AQUA TAG YELLOW

AQUA
TAG

MOLLUSKA

AHMAD JAZLIE

AQUA TAG

NAMA

• TEMPATAN : KERANG OMBAK ATLANTIK

• SAINTIFIK: SPISULA SOLIDISSIMA

HABITAT

• PANTAI TIMUR AMERIKA UTARA, BARAT LAUTAN
ATLANTIK

PERAIRAN

• AIR MASIN

PEMAKANAN

• PLANKTIVOR

CIRI - CIRI

➢ KERANG OMBAK ATLANTIK HIDUP TERTANAM DALAM PASIR KASAR
ATAU HALUS. MEREKA TINGGAL DI LUAR PESISIR SERTA DI ZON
CELAHAN PASANG SURUT RENDAH DAN OMBAK

➢ MENCAPAI SEHINGGA 20 SENTIMETER ATAU LEBIH . BOLEH
MENGAMBIL MASA SEKURANG-KURANGNYA TIGA BULAN UNTUK
MENCAPAI KEMATANGAN DI LUAR PANTAI NEW JERSEY, ATAU
SELAMA EMPAT TAHUN DI LUAR NOVA SCOTIA, DAN BOLEH MENCAPAI
UMUR 31 TAHUN

➢ DI DALAM MULUT MOLLUSCA TERDAPAT LIDAH BERGIGI YANG
DIPANGGIL RADULA, FUNGSINYA UNTUK MENGISAR ATAU
MENGUNYAH MAKANANNYA

➢ MEREKA MAMPU HIDUP DENGAN KUALITI AIR YANG BURUK DAN
BOLEH BERTAHAN DALAM PELBAGAI KEADAAN. MEREKA TELAH
DITEMUI DALAM AIR DENGAN KEMASINAN SERENDAH 4 PPT TETAPI
SECARA AMNYA TERDAPAT DALAM KEMASINAN ANTARA 15 HINGGA
32PPT DENGAN PERTUMBUHAN OPTIMUM BERLAKU PADA 24 HINGGA
28PPT

FAKTAR MENARIK

❖ KERANG INI MENDAPAT NAMANYA KERANA SENANG DILAMBUNG
OMBAK DAN TERDAMPAR DI PERSISIRAN PANTAI DALAM KUANTITI
YANG BANYAK

❖ KERANG BOLEH HIDUP SEHINGGA DUA MINGGU DI LUAR AIR SELAGI
CENGKERANGNYA KEKAL LEMBAP

AQUA TAG

NAMA

• TEMPATAN : KUPANG HIJAU

• SAINTIFIK: PERNA VIRIDIS

HABITAT

• ASIA PASIFIK

PERAIRAN

• AIR MASIN

PEMAKANAN

• PLANKTIVOR

CIRI - CIRI

➢ PERIOSTRACUM LICIN BERWARNA HIJAU GELAP, MENJADI SEMAKIN
COKLAT KE ARAH TITIK PERLEKATANNYA (UMBO), DI MANA IA LEBIH
PUDAR. KUPANG YANG LEBIH MUDA BERWARNA HIJAU TERANG DAN
MENJADI LEBIH GELAP APABILA IA SEMAKIN TUA. BAHAGIAN DALAM
CANGKERANG MEMPUNYAI KILAUAN BIRU PUCAT

➢ KUPANG MEMPUNYAI KAKI BERGERAK YANG BESAR YANG
DIGUNAKAN UNTUK MEMANJAT SECARA MENEGAK SEKIRANYA IA
DILITUPI OLEH SEDIMEN. IA JUGA MENGHASILKAN BYSSUS UNTUK
MEMBANTU IA MELEKAT PADA SUBSTRATNYA

➢ MEMBESAR SEHINGGA 80 - 100 MILIMETER PANJANG DAN
KADANGKALA BOLEH MENCAPAI 165 MILIMETER

➢ MEMPUNYAI JANGKA HAYAT 3 TAHUN. SELEPAS PERSENYAWAAN
TELUR, LARVA BERENANG BEBAS BERKEMBANG DALAM MASA
SEHARI DAN MENGENDAP PADA PERKHIDMATAN PEPEJAL SELEPAS 2-
3 MINGGU. KEMATANGAN SEKSUAL DICAPAI PADA KIRA-KIRA 20 MM
PANJANG ATAU SEKITAR 2-3 BULAN

