1202 Bank Soalan Sains Tingkatan 4

©PAN ASIA PUBLICATIONS

Kandungan













Mesti Tahu iii – x Bab 7 Koordinasi Badan 61 – 71
©PAN ASIA PUBLICATIONS
NOTA 61
Kertas 1 63
Bab 1 Langkah Keselamatan Kertas 2 66
di dalam Makmal 1 – 9
NOTA 1 Bab 8 Unsur dan Bahan 72 – 84
Kertas 1 3 NOTA 72
Kertas 2 6 Kertas 1 74
Kertas 2 77
Bab 2 Bantuan Kecemasan 10 – 15
NOTA 10 Bab 9 Kimia Industri 85 – 98
Kertas 1 12 NOTA 85
Kertas 2 13 Kertas 1 87
Kertas 2 90
Bab 3 Teknik Mengukur Parameter
Kesihatan Badan 16 – 22 Kimia dalam Perubatan dan
NOTA 16 Bab 10 Kesihatan 99 – 112
Kertas 1 18 NOTA 99
Kertas 2 21 Kertas 1 101
Kertas 2 105
Bab 4 Teknologi Hijau dalam
Melestarikan Alam 23 – 34 Daya dan Gerakan 113 – 124
NOTA 23 Bab 11 NOTA 113
Kertas 1 25 Kertas 1 114
Kertas 2 29 Kertas 2 119


Bab 5 Genetik 35 – 51 Bab 12 Tenaga Nuklear 125 – 132
NOTA 35 NOTA 125
Kertas 1 37 Kertas 1 126
Kertas 2 43
Kertas 2 129
Bab 6 Sokongan, Pergerakan dan
Pertumbuhan 52 – 60 Jawapan 133 – 150
NOTA 52
Kertas 1 53
Kertas 2 57













ii




Kandungan_1202 BS Sains Tg4.indd 2 17/02/2022 10:31 AM

MESTI


TAHU Mnemonik







Sektor Tenaga Kelenjar Endokrin pada Manusia

Tenaga tidak boleh dicipta dan tidak boleh dimusnahkan. Sumber Kelenjar endokrin pada manusia terdiri daripada PATTOP.
tenaga fosil akan habis digunakan tetapi sumber tenaga boleh
baharu pasti wujud selama-lamanya. P Pituitari
©PAN ASIA PUBLICATIONS
Tenaga ‘hags’ adalah tenaga boleh baharu, iaitu A Adrenal
h: Tenaga hidro T Tiroid
a: Tenaga angin
g: Tenaga geotermal T Testis
s: Tenaga solar
O Ovari
Manakala tenaga ‘pag’ adalah tenaga tak boleh baharu, iaitu
p: Tenaga terhasil daripada pembakaran petroleum seperti petrol P Pankreas
dan disel
a: Tenaga terhasil daripada pembakaran arang batu
g: Tenaga terhasil daripada pembakaran gas asli
Mneumonik (Bab 4) 1 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Mneumonik (Bab 7) 7 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd.


Konsep 5R Hormon

5R merujuk kepada (Refuse, Reduce, Reuse, Recycle, Recovery) Hormon yang dirembeskan oleh kelenjar endokrin adalah at-Eati.
iaitu menolak, kurangkan, guna semula, kitar semula dan
pemulihan, untuk merawat dan mengurus sisa pepejal menuju a hormone antidiuresis
terhadap pencapaian sisa sifar.
t tiroksina
Refuse
E estrogen
Reduce
a adrenalina
5R Reuse
t testosteron
Recycle
i insulin
Recovery



Mneumonik (Bab 4) 3 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Mneumonik (Bab 7) 9 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd.


Kesan Pembukaan Hutan dan Perlindunganya Jenis-jenis Dadah

Pembukaan tanah hutan menyebabkan pemusnahan ekosistem dan Dadah boleh dikategorikan kepada beberapa jenis iaitu d-shit.
kepupusan flora dan fauna kerana masalah ‘3P + 1K’ tetapi hutan
boleh dilindungi dengan ‘tawar’.
d depresen
P : Pembalakan berleluasan s stimulan
P : Pembakaran terbuka
h halusinogen
P : Pemusnahan peparu Bumi
K : Keasidan tanah i inhalan

Perlindungan hutan dapat dilakukan melalui t antidepresen
ta(nam): penanaman semula, dan
war(ta) : wartakan hutan simpan



Mneumonik (Bab 4) 5 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Mneumonik (Bab 7) 11 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd.


Mesti tahu_1202 Sains Tg4.indd 1 16/02/2022 9:59 AM

MESTI


TAHU Fakta Penting







Langkah Pengurusan Tumpahan Bahan Kimia Teknik Mengukur Parameter Kesihatan Badan

1. Suhu badan merupakan ukuran darjah kepanasan atau
Maklum kepada guru/pembantu makmal kesejukkan badan manusia.
2. Kadar denyutan nadi merupakan pengukuran bilangan
©PAN ASIA PUBLICATIONS
degupan jantung per minit.
Jadikan kawasan sebagai kawasan larangan 3. Tekanan darah merupakan tekanan yang dikenakan oleh
darah pada dinding arteri semasa peredaran darah.
4. Indeks jisim badan (BMI) merupakan ukuran jisim badan
Sekat tumpahan dengan menggunakan pasir
seseorang berbanding dengan ketinggian.
BMI untuk manusia
Kaut tumpahan ke dalam bekas plastik/ botol BMI Keterangan
< 18.5 Kurang jisim badan
Buang tumpahan mengikut procedur yang betul 18.5 – 24.9 Jisim badan unggul
25.0 – 29.9 Berlebihan jisim badan
> 30.0 Obes
Fakta Penting (Bab 1) 13 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Fakta Penting (Bab 3) 19 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd.


