ตัวละครหลักในเรื่องรามเกียรติ์

ตัวละครหลัก
ในเรื่องรามเกียรติ์

จัดทำโดย นางสาวศศิธร แก้วหิรัญ รหัส 012

คำนำ

หนังสือฉบับนี้จัดทำขึ้นเพื่อเผยแพร่ข้อมูลทางด้านวรรณคดี เพื่อ
ให้ทราบถึงตัวละครหลักในเรื่องรามเกียรติ์ ให้กับผู้ที่มีความสนใจ
ผู้เขียนหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะเป็นประโยชน์ให้กับผู้ที่มีความสนใจ

ในเรื่องนี้

ผู้เขียน นางสาวศศิธร แก้วหิรัญ

พระราม

พระราม คือ พระนารายณ์อวตาร (แบ่งภาค)
ลงมา ถือกำเนิดเป็ นพระราชโอรสของท้าวทศรถ กับ นาง
เกาสุริยา เพื่อจะปราบทศกัณฐ์ พระรามมีพระอนุชาต่าง
พระมารดา ๓ พระองค์ คือ พระพรต พระลักษมณ์ และ
พระสัตรุต ซึ่งต่างก็มีความรักใคร่กันอย่างมาก พระมเหสี
ของพระราม คือ นางสีดา

พระรามมีกายสีเขียว สามารถปรากฏร่างเป็ นพระ
นารายณ์มีสี่กรได้ อาวุธประจำพระองค์ คือ ศร ซึ่งเป็ น
อาวุธวิเศษ ที่ได้ประทานมาจากพระอิศวร

พ ร ะ ลั ก ษ ม ณ์

พ ร ะ ลั ก ษ ม ณ์ คื อ พ ญ า
อ นั น ต น า ค ร า ช ที่ ป ร ะ ทั บ ข อ ง พ ร ะ
น า ร า ย ณ์ ม า เ กิ ด ก า ย สี ท อ ง เ ป็ น พ ร ะ
โ อ ร ส ข อ ง ท้ า ว ท ศ ร ถ กั บ น า ง ส มุ ท ร เ ท วี
มี พ ร ะ อ นุ ช า ร่ ว ม พ ร ะ ม า ร ด า คื อ พ ร ะ ส
ต รุ ต พ ร ะ ลั ก ษ ม ณ์ มี ค ว า ม จ ง รั ก ภั ก ดี
ต่ อ พ ร ะ ร า ม ม า ก เ มื่ อ พ ร ะ ร า ม ต้ อ ง อ อ ก
เ ดิ น ป่ า ถึ ง ๑ ๔ ปี พ ร ะ ลั ก ษ ม ณ์ ก็ ไ ด้
ติ ด ต า ม ไ ป ด้ ว ย แ ล ะ ยั ง ช่ ว ย อ อ ก ร บ กั บ
ก อ ง ทั พ ข อ ง ก รุ ง ล ง ก า อ ย่ า ง ก ล้ า ห า ญ

นางสีดา

นางสีดา คือ พระลักษมี มเหสีอของพระนารายณ์
อวตารลงมาเกิดเพื่อเป็ นคู่ครองของพระราม ตามบัญชา
ของพระอิศวร นางสีดาเป็ นพระธิดาของทศกัณฐ์ กับนา
งมณโฑ แต่เมื่อประสูติแล้ว พิเภกได้ทำนายว่า นางเป็ น

กาลกิณีแก่พระบิดาและบ้านเมือง ทศกัณฐ์จึงสั่งให้นำ
นางใส่ผอบลอยน้ำไป พระฤาษีชนกพบเข้า จึงเก็บไป
เลี้ยงเป็ นลูก โดยฝั งดินฝากแม่พระธรณีไว้ เวลาผ่านไป
ถึง ๑๖ ปี พระฤาษีชนกเบื่อหน่ายการบำเพ็ญพรต คิด
กลับไปครองกรุงมิถิลาเช่นเดิม จึงลาเพศพรหมจรรย์ไป
ขุดนางขึ้นมา แล้วตั้งชื่อให้ว่า สีดา (แปลว่ารอยไถ) จาก
นั้นพานางพานางเข้าเมืองมิถิลาจัดพิธียกศรคู่บ้านคู่
เมือง เพื่อเสี่ยงทายหาคู่ครองให้นางสีดา พระรามยกศร

ได้ จึงได้อภิเษกสมรสกับนางสีดา

ทศกัณฐ์

ทศกัณฐ์ เป็ นกษัตริย์แห่งกรุงลงกา นับว่าเป็ นตัวเอกของ
เรื่องรามเกียรติ์ มีกายสีเขียว มี ๑๐ พักตร์ ๒๐ กร ทรงมงกุฏชัย

