ชุมชนคุณธรรมวัดพระธาตุผาเงา

บ ว ร On Tour ชุมชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 49

๖. กิจกรรมเทิดทนู สถาบนั ชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ์
ชุมชนคุณธรรมวัดพระธาตุผาเงา (บ้านสบคำ) ร่วมกันจัดตั้งโต๊ะหมู่ประดิษฐานพระบรมฉายาลักษณ์
พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ วั พรอ้ มเครือ่ งราชสกั การะ ประดับธงชาตไิ ทยคกู่ ับธงอักษรพระปรมาภไิ ธย ว.ป.ร.
เพื่อเฉลิมพระเกียรติและแสดงความจงรักภักดี เนื่องในโอกาส " วันเฉลิมพระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระ
เจ้าอยู่หวั 28 กรกฎาคม 2563 " ณ วัดพระธาตผุ าเงา ตำบลเวียง อำเภอเชยี งแสน จงั หวัดเชียงราย และจัด
กจิ กรรมเทิดทูนสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษตั รยิ ์ รายละเอยี ดดังนี้

กจิ กรรมทางศาสนาเน่อื งในวนั มาฆบูชา

กิจกรรมทางศาสนาเน่อื งในวันวสิ าขบูชา

บ ว ร On Tour ชุมชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 50

กจิ กรรมทางศาสนาเนอื่ งในวันอาสาฬหบชู าและเข้าพรรษา

ภาพกจิ กรรมอบรมคณุ ธรรมจริยธรรมให้แก่เด็ก เยาวชนและประชาชน

โครงการปฏิบัตธิ รรมศีลจารณิ งี านปรวิ าสกรรม

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 51

โครงการบวชภาคฤดรู อ้ นเฉลมิ พระเกียรติสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ า สยามบรมราชกุมารี

โครงการศูนย์ศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ “วัดพระธาตผุ าเงา”

ภาพกิจกรรมเทดิ ทนู สถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ์ โครงการปฏบิ ัติธรรม เฉลิมพระเกยี รตเิ น่ืองใน
พระราชพธิ บี รมราชาภิเษก และเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตรยิ ์ไทย

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 52

ภาพกิจกรรมเฉลมิ พระเกียรติฯ ดำเนนิ การ ดงั นี้
กจิ กรรมทำบุญ ตักบาตร ฟังธรรมเทศนา เนือ่ งในโอกาสมหามงคลวนั เฉลิมพระชนมพรรษา 68 พรรษา

28 กรกฎาคม 2563

กิจกรรมลงนามถวายพระพร เนือ่ งในโอกาสมหามงคลวันเฉลมิ พระชนมพรรษา 68 พรรษา

ตั้งโตะ๊ หมู่ประดษิ ฐานพระบรมฉายาลกั ษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูห่ ัวฯ

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 53

กิจกรรมปฏิบตั ธิ รรมเฉลิมพระเกยี รตฯิ

กจิ กรรมเฉลิมพระเกยี รตเิ นอ่ื งในโอกาสวันเฉลมิ พระชนมพรรษา สมเดจ็ พระนางเจ้าสิริกติ ิ์
พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนพี นั ปีหลวง ๑๒ สงิ หาคม ๒๕๖๓
กิจกรรมทำบุญ ตกั บาตร ฟังธรรมเทศนา

กจิ กรรมปฏิบตั ธิ รรมเฉลิมพระเกียรตฯิ สมเด็จพระนางเจา้ สิริกติ ์ิ พระบรมราชนิ นี าถ พระบรมราชชนนพี ัน
ปีหลวง ๑๒ สงิ หาคม ๒๕๖๓

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 54

ตัง้ โตะ๊ หมู่ประดิษฐานพระบรมฉายาลกั ษณ์สมเดจ็ พระนางเจา้ สริ ิกติ ิ์ พระบรมราชนิ ีนาถ พระบรมราชชนนี
พนั ปีหลวง ๑๒ สิงหาคม ๒๕๖๓

๗. กจิ กรรมจติ อาสา “ทำความดดี ว้ ยหวั ใจ”
ประชาชนในชุมชนคุณธรรมวัดพระธาตุผาเงา (บ้านสบคำ) มีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ ของหมู่บ้าน
โดยมีคณะกรรมการหมู่บ้าน เป็นแกนนำ และประชาชนในชุมชน ยังร่วมใจกัน ช่วยเหลือ สนับสนุนพัฒนา
ชุมชน ตลอดถึงกิจกรรมสาธารณะประโยชน์ อาทิ การดูแลรักษา ความสะอาดเรียบร้อยของศาสนสถาน หรือ
สถานที่สาธารณะ การจัดเก็บขยะ การปลูกปา่ ชมุ ชน การปลูกต้นไม้ รวมทั้งการพัฒนาโครงการต่าง ๆ ที่สร้าง
ความเป็นอยูข่ องชมุ ชนให้เขม้ แข็ง ทำให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการจดั กจิ กรรมพัฒนาชมุ ชน

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 55

ขน้ั ตอนท่ี ๖ ชุมชนมีการติดตามประเมนิ ผลสำเร็จเพอ่ื ทบทวน ปรับปรงุ แผนสง่ เสริมคุณธรรมของ
ชุมชนให้มคี ุณภาพและบรรลุผล

ชุมชนมีการประชุม ตดิ ตาม ประเมินผล ในการดำเนินงานของชุมชนเป็นประจำทกุ เดือน เพอื่
รบั ทราบขอ้ ปญั หา แนวทางแกไ้ ขปัญหาต่าง ๆ ภายในชมุ ชน

ขั้นตอนที่ ๗ ชุมชนมีการประกาศยกย่องเชิดชูบุคคลผู้ทำความดีและหรือบุคคลผู้มีคุณธรรม ใน
ชุมชนและหรือบุคคลอื่นที่ทำความดีให้กบั ชุมชน ในรอบปงี บประมาณ อาทเิ ช่น ในการจัดกิจกรรมทางวดั และ
ชุมชนมกั มเี กียรตบิ ัตรมอบให้กบั ผทู้ ่ีเข้าร่วมกิจกรรมกับวดั สมำ่ เสมอ

รางวลั และเกียรติคณุ ทีเ่ คยได้รับทเี่ กี่ยวข้องกบั การดำเนินงานสนับสนนุ ส่งเสริม การดำเนินงานดา้ น
ศาสนา ศิลปะและวฒั นธรรม ของกระทรวงวฒั นธรรม

ในนามชุมชนวัดพระธาตผุ าเงา และบุคลากรของวัดพระธาตผุ าเงา
๓๑ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๖๐
พระพุทธิญาณมุนี เจ้าอาวาสวดั พระธาตผุ าเงา ได้รับโลย่ กยอ่ งเชดิ ชูเกยี รตบิ ุคคล โดยใชม้ ติ ทิ างวฒั นธรรมใน
การสบื สานตำนานตน้ ไม้

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 56

๓ ตลุ าคม พ.ศ.๒๕๕๙
วัดพระธาตุผาเงา อำเภอเชยี งแสน จังหวดั เชียงราย ได้รับโลร่ างวลั “วฒั นคุณาธร” ประเภทองค์กรผู้ทำ
คุณประโยชนต์ ่อกระทรวงวฒั นธรรม ประจำปี ๒๕๕๙

มหาวิทยาลัยราชภัฏจนั ทรเกษมมองรับรางวัลเพชรพระพุทธศาสนา ประจำปพี ุทธศักราช ๒๕๕๕ ใหแ้ ก่พระ
พุทธญาณมนุ ี (เจ้าอาวาสวดั พระธาตุผาเงา)

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 57

กระทรวงวฒั นธรรม คัดเลอื กวันพระธาตุผาเงาเป็น “ลานบุญ ลานปญั ญา ต้นแบบ” โครงการลานบญุ ลาน
ปญั ญา ปงี บประมาณ พ.ศ.๒๕๕๓

คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ มอบโลใ่ หแ้ ก่ พระครูไพศาลพฒั นาภริ ิน
(วดั พระธาตุผาเงา) เป็นผ้มู ีผลงานดเี ดน่ ทางวฒั นธรรม จังหวัดเชยี งราย สาขาภมู ิปญั ญาชาวบ้าน (ดา้ น
สิ่งแวดลอ้ ม) ประจำปงี บประมาณ พ.ศ.๒๕๕๒

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 58

๓ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๕๒
กระทรวงวัฒนธรรม ได้คัดเลือกพระพุทธิญาณมนุ ี เจา้ อาวาสวดั พระธาตุผาเงา เปน็ ผ้ทู ำคณุ ประโยชนต์ อ่
กระทรวงวฒั นธรรม ดา้ นศาสนา ประจำปี พ.ศ.๒๕๕๒

สำนกั งานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ มอบเกียรติบัตรให้พระครไู พศาลพัฒนาภิรัต วดั พระธาตุผาเงา เป็นวดั
พฒั นาตวั อย่างท่มี ผี ลงานดเี ด่น ปพี ทุ ธศกั ราช ๒๕๔๙

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 59

พ.ศ.๒๕๔๖
พระพุทธญิ าณมนุ ี ได้รบั รางวลั ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา ด้านสง่ เสริมการปฏบิ ตั ิธรรม
พุทธศกั ราช ๒๕๔๖

กรมการศาสนากระทรวงศึกษาธกิ าร มอบโลใ่ หว้ ัดพระธาตผุ าเงาเป็นวดั พฒั นาตวั อยา่ งปีพุทธศกั ราช
๒๕๔๕คณะกรรมการธกิ ารศาสนา ศลิ ปะและวัฒนธรรม สภาผู้แทนราษฎรมอบโล่ประกาศเกียรติคณุ ให้พระ
พุทธญาณมนุ ี เปน็ พระเถระผู้มพี ระพทุ ธคุณปการต่อพระพุทธศาสนา ระดับรัชเกียรติคณุ

บ ว ร On Tour ชุมชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 60

ข้นั ตอนท่ี ๘ ความสำเรจ็ ของชุมชนบรรลผุ ลตามแผนสง่ เสริมคณุ ธรรมของชุมชนและคนในชุมชน
มคี วามสขุ ดังนี้

