เล่ม 2 อาหารและผลิตภัณฑ์น่ารู้ 2.11

เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ชีวิตปลอดภยั เข้าใจภัยใกลต้ วั
กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ ขุ ศึกษาและพลศึกษา
ระดับชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 5

เลม่ ท่ี 2 อาหารและผลติ ภณั ฑน์ า่ รู้

นางสาวสุพรรณี ย้มิ นวล
ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะครูชำนาญการ
โรงเรียนเสนานคิ ม สำนกั งานเขตจตุจกั ร กรุงเทพมหานคร

ก

คำนำ

เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ชีวิตปลอดภัย เข้าใจภัยใกล้ตัว กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษา
และพลศกึ ษา ระดับชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 5 เลม่ ท่ี 2 อาหารและผลติ ภัณฑ์น่ารู้ จัดทำขนึ้ โดยมีวตั ถปุ ระสงค์
เพื่อเป็นสื่อประกอบการจัดการเรียนรู้ เพื่อให้นักเรียนสามารถนำวิธีการปฏิบัติตนในการเลือกซื้ออาหาร
และผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในชวี ิตประจำวนั ได้อยา่ งถกู ตอ้ ง

จากการใช้เอกสารประกอบการเรียนเล่มน้ีทำให้การเรียนการสอนในกลุ่มสาระการเรียนรู้
สุขศึกษาและพลศึกษาในสาระที่ 4 สร้างเสริมสุขภาพ สมรรถภาพ และการป้องกันโรค เป็นไปอย่างมี
ประสิทธิภาพ ซึ่งจะส่งผลโดยตรงต่อคุณภาพของนักเรียนทั้งในด้านเจตคติของนักเรียน ด้านคุณลักษณะ
อันพงึ ประสงค์ และในด้านผลสมั ฤทธิท์ างการเรยี นทีด่ ีข้นึ

ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่าเอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ชีวิตปลอดภัย เข้าใจภัยใกล้ตัว
กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่มที่ 2 อาหารและผลิตภัณฑ์
น่ารู้ เล่มนี้จะเป็นประโยชน์แก่ครู นักเรียน และผู้อ่านทั่วไป ขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องในการจัดทำเอกสาร
ประกอบการเรียน เรื่อง ชีวิตปลอดภัย เข้าใจภัยใกล้ตัว กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา
ระดับช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 5 เล่มที่ 2 อาหารและผลิตภัณฑ์น่ารู้ ใหส้ ำเรจ็ ลลุ ว่ งไปดว้ ยดีไว้ ณ โอกาสนี้

สพุ รรณี ย้ิมนวล

ข

สารบญั

เรือ่ ง หนา้
คำนำ......................................................................................................................... ..... ก
สารบญั ........................................................................................................................... ข
คำชแี้ จงการใช้เอกสารประกอบการเรียน....................................................................... 1
คำแนะนำสำหรับนักเรยี น............................................................................................... 2

ผังมโนทัศน.์ .................................................................................................................... 3
สาระที่ 4 สรา้ งเสริมสุขภาพ สมรรถภาพ และการป้องกันโรค
สาระการเรยี นรู้ จดุ ประสงค์การเรียนร.ู้ .......................................................................... 4
แบบทดสอบกอ่ นเรยี น.................................................................................................... 5
กระดาษคำตอบก่อนเรยี น............................................................................................... 8
ใบความรูเ้ รื่องอาหารและผลิตภัณฑ์สุขภาพ..................................................................... 9
ใบความรเู้ รือ่ งสอ่ื โฆษณาในการตัดสินใจเลือกซื้ออาหารและผลติ ภณั ฑส์ ุขภาพ............... 22

กิจกรรมที่ 2.1.................................................................................................................. 25
กิจกรรมท่ี 2.2.................................................................................................................. 26
กิจกรรมท่ี 2.3.................................................................................................................. 27
กิจกรรมที่ 2.4.................................................................................................................. 28
แบบทดสอบหลังเรยี น...................................................................................................... 29
กระดาษคำตอบหลังเรยี น................................................................................................ 32
ภาคผนวก........................................................................................................................ 33
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น............................................................................................ 34
เฉลยกจิ กรรมที่ 2.1......................................................................................................... 35
เฉลยกิจกรรมที่ 2.2......................................................................................................... 36
เฉลยกจิ กรรมท่ี 2.3......................................................................................................... 37
เฉลยกิจกรรมท่ี 2.4.................................................................................................................38
เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น............................................................................................. 39
แบบบนั ทึกคะแนน.......................................................................................................... 40
บรรณานุกรม................................................................................................................... 41
ประวตั ผิ จู้ ัดทำ................................................................................................................. 43

1

คำชี้แจงการใชเ้ อกสารประกอบการเรียนสำหรับครู

1. เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ชีวิตปลอดภัย เข้าใจภัยใกล้ตัว กลุ่มสาระการเรียนรู้
สุขศึกษาและพลศึกษา ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่มที่ 2 อาหารและผลิตภัณฑ์น่ารู้
ใช้เปน็ สือ่ สำหรบั ครู

2. ให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน เพื่อประเมินความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับเรื่องที่จะศึกษา
ของนักเรยี นแต่ละคน

3. จัดการเรียนการสอนโดยใช้เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ชีวิตปลอดภัย เข้าใจภัยใกล้ตัว
กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่มที่ 2 อาหาร
และผลติ ภัณฑน์ ่ารู้ ควบคู่กบั แผนการจัดการเรียนรู้

4. หลังจากสอนเนื้อหาแล้ว ให้นักเรียนตอบคำถามเพื่อประเมินความรู้และทำกิจกรรมโดยครู
เป็นผดู้ ูแลใหค้ ำแนะนำ

5. ให้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียนเมื่อเรียนจบเนื้อหา เพื่อวัดความรู้ความเข้าใจหลังจบ
การเรยี นรู้

/

2

คำแนะนำสำหรบั นักเรียน

เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ชีวิตปลอดภัย เข้าใจภัยใกล้ตัว กลุ่มสาระการเรียนรู้
สุขศึกษาและพลศึกษา ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่มที่ 2 อาหารและผลิตภัณฑ์น่ารู้ จัดทำขึ้นเพื่อให้
นักเรียนศึกษาด้วยตนเองด้วยความสนใจ นักเรียนสามารถศึกษาได้ทั้งในเวลาเรียนและนอกเวลาเรียน
โดยมขี น้ั ตอนการศกึ ษา ดังนี้

1. ศึกษาจุดประสงค์การเรยี นรู้ เพือ่ ให้นักเรยี นทราบแนวทางการจัดการเรยี นร้ใู น
บทเรยี น

2. นกั เรียนทำแบบทดสอบก่อนเรยี น จำนวน 10 ขอ้ เพื่อให้นกั เรียนรู้วา่ ตนเองมคี วามรู้
พื้นฐานเกย่ี วกบั เรื่องทจี่ ะศึกษามากน้อยเพียงใด

3. ศกึ ษาเอกสารประกอบการเรยี นและทำกจิ กรรมทีก่ ำหนดไวเ้ พื่อให้มีความรู้
ความเขา้ ใจในเนื้อหามากย่ิงขึ้น

4. นักเรียนต้องมีความซ่ือสัตยต์ ่อตนเองโดยไม่เปดิ ดเู ฉลยก่อน
5. เม่ือศึกษาเน้ือหาจบแล้วให้นกั เรยี นทำแบบทดสอบหลังเรียน จำนวน 10 ขอ้

เพอื่ ประเมนิ ความรคู้ วามเข้าใจของตนเองหลงั การเรยี น

3

ผังมโนทัศน์

อาหารและ
ผลิตภัณฑ์น่ารู้

หลักในการเลอื กซอ้ื อาหารและ อิทธพิ ลของสือ่ โฆษณาทม่ี ผี ล
ผลิตภัณฑ์สขุ ภาพ ตอ่ การเลอื กซอ้ื อาหาร
และผลติ ภัณฑ์สขุ ภาพ
- การเลือกซ้ืออาหาร - การวิเคราะหส์ ่อื โฆษณาที่
- การเลอื กซื้อผลติ ภัณฑ์ เกนิ ความจรงิ
สุขภาพ - การตรวจสอบขอ้ เท็จจริง
ของสอื่ โฆษณา

4

สาระการเรยี นรู้

สาระท่ี 4 การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ สมรรถภาพ และการป้องกันโรค

มาตรฐาน พ 4.1 เห็นคุณคา่ และมที ักษะในการสรา้ งเสริมสุขภาพ การดำรงสุขภาพ
การป้องกนั โรค และการสร้างเสรมิ สมรรถภาพเพือ่ สขุ ภาพ

ตัวช้วี ัด

พ 4.1 ป.5/3 วิเคราะหส์ ่ือโฆษณาในการตดั สินใจเลอื กซื้ออาหารและผลติ ภัณฑส์ ุขภาพ
อยา่ งมเี หตุผล

