Spotlight A+ Sejarah Tg 4.5

Spine = 18.92 mm





Menyerlah Kecemerlangan dengan Book extend = 448 pg
SPOTLIGHT Kandungan Efektif



A Nota padat dan komprehensif SPOT LIGHT
A
Rajah yang jelas, berlabel dan berwarna
A
Skop Bestari
Peta Konsep SPOTLIGHT A
Siri ini mengintegrasikan nota padat dengan grafik Glosari
Nur Balqis binti Daniel ©PAN ASIA PUBLICATIONS
berinformasi yang ditulis untuk memenuhi kehendak Galeri Info A
DSKP terkini. Pelbagai pendekatan berinformasi Portal Spotlight
disediakan bagi meningkatkan kefahaman murid. Akronim Mesra
Zon Formatif A
Akses Soalan KBAT Mirip SPM dengan Komen
SEJARAH Digital Pemeriksa

Zon Sumatif
Kertas Model SPM
Tingkatan Jawapan lengkap
4 5


Tingkatan
� Bank Soalan berserta jawapan
� Pautan Video PdPc Sejarah 4 5
dengan Spotlight A+ SEJARAH ©PAN ASIA PUBLICATIONS
SEJARAH





Judul-judul dalam siri ini:


Bahasa Melayu Kimia Chemistry
English Fizik Physics

Sains Biologi Biology

Sejarah Matematik Mathematics
Ekonomi Matematik Tambahan Additional Mathematics

Perniagaan Pendidikan Moral Prinsip Perakaunan Tingkatan 4 5


Victor Anthonysamy
Mazlee bin M. Amin
Sem. M‘sia RM 32.90 Noriah binti Dzen
Sabah/Sarawak RM 33.90
Tiong Mook Chai
ISBN 978-967-466-573-9 Azman bin Omar
Format EXCELLENCE
Pentaksiran AwardS

9 789674 665739 Baharu Winner
199101016590 (226902-X)

SPOT LIGHT




©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
A
A










Tingkatan
4 5





SEJARAH






Pan Asia Publications Sdn. Bhd.
199101016590 (226902-X)

Nur Balqis binti Daniel No. 2-16, Jalan SU 8,
Victor Anthonysamy Taman Perindustrian Subang Utama, Seksyen 22,
Mazlee bin M. Amin 40300 Shah Alam,
Noriah binti Dzen Selangor Darul Ehsan, Malaysia.
Tiong Mook Chai Tel: +603-5614 4168
Azman bin Omar Faks: +603-5614 4268
E-mel: [email protected]
Laman web: www.panasiapub.com

© Pan Asia Publications Sdn. Bhd.

Hak cipta terpelihara. Sebarang bahagian dalam buku
ini tidak boleh diterbitkan semula, disimpan dalam cara
yang boleh dipergunakan lagi, ataupun dipindahkan
dalam sebarang bentuk atau cara, baik secara elektron-
ik, mekanik, gambar, rakaman atau sebagainya, tanpa
kebenaran daripada Penerbit.
Cetakan Pertama 2021
Spotlight A+ Sejarah Tingkatan 4 & 5
ISBN 978-967-466-573-9
Dicetak oleh Herald Printers Sdn. Bhd. (19965-V)

Ciri-ciri Ekstra Buku Ini







Peta Konsep

Ringkasan yang memaparkan
kandungan keseluruhan bab.
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
skop bestari

Mengandungi
Standard Pembelajaran
(SP) yang perlu dicapai
dalam setiap bab.





GLOSARI

Konsep penting yang
perlu difahami dalam
setiap bab.






Portal Spotlight

Imbas Kod QR untuk melayari laman
web atau video yang berkaitan
dengan bab yang dipelajari.









Galeri Info

Maklumat tambahan
berkaitan topik yang
dipelajari.

AKRONIM MESRA

Singkatan perkataan
untuk memudahkan murid
mengingat konsep penting.


ii

Zon Sumatif

Zon Formatif Soalan pelbagai aras
Kemahiran Berfikir untuk
Soalan-soalan untuk
menilai kefahaman
menguji kefahaman
murid dalam setiap bab.
murid pada akhir
setiap subtopik.
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS


















Soalan KBAT Mirip SPM

Menyediakan soalan dengan
komen pemeriksa bagi soalan.



Kertas MOdel SPM

Soalan berbentuk format
SPM terkini yang merangkumi JAWAPAN
semua bab yang dipelajari.
Jawapan yang
lengkap dengan
penerangan sebagai
panduan murid
menjawab soalan.






