Langkah penggunaan alat pemadam kebakaran Ubat Moden


Terdapat tiga kelas ubat moden:
1. Analgesik
Tanggalkan pin Halakan muncung
keselamatan daripada alat pemadam api ke • Ubat untuk melegakan kesakitan
pemadam kebaran. pangkal api. • Contoh: aspirin, parasetamol dan kodeina
2. Antibiotik
• Ubat untuk membunuh atau menghalang pertumbuhan
bakteria berjangkit
• Contoh antibiotik ialah penisilin dan streptomisin
Ratakan semburan ke Tekan pemicit di atas 3. Psikoteraputik
seluruh sumber api pemadam • Ubat untuk merawat pesakit psikiatrik
dengan menggerakan • Ubat psikoterapeutik dikelaskan kepada tiga jenis:
muncungnya dari sisi (a) Antidepresen
ke sisi.
(b) Antipsikotik
(c) Stimulan

Fakta Penting (Bab 1) 15 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Fakta Penting (Bab 10) 21 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd.


Kaedah melaksanakan CPR terhadap mangsa Radikal Bebas

Radikal bebas ialah suatu atom atau molekul yang mempunyai
elektron tunggal (tidak berpasangan).
Periksa respons mangsa Buka saluran pernafasan
Contoh: Atom klorin, Cl

elektron tunggal
Bantuan pernafasan Tekanan dada (tidak berpasangan)
Tidak sedar

Sedar Contoh: Molekul oksigen, O 2
Kedudukan permulihan
elektron tunggal elektron tunggal
(tidak berpasangan) (tidak berpasangan)


Fakta Penting (Bab 2) 17 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Fakta Penting (Bab 10) 23 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd.


Mesti tahu_1202 Sains Tg4.indd 3 16/02/2022 9:59 AM

MESTI


TAHU Rajah Penting







Sistem Rangka Manusia Bahan Genetik dalam Sel

Tengkorak
Lengkungan
pektoral
©PAN ASIA PUBLICATIONS
Strenum Rangka
paksi
Tulang Turus
Rangka tangan vertebra
apendaj
Lengkungan Sel
pelvis

Tulang kaki


Nukleus
Kromosom DNA
Rajah Penting (Bab 6) 32 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Rajah Penting (Bab 5) 26 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd.



Graf lengkung pertumbuhan manusia Mutasi: Gen Terangkai Seks
Ketinggian (cm) Fenotip induk: Ayah (normal) x Ibu (pembawa hemofilia)
H
H
Genotip induk: X Y X X h
(Meiosis)
D
E
C
Gamet: X H Y X H X h
B
A
(Persenyawaan)
Genotip anak: X X H X X h X Y X Y
H
H
h
H
0 Umur Fenotip anak: Perempuan Perempuan Lelaki Lelaki
3 13 20 65
(normal) (pembawa (normal) (pesakit
A: Bayi (pertumbuhan pesat) D: Dewasa (pertumbuhan
hemofilia) hemofilia)
B: Kanak-kanak (pertumbuhan minimum) Petunjuk: X ialah alel dominan (normal)
H
perlahan) E: Orang tua (pertumbuhan X ialah alel resesif (hemofilia)
h
C: Remaja (pertumbuhan pesat) negatif)
Rajah Penting (Bab 6) 34 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Rajah Penting (Bab 5) 28 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd.
Pergerakan dan Pertumbuhan Manusia Teknologi DNA rekombinan
Struktur pada sendi lutut
DNA yang
+ akan di’klon’
Plasmid DNA
(vektor) rekombinan
Tulang
Tendon
Pertumbuhan
Rawan
sel inang
membawa klon
Cecair sinovial
Tulang

Sel inang
Rajah Penting (Bab 6) 36 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Rajah Penting (Bab 5) 30 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd.


Mesti tahu_1202 Sains Tg4.indd 6 16/02/2022 9:59 AM

1 Langkah Keselamatan di dalam
Bab Makmal





NOTA


1.1 Peralatan Perlindungan Diri (e) Logam berat
(f) Bahan beradioaktif
1. Peralatan perlindungan diri ialah kelengkapan yang (g) Bahan sisa organik
diperlukan untuk melindungi diri daripada bahaya.
(h) Bahan meruap
2. Contoh peralatan perlindungan diri adalah seperti (i) Bahan reaktif
gogal, topeng muka, sarung tangan, baju makmal 3. Sisa bahan biologi perlu diuruskan berdasarkan
dan kasut keselamatan. Rajah di bawah menunjukkan Prosedur Operasi Standard (POS) pelupusan bahan
contoh peralatan perlindungan diri.
sisa biologi mengikut kategorinya.
(a) Sisa Kategori A seperti picagari, jarum dan
skalpel perlu dimasukkan ke dalam bekas khas
yang tidak diautoklaf dan disimpan di tempat
yang selamat sebelum dilupuskan.
(b) Sisa kategori B seperti sarung tangan, tisu

dan medium kultur perlu dibungkus dan
Gogal Topeng muka dimasukkan ke dalam beg autoklaf kalis
bocor. Sisa perlu diautoklaf pada suhu 121°C
dengan tekanan 15 psi selama 20 minit. Setelah
dinyahkontaminasi, sisa perlu dimasukkan ke
dalam beg biobahaya, diikat, dilabelkan dan
dimasukkan ke dalam tong merah biobahaya.