ลักษณะปากแสยะ ตาโพลง ดังโคลงที่กล่าวว่า
"ทศกัณฐ์สิบพักตร์ขึ้น เศียรตรี
ทรงมงกุฏชัยเขียวสี อาตม์ไท้

กรยี่สิบพรศุลี ประสาทฤทธิ์ ยิ่งนา
ถอดจิตจากตนได้ ปิ่ นด้าว ลงกา"
ทศกัณฐ์ เดิมเป็ นยักษ์นนทกกลับชาติมาเกิด เพื่อรบกับ
พระนารายณ์ ซึ่งอวตารมาเกิดเป็ นมนุษย์ ไม่มีใครฆ่าให้ตายได้
เพราะทศกัณฐ์ถอดดวงใจใส่กล่อง ฝากไว้กับพระฤาษีโบุตรผู้เป็ น
อาจารย์ ทศกัณฐ์มีนิสัยเจ้าชู้ มีชายาและนางสนมมากมาย แต่ถึง
กระนั้นเมื่อรู้ว่านางสีดาเป็ นหญิงที่มีความงดงามมาก แม้นางจะมี
พระสวามีอยู่แล้ว ก็ยังลักพาตัวไป จึงเป็ นสาเหตุให้ต้องทำศึกกับ
พระราม จนญาติมิตรล้มตายไปเป็ นจำนวนมาก และในที่สุด
ตนเองก็ถูกพระรามฆ่าตาย

พระอิศวร

พระอิศวร คือ เทวดาผู้เป็ นใหญ่ในสวรรค์ มี
กายสีขาว แต่พระศอเป็ นสีดำเพราะเคยดื่มยาพิษ
มีพระเนตรถึง ๓ ดวง ดวงที่ ๓ อยู่กลางพระนลาฎ
ซึ่งตามปกติจะหลับอยู่ เนื่ องจากพระเนตรดวงที่ ๓
นี้ มีอานุภาพร้ายแรงมาก หากลืมขึ้นเมื่อใดจะเผา
ผลาญทุกอย่างให้มอดไหม้ได้
พระมเหสีของพระองค์ คือ พระอุมา มีพระ
ราชโอรสด้วยกัน ๒ พระองค์ คือ พระขันทกุมาร
เทพเจ้าแห่งสงคราม และพระพิฆเณศวร์ เทพเจ้า
แห่งศิลป

พระอุมาเทวี

พระอุมาเทวี เป็ นมเหสีของพระอิศวร
มีสองภาคคือภาคใจดีกับภาคดุร้าย พระอุ
มาในภาคใจดีเป็ นเป็ นหญิงสาวที่มีรูปโฉม
งดงามมาก ส่วนในภาคดุร้าย จะมีรูปร่าง
น่าเกลียดน่ากลัว มีหัวกะโหลกมนุษย์ห้อย
ที่พระศอ มี ๑๐ กร แต่ละกรถืออาวุธต่างๆ
กัน ทั้งยังมีจิตใจโหดเหี้ยมมาก แม้แต่พระ
อิศวรเองก็ยังเกรงพระอุมาในภาคดุร้ายนี้
พระนามของพระอุมาในภาคดุร้าย มีชื่อ

เรียกอย่างอื่น เช่น ทุรคา กาลี จัณฑี

นางมณโฑ



นางมณโฑ คือ พระมเหสีของทศกัณฐ์ มีชาติ
กำเนิดเดิมเป็ นกบ อาศัยอยู่ใกล้อาศรมของพระฤาษี
๔ ตน พระฤาษีมักจะให้ทานน้ำนมนางกบอยู่เสมอ วัน
หนึ่ง นางกบเห็นนางนาคมาคายพิษใส่อ่างน้ำนม เพื่อ
ฆ่าพระฤาษีทั้ง ๔ นางจึงสละชีวิตกระโดดลงไปกินนม
ในอ่างจนตาย พระฤาษีได้ชุบชีวิตนางให้ฟื้ นขึ้นเพื่อ
ถามเรื่องราว เมื่อทราบความจริงแล้ว จึงชุบนางกบให้
เป็ นมนุษย์ มีความสวยงามมาก ตั้งชื่อให้ว่า มณโฑ
(แปลว่ากบ) แล้วนำนางไปถวายพระอุมาบนสวรรค์
ต่อมาพระอิศวรประทานนางมณโฑให้แก่ทศกัณฐ์
เป็ นรางวัลตอบแทนที่ยกเขาไกรลาสให้ตั้งตรงเหมือน
เดิมได้ แต่ถูกพาลีชิงนางไประหว่างทาง นางต้องเป็ น
ภรรยาของพาลีจนตั้งครรภ์ พระฤาษีอังคตจึงสั่งให้คืน
นางให้แก่ทศกัณฐ์ โดยผ่าท้องนำทารกไปฝากไว้ใน

