แนวคำวินิจฉัยคดีปกครอง ชุดสาระพันคดีปกครอง เล่มที 1

คดปี กครองแนวคำ�วินิจฉัย
ชุดสาระ 1000 คดปี กครอง เลม่ ที่ 1

โดย สำ�นักประชาสัมพันธ์
สำ�นักงานศาลปกครอง

คำ�นำ�

ปจั จบุ นั เทคโนโลยดี จิ ทิ ลั เขา้ มามบี ทบาทสำ�คญั อยา่ งยงิ่ ตอ่ การดำ�เนนิ ชวี ติ ของประชาชน สง่ ผลให้
รปู แบบของการตดิ ตอ่ สอื่ สารและเครอื่ งมอื ทใ่ี ชใ้ นการทำ�การประชาสมั พนั ธเ์ สรมิ สรา้ งความรคู้ วามเขา้ ใจ
เก่ยี วกบั การดำ�เนนิ งานของหนว่ ยงานภาครฐั เปลยี่ นแปลงไปจากเดมิ อย่างมาก
ดว้ ยเหตนุ ้ี สำ�นกั งานศาลปกครอง จงึ ไดร้ เิ รม่ิ พฒั นาการสอื่ สารในรปู แบบสอ่ื ดจิ ทิ ลั ประเภทสอื่
อนิ โฟกราฟกิ โดยการนำ�แนวคำ�วนิ จิ ฉยั ของศาลปกครองสงู สดุ ซง่ึ มลี กั ษณะเปน็ การวางหลกั กฎหมาย
ปกครอง และเปน็ การวางบรรทดั ฐานในการปฏบิ ตั ริ าชการทด่ี ี มาจดั ทำ�เนอ้ื หาใหส้ น้ั กระชบั เขา้ ใจงา่ ย
และมสี สี นั นา่ สนใจ โดยใชช้ อ่ื วา่ “สาระ 1000 คดปี กครอง” เพอ่ื เสรมิ สรา้ งความรคู้ วามเขา้ ใจเกยี่ วกบั
บทบาทหน้าที่ของศาลปกครองและคดีปกครองให้แก่เจ้าหน้าท่ีของรัฐ หน่วยงานทางปกครอง และ
ประชาชนทว่ั ไป
โดยเอกสารแนวคำ�วินจิ ฉัยคดีปกครอง ชดุ สาระ 1000 คดปี กครอง เล่มท่ี 1 นี้ ได้รวบรวม
แนวคำ�วินิจฉัยคดีปกครองทน่ี ่าสนใจเกีย่ วกบั ทอ้ งถ่นิ และการบริหารราชการแผ่นดิน การบรหิ ารงาน
บุคคลภาครัฐ สิทธิประโยชน์และสวัสดิการของข้าราชการและเจ้าหน้าท่ีของรัฐ วินัยข้าราชการ
การกระทำ�ละเมดิ และความรบั ผดิ อยา่ งอนื่ ทดี่ นิ การควบคมุ อาคารและการผงั เมอื ง และการสาธารณปู โภค
เหตุเดือดร้อนรำ�คาญ การประกอบกิจการ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม งานทะเบียน และ
ข้อมูลข่าวสารของราชการ รวมจ�ำนวน 70 ตอน โดยหวังว่าประชาชน และเจ้าหน้าที่ของรัฐ
จะสามารถศกึ ษาเรยี นรแู้ ละนำ�แนวคำ�วนิ จิ ฉยั ของศาลปกครองดงั กลา่ วไปเปน็ บรรทดั ฐานในการปฏบิ ตั ิ
ราชการทางปกครองทด่ี ี รวมทัง้ อาจนำ�ไปเปน็ ขอ้ คดิ อทุ าหรณใ์ นการดำ�เนนิ ชวี ติ ได้ตอ่ ไป