สาระการเรยี นรู้

อาหารและผลติ ภณั ฑน์ ่ารู้
• หลักในการเลอื กซ้ืออาหารและผลิตภัณฑส์ ุขภาพ
• อทิ ธพิ ลของส่ือโฆษณาท่ีมีผลต่อการเลือกซื้ออาหาร
และผลติ ภัณฑ์สุขภาพ

จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

1. อธบิ ายวธิ ีการเลอื กซือ้ อาหารและผลิตภณั ฑส์ ุขภาพ (K)
2. วเิ คราะหส์ ่ือโฆษณาโดยใชห้ ลักการและเหตุผลในการตัดสนิ ใจเลอื กซ้ือ (K)
3. แสดงวธิ ีการเลอื กซื้ออาหารและผลติ ภัณฑส์ ุขภาพ (P)
4. เหน็ คณุ ค่าและบอกประโยชน์ทไ่ี ดร้ บั จากการเลือกซ้ืออาหารและผลิตภัณฑ์

สขุ ภาพทถี่ ูกต้อง (A)
5. นกั เรียนมวี ินัย ใฝ่เรียนรู้ มงุ่ ม่ันในการทำงาน รักความเป็นไทย (A)

5

แบบทดสอบก่อนเรียน

เร่ือง ชีวติ ปลอดภยั เขา้ ใจภยั ใกลต้ ัว เล่มที่ 2 อาหารและผลิตภณั ฑ์นา่ รู้
กลมุ่ สาระการเรียนรู้สุขศกึ ษาและพลศึกษา ระดบั ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 5

จำนวน 10 ข้อ (10 คะแนน) เวลา 10 นาที

คำสั่ง ให้ทำเคร่ืองหมายกากบาท (x) คำตอบท่ีถูกต้องที่สุดเพยี งข้อเดียวในกระดาษคำตอบ
1. การเลือกซ้ืออาหารตอ้ งคำนงึ ถึงส่ิงใด
ก. ราคาถูก
ข. ความชอบ
ค. คณุ ค่าทางอาหาร
ง. ความตอ้ งการสนิ ค้า
2. การเลือกซ้ืออาหารกระปอ๋ ง ต้องดสู งิ่ ใดเปน็ สำคญั
ก. ราคา
ข. วนั หมดอายุ
ค. สถานท่ตี ัง้ ผู้ผลิต
ง. จำนวนหนว่ ยบรโิ ภค
3. ผลติ ภัณฑ์ท่มี ีลักษณะใดปลอดภัยในการบริโภคทส่ี ดุ
ก. ใสส่ ารกันบดู
ข. บรรจอุ ยู่ในหีบหอ่
ค. ผลิตในประเทศไทย
ง. มีเครอื่ งหมายรับรองคณุ ภาพ

6

4. ขอ้ ใดเปน็ หลักการเลอื กซ้ือผลิตภัณฑส์ ขุ ภาพ
ก. ราคาถกู
ข. ความจำเป็น
ค. สามารถหาซอ้ื งา่ ย
ง. มีชือ่ เสียงยาวนาน

5. ผลิตภัณฑ์ในข้อใดท่ีควรดวู ่าเครอื่ งหมาย อย. ก่อนเลอื กซ้อื
ก. ผ้าขนหนู
ข. แชมพสู ระผม
ค. แป้งฝ่นุ โรยตัว
ง. ยาสีฟนั ผสมฟลอู อไรด์

6. โฆษณาในข้อใดทน่ี า่ เชือ่ ถอื
ก. ครีมเลดี้คลีน หน้าใสไรส้ วิ
ข. น้ำดืม่ พรมี ด่ืมแล้วสดชน่ื ตลอดวัน
ค. ไขไ่ กต่ ราพีซี กนิ แลว้ สขุ ภาพแขง็ แรง
ง. ยาสีฟันคอลเกรท ฟนั ขาวใน 1 นาที

7. “ซ้ือ 1 แถม 1 ด่วน! สินค้ามีจำนวนจำกัด” จากคำโฆษณา ควรซ้ือสินค้านี้หรอื ไม่
เพราะเหตุใด
ก. ควร เพราะไดส้ ินคา้ ถึงสองชิ้น
ข. ควร เพราะสนิ คา้ มจี ำนวนจำกดั
ค. ไม่ควร เพราะต้องเสยี เวลาเข้าคิวซื้อ
ง. ไมค่ วร เพราะอาจเปน็ สินค้าทใ่ี กลห้ มดอายุแลว้

8. ส่งิ แรกทีม่ ผี ลต่อการตดั สินใจเลอื กซ้ือสนิ คา้ คือขอ้ ใด
ก. โฆษณาสนิ คา้
ข. คณุ ภาพของสนิ ค้า
ค. ภาพโฆษณาสินค้า
ง. บรกิ ารหลังการขาย

7

9. ข้อใดคือจดุ ประสงคห์ ลักในการนำบุคคลมชี อื่ เสียงมาเป็นผ้โู ฆษณาสินคา้
ก. เพื่อเพม่ิ ราคาสนิ คา้
ข. เพอ่ื ให้ขายสนิ ค้าได้มากขนึ้
ค. เพื่อใหห้ าซอ้ื สินค้าไดง้ ่ายขึ้น
ง. เพือ่ ใหส้ นิ ค้าเปน็ ท่ีรจู้ กั มากย่งิ ขึน้

10. คำโฆษณาแบบใดดเู กนิ ความเป็นจรงิ
ก. “เหน็ ผลใน 1 สัปดาห์”
ข. “มียอดขายอันดบั หนึง่ ”
ค. “หากไมพ่ อใจยินดีคืนเงิน”
ง. “เป็นทย่ี อมรบั จากผู้ใชก้ วา่ หมืน่ คน”

8

กระดาษคำตอบก่อนเรียน
เรื่อง ชีวติ ปลอดภัย เข้าใจภยั ใกล้ตวั เล่มที่ 2 อาหารและผลิตภณั ฑ์นา่ รู้
กล่มุ สาระการเรยี นรสู้ ขุ ศึกษาและพลศึกษา ระดับชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 5

ช่อื -นามสกุล.....................................................................ชน้ั .............เลขท.่ี ..........

ข้อ ก ข ค ง
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

แบบทดสอบ สรุปผลการทดสอบ คะแนน
ก่อนเรยี น
คะแนนเตม็
10

9

ใบความรู้เร่อื ง
อาหารและผลติ ภณั ฑ์สุขภาพ

อาหารและผลติ ภัณฑ์สุขภาพ
อาหาร เปน็ สิ่งที่เราบรโิ ภคเข้าไป และทำใหร้ ่างกายได้รบั สารอาหารที่เปน็ ประโยชน์ตอ่ ร่างกาย
ผลิตภัณฑ์สุขภาพ เป็นผลิตภัณฑ์ที่ผลิตขึ้นเพื่อตอบสนองความต้องการของคนเรา เพื่อให้มี

สขุ ภาพดี เช่น ยา เคร่ืองสำอาง วติ ามนิ เครือ่ งปรุงอาหาร อาหารเสริม อาหารสำเร็จรูป เปน็ ต้น
หลักในการเลอื กซื้ออาหารและผลิตภณั ฑ์สุขภาพ
อาหารและผลิตภณั ฑ์สุขภาพ เป็นสิ่งจำเปน็ ต่อชีวติ คนเรา เพราะทำให้ร่างกายเจริญเติบโต ส่วน

ผลิตภัณฑ์สุขภาพจะช่วยส่งเสริมสุขภาพที่ดี ดังนั้น เราควรรู้หลักในการเลือกซื้ออาหารและผลิตภัณฑ์
สขุ ภาพ ซึ่งปฏิบัติได้ ดงั นี้

1. การเลอื กซอื้ อาหารสด ควรเลือกอาหารท่สี ดใหม่ ซง่ึ มหี ลกั การเลอื กซอื้ ดงั น้ี
เน้อื หมู การเลอื กซอ้ื เนื้อหมูใหไ้ ดค้ ณุ ภาพน้นั ควรเลือกทเี่ ปน็ ของสดใหม่ ตัวเน้ือต้องเป็น

สีชมพูออ่ นๆ เนื้อไม่แนน่ หรือแข็งเกินไป สามารถดูไดด้ ว้ ยสีของเน้ือหมู ถ้าเจอเนอ้ื ที่มีสีแดงสดจัดๆ แสดง
ว่าเนื้อหมูทม่ี ีสแี ดงสดนนั้ อาจจะใส่สารเร่งเน้ือแดง แตถ่ า้ สีเนือ้ มสี ีเขยี วคลำ้ หรอื เนอ้ื ดชู ำ้ ๆ นนั้ หมายความ
วา่ เนื้อนัน้ เสยี แล้ว และตอ้ งไม่มีเมด็ สีขาวใสคลา้ ยเมด็ สาคูปะปนอยู่ในเน้ือหมู เพราะเปน็ ตวั ออ่ นของพยาธิ
ตวั ตืด

