วิธีการร้อย
แถวที่ ๑ สี ๒ กลีบ สี ๒ กลีบ สี ๒ กลีบ สี ๒ กลีบ
แถวที่ ๒ สี ๒ กลีบ สี ๒ กลีบ สี ๒ กลีบ สี ๒ กลีบ
ร้อยไปจนยาวพอจบด้วยแถวที่ ๒
มาลัยตุ้ม
มาลัยตุ้มเป็นมาลัยขนาดเล็ก รูปทรงคล้ายดอกบัวตูม คือ ตรงกลางป่องและหัวท้ายเรียวเล็ก เป็นมาลัย
ช าร่วยชนิดหนึ่ง
ลักษณะที่ดีของมาลัยตุ้ม
๑. รูปทรงดี ขนาดสัดส่วนดี ความอ้วน ป้องหรือพองตรงกลางได้สัดส่วนสัมพันธ์กับความยาว คล้าย
ทรงดอกบัวตูม และไม่ป่องแบบมีมุมแหลมต้องเป็นเส้นโค้ง การเรียวเล็กลงต้องอูมอิ่มไม่แฟบ และสมดุลรอบตัว
สมดุลหัวท้าย
ขนาดเล็ก มีความยาวประมาณ ๑ ๑/๒ นิ้ว เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑ ๑/๘ - ๑ ๑/๔ นิ้ว
ขนาดกลาง มีความยาวประมาณ ๒ นิ้ว มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑ ๓/๘ - ๑ ๑/๒ นิ้ว
ขนาดใหญ่ มีความยาวประมาณ ๒ ๑/๒ - ๒ ๓/๔ นิ้ว มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑ ๕/๘ –
๑ ๓/๔ นิ้ว
ถ้านับจ านวนชั้นขนาดเล็กสุดมี ๙ ชั้น ขนาดโตขึ้น ๑๑, ๑๓, ๑๕ ชั้น ถ้าดอกไม้กลีบบางมากอาจจะมีถึง
๑๗ ชั้น
๒. ระยะสม่ าเสมอ ระยะห่างระหว่างกลีบดูไม่แน่นอึดอัด และไม่ห่างจนรู้สึกมีช่องว่างเสียระยะ (ดูแล้ว
รู้สึกได้ว่าใจหาย กลวง โบ๋) โดยปกติเริ่มแถวแรก ๕ กลีบ เพิ่มแถวละ ๑ กลีบ
๓. ระดับปลายกลีบไล่เรียงสม่ าเสมอได้รูปทรง การส่งกลีบแต่ละชั้นมีการเพิ่มความยาวเพื่อให้ขนาดโต
ขึ้นๆ อย่างสม่ าเสมอกับรูปทรงที่ต้องการ ให้ขยายตัวเป็นทรงป่องอวบอิ่มนูนตรงกลางและการลดความยาวกลีบ
ให้สั้นลงๆ อย่างสม่ าเสมอกับรูปทรงที่ให้หดตัวเล็กลงๆ แต่ละชั้นต้องส่งกลีบเสมอกัน รูปทรงโดยรอบจึงจะไม่บุบ
ปุ่ม แฟบ หรือบูดเบี้ยว โย้เสียรูปทรงเป็นที่ ๆ
๔. การแต่งตัวประณีตและสัดส่วนดี ไม่เห็นปม รอยต่อปลายด้าย รอยฉีกขาดรอยช้ าเที่ยวเฉา และ
ขนาด สัดส่วนของอุบะ ริบบิ้น มาลัยซีกรัดรอยต่อ
๕. ลวดลาย มีขนาดพอเหมาะ มาลัยตุ้มที่มีลวดลายต้องมีขนาดไม่โตเกินไป ส่วนที่เป็นสีพื้นต้องมี
มากกว่าลวดลาย จะรู้สึกสบายไม่แน่นอึดอัด
แผนผังมาลัยตุ้ม
จ านวนแถว
แถวที่ ๙
แถวที่ ๘
แถวที่ ๗
แถวที่ ๖
แถวที่ ๕
แถวที่ ๔
แถวที่ ๓
แถวที่ ๒
แถวที่ 1
ี่
กลีบท
วิธีท า
๑. ร้อยมาลัยตุ้มตามแผนผังและอ่านการส่งกลีบเพื่อควบคุมรูปทรง
๑.๑ แถวที่ ๑ ส่งกลีบสั้นที่สุดมีขนาดประมาณ 0.๗ เซนติเมตร ที่ต าแหน่งจรดปลายเข็ม รอบเข็ม
มี ๕ กลีบ (ความยาวของกลีบสุดโคน ๑ เซนติเมตร)
๑.๒ แถวที่ ๒ ส่งกลีบยาวขึ้น มีขนาดประมาณ ๑ เซนติเมตร รอบเข็มมี ๖ กลีบ ร้อยสับหว่างบ้าง
เลี่ยงหว่างบ้าง (ความยาวของกลีบ ๑.๓ เซนติเมตร)
