กาพย์ ที่มาและชนิด นายไชยวัฒ วั น์ พันศรี รหัสนักศึกษา ๖๔๐๔๐๑๐๑๒๒๙
คำ นำ กาพย์เป็นคำ ประพันธ์ชนิดหนึ่งนึ่ที่ใที่ห้ความไพเราะ และ แตกต่างจากกลอน พร้อ ร้ มทั้ง ทั้ มีความสะดวกในการแต่ง เนื่อนื่งจากไม่บังคับ ครุ ลหุ เหมือนกันกับฉันท์ ทำ ให้คนหยิบ การประพันธ์ประเภทกาพย์และเลือกสรรค์คำ มาร้อ ร้ ยเรียรีงให้ เกิดความไพเราะ การจะแต่งกาพย์ได้นั้น นั้ ผู้แต่งต้องมีความรู้ใรู้ นเรื่อรื่งของ กาพย์ ไม่ว่าจะเป็นฉันท์ลักษ์ ชนิด การเลือกใช้คำ และ ประสบการณ์ของผู้แต่ง รวมไปจนถึงรู้จั รู้ จั กที่ไที่ปที่มที่าของกาพย์ ว่ามีจุดกำ เนิดมาจากที่ใที่ด จึงจะทำ ให้การแต่งกาพย์เกิดความ ไพเราะอย่างถึงที่สุที่สุ ด ผู้เขียนหนังสือเล่มนี้ห นี้ วังเป็นอย่างยิ่งยิ่ว่าจะสามารถ ถ่ายทอดความรู้ผ่ รู้ ผ่านตัวอักษรออกมาให้ผู้ที่มุ่ที่มุ่งแสวงหาความรู้ ได้เข้าใจ และส่งผลให้เกิดความรู้ โดยนำ ความรู้นั้ รู้ นั้ น นั้ ไปพัฒนา วงการภาษาไทยต่อไป นายไชยวัฒน์ พันศรี ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๖ ก
สารบัญ จุดกำ เนิดของกาพย์ กาพย์ยานี ๑๑ ชนิดของกาพย์ที่นิยมในภาษาไทย แบบฝึกหัด อ้างอิง ประวัติผู้เขียน กาพย์ฉบัง ๑๖ กาพย์สุรางคนางค์ ๒๘ กาพย์สุรางคนางค์ ๓๒ กาพย์ห่อโคลง คำ นำ ข ๑ ๙ ๑๐ ๑๓ ๑๖ ๑๙ ๒๒ ๒๔ ๒๕ ๒๖
จุดกำ เนิดของกาพย์ ๑
กาพย์ มีที่มาไม่ทราบแน่ชัดว่า ว่ เป็นคำ ประพันธ์เดิม ของไทย หรือรับมาจากชาติอื่น ตำ รากาพย์เก่าแก่ที่มีอยู่ใน ปัจจุบันคือ กาพย์สารวิลาสินี และ กาพย์คันถะ แต่งเป็น ภาษาบาลี ไม่ทราบชื่อผู้แต่ง แต่สันนิษฐานกันว่า ว่ แต่งขึ้นใน ล้านนาสมัย พระเจ้าติโลกราช แห่ง ล้านนา ซึ่งตรงกับสมัย สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ แห่ง กรุงศรีอยุธยา และ เปลี่ยนแปลงมาจากกาพย์มคธเป็นกาพย์ไทยโดยบริบูรณ์ ประมาณรัชสมัย สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ แห่ง กรุง ศรีอยุธยากาพย์ยานี กาพย์ เป็นคำ ประพันธ์ไทยประเภทกาพย์ที่กวีนิ วี นิยมแต่ง มากที่สุด มีทั้งแต่งสลับกับคำ ประพันธ์ประเภทอื่นและแต่ง เพียงลำ พัง กาพย์ยานี มีหลักฐานควรเชื่อว่า ว่ ได้ชื่อมาจาก คาถาภาษาบาลีที่ยกเป็นตัวอย่างฉันท์ในจินดามณี คือ อินทรวิเวิชียรฉันท์ ยกตัวอย่างว่า ว่ จุดกำ เนิดของกาพย์ ๒