ภาพเนอ้ื หมู : นางสาวสพุ รรณี ยม้ิ นวล

10

เนื้อวัว การเลือกเนื้อวัวที่ดีนั้นต้องมีสีที่เข้ม ดูสด ไม่ออกไปทางเขียวหรือเหลืองคล้ำ เนื้อต้อง
แน่น ลายเส้นไม่หยาบ เมื่อใช้นิว้ กดดูถ้าเป็นเนื้อทีส่ ดใหม่ รอยกดจะไม่มีรอยบุ๋มลกึ ไม่มีกลิ่นเหม็นเปร้ยี ว
ลักษณะของไขมัน คือ สีออกไปทางสีครีมอ่อนๆ ไม่เหลือง และต้องไม่มีเม็ดสีขาวใสคล้ายเม็ดสาคูปะปน
อยูใ่ นเนอื้ หมู เพราะเป็นตวั อ่อนของพยาธิตัวตืด

เนื้อไก่ เนื้อไก่ควรมีลักษณะเนื้อแน่น ผิวตึงไม่เหี่ยวย่น สีเนื้อสดไม่ซีด ต้องไม่มีกลิ่นเหม็นไม่มี
เมือกทผ่ี ิวเน้อื เมอื่ ใช้นว้ิ แตะตอ้ งไม่เปน็ รอยบ๋มุ ตามแรงกด ควรเลือกซอ้ื เนื้อไกจ่ ากแหลง่ ท่เี ชอื่ ถอื ได้

เนื้อปลา การเลือกซื้อปลาสดเนื้อปลาต้องแน่นไม่เละ กดดูเนื้อปลาต้องเด้งคืนกลับมาอย่าง
รวดเร็ว ตาปลาตอ้ งกลมใสไมข่ ุ่น เหงอื กปลาต้องมสี แี ดงสดไม่เขียวคล้ำ เกล็ดปลาตอ้ งเปน็ เงาเรียบและไม่
หลดุ ออกจากตวั กลิ่นของปลาต้องมีกล่ินคาวธรรมชาติ ไม่มีกล่ินเหม็นเนา่ บริเวณใตท้ อ้ งปลาตอ้ งไมแ่ ตก

ภาพเน้อื วัว เนื้อไก่ เน้ือปลา : นางสาวสุพรรณี ยม้ิ นวล

11

ปลาหมึก การเลือกซื้อ คือ ตาของปลาหมึกต้องใสไม่ขุ่น หัวและลำตัวของหมึกต้องติดกันแน่น
เนื้อปลาหมึกต้องแน่นไม่เละ เมื่อทดลองกดดูต้องคืนตัวได้ทันที เยื่อหุ้มตัวหมึกต้องไม่หลุดรุ่ย ไม่ควรซ้ือ
ปลาหมึกที่ลอกเย่ือนี้ออกแล้ว หนวดปลาหมึกควรมีสภาพสมบูรณ์ แข็งและไม่เปื่อยยุ่ย ต้องมีกลิ่นคาว
ตามธรรมชาติ ไม่เหมน็ เน่า และไม่มกี ลน่ิ สารเคมี ถงุ น้ำหมึกตอ้ งอยสู่ ภาพสมบูรณ์ ไม่แตกหรอื ฉีกขาด

กงุ้ ควรเลือกกุ้งท่ีมีเปลือกแข็ง ใส เปลือกและหัวไม่หลุดง่าย หวั ตดิ แนน่ กับลำตัว กุ้งที่สดที่หัวจะ
ไมเ่ ป็นสดี ำ ตาใส เปลือกกงุ้ ใส มองเห็นสีของมันกุ้งไดช้ ดั เจน เนือ้ แนน่ เมื่อใชน้ ้ิวกดจะไม่นุ่มเละ ครีบและ
หางจะต้องเปน็ มนั ไมแ่ ห้ง

ภาพปลาหมกึ สด ภาพก้งุ สด : นางสาวสพุ รรณี ยมิ้ นวล

12

ไข่ ควรเลือกไข่ที่มเี ปลือกสะอาด ไม่แตกร้าว ควรเลอื กไขท่ ม่ี ีนำ้ หนกั ไมเ่ บาจนเกนิ ไป เพราะถ้าไข่
มีน้ำหนักแสดงว่าเป็นไข่ใหม่ ลองจับไข่เขย่าเบาๆ ถ้ามีการสั่นคลอนหรือเคลื่อนไหวแสดงว่าเป็นไข่เก่า
ถ้าเปน็ ไข่ใหมเ่ นือ้ ภายในจะยงั แนน่ และตดิ อยู่ทเ่ี ปลอื กเวลาเขย่าจะไมส่ ่ันคลอน

ผักและผลไม้ เลอื กซื้อผกั และผลไมส้ ด ไม่มรี อยช้ำ หรอื รอยแมลงกัดกินจนเสียหาย ควรเลอื กซ้ือ
ผักและผลไม้ทีห่ าง่ายและมีตามฤดกู าล
1. การเลือกซื้ออาหารประเภทผัก ผักที่ใช้เป็นอาหาร ได้มาจากส่วนต่างๆ ของพืช ได้แก่ ใบ ราก ผล
เมลด็ ดอก โดยมีวธิ เี ลอื กซอ้ื ผกั ดงั น้ี

1.1 เลอื กซอ้ื ตามฤดูกาล จะได้ผักท่ีมคี ุณภาพดีราคาถูก
1.2 เลอื กซ้อื จากสี ขนาด รูปร่าง ความออ่ นแก่ สด ไมช่ ำ้

2. การเลอื กซ้ือผลไม้ มวี ิธีการเลอื กซอื้ ผลไม้ ดังน้ี
2.1 ต้องดผู ิวสดใหม่
2.2 ขั้วหรือกา้ นยังเขยี วและแขง็
2.3 เปลอื กไม่ช้ำ ดำ
2.4 ขนาดของผลสม่ำเสมอ

ภาพไขไ่ ก่ ผัก ผลไม้ : นางสาวสุพรรณี ยิม้ นวล

13

2. การเลอื กซื้ออาหารแห้ง หลักการเลอื กซอื้ อาหารแห้ง มดี ังน้ี
อาหารแห้งเป็นอาหารที่ได้ผ่านกระบวนการอบหรือตากแห้ง เพื่อให้ส่วนที่เป็นน้ำถูก

กำจัดออกไป ซง่ึ ถ้าเก็บรักษาไม่ดีอาหารแห้งจะเส่ือมคุณภาพเราจึงมวี ิธีการเลือกซื้อ ดังนี้ อาหารแห้งต้อง
แห้งสนิท ไม่มีเชื้อราขึ้น ถ้าเป็นเมล็ดพืชจะต้องมีเมล็ดที่สมบูรณ์ไม่แน่น ไม่ลีบ ไม่ฝ่อ ที่สำคัญต้อง
แหง้ สนทิ ไมม่ ีการงอกของเมลด็ บรรจุอยู่ในบรรจุภณั ฑ์ท่สี ะอาดและปดิ สนิท

ผลติ ภัณฑ์อาหารแห้ง
การถนอมอาหารนั้น เป็นการช่วยยืดอายุการเก็บรกั ษาอาหารไว้บริโภคได้เป็นเวลานาน
โดยที่อาหารนั้นไม่สูญเสียคุณภาพ และทำให้มีอาหารบริโภคนอกฤดูกาล หนึ่งในวิธีการถนอมอาหาร คือ
การทำแห้ง (Dehydration) เพื่อให้ได้ ‘อาหารแห้ง’ ซึ่งเป็น อาหารที่ผ่านกระบวนการอบแห้งหรือการ
ตากแหง้

ภาพอาหารแห้ง : นางสาวสพุ รรณี ยม้ิ นวล

14

วิธเี ลือกซ้ืออาหารแหง้
เลือกซื้ออาหารแห้งที่เก็บในภาชนะที่สะอาด มีฝาปิดภาชนะมิดชิด ซองบรรจุไม่มีรูร่ัว

และอ่านฉลากให้ครบถ้วน ถึงชนิด ส่วนประกอบ วันเดือนปีที่ผลิต หรือวันเดือนปีที่หมดคุณภาพ
เลอื กซ้ืออาหารแหง้ ที่สะอาดไม่อับช้นื ไม่มกี ลิ่นเหมน็ หืน

3. การเลือกซ้ืออาหารกระปอ๋ ง หลกั การเลือกซื้ออาหารกระป๋อง มดี ังนี้
อาหารกระป๋องไม่มีรอยบุบหรือโป่งนูน และไม่มีสนิม ที่ฉลากต้องมีชื่อทางการค้า ระบุ
เลขทะเบยี นอาหารและยา สถานทผ่ี ลิต วนั เดือนปที ่ีผลิต วันหมดอายุ นำ้ หนัก บอกวตั ถุเจือปนในอาหาร
เช่น วัตถุกนั เสยี เปน็ ตน้
การเลือกซื้อเลือกบริโภคอาหารกระปอ๋ งให้ปลอดภยั
ดูลักษณะกระป๋อง ไมบ่ บุ บ้ี หรือโปง่ พอง ตะเขบ็ หรอื รอยต่อต้องเรียบร้อยและแน่นหนา
กระป๋องต้องไม่เป็นสนิม เมื่อเปิดกระป๋องแล้วได้กลิ่นบูดเน่าหรือกลิ่นผิดปกติห้ามบริโภคอาหารใน
กระปอ๋ งนน้ั เดด็ ขาด เม่อื เทอาหารออกจากกระป๋องแลว้ ถ้าภายในกระป๋องมีสนิมรอยถลอก หรือรอยด่าง
ของโลหะ ไม่ควรบริโภคอาหารในกระป๋องนั้นเชน่ เดียวกนั ควรดูฉลากและสังเกตวันเดือนปีที่ผลิตอาหาร
กระปอ๋ งนน้ั ไม่ควรซอ้ื หรือบริโภคอาหารกระปอ๋ งทเี่ ก็บไว้นาน เพราะทำให้คุณค่าทางอาหารลดลง