(c) Sisa kategori C seperti haiwan makmal dan
Sarung tangan
©PAN ASIA PUBLICATIONS
Baju makmal
haiwan uji kaji perlu dibalut dengan bahan
penyerap seperti tisu dan dibungkus dengan
rapi di dalam beg plastik biobahaya dan
kemudiannya disejuk bekukan.
(d) Sisa kategori D seperti darah dan serum perlu
Kasut bertutup dinyahkontaminasikan secara autoklaf dan
3. Peralatan perlindungan diri seperti kabinet aliran dilupus secara terus ke dalam singki makmal.
laminar, penyiram kecemasan, kebuk wasap dan 4. Berikut merupakan carta alir POS pelupusan sisa
pembilas mata ialah alat yang disediakan di dalam biologi.
makmal.
Pengasingan sisa di puncanya dengan betul
1.2 Pembuangan Bahan Sisa

1. Bahan sisa seperti cecair atau larutan berkepekatan
rendah dan tidak berbahaya boleh dibuang terus ke Pengurusan sisa berdasarkan kategori
dalam singki. Contoh bahan sisa yang boleh dibuang
ke dalam singki ialah:
(a) Asid lemah dan alkali lemah dengan nilai pH Sisa yang telah dinyahkontaminasi dimasukkan ke
antara 5 hingga 9. dalam beg biobahaya.
(b) Bahan atau larutan yang neutral.
2. Bahan sisa yang tidak boleh dibuang terus ke dalam
singki adalah seperti: Sisa yang dibungkus dilabel dan dimasukkan ke
(a) Sisa pepejal dalam tong biobahaya. Tong biobahaya disimpan
(b) Bahan yang mempunyai nilai pH kurang sementara dalam keadaan yang selamat, terkawan
daripada 5 dan lebih daripada 9 dan disejukkan sebelum pelupusan berpusat
(c) Sebatian pelarut organik dijadualkan.
(d) Bahan kimia

1



Bab 1_1202 BS Sains Tg4.indd 1 16/02/2022 10:03 AM

5. Langkah pengurusan tumpahan bahan kimia.
Kelas D Logam reaktif • Serbuk
(a) Maklum kepada guru/pembantu makmal
seperti natrium, kering
(b) Jadikan kawasan tumpahan sebagai kawasan kalium,
larangan magnesium,
(c) Sekat tumpahan dengan menggunakan pasir aluminium dan
(d) Kaut tumpahan ke dalam bekas plastik/ botol sebagainya
(e) Buang tumpahan mengikut prosedur yang betul
Kelas E Peralatan elektrik • Serbuk
6. Langkah pengurusan tumpahan merkuri.
kering
(a) Maklum kepada guru/pembantu makmal • Karbon
©PAN ASIA PUBLICATIONS
(b) Jadikan kawasan tumpahan sebagai kawasan dioksida
larangan
(c) Taburkan serbuk sulfur untuk menutup tumpahan Kelas F Lemak dan minyak • Serbuk
masak kering
(d) Hubungi Jabatan Bomba
• Karbon
1.3 Pemadam Kebakaran dioksida

4. Pemadam kebakaran ABC sesuai digunakan
1. Alat pemadam kebakaran digunakan untuk mengawal
atau memadamkan kebakaran. untuk semua jenis kebakaran kecuali kebakaran
yang berpunca daripada logam dan gas yang
2. Alat pemadam kebakaran boleh dibahagikan kepada mungkin menyebabkan ledakan. Pemadam api ini
empat jenis seperti yang ditunjukkan dalam jadual di tidak membahayakan manusia, haiwan dan tidak
bawah. mencemarkan tanah.
Jenis Warna 5. Selimut kebakaran digunakan untuk menyelimut
Air Merah mangsa bagi memadam kebakaran yang kecil
atau sederhana pada anggota badan, pakaian atau
Buih Krim
kebakaran kecil yang sukar dipadamkan oleh air.
Karbon dioksida Hitam
Serbuk kering Biru

3. Kebakaran boleh dibahagikan berdasarkan
jenis bahan api yang terbakar. Jadual di bawah
menunjukkan alat pemadam kebakaran yang sesuai
digunakan untuk punca kebakaran yang berlainan.
Jenis alat
Jenis
kebakaran Punca bahan api pemadam Selimut kebakaran
kebakaran
6. Audit terhadap pemadam kebakaran perlu dilaksanakan
Kelas A Pepejal seperti • Air secara berkala supaya peralatan tersebut dapat
kayu, kertas, • Buih berfungsi dengan baik. Antara maklumat penting yang
kain, plastik dan • Serbuk perlu diaudit adalah seperti:
sebarang bahan kering (a) Jenis pemadam kebakaran
mudah terbakar (b) Tarikh luput
(c) Bacaan tekanan pada pemadam kebakaran
Kelas B Cecair mudah • Buih
(d) Bilangan pemadam kebakaran mengikut jenis
terbakar seperti • Serbuk
petrol, kerosin, kering (e) Lokasi alat pemadam kebakaran dalam pelan
diesel, varnis, cat • Karbon laluan kecemasan
dan lain-lain dioksida

Kelas C Gas/ wap mudah • Serbuk
terbakar seperti kering
hidrogen, metana, • Karbon
propana, oksi- dioksida
asetilena, gas LPG,
LNG, oksigen dan
sebagainya


2



Bab 1_1202 BS Sains Tg4.indd 2 16/02/2022 10:03 AM

KERTAS 1


Setiap soalan mempunyai empat jawapan yang berbeza, A, B, C dan D. Untuk setiap soalan, pilih satu
jawapan sahaja.

5.1 Pembahagian Sel 3. Antara berikut, yang manakah merupakan
persamaan antara mitosis dan meiosis?
1. Rajah 1 menunjukkan suatu sel yang mengalami A Berlaku dalam organ pembiakan
KLON pembahagian sel.
SPM B Berlainan gen diwarisi anak-anak sel
D©PAN ASIA PUBLICATIONS
C Menyebabkan variasi antara individu
D Mengalami penduaan kromosom dalam
P S proses pembahagian sel
Q 4. Antara berikut, yang manakah pernyataan
berikut tidak benar tentang pembahagian sel
R secara mitosis?
A Mitosis berlaku dalam sel autosom
B Mitosis menghasilkan dua sel anak daripada
setiap sel induk
Rajah 1
C Sel-sel anak mempunyai bilangan
Antara struktur P, Q, R dan S, yang manakah kromosom yang sama seperti sel induk
menunjukkan kromosom? D Setiap sel anak mengandungi bahan genetik
A P C R yang berbeza
B Q D S
5. Mengapakah sel-sel dalam organ pembiakan
2. Rajah 2 menunjukkan beberapa struktur dalam haiwan dan tumbuhan membahagi dengan
KLON sel haiwan dan sel tumbuhan. meiosis?
SPM
A Pembiakan aseks
P Z B Pembentukan gamet
Y
C Persenyawaan nukleus
D Pertumbuhan organisma
Q
X
R 6. Antara berikut, yang manakah menunjukkan
S W kepentingan mitosis dan meiosis?
KbaT Menganalisis