สำ�นกั ประชาสมั พนั ธ์ สำ�นักงานศาลปกครอง
มกราคม 2564

2

สารบัญ

1หมวดที่
คดปี กครองเกยี่ วกับทอ้ งถ่นิ และการบริหารราชการแผน่ ดิน

ตอนที่ 1 เป็น ทต. แต่มีส่วนได้เสียในสัญญาที่ทำ�กับเทศบาล ระวังจะหลุดจากตำ�แหน่ง! หน้า 9
ตอนท่ี 2 ต้องโทษถูกคุมขงั เพียง 1 วัน ตอ้ งสนิ้ สดุ สมาชกิ ภาพหรือไม่ ? หน้า 10
ตอนท่ี 3 แค่มีพฤติกรรมเส่ือมเสียหรือก่อความไม่สงบเรียบร้อย ก็พ้นจากต�ำแหน่ง หน้า 11
หนา้ 12
สมาชกิ สภา อบต.ได้ ! หนา้ 13
ตอนท่ี 4 เอื้อประโยชน์ให้พวกพ้องเข้ามาเป็นคู่สัญญา ต้องพ้นจากตำ�แหน่ง ! หน้า 14
ตอนที่ 5 ผลู้ งคะแนนเสยี งไมม่ ภี มู ลิ ำ�เนาและชอื่ ในทะเบยี นบา้ นตามกฎหมายจะสง่ ผลอยา่ งไร หนา้ 15
หนา้ 16
กบั การเลอื กตง้ั ? หนา้ 17
ตอนที่ 6 เคยเดนิ โพยหวย แมไ้ ดร้ บั ประโยชนจ์ ากกฎหมายลา้ งมลทนิ กย็ งั มลี กั ษณะตอ้ งหา้ ม หน้า 18
หน้า 19
เปน็ ผู้ชว่ ยผใู้ หญ่บา้ น!
ตอนท่ี 7 ถา้ ราษฎรอยากถอดถอนผูใ้ หญ่บา้ นพน้ จากตำ�แหนง่ ตอ้ งทำ�วธิ ีใด ?
ตอนที่ 8 ปฏิบัติหนา้ ทโี่ ดยทุจรติ และไมเ่ ป็นไปตามกฎหมาย ตอ้ งพน้ จากตำ�แหน่งนายกฯ !
ตอนท่ี 9 ไม่มีภูมิลำ�เนาหรือถิ่นที่อยู่ประจำ�ในหมู่บ้าน...สมัครเป็นผู้ใหญ่บ้านหมู่บ้านนั้น

ได้ไหม ?
ตอนท่ี 10 การอนมุ ตั จิ า่ ยขาดเงนิ สะสม...ที่ “สภาทอ้ งถนิ่ ” (ไม)่ ตอ้ งอนมุ ตั ิ ?
ตอนที่ 11 การพิจารณาให้สมาชิกสภา อบจ. พ้นจากตำ�แหน่ง ต้องให้โอกาสผู้นั้นได้ชี้แจง

แก้ข้อกล่าวหาก่อน !!

2หมวดที่
คดปี กครองเกย่ี วกับการบรหิ ารงานบุคคลภาครัฐ

ตอนท่ี 1 ไมต่ รวจสอบตำ�แหนง่ ว่าง ทำ�ให้พลาดโอกาสทำ�งาน ชดใช้ค่าเสียหายใหด้ ้วย ! หนา้ 21
ตอนที่ 2 สอบคัดเลอื กเข้าอบรมได้ แตผ่ ูบ้ งั คับบญั ชาไมอ่ นุมัตใิ หเ้ ขา้ รว่ ม แบบน้กี ไ็ ด้หรอื ? หนา้ 22
ตอนที่ 3 ลงั เลใจไปนิด...ถึงกับหมดสิทธโิ อนยา้ ยเลยหรอื ? หนา้ 23
ตอนที่ 4 รอยสกั กลางหลงั ลบออกไม่หมด...หมดสิทธริ บั ราชการเป็นตำ�รวจหรือไม่ ? หน้า 24
ตอนท่ี 5 ไมเ่ ลอื่ นเงนิ เดอื นให้ โดยอา้ งความขดั แยง้ กบั ผบู้ งั คบั บญั ชา... อา้ งแบบนช้ี อบหรอื ไม่ ? หนา้ 25