ภาพภาชนะเกบ็ อาหาร : นางสาวสพุ รรณี ยมิ้ นวล

15

การเกบ็ รักษาอาหารกระป๋องทีถ่ กู ต้อง
เปดิ แล้วและเหลอื ควรถ่ายใสภ่ าชนะอ่ืนๆ เช่น ภาชนะแก้วมีฝาปดิ แลว้ เกบ็ ไว้ในตเู้ ยน็

ไม่ควรเก็บอาหารกระป๋องไว้นาน ควรเลือกบริโภคอาหารกระป๋องที่ยังอยู่ในสภาพดี สังเกต วัน เดือน
ปี ที่หมดอายุ ควรเก็บอาหารกระป๋องไว้ในท่ีแห้งและเย็น แต่ไม่อับชืน้ และไม่ถกู แสงแดด ป้องกันการเสยี
และเป็นสนมิ เรว็ กว่าปกติ

ทั้งนี้ มีข้อมูลจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ได้แนะนำหลัก “3 ฉ.”
เพอื่ ความปลอดภัยในการบริโภคอาหารกระปอ๋ ง ดงั นี้

ฉ…ฉลาก ต้องอ่านฉลากก่อนซื้อทุกครั้ง โดยฉลากต้องแสดงประเภทอาหารเลขสารบบ
อาหารอยู่ในกรอบเครื่องหมาย อย. ชื่อและที่ตั้งสถานที่ผลิต ปริมาตรหรือน้ำหนักสุทธิ และที่สำคัญควร
สังเกตวนั เดอื นปที ผ่ี ลิตหรอื หมดอายุ

ฉ…ฉลาด ในการซื้อ เช่น สังเกตที่ฉลากโภชนาการ หรือสูตรส่วนประกอบ ซึ่งไม่ควรมี
น้ำตาล ไขมนั หรอื เกลอื สูงเกินไป

ฉ…เฉลียว โดยต้องตรวจสอบสภาพของผลิตภัณฑ์ รวมทั้งความสะอาดทุกครั้ง
โดยภาชนะจะต้องไม่ยุบ ไมเ่ ป็นสนิม และไม่มรี อยรั่ว

ภาพอาหารกระปอ๋ ง : นางสาวสพุ รรณี ย้ิมนวล

16

4. การเลอื กซ้ือเครอ่ื งสำอาง หลกั การเลือกซื้อเคร่อื งสำอาง มีดังน้ี
เครอื่ งสำอาง หมายถงึ ผลิตภัณฑ์ท่นี ำมาใชน้ วด ทา ถู โรย พน่ หยอด ใส่ อบหรอื ใชด้ ้วย
วิธอี ืน่ ๆ เปน็ ผลิตภัณฑท์ ี่ใช้กบั ร่างกายเพ่ือความสะอาด ความสวยงาม เครื่องประทินผิว และแต่งกล่นิ หอม
เช่น สบู่ ยาสีฟัน แชมพูสระผม ครมี นวดผม นำ้ ยาบว้ นปาก เป็นตน้
ประเภทของเคร่ืองสำอาง ในปัจจุบนั มอี ยู่มากมายหลายชนิด ซงึ่ แต่ละชนิดมีหลักใน
การเลอื กซอ้ื แตกตา่ งกัน โดยแบง่ ออกเปน็ 3 ประเภท ดังนี้
1. เครื่องสำอางควบคุมพิเศษ เป็นเครื่องสำอางที่มีส่วนผสมของสารควบคุมพิเศษซ่ึง
อาจทำให้เกิดอันตรายต่อผู้ใช้ จึงต้องกำกับดูแลอย่างเข้มงวด โดยต้องขึ้นทะเบียนตำรับเครื่องสำอาง
ควบคุมพิเศษก่อนวางจำหน่าย ที่ฉลากต้องแสดงข้อความ เครื่องสำอางควบคุมพิเศษ และเลขทะเบียน
ตำรับในกรอบเครื่องหมาย อย. เครื่องสำอางควบคุมพิเศษ เช่น ยาสีฟัน น้ำยาบ้วนปาก ไหมขัดฟันที่มี
ส่วนผสมของสารฟลูออไรด์ ผลิตภัณฑด์ ัดผม ฟอกสีผม ยดื ผม ยอ้ มผม ผลิตภัณฑก์ ำจดั ขน
ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ ต้องมีคำว่า “เครื่องสำอางควบคุมพิเศษ” ดังนั้น
เวลาเลือกซื้อยาสฟี ันประเภทนจี้ งึ ควรสังเกตว่ามีข้อความนี้หรอื ไม่ ถา้ ไมม่ ีขอ้ ความนกี้ ไ็ ม่ควรเลือกใช้

ภาพเครื่องสำอางควบคุมพิเศษ : นางสาวสุพรรณี ยิม้ นวล

17

ตวั อยา่ ง เคร่ืองสำอางควบคุมพเิ ศษ
ยาสีฟัน

ภาพฉลากยาสีฟัน
ทม่ี า: https://www.thairath.co.th/lifestyle/woman/269505.

18

2. เคร่อื งสำอางควบคมุ เปน็ เคร่ืองสำอางที่มีสว่ นผสมของสารควบคุม เช่น

เครื่องสำอางผสมสารป้องกันแสงแดด ผลิตภัณฑ์ขจัดรังแค ผ้าเย็นหรือกระดาษเย็น

ผา้ อนามยั แป้งฝ่นุ โรยตวั แป้งนำ้

ตวั อย่าง เครอ่ื งสำอางควบคมุ

แชมพูขจัดรังแค แป้งฝุ่น แป้งน้ำ

ภาพแชมพู แปง้ ฝุ่น แปง้ นำ้
ที่มา: https://shoponline.tescolotus.com/groceries/th-

TH/products/6001621637.

ผา้ เยน็ ผา้ อนามัย

ภาพผา้ เย็น ผ้าอนามยั
ทม่ี า: https://shoponline.tescolotus.com/groceries/th-

TH/products/6001621637.

19

3. เครื่องสำอางทั่วไป เป็นเครื่องสำอางที่ไม่มีส่วนผสมของสารควบคุมพิเศษหรือสารควบคุม
ผู้ผลิตสามารถผลิตโดยไม่ต้องขออนุญาต เครื่องสำอางกลุ่มนี้ เช่น น้ำยาสระผมที่ไม่มีสารขจัดรังแค
ครีมนวดผม ครีมบำรุงผิว ลิปสติก สเปรย์ หรือเจลแต่งผม ดินสอเขียนคิ้ว แป้งทาหน้า เครื่องสำอาง
แตง่ ตา ทาแกม้ สบู่ โฟมล้างหนา้ สารระงับกลิ่นกาย สที าเลบ็

ภาพลปิ สติก เคร่ืองสำอางแต่งตา ทาแก้ม สีทาเลบ็
ทม่ี า: http://gorgeousprequeenze.blogspot.com/p/2.html.

ภาพโฟมลา้ งหนา้
ที่มา: http://thelinethai.blogspot.com/2015/08/10_24.html.

ภาพสารระงบั กล่นิ กาย
ที่มา: https://promotions.co.th.

20

การเลอื กซอ้ื เครอื่ งสำอาง
1. ซือ้ จากรา้ นท่ีมแี หล่งผลิตท่ีแนน่ อน
2. ภาชนะทีบ่ รรจตุ ้องอยใู่ นสภาพดไี ม่ชำรดุ
3. ตรวจดฉู ลากเครื่องสำอางซึ่งต้องแสดงข้อมูล ดังนี้

• ช่ือ หรือช่ือทางการค้าของเคร่ืองสำอาง
• ประเภทหรอื ชนดิ ของเครื่องสำอาง
• สว่ นประกอบสำคญั
• ชอื่ และทต่ี ้ังของผ้ผู ลิตหรือผ้นู ำเข้า
• วัน เดือน ปีท่ีผลิต วันหมดอายุ
• วิธีใช้
• ปรมิ าณสุทธิ
• คำเตอื นในการใช้

หยิบมาฝาก
อาหารและผลิตภัณฑ์สุขภาพเป็นสิ่งจำเป็นต่อการดำรงชีวิตของเรา หากเลือกซื้ออาหารและ
ผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีคุณภาพ ก็อาจจะส่งผลต่อสุขภาพและภาวะโภชนาการของเราได้ ดังนั้น จึงจำเป็นต้อง
มีความรู้ ความเข้าใจในการเลือกซือ้ เลอื กใช้ เพ่ือให้บริโภคได้อย่างปลอดภัยและไดป้ ระโยชน์คุม้ ค่า

• 1667 สายดว่ นสุขภาพ
• 1166 สายดว่ น สคบ. สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผบู้ ริโภค
• 1556 สายดว่ น อย. ตรวจสอบหรือแจง้ เก่ียวกบั รา้ นค้าทขี่ ายของไมม่ ี อย.