- สับหว่าง หมายถึง ร้อยกลีบใหม่รูดลงมาให้อยู่กึ่งกลางระหว่างสองกลีบแถวล่าง
- เลี่ยงหว่าง หมายถึง ร้อยกลีบใหม่รูดลงมาให้อยู่ภายในช่องระหว่างสองกลีบแถวล่างไม่ตรง
กึ่งกลางช่อง อาจจะค่อนไปข้างซ้ายหรือขวาของช่อง
๑.๓ แถวที่ ๓, ๔ และ ๕ ส่งกลีบยาวขึ้นและเพิ่มจ านวนกลีบขึ้นในลักษณะเดียวกันกับแถวที่ ๒ คือ
่
ส่งกลีบยาวขึ้นประมาณแถวละ ๐.๓ เซนติเมตร เพิ่มกลีบแถวละ ๑ กลีบ โดยสับหว่างและเลี่ยงหวางกลีบ การส่ง
กลีบต้องคอยคุมรูปทรงให้ป้องคล้ายดอกบัวตูม
๑.๔ การส่งกลีบช่วงกลางมาลัยตุ้ม นูนเกือบเสมอเป็นแนวตรง มาลัยตุ้มมมี ๓ ขนาด
ขนาดเล็ก แถวที่ ๔, ๕ และ ๖
ขนาดกลาง แถวที่ ๕, ๖ และ ๗
ขนาดใหญ่ แถวที่ ๖, ๗ และ ๘
การส่งกลีบในช่วงกลางของมาลัยตุ้มจึงส่งกลีบเสมอกันหรือแถวกลางนูนเพียงเล็กน้อย
๑.๕ การส่งกลีบส่วนปลายมาลัยตุ้ม ให้ลดขนาดการส่งกลีบให้สั้นลงแถวละประมาณ
0.๓ เซนติเมตร และลดจ านวนกลีบลงแถวละ ๑ กลีบ โดย
สับหว่าง เลี่ยงหว่าง ท าเช่นเดียวกับการเริ่มต้นมาลัยขยายขนาด เพียงแต่ท ากลับกันให้เล็ก
ลงๆ และคอยควบคุมให้รูปทรงป่องคล้ายดอกบัวตูม อย่าให้แฟบ ปูด หรือยุบไม่สม่ าเสมอ
จ านวนแถวที่ลดขนาดของมาลัยตุ้ม ๓ ขนาด จนจบแถวสุดท้าย
ขนาดเล็ก แถวที่ ๗, ๘ และ ๙
ขนาดกลาง แถวที่ 6, ๕, ๑๐ และ ๑๑
ขนาดใหญ่ แถวที่ ๙, ๑๐, ๑๑, ๑๒ และ ๑๓
***บางครั้งมาลัยหุ้มอาจจะมี ๑๕ ชั้น ขึ้นอยู่กับดอกไม้ที่ใช้ ถ้ามีขนาดเล็กและความต้องการ
ที่จะใช้มาลัยตุ้มให้มีขนาดใหญ่
๒. ร้อยมาลัยซีกยอดรัก จ านวน ๕ หลัก (มาลัยซีก ๓ - ๒) ๑๖ - ๒๐ แถว มีความยาวประมาณ
๔ - ๕ เซนติเมตร
๓. ร้อยอุบะแขก หนึ่งพวงมี ๓ ขา ใช้ดอกตุ้มเฟื่องฟ้า ๓ ดอก กลีบเลี้ยงดอกรักและขั้วชบา ดอกสวม
ดอกรักเรียงเถาขาละ ๓ ดอก
๔. เย็บริบบิ้นหูกระต่ายสองชั้น
วิธีแต่งตัว
น าส่วนต่างๆ มาผูกเข้าด้วยกัน ดังนี้
๑. ผูกมาลัยตุ้มกับอุบะแขก ๓ - ๔ ครั้งตัดด้ายใกล้ปม 0.90 เซนติเมตร
๒. ผูกมาลัยซีกยอดรักรัดและปิดรอยต่อระหว่างมาลัยตุ้มกับอุบะ
๓. ร้อยดอกรักหนึ่งคอกต่อยอดมาลัยตุ้ม แล้วน าไปผูกต่อกับด้ายใต้ริบบิ้นหูกระต่ายซ่อนปมไว้ในซอก
เสร็จแล้วจัดรูปทรงให้ได้สัดส่วนและสมดุล
วิธีใช้
มาลัยตุ้มทุกพวงในชุดนี้ใช้มอบเป็นของช าร่วยขอบพระคุณผู้ใหญ่เช่นเดียวกับมาลัยช าร่วยแบบอื่น ๆ
๑. ผู้มอบ วางมาลัยบนพานรองด้วยผ้าปู เด็กถือพานมอบให้ผู้ใหญ่ ผู้ใหญ่หยิบเฉพาะมาลัยไป บุคคล
เสมอกันหยิบส่งและรับด้วยมือ
๒. ผู้รับ หยิบริบบิ้นที่หิ้วมาลัยตุ้มจากพาน คล้องไว้ด้วยนิ้วมือ ๑ - ๒ นิ้ว
๓. แขวนบูชา ที่ทิ้งบูชาพระหรือประดับที่สามารถแขวนได้ เช่น เรือนกรอบคันฉ่อง