุคคลท่ีสาม
อาจก่อใหเ้ กิดความเสียหายแก่บคุ คลทถี่ ูกอา้ งอิงได้

ผอู้ ่านหรือผเู้ ขา้ ชมเกิดความรูค้ วามเขา้ ใจทผี่ ดิ ตคี วามท่ผี ดิ จากความจริง

ส่งผลให้เกิดความสบั สนในเน้ือหา ขอ้ มูล และบทสรุปได้

อาจส่งผลใหก้ ารนาํ ขอ้ มลู ไปใช้ ซ่ึงอาจผดิ วิธี ผดิ ในหลกั การ
อาจก่อใหเ้ กิดความเสียหายแก่ชีวิตและทรัพยส์ ินได้

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

ตวั อย่าง ผลกระทบในการสืบค้นข้อมลู ทไ่ี ม่มคี วามน่าเชื่อถือหรือมคี วามผดิ พลาด

นทั และเพื่อน ๆ ตอ้ งการทาํ โครงงานเพอ่ื ส่งเขา้ ประกวด โดยมีความสนใจ
ท่ีจะศกึ ษาขอ้ มูลเกี่ยวกบั ป๋ ุยและสารเคมที ี่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดลอ้ มและมนุษย์
มากทส่ี ุด โดยไดท้ าํ การสืบคน้ ขอ้ มูลจากอินเทอร์เน็ต โดยใชค้ าํ คน้ ว่า “คุณภาพของป๋ ยุ
และสารเคมที สี่ ่งผลกระทบต่อสิ่งแวดลอ้ ม” และพบว่ามีหลายเวบ็ ไซตท์ ใ่ี หข้ อ้ มูล
สอดคลอ้ งกบั การคน้ หา นทั และเพ่ือน ๆ จึงเลือกเวบ็ ไซตแ์ รกทแ่ี สดงผลบนโปรแกรม
คน้ หา (Search Engine) มาเป็นขอ้ มูลอา้ งอิงในการทาํ โครงงานน้ี
จากสถานการณ์ขา้ งตน้ น้ี จะพบว่า

นทั และเพ่อื น ๆ เลือกแหล่งขอ้ มูลทน่ี าํ มาใชใ้ นการทาํ โครงงานเพยี งแหล่งขอ้ มลู เดียว
และไมม่ ขี อ้ มลู อา้ งอิงยนื ยนั วา่ แหล่งขอ้ มลู น้นั มคี วามน่าเช่ือถือมากนอ้ ยเพยี งใด

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

หากนทั และเพอื่ น ๆ นาํ ขอ้ มลู น้ีไปใชใ้ นการทาํ โครงงานอาจจะเกิดผลกระทบ
หลายดา้ น เช่น

• ผลการศกึ ษาอาจไมถ่ ูกตอ้ ง หรือมคี วามคลาดเคล่ือน
• ขอ้ มูลทนี่ าํ มาใชอ้ าจส่งผลกระทบต่อภาพลกั ษณข์ องผผู้ ลิตป๋ ุย

และสารเคมีน้นั ๆ เม่อื ขอ้ มลู รายงานหรือโครงงานถูกเผยแพร่ออกไป
อาจจะส่งผลกระทบต่อความเชื่อมนั่ ในสังคม ท้งั ความเช่ือมนั่ ในผจู้ ดั ทาํ
โครงงาน และความเช่ือมนั่ ต่อผใู้ ชป้ ๋ ยุ และสารเคมีน้นั
• หากเกิดความเสียหายต่อธุรกิจอนั เป็นเหตุมาจากโครงงานการศึกษาฉบบั น้ี
อาจจะทาํ ให้ผจู้ ดั ทาํ โครงงานมีความผดิ ทางกฎหมายและถูกดาํ เนินคดีได้

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

แบบทดสอบ

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 3

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

นักเรียนใช้ดินสอระบายลงใน  หน้าคาํ ตอบท่ถี ูกต้องให้เต็มวง
1. ข้อมูลใดเป็ นข้อมูลปฐมภูมิ

 การสอบถามน้าํ หนกั และส่วนสูงของเพือ่ นในห้องเรียน
 การสรุปประเด็นข่าวสาํ คญั จากการรายงานข่าวของนกั ข่าว
 การศกึ ษาเอกสารและงานวจิ ยั เกี่ยวกบั ภาวะโลกร้อนปีปัจจุบนั
 การคน้ หาขอ้ มลู โรคไขห้ วดั ใหญ่จากขอ้ มลู ทรี่ ะบุในเอกสารอา้ งอิง