FAKTAR MENARIK

❖ KUPANG INI JUGA TERKENAL KERANA MENYUMBAT PAIP AIR YANG
DIGUNAKAN OLEH KOMPLEKS PERINDUSTRIAN DAN MENGOTORI
PERALATAN MARIN. IA TELAH MENGOTORI TEROWONG PEMELUWAP
PENGAMBILAN LOJI JANAKUASA DI INDIA DAN FLORIDA DAN
PELAMPUNG NAVIGASI DI CHINA DI MANA BIOJISIMNYA TELAH
MENINGKAT SEHINGGA 72 KILOGRAM METER PERSEGI

AQUA TAG

NAMA

• TEMPATAN : SIPUT GONGONG
• SAINTIFIK: LAEVISTROMBUS CANARIUM

HABITAT

• SEMENANJUNG MALAYSIA

PERAIRAN

• AIR MASIN

PEMAKANAN

• HERBIVORE

CIRI - CIRI

➢ MEMPUNYAI CANGKERANG BERAT DENGAN GARIS BULAT YANG
BESAR. PANJANG CANGKERANG SPESIMEN DEWASA ADALAH DARI
29 MM HINGGA 71 MM DAN HIDUP SELAMA 2-2.5 TAHUN

➢ WARNA CANGKANG ADALAH BERUBAH-UBAH, DARIPADA KUNING
KEEMASAN KEPADA COKLAT KEKUNINGAN MUDA KEPADA KELABU.
BAHAGIAN BAWAH CANGKERANG JARANG GELAP; LEBIH KERAP IA
LEBIH PUCAT DARIPADA BAHAGIAN ATAS, ATAU PUTIH
SEPENUHNYA. DALAM SEMUA KES, APERTUR CANGKERANG
BERWARNA PUTIH. SPESIMEN MATANG KADANGKALA MEMPUNYAI
KILAUAN KELABU METALIK ATAU COKLAT KEEMASAN PADA PINGGIR
BIBIR LUAR DAN KALUS

➢ HIDUP DI DASAR PASIR BERLUMPUR DI ANTARA ALGA DAN RUMPUT
LAUT DI PANTAI INSULAR DAN BENUA. IA BIASANYA LEBIH SUKA
PULAU-PULAU BESAR DAN PANTAI BENUA DARIPADA PANTAI PULAU-
PULAU KECIL YANG DI MANA MEREKA AKAN MENGGALI KE DALAM
PASIR

FAKTAR MENARIK

❖ MEMPUNYAI PERGERAKAN YANG UNIK. PADA MULANYA
MEMBETULKAN HUJUNG BELAKANG KAKI DENGAN MENUJAHKAN
MATA OPERKULUM BERBENTUK SABIT KE DALAM SUBSTRAT.
KEMUDIAN, IA MEMANJANGKAN KAKINYA KE HADAPAN,
MENGANGKAT CANGKERANG DAN MELEMPARKANNYA KE HADAPAN
DALAM GERAKAN YANG TELAH DIGAMBARKAN SEBAGAI
"MELOMPAT"

AQUA TAG

NAMA

• TEMPATAN : SIPUT PAIP
• SAINTIFIK: BITHYNIA TENTACULATA

HABITAT

• PALEARTIK

PERAIRAN

• AIR TAWAR

PEMAKANAN

• OMNIVOR

CIRI - CIRI

➢ KETINGGIAN CANGKERANG BIASANYA TIDAK LEBIH BESAR
DARIPADA 12–15 MM DAN LEBAR CANGKERANG IALAH 5-7 MM .
SIPUT MATANG SECARA SEKSUAL APABILA KETINGGIAN
CANGKERANG MENCAPAI SAIZ 8 MM