iii

KANDUNGAN





Ciri-ciri Ekstra Buku Ini ii - iii Tarikh
revisi
TINGKATAN 4 3.6 Dasar Pendudukan Jepun di
Tajuk 9 Nasionalisme di Malaysia Sebelum Negara Kita 55
Perang Dunia Kedua 3.7 Perjuangan Rakyat Menentang
Pendudukan Jepun 58
Tarikh
©PAN ASIA PUBLICATIONS
revisi 3.8 Perkembangan Gerakan
Bab 1 Warisan Negara Bangsa 1 Nasionalisme Tempatan dan
Pendudukan Jepun 61
1.1 Latar Belakang Negara Bangsa 3.9 Keadaan Negara Kita Selepas
Sebelum Kedatangan Barat 3 Kekalahan Jepun 62
1.2 Ciri-ciri Negara Bangsa Zon Sumatif 66
Kesultanan Melayu Melaka 5
1.3 Keunggulan Sistem Pentadbiran Bab 4 Era Peralihan Kuasa British di
dan Undang-undang 7 70
1.4 Peranan Pemerintah dan Negara Kita
Rakyat 10 4.1 British Military Administration 72
Zon Sumatif 13 4.2 Gagasan Malayan Union 72
4.3 Reaksi Penduduk Tempatan
Bab 2 Kebangkitan Nasionalisme 16 Terhadap Malayan Union 75
4.4 Penyerahan Sarawak Kepada
2.1 Maksud Nasionalisme 18 Kerajaan British 78
2.2 Perkembangan Idea 4.5 Reaksi Penduduk Tempatan
Nasionalisme di Barat 18 Terhadap Penyerahan Sarawak 80
Perkembangan Nasionalisme
2.3 ©PAN ASIA PUBLICATIONS
Penyerahan Sabah Kepada
4.6
di Asia 21 Kerajaan British 83
2.4 Perkembangan Nasionalisme 4.7 Reaksi Penduduk Tempatan
di Asia Tenggara 23 Terhadap Penyerahan Sabah 84
2.5 Kesedaran Nasionalisme di Zon Sumatif 87
Negara Kita 28
2.6 Faktor Kemunculan Gerakan
Nasionalisme 29 Bab 5 Persekutuan Tanah Melayu 1948 91
2.7 Perkembangan Nasionalisme 31 5.1 Latar Belakang Penubuhan
2.8 Kesan Perkembangan Persekutuan Tanah Melayu
Nasionalisme 35 1948 93
Zon Sumatif 37 5.2 Faktor Penubuhan Persekutuan
Tanah Melayu 1948 96
Tajuk 10 Perjuangan Rakyat Ke Arah 5.3 Ciri-ciri Persekutuan Tanah
Kemerdekaan Tanah Air Melayu 1948 98

Bab 3 Konflik Dunia dan Pendudukan 41 5.4 Kesan penubuhan Persekutuan 100
Tanah Melayu 1948
Jepun di Negara Kita Zon Sumatif 102
3.1 Nasionalisme di Negara Kita
Sebelum Perang Dunia 43 Bab 6 Ancaman Komunis dan
3.2 Latar Belakang Perang Dunia 44 Peristiharan Darurat 105
3.3 Perang Dunia Kedua 47
3.4 Perang Dunia Kedua di Asia 6.1 Kemasukan Pengaruh Komunis
Pasifik 51 di Negara Kita 107
3.5 Faktor Kedatangan Jepun ke 6.2 Ancaman komunis di Negara
Negara Kita 53 Kita 108

iv

Tarikh Tarikh
revisi revisi
6.3 Usaha Menangani Ancaman 10.3 Detik Pemasyhuran
Komunis 111 Kemerdekaan Negara 178
6.4 Kesan Zaman Darurat Terhadap 10.4 Kesan Kemerdekaan Terhadap
Negara Kita 117 Negara Kita 181
Zon Sumatif 120 10.5 Prinsip Kedaulatan
Persekutuan Tanah Melayu 183
Tajuk 11 Kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu Zon Sumatif 186
Bab 7 Usaha ke Arah Kemerdekaan 123
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
TINGKATAN 5
7.1 Latar Belakang Idea Negara
Merdeka 125 Tajuk 12 Pengukuhan Kedaulatan Negara
7.2 Jawatankuasa Hubungan Bab 1 Kedaulatan Negara 189
Antara Kaum 127
7.3 Sistem Ahli 129 1.1 Konsep Kedaulatan 191
7.4 Sistem Pendidikan Kebangsaan 132 1.2 Ciri Negara yang Berdaulat 194
7.5 Penubuhan Parti Politik 134 1.3 Kepentingan Mewujudakan
Zon Sumatif 139 Negara Berdaulat 196
1.4 Langkah Mempertahankan
Kedaulatan 198
Bab 8 Pilihan Raya 142
Zon Sumatif 201
8.1 Perkembangan Pilihan Raya di
Persekutuan Tanah Melayu 144 Bab 2 Perlembagaan Persekutuan 205
8.2 Proses Pilihan Raya Umum
Pertama 146 2.1 Latar Belakang Sejarah
8.3 Penubuhan Majlis Perlembagaan Persekutuan 207
Perundangan Persekutuan 150 2.2 Sejarah Penggubalan
8.4 Peranan Kabinet Pertama Perlembagaan Persekutuan 209
Persekutuan Tanah Melayu 152 2.3 Ciri Utama Perlembagaan
Zon Sumatif 155 Persekutuan 211
2.4 Pindaan Perlembagaan
Persekutuan 1963 dan 1965 215
Bab 9 Perlembagaan Persekutuan 158 Zon Sumatif 218
Tanah Melayu 1957

9.1 Usaha Rundingan Kemerdekaan 160 Bab 3 Raja Berperlembagaan dan
9.2 Peranan Suruhanjaya Demokrasi Berparliment 222
Perlembagaan Persekutuan
Tanah Melayu 164 3.1 Latar Belakang Pemerintahan
9.3 Langkah penggubalan Beraja dan Demokrasi
Perlembagaan Persekutuan Berparlimen 224
Tanah Melayu yang Merdeka 165 3.2 Sejarah dan Kedudukan
9.4 Perjanjian Persekutuan Institusi Majlis Raja-Raja 226
Tanah Melayu 167 3.3 Yang di-Pertuan Agong dan
Zon Sumatif 170 Raja dalam Perlembagaan
Persekutuan 229
3.4 Amalan Demokrasi Dan
Bab 10 Pemasyhuran Kemerdekaan 173 Pengasingan Kuasa 233
10.1 Pengertian Kemerdekaan 175 3.5 Keunikan Amalan Demokrasi 236
Berparlimen di Negara Kita
10.2 Persediaan Menyambut
Pemasyhuran Kemerdekaan Zon Sumatif 239
Negara 177



