แบบรายงานผลการดำเนินงาน
การพัฒนาตอ่ ยอดทุนทางวัฒนธรรม ตามรอยศาสตรพ์ ระราชาเพื่อชมุ ชนเข้มแขง็ อย่างย่ังยืน
“บวร On Tour” ของชมุ ชนคุณธรรมนอ้ มนำหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ขับเคลอ่ื น
ดว้ ยพลังบวร ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔
จงั หวัดเชยี งราย
*****************************
1. ทม่ี าของโครงการ
ตามแผนยุทธศาสตร์ชาติ ๒๐ ปี และนโยบายประเทศไทย ๔.๐ รัฐบาลมุ่งเน้นคุณธรรม
นำการพัฒนาสร้างคนไทยเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์สร้างสังคมคุณธรรมที่เก้ือกูลและแบ่งปันเพื่อพัฒนาประเทศ
สู่ความมั่นคง มั่งค่ัง ยั่งยืน ขับเคลื่อนตามแนวคิดปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงผ่านกลไกประชารัฐให้
ครอบคลุมในทุกมิติกระทรวงวัฒนธรรม ได้กำหนดยุทธศาสตร์เพ่ือให้สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ
โดยมีวิสัยทัศน์ “วัฒนธรรมไทยเขม้ แข็งเป็นรากฐานสำคัญของการพัฒนาคน สังคมและเศรษฐกิจของประเทศ
อย่างย่ังยืน” โดยเน้นสร้างคนดี สังคมดี มีคุณธรรมจริยธรรม ซึ่งจะมีการเสริมสร้าง “ชุมชนคุณธรรม
องค์กรคุณธรรม” กระทรวงวัฒนธรรม สนองนโยบายรัฐบาล โดยดำเนินการส่งเสริมคุณธรรมในทุกระดับตาม
ยุทธศาสตร์ภายใต้แผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๔) สรา้ งคนดี สังคมดี
เสริมสร้างความเข้มแข็งจากภายในให้ทุกคน ทุกครอบครัว ทุกชุมชน ทุกองค์กรและทุกหน่วยงานมีคุณธรรม
คือ มีความจงรักภักดีต่อสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ มีคุณธรรมตามหลักศาสนา มีความพอเพียง
มีวินัย ซ่ือสัตย์สุจริต และจิตอาสา น้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัติ และดำรง
วิถีวัฒนธรรมท่ีดีงาม และนโยบายกระทรวงวัฒนธรรมท่ีมุ่งเน้นการขับเคลื่อนงานด้านศาสนา ศิลปะ
วัฒนธรรมให้เกิดผลเป็นรูปธรรมภายในแนวทาง “สืบสาน รักษา ต่อยอด และปฏิบัติหน้าท่ีราชการด้วย
หลักการธรรมาภิบาล” ตลอดจนการปลกู ฝงั ค่านิยมและวัฒนธรรมที่ดีงามทั้งดา้ นคุณธรรมและจริยธรรมให้กับ
ประชาชนและชุมชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยนำนโยบายสู่การปฏิบัติในพ้ืนที่ ดำเนินการ
โดยใช้กลไกพลังบวรและกลไกประชารัฐ สร้างความเข้าใจ เข้าถึงและพัฒนาในลักษณะของการระเบิด
จากข้างใน ให้คนในชุมชนร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมรับประโยชน์ตามกระบวนการสร้างชุมชนคุณธรรม
ทั้งนี้ จังหวัดเชียงราย มีการดำเนินการขับเคลื่อนชุมชน องค์กร อำเภอและจังหวัดคุณธรรมภายใต้แผนแม่บท
ส่งเสริมคุณ ธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒ ๕๕ ๙ – ๒๕ ๖๔ ) โดยมีชุมชนคุณ ธรรมทุกระดับ
จำนวน ๕๖๐ แห่ง ประกอบด้วยชุมชนระดับส่งเสริมคุณธรรม ๑๖๕ แห่ง ระดับคุณธรรม ๓๐๕ แห่ง
