คู่มือกรณีตัวอย่างความผิดทางวินัย

พฤติกรรม ระดับความผิด ระดับโทษ ๙๗
ร๎ายแรง ปลดออก
4.3.2 โดยประมาท หมายเหตุ
4.3.2.1 เป็นเหตใุ ห๎
เกดิ ความ เปน็ ความผิด
เสยี หายแกํ กรณีประมาท
ราชการ เลินเลอํ ในหนา๎ ที่
อยําง ราชการ
รา๎ ยแรง

4.3.2.2 เป็นเหตุให๎ ไมรํ ๎ายแรง ตดั เงนิ เดอื น
เกดิ ความ หรอื ภาคทณั ฑ๑
เสียหายแกํ
ราชการ ตามความรา๎ ยแรง
แหงํ กรณี
ไมรํ ๎ายแรง

5. แนวการพจิ ารณาโทษขา้ ราชการครูกระทาผิดวินยั กรณปี ระพฤติช่ัวทางเพศ ๙๘
5.1 ครูชายโสด
หมายเหตุ
คูกํ รณี พฤตกิ รรม ระดบั ความผดิ ระดบั โทษ
รา๎ ยแรงมาก ไลอํ อก
5.1.1 ศิษย์ 5.1.1.1 รํวมประเวณี
หรอื ผ้เู ยาว์

5.1.1.2 พยายามรวํ มประเวณี รา๎ ยแรง ปลดออก
หรือใหบ๎ ําบดั ความใครํ

5.1.1.3 การทําอนาจาร ร๎ายแรง ปลดออก
(1) กระทาํ ตํออวัยวะ

สาํ คญั ทางเพศ
ลวนลามทางเพศ

(2) กระทาํ ตอํ อวยั วะ ไมรํ า๎ ยแรง ลดขน้ั เงนิ เดอื น
อนื่ ๆ เชํน จบั มือ
จับขา ตดั เงินเดอื น
หรือภาคทัณฑ๑

ตามความ
รา๎ ยแรง
แหงํ กรณี

5.1.1.4 ลํวงละเมิดด๎วยวาจา ไมรํ า๎ ยแรง ตัดเงินเดือน
หรืออากปั กรยิ า เชํน หรอื ภาคทณั ฑ๑
พูดเกีย้ วหรอื แสดง ตามความ

อาการเจา๎ ช๎ู รา๎ ยแรง
แหํงกรณี

5.1.1.5 สนิทชิดชอบกันเกิน ไมํร๎ายแรง ภาคทัณฑ๑ อาจงดโทษให๎
สมควรจนทําให๎เสีย วํากลาํ ว
ชื่อเสยี ง ตักเตือน

๙๙

5.1 ครชู ายโสด (ตอ่ )

คกํู รณี พฤตกิ รรม ระดบั ความผิด ระดบั โทษ หมายเหตุ

5.1.1.6 พฤติกรรมไมํเหมาะสม ไมํรา๎ ยแรง ตดั เงินเดือน

อืน่ ๆ เชํน ให๎ศิษยห๑ ญิง หรอื ภาคทณั ฑ๑

บีบนวด ตามความ

ร๎ายแรง

แหํงกรณี

5.1.2 สตรี 5.1.2.1 รวํ มประเวณี
โสด
(1) โดยขํมขืน
(ก) จดทะเบยี น ไมรํ า๎ ยแรง ตัดเงินเดือน
สมรส หรอื ภาคทณั ฑ๑
ตามความ
ร๎ายแรง
แหงํ กรณี

