Praktis Topikal RBT Tg 1

@PAN ASIA PUBLICATIONS

KANDUNGAN






NOTA RINGKAS ............................................................................................................................................... N1 – N22

BAB 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi

1.1 Dunia Reka Bentuk .......................................................................................................................................... 1 – 17
@PAN ASIA PUBLICATIONS
1.2 Kepentingan Reka Bentuk dan Teknologi .....................................................................................................1 – 17
1.3 Invensi dan Inovasi dalam Reka Bentuk ........................................................................................................1 – 17


BAB 2 Pengurusan Projek
2.1 Pengurusan Projek Reka Bentuk ................................................................................................................. 18 – 28

BAB 3 Proses Reka Bentuk

3.1 Projek Brief .................................................................................................................................................29 – 39

BAB 4 Lakaran

4.1 Lakaran Piktorial............................................................................................................................................ 40 – 53

BAB 5 Aplikasi Teknologi

5.1 Reka Bentuk Sistem Fertigasi ....................................................................................................................... 54 – 71
5.2 Reka Bentuk Fesyen ....................................................................................................................................... 54 – 71


Ujian Sumatif ........................................................................................................................................................... 72 – 82


Jawapan ...................................................................................................................................................J1 – J6




































PT PA21 RBT Tg1 Kand 3rd.indd 2 8/6/2020 9:14:05 AM

NOTA RINGKAS








BAB 1 PENGENALAN KEPADA REKA • Gerakan dan tenaga yang
BENTUK DAN TEKNOLOGI berpadu
• Ketegangan antara dua titik
1.1 Dunia Reka Bentuk • Kedudukan objek dekat atau
@PAN ASIA PUBLICATIONS
jauh
1. Reka bentuk ialah pengetahuan tentang • Kestabilan dan kerehatan
penyusunan bahan secara terancang untuk
penghasilan produk yang memberi impak kepada Rupa Hasil pertemuan antara hujung
kehidupan. garisan yang mempunyai
2. Teknologi ialah pengaplikasian sains dan permukaan rata dan bergarisan
matematik dengan menggunakan sumber semula di luar (outlined).
jadi untuk dijadikan alat, tenaga atau sistem Kategori rupa: organik dan
geometri
bagi memudahkan atau menyelesaikan masalah
manusia. Bentuk Objek yang mempunyai ruang,
3. Reka bentuk dan teknologi ialah gabungan isi padu dan permukaan.
pengetahuan dan penyusunan bahan secara Kategori bentuk: konkrit dan
terancang dengan mengaplikasikan pengetahuan abstrak/ilusi
sains dan matematik untuk tujuan memudahkan Tekstur Jalinan atau susunan yang
kehidupan manusia. memberi kesan pada permukaan
4. Elemen reka bentuk adalah unsur yang objek.
membantu menzahirkan idea pereka bentuk Boleh dirasai melalui sentuhan
dalam bentuk lukisan atau lakaran. seperti licin, kasar, halus, lembut,
keras dan berkilat.

(a) Garisan Saiz Ukuran atau dimensi sesuatu
objek. Boleh menunjukkan kesan
(h) Nilai (b) Rupa beza jarak, panjang, tinggi dan
kedalaman.
Elemen
(g) Ruang (c) Bentuk Warna Kesan melalui pembalikan
reka bentuk
cahaya sesuatu objek.
Kumpulan warna: primer (asas),
(f) Warna (d) Tekstur sekunder dan tertier
(e) Saiz Kategori warna: panas dan
sejuk

Ruang Kawasan kosong yang dikelilingi
Elemen reka Penerangan/Fungsi elemen garisan.
bentuk Kategori ruang: nyata dan ilusi
Garisan Cantuman atau sambungan siri
titik yang mempunyai ukuran Nilai Impak terang atau gelap sesuatu
panjang dan jarak. Diguna untuk rona atau warna pada objek.
menunjukkan:
• Pembahagian dua ruang
• Keseimbangan 5. Prinsip reka bentuk ialah peraturan,
• Arah/aliran panduan atau konsep yang digunakan pada
• Daya gerakan yang dinamik elemen reka bentuk untuk membina sesuatu
• Perhubungan antara elemen objek.