Rajah 2 Mitosis Meiosis

Antara berikut, di manakah kedudukan A Mengekalkan Menghasilkan
kromosom dalam sel-sel berkenaan? bilangan kromosom gamet

Sel haiwan Sel tumbuhan B Menghasilkan sel Mengekalkan
pembiakan bilangan kromosom
A P W
C Menambahkan Menyebabkan
B Q X
pertumbuhan variasi
C R Y
D Menyebabkan Menambahkan
S Z variasi bilangan kromosom




37
Soalan 3: Soalan 4:
Proses mitosis dan meiosis melakukan penduaan kromosom untuk Mitosis adalah proses penduaan sel untuk menghasilkan dua sel anak yang
mengekalkan bilangan kromosom sebagai diploid atau hapoid sel serupa. Proses ulangan ini menambahkan bilangan sel dalam pertumbuhan TIP SOS
masing-masing. dan untuk menggantikan sel-sel sama jenis yang telah rosak.






Bab 5_1202 BS Sains Tg4.indd 37 17/02/2022 10:34 AM

7. Jadual 1 menunjukan bilangan kromosom dalam 9. Rajah 4 menunjukkan satu sel sedang
setiap sel organisma dan bilangan kromosom membahagi secara mitosis.
ketika proses penduaan dalam mitosis.
Jadual 1

Bilangan Bilangan
kromosom kromosom ketika Kromatid
Organisma kembar
dalam sel proses mitosis
soma berlaku
P 24 47
©PAN ASIA PUBLICATIONS
Q 38 77 Rajah 4
Antara berikut, yang manakah akan terhasil
R 46 92
pada akhir peringkat mitosis?
Antara di atas, yang manakah menunjukkan Bilangan sel Bilangan pasangan
bilangan kromosom yang betul? anak kromosom
A P, Q dan R
B P dan Q sahaja A 2 4
C Q dan R sahaja B 2 2
D R sahaja
C 4 4
8. Rajah 3 menunjukkan empat peringkat D 4 2
KLON pembahagian sel dengan mitosis.
SPM
10. Rajah 5 menunjukkan gen dalam sel.

Kromosom





Sel

P Q
Gen
Rajah 5
Antara pernyataan berikut, yang manakah benar?
A Nukleus sel terbina daripada kromosom X
B Kromosom X terdiri daripada DNA
C Gen terdapat dalam kromosom X sahaja
D Gen terdiri daripada DNA untuk membawa
maklumat pewarisan
R S
11. Suatu sel soma mempunyai lima pasangan
Rajah 3
kromosom. Setelah tamat mitosis, berapakah
Antara urutan susunan berikut, yang manakah bilangan kromosom dalam setiap sel anak?
betul bagi mitosis? KbaT Mengaplikasi
A P, Q, R, S A Lima
B Q, S, P, R B Sepuluh
C R, P, S, Q C Dua puluh
D S, R, Q, P D Empat puluh
38 Soalan 10: Soalan 11:
TIP SOS Gen terdiri daripada DNA yang membina kromosom. Setelah mitosis, setiap anak sel atau sel baru yang terhasil mempunyai

bilangan kromosom yang sama dengan sel induk atau sel asalnya.







Bab 5_1202 BS Sains Tg4.indd 38 17/02/2022 10:34 AM

5.3 Mutasi Apakah kecacatan pada kromosom yang
menyebabkan sindrom Turner itu?
22. Rajah 14 menunjukkan gambar kariotip A Semua kromosom pesakit itu terdiri
kromosom yang terdapat dalam seorang budak daripada jenis kromosom X
lelaki yang mempunyai sindrom Down. B Kromosom X mengandungi gen cacat yang
tidak dapat mengawal kitaran haid
C Kromosom Y pada kromosom ke-23 telah
1 2 3 4 5 dimusnahkan oleh sinaran radioaktif
D Kekurangan satu kromosom X pada
kromosom seks
6 7 8 9 10 11 12
©PAN ASIA PUBLICATIONS
13 14 15 16 17 18 19 25. Rajah 16 menunjukkan sel sabit bersama dengan
sel darah merah.
20 21 22
X Y
Rajah 14
Antara berikut, yang manakah menyebabkan
masalah kromosom yang menyebabkan sindrom
Down?
A Budak itu mempunyai 23 pasang kromosom
B Budak itu mempunyai kromosom XY yang
rosak Rajah 16
C Kumpulan kromosom ke-21 mempunyai 3 Sel sabit disebabkan oleh mutasi pada gen yang
kromosom menghasilkan hemoglobin. Bagaimanakah sel
D Kromosom-kromosomnya tidak sama rata sabit menyebabkan anemia?
panjang A Bentuk sel sabit kurang cekap mengangkut
oksigen
23. Penyakit baka yang manakah berkaitan dengan B Sel sabit tiada haemoglobin untuk
mutasi berikut?
mengangkut oksigen
Mutasi kromosom Mutasi gen C Kecacatan hemoglobin menjadikan sel
sabit kurang cekap mengangkut oksigen
A Albinisme Sindrom Down
D Mutasi gen menyebabkan sangat sedikit
B Sindrom Klinefelter Hemofilia haemoglobin sahaja dihasilkan untuk
C Talasemia Anemia sel sabit mengangkut oksigen
D Buta warna Sindrom Turner 5.4 Teknologi Kejuruteraan Genetik

24. Rajah 15 menunjukkan gambar kariotip yang 26. Organisma termodifikasi genetik (GMO)
didapati daripada kajian amniosentesis bagi satu merupakan organisma yang dimodifikasi secara
fetus yang akan dilahirkan sebagai seorang pesakit genetik melalui teknologi kejuruteraan genetik.
perempuan yang mempunyai sindrom Turner. Antara berikut, yang manakah tidak memberi
faedah kebaikan berkaitan dengan GMO?
KbaT Menganalisis