v

Tarikh Tarikh
revisi revisi
Bab 4 Sistem Persekutuan 242 Bab 8 Membina Kemakmuran Negara 324
4.1 Latar Belakang Sistem 8.1 Pembentukan Dasar Ekonomi
Persekutuan di Negara Kita 244 Baru (DEB) 326
4.2 Kuasa Kerajaan Persekutuan 8.2 Pelaksanaan Dasar Ekonomi
dan Kerajaan Negeri 247 Baru (DEB) 327
4.3 Kerjasama Kerajaan Persekutuan 8.3 Pembentukan Dasar
dan Kerajaan Negeri 250 Pembangunan Nasional (DPN) 330
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
4.4 Faktor yang Mengukuhkan 8.4 Pelaksaan Dasar Pembangunan
Sistem Persekutuan 257 Nasional (DPN) 331
Zon Sumatif 260 8.5 Pencaian Dasar Ekonomi Baru
(DEB) dan Dasar Pembangunan
Nasional (DPN) 332
Tajuk 13 Pembentukan Malaysia
Zon Sumatif 337
Bab 5 Pembentukan Malaysia 263
Tajuk 15 Malaysia di Persada Dunia
5.1 Konsep Gagasan Malaysia 265
5.2 Perkembangan Idea dan Usaha Bab 9 Dasar Luar Malaysia 339
Pembentukan Malaysia 266
5.3 Reaksi Tempatan dan Negara 9.1 Latar Belakang Dasar Luar 341
Jiran Terhadap Pembentukan 9.2 Asas Penggubalan Dasar Luar 342
Malaysia 269 9.3 Malaysia dalam Pertubuhan
5.4 Langkah Pembentukan Malaysia 272 Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) 343
5.5 Perjanjian Julai 1963 dan 9.4 Malaysia dalam Komanwel 347
Peristiwa Pengisytiharan 9.5 Cabaran Megukuhkan
Malaysia 276 Dasar Luar 349
5.6 Konfrontasi dan Usaha 9.6 Malaysia dalam Persatuan
Menangani 278 Negara-Negara Asia
Zon Sumatif 283 Tenggara (ASEAN) 350
9.7 Malaysia dalam Pergerakan
Bab 6 Cabaran Selepas Pembentukan Negara-negara Tanpa 351
Pihak (NAM)
Malaysia 286 9.8 Malaysia dalam Pertubuhan
Kerjasama Islam (OIC) 353
6.1 Cabaran Dalaman Malaysia 288
6.2 Pemisahan Singapura 290 Zon Sumatif 356
6.3 Menangani Ancaman Komunis 292
6.4 Isu Pembangunan dan Ekonomi 296 Bab 10 Kecemerlangan Malaysia 358
6.5 Tragedi Hubungan Kaum 298 di Persada Dunia
Zon Sumatif 302 10.1 Malaysia dalam Isu Global
Kontemporari 360
Tajuk 14 Kemakmuran Negara 10.2 Peranan Malaysia dalam
Bab 7 Membina Kesejahteraan Negara 305 Hubungan Ekonomi
Antarabangsa 363
7.1 Perpaduan dan Integrasi 10.3 Pelibatan Rakyat dalam Isu
Nasional 307 Kemanusiaan Dan Keamanan 365
7.2 Dasar Pendidikan Kebangsaan 309 10.4 Usaha Mengekalkan
7.3 Bahasa Melayu sebagai Bahasa Kelestarian Global 369
Ilmu dan Bahasa Perpaduan 312 10.5 Wawasan Malaysia Menuju
7.4 Dasar Kebudayaan Kebangsaan 313 Masa Hadapan 371
7.5 Sukan Sebagai Alat Perpaduan 315 Zon Sumatif 375
7.6 Rukun Negara sebagai
Tonggak Kesejahteraan Negara 318 Kertas Model SPM 378
Zon Sumatif 321 Jawapan 387 – 442
vi

BAB
1 Warisan Negara Bangsa








SKOP Bestari


Muka
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
Standard Pembelajaran yang Penting
surat
• Memerihalkan latar belakang negara bangsa sebelum 3
kedatangan Barat.


• Menerangkan ciri negara bangsa sebelum kedatangan Barat. 5

• Menjelaskan keunggulan sistem pentadbiran dan 7
undang-undang sebelum kedatangan Barat.

• Menghuraikan hubung kait peranan rakyat dan pemerintah 10
dalam pemerintahan sebelum kedatangan Barat.
9.1 Warisan Negara
Bangsa
K Menerangkan kepentingan kesetiaan kepada raja dan negara.



K Menjelaskan rasa bangga terhadap warisan negara bangsa.

K Menghuraikan kepentingan kepemimpinan untuk kemakmuran
negara.
K Mentafsir kepentingan mematuhi undang-undang untuk
kesejahteraan negara.







Glosari

• Kedaulatan − kekuasaan dan kewibawaan yang tertinggi dan perlu dipertahankan.
• Sistem serah − pekerjaan yang dilakukan tanpa diberikan upah.
• Sistem kerah − memberikan sebahagian hasil tanaman kepada pemerintah sebagai balasan kerana
menyediakan tanah.
• Waadat − satu bentuk perjanjian antara rakyat dan pemerintah.
• Tulah − kecelakaan atau bencana yang menimpa seseorang kerana melanggar larangan raja.
• Wilayah taklukan − wilayah yang diperoleh melalui peperangan.
• Wilayah naungan − wilayah yang menerima dan mengakui ketuanan Kesultanan Melayu Melaka.
• Wilayah pengaruh − wilayah yang menerima dan memperakui pemerintahan seseorang raja.
• Kawasan pegangan − kawasan yang dikurniakan oleh sulatan Melaka kepada Pembesar Berempat.