ผลงานของชุมชนคุณธรรมวัดพระธาตุผาเงา ทีเ่ ป็นการส่งเสรมิ สนับสนุนการดำเนนิ งานศาสนา ศลิ ปะ
และวัฒนธรรม

วดั พระธาตุผาเงา เปน็ องค์กรทางพระพุทธศาสนา ทใ่ี ห้การส่งเสริม สนบั สนนุ โครงการ/กิจกรรม
ของกระทรวงวัฒนธรรมเสมอมา นับแตค่ รั้งก่อนจัดตัง้ เปน็ กระทรวงวัฒนธรรมจนถงึ ปจั จุบัน ดังเช่น
กอ่ นจดั ต้ังเปน็ กระทรวงวฒั นธรรม (กระทรวงศกึ ษาธกิ าร)

ปี ๒๕๔๐ กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ คัดเลือกวดั พระธาตุผาเงา เปน็ อทุ ยา
การศึกษา

ปี ๒๕๔๕ กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ วดั พระธาตผุ าเงา ได้รบั การคดั เลือกเปน็
วดั พัฒนาตวั อย่าง ปีพทุ ธศักราช ๒๔๔๕ กระทรวงวฒั นธรรม (๒๕๔๕ – ปจั จุบนั )

๑. ส่งเสรมิ สนับสนนุ การจัดโครงการ/กจิ กรรมของกระทรวงวัฒนธรรม
วดั พระธาตุผาเงา ดำเนนิ การส่งเสรมิ สนับสนุนการจดั โครงการ/กจิ กรรมของกระทรวงวัฒนธรรม ไดแ้ ก่

๑) จัดกจิ กรรมวันสำคญั ทางพระพทุ ธศาสนา เช่น วนั มาฆบูชา วนั วสิ าขบชู า วนั อาสาฬหบชู า วัน
เขา้ พรรษา วันออกพรรษา ฯลฯ

๒) จดั กิจกรรมวันสำคัญสถาบันพระมหากษัตริย์ เช่น กิจกรรมวนั เฉลมิ พระเกียรติพระบาทสมเดจ็
พระเจ้าอย่หู ัว ๕ ธนั วาคม กจิ กรรมวันเฉลิมพระเกยี รตสิ มเดจ็ พระนางเจา้ สิรกิ ิต์ิ พระบรมราชินนี าถ ๑๒
ธันวาคม กิจกรรมเฉลิมพระเกียรติสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารี โดยจดั โครงการบรรพชา
อุปสมบทพระภิกษุ สามเณร และบวชศลี จารณิ ีภาคฤดรู ้อน เป็นประจำทุกปี โดยในปี พ.ศ.๒๕๖๐ นี้ถอื วา่ เป็น
ครั้งท่ี ๒๔ ของวัดพระธาตุผาเงา

๓) จดั กิจกรรมตามวันสำคัญทางประเพณีและวฒั นธรรมไทยและท้องถ่ิน เช่น กจิ กรรมสวดมนต์ขา้ ม
ปวี ิถีไทย วถิ พี ุทธ กจิ กรรมปั่นฝา้ ยสายบญุ จลุ กฐิน ประเพณสี งกรานต์ ประเพณีลอยกระทงฯลฯ

๒. สง่ เสรมิ สนบั สนนุ กจิ กรรม/โครงการพเิ ศษ (เพิ่มเติม) ของกระทรวงวัฒนธรรม
วัดพระธาตผุ าเงา นอกจากจดั กจิ กรรมหลกั ตามนโยบายของกรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรมซึ่งไดข้ อ
ความร่วมมอื ดำเนนิ การในพน้ื ท่ีเปน็ ประจำทุกปแี ลว้ ยงั ให้การสนับสนุน ส่งเสริม กิจกรรม/โครงการของ
กระทรวงวัฒนธรรม ซ่งึ เป็นกิจกรรม/โครงการใหม่หรอื เพ่ิมเตมิ จากกจิ กรรม/โครงการปกติของกระทรวง
วฒั นธรรม ไดแ้ ก่

ปงี บประมาณ พ.ศ.๒๕๕๗
โครงการอาสาฬหบชู าและวันเข้าพรรษาสานสมั พนั ธไมตรีอาเซียน ในมิติพระพุทธศาสนาระหวา่ ง
ไทย-ลาว จดั กจิ กรรม ดังน้ี
- จดั กจิ กรรมความสัมพันธร์ ะหวา่ งประเทศดว้ ยมิตทิ างศาสนากับประเทศ สปป.ลาว ไดแ้ ก่ ถวาย
เทียนพรรษาวดั ประเทศ สปป.ลาว กิจกรรมปฏิบตั ิธรรมระหว่างกระสงฆ์และศาสนกิ ชนไทย-ลาว
- กิจกรรมเกย่ี วกับงานสัปดาห์อาสาฬหบชู าและเข้าพรรษา ไดแ้ ก่ จัดนิทรรศการ การสาธยาย
พระไตรปิฎก ๒ ภาษา ๒ แผน่ ดิน ค่าเยาวชนเสริมสร้างวัฒนธรรมเพอ่ื ความปรองดอง

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 61

- กจิ กรรมการแสดงธรรมเทศนา
- กิจกรรมแหพ่ ระพุทธยันตีศรีเชียงแสน
- นทิ รรศการเผยแพรค่ วามรู้ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง
- กิจกรรมพธิ ีการทางศาสนา ได้แก่ ทำบญุ ตักบาตร เวยี นเทยี น การแสดงตนเป็นพุทธมากะ
พธิ ีบรรพชา
- กจิ กรรมการแสดงทางศิลปวฒั นธรรมลา้ นนา
- กจิ กรรมกาดมัว่ คัวแลง สินค้าพ้นื เมืองและสินค้า OTOP

โครงการประชุมสัมมนาเชิงปฏบิ ัตกิ ารเพื่อจัดทำแผนส่งเสริมความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ
อาเซียนในมติ ิพระพทุ ธศาสนาของไทย-ลาว-เมียนมาร์ ระหวา่ งจังหวดั เชียงราย แขวงบ่อแก้ว จังหวัด
ทา่ ขเ้ี หลก็ จดั กิจกรรม ดงั นี้

๑. จัดประชุมสัมมนาเชิงปฏบิ ตั ิการจัดทำแผนส่งเสริมความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งประเทศอาเซียนในมติ
พระพทุ ธศาสนาทัง้ ประเทศไทย ลาวและเมียนมาร์

๒. กจิ กรรมศึกษาดูงานในมิติพระพุทธศาสนา ๓ ประเทศ ประกอบดว้ ย ไทย ลาว และเมยี นมาร์
ประสานวดั ในพ้นื ท่แี ขวงบ่อแกว้ สำหรบั จัดกิจกรรมศึกษาดงู านในมติ ิพระพทุ ธศาสนา

โครงการชุมชนคุณธรรมบา้ น-วัด-โรงเรยี นนำวถิ ไี ทย วถิ ธี รรมสรา้ งความปรับทับใจให้
นกั ทอ่ งเที่ยวจังหวัดเชียงราย โดยร่วมจัดกิจกรรมป่นั จกั รยานเยย่ี มชมวดั พิพธิ ภณั ฑ์และชมุ ชนคุณธรรม
ตน้ แบบในอำเภอเชยี งแสน ซึ่งวดั พระธาตุผาเงาเปน็ แหล่งท่องเทยี่ วหนึง่ ในเสน้ ทางที่กำหนดไวใ้ นโครงการ

บ ว ร On Tour ชุมชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 62

ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๕๘
กิจกรรมประชุมเสวนาพลัง “บวร” วดั บ้าน โรงเรยี น ขับเคล่ือนค่านยิ มหลัก ๑๒ ประการสู่

ชมุ ชนคุณธรรม นำผลติ ภัณฑ์ชมุ ชนวดั พระธาตุผาเงาไปร่วมจดั แสดงและจำหนา่ ยภายในงาน อนั ได้แก่ ผา้ ทอ
ลา้ นนาเชยี งแสน สมุนไพร และผลติ ภัณฑข์ องชุมชน

โครงการสปั ดาห์วสิ าขบูชาและอัฐมิ ีบูชาสานสมั พันธไมตรอี าเซียนในมติ พิ ระพุทธศาสนา
จัดกิจกรรม ดงั นี้

๑. กจิ กรรมเกยี่ วกบั ความสัมพนั ธด์ า้ นศาสนากับต่างประเทศ (ไทย- ลาว) ไดแ้ ก่ กิจกรรมตักบาตร
๒ แผ่นดนิ และกจิ กรรมสาธยายพระไตรปฎิ ก ๒ ภาษา

๒. กจิ กรรมเกย่ี วกบั งานสัปดาห์วิสาขบูชา ไดแ้ ก่ นิทรรศการในมติ ิ “วิสาขบูชารำลึก” เผยแพร่
พระพุทธศาสนาในอาเซยี น, การสกั การะพระบรมสารีริกธาตุ, การแสดงธรรม, พธิ แี สดงตนเป็นพุทธมากะ,
กิจกรรมบวชเนกขัมมะจาริณี และปฏบิ ตั ิธรรม, พธิ ีเจรญิ พระพุทธมนต์ เจรญิ จิตภาวนา ทำวัตรเช้า วัตรเยน็
กจิ กรรมเวยี นเทียน กิจกรรมปลกู ตน้ ฝา้ ยมงคล และกจิ กรรมเททองหลอ่ พระหลวงพอ่ ผาเงาทันใจ