ท้องแพะ ต่อมาจึงเกิดมาเป็ นองคต

หนุ มาน

หนุ มาน เป็ นลิ งเผื อก (กายสี ขาว) มี ลั กษณะ
พิ เศษ คื อ มี เขี้ยวแก้ วอยู่ กลางเพดานปาก มี กุ ณฑล
ขนเพชร สามารถแผลงฤทธิ์ ให้ มี สี่ หน้ าแปดมื อ แลหาว
เป็ นดาวเป็ นเดื อนได้ ใช้ ตรี เพชร (สามง่ าม) เป็ น
อาวุ ธประจำตั ว (จะใช้ เมื่ อรบกั บยั กษ์ ตั วสำคั ญๆ) มี
ความเก่ งกล้ ามาก สามารถแปลงกายหายตั วได้ ทั้งยั ง
อยู่ ยงคงกระพั น แม้ ถู กอาวุ ธของศั ตรู จนตาย เมื่ อมี ลม
พั ดมาก็ จะฟื้ นขึ้นได้ อี ก เมื่ อนางสวาหะถู กมารดาสาป
ให้ ไปยื นตี นเดี ยวเหนี่ ยวกิ นลม พระอิ ศวรจึ งบั ญชา ให้
พระพายนำเทพอาวุ ธของพระองค์ ไปซั ดเข้ าปากของ
นาง นางจึ งตั้งครรภ์ และคลอดบุ ตรเป็ นลิ งเผื อก เหาะ
ออกมาจากปาก ได้ ชื่ อว่ า หนุ มาน หนุ มานจึ งถื อว่ า
พระพายเป็ นพ่ อของตน หนุ มานได้ ถวายตั วเป็ นทหาร
เอกของพระราม ช่ วยทำการรบจนสิ้นสงคราม

พระนารายณ์

พระนารายณ์ เป็ นเทวดาผู้เป็ นใหญ่
ฝ่ ายปราบปราม มีกายเป็ นสีดอกตะแบก มี
๔ กร ซึ่งกรทั้ง ๔ นั้น ถืออาวุธต่างๆ กัน
คือ คทา ตรี จักร สังข์ ทรงมงกุฎชัย(ชฎา
เดินหน) ประทับอยู่กลางเกษียรสมุทรบน
หลังพญานาค ชื่ออันตนาคราชพระมเหสี
ของพระองค์ คือ พระลักษมี ทรงใช้ครุฑ
เป็ นพาหนะ พระนารายณ์ มีชื่อเรียกอย่าง
อื่นอีก เช่น พระทรงครุฑ พระสี่กร พระ
ทรงสังข์ พระวิษณุ พระธราธร พระสังขกร

พิเภก

พิเภก คือ เทพบุตรเวสสุญาณ จุติลงมาเกิด
เพื่อช่วยพระรามปราทศกัณฐ์ มีกายสีเขียว เป็ น
น้ องของทศกัณฐ์มีความรู้ทางโหราศาสตร์อย่าง
ยอดเยี่ยม สามารถทำนายเหตุการณ์ล่วงหน้าได้

อย่างแม่นยำเมื่ อทศกัณฐ์ลักพานางสีดามา
พิเภกได้ทูลตักเตือน และแนะนำให้ส่งนางสีดา
คืนไป ทำให้ทศกัณฐ์โกรธมาก จนขับไล่พิเภก

ออกไปจากเมือง พิเภกจึงไปสวามิภักดิ์กับ
พระราม ให้คำแนะนำที่เป็ นประโยชน์ จนกระทั่ง

พระรามชนะสงคราม หลังจากเสร็จศึกแล้ว
พระรามได้สถาปนาให้พิเภกเป็ นกษัตริย์ครอง

กรุงลงกา มีพระนามว่า ท้าวทศคีรึวงศ์

พระอินทร์

พระอินทร์ คือ เทวดาผู้เป็ นใหญ่ใน
สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ กายสีเขียว มีพระเนตร
ถึงพันดวง ใช้วัชระ(สายฟ้ า) เป็ นอาวุธ มี
ช้างเอราวัณเป็ นพาหนะ พระองค์มีมเหสี ๔
องค์ คือ สุจิตรา สุธรรมา สุนันทา และ
สุชาดา พระอินทร์เป็ นผู้ดูแลทุกข์สุขของ
มนุษย์โลก ยามใดที่มีเรื่องเดือดร้อนขึ้นบน
โลกมนุษย์ อาสนะของพระองค์ที่เคยอ่อน
นุ่ม ก็จะแข็งกระด้าง หรือบางครั้งก็ร้อนจน
ไม่สามารถประทับอยู่ได้พระอินทร์มีชื่ อ
เรียกอย่างอื่น เช่น ท้าวสหัสนัยน์ ท้าวโกลีย์
ท้าวสักกะ เทวราช อมรินทร์ ศักรินทร์
มัฆวาน เพชรปาณี