➢ TELUR MENETAS DALAM MASA 21-90 HARI , BERGANTUNG PADA
SUHU AIR. JANGKA HAYAT MEREKA ADALAH 1 - 3 TAHUN

➢ MEMPUNYAI CANGKERANG COKLAT PUDAR BERKILAT, BERBENTUK
BUJUR, DENGAN PUNCAK YANG AGAK BESAR DAN BULAT YANG
TERDIRI DARIPADA 5–6 LINGKARAN YANG AGAK LEPER, TIADA
UMBILICUS, DAN BIBIR YANG SANGAT TEBAL. APERTUR KURANG
DARIPADA SEPARUH KETINGGIAN CANGKERANG

➢ DEWASA MEMPUNYAI OPERKULUM PUTIH, BERKAPUR, BUJUR
DENGAN CINCIN SEPUSAT YANG BERBEZA. OPERKULUM JUVANA,
BAGAIMANAPUN, DITANDAKAN SECARA BERPUSING. OPERKULUM (DI
BAHAGIAN BELAKANG KAKI) SENTIASA TERLETAK SANGAT DEKAT
DENGAN APERTUR CANGKERANG. HAIWAN INI SENDIRI MEMPUNYAI
RUNCING, SESUNGUT PANJANG DAN KAKI SEDERHANA DENGAN
LOBUS SERVIKS KANAN BERTINDAK SEBAGAI SALURAN AIR

FAKTA MENARIK

❖ SPESIES INI BERFUNGSI SEBAGAI “SCRAPER” DAN “COLLECTOR-
FILTERER”, MERAGUT ALGA PADA SUBSTRAT, SERTA
MENGGUNAKAN INSANGNYA UNTUK MENAPIS ALGA TERAMPAI DARI
LAJUR AIR. SIPUT INI JUGA DIKENALI DI EURASIA UNTUK MEMAKAN
LARVA LALAT HITAM

AQUA TAG

NAMA

• TEMPATAN : SOTONG KATAK GERGASI
• SAINTIFIK: SEPIA APAMA

HABITAT

• PERAIRAN SEDERHANA DAN SUBTROPIKA
AUSTRALIA

PERAIRAN

• AIR MASIN

PEMAKANAN

• KARNIVOR

CIRI - CIRI

➢ MEMBESAR SEHINGGA 50 CM DALAM PANJANG MANTEL DAN
SEHINGGA 100 CM DALAM JUMLAH PANJANG ( KESELURUHAN
PANJANG BADAN TERMASUK SESUNGUT YANG TERULUR). MEREKA
BOLEH MELEBIHI 10.5 KG BERAT

➢ DEWASA KEMBALI KE TAPAK KELOMPOK PADA MUSIM SEJUK
BERIKUTNYA, ATAU MENANGGUHKAN PEMULANGAN MEREKA
SELAMA SATU TAHUN TAMBAHAN

➢ JANTAN MENINGGALKAN PEWARNAAN SAMAR BIASA MEREKA DAN
MULA MEMPESONAKAN BETINA DENGAN MENGGUNAKAN WARNA
TERANG YANG BERUBAH DENGAN CEPAT DAN CORAK YANG
MENARIK

➢ SOTONG INI BIASANYA HIDUP SELAMA DUA TAHUN DAN MATI
SELEPAS MEREKA MEMBIAK.

FAKTAR MENARIK

❖ MENGGUNAKAN SEL YANG DIKENALI SEBAGAI KROMATOFOR,
SOTONG KATAK BOLEH MENAMPILKAN PAPARAN YANG
MENAKJUBKAN, MENUKAR WARNA DALAM SEKELIP MATA

❖ MEMPUNYAI TIGA JANTUNG, DENGAN DUA MENGEPAM DARAH KE
INSANGNYA YANG BESAR DAN SATU MENGEDARKAN DARAH
BEROKSIGEN KE SELURUH BADANNYA

AQUA TAG

NAMA

• TEMPATAN : SOTONG PUNTIANAK
• SAINTIFIK: VAMPYROTEUTHIS INFERNALIS

HABITAT

• LAUTAN SEDERHANA DAN TROPIKA , LAUT
DALAM

PERAIRAN

• AIR MASIN

PEMAKANAN

• KARNIVOR

CIRI - CIRI

➢ SOTONG INI MENGGUNAKAN ORGAN BERCAHAYA DAN
METABOLISME OKSIGENNYA YANG UNIK UNTUK BERKEMBANG MAJU
DI BAHAGIAN LAUTAN DENGAN KEPEKATAN OKSIGEN PALING
RENDAH.

