ตาม่องลาย

นิทานเรื่อง “ตาม่องล่าย” นิทานพื้นบ้านจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ต้นกำเนิดชื่อเกาะและภูมิทัศน์ของท้องทะเล “ตาม่องล่าย”

“ตาม่องล่าย” นิทานเรื่องตาม่องล่าย นิทานพื้นบ้านจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เขาตาม่องลาย ตำนานความรักเล่าขาน แห่งท้องทะเล ตามประวัติ เขาตาม่องลาย เป็นเรื่องราว รักสามเส้าโศกนาฏกรรม ระหว่างชาย 2 กับหญิง 1 คือ เจ้าลาย พระเจ้ากรุงจีน และนางยม ซึ่งชายทั้งสอง ต่างหลงรักหญิงสาวคนเดียวกัน และนำมาสู่เรื่องราวต่างๆ นิทานเรื่องนี้ใช้อธิบายที่มา ของการเกิดภูมิลักษณ ์ต ่างๆ เช่น ภูเขา เกาะ ชายหาด หาดทราย และคุ้งอ่าว ในจังหวัดต่างๆ ทั่ว ภาคตะวันออก

“ตาม่องล่าย” นิทานเรื่องตาม่องล่าย นิทานพื้นบ้านจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ นิทานท้องถิ่น นิทานพื้นบ้านเรื่อง ตาม่องล่าย เป็นนิทานประจำถิ่น ของจังหวัดประจวบคีรีขันธ์และจังหวัดระยองที่มีชื่อเสียงมาก นอกจากนี้ นิทานเรื่องนี้ยังได้เคยนำมาสร้างสรรค์ในรูปแบบของ ละครพันทางเรื่องตาม่องล่าย ซึ่งจัดแสดงเนื่องในเทศกาลสงกรานต์ ประจำปี พ.ศ. ๒๕๕๑ ที่จังหวัดประจวบคีรีขันธ ์ นอกจากนี้ ชื่อของตัวละคร ก็ยังได ้มีการนำมาใช้เป็นชื่อสถานที่ต่าง ๆ เช่น ตาม่องล ่ายรีสอร์ท จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ และได้มีผู้สร้างสรรค์ให้ปรากฏในรูปแบบของเพลง ชื่อว่า เพลงตาม่องล่าย เพื่อใช ้ประกอบละครจักรๆ วงศ์ๆ เรื่องตาม่องล่าย

“ตาม่องล่าย” นิทานเรื่องตาม่องล่าย นิทานพื้นบ้านจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ณ หมู่บ ้านอ่าวน ้อย มีบ้านหลังหนึ่ง หัวหน้าครอบครัวชื่อ “ม่องล่าย” เมียชื่อ “รำพึง” และลูกสาวชื่อ “ยม” โดยความงามและความดี ของนางเลื่องลืออยู่ในหมู่ชาวประมงแลพ่อค ้าวานิช ที่เคยเข้ามาค้าขาย ในอ่าวน้อย ขณะเดียวกันหมู่บ้านแห่งหนึ่งในเขตเมืองเพชรบุรี มีเจ้าเมืองปกครองด้วยความร่มเย็น มีลูกชายรูปงามชื่อ “เจ้าลาย” ได้ยินกิตติศัพท์ความงามของหญิงยม จึงคิดอุบายเพื่อชมความงามของนาง จึงได้ปลอมตัวเป็นชาวประมงล่องเรือขายปลา มาถึงหมู่บ้านอ ่าวน้อย และได้ทำความรู้จักนางรำพึง ด้วยความขยันขันแข็งสุภาพอ่อนน้อม ของเจ ้าลาย ทำให้นางรำพึงยินดีให้เจ้าลายสนิทสนมกับสาวยม ส่วนตาม่องล ่ายกลับไม่พอใจจึงขัดขวางทุกวิถีทาง

“ตาม่องล่าย” นิทานเรื่องตาม่องล่าย นิทานพื้นบ้านจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ความรักของคนทั้งสองเริ่มมี อุปสรรคมากขึ้น เมื่อมีเรือ สำเภาจีนเข้ามาค้าขาย และได้ จอดทอดสมอเรือที่บริเวณหน้า บ้านตาม่องล่ายในอ่าวน้อย เจ ้าของเรือคือ “เจ้ากรุงจีน” ซึ่ง ได ้ยินกิตติศัพท์ความงามของ สาวยม จึงตีสนิทกับตาม่องล่าย ได้สำเร็จ แต่นางรำพึงไม่พอใจ ยายรำพึงกับตาม่องล่ายมักมี ปากเสียงกันด้วยเรื่องนี้อยู่เสมอ