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 63

ปงี บประมาณ พ.ศ.๒๕๕๙
โครงการการจดั การแสดงพน้ื บา้ นเพือ่ เฉลมิ พระเกียรตสิ มเด็จพระเจา้ อยู่หัว เน่ืองในมหามงคล
เฉลมิ พระชนมพรรษา ๘๘ พรรษา ๕ ธนั วาคม ๒๕๕๘ (กรมสง่ เสรมิ วัฒนธรรม กระทรวงวฒั นธรรม) และ
โครงการการจดั งาน “การสมโภชพระธาตเุ จดยี ์อาเซียน” ของจังหวดั เชยี งรายกับแขวงบ่อแกว้ ประเทศ
สาธารณรัฐประชาธปิ ไตยประชาชนลาวและจงั หวัดท่าขเ้ี หล็ก สาธารณรฐั แหง่ สหภาพเมียร์มาร์ (กรมการ
ศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม) จัดกิจกรรมดังนี้
๑. จดั การแสดงศลิ ปะพนื้ บา้ น เพ่ือเฉลิมพระเกียรติสมเดจ็ พระเจา้ อยู่หวั เนอ่ื งในมหามงคลเฉลมิ
พระชนมพรรษา ๘๘ พรรษา ๕ ธันวาคม ๒๕๕๘ ได้แก่ การขับซอเฉลิมพระเกยี รติฯ การแสดงดนตรสี ะลอ้ ซอ
ซงึ การแสดงตีกลอง ๑๒ ราศี การแสดงฟ้อนเล็บ ฟ้อนเทียน ฟ้อนดาบ ฟ้อนเจิง
๒. พธิ สี มโภชพระธาตุเจดยี ์อาเซยี น

โครงการ “งานมาฆบชู าอาเซียน สานสมั พนั ธไมตรีกบั ประเทศอาเซียนในมิติพระพุทธศาสนา”
ระหวา่ งเชียงราย ไทย, แขวงบอ่ แก้ว ลาว และจังหวัดทา่ ขเ้ี หล็ก เมียนมาร์ จัดกิจกรรม ดังน้ี

๑. จดั กิจกรรมปฏบิ ตั ิธรรมรว่ มกนั ระหวา่ งพระสงฆ์และพทุ ธศาสนกิ ชน ไทย-ลาว-เมยี นมาร์
๒. จัดกจิ กรรมนทิ รรศการในมิติ “มาฆบูชา รำลึก” เผยแพร่พระพุทธศาสนาในอาเซียน
๓. การแสดงปาฐกถาธรรม
๔. การทำบญุ ตกั บาตร, การเวียนเทยี น
๕. กจิ กรรมแสดงศิลปะการแสดงทางวฒั นธรรมลา้ นนา
๖. การออกร้านชุมชนคณุ ธรรมในเครือข่ายจังหวัดเชียงราย

บ ว ร On Tour ชุมชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 64

กจิ กรรมจดั ประชมุ ประชาคมจัดทำแผนชมุ ดา้ นวฒั นธรรมและการทอ่ งเที่ยว อำเภอเชียงแสน
ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๕๙ ในการจดั กจิ กรรมครั้งนีส้ ำนักงานวฒั นธรรม ไดร้ บั ความร่วมมือจากวัด
พระธาตผุ าเงา ในด้านการจัดเตรียมสถานท่ี วสั ดุอปุ กรณ์สำหรับการจัดประชมุ พร้อมได้รับการสนบั สนุน
นมิ นต์เจา้ คณะตำบลทุกตำบลในพนื้ ทเี่ ชยี งแสนเข้าร่วมกิจกรรมจัดทำแผน ดังกล่าว

กจิ กรรมมหกรรมศาสน์ ศิลป์ ถนิ่ พญามงั ราย เฉลิมพระเกียรตสิ มเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯ
ภายในงานมกี ารนิทรรศการแสดงผลงานและสาธิต กิจกรรมศนู ย์ศึกษาพระพทุ ธศาสนาวันอาทติ ย์, หมู่บา้ น
รักษาศีลห้า, ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง และภูมปิ ัญญาทางวฒั นธรรม ๑๘ อำเภอ ซึง่ ในการจัดกจิ กรรม
ดงั กล่าวสำนักงานวฒั นธรรมจังหวดั เชียงราย ไดร้ ับความรว่ มมือจากวดั พระธาตผุ าเงาในการประสานและ
นำเครอื ขา่ ยในพืน้ ท่ีอำเภอเชียงแสนมาจดั นิทรรศการแสดงผลงานและสาธิตดังกลา่ วพร้อมวสั ดอุ ปุ กรณ์
บคุ ลากร ได้แก่ เครือข่ายโครงการสามวัยวดั พระธาตผุ าเงา, เครอื ข่ายกลุ่มทอผา้ ลา้ นนาเชียงแสน (บ้านสบคำ),
เครือข่ายศูนย์ศึกษาพระพทุ ธศาสนาวันอาทิตย์ และเครือข่ายวสิ าหกิจชมุ ชนสมนุ ไพรผาเงา ทำใหก้ ารจัด
นทิ รรศการแสดงผลงานและสาธิตในสว่ นของอำเภอเชียงแสนสำเร็จลลุ ว่ งไปด้วยดี

บ ว ร On Tour ชุมชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 65

งาน “อาสาฬหบูชาและเขา้ พรรษาอาเซียน สานสัมพันธไมตรีในมติ พิ ระพุทธศาสนา” จังหวัด
เชยี งราย กับเมืองต้นผ้ึง แขวงบ่อแก้ว สาธารณรฐั ประชาธิปไตยประชาชนลาว

จัดประชมุ สมั มนาเชิงปฏิบัติการเพื่อจดั ทำแผนปฏบิ ัตกิ ารสรา้ งเสรมิ ความสัมพนั ธไมตรีกับประเทศเพ่อื น
บ้านอาเซียน ในมติพระพุทธศาสนาของไทย-ลาว-เมียนมาร์

จดั งาน “สวดมนต์ขา้ มปีอาเซียนและนานาชาติ” ประจำปงี บประมาณ พ.ศ.๒๕๖๐ จังหวัด
เชยี งราย กับเมืองต้นผึ้ง แขวงบ่อแก้ว สาธารณรัฐประชาธปิ ไตยประชาชนลาว

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 66

งาน “มาฆบชู าอาเซียน สานสมั พนั ธไมตรีกับประเทศอาเซียน ในมิตพิ ระพทุ ธศาสนา” ประจำปี
งบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๐ จังหวัดเชยี งราย กับ เมืองตน้ ผ้ึง แขวงบ่อแกว้ สปป.ลาว

จัดงาน “อาสาฬหบูชาและเขา้ พรรษาอาเซียน สานสัมพันธไมตรีกบั ประเทศอาเซียน ในมิติ
พระพทุ ธศาสนา”และงาน “สปั ดาหส์ ่งเสริมพระพทุ ธศาสนา เนอ่ื งในเทศกาลอาสาฬหบชู าบชู าและ
เข้าพรรษา” พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๐

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 67

โครงการเฉลมิ พระเกยี รตสิ มเดจ็ พระเจา้ ลูกเธอ เจ้าฟา้ จุฬาภรณวลยั ลักษณ์ อคั รราชมุ ารี เนื่องในโอกาสวัน
คล้ายวนั ประสูติ ๔ กรกฎาคม ๒๕๖๐ จงั หวัดเชยี งราย

โครงการชมุ ชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี งเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเจา้ อยู่หัวมหา
วชริ าลงกรณบดินทรเทพยวรางกูร ประจำปีงบประมาณ ๒๕๖๐

ผลการดำเนินงานส่งเสรมิ และพฒั นาคณุ ธรรม ๓ ดา้ น
ด้านท่ี ๑ ยดึ มน่ั ในหลักธรรมทางศาสนาทต่ี นนับถอื เป็นหลักในการดำรงชีวิต
ผลการดำเนินการของชุมชน
ชมุ ชนวัดพระธาตุผาเงา (บ้านสบคำ) หมู่ ๕ ตำบลเวยี ง อำเภอเชยี งแสน ดำเนนิ งานส่งเสรมิ และ
พัฒนาคุณธรรม ในมติ ิยดึ มั่นในหลักธรรมทางศาสนาที่ตนนับถือเปน็ หลกั ในการดำรงชีวติ ในปงี บประมาณ
พ.ศ.๒๕๖๒ ดงั นี้

๑. กิจกรรมทางศาสนาเนอ่ื งในวนั สำคญั ทางศาสนา
๑.1 กจิ กรรมทางศาสนาเนื่องในวนั ธรรมสวนะ
1.๒ กิจกรรมทางศาสนาเน่ืองในวันออกพรรษา
1.๓ กจิ กรรมทางศาสนาเนื่องในวนั มาฆบชู า

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 68

1.๔ กจิ กรรมทางศาสนาเนื่องในวันวสิ าขบูชา
1.๕ กจิ กรรมทางศาสนาเนื่องในวันอาสาฬหบชู าและเทศกาลเขา้ พรรษา ปี ๒๕๖๒
1.๖ กจิ กรรมทางศาสนาเนื่องในวันธรรมสวนะ ปี ๒๕๖๒
๒. กจิ กรรมอบรมคุณธรรมจริยธรรมให้แกเ่ ดก็ เยาวชนและประชาชน
2.๑ โครงการปฏบิ ัติธรรมศลี จาริณงี านปรวิ าสกรรม คร้ังท่ี ๔๒
2.๒ โครงการบวชภาคฤดรู อ้ นเฉลมิ พระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า สยาม
บรมราชกุมารี
2.๓ กิจกรรมบรรพชาอปุ สมบทพระสงฆ์เข้าพรรษา
2.๔ โครงการศนู ย์ศกึ ษาพระพทุ ธศาสนาวันอาทิตยว์ ดั พระธาตุผาเงา ปี ๒๕๖๒
2.๕ กจิ กรรม สง่ เสริมสังคมคุณธรรมอำเภอเชยี งแสน
2.๖ โครงการฯ เจริญธดุ งค์วตั ร
2.๗ อบรมพัฒนาสุขภาพพระสงฆ์ อำเภอเชยี งแสน
2.๘ โครงการสร้างคนดี สู่สังคม : ค่ายคณุ ธรรมสำหรับเยาวชน ประจำปี
งบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๒
2.๙ โครงการเขา้ คา่ ยคุณธรรม จริยธรรม เพ่ือพัฒนาชีวติ
๓. กิจกรรมเทิดทูนสถาบนั ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
3.๑ โครงการปฏิบัตธิ รรม เฉลมิ พระเกยี รติเนื่องในพระราชพิธี บรมราชาภเิ ษก และ
เทดิ ทนู สถาบนั พระมหากษตั ริยไ์ ทย
3.๒ พิธีเจรญิ พระพุทธมนต์สมโภชพระพุทธรูป “หลวงพ่อผาเงา” เพ่ือถวายเปน็
พระราชกุศล และเฉลิมพระเกยี รติ พระบาทสมเด็จพระปรเมทรามาธิบดีศรีสนิ ทรม
หาวชิราลงกรณฯ์ พระวชิรเกล้าเจ้าอยหู่ ัว เนอ่ื งในโอกาสวนั เฉลมิ พระชนมพรรษา
๖๗ พรรษา 28 กรกฎาคม 2562