หรอื ไม่ได้มาตรฐาน

21

5. การเลอื กซอ้ื ยาสามญั ประจำบา้ นและเวชภัณฑ์
ยาสามัญประจำบ้าน คือ ยาที่กระทรวงสาธารณสุขได้พิจารณาเอาไว้ว่าเป็นยาที่
เหมาะสม ที่สามารถให้ประชาชนหาซื้อมาใช้ได้เองตามร้านขายยาทั่วไปโดยไม่ต้องมีใบสั่งแพทย์ เพื่อใช้
รกั ษาอาการเจบ็ ปว่ ยเล็กๆ นอ้ ยๆ ทอี่ าจจะเกิดขึน้ ได้ท่ัวไปในชีวติ ประจำวัน เชน่
• ยาธาตุนำ้ แดง ลดอาการท้องอืด
• ผงนำ้ ตาลเกลอื แร่ แกท้ อ้ งเสยี
• ผงถา่ นรักษาอาการท้องเสยี
• ยาพาราเซตามอล ลดไข้ บรรเทาปวด
• ยาคลอร์เฟนริ ามีน แก้แพ้ ลดนำ้ มกู
• ยาแกไ้ อนำ้ ดำ
• ยาดมแก้วิงเวยี น
• ยาหม่อง
• ยาโพวโิ ดน-ไอโอดีน ใส่แผลสด
• นำ้ เกลือล้างแผล
• คาลาไมนโ์ ลชัน่ ยาทาแกผ้ ดผืน่ คนั

ภาพยาสามัญประจำบา้ น ชดุ ทำแผล : นางสาวสุพรรณี ยม้ิ นวล

22

ใบความร้เู รือ่ ง
สือ่ โฆษณาในการตัดสินใจเลือกซอ้ื อาหารและผลิตภณั ฑส์ ุขภาพ

การโฆษณาทางส่ือต่างๆ มีอิทธพิ ลตอ่ การตัดสินใจเลือกซื้ออาหารและผลติ ภัณฑ์สุขภาพ
ของผู้บริโภคอย่างมาก เนื่องจากการโฆษณาจะนำเสนอด้านดีของสินค้าและบริการ เพื่อสร้างแรงจูงใจ
และกระตุ้นให้ผู้บริโภคเกิดความต้องการซื้อ โดยมีวิธีการโฆษณาหลากหลายรูปแบบ เพื่อกระตุ้นให้
ผู้บริโภคสนใจและซื้อผลิตภัณฑ์นั้นๆ ซึ่งบางครั้งการได้รับข้อมูลที่ไม่ครบถ้วน ก็อาจทำให้ผู้บริโภค
เขา้ ใจผิด ถกู เอาเปรียบหรืออาจเกดิ อันตรายจากการใช้ผลติ ภณั ฑ์ได้

โฆษณา หมายถงึ การกระทำไมว่ ่าวิธีการใดๆ เพ่ือใหผ้ ้บู รโิ ภคเห็นหรือรับทราบข้อความ
ที่เป็นประโยชนใ์ นการค้า

สื่อโฆษณา คือ เครื่องมือที่มีหน้าที่นำพาข่าวสารที่ผู้โฆษณาต้องการให้ผู้บริโภคได้รับรู้
และเกิดความต้องการในสินค้า สื่อโฆษณาที่นิยมใช้โดยทั่วไป เช่น หนังสือพิมพ์ นิตยสาร วิทยุ โทรทัศน์
และโซเชียลมีเดยี เนือ่ งจากเปน็ สือ่ ท่เี ขา้ ถึงกลุ่มผ้บู ริโภคไดเ้ ป็นจำนวนมาก

1. ปัญหาที่เกิดจากการโฆษณา
การโฆษณาผลติ ภณั ฑท์ ่ีอาจทำให้เกดิ ปญั หา มดี งั น้ี
• นำเสนอความจริงเปน็ บางสว่ น
• อา้ งสรรพคณุ เกนิ กวา่ ชนดิ ของอาหารและผลิตภัณฑ์
• ใช้เทคโนโลยีในการทำสือ่ โฆษณาแสดงสรรพคณุ เกนิ ความจริง
• อ้างแหล่งหรอื สถานท่ที ม่ี ีชอื่ เสียงในการรับรอง เช่น ดารา นักร้อง ที่มีชอ่ื เสยี ง

ภาพโฆษณาเกนิ ความจริง
ที่มา: https://mgronline.com/qol/detail/9610000066768

23

2. หลักการพิจารณาโฆษณากอ่ นการเลอื กซอ้ื
การเลือกซือ้ อาหารและผลติ ภณั ฑ์สุขภาพ ควรพจิ ารณา ดังน้ี
• พิจารณาข้อความในโฆษณาว่าเกินหลกั ความจรงิ หรอื ไม่
• ไมค่ วรเชื่อ หรือซ้ือสนิ คา้ เพราะมีบุคคลทีม่ ีชอ่ื เสียงใช้
• เปรยี บเทียบคุณสมบตั ิของสนิ คา้ หรือผลิตภัณฑช์ นิดเดียวกนั
• ศกึ ษาข้อมูลของสินคา้ ก่อนวา่ มีข้อดีและข้อเสียอยา่ งไร

3. การวเิ คราะหส์ ่อื โฆษณาทีเ่ กนิ ความจริง
การโฆษณาทีเ่ กนิ ความเปน็ จริง มีหลายลกั ษณะ เช่น
• โฆษณาทอ่ี วดอ้างสรรพคุณที่เกนิ ความเป็นจรงิ
• โฆษณาวธิ ีการใชห้ รอื วธิ กี ารบริโภคเกนิ ความเป็นจรงิ

เทร่า ยาสระผมทช่ี ว่ ยใหผ้ ม
นุ่มสลวย เงางามดจุ ไหม
ทนั ทตี ัง้ แต่ครง้ั แรกที่ใช้

เทรา่ ยาสระผม

คอลเกรท ยาสฟี นั ทม่ี ี
สารขดั ฟนั ขาว

ใชแ้ ล้วฟันขาวเหมอื นสำลี

ภาพประกอบโฆษณา : นางสาวสพุ รรณี ยม้ิ นวล

24

4. การตรวจสอบข้อเท็จจรงิ ของส่ือโฆษณา
การตรวจสอบข้อเทจ็ จรงิ ของสือ่ โฆษณา สามารถปฏบิ ัตไิ ด้ ดังนี้

• ผ้บู รโิ ภคตอ้ งศกึ ษารายละเอียดเงื่อนไขอนื่ ๆ ของอาหาร และผลิตภัณฑ์สขุ ภาพ
ท่ีอาจไม่ไดร้ ะบุไวใ้ นโฆษณา เนอ่ื งจากการโฆษณาอาหารและผลติ ภณั ฑส์ ุขภาพ
สว่ นใหญจ่ ะเสนอแต่ขอ้ ดี และเงอื่ นไขทเี่ ป็นประโยชน์ตอ่ ผู้บรโิ ภค สว่ นข้อเสยี
มักจะไม่กลา่ วถงึ

• ยดึ ถือหลักความเป็นจริง พจิ ารณาขอ้ ความจากการโฆษณาว่ามีความเปน็ ไปได้
หรือไม่ในชวี ติ จรงิ

• ตรวจดฉู ลากอาหารและผลติ ภณั ฑส์ ุขภาพโดยละเอียด

25

กิจกรรมท่ี 2.1 การเลือกซือ้ อาหารสด

คำชแี้ จง ให้นกั เรียนอธิบายวิธีการเลือกซื้ออาหารจากภาพทก่ี ำหนดให้

1. เนื้อหมู มีวธิ กี ารเลอื กซ้อื ดังน้ี
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
2. ปลา มวี ิธีการเลอื กซอ้ื ดังนี้
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
3. เนื้อไก่ มีวธิ ีการเลือกซือ้ ดังน้ี
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
4. ไข่ มีวิธีการเลือกซอ้ื ดังน้ี
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
5. ผัก มีวธิ ีการเลือกซื้อ ดงั นี้
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................

26

กจิ กรรมที่ 2.2 การเลือกซือ้ อาหารและผลติ ภัณฑ์สุขภาพ

คำช้แี จง ใหน้ ักเรียนเสนอวธิ ีการเลอื กซือ้ อาหารและผลติ ภณั ฑ์สขุ ภาพ อย่างละ 2 ชนดิ และบนั ทึก
ข้อมูลลงในแผนภาพ

วธิ กี ารเลอื ก คือ.......................................................................................................
............................................................................................................................. ..