อินทรชิต

อินทรชิต เป็ นยักษ์มีกายสีเขียว เป็ นโอรสของทศ
กัณฐ์กับนางมณโฑ เดิมชื่อรณพักตร์ เมื่อสามารถรบชนะ
พระอินทร์ได้ ทศกัณฐ์พอใจมากจึงเปลี่ยนชื่อให้ว่า อินทร
ชิต อินทรชิตมีชายาชื่อ สุวรรณกันยุมา มีโอรส ๒ องค์ คือ
ยามลิวันและกันยุเวก มีศรนาคบาศ ศรพรหมาสตร์ และ

ศรวิษณุปาฌัมเป็ นอาวุธ ทั้งยังสามารถแปลงกายเป็ น
พระอินทร์ได้อีกด้วย พระพรหมเคยประทานพรให้ว่า เวลา
จะตายต้องตายบนอากาศ และอย่าให้ศีรษะขาดตกถึงพื้น

มิฉะนั้นจะกลายเป็ นไฟบรรลัยกัลป์ ล้างโลก ต้องใช้พาน
แว่นฟ้ าของพระพรหมมารองรับ โลดจึงจะปลอดภัย ดังนั้น
เมื่อพระลักษมณ์จะแผลงศรไปตัดคออินทรชิต จึงตรัสสั่ง

ให้องคตเอาพานแว่นฟ้ ามาคอยรับ

สุครีพ

สุครีพ เป็ นลิงมีกายสีแดง เป็ นลูก
ของพระอาทิตย์กับนางกาลอัจนา สุครีพ
มีศักดิ์เป็ นน้าของหนุมาน เมื่อพระฤาษีโค
ดมรู้ความจริงจากนางสวาหะว่า สุครีพ
ไม่ใช่ลูกของตน แต่เป็ นลูกชู้ จึงสาปให้
กลายเป็ นลิงพร้อมกับพาลีผู้เป็ นพี่ชาย ซึ่ง
เป็ นลูกของพระอินทร์ แล้วไล่ให้เข้าป่ าไป
ต่อมาสุครีพได้เป็ นทหารเอกของพระราม
ได้รับความไว้วางพระทัยจากพระราม ให้
เป็ นผู้จัดการกองทัพ ออกสู้รบกับกองทัพ
ของกรุงลงกาอยู่เสมอ

พาลี

พาลี เป็ นลิงมีกายสีเขียว เป็ นโอรสของพระอินทร์
กับนางอัจนา ถูกฤาษีโคดมสาปให้กลายเป็ นลิงพร้อมๆ
กับสุครีพผู้เป็ นน้อง หลังจากที่ฤาษีรู้ความจริงว่าทั้งสอง
เป็ นลูกชู้ พระอินทร์สงสารโอรสที่ต้องซัดเซพเนจรอยู่ใน
ป่ า จึงสร้างเมืองขีดขินให้ปกครอง และตั้งนามโอรสว่า
พระยากากาศ ภายหลังได้นามใหม่ว่า พาลี แล้วให้สุครีพ
เป็ นมหาอุปราช ครั้งหนึ่ง พระอิศวรฝากนางดารามากับ
พาลี เพื่อเป็ นรางวัลให้สุครีพ แต่พาลีกลับยึดนางไว้เป็ น
ภรรยาของตนเสียเอง และต่อมาพาลีก็ยังแย่งนางมณโฑ
มาจากทศกัณฐ์ ขณะที่ทศกัณฐ์พานางเหาะผ่านเมืองขีด
ขิน ภายหลังพาลีถูกพระรามสังหารด้วยศรจนสิ้นชีวิต

อ้างอิง




หัวเรื่องครูพูนศักดิ์ สักกทัตติยกุล.(2565).ตัวละครหลักในเรื่องรามเกียรติ์.

https(:อ/อ/wนไwลนw์)..tสืrบuคe้นหpัเlมoื่วอok1เp3รaื่กnุอมyภaงา.cพัoนยm่ธ์/อ2le5ยa6r5n,เiขn้าgถ/ึงdไeด้tจaาiกl/1: 7721