1

Konsep






Ciri-ciri negara bangsa kerajaan Alam
Melayu yang terdiri daripada:
• Raja
– Menjadi tonggak utama kerajaan.
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
Latar Belakang Negara • Undang-undang
Bangsa Sebelum – Memastikan kesejahteraan
Kedatangan Barat kerajaan.
• Wilayah pengaruh
– Memperakui pemerintahan raja.
• Rakyat
– Penduduk yang setia kepada raja.



Ciri-ciri negara bangsa ialah:
• Kerajaan
Ciri-ciri Negara Bangsa • Rakyat
Kesultanan Melayu Melaka • Kedaulatan
• Wilayah pengaruh
• Undang-undang
• Lambang kebesaran



• Sistem pentadbiran
Warisan Negara – Sultan
Bangsa – Bendahara
– Penghulu Bendahari
– Temenggung
– Laksamana
• Undang-undang
Keunggulan Sistem – Hukum Kanun Melaka
Pentadbiran dan ▶ Jenayah
Undang-undang ▶ Peranan sultan dan pembesar
▶ Kekeluargaan
▶ Ekonomi
– Undang-undang Laut Melaka
▶ Peranan nakhoda
▶ Pelayaran
▶ Jenayah
▶ Percukaian


Peranan Pemerintah • Golongan pemerintah dan rakyat
dan Rakyat • Peranan rakyat






2

Tg 4
Bab 1 Warisan Negara Bangsa Sejarah

1.1 Latar Belakang Negara Bangsa 3. Ini diikuti oleh kerajaan lain seperti Champa BAB
Sebelum Kedatangan Barat dan Srivijaya. 1
4. Ciri-ciri negara bangsa Funan dan Champa
1. Ciri-ciri negara bangsa telah wujud dalam diwarisi oleh kerajaan Srivijaya.
kerajaan awal di Alam Melayu sebelum 5. Ciri-ciri ini diteruskan pula oleh Kesultanan
kehadiran kuasa Barat. Melayu Melaka dan Kesultanan Johor-Riau.
2. Kerajaan terawal di Asia Tenggara iaitu Funan 6. Ciri-ciri negara bangsa ini menjadi asas kepada
telah wujud sejak abad pertama lagi. kegemilangan Kesultanan Melayu Melaka
dalam pelbagai aspek.
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
U


Indrapura
Indrapura
CHAMPA
CHAMPA
FUNAN
FUNAN
LAUT
LAUT
Pattani CHINA SELATAN
Pattani
T
AN
CHINA
SELA
MELAKA
SELAT MELAKA
SELAT MELAKA
MELAKA
JOHOR-RIAU
JOHOR-RIAU
SRIVIJAYA
SRIVIJAYA
Palembang
Palembang
LAUTAN HINDI MAJAPAHIT
MAJAPAHIT
LAUTAN HINDI
Peta 1.1 Kerajaan awal di Asia Tenggara
Jadual 1.1 Kerajaan awal di Asia Tenggara

Kerajaan Kerangka masa
Latar belakang kemunculan
kerajaan awal di Alam Melayu
Funan Abad Pertama
https://bit.ly/2T7hH3s
Champa Abad Kedua
Ciri-ciri Negara Bangsa Kerajaan Alam Melayu
Srivijaya Abad Ketujuh
1. Pembentukan ciri-ciri negara bangsa kerajaan
Kesultanan Melayu Melaka Abad ke-15 Alam Melayu berbeza daripada negara Barat.
2. Ciri-ciri negara bangsa kerajaan Alam Melayu
Kesultanan Johor-Riau Abad ke-16
terdiri daripada raja, undang-undang, wilayah
pengaruh dan rakyat seperti berikut:


i. Raja sebagai ketua kerajaan dan dibantu oleh para pembesar.
ii. Raja dianggap suci dan ditaati oleh rakyatnya.
(a) Raja
iii. Keturunan raja adalah daripada penitisan dewa.
iv. Misalnya, nasab keturunan Raja Champa dikaitkan dengan Dewa Siva.

9.1.1 3

Tg 4
Sejarah Bab 1 Warisan Negara Bangsa


BAB i. Undang-undang dapat menjamin keamanan dan keharmonian sesebuah kerajaan.
1 (b) Undang-undang ii. Di samping menjadi panduan kepada kerajaan untuk mentadbir.
iii. Undang-undang dikuatkuasakan di seluruh wilayah pengaruh kerajaan Funan.
iv. Sistem undang-undang dalam kerajaan Majapahit dikenali sebagai Kutara Manawa.

i. Wilayah pengaruh merupakan kawasan pemerintahan seseorang raja yang diterima
(c) Wilayah pengaruh dan diperakui oleh rakyat.
ii. Wilayah pengaruh Funan meliputi kawasan dari Sungai Mekong hingga Segenting Kra.

i. Rakyat merujuk kepada penduduk sesebuah wilayah yang memberikan kesetiaan
kepada raja yang memerintah.
©PAN ASIA PUBLICATIONS
(d) Rakyat
©PAN ASIA PUBLICATIONS
ii. Rakyat kerajaan Srivijaya memberikan kesetiaan kepada raja melalui upacara
persetiaan dan minum air sumpah.