และระดับต้นแบบ จำนวน ๙๐ แหง่ ซึง่ มีการขับเคลื่อนกจิ กรรมของชุมชนในแต่ละชุมชนไดอ้ ย่างเป็นรปู ธรรม
เห็นผลการดำเนินงานเชิงประจักษ์ เพ่ือเป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจท้องถิ่น ให้มีความเข้มแข็ง และตอบสนอง
นโยบายของรัฐบาลในการฟื้นฟูและสร้างโอกาส อาชีพ และรายได้ให้แก่ประชาชน โดยนำทุนทางวัฒนธรรม
มาต่อยอดเพือ่ ใหเ้ กิดคณุ คา่ และมูลคา่ สร้างสรรค์
กระทรวงวัฒนธรรม ได้ดำเนินโครงการชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
ขับเคล่ือนด้วยพลังบวร ทั่วประเทศ ซ่ึงในช่วงจากวิกฤติการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙
(COVID-19) ประชาชนในชุมชนคุณธรรมฯ ได้รับผลกระทบจากวิกฤติดังกล่าว การดำเนินโครงการชุมชนคุณธรรม
น้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ขับเคลื่อนด้วยพลังบวร ด้วยการให้ความสำคัญกับการสืบสาน รักษา
ต่อยอด ศาสตร์พระราชา ด้วยการน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นหลักในการพัฒนาคุณภาพชีวิต
และดำรงชีวิตตามวิถีวัฒนธรรมไทยอันดีงาม นอกจากนั้น ในชุมชนคุณธรรมฯ มีทุนทางวัฒนธรรม ท่ีเป็นทั้งภูมิสังคม
ภูมิปัญญา และภูมิทางวัฒนธรรมของท้องถิ่น ที่สามารถต่อยอด เพ่ือให้เกิดคุณค่าและมูลค่าอย่างสร้างสรรค์
ดังนั้น การส่งเสริมการท่องเท่ียวในจังหวัดและในประเทศ โดยเฉพาะผ่านการท่องเที่ยวในชุมชนโดยใช้มิติ
ทางวัฒนธรรม เป็นอีกหน่ึงแนวทางสำคัญในการช่วยกระจายรายได้และทำให้แต่ละชุมชนมีรายได้เพ่ิมข้ึน
การท่องเที่ยวที่เน้นวิถีชีวิตท้องถ่ินและชุมชน ซ่ึงกำลังเป็นที่นิยมทั้งในกลุ่มนักท่องเที่ยวชาวไทยและชาวต่างชาติ
ท่ีเดินทางท่องเท่ียวในประเทศไทย รวมถึงกระแส “รักท้องถิ่น” (Local Love) ที่ผู้บริโภคในปัจจุบันเสาะแสวงหา
สินค้าและบริการที่มีความเฉพาะถ่ิน มีความเป็นอัตลักษณ์ ผลิตและจำหน่ายเฉพาะในพื้นที่ชุมชนน้ันๆ
และตามกระแสนักท่องเท่ียวปัจจุบันจะไม่เลือกพักโรงแรมที่มีลักษณะที่เหมือนกัน แต่จะมองหาท่ีพักที่สะท้อน
เอกลักษณ์และความโดดเด่นของแต่ละพื้นที่ หรือเลือกซื้อของฝากที่เป็นงานหัตถกรรมขึ้นชื่อของท้องถ่ินน้ัน
ในระยะภายหลังการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) ทุเลาลงไป จนเข้าสู่ภาวะปกติ
กระทรวงวัฒนธรรม เห็นว่าการเร่งฟื้นฟูเศรษฐกิจฐานราก คือ เศรษฐกิจท้องถิ่น หรือเศรษฐกิจชุมชน
โดยใช้พลัง “บวร” (บ้าน/ศาสนาสถาน/โรงเรียน-ราชการ-สถาบันการศึกษา) เป็นแกนหลักสำคัญในการดำเนินการ
กิจกรรม และบูรณการการทำงานในชุมชน ให้ความสำคัญกับการสืบสาน รักษา ต่อยอด ศาสตร์พระราชา
ภายใต้หลักการส่งเสริมให้ประชาชนปฏิบัติตามหลักธรรมทางศาสนา น้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
และวิถีวัฒนธรรมท่ีดีงามมาใช้ในการพัฒนาคุณภาพชีวิต เมือ่ ผนวกกับหลักการข้างต้น และหลักการดำเนินงานของ