➢ IA MEMPUNYAI DUA FILAMEN RETRACTILE YANG PANJANG,
TERLETAK DI ANTARA DUA PASANG LENGAN PERTAMA DI BAHAGIAN
DORSALNYA, YANG MEMBEZAKANNYA DARIPADA KEDUA-DUA
SOTONG DAN SOTONG, DAN MELETAKKANNYA DALAM KATEGORI
SENDIRI , VAMPYROMORPHIDA, WALAUPUN SAUDARA TERDEKATNYA
IALAH OCTOPODS

➢ BOLEH MENCAPAI JUMLAH PANJANG MAKSIMUM SEKITAR 30 CM.
BADAN BERGELATIN 15 SENTIMETER BERBEZA DALAM WARNA
DARIPADA BALDU-HITAM LEGAM KEPADA KEMERAHAN PUCAT,
BERGANTUNG PADA LOKASI DAN KEADAAN PENCAHAYAAN.

➢ SELAPUT KULIT MENGHUBUNGKAN LAPAN LENGANNYA, SETIAP
SATU DILAPISI DENGAN BARISAN DURI BERDAGING ATAU CIRRI;
BAHAGIAN DALAM "JUBAH" INI BERWARNA HITAM. HANYA
BAHAGIAN DISTAL (PALING JAUH DARI BADAN) LENGAN MEMPUNYAI
PENYEDUT.

FAKTAR MENARIK

❖ MATANYA YANG JERNIH DAN BULAT, YANG KELIHATAN MERAH ATAU
BIRU, BERGANTUNG PADA PENCAHAYAAN, SECARA PROPORSIONAL
ADALAH YANG TERBESAR DALAM ALAM HAIWAN DENGAN DIAMETER
2.5 CM

AQUA TAG

NAMA

• TEMPATAN : SOTONG FLAPJACK
• SAINTIFIK: OPISTHOTEUTHIS

CALIFORNIANA

HABITAT

• NORTHERN AND NORTHEASTERN PACIFIC

PERAIRAN

• AIR MASIN

PEMAKANAN

• KARNIVOR

CIRI - CIRI

➢ DIANGGARKAN BAHAWA MEREKA HIDUP ANTARA 1.4-2.6 TAHUN DAN
SAIZ MAKSIMUMNYA IALAH 20 SENTIMETER PANJANG MANTEL

➢ BIASANYA KELIHATAN MERAH JAMBU. MEREKA MEMPUNYAI SIRIP DI
ATAS MATA MEREKA, SAMA SEPERTI YANG TERDAPAT PADA
BEBERAPA SPESIES SOTONG. MEREKA MEMPUNYAI LAPAN KAKI
BERSENDI YANG DILEKATKAN BERSAMA DALAM BENTUK PAYING

➢ MEREKA MEMPUNYAI BADAN SEPERTI AGAR-AGAR, YANG
BERBENTUK SEPERTI PAYUNG TERJUN APABILA BERGERAK MELALUI
AIR YANG BERCAHAYA MALAP. MEREKA BERENANG DENGAN
MENGGERAKKAN SIRIP MEREKA, MENDENYUTKAN LENGAN
BERSELAPUT MEREKA, MENOLAK AIR MELALUI CORONG MEREKA
ATAU KETIGA-TIGANYA SERENTAK

➢ GUNAKAN 'PEMIJAHAN BERTERUSAN' DI MANA BETINA BERTELUR
SATU ATAU DUA TELUR BESAR PADA SATU MASA SELAMA BEBERAPA
TAHUN TELUR INI MEMPUNYAI KULIT LUAR PELINDUNG YANG KERAS
DAN TIDAK DIPELIHARA ATAU DILINDUNGI OLEH IBU .ANAK MUDA
YANG MENETAS MENGALAMI PERKEMBANGAN LANGSUNG (TIDAK
MEMPUNYAI PERINGKAT PARALARVA ) DAN BERKEMUNGKINAN
BENTHIK