ชือ่ อาหาร วิธกี ารเลือกซื้ออาหาร ช่ืออาหาร
…………………………………. ………………………………….

วธิ กี ารเลอื ก คือ.......................................................................................................
............................................................................................................................. ..

วธิ ีการเลือก คือ.......................................................................................................
............................................................................................................................. ..

ผลติ ภัณฑ์สขุ ภาพ วิธกี ารเลือกซ้อื ผลติ ภัณฑส์ ุขภาพ
…………………………………. ผลิตภัณฑ์สขุ ภาพ ………………………………….

วิธีการเลือก คือ.......................................................................................................
............................................................................................................................. ..

27

กิจกรรมท่ี 2.3 อาหารและผลติ ภณั ฑ์

คำช้ีแจง ขีด ✓ หนา้ ขอ้ ความที่ถูก กา x หนา้ ข้อความทีผ่ ดิ

………………1. เราควรเลือกซอื้ อาหารท่ีมรี าคาแพง เพราะมีคณุ ภาพดีกว่า
………………2. ยาสฟี นั ท่ีผสมฟลูออไรด์ต้องระบุข้อความ “เคร่อื งสำอางควบคมุ พเิ ศษ”
………………3. ถวั่ เมลด็ แห้งควรเลือกเมล็ดทลี่ บี เบา เพราะแสดงวา่ แห้งสนทิ
………………4. ผผู้ ลิตไม่จำเปน็ ต้องระบุสถานที่จำหน่ายบนฉลากอาหารกระป๋อง
………………5. สบู่ ยาสฟี ัน ต้องระบขุ ้อความ “เคร่ืองสำอางควบคุมพิเศษ”
………………6. นำ้ ยาบว้ นปากเป็นส่งิ ท่ีไม่จำเป็นต้องใช้ในชีวิตประจำวัน
………………7. สนิ คา้ ท่มี ีบคุ คลท่มี ชี อื่ เสยี งรบั รอง แสดงวา่ เป็นสินค้าทีด่ ี
………………8. โฆษณาไมม่ ผี ลใดๆ ตอ่ การเลือกใช้สินค้า
………………9. ก่อนเลอื กซ้ือสินค้า เราควรนำสนิ ค้ามาเปรยี บเทียบกัน
………………10. สนิ คา้ ท่ีนา่ เชอ่ื ถือ คือ สินคา้ ท่ีมเี ครื่องหมาย อย.
………………11. เราควรเลอื กน้ำยาบ้วนปากท่ีมีส่วนผสมของกรดอ่อน เพราะทำความสะอาดช่องปากไดด้ ี
………………12. ผักปลอดสารพิษต้องเป็นผักที่ไมม่ รี อยกัดของแมลง
………………13. สนิ ค้าทม่ี ีภาพโฆษณาสวยงามมักมีการตกแตง่ ภาพเกินความเปน็ จริง
………………14. ถา้ พบยาสระผมทไี่ ม่มีฉลากระบตุ ้องแจง้ ไปทกี่ รมอนามยั
………………15. เราควรเลอื กซ้ือสนิ คา้ ที่มกี ารแถมของรางวัล
………………16. การเลอื กอาหารกระป๋องไมจ่ ำเปน็ ต้องเลอื กยี่หอ้ ท่ีเปน็ ท่นี ยิ มของคนสว่ นใหญ่
………………17. ผักผลไม้ท่ดี คี วรเลือกซอ้ื เมือ่ เราอยากกนิ
………………18. อาหารแหง้ คือการนำอาหารไปอบหรอื ตากแดดให้แห้งเพยี งอย่างใดอยา่ งหน่งึ เท่านั้น
………………19. การโฆษณาสนิ คา้ มกั จะนำเสนอทง้ั ข้อดีและข้อเสยี ของสินคา้
………………20. การเลือกซือ้ อาหารและผลติ ภณั ฑส์ ุขภาพควรคำนงึ ถงึ ประโยชน์ท่ไี ด้รบั เป็นสำคัญ

28

กจิ กรรมที่ 2.4 การวิเคราะห์สอ่ื โฆษณา

คำชี้แจง อา่ นข้อความโฆษณา แลว้ ตอบคำถาม

เซรัม่ หน้าขาว ใชแ้ ล้วสวยเหมอื นสาวเกาหลี
ภายใน 7 วนั เพยี ง 159 บาท
โปรโมชั่นซอื้ 1 แถม 1

1. นกั เรียนคิดว่า ขอ้ ความโฆษณาน้ีมีความน่าเชอ่ื ถือหรือไม่ เพราะเหตุใด
............................................................................................................................. .........................................
2. นกั เรยี นจะซอื้ สนิ ค้าน้ีหรอื ไม่ เพราะเหตุใด
............................................................................................................................. .........................................
3. ถ้ามผี ้ซู ้ือสนิ ค้านมี้ าใช้ แลว้ เกิดอาการแพ้ นกั เรยี นจะแนะนำอยา่ งไร
............................................................................................................................. .........................................
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. บอกหลักในการเลือกซื้อสินค้าประเภทนี้
............................................................................................................................. .........................................
......................................................................................................................................................................
5. นักเรยี นคดิ ว่า โฆษณานี้มีผลอย่างไรต่อการเลือกซอื้ ผลิตภัณฑส์ ุขภาพ
......................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .........................................

29

แบบทดสอบหลงั เรยี น

เร่อื ง ชีวติ ปลอดภยั เขา้ ใจภัยใกลต้ ัว เล่มที่ 2 อาหารและผลิตภณั ฑ์นา่ รู้
กลมุ่ สาระการเรียนรูส้ ุขศกึ ษาและพลศึกษา ระดับชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 5

จำนวน 10 ข้อ (10 คะแนน) เวลา 10 นาที

คำส่งั ใหท้ ำเคร่ืองหมายกากบาท (x) คำตอบท่ีถูกต้องทส่ี ุดเพียงข้อเดียวในกระดาษคำตอบ
1. การเลือกซ้ืออาหารกระป๋อง ตอ้ งดูสง่ิ ใดเป็นสำคัญ
ก. ราคา
ข. วันหมดอายุ
ค. สถานที่ตัง้ ผู้ผลิต
ง. จำนวนหนว่ ยบริโภค
2. ผลิตภณั ฑ์ท่ีมลี ักษณะใดปลอดภยั ในการบรโิ ภคทส่ี ดุ
ก. ใส่สารกนั บดู
ข. บรรจุอย่ใู นหบี ห่อ
ค. ผลติ ในประเทศไทย
ง. มีเครื่องหมายรบั รองคุณภาพ
3. การเลอื กซื้ออาหารตอ้ งคำนงึ ถงึ สง่ิ ใด
ก. ราคาถกู
ข. ความชอบ
ค. คณุ ค่าทางอาหาร
ง. ความต้องการสินค้า

30

4. ผลิตภณั ฑใ์ นข้อใดท่คี วรดวู ่าเครื่องหมาย อย. ก่อนเลือกซ้อื
ก. ผา้ ขนหนู
ข. แชมพูสระผม
ค. แปง้ ฝนุ่ โรยตัว
ง. ยาสีฟนั ผสมฟลอู อไรด์

5. โฆษณาในข้อใดทน่ี า่ เชื่อถือ
ก. ครมี เลด้ีคลีน หนา้ ใสไรส้ ิว
ข. น้ำด่มื พรีม ด่ืมแล้วสดชนื่ ตลอดวนั
ค. ไขไ่ กต่ ราพีซี กนิ แลว้ สุขภาพแข็งแรง
ง. ยาสีฟันคอลเกรท ฟันขาวใน 1 นาที

6. “ซือ้ 1 แถม 1 ดว่ น! สินค้ามีจำนวนจำกดั ” จากคำโฆษณา ควรซ้ือสนิ ค้าน้หี รือไม่
เพราะเหตุใด
ก. ควร เพราะได้สนิ คา้ ถึงสองชิ้น
ข. ควร เพราะสนิ คา้ มีจำนวนจำกดั
ค. ไม่ควร เพราะต้องเสียเวลาเข้าควิ ซอ้ื
ง. ไมค่ วร เพราะอาจเป็นสินค้าท่ใี กลห้ มดอายแุ ลว้

7. ส่งิ แรกที่มผี ลต่อการตดั สินใจเลอื กซ้ือสนิ คา้ คือข้อใด
ก. โฆษณาสินคา้
ข. คุณภาพของสนิ ค้า
ค. ภาพโฆษณาสินค้า
ง. บรกิ ารหลงั การขาย

8. ข้อใดเปน็ หลักการเลือกซ้ือผลติ ภัณฑ์สุขภาพ
ก. ราคาถกู
ข. ความจำเป็น
ค. สามารถหาซ้ือง่าย
ง. มชี ่ือเสียงยาวนาน

31

9. คำโฆษณาแบบใดดเู กินความเป็นจริง
ก. “เห็นผลใน 1 สัปดาห์”
ข. “มยี อดขายอันดบั หน่ึง”
ค. “หากไม่พอใจยินดีคืนเงนิ ”
ง. “เปน็ ท่ยี อมรับจากผ้ใู ชก้ ว่าหมืน่ คน”

10. ขอ้ ใดคอื จดุ ประสงคห์ ลักในการนำบุคคลมชี ่ือเสียงมาเป็นผ้โู ฆษณาสินคา้
ก. เพ่อื เพมิ่ ราคาสินคา้
ข. เพื่อให้ขายสนิ คา้ ไดม้ ากขน้ึ
ค. เพื่อให้หาซ้ือสินค้าไดง้ ่ายข้ึน
ง. เพอ่ื ใหส้ ินคา้ เปน็ ท่รี ู้จักมากยงิ่ ขึน้

จะทำได้
กค่ี ะแนนกนั นะ...