U U
















Peta 1.2 Kerajaan Funan Peta 1.3 Kerajaan Srivijaya

U
Inskripsi Telaga Batu
Inskripsi Telaga Batu
digunakan dalam upacara
persetiaan antara pemerintah
dengan rakyat dalam kerajaan
Srivijaya. Pembesar akan
minum air yang disiram pada
inskripsi tersebut sebagai
tanda taat setia. Sesiapa yang
mengkhianati persetiaan
tersebut akan ditimpa bencana.
Peta 1.4 Kerajaan Champa Rajah 1.1 Inskripsi Telaga Batu




3. Kerajaan Srivijaya telah meneruskan ciri-ciri 5. Ciri-ciri negara bangsa kerajaan Srivijaya ini
negara bangsa yang diasaskan oleh kerajaan diwarisi oleh Kesultanan Melayu Melaka.
Alam Melayu yang lebih awal, iaitu kerajaan 6. Kesultanan Johor-Riau pula mewarisi ciri-
Funan dan Champa. ciri negara bangsa Kesultanan Melayu Melaka
4. Kerajaan Srivijaya yang berpusat di Palembang dengan memberikan penekanan kepada
telah muncul sebagai sebuah empayar yang kepentingan Islam demi mengukuhkan negara
terkenal kerana ciri-ciri negara bangsa tersebut. bangsa.


4 9.1.1

Tg 4
Bab 1 Warisan Negara Bangsa Sejarah


BAB
U U 1









©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS



Peta 1.5 Kesultanan Melayu Melaka Peta 1.6 Kerajaan Johor-Riau



Galeri Info

Telaga Batu Pemerintah kerajaan Srivijaya dianggap sebagai
https://bit.ly/2xpUC3G Raja di Gunung dan Maharaja di Pulau yang
mempunyai kuasa mutlak. Menteri bertindak
sebagai pengantara antara raja dan rakyat.


Z on Formatif 1.1


1. Di manakah pusat kerajaan Srivijaya? K1 2. Apakah yang akan berlaku kepada mereka
A Champa yang melanggar upacara sumpah setia Telaga
B Palembang Batu? K1
C Kedah Tua A Dihukum bunuh
D Gangga Nagara B Dihalau keluar daerah
C Ditimpa bencana
D Dihukum sebat

3. Raja merupakan tonggak sesebuah kerajaan. Pada pandangan anda, bagaimanakah seseorang raja
membina empayarnya? K1
4. Salah satu ciri negara bangsa ialah wilayah pengaruh. Apakah maksud wilayah pengaruh? K2

5. Jelaskan kepentingan undang-undang bagi sesebuah negara. K3



1.2 Ciri-ciri Negara Bangsa
Kesultanan Melayu Melaka 3. Ciri-ciri negara bangsa tersebut ialah:
(a) Kerajaan
1. Ciri-ciri negara bangsa kerajaan awal i. Kemunculan raja melahirkan kerajaan.
diteruskan oleh empayar Srivijaya dan ii. Sistem pemerintahan diterajui oleh
seterusnya diwarisi oleh Kesultanan Melayu raja dan dibantu oleh Pembesar
Melaka dan Kesultanan Johor-Riau. Berempat melalui Sistem Pembesar
2. Kesultanan Melayu Melaka ini mempunyai Empat Lipatan.
sistem pentadbiran, undang-undang, sistem iii. Kewujudan sistem pentadbiran yang
sosial yang tersusun dan sistem politik teratur merupakan faktor utama
yang sistematik sehingga membolehkannya kebangkitan Melaka sebagai sebuah
membentuk sebuah negara bangsa yang kukuh. empayar.

9.1.2 5

Tg 4
Sejarah Bab 1 Warisan Negara Bangsa

iv. Pemerintah menggunakan gelaran orang utusan seperti Laksamana
BAB sultan setelah kedatangan agama Islam. Cheng Ho.
1 (b) Rakyat iv. Kedaulatan juga dapat menjamin
i. Rakyat bertanggungjawab mentaati Kesultanan Melayu Melaka bebas
raja dan mematuhi undang-undang daripada campur tangan kuasa asing.
yang dikuatkuasakan. (d) Wilayah pengaruh
ii. Rakyat Melaka terdiri daripada orang i. Wilayah pengaruh ialah kawasan
Melayu dan Orang Laut. pemerintahan seorang raja yang
iii. Sultan Melaka berperanan untuk diterima dan diakui oleh rakyatnya.
menjamin keselamatan dan ii. Wilayah pengaruh ini diperoleh
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
kesejahteraan rakyat. melalui proses penaklukan, naungan
iv. Sebagai balasan, rakyat memberi dan perkahwinan.
kesetiaan kepada raja dengan iii. Wilayah pengaruh Kesultanan
menerima dan mengakui kekuasaan Melayu Melaka meliputi keseluruhan
sultan. Semenanjung Tanah Melayu dan
v. Hubungan timbal balik ini telah seluruh pantai timur Sumatera.
melahirkan ikatan dan persefahaman iv. Kewibawaan dan keunggulan
antara pemerintah dengan rakyat. Kesultanan Melayu Melaka dibuktikan
oleh wilayah pengaruh yang luas.
(e) Undang-undang
Golongan
Pemerintah i. Undang-undang pula bertujuan
Sultan dan mengawal dan melindungi rakyat
Pembesar
serta menjamin keamanan dan
Golongan kesejahteraan sesebuah kerajaan.
Diperintah
Rakyat ii. Pada zaman Kesultanan Melayu
Melaka, terdapat dua sistem
Rajah 1.2 Hierarki sosial masyarakat Melaka perundangan, iaitu Hukum Kanun
Melaka dan Undang-undang Laut
(c) Kedaulatan Melaka.
i. Kedaulatan merupakan hak mutlak (f) Lambang kebesaran
raja untuk mengawal rakyat dan i. Lambang kebesaran menjadi identiti
wilayah. sesebuah kerajaan dan simbol
ii. Kerajaan lain turut menerima dan kedaulatan sultan.
mengakui kedaulatan Kesultanan ii. Alat regalia, nobat dan adat istiadat
Melayu Melaka. adalah antara alat kebesaran Sultan
iii. Misalnya, kerajaan China semasa Melaka.
Dinasti Ming mengiktiraf kerajaan iii. Cap mohor digunakan bagi tujuan
Melaka dengan menghantar beberapa mengesahkan arahan daripada sultan.