FAKTAR MENARIK

❖ SOTONG FLAPJACK BOLEH MERATAKAN BADANNYA SEPENUHNYA
MENJADI BENTUK PANCAKE UNTUK MENYOROK DARI PEMANGSA

AQUA TAG

NAMA

• TEMPATAN : OKTOPUS GELUNG BIRU
• SAINTIFIK: HAPALOCHLAENA LUNULATA

HABITAT

• TERSEBAR LUAS DI SELURUH PERAIRAN
TROPIKA DAN SUBTROPIKA INDO-BARAT
PASIFIK

PERAIRAN

• AIR MASIN

PEMAKANAN

• KARNIVOR

CIRI - CIRI

➢ WALAUPUN NAMA VERNAKULARNYA, IA ADALAH SOTONG KECIL
YANG SAIZNYA TIDAK MELEBIHI 10 SENTIMETER, TERMASUK
LENGAN, DAN MEMPUNYAI BERAT PURATA 80 GRAM. NAMANYA
BERASAL DARIPADA SAIZ CINCIN BIRUNYA YANG AGAK BESAR
(DIAMETER 7 HINGGA 8 MILIMETER)

➢ KEPALA DIRATAKAN SEDIKIT SECARA DORSOVENTRAL (DEPAN KE
BELAKANG) DAN DIAKHIRI DENGAN HUJUNG. LAPAN LENGANNYA
AGAK PENDEK. TERDAPAT CORAK CINCIN BERUBAH-UBAH PADA
MANTEL HAPALOCHLAENA LUNULATA DENGAN WARNA YANG
BERBEZA-BEZA DALAM KORELASI DENGAN PERSEKITARAN
AMBIENNYA, DARIPADA KUNING KEPADA COKLAT MUDA ATAU PUTIH
(APABILA TIDAK AKTIF). CINCIN BIRU, YANG BERJUMLAH SEKITAR 60,
TERSEBAR DI SELURUH KULITNYA

➢ SOTONG INI ADALAH SANGAT BERACUN.MEREKA BIASANYA
MEMANCARKAN CINCIN BERWARNA-WARNI SEBAGAI ISYARAT
AMARAN, SETIAP KILAT BERLANGSUNG SEKITAR SATU PERTIGA SAAT

➢ IA TINGGAL DALAM LIANG DAN HANYA KELUAR UNTUK MENCARI
MAKANAN ATAU PASANGAN. PINTU MASUK TEMPAT PERLINDUNGAN
DIPENUHI DENGAN SISA MAKANAN (KERANG KOSONG DAN KULIT
DAN KAKI KETAM) DAN MUDAH DIKENAL PASTI

FAKTAR MENARIK

❖ OKTOPUS GELUNG BIRU ADALAH HAIWAN KETIG APALING BERACUN
DALAM DUNIA. MEREKA CUKUP BERACUN UNTUK MEMBUNUH 26
ORANG DEWASA

AQUA TAG

NAMA

• TEMPATAN : SOTONG KARANG SIRIP BESAR
• SAINTIFIK: SEPIOTEUTHIS LESSONIANA

HABITAT

• PERAIRAN PANTAI CETEK DI PASIFIK BARAT,
LAUTAN HINDI DAN KEPULAUAN HAWAII

PERAIRAN

• AIR MASIN

PEMAKANAN

• KARNIVOR

CIRI - CIRI

➢ DICIRIKAN OLEH SIRIP BUJUR BESAR YANG MEMANJANG KE
SELURUH PINGGIR MANTELNYA, MEMBERIKAN MEREKA PERSAMAAN
DANGKAL DENGAN SOTONG. IA ADALAH SOTONG BERSAIZ KECIL
HINGGA SEDERHANA, DENGAN PURATA 3.8 HINGGA 33 SENTIMETER
PANJANG