3

ตอนท่ี 6 ขอเข้าโครงการเกษียณอายุราชการก่อนกำ�หนด แต่อด ! เพราะนายกเทศมนตรี หน้า 26
ไมย่ นิ ยอม ! หน้า 27
หนา้ 28
ตอนที่ 7 ผู้บังคับบัญชานำ�การลงโทษทางวินัยในรอบการประเมินคร้ังก่อนมาเป็นเหตุ หน้า 29
ไม่เล่อื นข้นั เงนิ เดอื นในรอบการประเมินคร้งั ถัดไป...เป็นธรรมหรอื ไม่ ? หนา้ 30
หนา้ 31
ตอนที่ 8 ล้างมลทินไม่ลบล้างความผิด...ทุจริตต่อหน้าท่ีหมดสิทธิกลับเข้ารับราชการ ! หน้า 32
ตอนที่ 9 เปล่ียนผู้บริหารท้องถิ่นใหม่...การขอใช้บัญชีผู้สอบแข่งขันได้ท่ีผู้บริหารชุดเดิม หน้า 33
หน้า 34
เห็นชอบไวย้ งั มผี ลผูกพนั หรือไม่ ? หน้า 35
ตอนท่ี 10 ไมเ่ ลอ่ื นเงนิ เดอื นขนั้ พเิ ศษ 1 ขนั้ เพราะโควตาหมด ตอ้ งใหโ้ อกาสผรู้ บั การประเมนิ หนา้ 36
หนา้ 37
ฟงั คำ�ชแี้ จงกอ่ นออกคำ�สง่ั หรอื ไม่ ?
ตอนท่ี 11 เปดิ ใหเ้ ฉพาะคนนอกมสี ทิ ธสิ มคั รสอบ ไมใ่ หส้ ทิ ธคิ นในเปน็ ธรรมหรอื ไม่ ?
ตอนที่ 12 ใคร !? มีอำ�นาจออกคำ�ส่ังมอบอำ�นาจให้รองปลัดเทศบาลปฏิบัติราชการแทน

ปลัดเทศบาล
ตอนท่ี 13 ใคร ! มอี ำ�นาจส่งั เลือ่ นเงินเดือนใหแ้ กข่ า้ ราชการทีโ่ อนย้ายสงั กัดระหวา่ ง

รอบการประเมนิ ?
ตอนท่ี 14 ไมเ่ ลอ่ื นขน้ั เงนิ เดอื นดว้ ยเหตผุ ลไมต่ รงกบั ขอ้ เทจ็ จรงิ ...ชอบดว้ ยกฎหมายหรอื ไม่ ?
ตอนท่ี 15 หลดุ จากตำ�แหนง่ ปลดั อบต. เพราะปรบั ขนาดองคก์ ร นายกใชด้ ลุ พนิ จิ โดยชอบ

หรือไม่ ?
ตอนท่ี 16 งดเลือ่ นข้นั เงนิ เดือนเพราะถกู ปลดออกจากราชการ...ชอบแลว้ หรอื ไม่ ?
ตอนท่ี 17 ลาออกไปสมัคร ส.ส. แต่ไมไ่ ดร้ บั เลือกตง้ั ...คำ�สั่งบรรจุกลบั เข้ารบั ราชการใหม่

ตอ้ งมีผลเมอื่ ใด ?