กาพย์ในคัมภีร์กาพย์ ในคัมภีร์กาพย์กำ หนดคำ ประพันธ์ชนิด กาพย์ ไว้ 8 ชนิด คือ กาพย์พรหมคีติ กาพย์มัณฑุกคติ กาพย์ตุรง คธาวีกาพย์มหาตุรงคธาวีกาพย์กากคติ ในคัมภีร์กาพย์ สารวิลาสินี และกาพย์ตรังควชิราวดีหรือกาพย์ตรังคนที กาพย์มหาตรังคนที และกาพย์ทัณฑิกา ในคัมภีร์กาพย์ค ๏ ยานีธภูตา นิสมาคตานิ ภุมมานิวายา นิวอันตลิกเข จึงทำ ให้ผู้รู้ส่วนใหญ่จัดว่า ว่ กาพย์เป็นคำ ประพันธ์เดียวกับ ฉันท์ เพียงแต่เราไม่บังคับครุและลหุ เป็นที่น่าสังเกตว่า ว่ ไม่มีชื่อกาพย์ยานีในตำ รากาพย์สารวิลวิาสินีและกาพย์คัน ถะอันได้ชื่อว่า ว่ เป็นต้นเค้าของกาพย์ทั้งมวลเลย ๓
กาพย์กากคติ หมายความว่า ว่ มีการดำ เนินคำ ดังกาที่บินไป กำ หนดให้ ๑ บท มี ๔ บาท, บาท ๑ และบาท ๓ มี ๓ วรรค บาท ๒ และ บาท ๔ มี ๔ วรรค วรรคละ ๔ พยางค์ เฉพาะบาทที่ ๑ มีบังคับครุ และลหุ เช่นเดียวกับ ฉันท์ ดังนี้ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ๏ สภาวะคน ณ ยามผจญ กะอันตราย เกิดความคับขัน ผกผันถึงตาย ในจิตวุ่นวุ่ วาย เอาตัวรอดพลัน — แดนคนธรรพ์ ๔
กาพย์พรหมคีติ หมายความว่า ว่ มีเสียงขับอันไพเราะ ประเสริฐ ฉันทลักษณ์กำ หนดให้ บทละ ๘ วรรค, วรรคหน้า ๕ พยางค์ วรรคหลัง ๖ พยางค์ ส่งสัมผัสบทท้ายวรรค ๘ รับสัมผัส บทท้ายวรรค ๒ ๏ เจอคนหลอกลวงคน เพียงหนึ่งหนจำ จน ตาย ดินฟ้า ฟ้ จะสลาย ให้ลืมหลงจงอย่าหวัง วั ซ่อนเจ็บไว้ภ ว้ ายใน ครั้งต่อไปได้ระวัง วั อย่าหมายหลอกหลายครั้ง กับคนที่มีหัวใจ — แดนคนธรรพ์ ๕
กาพย์มัณฑุกคติ หมายความว่า ว่ มีคำ ดำ เนินไปดังกบเต้น วรรค ละ ๖ พยางค์ ท้ายวรรค ๓ กับ ๔, ๔ กับ ๖, และ ๗ กับ ๘ ไม่สัมผัสกัน ฉันทลักษณ์กำ หนดให้ ๑ บท มี ๔ บาท,บาทละ ๒ วรรค, บาทแรกบังคับครุ ลหุ ลหุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ครุ ลหุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ครุ ๏ คติว่า ว่ ประสาสัตว์ ผิจะกัดก็ป้อ ป้ งตน แต่พวกสัตว์กิ ว์ กินเลือดคน สัตว์ด้ ว์ ด้ วยกันนั้นแสนร้าย ชีวิตวิอยู่ด้วยเบียดเบียน สะอิดสะเอียนพวกเลือดเย็น การดำ รงชีพจำ เป็น ป็ สืบชีวีด้ วี ด้ วยบีฑา — แดนคนธรรพ์ ๖