➢ MEMPUNYAI KADAR PERTUMBUHAN TERPANTAS YANG DIREKODKAN
DARIPADA MANA-MANA INVERTEBRATA MARIN BESAR, MENCAPAI
600 G DALAM MASA EMPAT BULAN SAHAJA MEREKA ADALAH
SPESIES YANG BERUMUR PENDEK, DENGAN JANGKA HAYAT
MAKSIMUM YANG DIREKODKAN IALAH 315 HARI

➢ MEREKA MEMPAMERKAN PAPARAN MENGAWAN YANG RUMIT DAN
BIASANYA BERTELUR PADA BULAN MEI, TETAPI IA BOLEH BERBEZA
MENGIKUT LOKASI. PARALARVA MENYERUPAI DEWASA KECIL DAN
SUDAH MEMPUNYAI KEUPAYAAN UNTUK MENUKAR WARNA BADAN
SEMASA MENETAS

FAKTAR MENARIK
❖ SOTONG TERUMBU SIRIP BESAR MEMPAMERKAN TINGKAH LAKU

FOTOTAKTIK POSITIF YANG KUAT (TARIKAN KEPADA CAHAYA) DAN
AKAN MUDAH BERGERAK DALAM JARAK TERTENTU DARI SUMBER
CAHAYA. KAJIAN TELAH MENCADANGKAN BAHAWA INI MUNGKIN
MERUPAKAN TINGKAH LAKU RANGSANGAN YANG TIDAK
DISENGAJAKAN, KERANA SOTONG SERTA-MERTA MENGHENTIKAN
SEMUA PERGERAKAN LAIN SEBAIK SAHAJA SUMBER CAHAYA
DIHIDUPKAN

AQUA TAG

NAMA

• TEMPATAN : SOTONG MIMIK
• SAINTIFIK: THAUMOCTOPUS MIMICUS

HABITAT

• WILAYAH INDO-PASIFIK

PERAIRAN

• AIR MASIN

PEMAKANAN

• KARNIVOR

CIRI - CIRI

➢ SOTONG MIMIK IALAH SOTONG YANG LEBIH KECIL MEMPUNYAI
TANDUK KECIL MENONJOL DARI SETIAP MATA,BADAN MEREKA
TUMBUH SEHINGGA JUMLAH PANJANG KIRA-KIRA 60 CM , TERMASUK
LENGAN, DENGAN DIAMETER LEBIH KURANG PENSEL PADA
LEBARNYA DAN JANGKA HAYATNYA HANYA 9 BULAN DI ALAM LIAR

➢ WARNA SEMULA JADI SOTONG ADALAH COKLAT MUDA/KUNING AIR,
TETAPI IA BIASANYA MENGAMBIL WARNA PUTIH DAN COKLAT
BERJALUR YANG LEBIH KETARA UNTUK MENAKUTKAN PEMANGSA
DENGAN MENIRU SPESIES BERACUN DAN MAKHLUK LAUT YANG
GANAS

➢ WALAUPUN BANYAK HAIWAN MENIRU SAMA ADA PERSEKITARAN
MEREKA ATAU HAIWAN LAIN UNTUK MENGELAKKAN PEMANGSA,
SOTONG MIMIK DAN SAUDARA TERDEKATNYA WUNDERPUS ADALAH
SATU-SATUNYA YANG DIKETAHUI SECARA AKTIF MENIRU BEBERAPA
HAIWAN UNTUK MENGELAKKAN PEMANGSA

➢ MENGGUNAKAN PANCUTAN AIR MELALUI CORONGNYA UNTUK
MELUNCUR DI ATAS PASIR SAMBIL MENCARI MANGSA IA LEBIH SUKA
MUARA SUNGAI DAN MUARA, BERBANDING TERUMBU KARANG YANG
BIASANYA MENJADI TEMPAT PERLINDUNGAN OLEH JENIS SOTONG
LAIN.

FAKTAR MENARIK

❖ IA JUGA BOLEH MEMBENGKOKKAN BADANNYA UNTUK MENGAMBIL
RUPA DAN TINGKAH LAKU BEBERAPA HAIWAN, TERMASUK IKAN
SINGA, OBOR-OBOR, ULAR LAUT, UDANG, KETAM, DAN LAIN-LAIN