1 2 3 4 5 A Menghasilkan tanaman dan ternakan
berkualiti tinggi
B Menghasilkan produk komersial yang
6 7 8 9 10 11 12
mempunyai daya tahan penyakit yang tinggi
13 14 15 16 17 18 19 C Menghasilkan tanaman yang lebih banyak
dalam jangka masa singkat.
20 21 22
X D Baka asli akan mengalami kepupusan
Rajah 15 kerana tidak gemari dipakai lagi
41
Soalan 22: Soalan 25:
Sindrom Down disebabkan oleh kelebihan satu kromosom dalam sel. Semasa Dalam tubuh badan yang sihat, oksigen diangkut oleh sel darah merah
meiosis dalam ovari, sepasang kromosom tidak terpisah. yang berbentuk dwicekung. TIP SOS







Bab 5_1202 BS Sains Tg4.indd 41 17/02/2022 10:34 AM

KERTAS 2


Bahagian A


Jawab semua soalan.

1. Rajah 1 menunjukkan pembahagian sel dalam suatu organisma.
KLON
SPM
©PAN ASIA PUBLICATIONS







Sel biasa P Q R S

Rajah 1
(a) Berdasarkan pemerhatian pada Rajah 1,

(i) nyatakan jenis pembahagian sel itu. [1 markah]




(ii) mengenal pasti empat peringkat P, Q, R dan S dalam pembahagian itu. [1 markah]

P:
Q:

R:

S:

(iii) ramalkan apa akan berlaku selepas peringkat S? [1 markah]



(b) Di bahagian badan manusia yang manakah jenis pembahagian sel ini berlaku? [1 markah]




(c) Mengapakah jenis pembahagian sel ini penting kepada kita? [1 markah]














43
Soalan 1:
(c) Pembahagian sel melalui mitosis adalah satu proses yang menghasilkan dan menambahkan sel baru yang serupa. TIP SOS









Bab 5_1202 BS Sains Tg4.indd 43 17/02/2022 10:34 AM

2. Rajah 2 menunjukan seorang pelajar, Ahmad mengidap penyakit buta warna tetapi adik lelakinya, Aziz
KLON mempunyai penglihatan normal. Namum kakaknya, Fatimah juga menghidap penyakit buta warna dan
SPM
adik perempuannya, Fauziah merupakan pembawa penyakit itu.

Induk: Penghidap penyakit Pembawa penyakit
gangguan gen gangguan gen

x
Fenotip: Ayah (buta warna) Ibu (pembawa)
Genotip: ? ?
©PAN ASIA PUBLICATIONS
(Proses P)
Gamet: ? ? ? ?

(Proses Q)

Genotip anak: ? ? ? ?




Fenotip anak: Anak perempuan Anak perempuan Anak lelaki Anak lelaki
(pembawa) (buta warna) (normal) (buta warna)
Fauziah Fatimah Aziz Ahmad

Rajah 2
(a) Bagaimanakah trait penyakit buta warna diwariskan dalam keluarga? [1 markah]







(b) Dengan mengkaji fenotip adik-beradiknya, apakah inferens dapat dibuat tentang fenotip ibu
bapaknya? [1 markah]




(c) Lengkapkan rajah skema dalam Rajah 2 dalam ruang yang disediakan di bawah.
KbaT Mengaplikasi [3 markah]























44 Soalan 2:
TIP SOS (c) Penyakit buta warna disebabkan kecacatan gen terangkai seks, iaitu kecacatan gen itu dibawa dalam kromosom seks, X. Jika X adalah kecacatan
b
gen yang menyebabkan buta warna, maka lelaki X Y adalah buta warna, manakala perempuan X X adalah pembawa dan X X ialah perempuan
b b
B b
b
yang mengalami penyakit buta warna.



Bab 5_1202 BS Sains Tg4.indd 44 17/02/2022 10:34 AM

Bahagian B


Jawab semua soalan.

–1
2. Sebuah basikal sedang bergerak dengan laju malar 5 m s selama 10 s. Selepas itu, brek ditekan dan
basikal berhenti 4 s kemudian.
(a) Apakah maksud laju? [1 markah]




(b) Hitungkan
©PAN ASIA PUBLICATIONS
(i) jarak yang dilalui basikal apabila basikal bergerak dengan laju KBAT Menilai [1 markah]






(ii) nyahpecutan yang dialami basikal pada hujung gerakannya KBAT Menilai [2 markah]






(c) Gunakan maklumat yang diberikan, lakarkan graf halaju-masa bagi gerakan basikal itu.
KBAT Menganalisis [2 markah]







3. Rajah 2 menunjukkan sebahagian daripada pita detik yang didapati daripada gerakan sebuah troli.
Arah gerakan

P Q R S
12 cm

Rajah 2
(a) (i) Lengkapkan ayat di bawah berdasarkan Rajah 2. [1 markah]

Satu detik adalah dari titik ke titik .
(ii) Apakah masa bagi satu detik jika jangka masa detik disambungkan kepada bekalan kuasa
50 Hz? [1 markah]



(b) Berdasarkan Rajah 2,
(i) bandingkan halaju troli di P dan halaju troli di Q. KBAT Menganalisis [1 markah]




(ii) nyatakan jenis gerakan yang dialami oleh troli. [1 markah]




120 Soalan 3:
TIP SOS (a) (ii) Pada frekuensi 50 Hz, jangka masa detik membuat 50 titik dalam masa 1 saat.









Bab 11_1202 BS Sains Tg4.indd 120 07/02/2022 5:10 PM

(c) Hitungkan laju purata troli. KBAT Menilai [2 markah]







4. Rajah 3 menunjukkan carta pita detik yang diperoleh daripada gerakan sebuah objek.
Panjang (cm)

12
©PAN ASIA PUBLICATIONS




6





0 Masa (s)
Rajah 3
(a) Hitungkan:
(i) halaju awal objek itu. KBAT Menilai [2 markah]








(ii) halaju akhir objek itu. KBAT Menilai [2 markah]







(b) Tentukan pecutan objek itu. KBAT Menilai [2 markah]








5. Rajah 4 menunjukkan graf halaju-masa bagi gerakan sebuah troli tanpa sebarang muatan apabila ditolak
oleh daya yang malar.
v (m s )
–1

12




0 t (s)
20
Rajah 4
121
Soalan 4: Soalan 4:
(a) (i) Halaju awal boleh dihitung dengan merujuk kepada jalur pertama. (a) (ii) Halaju akhir boleh dihitung dengan merujuk kepada jalur terakhir. TIP SOS








Bab 11_1202 BS Sains Tg4.indd 121 07/02/2022 5:10 PM

Bahagian C


Jawab satu soalan.