กาพย์ตุรงคธาวี หมายความว่า ว่ มีระเบียบดังม้าวิ่งวิ่ ฉันทลักษณ์กำ หนดให้ ๑ บท มี ๔ บาท,บาท ๑ และ ๓ มี ๓ วรรค วรรคละ ๓,๔,๕ พยางค์ บาท ๒ และ ๔ มี ๔ วรรค วรรคละ ๓,๕,๓,๕ พยางค์ ๏ ความสามารถ ความโง่ฉลาด ความถนัดของคน ต่างกันไป นิสัยแห่งตัวตน ตามพื้นฐาน ประสบการณ์ร่ำ เรียนมา แต่เมื่อไร รวมเป็น ป็ หมู่ใหญ่ สามัคคีมีค่า ร่วมแบ่งปัน สารพันวิทวิยา เกิดพลัง เป็น ป็ คลังวิชวิาการ — แดนคนธรรพ์ ๗
กาพย์มหาตุรงคธาวี หมายความว่า ว่ มีระเบียบดังม้าวิ่งวิ่ ฉันทลักษณ์กำ หนดให้ ๑ บท มี ๔ บาท,บาท ๑ และ ๓ มี ๓ วรรค วรรคละ ๓,๔,๕ พยางค์ บาท ๒ และ ๔ มี ๔ วรรค วรรคละ ๓,๔,๓,๖ พยางค์ ๏ ความเชื่อมั่น มีความสำ คัญ สัมพันธ์ใจและกาย ป่ว ป่ ยใจด้วย เมื่อไม่สบาย หลีกไม่พ้น ต้องทนทุกข์ทรมา ควรรักษา กายินวิญวิญาณ์ มิท้าต่อภัยพาน คนต้องทน ทำ ใจชื่นบาน มิหวั่น วั่ ไหว ต่อไข้โศกโรคเกาะกิน — แดนคนธรรพ์ ๘
ชนิดของ กาพย์ที่นิยม ในภาษาไทย ๙
ฉันท์ลักษณ์กาพย์ยานี ๑๑ 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 กฎ ๑.วรรคหน้า ๕ คำ วรรคหลัง ๖ คำ รวม ๒ วรรค เป็นหนึ่ง นึ่ บาท นับ ๒ บาทเป็นหนึ่ง นึ่ บท แต่งอย่างน้อยต้องหนึ่ง นึ่ บท (๔ วรรค) เสมอ จะ แต่งน้อยกว่า ว่ นั้น นั้ ไม่ได้ ในวรรค หนึ่ง นึ่ ๆ จะใช้คำ เกินกว่า ว่ กำ หนดบ้างก็ได้ แต่ต้องเป็นคำ ที่ ประกอบด้วยสระเสียงสั้น สั้ กาพย์ยานี ๑๑ ๑๐
กาพย์ยานี ๑๑ ๒.ให้คำ สุดท้ายของววรคที่ ๑ สัมผัสกับคำ ที่ ๓ ของวรรคที่ ๒ (บางทีเลื่อ ลื่ นมาสัมผัสกับคำ ที่ ๑ ของวรรคที่ ๒ บ้างก็ได้) และให้คำ สุดท้าย ของวรรคที่ ๒ สัมผัสกับคำ ที่ ๕ ของวรรคที่ ๓ ถ้าแต่งบทต่อไปอีก ต้องให้คำ สุดท้ายของบท ต้นสัมผัสคำ สุดท้ายวรรคที่ ๒ ของบทต่อไป ๓. ถ้อยคำ ที่ใ ที่ ช้ในวรรคเดียวกัน นิยมให้มี สัมผัสในเหมือนกลอนจึงไพเราะ ถ้อยคำ ใน วรรคจะใช้ยัติภังค์ก็ได้ แต่จะใช้ยัติภังค์ใน ระหว่า ว่ งบาทหรือ รื บทไม่ได้ ๔. คำ สุดท้ายของบท ห้ามใช้คำ ตายหรือ รื คำ ที่มี ที่ มี รูปวรรณยุกต์ ๕. กาพย์ยานี มักนิยมแต่งเป็นบทสวด บท เห่ บทพากย์โขน ตอนชมสิ่ง สิ่ ต่างๆ ๑๑
ตัวอย่่่าง กาพย์ยานีลำ นำ สิบเอ็ดคำ จำ อย่าคลาย วรรคหน้าห้าคำ หมาย วรรคหลังหกยกแสดง ครุลหุนั้น ไม่สำ คัญอย่าระแวง สัมผัสต้องจัดแจง ให้ถูกวิธี ตัวอย่่่าง ชายตาชายหาเจ้า ชายจาเย้ายวนวิญญาณ์ ชายหาดดาษนาวา ชายคงคาพานุชจร หัวหินหัวหาด โอบอรเดินแดนสาคร ลุยคลื่นรื่นสมร เอวอ่อนช้อนเช่นมัจฉา ๑๒