3หมวดท่ี คดปี กครองเก่ยี วกับสทิ ธิประโยชน์และสวัสดิการของขา้ ราชการ
และเจา้ หน้าท่ขี องรัฐ

ตอนที่ 1 บา้ นพกั ทรี่ าชการจดั ใหท้ รดุ โทรมจนอยไู่ มไ่ ด้ ตอ้ งยา้ ยไปอยทู่ อ่ี น่ื ...ยงั ใชส้ ทิ ธเิ บกิ เงนิ หน้า 39
คา่ เชา่ บา้ นไดไ้ หม ? หน้า 40
หนา้ 41
ตอนที่ 2 ข้าราชการใช้สิทธิเบิกเงินค่ารักษาบุตรได้กี่คน ? หน้า 42
ตอนที่ 3 หากจ�ำเป็นต้องพักแรมหลังเสร็จงานราชการแล้วอีก 1 วัน จะเบิกค่าที่พักได้ หนา้ 43
หนา้ 44
หรอื ไม่ ? หนา้ 45
ตอนที่ 4 ตดั สทิ ธกิ ารเบกิ คา่ เชา่ ซอื้ บา้ น เพราะเพง่ิ พบวา่ มบี า้ นพกั ราชการวา่ ง แบบนกี้ ไ็ ดห้ รอื ? หนา้ 46
ตอนที่ 5 บตุ รนอกสมรส ! ! หากบดิ าเสยี ชวี ติ กอ่ นจดทะเบยี นรบั รองบตุ รจะมสี ทิ ธไิ ดร้ บั บำ�เหนจ็

ตกทอดหรอื ไม่ ?
ตอนที่ 6 ยนื่ เอกสารไม่ถูกต้อง จะรอ้ ง กบข.จา่ ยเงินไมค่ รบไดอ้ ยา่ งไร !
ตอนที่ 7 ตายในหนา้ ที่ แตท่ ำ�ไมไมไ่ ดร้ บั เงนิ เลอื่ นขั้นค่าจ้างและเงนิ บำ�เหน็จพเิ ศษ ?
ตอนท่ี 8 ถกู ลงโทษไลอ่ อก ไม่วา่ จะอ้างเหตุใด ก็ไมม่ สี ทิ ธิรบั เงนิ บำ�นาญ

4

ตอนท่ี 9 อา้ งงบประมาณไม่พอ ให้รอรับเงินบำ�นาญไปเรอ่ื ยๆ แบบนีก้ ไ็ ดห้ รอื ? หน้า 47
ตอนที่ 10 คู่สมรสถูกปฏิเสธเบิกค่ารักษาพยาบาลตามสิทธิประกันสังคมจะสามารถเบิก หน้า 48
ค่ารกั ษาพยาบาลตามสิทธขิ ้าราชการแทนไดไ้ หม ? หน้า 49
ตอนที่ 11 ไมอ่ นมุ ตั เิ บกิ เงนิ สวสั ดกิ ารของบตุ รพนกั งานสว่ นทอ้ งถน่ิ ภายในระยะเวลาอนั สมควร หน้า 50

ถอื เป็นการละเลยตอ้ งชดใชพ้ ร้อมดอกเบย้ี !!
ตอนที่ 12 ไดร้ บั คำ�ส่งั ไปช่วยราชการชว่ั คราว เหตไุ ฉนจึงไมอ่ าจขอเบิกเงินค่าทพี่ ักระหวา่ ง
ไปชว่ ยราชการได้ ?