ภาพกจิ กรรมทางศาสนาเนื่องในวันสำคญั ทางศาสนา
กิจกรรมทางศาสนาเน่อื งในวันมาฆบูชา ปี ๒๕๖๒

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 69

กิจกรรมทางศาสนาเนอื่ งในวันวสิ าขบูชา ปี ๒๕๖๒

โครงการจัดงานสปั ดาหว์ สิ าขบูชาอาเซียนสานสัมพนั ธไมตรี ในมติ ิพระพุทธศาสนา ระหวา่ งจงั หวัดเชยี งราย
กับ เมอื งต้นผึ้ง แขวงบ่อแกว้ สปป.ลาว ประจำปพี ุทธศกั ราช ๒๕๖๒

กจิ กรรมทางศาสนาเนอื่ งในวนั อาสาฬหบชู าและเข้าพรรษา ปี ๒๕๖๒

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 70

กิจกรรมอบรมคณุ ธรรมจริยธรรมใหแ้ กเ่ ด็ก เยาวชนและประชาชนโครงการปฏบิ ัติธรรมศลี จาริณี
งานปริวาสกรรม ครั้งที่ ๔๒

โครงการบวชภาคฤดรู อ้ นเฉลมิ พระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ าสยามบรมราชกมุ ารี

บ ว ร On Tour ชุมชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 71

อบรมพัฒนาสขุ ภาพพระสงฆ์ อำเภอเชยี งแสน "พระคลิ านปุ ฎั ฐาก"

โครงการศนู ย์ศกึ ษาพระพทุ ธศาสนาวนั อาทิตย์ “วดั พระธาตุผาเงา”

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 72

โครงการสรา้ งคนดีสสู่ ังคม : คา่ ยคณุ ธรรมสำหรบั เยาวชน ประจำปีงบประมาณ

โครงการเขา้ ค่ายคุณธรรม จริยธรรม เพื่อพัฒนาชวี ติ

ภาพกจิ กรรมเทิดทนู สถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ์

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 73

พธิ ีเจรญิ พระพุทธมนต์มโภชพระพทุ ธรปู “หลวงพ่อผาเงา” เพ่ือถวายเป็นพระราชกศุ ล และเฉลิม
พระเกยี รตพิ ระบาทสมเด็จพระปรเมทรามาธิบดีศรีสนิ ทรมหาวชริ าลงกรณ์ฯ พระวชิรเกลา้ เจา้ อย่หู ัว เน่ือง
ในโอกาสวนั เฉลิมพระชนมพรรษา 67 พรรษา 28 กรกฎาคม 2562

ดา้ นท่ี ๒ นอ้ มนำหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียงเป็นหลกั ในการดำรงชวี ิต
ผลการดำเนินการของชมุ ชน
ชมุ ชนวดั พระธาตุผาเงา (บา้ นสบคำ) หมู่ ๕ ตำบลเวยี ง อำเภอเชยี งแสน ดำเนนิ งานส่งเสริมและ
พัฒนาคุณธรรม ในมติ นิ ้อมนำหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงเป็นหลกั ในการดำรงชีวิต ในปงี บประมาณ
พ.ศ. ๒๕๖๒ ดังนี้
๑. กิจกรรมพัฒนากลุ่มอาชีพวดั พระธาตุผาเงา ได้แก่ กลมุ่ ทอผ้าพนื้ เมอื งลา้ นนาเชียงแสน กล่มุ
สมนุ ไพรแปรรูปวดั พระธาตุผาเงา กล่มุ ทอพรมเช็ดเทา้
๒. โรงเรียนคนสามวยั วัดพระธาตุผาเงา เปน็ โรงเรยี นผู้สงู อายปุ ระจำตำบลเวยี ง โดยมีการจดั การ
เรียนการสอนทุกวนั พธุ ของสัปดาห์ เป็นการเสริมสรา้ งภมู ิปัญญาให้แก่ผสู้ ูงอายใุ ห้สามารถพงึ่ พาตนเองได้ มี
อาชพี มรี ายได้ มีความร้แู ละทกั ษะในการใชช้ วี ติ ประจำวันได้ ภาพกจิ กรรมน้อมนำหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ
พอเพยี งเป็นหลักในการดำรงชวี ติ

กจิ กรรมพัฒนากลุ่มอาชีพวัดพระธาตุผาเงา

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 74

กจิ กรรมโรงเรยี นคนสามวัยวัดพระธาตผุ าเงา

ดา้ นที่ ๓ สบื สาน ธำรง รักษาวิถวี ฒั นธรรมไทยทด่ี ีงามให้คงอยูค่ ู่ชาตไิ ทย
ภาพกจิ กรรมสบื สาน ธำรง รักษาวิถีวัฒนธรรมไทยท่ีดีงามให้คงอยคู่ ู่ชาติไทย

ประเพณีไหลเรือไป

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 75

กฐนิ สามัคคีประจำปี ๒๕๖๑ (กฐนิ ทางแม่น้ำโขง) ครง้ั ที่ ๒

กิจกรรมสวดมนต์ขา้ มปี ถวายเป็นพระราชกศุ ลเสริมสิริมงคลทวั่ ไทยส่งทา้ ยปเี ก่าวิถีไทย
ต้อนรับปีใหมว่ ิถีธรรม

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 76

วนั เด็กแหง่ ชาติ

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 77

ประเพณเี ทศนม์ หาชาติ

งานบญุ เข้าปรวิ าสกรรมและปฏิบตั ิธรรม ครงั้ ที่ ๔๒

งานทำบุญครบรอบวนั ขดุ ค้นพบหลวงพ่อผาเงา

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 78

ประเพณีปใี หมเ่ มือง (เทศกาลสงกรานต)์

บุญขา้ วประดับดนิ

ประเพณีสลากภัตต์ (ตานกว๋ ยสลาก)

ขน้ั ตอนที่ ๙ ชุมชนมีการถอดบทเรยี น สามารถเป็นแหล่งแลกเปลย่ี นเรยี นรู้ถ่ายทอดเพ่ือขยายผล
ไปสู่ชุมชนอืน่ โดยวัดพระธาตุผาเงา มีแหลง่ เรียนรู้ดา้ นศาสนา ศลิ ปะ วฒั นธรรม และประวัตศิ าสตร์ นอกจาก
เป็นศาสนสถานสำคญั ทางพระพุทธศาสนา และเปน็ แหล่งทอ่ งเที่ยว ที่สำคญั ของอำเภอเชยี งแสน จังหวดั

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 79

เชยี งรายแลว้ ยงั เปน็ องค์กรท่ีมคี วามสำคัญในฐานะเป็นแหล่งเรียนรูด้ า้ นศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม และ
ประวตั ศิ าสตร์ ดังนี้

๑. วดั พระธาตุผาเงา เป็นสำนักงานเจ้าคณะอำเภอเชียงแสน เปน็ ศูนย์กลางงานเผยแผ่ สืบสาน
ถ่ายทอด พระพุทธศาสนาในระดับอำเภอ

๒. วดั พระธาตผุ าเงา เป็นสำนักปฏิบตั ธิ รรมประจำจงั หวดั แหง่ ท่ี ๑
๓. วดั พระธาตุผาเงา เป็นวัดในโครงการสง่ เสริมการท่องเทีย่ วเส้นทางแสวงบญุ ในมติ ิทางศาสนา
ของกรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม ตัง้ แตป่ ีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๕๗
๔. วัดพระธาตุผาเงา เป็นวัดตามโครงการลานธรรม ลานวถิ ีไทย (ลานบญุ ลานปญั ญา) ของ
กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม วัดเขา้ รว่ มโครงการลานธรรม ลานวถิ ไี ทย โดยมีการจดั กิจกรรมตาม
วตั ถปุ ระสงค์ของโครงการอย่างต่อเน่ือง ได้แก่ การจัดกจิ กรรมในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาวนั สำคญั ของ
สถาบันพระมหากษตั รยิ ์ และมีการสืบสานภูมิปญั ญาท้องถิ่น โดยจดั ใหม้ กี ารสอนในวัด เช่น การทอผ้าลาย
เชยี งแสน ซ่ึงภายในวดั มพี ิพิธภณั ฑผ์ ้าทอเชยี งแสนตง้ั อยู่ มีกลมุ่ ทอผา้ ลายเชยี งแสน การสอนทอพรมเช็ดเท้า
กลมุ่ ทำสมนุ ไพร และในปี ๒๕๕๓ กระทรวงวฒั นธรรม ไดค้ ัดเลือกวัดพระธาตผุ าเงา เปน็ ลานบุญ ลานปญั ญา
ต้นแบบ โครงการลานบุญ ลานปัญญา ปงี บประมาณ ๒๕๕๓
๕. วัดพระธาตผุ าเงา เปน็ ศูนย์ศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทติ ย์ ของกรมการศาสนา กระทรวง
วฒั นธรรมโดยจัดการเรยี นการสอนให้แก่นักเรยี นและเยาวชนในพ้นื ทอ่ี ย่างต่อเนอ่ื ง และการนำเดก็ ทำกิจกรรม
เน่อื งในวนั สำคญั ทางพระพทุ ธศาสนา และนำนักเรียนในศูนยศ์ กึ ษาพระพุทธศาสนาวันอาทติ ยใ์ นสังกัดเขา้ ร่วม
กิจกรรมของคณะกรรมการศูนยศ์ กึ ษาพระพุทธศาสนาวันอาทติ ยจ์ งั หวัดเชยี งราย ไดแ้ ก่ กจิ กรรม ศนู ย์ศกึ ษา
พระพุทธศาสนาวันอาทิตย์สัมพนั ธ์ ครั้งท่ี ๑ – ๑๑ กจิ กรรมโครงการของสำนกั งานวัฒนธรรม เชน่ ส่งนกั เรียน
เขา้ ร่วมประกวดบรรยายธรรมระดบั จังหวัด ประกวดสวดมนต์หมู่ทำนองสรภญั ญะฯ ระดบั จงั หวัด เปน็ ต้น
นอกจากการดำเนินการตามวตั ถปุ ระสงค์ของการจัดตง้ั เปน็ ศนู ย์ศกึ ษาพระพทุ ธศาสนาวนั อาทติ ย์แลว้ วดั พระ
ธาตุผาเงายงั สนบั สนนุ การดำเนนิ งานศูนย์ศึกษาพระพทุ ธศาสนาวนั อาทิตยใ์ นระดับกระทรวง เมือ่ วนั ท่ี
๒๖ – ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๕๔ กรมการศาสนา กระทรวงวฒั นธรรม วัดพระธาตุผาเงา ไดใ้ ห้การสนับสนุน
สง่ เสริมการจดั ประชุมเชงิ ปฏิบัตกิ ารผบู้ ริหารศูนย์ศึกษาพระพุทธศาสนาวนั อาทิตย์ ภาค ๖ ปีงบประมาณ
๒๕๕๔