(ข) ไมจํ ด ร๎ายแรง ปลดออก
ทะเบยี น

สมรสและ
ไมํรบั ผิดชอบ

(2) โดยสมัครใจ - -

(ก) จดทะเบียน
สมรส

(ข) ไมํจด ไมํรา๎ ยแรง ลดข้นั เงินเดือน

ทะเบียน ตดั เงินเดอื น
สมรสและ หรือภาคทณั ฑ๑
ทาํ ให๎เสีย ตามความ

ชื่อเสียง รา๎ ยแรง
แหงํ กรณี

๑๐๐

5.1 ครชู ายโสด (ต่อ) ระดับความผิด ระดับโทษ หมายเหตุ

คูํกรณี พฤติกรรม รา๎ ยแรง ปลดออก
5.1.2.2 กระทาํ อนาจาร

รา๎ ยแรงมาก ลดขนั้ เงินเดือน

หรือรา๎ ยแรง ตดั เงินเดือน

แลว๎ แตกํ รณี หรือภาคทัณฑ๑

ตามความ

รา๎ ยแรง

แหํงกรณี

5.1.3 สตรี 5.1.3.1 รํวมประเวณี ร๎ายแรงมาก ไลํออก
มสี ามี (1) โดยขมํ ขืน

(2) โดยสมัครใจ ร๎ายแรง ปลดออก

5.1.3.2 กระทําอนาจาร รา๎ ยแรงหรือ ปลดออก
ไมรํ ๎ายแรง ลดขัน้ เงนิ เดอื น
แลว๎ แตํกรณี
ตดั เงนิ เดือน
หรอื ภาคทณั ฑ๑
ตามความ

ร๎ายแรง
แหงํ กรณี

5.1.3.3 ลํวงละเมิดด๎วยวาจา ไมรํ า๎ ยแรง ตัดเงนิ เดอื น
หรืออากัปกริ ิยา เชํน หรือภาคทณั ฑ๑
พูดเก้ียว หรอื แสดง ตามความ
อาการเจ๎าชู๎
รา๎ ยแรง
แหํงกรณี

5.2 ครูชายมภี รรยา ๑๐๑

คูกํ รณี พฤตกิ รรม ระดบั ความผิด ระดับโทษ หมายเหตุ
ร๎ายแรงมาก ไลอํ อก
5.2.1 ศษิ ย์ 5.2.1.1 รํวมประเวณี
หรือผู้เยาว์

5.2.1.2 พยายามรํวมประเวณี รา๎ ยแรง ปลดออก
หรือให๎บําบัดความใครํ

5.2.1.3 การทาํ อนาจาร ร๎ายแรง ปลดออก

(1) กระทําตอํ อวัยวะ
สําคัญทางเพศ
ลวนลามทางเพศ

(2) กระทําตอํ อวัยวะ ไมํรา๎ ยแรง ลดขนั้ เงนิ เดือน
อ่นื ๆ เชํน จับมือ ตัดเงนิ เดอื น
จับขา หรือภาคทัณฑ๑

ตามความ
รา๎ ยแรง

แหํงกรณี

5.2.1.4 ลํวงละเมิดด๎วยวาจา ไมํรา๎ ยแรง ตัดเงนิ เดอื น
หรอื อากัปกริยา เชํน หรอื ภาคทัณฑ๑

พูดเก้ียวหรือแสดง ตามความ
อาการเจ๎าช๎ู ร๎ายแรง
แหํงกรณี

5.2.1.5 สนิทชิดชอบกันเกนิ ไมํร๎ายแรง ภาคทัณฑ๑ อาจงดโทษให๎
สมควรจนทาํ ใหเ๎ สยี วํากลําว
ชอื่ เสยี ง ตักเตือน

๑๐๒

5.2 ครชู ายมีภรรยา (ต่อ)

คูกํ รณี พฤตกิ รรม ระดบั ความผดิ ระดับโทษ หมายเหตุ

5.2.1.6 พฤตกิ รรมไมํเหมาะสม ไมรํ ๎ายแรง ตัดเงินเดอื น

อนื่ ๆ เชนํ ให๎ศิษยห๑ ญิง หรอื ภาคทัณฑ๑

บบี นวด ตามความ

รา๎ ยแรง

แหํงกรณี

5.2.2 สตรี 5.2.๒.1 รํวมประเวณี ไลอํ อก
โสด
(1) โดยการขมํ ขืนหรอื รา๎ ยแรงมาก
หลอกลวงหรือ
บังคบั

(2) โดยสมคั รใจและ รา๎ ยแรง ปลดออก หนังสอื
ทําใหเ๎ สียชอ่ื เสียง ลดข้ันเงนิ เดอื น สาํ นกั งาน
ตัดเงินเดือน ก.ค.ศ. ที่ ศธ

หรือภาคทณั ฑ๑ 0206.10/ว 6
ตามความ ลงวันท่ี 5

รา๎ ยแรง ตลุ าคม
แหงํ กรณี 2550

5.2.2.2 กระทําอนาจาร รา๎ ยแรงหรือ ปลดออก

ไมรํ ๎ายแรง ลดข้ันเงินเดือน
แลว๎ แตกํ รณี ตดั เงินเดอื น
หรือภาคทณั ฑ๑
ตามความ
รา๎ ยแรง