N1



PT PA21 RBT Tg1 Nota 5th.indd 1 8/6/2020 9:15:58 AM

6. Kriteria reka bentuk yang baik:
(a) Kecenderungan kreativiti dalam inovasi
(a) Keseimbangan • Menjadikan produk unik dan mampu

(i) Penekanan (b) Pengulangan bersaing di pasaran.
• Menghasilkan reka bentuk baharu atau

(h) Pergerakan Prinsip reka (c) Kontras membaiki fungsi produk sedia ada.
bentuk (b) Keaslian reka bentuk
(g) Harmoni (d) Kepelbagaian • Idea reka bentuk tidak meniru produk
lain.
@PAN ASIA PUBLICATIONS
(f) Keringkasan (e) Kesatuan • Menekankan unsur simbolik, emosi dan
estetika.
(c) Kekuatan kualiti dan kebolehpasaran
• Produk bermutu akan mudah dipasarkan.
Prinsip reka Penerangan/ Fungsi • Kualiti produk adalah penting supaya
bentuk produk mudah memasuki pasaran.
(d) Ergonomik
Keseimbangan Kesamaan, perhatian atau • Produk mempunyai ciri-ciri gabungan
tumpuan pada reka bentuk. selesa, mudah diguna dan selamat akan
Jenis keseimbangan: Simetri menjadi pilihan pengguna.
(formal) dan asimetri (tidak 7. Pembinaan objek asas bermula dengan memilih
formal).
beberapa bentuk geometri asas yang akan
Pengulangan Penyusunan secara berulang dari digabungkan.
segi saiz dan bentuk. Bentuk 8. Teknik pembinaan objek:
susunan bersudut, bersiri, selari (a) Pembenaman (intersect)
dan berjejari. (b) Pembuangan (substract)
Kontras Perbezaan ketara pada ciri (c) Penyatuan (union)
elemen yang digunakan. (d) Peleraian (explode)
9. Pembenaman – memasukkkan objek asas ke
Kepelbagaian Penggunaan pelbagai idea, gaya dalam objek yang lain.
dan nilai pada sesuatu reka
bentuk. Bertujuan menambah
daya tarikan sesuatu rekaan.
Kesatuan Gabungan elemen yang
membentuk imej, konsep, tema
atau idea yang sempurna.

Keringkasan Olahan terhadap reka bentuk
yang kompleks menjadi lebih Pembenaman (Intersect)
ringkas.
10. Pembuangan – membuang bahagian yang tidak
Harmoni Reka bentuk yang memberi dikehendaki dengan cara dikerat, ditebuk atau
kesan emosi positif seperti dicungkil keluar.
keamanan, kedamaian dan
ketenangan. Dibuang
Pergerakan Aliran yang memimpin
pergerakan pandangan mata
terhadap sesuatu objek.
Penekanan Tumpuan elemen yang
diserlahkan dengan berfokus
kepada satu unsur.
Pembuangan (substract)
N2



PT PA21 RBT Tg1 Nota 5th.indd 2 8/6/2020 9:15:59 AM

11. Penyatuan – mencantum dua atau lebah
objek dengan menggunakan paku, skru, glu atau Peranan Reka Bentuk
rivet.

Individu Masyarakat Pengeluar dan
Negara
• Memberi • Menjadi
kebebasan kreatif dan • Menghasilkan
memilih inovatif produk
mengikut dalam berjenama
@PAN ASIA PUBLICATIONS
kemampuan penggunaan negara.
dan sumber. • Menjadi aset
keperluan. • Memelihara negara yang
• Menjadikan dan berharga.
Penyatuan (union) lebih melindungi • Menjaga
kreatif etika sosial. maruah dan
12. Peleraian – meleraikan objek asas menjadi objek
baharu yang lebih ringkas. dan mudah • Lebih keselamatan
melakukan bertamadun negara.
tugas. dan berdaya • Penanda aras
maju. negara maju.
Peranan reka bentuk terhadap individu, masyarakat
serta pengeluar dan Negara

1.3 Invensi dan Inovasi dalam Reka Bentuk
1. Invensi ialah kaedah dan proses menghasilkan
Peleraian (explode) produk atau perkhidmatan baharu yang belum
pernah wujud sebelumnya. Idea diperoleh
1.2 Kepentingan Reka Bentuk dan melalui eksperimen, pengamatan atau kajian.
Teknologi 2. Inovasi ialah penambahbaikan terhadap
produk sedia ada supaya menjadi lebih baik,
1. Kepentingan reka bentuk dan teknologi: menjimatkan, bertenaga, bermakna dan mesra
(a) Menyumbang kepada perkembangan pengguna. Penambahbaikan boleh dilakukan
teknologi moden. pada aspek kefungsian, sistem, corak atau rupa
(b) Menyumbang kepada pembangunan sosial, bentuk.
sains dan teknologi. 3. Aplikasi invensi dan inovasi dalam kerjaya reka
(c) Memudahkan urusan kerja melalui bentuk:
pengubahsuaian produk. (a) Bidang pertahanan – Penghasilan peralatan
(d) Memupuk nilai invensi, inovatif dan kreatif. persenjataan, teknologi komunikasi,
(e) Memenuhi keperluan dan kehendak individu perekodan dan pengawasan.
dan masyarakat. (b) Bidang pendidikan – Pengajaran dan
(f) Membuka peluang kerjaya dan perniagaan. pembelajaran dapat dilakukan dengan lebih
2. Etika ialah nilai murni yang dipegang pereka tepat dan menarik.
bentuk supaya rekaannya tidak memudaratkan (c) Bidang kesihatan – Pembangunan pelbagai
diri dan pengguna. jenis alatan kesihatan dan sokongan
3. Etika dalam reka bentuk: contohnya penciptaan mesin pengimejan
(a) Keaslian resonans magnetik.
(b) Jujur (d) Bidang pembuatan – Teknologi pembuatan
(c) Bermanfaat berubah untuk memenuhi cita rasa
(d) Mesra alam sekitar pengguna, contohnya penggunaan pencetak
(e) Selamat digunakan 3D dan pen 3D untuk menghasilkan produk.
N3