“ตาม่องล่าย” นิทานเรื่องตาม่องล่าย นิทานพื้นบ้านจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ต่อมาเมื่อเจ้าลายส่งผู้ใหญ่มาสู่ขอนางยมจากยายรำพึง ยายรำพึง ได้รับขันหมากเจ้าลาย โดยไม่ให้ตาม่องล่ายรู้ และเมื่อเจ้ากรุงจีน มาสู่ขอนางยมจากตาม่องล่าย ตาม่องล ่ายก็ไม่ให้ยายรำพึงรู้ เมื่อถึงวันนัดหมายขบวนขันหมาก ของทั้งสองฝ่ายก็ยกเข้ามา โดยที่ ทางเจ้ากรุงจีนยกเข้ามาทางด้านใต้ ของอ่าวน้อย ส่วนขบวนขันหมาก ของเจ้าลายยกเข้ามาทางด้านเหนือ ของอ่าวน้อย สร้างความตกตะลึง ของทุกฝ่าย สองผัวเมียต่างทุ่มเถียง กันอย่างรุนแรง และต่างก็ใช้ ข้าวของปาเข้าใส่กัน จนกลายเป็น ตำนานของสถานที่ต่าง ๆ สืบมาดังนี้

“ตาม่องล่าย” นิทานเรื่องตาม่องล่าย นิทานพื้นบ้านจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ฝ่ายตาม่องล่ายคว้ากระบุงขว้างไปที่ ยายรำพึงแต ่ไม่ถูก กระบุงเลยตก ทะเลลอยไปทางทิศตะวันออก กลายเป็น“เกาะกระบุง” ในจังหวัด ตราด ยายรำพึงเอางอบขว้างไป งอบ ลอยไปตกกลายเป็น “แหลมงอบ” ในจังหวัดจันทบุรี ตาม่องล่ายคว้าสากตำข ้าวขว้าง ยายรำพึง สากลอยไปถูกเขาทะลุ กลายเป็น “เกาะทะลุ” ในอำเภอ บางสะพานน้อย ส่วนสากลอยไป ตกกลางทะเลกลายเป็น “เกาะสาก” ใน จ.ตราด ยายรำพึงฉวยหมวกใบหนึ่งขว้างไปยังตาม่องล่าย แต่ตาม่องลายหลบทันหมวกจึงลอยไปตกบริเวณอ่าว เกาะหลัก หรืออ่าวประจวบ ฯ กลายเป็น “เขาล้อมหมวก”

“ตาม่องล่าย” นิทานเรื่องตาม่องล่าย นิทานพื้นบ้านจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ โดยพลูไปตกกลายเป็นหอยพลูมวน หมากตกไปกลายเป็น “เกาะหมาก” ขนมจีนตกไปกลายเป็น “สาหร่ายทะเล” ปูทอดตกลงไปเป็น “ปูหิน” กระจกส่องหน้าของสาวยม ลอยไปติดที่เขาลูกหนึ่ง เรียกกันว่า “เขาช่องกระจก” ในเวลาต่อมา ส่วนตะเกียบไปตกกลายเป็น “เขาตะเกียบ” ที่อำเภอหัวหิน จานก็ตกเป็น“เกาะจาน” อยู่หน้าอ่าวคลองวาฬ เครื่องเพชรเครื่องทองทั้งหลายตกลง ไปเป็น หอยดาว หอยทับทิม บรรดาข ้าวของในขบวนขันหมากที่ตาม่องล่าย ขว้างไปกระจัดกระจายไปตกในที่ต่าง ๆ ได้ กลายเป็น “เขาขันหมาก” หรือเขาสามร้อยยอด ในกิ่งอำเภอสามร้อยยอด

“ตาม่องล่าย” นิทานเรื่องตาม่องล่าย นิทานพื้นบ้านจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ส่วนตาม่องล่ายหันมาเห็นสาวยม ที่คิดว่าเป็นต ้นเหตุ จึงจับลูกสาว ฉีกออกเป็นสองซีก ซีกหนึ่งขว้างไปทางบ้านเจ้าลายทาง เหนือ ตกลงกลายเป็น “เขานมสาว” อยู่บริเวณชายทะเลบ้านบางปู กิ่งอำเภอสามร้อยยอด อีกซีกหนึ่งขว้างไปทางเมืองเจ้ากรุงจีน ทางด้านทิศตะวันออกกลายเป็น “เกาะนมสาว” ในจังหวัดจันทบุรี ด้วยความเสียใจ ยายรำพึงเดินซมซานไปนอน รำพึง ถึงเคราะห์กรรมของครอบครัวตน จนกลายเป็น “เขาแม่รำพึง” ในอำเภอบางสะพาน