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 80

๖. ตัง้ แต่ ปี พ.ศ.๒๕๖๐ ชมุ ชนวัดพระธาตผุ าเงา รว่ มเป็นชมุ ชนคณุ ธรรม นอ้ มนำหลักปรัชญา
เศรษฐกิจพอเพียง ของสำนักงานปลัดกระทรวงวฒั นธรรม กระทรวงวัฒนธรรม

๗. วดั พระธาตผุ าเงา เปน็ ที่ตงั้ ของศนู ย์การศึกษานอกโรงเรียนตำบลเวียง อำเภอเชยี งแสน
จงั หวดั เชยี งราย

๘. วดั พระธาตผุ าเงา เป็นโรงเรยี นคนสามวัย ตำบลเวยี ง อำเภอเชยี งแสน
๙. วดั พระธาตผุ าเงา มีพิพิธภณั ฑผ์ ้าทอล้านเชยี งแสน ซงึ่ สถานท่จี ดั แสดงลวดลายผ้าทอสมยั เกา่
ลวดลายเชยี งแสน และเป็นแหลง่ เรียนรู้เกีย่ วกับการทอผา้ เพื่ออนรุ กั ษผ์ ้าทอลวดลายเชียงแสน
๑๐. วัดพระธาตผุ าเงา เปน็ ที่ผู้ส่งเสรมิ และสนับสนุนให้กลุ่มแม่บา้ นบ้านสบคำ ตง้ั กลุ่มทอผา้ พน้ื เมือง
แม่บ้านบา้ นสบคำ วัดพระธาตผุ าเงา เพ่ือสบื สาน ถ่ายทอด อนรุ ักษ์ และจำหน่ายผลตภิ ัณฑ์ของกลุ่มทอผ้า
ไดแ้ ก่ ผ้าทอลายเชยี งแสน ผ้าทอพน้ื เมือง พรมเชด็ เท้า เปน็ ต้น
๑๑. วดั พระธาตผุ าเงา เป็นผ้สู นบั สนนุ และจดั ตง้ั กลมุ่ สมุนไพรแปรรูปวดั พระธาตผุ าเงา ซ่ึงมีการใช้
ทรพั ยากรชีวภาพในชุมชนเป็นวตั ถดุ ิบ มกี ารผลติ ท่เี ปน็ มิตรกบั สง่ิ แวดล้อม และนำรายได้สว่ นหนงึ่ ไปอนุรกั ษ์
และฟน้ื ฟูทรัพยากรธรรมชาติ
๑๒. วดั พระธาตผุ าเงา มีหอวัฒนธรรมนิทัศนเ์ ฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯ
ซง่ึ จัดแสดงภาพเกา่ และประวัตเิ มืองเชยี งแสน
๑๓. วัดพระธาตุผาเงา เปน็ ศูนยเ์ รียนรู้ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎใี หม่
ประจำตำบลเวยี ง

ชมุ ชนคณุ ธรรมบา้ นเมืองรวง นับถือศาสนาพุทธเป็นศาสนาหลัก โดยมวี ัดท่าไคร้ เป็นศาสนาสถาน
ของชุมชน เปน็ แหล่งยดึ เหนย่ี วให้กบั คนในชุมชน และเป็นสถานท่ใี นการจดั กิจกรรม ทางพระพทุ ธศาสนา และ
กจิ กรรมทางวัฒนธรรมประเพณีของชุมชน โดยคนในชุมชนมกี ารจดั กจิ กรรมยดึ ม่ันม่ันปฏิบตั ติ ามหลักธรรม
ทางศาสนาที่ตนนับถือ ดังนี้

๑. การจดั กจิ กรรมตามข้อปฏบิ ตั ิหลักของชุมชนคณุ ธรรม ๓ ดา้ นด้านศาสนา
๑.๑ จัดกจิ กรรมทางศาสนาในวนั สำคญั

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 81

จัดกจิ กรรมวันออกพรรษา

กิจกรรมตกั บาตรเทโวโรหณะเนือ่ งในเทศกาลวนั ออกพรรษา

คนในชมุ ชนนอ้ มนำหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี งมาใช้ในการพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ โดยเป็นชุมชนท่ี
มีการส่งเสรมิ ให้คนในชมุ ชนดำรงชีวิตแบบพอเพียง โดยการส่งเสริมการปลกู ผกั ปลอดสารพิษ กนิ เอง ใคร
ต้องการประเภทใดไปประกอบอาหารก็แบ่งปันแลกเปล่ยี นกนั หากเหลอื กนิ จงึ นำไปขายท่ตี ลาดผักปลอดภยั
ของชุมชน รวมถงึ นำไปปรุงเป็นอาหาร “ขนั โตก” ไว้รบั รองผู้มาเยือนและมาท่องเที่ยวในชมุ ชน ซึ่งชุมชนได้เข้า
ร่วมกบั โครงการกบั ศูนย์พฒั นาพันธ์พืชจกั รพนั ธเ์ พญ็ ศริ ิ ในมูลนิธชิ ยั พัฒนาเมอ่ื ต้นปี ๒๕๕๔

ดา้ นหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง มีสถานท่เี รยี นรหู้ ลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงใน
ชุมชน

๑. แหลง่ เรยี นรสู้ วนสมุนไพรวัดพระธาตุผาเงา ซงึ่ เป็นทง้ั แหลง่ เรียนรู้สมนุ ไพรและแหล่งวตั ถุดบิ ใน
การนำไปผลิตเป็นผลิตภณั ฑ์แปรรปู ของกล่มุ สมุนไพรแปรรูปวดั พระธาตุผาเงา

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 82

๒. แหลง่ เรียนรู้ โรงเรยี นคนสามวัย วดั พระธาตุผาเงา เปน็ การดำเนินการรว่ มมอื ระหวา่ งวัดฃพระ
ธาตุผาเงาเทศบาลตำบลเวียง อำเภอเชียงแสน ชมรมผู้สูงอายตุ ำบลเวยี ง จดั ตั้งโรงเรียนคนสามวยั ขน้ึ ภายในวดั
เพือ่ สืบสานถ่ายทอดภมู ิปญั ญาวัฒนธรรมท้องถิ่นแกค่ นสามวัย (ผู้สงู อายุ ผใู้ หญ่ และเด็ก) ในพน้ื ทตี่ ำบลเวยี ง
โดยจดั กิจกรรมอบรมใหค้ วามรู้และการปฏิบตั ิเกย่ี วกับภูมิปัญญา และหลักเศรษฐกิจพอเพียงทุกวนั อังคารของ
สัปดาห์ โดยจัดกจิ กรรมอบรมให้ความรูแ้ ละการปฏบิ ัติเก่ยี วกับภูมิปญั ญาและหลักเศรษฐกจิ พอเพยี ง อาทิเช่น

๑. อบรมโคมลา้ นนา บูชา เทศกาลยเ่ี ป็ง
๒. อบรมศิลปะการตดั กระดาษ
๓. อบรมการพบั เหรยี ญโปรยทาน
๔. อบรมทำฉลกุ ระดาษสา ผ้า และทำโมบาย
๕. อบรมทำนำ้ ฟักทอง นำ้ แครอท
๖. อบรมทำเคร่ืองสตู ร (เครื่องสืบชะตา)
๗. อบรมทำชา้ ง มา้ เพ่ือใชง้ านเทศนม์ หาชาติ
๘. อบรมทำบายศรีสบื ชะตา
๙. อบรมทำไขเ่ ค็มสมนุ ไพร (ใบเตย)
๑๐. การทำตุงขา้ วเปลือก
๑๑. อบรมการสานประตะเพียน และต๊ักแตน

บ ว ร On Tour ชุมชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 83

๓. แหล่งเรียนรู้ “กลุ่มแปรรูปสมุนไพรวัดพระธาตุผาเงา” ชุมชนวัดพระธาตุผาเงา (บ้านสบคำ)
หมู่ที่ ๕ ตำบลเวียง อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย เป็นพื้นที่ที่ประชาชนปลูกและนิยมใช้สมุนไพร ใน
ครัวเรือน โดยปลูกไว้ตามท้องไร่ปลายนาหรือข้างรั้ว วัดพระธาตุผาเงา โดยพระพุทธิญาณมุนี เจ้าอาวาสวัด
พระธาตุผาเงา จึงได้สนับสนุนให้มีการปลูกแปลงพืชสมุนไพรและใช้ประโยชน์จากสมุนไพรพื้นบ้านไทย การ
จัดหาวิทยากรให้ความรู้ในเบื้องต้น และมีผู้เฒ่าผู้แก่ที่มีความรู้ในการใช้สมุนไพรได้ถ่ายทอดความรู้ โดยใช้วัด
เปน็ ศนู ย์กลางการเรยี นรู้