32

กระดาษคำตอบหลังเรียน
เรอ่ื ง ชีวติ ปลอดภัย เขา้ ใจภยั ใกล้ตัว เล่มที่ 2 อาหารและผลติ ภัณฑ์นา่ รู้
กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ ขุ ศึกษาและพลศึกษา ระดับชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 5

ชอ่ื -นามสกุล.....................................................................ชัน้ .............เลขที่...........

ข้อ ก ข ค ง ไดค้ ะแนน
1 เทา่ ไหร่กันคะ
2
3 คะ
4
5
6
7
8
9
10

แบบทดสอบ สรปุ ผลการทดสอบ คะแนน
กอ่ นเรียน
หลังเรียน คะแนนเตม็
10
10

33

ภาคผนวก

34

เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน
เร่ือง ชีวติ ปลอดภัย เขา้ ใจภัยใกล้ตัว เล่มท่ี 2 อาหารและผลิตภัณฑน์ ่ารู้
กล่มุ สาระการเรียนรสู้ ขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ระดบั ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี 5

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น

ขอ้ ที่ ตำตอบ
1 ค. คุณค่าทางอาหาร
2 ข. วนั หมดอายุ
3 ง. มเี คร่อื งหมายรับรองคุณภาพ
4 ข. ความจำเป็น
5 ง. ยาสฟี ันผสมฟลอู อไรด์
6 ค. ไข่ไกต่ ราพซี ี กนิ แล้วสุขภาพแข็งแรง
7 ง. ไม่ควร เพราะอาจเปน็ สนิ ค้าท่ใี กลห้ มดอายุแลว้
8 ข. คุณภาพของสินค้า
9 ข. เพ่อื ให้ขายสนิ ค้าได้มากขนึ้
10 ก. “เหน็ ผลใน 1 สัปดาห์”

35

แนวคำตอบกจิ กรรมที่ 2.1 การเลือกซือ้ อาหารสด

คำช้ีแจง ใหน้ ักเรยี นอธิบายวิธกี ารเลอื กซ้ืออาหารจากภาพที่กำหนดให้

1. เนอ้ื หมู มีวธิ ีการเลอื กซ้ือ ดังนี้
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
2. ปลา มีวิธกี ารเลอื กซื้อ ดังนี้
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
3. เนอื้ ไก่ มีวธิ กี ารเลือกซอื้ ดังนี้
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
4. ไข่ มวี ธิ ีการเลอื กซือ้ ดังนี้
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
5. ผัก มีวิธีการเลือกซื้อ ดังนี้
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................

แนวคำตอบอยู่ในดุลพินิจของครูผสู้ อน

36

แนวคำตอบกจิ กรรมที่ 2.2
การเลือกซ้อื อาหารและผลติ ภณั ฑส์ ขุ ภาพ

คำชี้แจง ใหน้ ักเรยี นเสนอวิธีการเลอื กซ้ืออาหารและผลิตภัณฑส์ ุขภาพ อย่างละ 2 ชนดิ และบันทึก
ข้อมลู ลงในแผนภาพ

วิธีการเลอื ก คือ.......................................................................................................
.......................................................................................... .....................................

ช่ืออาหาร วิธกี ารเลือกซอื้ อาหาร ชื่ออาหาร
…………………………………. ………………………………….

วธิ กี ารเลอื ก คือ.......................................................................................................
................................................................................................ ...............................

วธิ ีการเลือก คือ.......................................................................................................
............................................................................................................................. ..

ผลิตภณั ฑส์ ุขภาพ วิธกี ารเลือกซือ้ ผลติ ภณั ฑส์ ุขภาพ
…………………………………. ผลิตภัณฑส์ ุขภาพ ………………………………….

วธิ ีการเลือก คือ.......................................................................................................
............................................................................................................................. ..

แนวคำตอบอยใู่ นดลุ พินิจของครูผู้สอน

37

แนวคำตอบกิจกรรมที่ 2.3 อาหารและผลิตภณั ฑ์

คำช้แี จง ขดี ✓ หนา้ ข้อความทถ่ี ูก กา x หน้าข้อความทผ่ี ิด
………x………1. เราควรเลือกซ้ืออาหารทม่ี ีราคาแพง เพราะมีคุณภาพดีกวา่

………✓………2. ยาสีฟนั ที่ผสมฟลอู อไรด์ตอ้ งระบุข้อความ “เคร่อื งสำอางควบคมุ พิเศษ”

………x………3. ถว่ั เมลด็ แห้งควรเลือกเมล็ดทล่ี ีบ เบา เพราะแสดงว่าแหง้ สนทิ
………x………4. ผผู้ ลิตไม่จำเปน็ ตอ้ งระบุสถานทจ่ี ำหน่ายบนฉลากอาหารกระป๋อง
………x………5. สบู่ ยาสีฟัน ต้องระบุข้อความ “เคร่ืองสำอางควบคมุ พิเศษ”

………✓………6. น้ำยาบ้วนปากเป็นสงิ่ ท่ไี มจ่ ำเป็นต้องใชใ้ นชวี ติ ประจำวนั

………x………7. สินคา้ ทมี่ ีบุคคลทีม่ ชี อ่ื เสยี งรบั รอง แสดงว่าเป็นสินคา้ ทด่ี ี

………✓………8. โฆษณาไม่มผี ลใดๆ ตอ่ การเลือกใชส้ นิ คา้
………✓………9. ก่อนเลอื กซ้ือสินค้า เราควรนำสนิ คา้ มาเปรยี บเทยี บกนั
………✓………10. สนิ ค้าทนี่ ่าเช่อื ถือ คือ สินค้าท่ีมเี ครื่องหมาย อย.
………✓………11. เราควรเลอื กนำ้ ยาบว้ นปากที่มสี ่วนผสมของกรดอ่อน เพราะทำความสะอาดชอ่ งปากได้ดี

………x………12. ผกั ปลอดสารพษิ ต้องเป็นผักท่ีไมม่ ีรอยกดั ของแมลง

………✓………13. สินคา้ ทมี่ ภี าพโฆษณาสวยงามมักมีการตกแตง่ ภาพเกินความเป็นจริง

………x………14. ถา้ พบยาสระผมทีไ่ ม่มฉี ลากระบุต้องแจง้ ไปทกี่ รมอนามัย
………x………15. เราควรเลือกซอื้ สนิ คา้ ที่มกี ารแถมของรางวลั

………✓………16. การเลอื กอาหารกระป๋องไม่จำเป็นต้องเลือกยี่หอ้ ท่เี ป็นท่นี ยิ มของคนส่วนใหญ่

………x………17. ผกั ผลไมท้ ี่ดคี วรเลือกซ้อื เม่อื เราอยากกนิ
………x………18. อาหารแห้งคือการนำอาหารไปอบหรือตากแดดให้แหง้ เพยี งอย่างใดอยา่ งหนึ่งเทา่ นั้น
………x………19. การโฆษณาสนิ คา้ มักจะนำเสนอทงั้ ข้อดแี ละข้อเสยี ของสนิ คา้

………✓………20. การเลือกซ้ืออาหารและผลิตภณั ฑ์สขุ ภาพควรคำนึงถึงประโยชนท์ ีไ่ ดร้ ับเป็นสำคญั

38

แนวคำตอบกจิ กรรมที่ 2.4 การวิเคราะห์ส่ือโฆษณา

คำช้แี จง อ่านข้อความโฆษณา แลว้ ตอบคำถาม

เซรัม่ หนา้ ขาว ใชแ้ ลว้ สวยเหมอื นสาวเกาหลี
ภายใน 7 วนั เพยี ง 159 บาท
โปรโมช่ันซอ้ื 1 แถม 1

1. นกั เรยี นคดิ ว่า ขอ้ ความโฆษณานม้ี ีความน่าเช่อื ถือหรือไม่ เพราะเหตใุ ด
............................................................................................................................. .........................................
2. นักเรยี นจะซอื้ สนิ ค้านห้ี รอื ไม่ เพราะเหตใุ ด
......................................................................................................................................................................
3. ถา้ มีผูซ้ อื้ สนิ ค้านีม้ าใช้ แลว้ เกิดอาการแพ้ นกั เรยี นจะแนะนำอย่างไร
......................................................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. บอกหลกั ในการเลอื กซ้ือสินค้าประเภทนี้
......................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .........................................
5. นกั เรียนคดิ วา่ โฆษณาน้ีมผี ลอย่างไรต่อการเลือกซือ้ ผลติ ภัณฑส์ ุขภาพ
............................................................................................................................. .........................................
.......................................................................................... ............................................................................