กาพย์ฉบัง ๑๖ ฉันท์ลักษณ์กาพย์ฉบัง ๑๖ 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 กฎ ๑. บทหนึ่งนึ่ของกาพย์ฉบังมีอยู่ ๓ วรรค วรรคที่ ๑ กับวรรคที่ ๓ มีวรรคละ ๖ คำ วรรคที่ ๒ มี ๔ คำ ๒. ให้คำ สุดท้ายของวรรคแรกสัมผัสกับคำ สุดท้ายของ วรรคที่ ๒ ถ้าจะแต่งบทต่อๆไปอีก ต้องให้คำ สุดท้าย ของบทต้นสัมผัสกับคำ สุดท้ายของวรรคที่ ๑ ของบท ต่อไป ๑๓
๓. ความไพเราะของกาพย์ฉบังอยู่ที่การใช้คำ และ เสียงของคำ ให้มีสัมผัสสระและอักษร คำ ทุกคำ ควรเลือกให้ได้ลักษณะ เสียงดี เสียงเด่น ๔. ลักษณะดีพิเศษของกาพย์ฉบังอีกอย่างหนึ่ง คือ ก. ให้คำ ที่ ๑ และ ๒ ของวรรคที่ ๓ เป็น คำ ตาย (คือคำ ที่ประกอบด้วยสระเสียงสั้นในแม่ ก กา และคำ ที่มีตัวสะกดในแม่ กก กด กบ ) ข. ให้ ๒ คำ หลังของวรรคต้น กับ ๒ คำ ต้นของ วรรคที่ ๒ เล่นอักษร ค. ให้คำ ที่ ๒ ของวรรคที่ ๓ เล่นอักษรหรือสัมผัส อักษรกับคำ สุดท้ายของวรรคที่ ๒ ๕.จะใช้คำ ยัติภังค์ในระหว่างวรรคก็ได้ แต่ห้ามใช้ ยัติภังค์ระหว่างบท ๖.จะใช้คำ ในวรรคหนึ่งๆ เกินกว่าที่กำ หนดไว้บ้าง ก็ได้ แต่ต้องเป็นคำ ลหุ และต้องไม่ยาวเกินไปจน ขัดกับจังหวะและทำ นองอ่าน ๗.กาพย์ฉบัง นิยมแต่งเกี่ยวกับตอนที่เป็น พรรณนาโวหาร และแต่งเป็นบทสวดและบท พากย์โขนด้วย ๑๔
ตัวอย่่่าง ฉบังสิบหกคำ ควร ถ้อยคำ สำ นวน พึงเลือกให้เพราะเหมาะกัน วรรคหน้าวรรคหลังรำ วรรคหนึ่งพึงสรร ใส่วรรคละหกคำ เทอญ วรรคสองต้องสี่คำ แต่งเสนาะเพราะเพลิน ใครได้สดับจับใจ ๑๕
กาพย์สุรางคนางค์ 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ๑๖
บทหนึ่งมี ๗ กลอนหรือ ๗ วรรค วรรคหนึ่ง มี ๔ คำ รวมเป็น ป็ ๒๘ คำ ๒. สัมผัส ให้ดูตามแผน ถ้าจะแต่งบทต่อๆไป อีก ต้องให้คำ สุดท้าย ของบทต้นสัมผัสกับคำ สุดท้ายวรรคที่ ๓ ของบทต่อไป ๓. จะเพิ่มสัมผัสให้คำ ที่ ๔ วรรคที่ ๔ สัมผัส กับคำ ที่ ๒ วรรคที่ ๕ ก็ได้ จะทำ ให้ไพเราะขึ้น อีกด้วย ๔. บางทีท่านเพิ่มสัมผัสนอกขึ้นอีก ๓ แห่ง คือคำ ที่ ๔ ของวรรคหน้า สัมผัสกับคำ ที่ ๑ หรือคำ ที่ ๒ ของวรรคหลังและเพิ่มสัมผัสใน ระหว่า ว่ งคำ ที่ ๒ กับคำ ที่ ๓ ไว้ทุ ว้ ทุ กๆวรรคตาม แต่จะเหมาะด้วย ๕. กาพย์สุรางคนางค์นี้ ถ้าให้มี ลหุ ในคำ ที่ ๑ และที่ ๓ ของทุกวรรคเรียกว่า ว่ กากคติ ๑๗