Galeri Info


Daulat peperangan atau penaklukan seperti Inderagiri dan
Perkataan daulat berasal daripada perkataan Arab, Rokan.
daulah yang membawa maksud negeri atau jajahan
naungan. Dalam konteks Kesultanan Melayu Melaka, Wilayah naungan
daulat merujuk kepada kekuasaan dan kewibawaan Wilayah yang diperoleh melalui perkahwinan atau
sultan yang memerintah. Sesiapa yang ingkar arahan persahabatan seperti Lingga dan Kedah.
raja dianggap menderhaka. Rakyat yang menderhaka
akan terkena tulah. Wilayah melalui perkahwinan
Wilayah yang diperoleh sebagai hadiah perkahwinan
Wilayah taklukan seperti wilayah Siantan yang dihadiahkan oleh
Merujuk kepada wilayah yang diperoleh melalui Kerajaan Majapahit kepada Sultan Mansur Shah.


6 9.1.2

Tg 4
Bab 1 Warisan Negara Bangsa Sejarah

Z on Formatif 1.2 BAB
1

1. Apakah maksud kedaulatan dalam kerajaan 2. Manakah antara undang-undang bertulis
Melayu Melaka? K1 berikut terdapat di Melaka? K2
A Hak rakyat terhadap raja A Undang-undang Manu
B Hak dan kuasa mutlak raja B Undang-undang Kutara Manawa
C Keagungan sesebuah kerajaan C Undang-undang 99
D Kemajuan dan kegemilangan pemerintahan D Hukum Kanun Melaka
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
3. Ciri-ciri negara bangsa Kesultanan Melayu Melaka diwarisi oleh kerajaan awal.
Nyatakan ciri-ciri tersebut. K2
4. Bandingkan maksud wilayah taklukan dan wilayah naungan serta nyatakan contohnya. K3




1.3 Keunggulan Sistem Pentadbiran (b) Peperangan
dan Undang-undang (c) Hubungan diplomatik
(d) Agama Islam
1. Keunggulan bermaksud kesempurnaan dan 5. Pembesar Empat Lipatan atau Pembesar
keistimewaan sesebuah kerajaan. Berempat terdiri daripada Bendahara,
2. Sistem pentadbiran dan undang-undang yang Penghulu Bendahari, Temenggung dan
mantap membolehkan Kesultanan Melayu Laksamana.
Melaka mencapai keunggulan dalam pelbagai
bidang. Sultan


Sistem Pentadbiran Bendahara
1 Sultan merupakan tonggak utama dalam
sistem pentadbiran kesultanan Melayu Melaka. Penghulu
2. Kesultanan Melayu Melaka memiliki sistem Bendahari Temenggung Laksamana
pentadbiran yang sistematik dan berhierarki.
3. Sistem pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka Rajah 1.4 Hierarki sistem pentadbiran Kesultanan
Melayu Melaka
diterajui oleh sultan dan dibantu oleh Pembesar
Empat Lipatan. 6. Sistem Pembesar Empat Lipatan telah
melahirkan sebuah sistem pentadbiran yang
teratur dan berkesan.
7. Sultan Melaka meletakkan wilayah tertentu
Pembesar Berempat termasuk sungai atau pulau di bawah
pentadbiran Pembesar Berempat yang dikenali
sebagai kawasan pegangan.
Pembesar Berlapan
Jadual 1.2 Kawasan pegangan pembesar
Pembesar Enam Belas
Pembesar Kawasan Pegangan

Pembesar Tiga Puluh Dua Bendahara Muar dan Bentan
Penghulu Bendahari Kampar dan Sening Ujung
Rajah 1.3 Sistem Pembesar Empat Lipatan
Laksamana Temasik
4. Sultan berkuasa dalam aspek-aspek berikut:
(a) Pemerintahan Hulubalang Sungai Raya dan Siantan

9.1.3 7

Tg 4
Sejarah Bab 1 Warisan Negara Bangsa

8. Sistem pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka (d) Hasil pendapatan disalurkan untuk
BAB terbahagi kepada dua peringkat: kepentingan negara seperti membeli
1 senjata dan membina istana.
(a) Peringkat Pusat (b) Peringkat Jajahan
• Pentadbiran • Di peringkat jajahan (e) Kebijaksanaan dalam menguruskan
peringkat pusat pula, pembesar hasil pendapatan dan perbelanjaan
dilaksanakan dilantik untuk menyumbang kepada kemajuan dan
oleh Pembesar menguruskan kemakmuran Melaka.
Empat Lipatan, pentadbiran daerah 13. Pada peringkat jajahan pula, pembesar
iaitu Bendahara, dan kampung. bertanggungjawab menjaga keamanan dan
Penghulu • Pembesar peringkat
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
Bendahari, jajahan ini dilantik mengutip cukai.
Temenggung dan oleh sultan dan 14 Persefahaman serta pemuafakatan antara
Laksamana. Pembesar Berempat. pemerintah dan pembesar telah menyumbang
kepada kegemilangan Melaka.
9. Setiap Pembesar Empat Lipatan mempunyai Galeri Info
peranan dan tanggungjawab masing-masing.
Bendahara Tun Perak telah berkhidmat dari tahun
1456 hingga 1498 di bawah empat orang sultan
(a) Bendahara Melaka, iaitu Sultan Muzaffar Shah, Sultan Mansur
i. Bendahara memegang jawatan yang paling Shah, Sultan Alauddin Riayat Shah dan Sultan
tinggi dan penting. Mahmud Shah. Beliau dilantik sebagai Bendahara
ii. Bendahara merupakan ketua pentadbir dan berikutan kejayaannya mengalahkan tentera
ketua turus angkatan tentera. Siam. Kesultanan Melayu Melaka mengalami
iii. Bendahara juga berperanan sebagai penasihat kemerosotan selepas Tun Perak meninggal dunia.
sultan dan pemangku sultan.