PT PA21 RBT Tg1 Nota 5th.indd 3 8/6/2020 9:15:59 AM

BAB
1 Pengenalan kepada Reka

Bentuk dan Teknologi Ringkas

Nota

Bahagian A


Arahan: Tiap-tiap soalan diikuti oleh empat pilihan jawapan, iaitu A, B, C dan D. Bagi setiap
@PAN ASIA PUBLICATIONS
soalan, pilih satu jawapan sahaja.

1.1 Dunia Reka Bentuk B Pembuangan Memotong, mengerat,
menebuk atau
1. Antara berikut, yang manakah definisi mencungkil bahagian

teknologi? TP1 yang tidak dikehendaki
A Pengetahuan tentang penyusunan pada objek.
bahan secara terancang untuk
menghasilkan sesuatu produk yang C Penyatuan Memasukkan suatu
memberi impak kepada kehidupan. objek asas ke dalam
B Pengaplikasian sains dan matematik objek yang lain.
dengan menggunakan sumber semula D Peleraian Mencantumkan
jadi untuk dijadikan alat, tenaga atau dua atau lebih objek
sistem. dengan menggunakan
C Gabungan pengetahuan tentang paku, skru, glu atau
penyusunan bahan secara terancang rivet.
dengan mengaplikasikan pengetahuan
sains dan matematik. 4. Berikut adalah penyataan bagi elemen reka
D Proses mereka bentuk produk yang bentuk.
boleh dilihat tetapi tidak boleh
dipegang. • Teknik yang memberi impak atau
kesan terhadap orang yang melihat
2. Antara berikut, yang manakah bidang reka sesuatu permukaan pada lukisan atau
bentuk konkrit? TP3 KBAT Mengaplikasi objek.
A Pembuatan • Impak boleh dirasai melalui sentuhan
B Pengangkutan pada objek.
C Pengiklanan
D Grafik Apakah elemen reka bentuk itu? TP2
A Bentuk C Warna
3. Antara berikut, yang manakah padanan B Rupa D Tekstur
teknik pembinaan objek yang betul? TP2
5. Rajah 1 menunjukkan suatu contoh garisan.
Teknik
pembinaan Penerangan
objek
A Pembenaman Meleraikan suatu
objek asas untuk
menghasilkan objek
baharu yang lebih
ringkas.
Rajah 1
1



PT PA21 RBT Tg1 B1 5th.indd 1 8/6/2020 9:15:13 AM

Antara berikut, yang manakah jenis garisan 9. Berikut adalah penyataan tentang elemen
itu? TP1 warna dalam reka bentuk.
A Garisan berpancar
B Garisan berserabut
C Garisan berlingkar • Warna yang terang dan jelas
D Garisan beralun • Dapat menimbulkan suasana ceria,
riang dan bersemangat
6. Rajah 2 menunjukkan rupa geometri
bersifat 2D. Apakah jenis warna tersebut? TP2
@PAN ASIA PUBLICATIONS
A Warna sejuk
B Warna panas
C Warna primer
D Warna sekunder


10. Rajah 3 menunjukkan aplikasi suatu elemen
Rajah 2
pada reka bentuk objek.
Antara berikut, yang manakah rupa
geometri itu? TP1
A Trapezium
B Berlian
C Rombus
D Selari


7. Antara berikut, yang manakah
mengaplikasikan prinsip keseimbangan
reka bentuk? TP2
A C
Rajah 3
Antara berikut, yang manakah elemen itu?
TP2
A Bentuk
B Rupa
C Saiz
B D D Ruang


11. Antara berikut, yang manakah
maksud keringkasan dalam prinsip reka
bentuk? TP1
A Elemen yang mempunyai unsur
keamanan dan kedamaian.
8. Antara berikut, yang manakah padanan B Gabungan elemen yang membentuk
warna primer yang betul? TP4 imej dan tema yang sempurna.
KBAT Menganalisis C Olahan suatu idea yang kompleks
A Biru Merah Kuning untuk menghasilkan imej atau visual
B Jingga Hijau Unggu yang lebih mudah dan ringkas.
C Biru Merah Hijau D Penggunaan pelbagai gaya, nilai dan
idea yang berlainan dalam proses
D Hijau Merah Biru menghasilkan reka bentuk.