แหงํ กรณี

5.2.2.3 ลํวงละเมิดด๎วยวาจา ไมํร๎ายแรง ตดั เงินเดอื น
หรอื อากัปกริ ยิ า เชํน
พูดเกี้ยว หรือแสดง หรือภาคทัณฑ๑
อาการเจา๎ ช๎ู ตามความ
ร๎ายแรง
แหํงกรณี

๑๐๓

5.2 ครชู ายมีภรรยา (ตอ่ ) ระดบั ความผิด ระดบั โทษ หมายเหตุ
รา๎ ยแรงมาก ไลอํ อก
คูํกรณี พฤตกิ รรม
5.2.3

สตรมี ีสามี 5.2.3.1 รวํ มประเวณี

5.2.3.2 กระทําอนาจาร ร๎ายแรงหรือ ปลดออก หรือ
ไมรํ ๎ายแรง ลดขนั้ เงนิ เดอื น

แล๎วแตํกรณี

5.2.3.3 ลํวงละเมิดด๎วยวาจา ไมรํ ๎ายแรง ตัดเงนิ เดอื น
หรืออากปั กริ ิยา เชํน หรอื ภาคทัณฑ๑
ตามความ
พูดเก้ยี ว หรอื แสดง รา๎ ยแรง
อาการเจ๎าช๎ู แหํงกรณี

๑๐๔

5.3 ครสู ตรโี สด ระดบั ความผดิ ระดบั โทษ หมายเหตุ
รา๎ ยแรงมาก ไลอํ อก
คูํกรณี พฤตกิ รรม
5.3.1 ศิษย์ 5.3.1.1 รวํ มประเวณี ร๎ายแรง ปลดออก

หรอื ผ้เู ยาว์

5.3.1.2 กระทาํ อนาจาร

5.3.1.3 ลํวงละเมิดด๎วยวาจา ไมรํ ๎ายแรง ตดั เงินเดือน
หรืออากปั กริยา เชํน หรือภาคทณั ฑ๑

พดู เกย้ี วหรอื แสดง ตามความ
อาการเจ๎าชู๎ รา๎ ยแรง
แหงํ กรณี

5.3.1.4 สนิทชิดชอบกัน ไมรํ ๎ายแรง ภาคทัณฑ๑ อาจงดโทษให๎
เกินสมควรจนทําให๎ วาํ กลําว
เสียชอ่ื เสยี ง ตกั เตอื น

5.3.2 ชาย 5.3.2.1 รํวมประเวณี

มีภรรยา (1) โดยขํมขืนหรอื รา๎ ยแรงมาก ปลดออก

หลอกลวง

(2) โดยสมัครใจ ร๎ายแรงหรอื ปลดออก
ไมรํ า๎ ยแรง ลดข้นั เงนิ เดอื น
แลว๎ แตํกรณี ตดั เงินเดือน

หรือภาคทัณฑ๑
ตามความ

ร๎ายแรง
แหงํ กรณี

๑๐๕

5.3 ครูสตรโี สด (ต่อ)

คูกํ รณี พฤตกิ รรม ระดบั ความผดิ ระดบั โทษ หมายเหตุ
- -
5.3.3 5.๓.3.1 รํวมประเวณี ไมํถือวาํ เป็น
ความผิดวินัย
ชายโสด (1) โดยสมคั รใจ

ก. จดทะเบยี น

สมรส

ข. ไมไํ ด๎จด ร๎ายแรงหรือ ปลดออก
ทะเบยี น ไมํรา๎ ยแรง ลดขนั้ เงนิ เดอื น

สมรสและ แลว๎ แตกํ รณี ตัดเงินเดอื น
ทาํ ให๎เสยี หรือภาคทณั ฑ๑
ชือ่ เสยี ง ตามความ

ร๎ายแรง
แหงํ กรณี

5.3.3.2 สนิทชิดชอบ - - ไมถํ ือวาํ เปน็
ความผิดวนิ ยั

๑๐๖

5.4 ครสู ตรีมีสามี ระดับความผดิ ระดับโทษ หมายเหตุ
ร๎ายแรงมาก ไลํออก
คกูํ รณี พฤตกิ รรม
5.4.1 ศษิ ย์ 5.4.1.1 รํวมประเวณี ร๎ายแรง ปลดออก