4หมวดท่ี คดปี กครองเก่ยี วกับวินัยขา้ ราชการ

ตอนที่ 1 ละทิ้งราชการติดต่อกันเกินกว่าสิบห้าวันโดยไม่มีเหตุอันควร เตรียมตัว... หนา้ 52
ตกงาน ! หนา้ 53
หน้า 54
ตอนท่ี 2 ลงโทษนกั เรยี นรนุ แรงเกินเหตุ ถูกลงโทษตดั เงินเดอื นเปน็ ธรรมหรอื ไม่ ? หน้า 55
ตอนที่ 3 ทุจรติ เงินราชการ แต่คนื หมดแล้ว ขอเปน็ เหตลุ ดหยอ่ นโทษได้ไหม ? หน้า 56
ตอนที่ 4 เบิกอาวุธปืนออกไปจำ�นำ� ถูกไล่ออกจากราชการก็สมควรแล้ว...ใช่ไหม ? หนา้ 57
ตอนท่ี 5 ส่งั จา่ ยเช็คไม่ถูกตอ้ งเป็นเหตุให้ราชการเสียหายตอ้ งถกู ปลดออกจากราชการ ! หนา้ 58
ตอนที่ 6 เบิกจา่ ยเงินสวสั ดิการเข้าบญั ชีตนเองและเครอื ญาติ แมน้ ำ�เงินมาคนื แล้ว... หน้า 59
หน้า 60
กไ็ ม่พ้นผดิ !! หน้า 61
ตอนที่ 7 องค์ประกอบกรรมการไม่ครบ!...คำ�สั่งลงโทษจึงไม่ชอบ ! หน้า 62
ตอนที่ 8 “ลา” โดยไม่บอก...ถูกลงโทษลดข้ันเงินเดือน จึงชอบแล้ว ! หนา้ 63
ตอนท่ี 9 ทจุ รติ เออื้ ประโยชนใ์ หเ้ อกชนทำ�สญั ญากบั เทศบาล คำ�สง่ั ปลดออกจากราชการ...
จงึ ชอบแลว้ !!
ตอนที่ 10 ขา้ ราชการเมาสรุ าขม่ เหงรงั แกประชาชน...ผดิ วนิ ยั รา้ ยแรง...ถกู ไลอ่ อกยอ่ มชอบแลว้ !!
ตอนท่ี 11 ทำ�เอกสารเทจ็ และเบกิ จา่ ยงบประมาณผดิ วตั ถปุ ระสงค.์ ..มโี ทษปลดออกจากราชการ !!
ตอนท่ี 12 ไปพบแพทยใ์ นเวลาราชการ โดยไมย่ นื่ ใบลา...ถอื วา่ ผดิ วนิ ยั !!

5หมวดท่ี คดปี กครองเก่ียวกับการกระทำ�ละเมดิ และความรับผดิ อย่างอนื่

ตอนที่ 1 ผิดหรอื ไม่ ? ที่ไม่บำ�รงุ รกั ษาและดแู ลเส้นทางทำ�ให้เกดิ อุบตั เิ หตุ หนา้ 65
ตอนท่ี 2 ไม่ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยในการระงับเหตุเพลิงไหม้ ถือเป็นการละเลย หนา้ 66
ต่อหนา้ ท่ี ตอ้ งชดใชค้ ่าเสียหาย !
5

ตอนที่ 3 อนุญาตให้ใชโ้ รงฆา่ สัตว์เฉพาะผู้ขอบางราย...เลอื กปฏิบัติแบบนก้ี ไ็ ด้หรือ ? หนา้ 67
ตอนที่ 4 คืน “ของกลาง” ลา่ ชา้ ตอ้ งชดใช้ค่าเสยี หายให้ด้วย ! หนา้ 68
ตอนท่ี 5 เทศบาลปลูกต้นไม้ตามแนวถนนแต่ขวางทางเข้าออกท่ีดินประชาชน...เป็นการ หนา้ 69
หน้า 70
กระทำ�ละเมดิ หรอื ไม่ ?
ตอนที่ 6 เทศบาลจา้ งเอกชนสรา้ งระบบระบายนำ�้ แตท่ ำ�บา้ นประชาชนทรดุ ...ใครกนั ทจ่ี ะตอ้ ง

ชดใช้ ?