2



PT PA21 RBT Tg1 B1 5th.indd 2 8/6/2020 9:15:14 AM

Bahagian B


Arahan: Jawab semua soalan berikut.

2.1 Pengurusan Projek Reka Bentuk

1. Tanda (✓) bagi definisi pengurusan projek reka bentuk yang betul dan (✗) bagi yang salah pada
petak yang disediakan. TP1
@PAN ASIA PUBLICATIONS
Aktiviti kerja yang melibatkan kualiti, ciri dan fungsi reka bentuk.

Disiplin dalam menentukan perancangan, pelaksanaan, pengawalan dan kerjasama
kumpulan bagi mencapai matlamat dan kejayaan projek.


Aktiviti melibatkan proses kerja yang terdiri daripada skop kerja, tempoh masa dan
kos projek.


Aktiviti kerja yang melibatkan pembayaran upah, pembelian bahan, peralatan,
sewaan dan insurans.
[4 markah]

2. Berikut adalah langkah dalam penjadualan blok hubungan aktiviti.


A Lakaran idea
B Perbincangan konsep

C Membuat model

Susun langkah mengikut urutan yang betul dengan menulis A atau B pada petak yang disediakan.
Langkah C telah diberikan. TP2


C

[2 markah]

3. Berikut adalah tugas utama pengurus projek.


A Pengelolaan aktiviti
B Penentuan subutama

C Penentuan utama

Padankan tugas utama pengurus projek dengan menulis A, B atau C pada petak yang disediakan.
TP1
Menetapkan tujuan dan objektif projek yang hendak dicapai.


Merancang pengeluaran dan pemasaran produk.

[2 markah]
20



PT PA21 RBT Tg1 B2 5th.indd 20 8/6/2020 9:16:53 AM

4. Tanda (✓) bagi skop kerja dalam pengurusan projek reka bentuk yang betul dan (✗) bagi yang
salah pada petak yang disediakan. TP1
Skop kerja terdiri daripada skop produk, skop projek dan skop masa.


Melibatkan skop produk yang berkaitan kualiti, ciri dan fungsi reka bentuk.

Melibatkan skop projek yang berkaitan kepimpinan dan pengurusan terhadap masa,
bahan, maklumat, ruang dan ahli kumpulan.
@PAN ASIA PUBLICATIONS
Skop kerja bertujuan memperoleh pengiraan kos yang berkesan dalam
sesuatu projek.
[4 markah]

5. Berikut adalah proses kerja dalam pengurusan projek reka bentuk.


P Tempoh masa

Q Kos projek
R Skop kerja



Padankan proses kerja dengan menulis P, Q dan R dalam ruang jawapan. TP3 KBAT Mengaplikasi

Penerangan Ruang jawapan
Melibatkan kepimpinan dan pengurusan terhadap masa, bahan, maklumat,
ruang dan ahli kumpulan.
Melibatkan peruntukan kewangan bagi menjayakan projek.


Tempoh yang ditetapkan untuk menyempurnakan sesuatu projek.


[3 markah]

6. Tanda (✓) bagi langkah menjana idea reka bentuk yang betul dan (✗) bagi yang salah pada petak
yang disediakan. TP1

Meniru apa sahaja yang terdapat di persekitaran dan menukarkan kepada bentuk
produk.

Menterbalikkan fungsi sesuatu produk.



Memberikan kedudukan yang sama pada sesuatu bahagian.



Menukarkan saiz objek yang sebenar.

[4 markah]
21



PT PA21 RBT Tg1 B2 5th.indd 21 8/6/2020 9:16:53 AM

7. Tanda (✓) bagi tujuan penjadualan yang betul dan (✗) bagi yang salah pada petak yang
disediakan. TP2
Mengelakkan kerugian masa dan kos.


Mengawal sumber tenaga kerja.


Meningkatkan jualan produk.
@PAN ASIA PUBLICATIONS
[3 markah]


8. Tanda (✓) bagi garis panduan penjadualan projek yang betul pada petak yang disediakan.
Menentukan aktiviti jadual kerja. TP2


Menyusun aktiviti mengikut kelapangan individu.


Menganggarkan sumber yang diperlukan untuk aktiviti.

Mengira kos modal yang diperlukan untuk projek yang dirancang.

[2 markah]
9. Berikut adalah garis panduan penjadualan projek.