7. Rajah 6 menunjukkan dua baldi yang sama saiz.
Satu baldi adalah kosong dan satu lagi baldi berisi penuh dengan pasir. KBAT Mencipta



Pasir

©PAN ASIA PUBLICATIONS



Rajah 6
Didapati bahawa baldi yang kosong lebih mudah diayunkan berbanding dengan baldi yang berisi pasir.
(a) Nyatakan satu pernyataan masalah berdasarkan pada maklumat yang diberikan. [1 markah]

(b) Cadangkan satu hipotesis untuk mengkaji situasi yang diberikan dalam Rajah 6. [1 markah]

(c) Berdasarkan pada situasi yang diberikan dalam Rajah 6, reka bentuk satu eksperimen makmal untuk
membuktikan hipotesis yang dibina dengan menggunakan bilah gergaji, plastisin, jam randik, neraca
elektronik dan pengapit-G.
Huraian anda harus mengandungi aspek yang berikut:
(i) Tujuan eksperimen [1 markah]
(ii) Mengenal pasti pemboleh ubah [2 markah]
(iii) Prosedur atau kaedah [4 markah]
(iv) Penjadualan data [1 markah]


8. (a) Apakah maksud halaju? [2 markah]
(b) Rajah 7.1 menunjukkan graf sesaran-masa bagi suatu objek.

s (m)


10









0 t (s)
10 20
Rajah 7.1
Huraikan gerakan objek itu berdasarkan pada graf sesaran-masa dalam Rajah 7.1 [4 markah]






123
Soalan 8:
(b) Graf sesaran-masa menunjukkan bagaimana sesaran sesuatu objek berubah dengan masa. TIP SOS








Bab 11_1202 BS Sains Tg4.indd 123 07/02/2022 5:10 PM

Jawapan







BAB 1 29. B Tarikh luput merupakan salah satu aspek penting yang
perlu diaudit untuk alat pemadam kebakaran
Kertas 1
30. A
1. D
2. A
3. B Sarung tangan getah digunakan untuk melindungi tangan Kertas 2
daripada terkena dengan bahan kimia
Bahagian A
4. A
1. (a) Sarung tangan
5. B Topeng muka dapat menghalang gas dan bahan kimia
memasuk badan manusia melalui hidung dan mulut Topeng muka
Gogal
6. B cecair yang mudah meruap perlu dijalankan dalam kebuk Baju makmal
wasap
(b) Untuk mengelakkan daripada berlaku kecederaan akibat
7. C Makmal sekolah dijadikan kawasan larangan kerana di daripada kemalangan
dalam makmal terdapat banyak bahan kimia bahaya dan (c) Pembilas mata
mudah terbakar
(d) Untuk membilas dan mencuci mata yang terkena bahan kimia
8. A Bahan dan cecair yang berkepekatan rendah antara pH 5 dengan segera.
hingga pH 9 sesuai dibuang ke dalam sinki
9. B Larutan kalium klorida merupakan larutan garam. Larutan Bahagian B
garam adalah bersifat neutral
2. (a) Jenis kebakaran kelas F
10. D cecair yang berkepekatan rendah antara pH 5 hingga pH 9 (b) Alat pemadam kebakaran jenis serbuk kering/ karbon
sesuai dibuang ke dalam sinki dioksida/ bahan kimia lembap
11. B Asid kuat boleh menyebabkan logam terkakis (c) Tidak sesuai. Air tidak dapat menyekat oksigen kepada api
12. C Bahan dan cecair yang berkepekatan rendah antara pH 5 dan tidak dapat mamadankan api pada permukaan minyak
hingga pH 9 sesuai dibuang ke dalam sinki yang terbakar. Ini adalah kerana minyak yang terbakar
13. B terapung di atas air. Bab 1
(d) Lokasi
D
14. D©PAN ASIA PUBLICATIONS
15. A Termometer yang pecah tidak boleh dikutip menggunakan Jenis pemadam kebakaran
tangan kerana merkuri dapat meresap ke badan manusia Jenis pemadam air dan tarikh luput
melalui pemukaan kulit. 3. (a) Gogal; Baju makmal; Sarung tangan
16. D Seseorang yang mengalami keracunan merkuri akan rasa (b) Pemadam kebakaran jenis serbuk kering/buih
batuk, sesak nafas serta loya (c) Bahan kimia tersebut merupakan bahan kimia yang mudah
17. C Keracunan merkuri akan menyebabkan seseorang terjejas terbakar. Pemadam kebakaran jenis buih atau serbuk kering
dari segi penglihatan, percakapan, pendengaran dan dapat memadamkan sumber api.
koordinasi pergerakan (d) Tarik pin keselamatan
18. A Seseorang yang mengalami keracunan merkuri akan rasa Meratakan semburan ke sumber api dengan menggerakkan
batuk, sesak nafas serta loya muncungnya dari kiri ke kanan sehingga api dipadam.
19. A 4. (a) Kategori A
20. B Apabila terkena alkali cair pada mata, perlu membilas mata Peralatan tajam
dengan air serta merta (b) Masukkan jarum ke dalam bekas khas
21. B Simpan di tempat yang selamat sebelum pelupusan dilakukan
22. C Selimut kebakaran boleh digunakan untuk memadamkan (c) Tidak sesuai dibuangkan terus ke dalam tong sampah.
api pada tubuh badan manusia Jarum yang tajam berkemungkinan akan menyebabkan
23. C Pemadam kebakaran serbuk kering sesuai digunakan untuk kemalangan/cedera
mamadamkan api yang berpunca daripada logam Samsul perlu membuang jarum yang telah terpakai ke dalam
24. D tong khas untuk sisa pepejal tajam.
25. Pemadam api jenis karbon dioksida hanya sesuai untuk
Bahagian C
memadamkan api berpunca daripada peralatan elektrik
5. (a) Jenis memadam kebakaran: Air
26. C Gas LCP sesuai dipadamkan dengan menggunakan
pemadam api jenis buih Jenis pemadam kebakaran ini dapat memadamkan kebakaran
yang melibatkan pepejal
27. A Pemadam kebakaran berlabel merah sesuai digunakan
untuk memadamkan api yang berpunca daripada pepejal (b) Peralatan perlindungan diri melindungi pelajar daripada
seperti kayu, kertas dan kain bahaya
Baju makmal melindungi badan terkena bahan kimia dan
28. C Selimut kebakaran boleh digunakan untuk memadamkan
api pada tubuh badan manusia melindungi daripada kerosakan
133