แนวคำตอบอยใู่ นดุลพนิ ิจของครผู ู้สอน

39

เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น
เรื่อง ชวี ติ ปลอดภัย เขา้ ใจภยั ใกลต้ วั เลม่ ที่ 2 อาหารและผลิตภณั ฑ์น่ารู้
กล่มุ สาระการเรียนรสู้ ุขศึกษาและพลศึกษา ระดับช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 5

แบบทดสอบหลงั เรยี น

ขอ้ ที่ ตำตอบ
1 ข. วันหมดอายุ
2 ง. มเี ครื่องหมายรับรองคณุ ภาพ
3 ค. คุณคา่ ทางอาหาร
4 ง. ยาสีฟันผสมฟลอู อไรด์
5 ค. ไข่ไก่ตราพซี ี กินแล้วสุขภาพแขง็ แรง
6 ง. ไมค่ วร เพราะอาจเป็นสนิ ค้าทใี่ กล้หมดอายแุ ลว้
7 ข. คุณภาพของสินค้า
8 ข. ความจำเปน็
9 ก. “เห็นผลใน 1 สัปดาห์”
10 ข. เพ่ือให้ขายสนิ ค้าไดม้ ากขึ้น

40

แบบบนั ทกึ คะแนน

แบบทดสอบก่อนเรยี น หลงั เรยี น และใบกิจกรรม
เอกสารประกอบการเรยี น เรอ่ื ง ชีวติ ปลอดภยั เข้าใจภัยใกลต้ วั
กล่มุ สาระการเรยี นรสู้ ุขศึกษาและพลศกึ ษา เลม่ ที่ 2 อาหารและผลติ ภณั ฑน์ า่ รู้

ช่ือ-นามสกลุ .................................................................ชัน้ ..............เลขที่…………….
โรงเรยี นเสนานคิ ม สำนกั งานเขตจตุจกั ร กรงุ เทพมหานคร

แบบทดสอบ คะแนนเตม็ คะแนนทีไ่ ด้ หมายเหตุ
ใบกจิ กรรม
แบบทดสอบกอ่ นเรียน 10
กิจกรรมท่ี 2.1 10
กิจกรรมที่ 2.2 10
กจิ กรรมที่ 2.3 10
กิจกรรมท่ี 2.4 10
แบบทดสอบหลงั เรยี น 10
คะแนนรวมทง้ั หมด 60

ลงชื่อ..................................................ครผู สู้ อน
(.................................................)

41

บรรณานุกรม

กระทรวงศึกษาธกิ าร. (2551). หลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พ้นื ฐาน พุทธศักราช 2551. กรงุ เทพฯ:
โรงพิมพช์ มุ นุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.

ชชู าติ รอดถาวร และภาสกร บุญนยิ ม. (2559). หนงั สอื เรียน รายวชิ าพืน้ ฐาน สุขศึกษาและพลศึกษา
ป.5 ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี 5. กรงุ เทพฯ: บริษทั อักษรเจริญทศั น์ อจท. จำกัด.

เชาวลติ ภมู ภิ าค และคณะ. (2555). ส่ือการเรียนรู้ กล่มุ สาระการเรยี นรูส้ ขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.5.
กรุงเทพฯ: สำนักพิมพว์ ฒั นาพานชิ จำกดั .

สถาบนั พัฒนาคณุ ภาพวชิ าการ. (2558). หนังสือเรยี นสขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 5.
กรงุ เทพฯ: สำนกั พิมพ์ บริษัทพัฒนาคณุ ภาพวชิ าการ(พว.) จำกัด.

สถาบนั พัฒนาคณุ ภาพวชิ าการ. (2559). ชุดกิจกรรมการเรียนร้พู ฒั นาการคิดวเิ คราะห์ สขุ ศกึ ษาและ
พลศึกษา ประถมศึกษาปที ่ี 5. กรงุ เทพฯ: สำนักพิมพ์ บริษัทพฒั นาคณุ ภาพวิชาการ(พว.) จำกัด.

สำนักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พืน้ ฐาน. (2551). ตัวช้ีวัดและสาระการเรยี นรู้แกนกลาง กล่มุ สาระ
การเรียนรู้สุขศกึ ษาและพลศึกษา ตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช
2551. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พช์ ุมนุมสหกรณ์การเกษตรแหง่ ประเทศไทย จำกดั .

การเลือกซ้อื กุง้ . (ออนไลน)์ . เข้าถงึ ได้จาก https://www.baanlaesuan.com/58083/diy/easy-
tips/fresh-food/2. (สบื ค้นข้อมลู เม่ือวันที่ 14 เมษายน 2561)

การเลอื กซ้ือไข่. (ออนไลน์). เข้าถงึ ไดจ้ าก https://www.sanook.com/women/80565/. (สืบค้น
ขอ้ มลู เมอื่ วนั ที่ 14 เมษายน 2561)

การเลอื กซอื้ ปลา. (ออนไลน)์ . เขา้ ถึงได้จาก https://www.maeban.co.th/บทความ/451/วิธเี ลอื กซื้อ
ปลาสด.php. (สืบค้นข้อมลู เม่ือวันที่ 13 เมษายน 2561)

42

บรรณานุกรม

การเลือกซอื้ ปลาหมกึ . (ออนไลน์). เข้าถงึ ไดจ้ าก https://www.เกร็ดความรู้.net/วิธเี ลอื กซื้อ
ปลาหมึกสด/. (สบื ค้นข้อมูลเม่ือวันที่ 13 เมษายน 2561)

การเลือกซือ้ ผักและผลไม.้ (ออนไลน)์ . เขา้ ถึงไดจ้ าก https://tuemaster.com/blog/การเลอื กซื้อผกั
และผลไม/. (สบื ค้นขอ้ มูลเมอ่ื วันที่ 14 เมษายน 2561)

ผลิตภณั ฑอ์ าหารแห้ง. (ออนไลน)์ . เข้าถงึ ไดจ้ าก https://www.foodsafety.moph.go.th/th/news-
national-detail.php?id=373&pcid=270&pcpage=57. (สบื คน้ ข้อมลู เม่อื วันที่ 15 เมษายน
2561)

ยาสามญั ประจำบา้ น. (ออนไลน)์ . เขา้ ถึงไดจ้ าก http://pca.fda.moph.go.th/public_media_
detail.php?id=6&cat=56&content_id=1159. (สืบค้นข้อมูลเมอ่ื วนั ท่ี 16 เมษายน 2561)

วิธเี ลือกซื้อเนอื้ ไก่. (ออนไลน์). เขา้ ถงึ ไดจ้ าก http://style9.bkkmall.com. (สบื คน้ ข้อมูลเม่ือวันที่ 12
เมษายน 2561)

วธิ เี ลือกซื้อเน้อื วัว. (ออนไลน์). เข้าถึงไดจ้ าก https://www.baanlaesuan.com/92121/diy/easy-
tips/choose-beef-cuts/2. (สบื ค้นข้อมลู เมื่อวันท่ี 12 เมษายน 2561)

วิธีเลอื กซ้ือเนอ้ื หมู. (ออนไลน์). เข้าถงึ ได้จาก http://blog.moopingjaemeaw.com/archives/7.
(สืบค้นข้อมูลเมื่อวนั ที่ 12 เมษายน 2561)

อาหารกระป๋อง เลือกใหป้ ลอดภยั เกบ็ ใหถ้ ูกต้อง. (ออนไลน)์ . เขา้ ถึงได้จาก https://www.posttoday.
com/life/healthy/589507. (สบื คน้ ขอ้ มลู เมื่อวันที่ 15 เมษายน 2561)

43

ประวัติผู้จดั ทำ

ประวตั สิ ่วนตัว นางสาวสพุ รรณี ยิ้มนวล
ชอ่ื -สกลุ 1 กรกฎาคม 2528
วัน เดือน ปเี กดิ รบั ราชการ
อาชพี ครู วทิ ยฐานะครูชำนาญการ
ตำแหนง่ โรงเรยี นเสนานิคม สำนักงานเขตจตุจกั ร กรงุ เทพมหานคร
สถานท่ีทำงาน 155/8 หมู่ 2 ตำบลบางพูด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี
ทอ่ี ยู่ปจั จุบัน รหัสไปรษณีย์ 11120

ประวัติการศึกษา มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน
ศษ. (พลศึกษา) มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตบางเขน
ศศ.ม. (พลศึกษา)

ประวัตกิ ารทำงาน ครู วิทยฐานะครชู ำนาญการ
18 พฤษภาคม 2555-ปัจจบุ นั ปฏบิ ตั กิ ารสอนกลุ่มสาระการเรียนร้สู ขุ ศึกษาและพลศกึ ษา
ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 4-6
โรงเรียนเสนานิคม สำนกั งานเขตจตจุ ักร กรุงเทพมหานคร