J Menentukan aktiviti jadual

K Menyusun aktiviti

L Membangunkan jadual


Padankan garis panduan dengan menulis J, K dan L dalam ruang jawapan. TP1

Penerangan Ruang jawapan
Aktiviti perlu dilakukan secara berturutan agar tidak mengganggu
perjalanan projek.
Skop kerja yang terlibat ditentukan mengikut struktur pecahan kerja.


Menyenaraikan proses kerja yang perlu dilakukan untuk menghasilkan
produk dalam jadual kerja.

[3 markah]
10. Berikut adalah langkah pengurusan pelaksanaan projek.


A Pengawalan

B Perancangan
C Penjadualan

22



PT PA21 RBT Tg1 B2 5th.indd 22 8/6/2020 9:16:53 AM

20. Tanda (✓) pada kriteria pemilihan lakaran yang betul pada petak yang disediakan. TP1

Menarik perhatian pelanggan.

Warna seimbang dan sesuai.

Bentuk yang kompleks.


Mempunyai nilai estetika
@PAN ASIA PUBLICATIONS
Maklumat lakaran secara ringkas.

[3 markah]


Bahagian C

Arahan: Jawab semua soalan berikut.


4.1 Lakaran Piktorial
1. Rajah 8 menunjukkan suatu lakaran isometrik.

F

C B

O
E D

A
Rajah 8

Berdasarkan Rajah 8,
(a) Nyatakan maksud lakaran isometrik. TP1



[1 markah]

(b) Lukiskan semula lakaran isometrik di atas. Labelkan lakaran yang anda hasilkan dengan
pandangan atas (pelan), pandangan hadapan dan pandangan sisi. TP5 KBAT Menilai















[4 markah]
50



PT PA21 RBT Tg1 B4 5th.indd 50 8/6/2020 9:18:20 AM

(c) Tuliskan langkah-langkah untuk menghasilkan lakaran isometrik dengan menggunakan
lakaran pada Rajah 8. TP3 KBAT Mengaplikasi
(i)

(ii)


(iii)

(iv)
@PAN ASIA PUBLICATIONS
(v)
[5 markah]

2. Rajah 9 menunjukkan lakaran sebuah kerusi.














Rajah 9
Berdasarkan Rajah 9,
(a) Hasilkan lakaran kerusi dengan menggunakan teknik rendering untuk menjadikan lakaran

kelihatan lebih menarik dan realistik.TP6 KBAT Mencipta






















[4 markah]

(b) Nyatakan dua tujuan menggunakan teknik rendering pada sesuatu lakaran. TP2

(i)

(ii)
[2 markah]
51



PT PA21 RBT Tg1 B4 5th.indd 51 8/6/2020 9:18:20 AM

(c) Nyatakan empat alatan asas mewarna yang boleh digunakan dalam teknik rendering. TP1

(i)

(ii)

(iii)

(iv)
@PAN ASIA PUBLICATIONS
[4 markah]
3. Rajah 10 menunjukkan lakaran suatu produk.

Pemegang tangkai beg

Zip
Fabrik flannel
Jahitan double stiches
200 mm
Poket kecil

Fabrik denim
80 mm

400 mm
Rajah 10
Berdasarkan Rajah 10,
(a) Nyatakan lima maklumat yang terdapat pada lakaran.

(i)

(ii)

(iii)

(iv)


(v)
[5 markah]


(b) Tuliskan penerangan bagi lima maklumat yang anda nyatakan di (a). TP4 KBAT Menganalisis

Maklumat pada lakaran Penerangan
(i)

(ii)
(iii)

(iv)
(v)

[5 markah]
52



PT PA21 RBT Tg1 B4 5th.indd 52 8/6/2020 9:18:20 AM

5. Rajah 11 menunjukkan suatu lakaran topi yang telah dihasilkan.


Elemen Prinsip
• Warna Pengulangan ∅ 180 mm
• Saiz
Bahan
• Kain felt bukan jenis
tenun yang lembut,
mudah dibentuk dan 100 mm
pelbagai warna.
@PAN ASIA PUBLICATIONS



Rajah 11

Berdasarkan Rajah 11,
(a) Cadangkan tiga penambahbaikan yang boleh dilakukan pada lakaran topi. TP5 KBAT Menilai
(i)

(ii)


(iii)
[3 markah]

(b) Hasilkan lakaran baharu bagi topi dengan mengaplikasikan penambahbaikan yang anda
nyatakan di (a). TP4 TP6 KBAT Menganalisis, Mencipta

























[7 markah]













53



PT PA21 RBT Tg1 B4 5th.indd 53 8/6/2020 9:18:20 AM

UJIAN SUMATIF






Bahagian A
[15 markah]