Jaw_1202 Sains Tg4.indd 133 16/02/2022 11:03 AM

17. D ROS = Reactive Oxygen Species Bahagian B
18. D Radikal bebas membantu badan kita menyingkirkan 5. (a) Kenal pasti bahan aktif dalam bahan, ekstrakkan bahan
patogen dan sel kanser. aktif, tulenkan bahan aktif, jalankan ujian untuk menguji
19. B Radikal bebas daripada udara menyerang molekul lemak keselamatan, keberkesanan dan kesan sampingan
dalam makanan. (b) Ubat moden dihasilkan melalui banyak proses –
20. D pengekstrakan, penulenan, pengujian.
Ubat tradisional tidak diproses – digunakan terus
21. C Radikal bebas mempunyai satu atau lebih elektron tak
berpasangan. (c) Merawat penyakit malaria
22. B Kunyit banyak mengandungi vitamin C. 6. (a) Melegakan kesakitan
(b) (i) Bertindak sebagai bahan asid / memberikan sifat asid
23. A Bahan lain tidak bertindak sebagai antioksidan
(ii) Bertukar kertas biru kepada merah
©PAN ASIA PUBLICATIONS
24. B Molekul oksigen menyebabkan tindak balas pengoksidaan (c) Bahan alkali seperti natrium karbonat, natrium bikarbonat,
berlaku dalam sel epal.
magnesium hidroksida
25. C Natrium bikarbonat mempercepatkan pengoksidaan epal. (d) Meningkatkan keasidan dalam perut / menyebabkan
26. A Mungkin terdapat tindak balas kimia antara bahan-bahan pendarahan dalaman atau ulser
aktif. (e) Merosakkan otak dan hati
27. B Steroid dan vitamin dihasilkan dalam makmal. 7. (a) 17 proton; 17 elektron; 18 neutron
28. C Terlalu banyak bahan aktif menimbulkan tindak balas
(b)
kimia yang serius. Nukleus
29. D Suplemen diambil untuk menjaga dan mengekalkan
kesihatan.
Elektron
30. C Pastikan pembelian dibuat daripada sumber diiktirafkan.
(c) Atom klorin mempunyai elektron tunggal, iaitu terdapat satu
Kertas 2 elektron yang tidak berpasangan.
(d) Atom klorin menyerang atom atau molekul lain untuk
Bahagian A
mendapatkan satu elektron untuk mencapai keadaan yang
1. (a) Bahagian epal disapu dengan susu masih putih. stabil.
Bahagian epal yang tidak disapu dengan sebarang bahan 8. (a) Saiz tompok jernih di sekeliling ketiga-tiga cakera bertambah.
menjadi perang.
Bab 10 (b) Susu melambatkan pemerangan epal. Antibiotik membunuh bakteria dalam agar
(b) Kawasan jernih merupakan kawasan tanpa bakteria.
(c) (i) Jenis bahan yang disapu pada epal
Keberkesanan tiga antibiotik tidak sama kerana saiz tompok
(ii) Pemerangan epal
(d) Apabila epal dipotong dan didedahkan kepada udara, jernih berbeza.
(c) Antibiotik R
pemerangan berlaku menyebabkan permukaan epal bertukar Saiz tompok jernih adalah paling besar
daripada putih kepada perang.
9. (a) Pelbagai jenis sayuran yang berwarna-warni
2. (a) Bahan semula jadi seperti tumbuhan, haiwan atau mineral
(b) Antioksidan
(b) Tumbuhan: halia / haiwan: gading dugong / mineral: sinabar
(c) Vitamin C / beta karotena / likopena
(c) Terapi bahan dan terapi manual
(d) Tekanan oksidatif
(d) Perlahan dan mengambil masa yang lama
(e) Tekanan oksidatif berlaku apabila terdapat ketidakseimbangan
3. (a) Ubat ialah bahan yang digunakan untuk mengawal kesihatan, antara kadar penghasilan radikal bebas dengan kadar
merawat atau mencegah penyakit. penghapusan radikal bebas. Ini menyebabkan jumlah radikal
(b) analgesik; antibiotik; psikoteraputik bebas terhasil melebihi jumlah radikal bebas dimusnahkan.
(c) (i) Analgesik: parasetamol / aspirin / kodeina 10. (a) Bahan aktif ialah bahan kimia yang memberikan kesan terus
Antibiotik: penisilin / streptomisin dalam proses penyembuhan atau pencegahan penyakit.
Psikoteraputik: stimulan / antidepresan / antipsikotik (b) Parasetamol; Kodeina
(ii) Analgesik: melegakan sakit (c) Dos bahan aktif :Amaran penggunaan
Antibiotik: membunuh bakteria atau kulat
Psikoteraputik: merawat pesakit psikiatrik Dos yang terlalu tinggi mungkin membawa kesan yang serius
dan dos yang rendah akan melambatkan masa penyembuhan.
(d) Memastikan semua bakteria dibunuh untuk mengelakkan
rintangan antibiotik. Semak sama ada ubat sesuai untuk keadaan kesihatan pesakit
4. (a) Perubatan moden merupakan perubatan berasaskan Bahagian C
pembuktian (Evidence Based Medicine) iaitu bukti klinikal 11. (a) Apakah bahan yang dapat mencegah pemerangan pisang?
yang disahkan oleh pakar perubatan
(b) Bahan yang mengandungi antioksidan dapat melambatkan
(b) Ubat tidak tulen dan mungkin mengandungi bahan toksik dan pemerangan pisang.
kesan sampingan yang serius. (c) (i) Tujuan: Mengkaji jenis bahan yang dapat melambatkan
(c) Memastikan ubat selamat
pemerangan pisang.
Menguji keberkesanan ubat (ii) Dimanipulasikan: Jenis larutan bahan
Mengesan kesan sampingan Bergerak balas: Perubahan warna pisang
(d) 1 000 = 20 biji Dimalarkan: Suhu larutan, saiz kepingan pisang
50