ตัวอย่่่าง สุรางคนางค์ กำ หนดบทวาง ยี่สิบแปดคำ บทหนึ่งเจ็ดวรรค เป็นหลักพึงจำ วรรคหนึ่งสี่คำ ท แนะนำ วิธี หากแต่งหลายบท จำ ต้องกำ หนด บัญญัติจัดมี คำ ท้ายวรรคสาม ต้องตามวิถี สัมผัสกันดี ท้ายบทต้นแล ๑๘
กาพย์สุรางคนางค์ ๓๒ 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ๑๙
กฎ ๑. เหมือนกาพย์สุรางคนางค์ ๒๘ ทุกอย่าง ต่าง กันแต่เพิ่มวรรคหน้าเข้ามาอีกหนึ่งวรรคและให้ คำ สุดท้ายของวรรคที่ ๑ สัมผัสกับคำ สุดท้ายของ วรรคที่ ๒ เท่านั้น ๒๐
ตัวอย่่่าง กาพย์หนึ่งนามอ้าง สุรางคนางค์ กำ หนดบทวาง สามสิบสองคำ บทหนึ่งแปดวรรค เป็นหลักพึงจำ วรรคหนึ่งสี่คำ แนะนำ วิธี โบราณวางกฎ หากแต่งหลายบท จะต้องกำ หนด บัญญัติจัดมี วรรคสี่คำ ท้าย ต้องให้ถูกที่ สัมภัสกันดี ท้ายบทต้นแล ๒๑
กาพย์ห่อโคลง กาพย์ ห่อโคลง เป็น ป็ ชื่อของบทประพันธ์ที่แต่งขึ้นโดยใช้ กาพย์ยานีสลับกับโคลง ๔ สุภาพ โดยจะต้องมีความอย่างเดียวคือ ให้วรรคที่หนึ่งของกาพย์ยานีกับบาทที่หนึ่งของโคลง ๔ สุภาพ บรรยายข้อความอย่างเดียวกัน หรือบางทีก็ให้คำ ต้นวรรคของ กาพย์กับคำ ต้นบทของโคลงเป็น ป็ คำ เหมือนกัน ส่วนบัญญัติหรือกฎ ข้อบังคับต่างๆเหมือนกาพย์ยานี ๑๑ และโคลง ๔ สุภาพทั้งสิ้น ลักษณะการแต่งกาพย์ห่อโคลงแบ่งออกได้ ๓ ชนิด ๑. แต่งกาพย์ยานีหนึ่งบท แล้วแต่งโคลง ๔ สุภาพ ซึ่งมีเนื้อความ เช่นเดียวกับกาพย์ยานีหนึ่งบทสลับกันไป ชนิดนี้มักแต่งเป็น ป็ เรื่อง สั้นๆ เป็น ป็ เชิงประกวดฝีปฝีากหรือสำ นวนอย่างแต่งโคลงกระทู้หรือ กลอนกลบท กาพย์ งามพักตร์เพียงจันทร์เพ็ญ พักตร์ผ่อนเด่นดั่งเดือนฉาย จันทร์ผ่องส่องแสงพราย ผ่องน้อยกว่าหน้านวลนาง โคลง งามพักตร์ผุดผ่องเพี้ยง จันทร์เพ็ญ พักตร์ผ่องดั่งเดือนเห็น ผ่องแผ้ว จันทร์ผ่องส่องแสง พรายพร่าง ผ่องบ่ปานพักตร์แก้ว ก่องหล้าเลือนจันทร์ ๒๒
๒. เหมือนชนิดที่ ๑ แต่กลับกันคือเอาโคลงไว้ห ว้ น้า เอา กาพย์ไว้หลัง เรีย รี งสลับกันไป ๓. แต่งโคลงบทหนึ่งนึ่แล้วแต่งกาพย์พรรณนาข้อความจน สุดกระแสความพอใจ จะแต่งกาพย์ยาวซักกี่บกี่ทก็ได้ แต่ ต้องให้บทต้นมีข้อความเดียวกับโคลง ส่วนบทต่อๆไป จะ ขยายความรำ พันให้พิศดารอย่างไรก็ได้ ซึ่งซึ่แบบนี้มั นี้ มั กแต่ง เป็นกาพย์เห่เรือ รื โคลง เรือยนต์ยันคลื่นครื้น เรือโคลง