หรอื ผูเ้ ยาว์

5.4.1.2 กระทําอนาจาร

5.4.1.3 ลํวงละเมิดด๎วยวาจา ไมํร๎ายแรง ตัดเงินเดอื น
หรอื อากัปกริยา เชนํ หรือภาคทณั ฑ๑

พูดเกย้ี วหรือแสดง ตามความ
อาการเจา๎ ชู๎ รา๎ ยแรง
แหงํ กรณี

5.4.1.4 สนิทชิดชอบกัน ไมรํ า๎ ยแรง ภาคทัณฑ๑ อาจงดโทษให๎
เกินสมควรจนทําให๎ วํากลําว
เสยี ชือ่ เสยี ง ตักเตอื น

5.4.2 ชาย 5.4.2.1 รวํ มประเวณี รา๎ ยแรง ปลดออก
อนื่ ทมี่ ิใช่

สามขี องตน

๑๐๗

6. แนวการพิจารณาโทษข้าราชการครกู ระทาผิดวนิ ัย เกย่ี วกบั ความลบั ของทางราชการ

พฤตกิ รรม ระดับความผดิ ระดบั โทษ หมายเหตุ

6.1 เปดิ เผยความลับทางราชการ ร๎ายแรงมาก ไลํออกหรอื
6.1.1 เปน็ เหตุให๎เกิดความ หรอื รา๎ ยแรง ปลดออก
เสยี หายแกํราชการ แล๎วแตกํ รณี ตามความร๎ายแรง
อยาํ งรา๎ ยแรง แหงํ กรณี

6.1.2 เปน็ เหตใุ ห๎เกิดความ ไมํร๎ายแรง ลดขั้นเงนิ เดือน -ถา๎ เปน็ ความลบั

เสยี หายแกรํ าชการ ตดั เงนิ เดือน ชน้ั ลบั ที่สดุ /ลับมาก
ไมํรา๎ ยแรง หรือภาคทณั ฑ๑ อาจลดขัน้ เงินเดอื น
ตามความรา๎ ยแรง -ถ๎าเปน็ ความลับ
แหงํ กรณี ชั้นรองลงมาอาจ
ตดั เงินเดือนหรือ

ภาคทัณฑ๑ หรืองดโทษ
โดยวาํ กลําวตัดเตอื น
ไดต๎ ามความร๎ายแรง

แหํงกรณี

6.2 ทาให้เอกสารลบั ในความ รา๎ ยแรงมาก ไลํออกหรือ เปน็ ความผิดกรณี
รบั ผิดชอบหาย เสยี หายหรอื ปลดออก ประมาทเลนิ เลอํ ใน
หรอื รา๎ ยแรง ตามความร๎ายแรง
ทาลาย แล๎วแตกํ รณี แหงํ กรณี หนา๎ ทร่ี าชการหรอื
6.2.1 เป็นเหตใุ หเ๎ กดิ ความ เปดิ เผยความลบั
ลดข้ันเงนิ เดือน
เสยี หายแกํราชการ ตดั เงินเดือน ทางราชการแลว๎ แตํ
อยํางร๎ายแรง หรอื ภาคทัณฑ๑ กรณี
ตามความรา๎ ยแรง
6.2.2 เป็นเหตุให๎เกิดความ ไมํรา๎ ยแรง แหงํ กรณี
เสยี หายแกรํ าชการ
ไมรํ า๎ ยแรง

พฤตกิ รรม ระดบั ความผดิ ระดบั โทษ ๑๐๘
ไลํออก
6.3 เปิดเผยข้อสอบของตน หรอื หมายเหตุ

ท่ีอย่ใู นความรับผิดชอบของตน เปน็ ความผิดกรณีทจุ ริต
ตํอหน๎าทรี่ าชการ
ใหน้ ักเรียน นกั ศกึ ษา ผู้เขา้ สอบ

หรอื บุคคลอนื่ ทราบ

6.3.1 โดยไดร๎ บั คําตอบแทน ร๎ายแรงมาก

หรอื ประโยชน๑สํวนตวั

6.3.2 โดยไมไํ ดร๎ ับคําตอบแทน ไมํรา๎ ยแรง ลดขัน้ เงินเดอื น เปน็ ความผดิ กรณี
หรือประโยชนส๑ ํวนตัว ตัดเงนิ เดอื น ไมรํ ักษาความลับของ
หรอื ภาคทณั ฑ๑ ทางราชการ
ตามความรา๎ ยแรง