(b) Penghulu Bendahari
i. Menguruskan sistem kewangan kerajaan.
Kejayaan Tun Perak
(c) Temenggung http://bit.ly/3aUR7U8
i. Bertanggungjawab terhadap keselamatan dan
keamanan kota Melaka.
(d) Laksamana Undang-undang
i. Berperanan sebagai panglima angkatan 1. Sistem undang-undang diperkenalkan untuk
tentera laut Melaka dan bertanggungjawab menjamin kesejahteraan dan kemakmuran
terhadap keselamatan perairan Melaka.
Kesultanan Melayu Melaka.
10. Selain Pembesar Berempat, terdapat juga 2. Terdapat dua undang-undang bertulis di
pembesar lain yang turut membantu dalam Melaka, iaitu Hukum Kanun Melaka dan
pentadbiran seperti Syahbandar, Bentara, Undang-undang Laut Melaka.
Orang Kaya, hulubalang dan penghulu. 3. Sumber kedua-dua undang-undang ini ialah
11. Kesultanan Melayu Melaka mempunyai sistem syariah dan hukum adat.
kewangan yang teratur.
12. Sistem kewangan Kesultanan Melayu Melaka: Hukum Kanun Melaka
(a) Sumber pendapatan Melaka ialah hasil
perdagangan, hasil cukai dan ufti. 1. Hukum Kanun Melaka terdiri daripada 44
(b) Syahbandar menguruskan pengutipan fasal.
cukai di pelabuhan. 2. Hukum kanun ini meliputi undang-undang
(c) Pengutipan cukai di kawasan pegangan jenayah, kekeluargaan, fungsi raja dan
diuruskan oleh pembesar lain. pembesar, pantang larang dan perkara-perkara
berkaitan ekonomi serta kesalahan sivil.





8 9.1.3

Tg 4
Bab 1 Warisan Negara Bangsa Sejarah


BAB
Jenayah Peranan sultan dan pembesar
1
1. Hukuman yang dikenakan setimpal dengan 1. Hukum Kanun Melaka menjelaskan peranan
kesalahan. dan tanggungjawab raja dan Pembesar
2. Kesalahan jenayah seperti membunuh, ingkar Berempat.
arahan dan memalsukan titah raja dijatuhkan 2. Mereka perlu arif berkaitan pelaksanaan
hukuman bunuh. undang-undang.
3. Hukuman ini termaktub dalam Fasal 4 dan 3. Sultan bertanggungjawab melantik pembesar
Fasal 5.1 Hukum Kanun Melaka. negeri.
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
Kekeluargaan Ekonomi


1. Undang-undang kekeluargaan ini diwujudkan 1. Faktor utama kegemilangan Kesultanan Melayu
bagi mengekalkan keharmonian serta Melaka ialah peranannya sebagai sebuah pusat
menyelesaikan masalah dalam keluarga. perdagangan antarabangsa.
2. Dalam soal perkahwinan, undang-undang ini 2. Hukum Kanun Melaka menggariskan
menegaskan pernikahan memerlukan empat tatacara perniagaan untuk mengawal urusan
orang saksi, namun dua orang saksi juga perdagangan agar tidak bertentangan dengan
diterima. agama Islam.
3. Saksi mestilah seorang lelaki yang merdeka serta 3. Amalan riba diharamkan dalam urusan
soleh dan matang. perniagaan.
4. Selain itu, hamba abdi dan wanita tidak boleh 4. Seseorang yang ingin berniaga mestilah akil
menjadi saksi dalam soal pernikahan. baligh, siuman dan perlu melafazkan niat untuk
berurus niaga.


Galeri Info

Hukum Kanun Melaka mula digubal pada zaman pemerintahan Sultan Muzaffar Shah. Undang-undang ini
disusun secara teratur pada zaman pemerintahan Sultan Mahmud Shah. Hukum Kanun Melaka ini diwujudkan
bagi tujuan melindungi rakyat, kerajaan dan negeri Melaka. Terdapat juga larangan menggunakan perkataan-
perkataan yang dikhaskan untuk kerabat diraja seperti murka, santap, anugerah dan titah.



Undang-Undang Laut Melaka
1. Undang-undang Laut Melaka disusun oleh Peranan Nakhoda
nakhoda Melaka seperti Nakhoda Jenal,
Nakhoda Diri dan Nakhoda Sahak. 1. Nakhoda dianggap sebagai raja dalam pelayaran
2. Undang-undang ini diperkenankan oleh Sultan dan semua orang dikehendaki mematuhi arahan
nakhoda.
Mahmud Shah. 2. Undang-undang ini menegaskan bahawa
3. Undang-undang Laut Melaka merangkumi nakhoda harus diberi keutamaan untuk berniaga
aspek pelayaran, peranan nakhoda, jenayah selama empat hari seperti yang termaktub dalam
atas kapal dan sistem cukai. Fasal 13.1.
3. Nakhoda juga perlu mendapatkan persetujuan
semua orang dalam kapal apabila ingin berlabuh
Akronim Mesra di tempat yang tidak disenaraikan seperti dalam
Fasal 13.3.