คลื่นกระทั่งผางโผง เผ่นผ้าย เรือแจวกดแจวโกง โก่งวาด เรียมนึกพานุชคล้าย เคลื่อนคล้อยลอยเรือ กาพย์ เรือยนต์ยันคลื่นครื้น กระทบคลื่นกระโดดโหยง เรือแจวกดแจวโกง นึกพาน้องล่องลอยเรือ เรือพายพายผ่านหน้า ขายแตงกว่าพริกมะเขือ สำ ปั้นนั่นเรือเกลือ เรือขายเนื้อหมูผักปลา เรือจ้างแจวจ้ำ พรวด แล่นไก่กวดตามกันมา เหมือนพี่กับแก้วตา ไล่กวดกันวันสงกรานต์ ๒๓
แบบฝึกหัด ๒๔
แบบฝึก ฝึ หัด คำ ชี้แ ชี้ จง ให้นักเรีย รี นทำ เครื่อ รื่ งหมาย ถูก หน้าข้อความ ที่คิ ที่คิดว่าถูกต้อง และ ผิด หน้าข้อความที่คิ ที่คิดว่าผิด ๑. .............กาพย์เป็นคำ ประพันธ์ชนิดที่ไที่ ม่มีความ นิยมในครุลหุ ๒. ............. กาพย์สารวิลวิาสินี และ กาพย์คันถะเป็น กาพย์ที่มี ที่ มี ความเก่าแก่ที่สุ ที่ สุ ด ๓. .............. ในคัมภีร์ก ร์ าพย์กำ หนดคำ ประพันธ์ชนิด กาพย์ไว้ ๑๐ ชนิด ๔. ............... กาพย์ชนิดที่นิ ที่นิยมนำ มาแต่งร่ว ร่ มกับโคลง มีชื่อ ชื่ ว่า ว่ กาพย์ห่อโคลง ๕. ............... กาพย์ยานี คำ สุดท้ายในวรรคที่ ๓ ไม่สามารถสัมผัสกับคำ ที่ ๓ ของวรรคที่ ๔ ได้ เนื่อ นื่ งจากไม่ถูกฉันทลักษณ์ ๒๕
คำ ชี้แ ชี้ จง ให้นักเรีย รี นแต่งคำ ประพันธ์ในแต่ละบทให้ ถ้วนสมบูรณ์ ๑. ปู่ย่ ปู่ ย่ าตารอ........ เจ้าตัวน้อยอยู่ที่บ้ ที่ บ้ าน ชื่น ชื่ ใจเปรีย รี บใด....... เมื่อ มื่ ลูกหลานมาครบครัน รั ๒. ลมโชยชวนชื่น ชื่ รื่น รื่ รมย์ รื่น รื่ รสคำ ....... ขอดแคะเขี่ย ขี่ กรรณหรรษา ๓. จะเรีย รี นอะไร จะถูก........ เพราะใจประสงค์ ผิใจมิจ่อ .......................... จะเรีย รี นก็......... จะเบื่อ บื่ ระอา ๒๖
คำ ชี้แ ชี้ จง ให้นักเรีย รี นแต่งกาพย์ยานี ๑๑ เกี่ย กี่ วกับความ ฝันของตัวเอง 1 บท ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ๒๗
อ้างอิง กำ ชัย ทองหล่อ, หลักภาษาไทย, หน้า 441-447.; ติวฟรี. (2020). กาพย์ยานีและการแต่งกาพย์, สืบค้นเมื่อ 3 กุมภาพันธ์ 2566. จาก. https://www.tewfree.com ๒๘
ประวัติผู้จัดทำ ๒๙
นายไชยวัฒน์ พันศรี รหัสนักศึกษา 64040101229 สาขาวิช วิ าภาษาไทย คณะครุศาสตร์ มหาวิท วิ ยาลัยราชภัฏอุดรธานี เบอร์โทร 0956684989 ๓๐
" พากเพียรเมื่อยังน้อย ใหญ่โตค่อยสุขสบาย ชีวีมีความหมาย ทำ ให้ดีเป็นศรีตัว "