Jawab semua soalan.
@PAN ASIA PUBLICATIONS

1. Antara berikut, yang manakah ciri elemen 4. Rajah 2 menunjukkan garisan.
rupa? TP1
A Menunjukkan kestabilan dan
keseimbangan.
B Mempunyai permukaan rata
C Bersifat tiga dimensi.
D Dapat dilihat atau dirasai melalui
sentuhan. Rajah 2

2. Antara berikut, yang manakah padanan Antara berikut, yang manakah jenis garisan
bidang reka bentuk yang betul? TP1 itu? TP1
A Garisan beralun
Bidang reka Subbidang B Garisan bergerigi
bentuk C Garisan berlingkar
D Garisan berpancar
A Teknologi Seramik
B Seni Pakaian 5. Berikut adalah penyataan berkaitan teknik
pembinaan objek.
C Perkhidmatan Sewaan

D Komunikasi Proses dan langkah • Mencantum dua atau lebih objek asas
untuk menghasilkan objek baharu.
3. Rajah 1 menunjukkan objek yang terhasil • Kerja mencantum menggunakan
daripada suatu teknik pembinaan. paku, skru, gam atau rivet.

Apakah teknik pembinaan objek itu? TP2
A Peleraian
B Penyatuan
C Pembuangan
D Pembenaman

6. Antara berikut, yang manakah kebaikan

Rajah 1 pembentukan kumpulan kerja kepada
individu? TP2
Apakah teknik pembinaan itu? TP1 A Komunikasi berlaku secara terbuka.
A Pembenaman B Peningkatan motivasi ahli kumpulan.
B Peleraian C Penglibatan ahli kumpulan yang
C Pembuangan menyeluruh.
D Penyatuan D Kurang tekanan dalam aspek pekerjaan.

72



PT PA21 RBT Tg1 USumatif 5th.indd 72 8/6/2020 9:20:37 AM

7. Antara berikut, yang manakah terlibat Apakah jenis lakaran bongkah itu? TP2
dalam pengurusan pelaksanaan projek? TP1 A Lukisan oblik
A Penjadualan B Lukisan isometrik
B Perancangan C Lukisan teknikal
C Pengeluaran D Lukisan contengan
D Pengurusan

8. Antara berikut, padanan manakah yang 11. Antara berikut, yang manakah faktor untuk
betul tentang konsep SMART? TP2 mengukur tahap keberkesanan sesuatu
@PAN ASIA PUBLICATIONS
produk? TP2
Konsep Takrifan I Mematuhi kriteria projek brief
II Ketepatan rupa bentuk
A S Sudut keupayaan kewangan III Kestabilan produk
dan tenaga kerja. IV Memenuhi kehendak pelanggan

B M Pengagihan kewangan A I, II dan III
dalam kos yang terlibat. B I, II dan IV
C I, III dan IV
C A Penetapan tujuan atau D II, III dan IV
objektif.
D T Mewakili kesesuaian dengan 12. Antara berikut, yang manakah bahan untuk
kehendak pengguna. mencantum mock-up? TP2
A Stapler
9. Rajah 3 menunjukkan kos pengeluaran B Pita pelekat
untuk menghasilkan 50 unit lampu tidur. C Super glue
D Paku
Projek lampu tidur
Kos bahan dan alatan: RM 5000.00 13. Antara berikut, aspek pengujian
Kos upah: RM 110.00 manakah yang boleh dilakukan pada
Kos overhed: RM35.00 mock-up? TP3 KBAT Mengaplikasi
I Ketahanan
Rajah 3 II Keseimbangan
Hitung kos pengeluaran bagi satu unit III Kestabilan
lampu tidur. TP3 KBAT Mengaplikasi IV Bentuk
A RM 102.90 A I, II dan III
B RM 101.20 B I, II dan IV
C RM 84.00 C I, I II dan IV
D RM 100.90 D II, III dan IV

10. Rajah 4 menunjukkan lakaran bagi sebuah 14. Apakah maksud mock-up? TP1
bongkah.
A Model olokan yang dibuat sebelum
menghasilkan model separa berfungsi.
B Model olokan yang dibuat sebelum
menghasilkan model sebenar.
C Model awal yang dibina untuk
menggambarkan rupa dan saiz sebenar
45˚ produk.
D Model olokan yang dibina untuk tujuan
Rajah 4 pemasaran produk.
73



PT PA21 RBT Tg1 USumatif 5th.indd 73 8/6/2020 9:20:37 AM

(c) Nyatakan dua tujuan membina jadual kerja. TP2

(i)

(ii)
[2 markah]

2. Rajah 8 menunjukkan mock-up bagi suatu reka bentuk produk.

@PAN ASIA PUBLICATIONS














Rajah 8
Berdasarkan Rajah 8,
(a) Nyatakan definisi bagi mock-up. TP1


[1 markah]