ชุมชนคณุ ธรรมฯ สามารถนำทุนทางวัฒนธรรมท่ีมอี ยู่ในชุมชนมาพฒั นาต่อยอดไปในทางทสี่ รา้ งสรรค์ กระตุ้นเศรษฐกิจ
ของชุมชนได้ โดยการดำเนินวิถีชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง พัฒนาด้านการท่องเท่ียว การพัฒนา
ผลิตภัณฑ์ การประชาสมั พนั ธ์และช่องทางการตลาด ให้ได้รับการสนับสนุนวิทยากร นักวิชาการ ผู้ท่ีมีผลงานการสร้างสรรค์
ออกแบบ และข้อแนะนำด้านต่างๆ ของชุมชนจากสถาบันการศึกษาในท้องถ่ิน เพื่อประโยชน์ต่อชุมชนอย่างแท้จริง
ใหเ้ ป็นชุมชนท่มี คี วามเขม้ แข็ง สามารถสร้างเศรษฐกิจชุมชน หรอื เศรษฐกิจท้องถ่ิน ได้อย่างสมบรู ณ์ และมคี วามยัง่ ยืน
เพื่อเป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจท้องถ่ินหรือเศรษฐกิจชุมชน ให้มีความเข้มแข็ง และมีความยั่งยืน
ตามรอยศาสตร์พระราชา ตอบสนองนโยบายของรัฐบาลในการฟื้นฟู และสร้างโอกาส สร้างอาชีพ และรายได้ให้แก่
ประชาชน และเป็นกรณีตัวอย่างให้กับชุมชนคุณธรรมฯ ท่ัวประเทศ ภายหลังการแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือ
ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) โดยนำทุนทางวัฒนธรรมทีเ่ ป็นท้ัง ภูมิสังคม ภมู ิปัญญา และภูมทิ างวัฒนธรรมของ
ท้องถ่ิน มาต่อยอดเพ่ือให้เกิดคุณค่า และมูลค่าอย่างสร้างสรรค์ โดยมีผู้นำพลัง “บวร”เป็นแกนนำ ประชาชนใน
ชุมชนคุณธรรมมีส่วนร่วม และได้รับความร่วมมือและการสนับสนุนจากสถาบันการศึกษาในท้องถิ่น เกิดการพัฒนา
ผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรมของชุมชน และพัฒนาการท่องเที่ยวในชุมชน ซึ่งเป็นกระแสการท่องเท่ียวในปัจจุบัน
และอนาคตอันใกล้ สร้างความเขม้ แข็งแก่ระบบเศรษฐกิจชมุ ชนอย่างยงั่ ยนื ตามรอยศาสตร์พระราชา
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย จึงได้จัดทำโครงการพัฒนาต่อยอดทุนทางวัฒนธรรม
ตามรอยศาสตร์พระราชาเพื่อชุมชนเข้มแข็งอย่างย่ังยืน (บวร On Tour) ของชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลัก
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ขับเคล่ือนด้วยพลังบวร ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔ โดยได้ดำเนินการ
โครงการฯ ในพื้นท่ีชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ขับเคลื่อนด้วยพลังบวร
จำนวน ๓ ชุมชน ไดแ้ ก่
๑) ชมุ ชนคุณธรรมวดั ท่าข้ามศรีดอนชัย หมทู่ ี่ ๗ ตำบลศรีดอนชยั อำเภอเชยี งของ จงั หวดั เชียงราย
๒) ชมุ ชนคุณธรรมบ้านสบคำ (วัดพระธาตผุ าเงา) หมูท่ ี่ ๕ ตำบลเวียง อำเภอเชยี งแสน จงั หวัดเชยี งราย
๓) ชุมชนคุณธรรมบา้ นปางขอน หมู่ท่ี ๗ ตำบลห้วยชมภู อำเภอเมอื งเชียงราย จังหวัดเชยี งราย
เพื่อนำทุนทางวัฒนธรรมที่เป็นท้ังภูมิสังคม ภูมิปัญญาและภูมิทางวัฒนธรรมของท้องถิ่น
มาต่อยอดให้เกิดคุณค่าและมูลค่าอยา่ งสร้างสรรค์ ใช้ฐานข้อมูลองค์ความรู้ทางวัฒนธรรม พัฒนาการท่องเท่ียว