กลุ่มแม่บา้ นและกลุ่มผู้สูงอายุบ้านสบคำ จึงได้รวมตัวกัน ก่อตั้งเป็นกลุ่มแปรรปู สมุนไพรวดั พระธาตุ
ผาเงา ในปี พ.ศ.๒๕๕๐ เพื่อผลิตสมุนไพรใช้ในครัวเรือน เช่น แชมพู ลูกประคบ ยาหม่อง โดยได้รับการ
อนุเคราะห์วิทยากรจากโรงพยาบาลเชียงแสน ศูนย์พัฒนาฝีมือแรงงานนานาชาติ กศน. และเทศบาลตำบล
เวยี ง ไดส้ นับสนนุ ใหใ้ ช้สมนุ ไพรและพฒั นาผลติ ภัณฑเ์ พอื่ ใชใ้ นครัวเรือนและจำหนา่ ย

๔. แหลง่ เรียนรู้ “กลมุ่ ทอผา้ ลายเชียงแสน” กลมุ่ ทอผา้ ลายเชยี งแสน เกดิ จากการรวมตวั ของ กลุ่ม
แม่บ้านบ้านสบคำ ในปี พ.ศ.๒๕๒๙ ทอผ้าด้วยกี่กระตุก แรกเริ่มเป็นการทอผ้าแบบไทลื้อ ได้แก่ ลายน้ำไหล
ลายกี่ตะกอ ลายตาราง เทา่ นัน้ จนกระทง่ั ในปี พ.ศ.๒๕๓๙ พระครไู พศาลพัฒนาภิรัต (พระพุทธิญาณมุณี) เจ้า
อาวาสวัดพระธาตุผาเงา ได้ศึกษาประวัติเมืองเชียงแสน ทำให้ทราบว่าในสมัยอดีตมีการ ทอผ้าลวดลายเชียง
แสน มาแต่ดงั้ เดมิ แตป่ จั จุบนั ไดส้ ญู หายไปแลว้ ท่านพระครไู พศาลพัฒนาภริ ัต จึงได้กอ่ สร้างพพิ ธิ ภัณฑ์ ขึ้นเพ่ือ
รวบรวมผ้าทอเชียงแสนและถิ่นใกล้เคียง จึงได้สืบแหล่งทอผ้าเชยี งแสนพบว่า มีการทออยู่ที่จังหวัดราชบุรี จึง
ไดส้ นับสนุนงบประมาณการเดินทางให้แกส่ มาชิกกลุ่ม เพอ่ื ไปศกึ ษาลายผา้ และนำมาเปน็ ตัวอยา่ ง และได้ให้ไป
ฝึกทอผ้าที่อำเภอแม่แจ่ม แล้วจึงได้จัดตั้งกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองเชียงแสน มีสมาชิก ๑๐๐ คน หลังจากจึงทำให้
กลุ่มมีความเข้มแข็ง และได้รับการสนับสนุนและการพัฒนาการทอผ้าจากหน่วยงานต่าง ๆ เสมอ อาทิ ศูนย์
ก.ศ.น. เชียงแสน, กองทุนเพื่อสังคม, สำนักงานพัฒนาชุมชน อำเภอเชียงแสน, สถาบันพัฒนาฝีมือแรงงาน
นานาชาติ, สำนักงานเกษตรอำเภอเชียงแสน, สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัด
เชยี งราย และ เทศบาลตำบลเวียง อำเภอเชยี งแสน

ในปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๐ กลุ่มยังมีการรวมกลุ่มทอผ้าลายเชียงแสน เพื่อสร้างรายได้ให้แก่กลุ่ม
แม่บา้ นนอกเหนือจากการทำเกษตรกรรม และได้รับงบประมาณอบรมพฒั นาการทอและพัฒนาผลิตภัณฑ์จาก
เทศบาลตำบลเวยี ง และสสส.

๕. เป็นศูนยเ์ รียนรเู้ ศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎใี หม่ ประจำตำบลเวยี ง
๖. มกี ารอบรมเรยี นรู้ทจี่ ะพึง่ ตนเอง เช่น ปลกู ผักส่วนครัวรั้วกินได้ มีการเก็บออม
ชุมชนวัดพระธาตผุ าเงามีการจดั อบรมเรียนรทู้ ้ังใหแ้ ก่ประชาชนในพ้นื ทีแ่ ละบคุ คลภายนอกในการเรียนรทู้ ี่จะ
พง่ึ พาตนเอง อย่างสม่ำเสมอ อาทิ

1. อบรมฝกึ อบรมพฒั นาอาชีพแม่บ้านแปรรูปสมนุ ไพรเปน็ ผลิตภณั ฑแ์ ปรรปู ต่าง ๆ ในเรื่อง
สมุนไพรวดั พระธาตุผาเงา ซึ่งเป็นการสง่ เสริมให้สมาชิกภายในกลุ่ม คือ แม่บา้ นบ้านสบคำสามารถ
พง่ึ ตนเอง และมรี ายได้จากการผลิตและจำหน่ายผลิตภณั ฑ์แปรรูปสมนุ ไพร สามารถมเี งินเกบ็ ออม มี
เงนิ เป็นค่าใช้จา่ ยสำหรับดูแลตนเองและครอบครวั ได้

2. อบรมพฒั นาผู้สูงอายโุ รงเรียนสามวยั ต้งั แตป่ ี ๒๕๕๙ จนถึงปจั จบุ ัน ให้สามารถพง่ึ พา
ตนเอง สร้างรายไดใ้ ห้แกต่ นเองได้ ไมเ่ ปน็ ภาระของลกู หลาน

3. การอบรมการปลูกพชื ผกั สวนครวั ตามหลกั ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง ให้ท้ังประชาชนและ
ผู้สนใจ ดว้ ยเป็นศูนยเ์ รียนรูส้ มุนไพร ศนู ย์การเรียนรปู้ รัชญาเศรษฐกจิ พอเพียงและเกษตรทฤษฎใี หม่

บ ว ร On Tour ชุมชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 84

ประจำตำบลเวยี ง และ กศน.ตำบลเวียง จงึ มีการอบรมให้ประชาชนและผทู้ ีส่ นใจใหส้ ามารถ
พึ่งตนเองได้จากการเรียนร้หู ลกั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี งและเกษตรทฤษฎใี หม่

มีการรวมกล่มุ จิตอาสา เช่น กลุ่มรักษาความปลอดภยั ของชุมชน กลมุ่ เก็บขยะ กลุ่มมัคคุเทศก์
น้อย กลุ่มอนุรกั ษส์ ง่ิ แวดลอ้ มไม่ใช้โฟมและถุงพลาสติก กลมุ่ เยี่ยมเยียนผู้สูงอายุ กลุ่มคนรกั และดแู ล
สุขภาพฯ ชุมชนวัดพระธาตุผาเงา มกี ารรวมกลมุ่ จติ อาสา อาทเิ ชน่ - กูช้ พี เวยี งผาเงา

- กลุ่มอาสาสมคั รรักษาปา่ ชุมชนดอยจนั – สบคำ - อาสาสมคั รสาธารณสขุ ประจำหมบู ้าน
- ชุดรักษาความปลอดภยั หมู่บ้านสบคำ – อาสาสมคั รป้องกันภัยฝ่ายพลเรอื นบา้ นสบคำ

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 85

คนในชุมชนคุณธรรมวัดพระธาตุผาเงา (บา้ นสบคำ) ไดม้ ีการสืบสาน และถา่ ยทอดภูมิปัญญาในด้าน
การเกษตรและดำเนินชีวิตตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ตลอดถึงได้มีการสืบสานวัฒนธรรม ที่ถือสืบทอดตั้งแต่
บรรพบรุ ุษ ในชมุ ชนคุณธรรมวัดพระธาตผุ าเงา (บา้ นสบคำ)

กจิ กรรมเทดิ ทนู สถาบนั ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์

ท่ี ประจำเดอื น ชอ่ื กิจกรรม วัน/เดือน/ปี ที่จัด หมายเหตุ
โปรดระบุ (ไดม้ ากกว่า ๑ รายการ/เดือน) วัดพระธาตผุ า
เงา
๑ ตลุ าคม พิธีทำบญุ ตักบาตร ถวายพระราชกศุ ล วันคลา้ ย ๑๓ ตลุ าคม
-
วนั สวรรคตพระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธิ วัดพระธาตุผา
เงา
เบศร มหาภูมิพลอดลุ ยเดชมหาราช บรมนาถ
-
บพิตร -
-
๒ พฤศจิกายน - - วัดพระธาตุผา
เงา
3 ธนั วาคม พธิ ีทำบญุ ตักบาตร เนื่องในวันพอ่ แห่งชาติ วัน ๕ ธนั วาคม
-
ชาติ และวดั คล้ายวันเฉลมิ พระราชสมภพ -
วัดพระธาตุผา
พระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธเิ บศร มหาภมู ิ เงา

พลอดลุ ยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร วัดพระธาตุผา
เงา
4 มกราคม - -
-
5 กุมภาพันธ์ - -

6 มนี าคม - -

7 เมษายน บวชภาคฤดรู อ้ น เฉลมิ พระเกียรตสิ มเด็จพระ ๑ - ๑๒ เมษายน

กนษิ ฐา- ธริ าชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพ ของทกุ ปี

รัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี

8 พฤษภาคม - -

9 มถิ นุ ายน - -

10 กรกฎาคม พธิ ที ำบญุ ตักบาตร เฉลิมพระเกียรติ ๒๘ กรกฎาคม

พระบาทสมเด็จพระวชิรเกลา้ เจ้าอย่หู ัว (รชั กาล

ท่ี ๑๐)