(b) Nyatakan tiga faktor penting untuk mengukur tahap keberkesanan mock-up.TP2

(i)

(ii)

(iii)
[3 markah]

(c) Menggunakan kreativiti anda, hasilkan lakaran reka bentuk produk yang berlabel dan
mengaplikasikan elemen serta prinsip reka bentuk. TP6 KBAT Mencipta



















[6 markah]
81



PT PA21 RBT Tg1 USumatif 5th.indd 81 8/6/2020 9:20:40 AM

3. Rajah 9 menunjukkan lakaran oblik suatu objek.




2 cm 3 cm
2 cm

1 cm

4 cm
@PAN ASIA PUBLICATIONS
2 cm
45°

Rajah 9
Berdasarkan Rajah 9,
(a) Nyatakan maksud lakaran oblik. TP1


[1 markah]


(b) Nyatakan tiga paksi asas bagi lakaran oblik. TP2

(i)

(ii)

(iii)
[3 markah]

(c) Hasilkan lakaran perspektif satu titik di bawah aras mata bagi objek dengan menggunakan
ukuran yang diberikan.TP6 KBAT Mencipta































[6 markah]
82



PT PA21 RBT Tg1 USumatif 5th.indd 82 8/6/2020 9:20:40 AM

JAWAPAN





BAB 1 sesuatu produk yang memberi impak positif
kepada kehidupan manusia.
(ii) Pengaplikasian ilmu sains dan matematik
Bahagian A
dengan menggunakan sumber semula jadi
1.1 DUNIA REKA BENTUK untuk dijadikan alat, tenaga atau sistem bagi
memudahkan kehidupan manusia.
1. B 2. A 3. B 4. D 5. C (iii) Pengetahuan tentang penyusunan bahan secara
@PAN ASIA PUBLICATIONS
6. D 7. C 8. A 9. B 10. A terancang dengan mengaplikasikan pengetahuan
11. C 12. B 13. B 14. D sains dan matematik.
(b) (i) Konkrit
1.2 KEPENTINGAN REKA BENTUK DAN (ii) Abstrak
TEKNOLOGI (c) (i) Reka bentuk konkrit ialah bidang memproses
15. C 16. B 17. C reka bentuk sesuatu produk yang dapat dilihat
dan dipegang.
1.3 INVENSI DAN INOVASI DALAM REKA (ii) Reka bentuk abstrak ialah bidang memproses
BENTUK reka bentuk produk yang boleh dilihat tetapi
18. A 19. A 20. B tidak boleh dipegang.
2. (a) (i) Keseimbangan (iv) Kepelbagaian
(ii) Pengulangan (v) Kesatuan
Bahagian B
(iii) Kontras (vi) Harmoni
1.1 DUNIA REKA BENTUK
1. A C 2. A B A 3. ✗ ✓ ✓ (b) Prinsip reka Huraian
bentuk
4. (a) Keseimbangan simetri (i) Pengulangan Pengulangan pada rangka,
(b) Keseimbangan asimetri mempunyai bentuk dan saiz
yang sama
5. C A B 9. E C D F B A
(ii) Kontras Kontras dari segi bentuk rangka
6. ✗ ✓ ✗ ✗ 10. A C B dan lampu, warna gelap pada
rangka dan cerah pada lampu,
7. ✓ ✓ ✓ ✓ 11. ✓ ✓ ✓ saiz rangka lebih besar daripada
lampu
8. ✓ ✓ ✓ 12. ✓ ✓ ✓
[jawapan lain yang relevan diterima]
1.2 KEPENTINGAN REKA BENTUK DAN
TEKNOLOGI 1.2 KEPENTINGAN REKA BENTUK DAN
TEKNOLOGI
13. ✓ ✓ 15. C A B 17. ✓ ✗ ✓ ✓ 3. (a) Menjadi asas dalam penghasilan produk yang
bermanfaat kepada kehidupan manusia dengan
14. B A C 16. C B A
memberikan kebebasan memilih dan menggunakan
18. produk mengikut keinginan serta kemampuan.
Peranan reka bentuk (b) (i) Memupuk nilai daya cipta, invensi, inovasi dan
kreatif
(ii) Menggalakkan perkembangan teknologi moden
(iii) Memacu pembangunan sains, sosial dan
(a) R (b) P (c) Q perniagaan
(iv) Memenuhi keperluan dan kehendak pengguna
serta masyarakat
1.3 INVENSI DAN INOVASI DALAM REKA (v) Memudahkan perjalanan urusan harian
BENTUK (c) (i) Mengeluarkan produk berjenama Negara
(ii) Melindungi hak cipta rakyat
19. D A B 20. ✓ ✗ ✗ 21. ✓ ✓ ✓ ✗ (iii) Meningkatkan pendapatan Negara
4. (a) Kesalahan etika:
Bahagian C Syarikat B telah melakukan plagiat, iaitu meniru reka
bentuk beg tangan Syarikat A.
1.1 DUNIA REKA BENTUK
(b) Tindakan yang boleh diambil oleh Syarikat A:
1. (a) (i) Pengetahuan yang memfokus pada penyusunan (i) Tindakan undang-undang di bawah undang-
bahan secara terancang untuk menghasilkan undang harta intelektual (patern).
J1