ในชุมชนอย่างเป็นระบบนำอัตลักษณ์ของชุมชน เสน่ห์ของชุมชน พัฒนาให้เป็นภาพลักษณ์ และสัญลักษณ์
ท่ีโดดเด่นของชมุ ชน ต่อยอดในการตลาดและขยายช่องทางไปสผู่ ู้บรโิ ภคต่อไป
2. วตั ถปุ ระสงคข์ องโครงการ
๒.๑ เพื่อให้ผู้นำและผู้บริหารกลุ่มท่องเท่ียว ตลอดถึงภาคีเครือข่ายท่ีเกี่ยวข้องกับการ
ท่องเทยี่ วโดยชุมชน มีความรู้ความเข้าใจเกยี่ วกับการพัฒนาการท่องเทีย่ วโดยชุมชน
๒.๒ เพ่ือให้ชุมชนคุณธรรมฯ ได้รับการฟื้นฟูเศรษฐกิจของชุมชนภายหลังจากวิกฤติการแพร่
ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) ได้ผ่านพ้นไป โดยการสืบสาน รักษา ต่อยอด
ศาสตรพ์ ระราชา นำทุนทางวัฒนธรรม ที่เป็นท้ังภูมิสังคม ภูมิปญั ญา และภูมทิ างวฒั นธรรมของทอ้ งถิ่นมาต่อ
ยอดใหเ้ กดิ คณุ ค่า และมูลคา่ อย่างสรา้ งสรรค์
๒.๓ เพื่อกระตุ้นให้ชุมชนเกิดความคิดสร้างสรรค์พัฒนารูปแบบ กิจกรรมการท่องเท่ียว บน
ฐานต้นทุนทรัพยากรชุมชนเดิม สร้างมูลค่าเพ่ิมและอนุรักษ์ทรัพยากรท่องเท่ียว - เชื่อมโยงการเรียนรู้
คณุ ลักษณะพิเศษของสถานท่ี ทอ่ งเท่ียวโดยชุมชน ให้เกิดความสมั พันธก์ ับผู้อยู่อาศัยใน พืน้ ที่ เป็นผูส้ รา้ งสรรค์
วัฒนธรรมท่ยี ังมชี ีวติ อยู่ มีการ พัฒนากจิ กรรมให้เป็นที่สนใจของนักท่องเทย่ี ว
๒.๔ เพื่อจัดทำและพัฒนาเส้นทางการท่องเที่ยวของชุมชนให้ สามารถสร้างมูลค่าเพ่ิม
แหลง่ ทอ่ งเท่ยี วโดยชมุ ชน
3. สถานที่ดำเนินการ
ชุมชนคณุ ธรรมวดั ท่าขา้ มศรดี อนชัย หมทู่ ่ี ๗ ตำบลศรีดอนชัย อำเภอเชยี งของจงั หวัดเชียงราย
ชุมชนคุณธรรมบ้านสบคำ (วัดพระธาตผุ าเงา) หมู่ที่ ๕ ตำบลเวยี ง อำเภอเชยี งแสน จงั หวัดเชียงราย
ชุมชนคณุ ธรรมบา้ นปางขอน หมูท่ ่ี ๗ ตำบลห้วยชมภู อำเภอเมืองเชยี งราย จังหวัดเชยี งราย
4. ผลการดำเนนิ การ
๔.๑ ชมุ ชนคุณธรรมวดั ทา่ ข้ามศรีดอนชยั หมู่ท่ี ๗ ตำบลศรดี อนชยั อำเภอเชียงของ จงั หวดั เชยี งราย
๔.๑.๑ กิจกรรมการฝึกอบรมให้ความรู้เพ่ือการพัฒนาการท่องเท่ียวโดยชุมชน สำหรับผู้นำกลุ่มและ
ภาคีเครอื ขา่ ย และมัคคุเทศก์แนะนำชุมชน
นางสาวทัศนีย์ ดอนเนตร์ ผู้อำนวยการกลุ่มกิจการพิเศษ ช้ีแจงวัตถุประสงค์โครงการและสร้างความรู้
ความเขา้ ใจเก่ยี วกบั วตั ถปุ ระสงค์ กระบวนการดำเนนิ งาน การบรหิ ารจัดการด้านการท่องเทีย่ วโดยชุมชน
พระครสู จุ ณิ วรคุณ เจา้ อาวาสวัดท่าข้ามศรีดอนชัย กล่าวถึงการขบั เคล่ือนชมุ ชนคุณธรรมฯ
นางสาวทัศนีย์ ดอนเนตร์ ผู้อำนวยการกลุ่มกิจการพิเศษและข้าราชการกลุ่มกิจการพิเศษ
ให้ความรู้เก่ยี วกบั การเป็นเจ้าบา้ นที่ดี สำหรับผ้นู ำชมุ ชน คณะกรรมการ และมคั คุเทศกแ์ นะนำชุมชน
๔.๑.๒ กิจกรรมปรับภูมิทัศน์พัฒนาชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
ขบั เคลอ่ื นดว้ ยพลังบวร เพ่อื สง่ เสรมิ การทอ่ งเทยี่ วฯ
--
๔.๑.๓ กิจกรรมทดลองเส้นทาง/นำเที่ยวในชุมชนของชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญา
ของเศรษฐกิจพอเพยี ง ขับเคลอ่ื นด้วยพลังบวร
๑) การบรกิ ารโฮมสเตย์ ณ ชมุ ชนไทลือ้ ศรีดอนชัย ตำบลศรีดอนชยั อำเภอเชยี งของ จงั หวดั เชียงราย
มีบรกิ ารทีพ่ กั โฮมสเตย์ ท่สี ะอาด สวยงาม พร้อมบริการอาหารเชา้ ให้แกน่ กั ทอ่ งเท่ยี ว
๒) กิจกรรม “ห้ิวป่ินโต ส่งข้าวพระ” เป็นกิจกรรมตามวิถีชีวิตชาวไทล้ือในการถวายภัตตาหาร
พระสงคใ์ นตอนเช้า เพือ่ ทำนบุ ำรงุ พระศาสนา
๓) ฐานเรียนรู้ “กลุ่มสัมมาชพี ”
๔) กจิ กรรมฐานเรยี นรู้ “ผา้ ทอไตล้อื แมด่ อกแกว้ ”
๕) ฐานเรียนรู้ “เฮือนไทล้ือ ๑๐๐ ปี” เป็นสถาปัตยกรรมเฮือนไต แห่งลุ่มน้ำโขงสมัยกลาง มีอายุ
การสรา้ งกว่า ๑๐๐ ปี
๖) รา้ นอาหารชมุ ชน “รา้ นนาตกั เตา่ ”
๗) ฐานเรียนรู้ “พิพิธภัณฑ์ล้ือลายคำ” ลักษณะอาคารเป็นเรือนสองช้ัน ชั้นล่างเป็นคอนกรีต
ชั้นบนเป็นไม้ ภายในอาคารส่วนช้ันล่างจะมี ห้องฉายภาพยนตร์ และห้องนิทรรศการประวัติความเป็นมาของ
ชาวไทล้ือ บ้านศรีดอนชัย ช้ันบนเป็นห้องแสดงนิทรรศการการทอผ้าโบราณมีอายุ ๑๐๐ ปี ของชาวไทลื้อ
บ้านศรีดอนชัย ขว่ งวัฒนธรรม เป็นลานกว้างสำหรับจัดแสดงทางวัฒนธรรมประเพณีของชาวไทล้ือ กาด และ
ศลิ ปะการแสดงต่าง
๘) ฐานเรียนรู้ “ศูนย์สตรีผา้ ทอศรีดอนชยั ” เป็นศนู ย์ท่ีเกิดจากชาวบ้านรวมกลุ่มกันจดั ทำผ้าทอไทล้ือ
แบบดั้งเดิม ไม่ว่าจะเป็นการดึงฝ้าย การย้อมฝ้าย การต่อฝ้าย และการป่ันฝ้าย ที่น่ีมีเสื้อผ้าทอมากมายและ
มีการสาธติ แสดงการทอผ้า
๙) ฐานเรียนรู้ “บ้านจำลองไทลื้อ” โรงเรียนชุมชนบ้านศรีดอนชัย เอกลักษณ์สำคัญของบ้านไทลื้อ
คือไม่มีการตอกตะปู สร้างจากไม้สัก ไม้เต็ง และ ไม้รัง จำนวนข้ันบันไดต้องเป็นเลขคี่ ได้แก่ 7 หรือ 9 ข้ัน
หากจำนวนข้นั บันไดเป็นเลขคู่จะไม่เป็นสิริมงคล เพราะถอื ว่าเปน็ บ้านของคนตาย การแบง่ สัดส่วนภายในบา้ นน
เรียบง่าย ข้างล่างเป็นใต้ถุน และมีมุมเล็กๆต้ังเตาไฟไว้สำหรับทำครัว ส่วนห้องนอน จะอยู่ทางทิศตะวันออก
ของตวั บ้าน ภายในหอ้ งนอนนัน้ ถอื เปน็ ทส่ี ่วนตวั
๑๐) กจิ กรรมตอนเย็น ณ ท่พี กั โฮมสเตย์
๔.๑.๔ กิจกรรมการจัดทำส่ือเพ่ือประชาสัมพันธ์ชุมชนคุณธรรม น้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพียง
๔.๑.๕ กิจกรรมอน่ื ๆ
การบรกิ ารจกั รยานปัน่ เท่ียวเย่ียมชมวถิ ชี ุมชนไทลื้อ
การมอบใบประกาศผู้เข้ารว่ มอบรมให้ความรู้เพื่อการพัฒนาการท่องเท่ียวโดยชมุ ชน สำหรบั ผ้นู ำกล่มุ และ
ภาคีเครอื ขา่ ย และมัคคุเทศก์แนะนำชุมชน
๔.๒ ชุมชนคุณธรรมบา้ นปางขอน หม่ทู ี่ ๗ ตำบลห้วยชมภู อำเภอเมอื งเชียงราย จังหวดั เชียงราย
๔.๒.๑ กิจกรรมการฝึกอบรมให้ความรู้เพื่อการพัฒนาการท่องเท่ียวโดยชุมชน สำหรับผู้นำกลุ่มและ
ภาคีเครอื ข่าย และมคั คุเทศก์แนะนำชมุ ชน
นางสาวทัศนีย์ ดอนเนตร์ ผู้อำนวยการกลุ่มกิจการพิเศษ ช้ีแจงวัตถุประสงค์โครงการและสร้างความรู้
ความเขา้ ใจเกยี่ วกบั วัตถุประสงค์ กระบวนการดำเนนิ งาน การบรหิ ารจัดการด้านการท่องเทย่ี วโดยชุมชน