11 สงิ หาคม พธิ ที ำบุญตักบาตร เฉลมิ พระเกยี รตสิ มเดจ็ พระ ๑๒ สิงหาคม

นางเจา้ สริ กิ ิต์ิ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราช

ชนนีพันปีหลวง

12 กันยายน - -

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 86

ปฏิทินกจิ กรรมในรอบปีของชุมชน
การสืบสาน เทศกาล ประเพณแี ละวัฒนธรรม หรือกิจกรรมสำคญั ที่เป็นอตั ลักษณข์ องชุมชน

ชือ่ เทศกาล ประเพณีและวัฒนธรรม

ท่ี เดอื น หรอื กิจกรรมสำคญั ทีเ่ ป็นอัตลกั ษณ์ของชุมชน วนั /เดอื น/ปี ทจ่ี ัด ท่มี าของข้อมูล
๑ มกราคม โปรดระบุ

๒ กุมภาพนั ธ์ (ได้มากกว่า ๑ รายการ/เดือน)

3 มีนาคม - พิธีสบื ชาตารับปีใหม่ ๑ มกราคม ของทุกปี วัดพระธาตุผา
4 เมษายน
- พธิ ีทำบญุ ตกั บาตรรบั ศักราชใหม่ ๑ มกราคม ของทกุ ปี เงา

- วนั เด็กแห่งชาติ เสาร์ที่ ๒ ของเดือน

- งานบญุ ถวายข้าวใหม่ มกราคม ทกุ ปี

- ประเพณีเทศน์มหาชาติ กเดอ่ ือนนวนั4มเาหฆนบอื ูชาขนึ้ ๑ วดั พระธาตุผา
- พิธีทำบุญตักบาตร และเวยี นเทยี น ว1ัน5 ของทุกปี
เงา

เนอ่ื งในวนั มาฆบูชา วันมาฆบูชาทกุ ปี

- งานทำบุญอายวุ ัฒนมงคลพระพทุ ธญิ าณมนุ ี ๑๕ กมุ ภาพนั ธข์ อง

ทกุ ปี

- งานบุญเขา้ ปริวาสกรรมและปฏบิ ตั ิธรรม ๗ - ๑๗ มีนาคมทุกปี วัดพระธาตุผา

- งานทำบุญครบรอบวนั ขุดค้นพบหลวงพอ่ ผา ๑๗ มนี าคมทุกปี เงา

เ-งบาวชภาคฤดูร้อนเฉลมิ พระเกียรตฯิ ๑ - ๑๒ เมษายน ทกุ วดั พระธาตผุ า

- ประเพณปี ๋ีใหม่เมือง (สรงน้ำพระสงฆ์, แห่ผ้า ปี เงา

หม่ พระธาตผุ าเงา, พิธที ำบญุ ตักบาตร, ขน ๑๒ - ๑๙ เมษายน

ทรายเขา้ วัด ฯลฯ) ทกุ ปี

5 พฤษภาคม - พิธีทำบุญตกั บาตร และเวียนเทียน พฤษภาคม ของทุกปี วดั พระธาตผุ า
เน่อื งในวนั วิสาขบูชา เงา
6 มิถนุ ายน -
7 กรกฎาคม - กรกฎาคมของทกุ ปี -

- บรรพชาอปุ สมบทพระสงฆเ์ ข้าพรรษา วัดพระธาตผุ า
- พธิ ที ำบุญตักบาตรเน่ืองในวันอาสาฬหบูชา เงา
และเข้าพรรษา

8 สงิ หาคม - ประเพณบี ุญข้าวประดบั ดนิ สิงหาคมของทุกปี วดั พระธาตุผา

9 กนั ยายน - งานสลากภัตต์ (ตานก๋วยสลาก) 8(ตรกงันกยับายแนรม ๑๕ ค่ำ วเงัดาพระธาตผุ า
วเดันอื อนอก๙พ) รรษา
10 ตลุ าคม - ประเพณีวันออกพรรษา และตักบาตรเทโว เวงดั าพระธาตุผา
11 พฤศจิกายน -โรกหฐณินะสามคั คที างนำ้ แม่น้ำโขง ครัง้ ท่ี ๓
12 ธนั วาคม -- ปปสวรรดะะเเมพพนณณตยีีไข์ ห่เีา้ ปลม็งเปร(ีือลไอฟยก๑ร๒ะทรางศ) ี หพลฤังศวจนั ิกอาอยกนพขรอรงษทาุกปี เวงดั าพระธาตุผา
๑๓๑วันธันวาคม ทกุ ปี เวงดั าพระธาตุผา

เงา

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 87

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 88

ผนู้ ำพลงั “บวร” รว่ มกับคนในชุมชนในการพฒั นาชุมชนรว่ มกัน โดยมีการติดตามรบั รู้ข่าวสารทีเ่ ป็น
ประโยชนแ์ ละข้อมลู ข่าวสารการจัดกจิ กรรมรว่ มกันของชุมชน ผา่ นกลุ่มไลน์ “สบคำ ๖๐” และเสยี งตามสาย
ทกุ เชา้ ในเวลา ๐๗.๐๐ น. ทค่ี รอบคลุมพื้นที่ ๓๔๖ ครวั เรือน (ประชากร ๑,๓๙๖ คน) และการประชุม
ประจำเดือนคณะหมบู่ า้ น และคณะทำงานชมุ ชนคณุ ธรรม ประชาสมั พันธ์การประชุมท่ีไดร้ ับนโยบาย
ประจำเดือนจากส่วนราชการระดับอำเภอ เพ่ือติดตามผล ทบทวน รับฟงั ปัญหาถา้ เกิดขึ้นพร้อมรว่ มกันหาทาง
แก้ไข สอบถามทุกข์ สุข ความตอ้ งการความชว่ ยเหลอื ฯลฯ

การมีสว่ นร่วมในการพฒั นาชุมชน โดยการขบั เคลื่อนด้วยพลัง “บวร” ของชมุ ชนคุณธรรมวัดพระ
ธาตุผาเงา (บา้ นสบคำ) มรี ายละเอียด ดงั นี้

๑. การมสี ว่ นรว่ มในการวเิ คราะห์สถานการณท์ ่ีเกดิ ขึ้นในชุมชน และแสดงความคิดเหน็ และลงมติใน
การดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ

๒. การมีสว่ นร่วมในการวางแผนการดำเนนิ งาน ตามภารกิจต่าง ๆ ของชุมชน โดย
ความรว่ มมอื ระหวา่ ง บา้ น วัดและโรงเรียน/ส่วนราชการ

๓. การมีส่วนรว่ มในการปฏบิ ตั ิและดำเนินการของ บ้าน วัด และโรงเรยี น/สว่ นราชการ โดยทุกฝา่ ย
ไดเ้ ข้ามามสี ่วนร่วมในการดำเนนิ งานในกจิ กรรมต่าง ๆ ท้ังในเรือ่ งของการจัดหาและสนบั สนุน ทางดา้ นวัสดุ
อปุ กรณ์ แรงงาน เงนิ ทนุ การดำเนนิ การหรือเข้าร่วมในการบรหิ ารงาน

๔. การได้รบั ประโยชนจ์ ากการดำเนินงาน ความสำเรจ็ ร่วมกัน
๕ การมสี ว่ นรว่ มในการตดิ ตามและประเมินผลการดำเนินงานที่ผ่านมาแล้ว

พระธาตุผาเงา ที่ตั้งอยู่บนหินก้อนใหญ่ ส่วนคำว่าผาเงาหมายถึง เงาของก้อนผา ก้อนหินก้อนนี้มี
ขนาดใหญ่ทรงคล้ายเจดีย์ เวลาพระอาทิตย์ส่องผ่านก้อนหินทำให้เกิดเงาขนาดใหญ่ ชาวบ้านจึงเรียกว่า พระ
ธาตผุ าเงา แตใ่ นสมยั กอ่ นนนั้ วัดมีช่ือเดิมว่า วดั สบคำ ซง่ึ ต้งั อยูร่ ิมฝ่ังแม่น้ำโขงได้พังทลายจากแรงกระแสน้ำ ทำ
ใหว้ ดั ถูกพดั พังทลายลงเกือบหมดวดั คณะศรทั ธาจงึ ได้สร้างวัดขึ้นมาใหม่ซ่ึงไกลจากที่เดิม ภายในวัดมีพระธาตุ
อยู่ ๓ องค์คือ พระธาตุผาเงาตั้งอยู่บนยอดหินผา พระธาตุจอมจัน เหลือแต่ซากองค์พระเจดีย์สูงประมาณ ๕
เมตร ในบริเวณพน้ื ทีน่ นั้ ทางวดั ไดส้ ร้างโบสถข์ ึ้นมาหลังหน่ึง ถดั จากพระธาตุจอมจันขึ้นไปบนยอดเขา เป็นที่ต้ัง
ของพระธาตุเจ็ดยอด ซึ่งเหลือแต่ซากฐานสูง ๕ เมตร ทางวัดได้สร้างพระบรมธาตุพุทธนิมิตเจดีย์ขนาดใหญ่
ครอบองค์พระธาตุไว้ แตย่ งั คงมองเหน็ ซากพระธาตุเจ็ดยอดได้ ณ ภายในองคเ์ จดีย์

ด้านประเพณีและวัฒนธรรม อันเป็นที่รู้จัก ได้แก่ งานสวดมนต์ข้ามปี งานปริวาสกรรม งานพิธี
ทำบุญครบรอบวันขุดค้นพบหลวงพ่อผาเงา งานประเพณปี ี๋ใหม่เมืองวัดพระธาตุผาเงา ประเพณีตานก๋วยสลาก
(สลากภตั ต)์ ประเพณีไหลเรือไฟ ๑๒ ราศี ประเพณีตานข้าวจ่ี (คนลาว) ตานขา้ วใหม่ (คนเมือง) ประเพณียี่เป็ง
(คนเมืองจะปล่อยโคมลอย ฟังเทศน์ มหาชาติ จุดถางประทีป แต่ละคนลาวทำบุญอย่างเดียว และจุลกฐินวัด
พระธาตุผาเงา ฯลฯ