146



Jaw_1202 Sains Tg4.indd 146 16/02/2022 11:03 AM

(iii) Prosedur: BAB 11
1. Enam hirisan pisang yang sama saiz dicelupkan ke
dalam larutan berlainan seperti ditunjukkan dalam Kertas 1
rajah di bawah.
1. C 40 m
hirisan hirisan Halaju =
pisang pisang 16 s
= 2.5 m s –1
larutan cuka larutan garam biasa larutan gula larutan madu
2. C Sesaran adalah lintasan terpendek antara X dan Y.
hirisan
pisang 3. D Sesaran = Halaju µ Masa
= 8 m s µ 4 s = 32 m
–1
larutan serbuk penaik air suling
4. C Jarak
2. Selepas 5 minit, setiap hirisan pisang dikeluarkan dan Masa = Laju
©PAN ASIA PUBLICATIONS
diletak dalam piring Petri. 2 000 m
3. Hirisan pisang didedahkan kepada udara selama 15 = 25 m s –1
minit. = 80 s
4. Warna setiap hirisan pisang diperhatikan dan 16 – 6
direkodkan. 5. B Pecutan, a = 8
(iv) Penjadualan data
= 1.25 m s
–2
Warna hirisan pisang
Jenis larutan 6. A a = v – 28 = –2
Awal Akhir 8
–1
v = 12 m s
Larutan cuka Jumlah jarak
7. C Laju purata =
Larutan garam biasa Jumlah masa
(36 + 64) m
Larutan gula = (16 + 24) s
–1
Larutan madu = 2.50 m s
8. D v – u
Larutan serbuk penaik Pecutan, a = ,
t
12. (a) Bahan antioksidan ialah bahan kimia yang berfungsi untuk t = 16 – 0 = 80 s
memusnahkan radikal bebas. 9. D 0.2
Bahan antioksidan menghentikan tindak balas pengoksidaan
oleh radikal bebas. 10. A 5.5 cm Bab 10 – Bab 11
(b) Bahan antioksidan merupakan komponen dalam makanan 11. D Laju purata = (0.02 µ 10) s
semula jadi. = 27.5 cm s
–1
Bahan antioksidan terdapat dalam pelbagai jenis sayuran.
Bahan antioksidan berada dalam pelbagai jenis buah-buahan. 12. B Jumlah jarak = (1.5 µ 30 µ 60) + (1.2 µ 20 µ 60)
Bahan antioksidan dijumpa dalam sayuran atau buah-buahan = 4140 m
yang berwarna-warni. Jumlah masa = (30 + 20 + t) min
Sayuran dan buah-buahan berwarna hijau atau merah = (50 + t) × 60 s
mengandungi bahan antioksidan. Jumlah jarak –1
Bahan antioksidan menjaga dan melindung kesihatan kita. Laju purata = Jumlah masa = 1.15 m s
(c) Makanan di atas perlu dimasukkan dalam menu makanan 4 140 m = 1.15 m s ,
–1
setiap hari. (50 + t) µ 60
Selain bahan antioksidan makanan ini juga mengandungi t = 10 min
pelbagai nutrien, mineral serta gentian diet yang diperlukan 13. C Halaju awal, u = 0.8 cm
oleh badan kita. 0.02 s
Diet yang sihat harus terdiri daripada campuran pelbagai jenis = 40 cm s
–1
sayuran dan buah-buahan. 14. D 3.0 cm
Jangan makan terlalu banyak sejenis makanan. Halaju akhir, v = 0.02 s
–1
13. (a) Produk kesihatan = Larutan cuka = 150 cm s
Bahan aktif ialah asid asetik / asid etanoik 15. D Pecutan, a = (150 – 40) m s –1
Bahan aktif ialah komponen dalam produk kesihatan yang (8 µ 0.02) s
–2
memberikan kesan penyembuhan atau pencegahan penyakit. = 687.5 cm s
(b) Mengakis enamel gigi; Meningkat keasidan perut / ulser 16. A
(c) Mendapatkan kelulusan Kementerian Kesihatan Malaysia 17. B Troli berhenti seketika pada t = 8 s hingga t = 12 s.
Tidak mengandungi bahan beracun atau toksik
Bahan aktif dilabelkan 18. B Kecerunan QR adalah paling tinggi.
Dos bahan aktif dinyatakan 19. A Apabila t = 20 s, sesaran, s = 0 m.
Tiada kesan sampingan yang serius
Tidak menyebabkan kerengsaan 20. D Jumlah jarak = 2 m + 6 m + 0 m + 10 m = 18 m
18 m
Mesra alam 21. B Laju purata =
20 s
Kesan produk adalah secara beransur-ansur
–1
= 0.9 m s
147


Jaw_1202 Sains Tg4.indd 147 16/02/2022 11:03 AM

©PAN ASIA PUBLICATIONS