นางสาวทัศนีย์ ดอนเนตร์ ผู้อำนวยการกลุ่มกิจการพิเศษและข้าราชการกลุ่มกิจการพิเศษ
ให้ความรเู้ กีย่ วกบั การเปน็ เจ้าบา้ นทด่ี ี สำหรับผู้นำชุมชน คณะกรรมการ และมัคคเุ ทศกแ์ นะนำชุมชน
๔.๒.๒ กิจกรรมปรับภูมิทัศน์พัฒนาชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
ขบั เคลือ่ นด้วยพลงั บวร เพอื่ ส่งเสรมิ การท่องเที่ยวฯ
การดำเนินการจัดทำ (Landmark) เพ่ือใช้เป็นจุด Check in ณ บ้านปางขอน หมู่ท่ี ๗
ตำบลห้วยชมภู อำเภอเมืองเชียงราย จังหวดั เชยี งราย
๔.๒.๓ กิจกรรมทดลองเส้นทาง/นำเที่ยวในชุมชนของชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญา
ของเศรษฐกิจพอเพียง ขบั เคลอ่ื นด้วยพลงั บวร
๑) กิจกรรมการต้อนรับ โดยการมอบ “ไข่แดง (ไข่ต้มย้อมสีแดง)” ซ่ึงเช่ือกันว่าเป็นสัญลักษณ์ของ
ความอดุ มสมบูรณ์ ความโชคดี และการมคี วามสขุ รอบด้าน
๒) การบริการโฮมสเตย์ ณ ชุมชนคุณธรรมบ้านปางขอน ตำบลห้วยชมภู อำเภอเมืองเชียงราย
จังหวัดเชียงราย มีบริการทพี่ ักโฮมสเตย์ ทส่ี ะอาด สวยงาม พร้อมบรกิ ารอาหารเชา้ ให้แก่นกั ท่องเท่ยี ว
๓) เส้นทางศึกษาธรรมชาติ เป็นการท่องเที่ยวไปในแหล่งธรรมชาติท่ีมีเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น
แหลง่ วฒั นธรรมท่เี กยี่ วข้องกับระบบนเิ วศ เพ่ือมุ่งเน้นใหเ้ กดิ จติ สำนึกตอ่ การรักษาระบบนเิ วศอยา่ งยั่งยนื
เรมิ่ ตน้ การเดนิ ทาง ด้วยกิจกรรม “จิมกาแฟ แลปางขอน” รับอากาศบริสุทธใิ์ นตอนเช้า
มีบรกิ ารรถนำเทยี่ ว ภายในชุมชน ดว้ ยผู้มปี ระสบการณใ์ นการใชเ้ สน้ ทางในพื้นทฯ่ี
กจิ กรรมผจญภัยสดุ ตืน่ เตน้ และเร้าใจท่ามกลางธรรมชาตสิ วยๆ
คุณจะได้เพลิดเพลินไปกับการเกบ็ ผลไมต้ ามฤดูกาล
แหล่งเรียนรู้สถานพี ฒั นาการเกษตรพน้ื ทส่ี งู
จดุ เชค็ อนิ ทีเ่ ปน็ อกี แลนด์มาร์คของปางขอนที่ใครๆ ต้องแวะมาถ่ายรปู “ลานฮอ”
พลับพลาท่ปี ระทบั ทรงงาน สมเด็จพระนางเจ้าสิรกิ ิต์ิ พระบรมราชินนี าถ
๔) ฐานเรียนรู้ “การ Drip กาแฟ” เป็นการชงกาแฟที่กำลังได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก
และเป็นวธิ กี ารชงกาแฟทงี่ ่าย โดยเฉพาะผ้ทู ่ีชงกาแฟทานทบ่ี ้าน
๕) พิพิธภัณฑ์ปางขอน เป็นแหล่งเรียนรู้ท่ีรวบรวบเร่ืองราวต่างๆ ของบ้านปางขอน ทั้งในเรื่อง
กระบวนการผลิตกาแฟ การแต่งกายแต่ละชาติพันธ์ที่อาศัยอยู่บ้านปางขอน ตลอดถึงวิถีชีวิตวัฒนธรรม
ของชาวปางขอน
๖) ฐานเรยี นรู้ “การผ้าปักชาติพนั ธอุ์ าข่า” การปักผ้าเป็นลวดลายต่างๆของชาวอาข่าให้เป็นผลิตภณั ฑ์
เช่น กระเปา๋ เสอ้ื ถงุ นอ่ ง เปน็ ตน้
๗) ฐานเรียนรู้ขนมชาติพันธ์ุ “การทำข้าวปุ๊กหรือข้าวปุกงา” เป็นอาหารประกอบพิธีมงคลของ
ชาวอาข่า ทำจากข้าวเหนียวน่ึงร้อนๆ เอามาใส่ครกไม้และตำด้วยสากไม้ขนาดใหญ่ ตำจนข้าวเหนียวเป็นเน้ือ
เดียวกนั คล้ายโมจิ
๘) กจิ กรรมตอนเย็น ณ ท่พี กั โฮมสเตย์