PT PA21 RBT Tg1 Jaw 4th.indd 1 8/6/2020 9:19:40 AM

(ii) Membuat laporan polis. Perbuatan mencuri hak Bahagian B
cipta dikategorikan sebagai mencuri.
(iii) Mengambil tindakan sivil. Mengupah peguam 1. ✗ ✗ ✓ ✗ 5. R Q P
supaya kes dibawa ke mahkamah sivil. Sekiranya
didapati bersalah, Syarikat B perlu membayar 2. B A C 6. ✓ ✓ ✗ ✓
ganti rugi.
3. C B 7. ✓ ✓ ✗
1.3 INVENSI DAN INOVASI DALAM REKA
BENTUK 4. ✗ ✓ ✓ ✗ 8. ✓ ✓
5. (a) (i) Inovasi merupakan hasil pengubahsuaian 9. K J L 10. A C B 11. B A C
@PAN ASIA PUBLICATIONS
terhadap produk sedia ada bagi menghasilkan
produk yang lebih baik atau tahan lama, 12. (a) Blok hubungan aktiviti melalui penjadualan
menjimatkan kos, bertenaga, bermakna dan (b) Carta gantt atau carta bar
mesra pengguna. 13. 2 1 5 6 4 3
(ii) Invensi merujuk kepada kaedah dan proses
mengenal pasti idea dan produk baharu iaitu 14.
produk yang tidak pernah wujud sebelum ini. Kelebihan pembentukan kerja kumpulan
(b) Penggunaan pemacu pena (pendrive) bagi
menggantikan disket dapat membantu manusia
menyimpan lebih banyak data dan lebih mudah
untuk dibawa.
(c) [jawapan lain yang relevan diterima] (a) Individu (b) Pasukan
(i) A (i) C
6. (a) (i) Produk invensi, iaitu produk atau perkhidmatan (ii) D (ii) B
baharu yang belum pernah wujud sebelumnya.
(ii) Produk inovasi, iaitu pengubahsuaian terhadap
produk sedia ada supaya menjadi lebih baik dan 15. ✓ ✓
bermakna. 16. (a) Pemilihan
(b) Produk S (b) Latihan
(i) Individu Menghasilkan reka bentuk (c) Ganjaran
yang serba boleh dan kreatif.
Bahagian C
(ii) Masyarakat Membentuk masyarakat
bertamadun dan berdaya 1. (a) Kos upah = 2 × 8 × RM20.00 × 10 hari

= RM3200.00

maju.
Kos overhed = RM20.00 + RM10.00 + RM5.00
(iii) Pengeluar Menjadi penanda aras negara = RM35.00
dan Negara maju. Jumlah kos modal = Kos bahan + kos upah +
kos overhed
ATAU = RM 10000.00 + RM3200 +
RM35.00
Produk T = RM13235.00
Kos pengeluaran bagi satu almari pakaian
(i) Individu Memudahkan perhubungan, RM13235.00
menjimatkan kos =
30
(ii) Masyarakat Melahirkan nilai-nilai = RM441.16
estetika, kreatif dan inovasi (b) Jumlah keuntungan = 50% × RM 441.16
= RM220.58
(iii) Pengeluar Mengeluarkan produk Kos jualan = Kos modal + Keuntungan
dan Negara berjenama Negara
= RM 441.16 + RM220.58
= RM 661.74
(c) (i) Projek reka bentuk mempunyai tujuan atau
BAB 2 objektif khusus yang ingin dicapai.
(ii) Tujuan atau objektif yang ingin dicapai boleh
2.1 PENGURUSAN PROJEK REKA BENTUK diterjemahkan kepada petunjuk kewangan
atau bukan kewangan yang dapat diukur.
(iii) Tujuan atau objektif projek dapat dicapai dengan
Bahagian A
menggunakan sumber sedia ada.
1. C 2. B 3. A 4. D 5. B (iv) Pelaksanaan projek dapat memenuhi keperluan
6. C 7. C 8. B 9. A 10. B pelanggan disamping membawa pulangan
11. D 12. D 13. B 14. A 15. B yang berpatutan kepada pengeluar.
J2



PT PA21 RBT Tg1 Jaw 4th.indd 2 8/6/2020 9:19:41 AM

@PAN ASIA PUBLICATIONS