แหงํ กรณี

6.4 เปดิ เผยขอ้ สอบของทางราช ร๎ายแรงมาก ไลอํ อกหรอื เปน็ ความผดิ กรณี
ท่ไี ม่ใช่ของตนและไม่อยูใ่ น หรือร๎ายแรง ปลดออก เปกิ เผยความลับของทาง
แล๎วแตํกรณี ราชการหรอื ประพฤตชิ ่วั
ความรบั ผิดชอบของตน ตามความร๎ายแรง
6.4.1 โดยไดร๎ บั คําตอบแทน แหงํ กรณี

หรือประโยชนส๑ วํ นตวั

6.4.2 โดยไมํไดร๎ บั คําตอบแทน ไมํร๎ายแรง ลดขั้นเงนิ เดือน
หรือประโยชนส๑ วํ นตัว ตัดเงนิ เดอื น

หรอื ภาคทัณฑ๑
ตามความร๎ายแรง
แหงํ กรณี

พฤตกิ รรม ระดับความผิด ระดับโทษ ๑๐๙
รา๎ ยแรงมาก ปลดออก
6.5 ทาใหข้ อ้ สอบในความ หมายเหตุ
รบั ผดิ ชอบของตนรว่ั ไหล
โดยประมาทเลินเลอ่ เป็นความผดิ กรณี
6.5.1 เปน็ เหตุให๎เกิดความ ประมาทเลนิ เลํอใน
เสยี หายแกรํ าชการ หน๎าทรี่ าชการ
อยาํ งรา๎ ยแรง

6.5.2 เปน็ เหตใุ ห๎เกดิ ความ ไมรํ ๎ายแรง ลดขัน้ เงินเดือน
เสียหายแกรํ าชการ ตัดเงนิ เดอื น
ไมรํ า๎ ยแรง หรือภาคทณั ฑ๑

ตามความรา๎ ยแรง
แหํงกรณี

หมายเหตุ 1. การเปิดเผยความลับของทางราชการ ถ๎าพฤติการณ๑เป็นการแสวงหาประโยชน๑สําหรับ
ตนเองหรือผู๎อ่ืน ถือได๎วําเป็นกรณีทุจริตตํอหน๎าที่ราชการ หรือประพฤติช่ัวอยํางร๎ายแรง
เป็นความผิดวินัยอยํางร๎ายแรง จะต๎องลงโทษไลํออกหรือปลดออกจากราชการ ถ๎าไมํได๎
แสวงหาผลประโยชน๑สําหรับตนเองหรือผู๎อ่ืน เป็นความผิดกรณีไมํรักษาความลับของทาง
ราชการ เป็นความผิดวนิ ยั ไมรํ า๎ ยแรง กล็ งโทษ ลดขั้นเงินเดือน ตัดเงินเดือน หรือภาคทัณฑ๑ตาม
ความรา๎ ยแรงแหํงกรณี

2. กรณีประมาทเลินเลํอ เป็นเหตุให๎ความลับของทางราชการถูกเปิดเผย เป็นความผิดวินัย
กรณปี ระมาณเลินเลํอในหน๎าที่ราชการตามมาตรา 8๘ พระราชบัญญัติระเบียบข๎าราชการครู
และบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 25๔๗ ถ๎าเป็นเหตุให๎เกิดความเสียหายแกํราชการอยําง
ร๎ายแรง ต๎องลงโทษไลํออกหรือปลดออกจากราชการ ถ๎าเกิดความเสียหายแกํราชการไมํถึง
ร๎ายแรงกล็ งโทษ ลดข้ันเงินเดือน ตัดเงนิ เดอื น หรือภาคทัณฑต๑ ามความรา๎ ยแรงแหํงกรณี

3. ถ๎าเป็นความลับเกี่ยวกับข๎อสอบให๎พิจารณาความร๎ายแรง โดยคํานึงถึงระดับความสําคัญ
ของการสอบ

๑๑๐

จัดทาโดย

ภารกิจเสริมสร้างและมาตรฐานวนิ ัย
สานักงาน ก.ค.ศ.
กระทรวงศึกษาธิการ