๔.๒.๔ กิจกรรมการจัดทำส่ือเพ่ือประชาสัมพันธ์ชุมชนคุณธรรม น้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพียง
๔.๒.๕ กิจกรรมอน่ื ๆ
การมอบใบประกาศผู้เข้าร่วมอบรมให้ความรูเ้ พ่ือการพัฒนาการทอ่ งเท่ียวโดยชุมชน สำหรับผ้นู ำกลุ่ม
และภาคเี ครอื ขา่ ย และมัคคุเทศกแ์ นะนำชมุ ชน
๔.๓ ชมุ ชนคณุ ธรรมบา้ นสบคำ (วัดพระธาตผุ าเงา) หมู่ที่ ๕ ตำบลเวียง อำเภอเชียงแสน จงั หวัดเชียงราย
๔.๓.๑ กิจกรรมการฝึกอบรมให้ความรู้เพ่ือการพัฒนาการท่องเท่ียวโดยชุมชน สำหรับผู้นำกลุ่มและ
ภาคเี ครอื ขา่ ย และมัคคเุ ทศกแ์ นะนำชมุ ชน
นางสาวทัศนีย์ ดอนเนตร์ ผู้อำนวยการกลุ่มกิจการพิเศษ ชี้แจงวัตถุประสงค์โครงการและสร้างความรู้
ความเข้าใจเกย่ี วกบั วัตถปุ ระสงค์ กระบวนการดำเนนิ งาน การบริหารจดั การด้านการทอ่ งเท่ียวโดยชมุ ชน
นางสาวทัศนีย์ ดอนเนตร์ ผู้อำนวยการกลุ่มกิจการพิเศษและข้าราชการกลุ่มกิจการพิเศษ
ใหค้ วามรเู้ กย่ี วกบั การเปน็ เจ้าบา้ นทดี่ ี สำหรับผนู้ ำชมุ ชน คณะกรรมการ และมัคคุเทศกแ์ นะนำชมุ ชน
๔.๓.๒ กิจกรรมปรับภูมิทัศน์พัฒนาชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
ขบั เคล่อื นด้วยพลังบวร เพ่ือส่งเสรมิ การท่องเทีย่ วฯ
การดำเนินการจัดทำ (Landmark) เพ่ือใช้เป็นจุด Check in ณ บริเวณริมแม่น้ำโขง หมู่ท่ี ๕
ตำบลเวียง อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย
๔.๓.๓ กิจกรรมทดลองเส้นทาง/นำเท่ียวในชุมชนของชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญา
ของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ขบั เคลือ่ นดว้ ยพลงั บวร
๑) บริการท่ีพักโฮมสเตย์พร้อมอาหารเช้า ให้บริการแก่นักท่องเท่ียว สามารถให้นักท่องเท่ียว
รว่ มทำอาหารเช้า ซ่งึ เปน็ อาหารพน้ื ถ่ินทเี่ รยี บงา่ ย และรับประทานอาหารเชา้ ร่วมกนั อย่างเป็นกันเอง
๒) กจิ กรรมตกั บาตรตอนเช้า
๓) กิจกรรมเย่ียมชมฐานเรียนรู้โดยมีบริการรถรางนำเท่ียว เริ่มต้นจากชมธรรมชาติริมน้ำโขง ซ่ึงเป็น
แมน่ ้ำท่กี นั้ ระหว่างสาธารณรฐั ประชาธิปไตยประชาชนลาวและประเทศไทย
๔) กิจกรรมไหว้พระบรมธาตุพุทธนิมิตเจดีย์ พระธาตุผาเงา และหลวงพ่อผาเงา ณ วัดพระธาตุผาเงา
ตำบลเวยี ง อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชยี งราย
๕) ฐานการเรียนรู้ “ผา้ ทอเชียงแสน”
๖) ฐานเรียนรู้ “การสมนุ ไพรพน้ื บ้าน”
๗) กจิ กรรมตอนเยน็ ณ โฮมสเตยบ์ ้านสบคำ ตำบลเวยี ง อำเภอเชยี งแสน จงั หวดั เชยี งราย
๔.๓.๔ กิจกรรมการจัดทำส่ือเพ่ือประชาสัมพันธ์ชุมชนคุณธรรม น้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพียง
๔.๓.๕ กจิ กรรมอืน่ ๆ
การมอบใบประกาศผู้เข้าร่วมอบรมให้ความรู้เพ่ือการพัฒนาการท่องเท่ียวโดยชุมชน สำหรับผู้นำกลุ่ม
และภาคเี ครอื ข่าย และมัคคุเทศก์แนะนำชุมชน
5. ผลผลติ /ผลลพั ธ์
ผลผลติ