6หมวดที่ คดีปกครองเก่ียวกับทด่ี นิ การควบคุมอาคารและการผังเมือง
และการสาธารณปู โภค

ทีด่ นิ หนา้ 72

ตอนที่ 1 เปลย่ี นสภาพการใชท้ ดี่ นิ อนั เปน็ สาธารณสมบตั ขิ องแผน่ ดนิ เพอื่ ประโยชนอ์ ยา่ งอนื่ หน้า 73
ตอ้ งไดร้ บั อนญุ าตกอ่ นหรอื ไม่ ? หนา้ 74
หน้า 75
การควบคมุ อาคารและการผงั เมอื ง หน้า 76

ตอนท่ี 2 สรา้ งปอ้ มตำ�รวจบงั ปา้ ยโฆษณาหนา้ รา้ นฟอ้ งรอ้ื ถอนไดไ้ หม ?
ตอนที่ 3 ออกเทศบญั ญตั คิ วบคมุ อาคารขดั กฎหมาย...ทำ�ไมไ่ ด้ ตอ้ งถกู เพกิ ถอน !!

การสาธารณปู โภค

ตอนท่ี 4 ประชาชนอาจตอ้ งเสยี หายบา้ ง หากรฐั ตอ้ งทำ�เพอ่ื สว่ นรวม
ตอนท่ี 5 สทิ ธใิ นการใชส้ อยทรพั ยส์ นิ สว่ นบคุ คลอาจถกู ลดิ รอนไปบา้ ง หากการใชน้ นั้ กระทบ

สิทธสิ ว่ นรวม

7หมวดท่ี คดปี กครองเก่ยี วกับเหตเุ ดือดรอ้ นรำ�คาญ การประกอบกจิ การ
และทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอ้ ม

เหตเุ ดอื ดรอ้ นรำ�คาญ หน้า 78

ตอนท่ี 1 ไมจ่ ดั ระเบยี บแผงลอยรมิ ถนนอยา่ งเครง่ ครดั ปลอ่ ยใหเ้ กะกะกดี ขวาง...ถอื วา่ ละเลย หน้า 79
ตอ่ หนา้ ท่ี !! หน้า 80

การประกอบกจิ การ

ตอนที่ 2 ไม่ออกใบอนุญาตให้ประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ละเลยต่อหน้าท่ี
หรือไม่ ?
ตอนที่ 3 ท่ีดินส่วนบุคคลถูกบุกรุกทำ� “ตลาด”...เจ้าพนักงานท้องถิ่นไม่สั่งให้หยุดกิจการ

ถอื วา่ ละเลยหรอื ไม่ ?

6

ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม หน้า 81

ตอนท่ี 4 แคด่ ดู ทราย !! ทำ�ไมตอ้ งขอความเหน็ ชอบจากชาวบา้ น

8หมวดที่ คดปี กครองเกย่ี วกับงานทะเบยี น และขอ้ มูลข่าวสารของราชการ

งานทะเบยี น หน้า 83
หนา้ 84
ตอนท่ี 1 ไมอ่ นญุ าตใหม้ แี ละใชอ้ าวธุ ปนื ตามคำ�สง่ั รฐั มนตรี เปน็ การกระทำ�ทชี่ อบดว้ ยกฎหมาย หนา้ 85
หรอื ไม่ ?
ตอนท่ี 2 อยากตัง้ ชอื่ ใหม้ เี วน้ วรรค...ทำ�ได้ไหม ?

ขอ้ มลู ขา่ วสารของราชการ

ตอนที่ 3 ขอคดั สำ�เนาขอ้ มลู ขา่ วสารสว่ นบคุ คลของผอู้ นื่ ..ทำ�ไมไ่ ด้ !! ถา้ ไมไ่ ดร้ บั ความยนิ ยอม
จากเจ้าของข้อมูล

7

หมวดที่ 1
คดีปกครองเกีย่ วกับ
ท้องถ่นิ และการบริหาร

ราชการแผ่นดิน

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

หมวดท2่ี
คดีปกครองเกี่ยวกับ

การบริหารงาน
บคุ คลภาครัฐ

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

หมวดท่ี 3
คดปี กครองเก่ยี วกับ
สทิ ธปิ ระโยชนแ์ ละสวสั ดกิ าร
ของข้าราชการและ

เจ้าหนา้ ทขี่ องรัฐ

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50