เฉลย  เพราะเป็นขอ้ มูลท่ผี รู้ วบรวมขอ้ มูลไดร้ วบรวม
โดยตรงดว้ ยตนเองและเป็นขอ้ มลู จากแหล่งขอ้ มลู
ท่ีไม่ผา่ นตวั กลางอ่ืน ๆ มาก่อน

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

2. เวบ็ ไซต์ใดมีความน่าเชื่อถือของข้อมูลน้อยทสี่ ุด

 เวบ็ ไซตท์ เ่ี ป็นหน่วยงานของรัฐหรือหน่วยงานการศกึ ษา
 เวบ็ ไซตท์ มี่ ีเน้ือหาสาระเรื่องต่าง ๆ อธิบายไวอ้ ยา่ งละเอียด
 เวบ็ ไซตท์ ี่นาํ เสนอข่าวสารในแบบของวีดิทศั น์และมขี อ้ มลู อา้ งอิง
 เวบ็ ไซตน์ าํ เสนอวิธีการเล่นเกมพร้อมภาพประกอบการเล่น

โดยมีการระบุผใู้ หข้ อ้ มูล

เฉลย  เพราะไม่ไดร้ ะบุถึงแหล่งอา้ งอิง
หรือความน่าเช่ือถือของขอ้ มลู น้นั ๆ

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

3. ข้อใดไม่ใช่วธิ ีประเมนิ ความน่าเช่ือถือของแหล่งข้อมูลท่ถี ูกต้อง

 เน้ือหาไม่ขดั ต่อศีลธรรม กฎหมาย
 ตรวจสอบแหล่งอา้ งอิงที่มาของขอ้ มลู
 ผเู้ ขียนหรือผนู้ าํ เสนอขอ้ มลู เป็นเจา้ ของเวบ็ ไซตน์ ้นั ๆ
 นาํ เสนอเน้ือหาไดต้ รงกบั วตั ถุประสงคข์ องเวบ็ ไซต์

เฉลย  เพราะการตรวจสอบผเู้ ขียนวา่ เป็นเจา้ ของเวบ็ ไซต์
หรือไม่ ไมใ่ ช่การประเมินความน่าเช่ือถือของขอ้ มูล แต่ควรตรวจสอบว่า
ผเู้ ขียนมคี วามรู้ ทกั ษะในเร่ืองทีน่ าํ เสนอน้นั ๆ หรือไม่

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

4. เพราะเหตุใดจึงควรมชี ่องทางสําหรับแสดงความคดิ เห็นบนเว็บไซต์

 เพอ่ื ให้ทกุ คนมสี ่วนร่วมในการนาํ เสนอขอ้ มูล
 เพอื่ ใหท้ ุกคนสามารถส่ือสารกบั เจา้ ของเวบ็ ไซตไ์ ด้
 เพื่อให้คาํ แนะนาํ ขอ้ เสนอแนะหรือแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกนั
 เพ่อื ใหเ้ วบ็ ไซตม์ ีความน่าเช่ือถือ และเป็นส่ือสงั คมออนไลน์สาํ หรับทกุ คน

เฉลย  เพราะช่องทางการส่ือสารหรือแสดงความคิดเห็น
เพอ่ื ใหผ้ ใู้ ชท้ วั่ ไปสามารถส่ือสารถึงผเู้ ขียนเพ่ือให้คาํ แนะนาํ
ขอ้ เสนอแนะ หรือสอบถามเพ่มิ เติม และเป็นช่องทาง
ในการแลกเปล่ียนเรียนรู้ร่วมกนั

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

5. ข้อใดไม่ใช่เหตุผลวิบัติ

 การอาบน้าํ บอ่ ย ๆ ทาํ ให้ผวิ ขาว ทุกคนจึงนิยมอาบน้าํ บอ่ ย ๆ
 การด่ืมน้าํ มะนาวบ่อย ๆ ทาํ ใหร้ ้องเพลงเพราะ ทกุ คนจึงนิยมดื่มน้าํ มะนาว
 การใชโ้ ทรศพั ทร์ าคาแพงทาํ ใหบ้ คุ ลิกดี ทุกคนจึงนิยมซ้ือโทรศพั ทร์ าคาแพง
 การเขา้ แถวตามลาํ ดบั ทาํ ให้เกิดระเบียบวนิ ยั ทุกคนจึงเขา้ แถวตามลาํ ดบั เสมอ