๑) ผู้นำและผู้บริหารกลุ่มท่องเท่ียวภายในชุมชน ตลอดถึงภาคีเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง
มีความรูค้ วามเข้าใจเกี่ยวกับวตั ถุประสงค์ กระบวนการดำเนินงาน การบริหารจัดการ ฯลฯ ด้านการท่องเท่ียว
โดยชุมชน จำนวน ๓๐ คน
๒) มีเส้นทางการท่องเท่ียว/แหล่งท่องเท่ียวทางวัฒนธรรม/กิจกรรมการท่องเท่ียว
ทางวัฒนธรรมมีความโดดเด่น น่าสนใจและสามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวให้มาเที่ยวในชุมชนคุณธรรมฯ
ทง้ั ๓ แห่ง
ผลลัพธ์
๑) ชุมชนคุณธรรมฯ ได้รับการฟ้ืนฟู สามารถยกระดับเศรษฐกิจชุมชน ภายหลังจากวิกฤติ
การแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) ได้ผ่านพ้นไป โดยการสืบสาน รกั ษา ต่อยอด
ศาสตร์พระราชา โดยการนำทุนทางวัฒนธรรมของชุมชนมาพัฒนาต่อยอด สร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้แก่
คนในชมุ ชนคุณธรรม
๒) ทุนทางวัฒนธรรมที่เป็นท้ังภูมิสังคม ภูมิปัญญา และภูมิทางวัฒนธรรมของท้องถิ่นได้รับ
ต่อยอดใหเ้ กิดคณุ ค่า และมูลคา่ อยา่ งสร้างสรรค์ สามารถสร้างเศรษฐกิจชุมชนไดอ้ ย่างเขม้ แขง็ และยง่ั ยนื
6. ปญั หาอุปสรรค และข้อเสนอแนะ
การดำเนินอยู่ในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙
(COVID-19)
7. ประโยชนท์ ่ีได้รับ
๗.๑ ผู้นำและผู้บริหารกลุ่มท่องเที่ยวภายในชุมชน ตลอดถึงภาคีเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง
ได้รับการฝึกอบรมความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับวัตถุประสงค์ กระบวนการดำเนินงาน การบริหารจัดการ ฯลฯ
ดา้ นการทอ่ งเท่ยี วโดยชมุ ชน
๗.๒ ชุมชนคุณธรรมฯ ได้รับการฟื้นฟู เยียวยา ทางเศรษฐกิจ ภายหลังจากวิกฤติการแพร่ระบาด
ของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) ได้ผ่านพ้นไป โดยใช้ทุนทางวัฒนธรรมท่ีเป็นทั้งภูมิสังคม ภูมิปัญญา
และภูมิทางวัฒนธรรมของท้องถิ่นมาต่อยอดให้เกิดคุณค่า และมูลค่าอย่างสร้างสรรค์ สร้างเศรษฐกิจชุมชนเข้มแข็ง
อย่างยง่ั ยนื
๗.๓ ชุมชนคุณธรรมฯ ท่ีได้รับการพัฒนาต่อยอด มีกิจกรรมการท่องเที่ยวชุมชนที่เป็นระบบ
และมมี าตรฐาน สามารถสร้างอาชีพ สรา้ งรายไดใ้ ห้กับชมุ ชน
๗.๔ ประชาชนในชุมชนคุณธรรมฯ มีความรัก ความภูมิใจและมีความเป็นเจ้าของชุมชนจากการ
ใช้ฐานข้อมูล และองคค์ วามรทู้ างวัฒนธรรมมาสรา้ งความมั่นคงทางดา้ นอาชีพ รายได้ และทำให้มีความเป็นอยทู่ ี่ดขี น้ึ
๗.๕ ชุมชนคุณธรรมฯ ต่อยอดเศรษฐกิจชุมชนเข้มแข็ง สร้างคุณค่า และมูลค่าอย่างสร้างสรรค์
จากทุนทางวฒั นธรรมที่เปน็ ทง้ั ภมู ิสงั คม ภมู ิปญั ญา และภมู ิทางวฒั นธรรมของทอ้ งถนิ่
๗.๖ ชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ขับเคล่ือนด้วยพลังบวร
จะเป็นตน้ แบบให้ชุมชนอ่ืน ๆ ได้ศึกษาเรียนรู้ทนุ ทางวัฒนธรรมท่เี ป็นท้ังภมู ิสังคม ภูมิปัญญา และภูมิทางวัฒนธรรม
ของทอ้ งถิน่ มาต่อยอดใหเ้ กดิ คณุ คา่ และมูลค่าอย่างสรา้ งสรรค์