“ตาม่องล่าย” นิทานเรื่องตาม่องล่าย นิทานพื้นบ้านจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ส่วนตาม่องลายนั้นก็เสียใจ อย่างมากไปนั่งดื่มเหล้าจนเมามาย อยู่ที่เชิงเขา ริมทะเล สุดท้ายก็ เสียชีวิตกลายเป็นภูเขาชื่อ “เขาตาม่องลาย” มาจนปัจจุบัน อยู่ที่หมู่บ้านอ่าวน้อย จ.ประจวบคีรีขันธ์ ส่วนเจ้าลายนั้นเดินทางกลับบ้านรู้สึกเศร้าเสียใจ ในเรื่องราวที่เกิดขึ้นและตรอมใจตาย กลายเป็น “เขาเจ้าลาย” ในอำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี

“ตาม่องล่าย” นิทานเรื่องตาม่องล่าย ต านานของสถานที่ ยายรำพึงฉวยหมวกขว้างไปยังตาม่องล่าย กลายเป็น “เขาล้อมหมวก” ตาม่องล่ายคว้ากระบุงขว้าง กลายเป็น “เกาะกระบุง” ในจังหวัดตราด ยายรำพึงเอางอบขว้างไป กลายเป็น “แหลมงอบ” ในจังหวัดจันทบุรี ตาม่องล่ายคว้าสากตำข ้าวขว้างถูกเขาทะลุ กลายเป็น “เกาะทะลุ” ในอำเภอ บางสะพานน้อย สากลอยไปตกกลางทะเลกลายเป็น “เกาะสาก” ใน จ.ตราด

“ตาม่องล่าย” นิทานเรื่องตาม่องล่าย ต านานของสถานที่ ข้าวของในขบวนขันหมาก กลายเป็น “เขาขันหมาก” หรือเขาสามร้อยยอด ในกิ่งอำเภอสามร้อยยอด พลูไปตกกลายเป็นหอยพลูมวน หมากตกไปกลายเป็น “เกาะหมาก” ขนมจีนตกไปกลายเป็น “สาหร่ายทะเล” ปูทอดตกลงไปเป็น “ปูหิน” กระจกส่องหน้าของสาวยมลอยไปติดที่เขา เรียกกันว่า “เขาช่องกระจก” ตะเกียบไปตกกลายเป็น “เขาตะเกียบ” ที่อำเภอหัวหิน จานตกเป็น “เกาะจาน” อยู่หน้าอ่าวคลองวาฬ เครื่องเพชรเครื่องทองทั้งหลายตกลงไปเป็น หอยดาว หอยทับทิม

“ตาม่องล่าย” นิทานเรื่องตาม่องล่าย ต านานของสถานที่ ยายรำพึงถึงเคราะห์กรรมจนกลายเป็น “เขาแม่รำพึง” ในอำเภอบางสะพาน เจ้าลายเดินทางกลับบ้านรู้สึกเศร้าเสียใจตรอมใจตาย กลายเป็น “เขาเจ้าลาย” ในอำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี ตาม ่องล่ายจับลูกสาวฉีกออกเป็นสองซีก ซีกหนึ่งขว้างไปทางทางเหนือ กลายเป็น “เขานมสาว” อยู่บริเวณชายทะเลบ้านบางปู กิ่งอำเภอสามร้อยยอด อีกซีกหนึ่งขว้างไปทางเมืองเจ้ากรุงจีน ทิศตะวันออกกลายเป็น “เกาะนมสาว” ในจังหวัดจันทบุรี ตาม่องลายเสียใจอย่างมากไปนั่งดื่มเหล้าจนเมาอยู่ที่เชิงเขา ริมทะเล สุดท้ายเสียชีวิตกลายเป็นภูเขาชื่อ “เขาตาม่องลาย” มาจนปัจจุบัน อยู่ที่ หมู่บ้านอ่าวน้อย จ.ประจวบคีรีขันธ์

“ตาม่องล่าย” ข้อคิด/ คุณค่าที่ได้จากเรื่อง ตาม่องล่าย เรื่องราวในครอบครัวของตาม่องล่าย จะเป็นเพียงนิทานประกอบภูมิทัศน์ของท้องทะเล แต่ได้ให้แนวคิดเป็นอย ่างดีในเรื่องความรักของพ่อแม่ ที่ใช้แต่อารมณ์อยู่เหนือเหตุผลและความเป็นจริง ใช้ทรัพย ์สินตัดสินความรัก ผลที่เกิดขึ้นจึงเป็นผลร้าย ต่อทุกฝ่าย

“ตาม่องล่าย” การน าไปใช้ในชีวิตประจ าวัน เราไม่ควรบังคับใครให้ทำตามใจเรา ควรให้เขาตัดสินใจและทำในสิ่งที่เขาถนัดหรือชอบ เช่น เราชอบรับประทานข ้าวผัด ถ้าเพื่อนไม่ชอบ ก็ไม่ควรบังคับ ให้เขา รับประทานเหมือนกับเรา เพราะถ้าเรา บังคับเขาบ่อย ๆ เพื่อนอาจอึดอัดใจ หรือเกิดความรำคาญจนเลิกคบเราก็ได้