เฉลย  เพราะเป็นเหตุผลทไี่ ม่วบิ ตั ิเป็นสิ่งท่สี มเหตุสมผล

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

6. ถ้ามกี ารแชร์ข้อมูลจากเวบ็ ไซต์หน่ึงมายังนักเรียน
การตรวจสอบความน่าเช่ือถือของข้อมูลเบือ้ งต้นบนเวบ็ ไซต์น้ัน
สามารถทาํ ได้อย่างไร

 หาแหล่งอา้ งอิง
 ตรวจสอบ URL
 นาํ ไปคน้ หาดว้ ย Search Engine
 สอบถามผสู้ ่งมาวา่ ไดข้ อ้ มูลมาจากแหล่งใด

เฉลย  เพราะขอ้ มูลบนเวบ็ ไซตส์ ามารถตรวจสอบความน่าเชื่อถือ
เบ้อื งตน้ ไดด้ ว้ ยการตรวจสอบ URL เช่น เป็นเวบ็ ไซตห์ น่วยงานของรัฐ
หรือหน่วยงานการศึกษาหรือไม่

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

7. การวเิ คราะห์ส่ือมีความสําคญั อย่างไร

 เกิดความเขา้ ใจสื่อน้นั มากข้ึน
 ทาํ ใหเ้ ห็นคุณค่าหรือประโยชนข์ องสื่อน้นั
 ทาํ ใหท้ ราบวตั ถุประสงคใ์ นการนาํ เสนอของสื่อน้นั
 สามารถนาํ ไปใชใ้ นการนาํ เสนอหรือขยายผลได้

เฉลย  เพราะการวิเคราะห์ส่ือจะทาํ ใหส้ ามารถแยกองคป์ ระกอบ
ในการนาํ เสนอวา่ มวี ตั ถุประสงคอ์ ะไร

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

8. เคร่ืองหมาย Trust บนเว็บไซต์แสดงถึงอะไร

 แสดงถึงความน่าเช่ือถือของเวบ็ ไซตใ์ นภาพรวม
 แสดงถึงความน่าเช่ือถือในการนาํ ขอ้ มูลไปใชต้ ่อ
 แสดงถึงความน่าเชื่อถือในการชาํ ระเงินออนไลน์
 แสดงถึงความน่าเช่ือถือของผเู้ ขียนขอ้ มลู บนเวบ็ ไซต์

เฉลย  เพราะเคร่ืองหมาย Trust จะแสดงถึงความน่าเช่ือถือ
ของการชาํ ระเงินออนไลน์สาํ หรับระบบท่มี กี ารชาํ ระเงินผา่ นบตั รเครดิต

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 3

9. หากนักเรียนนําเสนอข้อมูลผ่านสื่อทไ่ี ม่ถูกต้อง จะเกดิ ผลกระทบโดยตรงอย่างไร

 ความน่าเช่ือถือของตนเองลดลง
 ผทู้ น่ี าํ ขอ้ มูลไปใชเ้ กิดผลกระทบในดา้ นลบ
 ความเชื่อถือขององคก์ รหรือโรงเรียนลดลง
 เกิดปัญหาในดา้ นการนาํ ขอ้ มลู ไปใชใ้ นระบบใหญ่

เฉลย  เพราะผลกระทบโดยตรง คือ ความน่าเช่ือถือของตนเอง
จะลดลงทนั ทที น่ี าํ เสนอ ขอ้ มูลผา่ นส่ือทไ่ี ม่ถูกตอ้ ง

เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาํ นวณ) ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี 3

10. หากข้อมูลเกีย่ วกับรายได้ของประชาชนในประเทศไทยไม่ถูกต้อง
เช่น พบว่ารายได้ทต่ี รวจสอบจริงน้อยกว่ารายได้ท่รี ายงานไปยังรัฐบาล
จะเกดิ ผลกระทบต่อประชาชนในประเทศอย่างไร

 รัฐบาลขาดความน่าเชื่อถือต่อสังคมโลก
 ทุกคนในประเทศตอ้ งเสียภาษีเพ่มิ มากข้ึน
 การกาํ หนดนโยบายมีความผดิ พลาดและไมส่ ามารถแกป้ ัญหาได้
 รัฐบาลตอ้ งเก็บขอ้ มูลซ้าํ อีกคร้ังทาํ ใหป้ ระชาชนเสียโอกาสและเวลา

เฉลย  เพราะปัญหาน้ีส่งผลต่อประชาชน คือ
นโยบายท่ีลงสู่ประชาชนอาจไม่สามารถแกป้ ัญหาได้