ค่มู ือลยุ สวน
โครงการหนา้ บ้านสวย หลงั บ้านสวน
ช่ือ : มะยม
(ชอื่ วิทยาศาสตร์: Phyllanthus acidus)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ เป็นไม้ยืนต้น ขนาดเลก็ ถึงขนาดกลาง สูงประมาณ 3–10 เมตร
ลาต้นต้ังตรง เปลือกต้นขรุขระสีเทาปนน้าตาล แตกกิ่งท่ีปลายยอด กิ่งก้านจะเปราะและแตกง่าย ใบ
ประกอบ มีใบย่อยออกเรียงแบบสลับกันเป็น 2 แถว แต่ละก้านมีใบย่อย 20 – 30 คู่ ใบรูปขอบขนาน
กลมหรือค่อนข้างเป็นส่ีเหลี่ยมขนมเปียกปูนปลายใบแหลม ฐานใบกลมหรือมน ขอบใบเรียบ ดอก
ออกเป็นชอ่ ตามกง่ิ ดอกยอ่ ยสเี หลืองอมนา้ ตาลเร่ือๆ ติดผลเป็นพวง ผลมีสามพูชัดเจน เม่ืออ่อนสีเขียว
เมอ่ื แก่เปลย่ี นเป็นสีเหลอื งหรือขาวแกมเหลือง เนื้อฉ่าน้า เมล็ดรูปร่างกลม แข็ง สีน้าตาลอ่อน 1 เมล็ด
มีทงั้ พนั ธุเ์ ปรยี้ วและพนั ธุ์หวาน ซ่ึงมีรสหวานอมฝาด ผลจะอ่อนนมุ่ เม่ือสุก
การใชป้ ระโยชน์ ผลมะยมมฤี ทธ์กิ ัดเสมหะและเป็นยาระบายใบเป็นสว่ นประกอบของยา
ตาราไทยใช้ รากแก้ไข้ รักษาโรคผิวหนงั นา้ เหลืองเสยี ผื่นคัน ใบ ต้มน้าอาบแก้คัน แก้ไข้ เหือด หิด
อีสุกอีใส ในผลมีแทนนิน เดกซ์โทรส เลวูโลส ซูโครส วิตามินซี ในรากมี beta-amyrin,
phyllanthol, แทนนนิ ซาโปนิน กรดแกลลิก นา้ เชื่อมใชร้ ักษาโรคกระเพาะอาหาร ในอินเดียผลใช้
เปน็ ตวั กระตุ้นเลอื ดสาหรับตับ
ห้องสมุดประชาชนอาเภอแวงนอ้ ย
ศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอแวงน้อย
สานกั งานสง่ เสริมการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยจงั หวัดขอนแกน่