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 89

เสน้ ทางทอ่ งเท่ยี วชุมชน

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 90

กิจกรรมการทอ่ งเที่ยว
- เย่ยี มชมสถานทสี่ ำคัญ และสงิ่ ศักดิ์สิทธภ์ิ ายในวัดทีค่ นสักการะ
- เยี่ยมชมและศึกษาเรียนรู้ของกลุม่ ฐานเรยี นรูต้ ่าง ๆ ของชุมชนฯ ซึ่งมีจำนวนถึง ๑๐ ฐานการเรยี นรู้
ตามท่นี กั ทอ่ งเทย่ี ว

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 91

ฐานเรยี นรู้ วสิ าหกิจชุมชนผลติ ภัณฑ์สมุนไพร วัดพระธาตผุ าเงา

ฐานเรียนรู้ ผา้ ทอลา้ นนาลายเชียงแสน (CPOT ปี ๒๕๖๒

ฐานเรยี นรู้ กลมุ่ ทอพรมเชด็ เทา้ บา้ นสบคำ

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 92

ฐานเรยี นรู้ กลมุ่ แปรรปู ผา้

ฐานเรยี นรู้ โรงเรียนคนสามวัยวดั พระธาตผุ าเงา

ชมการแสดงที่ได้มีการนำเอาวิถชี ีวิตทางวฒั นธรรม ดนตรพี ืน้ เมือง เตน้ บาสโลบ ขับทมุ้ หลวงพระ
บาง ตกี ลองหลวง

บ ว ร On Tour ชุมชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 93

การเรยี นร้เู ศรษฐกิจพอเพยี ง

เย่ยี มชมแหล่งเรียนรู้ และสามารถศึกษาดูงาน ตามกลุ่มต่าง ๆ ดงั น้ี

๑) พพิ ธิ ภัณฑ์ผา้ ทอลา้ นนา นางอมั พร ธรรมวงค์

เชยี งแสน 098-787-7372

๒) หอวฒั นธรรมนิทัศน์ พระพุทธิญาณมุนี

098-854-4558

๓) หอพระไตรปิฎกเฉลิม พระพทุ ธญิ าณมุนี

พระเกียรติ ๘๐ พรรษา ๕ 098-854-4558

ธ.ค.๒๕๕๐

๔) ศูนย์เรียนรเู้ ศรษฐกจิ นายสมพงษ์ แก้วมา

พอเพียงตำบลเวยี ง 091-076-7540

๕) แหลง่ เรียนรู้กลมุ่ ทอผา้ นางอัมพร ธรรมวงค์

พื้นเมือง (วัดพระธาตุผา 098-787-7372

เงา)

๖) แหล่งเรียนรู้สมุนไพร นางดวงเพญ็ สวุ รรณี

แปรรปู เชยี งแสน 089-701-9122

๗) แหล่งเรียนรู้โรงเรียน นายสรวฒุ ิ มโนเรือง

คนสามวัยวัดพระธาตุผา 081-950-1816

เงา

๘) ห้องสมดุ และศูนย์ นายสมพงษ์ แก้วมา

เรยี นรู้ กศน.ตำบลเวียง 091-076-7540

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 94

ห้องสมุดและศูนย์การเรียนรู้ชุมชน (กศน.) วัดพระธาตุผาเงา เป็นห้องสมุดและห้องเรียนของ
กศน.ตำบลเวียง อำเภอเชียงแสน มีการปรับปรุงห้องสมุดชุมชนให้มีมาตรฐานโดยใช้โปรแกรม PLS (Public
Library Services) เปน็ โปรแกรมท่บี ันทกึ จำนวนหนังสือท่ีมอี ย่ใู นห้องสมุดบันทึกการยืม การคน้ หนังสอื การ
ใช้หนังสือ และการตรวจสอบจำนวนหนังสือสนับสนุนให้มีห้องปฏิบัติการคอมพิวเตอร์เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้
ชมุ ชน โดยศูนยบ์ รกิ ารการศกึ ษานอกโรงเรยี นอำเภอเชยี งแสนเป็นผ้ดู แู ล

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 95

ท่พี กั ในชุมชน
๑) ชือ่ โฮมสเตย์บา้ นสบคำ จำนวน ๖ หลัง รองรบั ได้ ๕๐ – ๗๐ คน
ผปู้ ระสาน : นางดวงเพ็ญ สวุ รรณี ๐๘๙-๗๐๑-๙๑๒๒

๒. ชือ่ โรงแรม โกลเดน้ แลนด์ (รสี อรท์ ) เอกชน จำนวน ๕ หลงั รองรบั ได้ ๑๐ - ๓๐ คน

บ ว ร On Tour ชมุ ชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 96

๓. ชอ่ื โรงแรม เฮอื นฮิมโขง (เอกชน) จำนวน ๓ หลัง รองรับได้ ๑๐ – ๒๐ คน

4. ทพี่ กั วัดพระธาตุผาเงา รองรับได้ ๕๐๐ คน
ผปู้ ระสาน : พระพุทธญิ าณมุนี เจา้ อาวาสวัดพระธาตผุ าเงาโทร.๐๙๘- ๘๕๔- ๔๕๕๘

บ ว ร On Tour ชุมชนคณุ ธรรมบา้ นผาเงา| 97

ทีพ่ กั ใกลเ้ คยี งกับชุมชน
โฮมสเตยข์ องเครือข่ายชุมชนใกล้เคียง ชุมชนบา้ นเวียงเหนือ ชมุ ชนบา้ นเวยี งใต้ ชุมชนบ้านท่าขันทอง
ซ่ึงสามารถรองรบั จำนวนนกั ท่องเทีย่ วได้ถึง ๑๐๐ คน

ผลติ ภณั ฑ์ของชุมชนคุณธรรมวัดพระธาตผุ าเงา (บา้ นสบคำ) ได้รบั การคัดเลอื กใหเ้ ปน็ สินค้าผลิตภัณฑ์
ทางวฒั นธรรม ของกระทรวงวัฒนธรรม ใหไ้ ดร้ ับการพฒั นาต่อยอด ดังนี้

โลโก้ชุมชน ชุมชนคุณธรรมวัดพระธาตุผาเงา (บ้านสบคำ) มีโลโก้ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ประจำชุมชนที่
แสดงออกถึงวิถีชีวิต และความเป็นมาของชุมชน จึงใช้โลโก้นี้เป็นสัญลักษณ์ประจำชุมชน สินค้า และบริการ
ของชมุ ชนใหเ้ ปน็ ในลักษณะเดยี วกันท้งั ชมุ ชน

บ ว ร On Tour ชุมชนคุณธรรมบา้ นผาเงา| 98

ผ้าทอพน้ื เมืองเชียงแสน (วัดพระธาตผุ าเงา)
ผ้าทอล้านนาลายเชียงแสน เกิดขึ้นโดยกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองเชียงแสน (วัดพระธาตุผาเงา) ซึ่งเป็นการ

รวมตัวกันของกลุ่มแม่บ้านบ้านสบคำ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๒๙ จัดตั้ง กลุ่มทอผ้าด้วยกี่กระตุกโดยการสนับสนุน
ฝึกอบรมการทอผ้าจากสำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดเชียงราย จนกระทั่งปี พ.ศ.๒๕๓๙ พระครูไพศาล
พฒั นาภริ ตั (พระพทุ ธิญาณมุนี รองเจา้ คณะจังหวดั เชียงรายและเจา้ อาวาสวัดพระธาตุผาเงาปัจจุบัน) ได้ศึกษา
ประวตั ิศาสตร์เมืองเชยี งแสน ทำใหท้ ราบวา่ อดีตมีการทอผา้ ลวดลายเชียงแสนมาแต่ด้งั เดิม แต่ปัจจุบันได้สูญ
หายไปแล้ว ทา่ นจึงไดก้ อ่ สรา้ ง “พพิ ธิ ภัณฑ์ผ้าทอลา้ นนาเชียงแสน” ข้นึ ในบริเวณวดั พระธาตุผาเงาเพื่อรวบรวม
ผ้าทอเชียงแสนและถ่นิ ใกล้เคยี ง จึงได้สบื แหล่งทอผ้าเชยี งแสนพบวา่ มีการทออยทู่ ีจ่ งั หวดั ราชบุรี

ท่านจึงได้นำสมาชิกกลุ่มผ้าทอ เพื่อไปศึกษาลายผ้าและนำมาเป็นตัวอย่าง และมีการไปฝึกทอผ้าท่ี
อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ จึงทำให้เกิด “ผ้าทอล้านนาลายเชียงแสน” ขึ้น ผ้าทอล้านนาลายเชียงแสน
เป็นผ้าทอดว้ ยมอื โดยใช้กี่กระตุกในการทอ ใชเ้ ส้นดา้ ยผา้ ฝ้ายและไหมประดิษฐ์ในการทอ มีลวดลายคงเดิมของ
ชาวเชียงแสน ซึ่งถอดแบบจากลายผ้าเชียงแสนโบราณที่ค้นพบในพื้นที่อำเภอเชียงแสน เป็นลายดั้งเดิมมี
ดว้ ยกันอยู่ ๕ ลาย ประกอบดว้ ย

ลายขอพนั เสา ลายเสือยอ่ ย ลายดอกมะลิ

ลายกาแล ลายไขป่ ลา

ซง่ึ ได้มกี ารจดทะเบียนลิขสทิ ธิ์ลายผา้ ทง้ั ๕ ลายเรียบร้อยแล้ว ผา้ ทอลายเชยี งแสนมีลักษณะ โดดเด่น คือ
มีการผสมผสานลวดลายทั้ง ๕ ลายเข้าด้วยกัน จึงทำให้ผ้าทอมีลวดลายที่สวยงาม นอกจากกลุ่มจะทอผ้า
ล้านนาลายเชียงแสนแล้ว ยังทอลายน้ำไหล ลายกี่ตะกอ ลายตาราง แบบไทลื้อ หรือทอตามแบบที่ลูกค้า
ตอ้ งการได้