Aspek dalam Undang-undang Laut Melaka
Pe – Peranan Nakhoda
Ra – Pelayaran
Ya – Jenayah
An – Percukaian


9.1.3 9

Tg 4
Bab 1 Warisan Negara Bangsa Sejarah

2. Hubungan baik kedua-dua golongan ini 2. Peranan pembesar:
penting bagi menjamin kesejahteraan rakyat (a) Menjaga keamanan dan kebajikan rakyat BAB
dan kedaulatan raja. di kawasan pegangan. 1
(b) Menjadi perantara antara sultan dengan
rakyat.
Pembesar Berempat (c) Mengutip cukai melalui sistem serah.
• Sultan • Pembesar (d) Membekalkan tenaga tentera melalui
• Kerabat raja • Ulama sistem kerah.

©PAN ASIA PUBLICATIONS
sultan ©PAN ASIA PUBLICATIONS
Peranan Rakyat
Golongan Rakyat
• Peniaga, petani, tukang dan nelayan 1. Golongan rakyat pula terdiri daripada peniaga,
• Hamba raja, hamba biasa dan petani, tukang, nelayan dan hamba.
hamba berhutang 2. Peranan rakyat:
(a) Menyumbang tenaga kerja melalui sistem
Rajah 1.5 Hierarki struktur masyarakat Kesultanan kerah.
Melayu Melaka (b) Patuh dan taat akan segala arahan
pemerintah dan tidak menderhaka.
(c) Menjadi tentera apabila diperlukan.
Peranan Golongan Pemerintah (d) Menghadiri majlis yang diadakan seperti
1. Peranan sultan: gotong-royong.
(a) Menjaga keselamatan rakyat. (e) Menghadiri adat istiadat.
(b) Mengekalkan perpaduan rakyat. (f) Menjadi pengayuh atau pendayung kapal
(c) Menjamin kemakmuran dan kestabilan perang.
kerajaan.
(d) Menguatkuasakan undang-undang.
Konsep Derhaka dan Tulah
Galeri Info Sesiapa yang ingkar arahan sultan dianggap
sebagai derhaka dan akan menerima tulah. Tulah
Sistem Serah bererti kecelakaan yang akan menimpa seseorang.
Pekerjaan yang dilakukan tanpa upah seperti
membina istana, kubu dan sistem saliran. Sistem ini
melambangkan taat setia dan pengorbanan rakyat
terhadap pemerintah.
Sistem Kerah
Pemberian sebahagian daripada hasil tanaman Konsep waadat
oleh rakyat kepada pemerintah. Ia sebagai balasan https://bit.ly/3akxNwh
kepada pembesar yang menyediakan tanah.


Z on Formatif 1.4



1. Apakah yang dimaksudkan dengan tulah? 2. Manakah antara berikut benar tentang konsep
A Perjanjian antara rakyat dengan pemerintah waadat? K2
B Wilayah yang dikuasai pembesar A Persetiaan antara raja dengan pembesar
C Kecelakaan kerana melanggar larangan B Rakyat dilarang menderhaka kepada
golongan pemerintah
D Ikatan taat setia kepada sultan C Rakyat diwajibkan membayar cukai
D Raja berkuasa menguatkuasakan undang-
undang demi kesejahteraan rakyat

3. Institusi beraja masih relevan pada hari ini. Setujukah anda dengan kenyataan ini? Berikan alasan anda.
K3


9.1.4 11

Tg 4
Sejarah Bab 1 Warisan Negara Bangsa


BAB Soalan KBAT Mirip SPM
KOMEN
1 PEMERIKSA
1. Apakah kepentingan peristiwa di bawah 2. Kawasan Pegangan adalah kawasan
kepada Kesultanan Melayu Melaka? yang dikurniakan oleh Sultan Melaka kepada
Pembesar Berempat. Mengapakah Sultan
Kerajaan Dinasti Ming mengiktiraf Melaka mengurniakan kawasan tersebut?
kerajaan Melaka dengan A Menjamin keamanan dan keselamatan
menghantar beberapa utusan. kawasan pegangan
B Menguruskan pengutipan cukai di
A Kesultanan Melayu Melaka dianggap kawasan pegangan
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
setaraf dengan kerajaan China C Memperkukuhkan sokongan dan kesetiaan
B Kesultanan Melayu Melaka bebas daripada Pembesar Berempat
campur tangan kuasa asing D Memberi peluang kepada Pembesar
C Kesultanan Melayu Melaka diiktiraf oleh Berempat mentadbir kawasan tersebut
kerajaan lain di Alam Melayu
D Kesultanan Melayu Melaka bebas
meluaskan kuasanya di Alam Melayu
Komen Pemeriksa
Pengurniaan kawasan adalah simbol
Komen Pemeriksa
Kerajaan lain tidak berani menggugat penghargaan terhadap sumbangan
atau campur tangan dalam urusan Pembesar Berempat. Tindakan itu turut
dalam Kesultanan Melayu Melaka kerana mengukuhkan kesetiaan mereka kepada
dilindungi oleh kerajaan China. sultan Melaka.
Jawapan: B Jawapan: C



3. Kegemilangan Kesultanan Melayu Melaka berpunca daripada keunggulan sistem pentadbirannya.
(a) Sultan merupakan pemerintah tertinggi Kesultanan Melayu Melaka. Nyatakan bidang kuasa
seseorang sultan.
(b) Bendahara memainkan peranan yang penting dalam Sistem Pembesar Empat Lipatan. Jelaskan
pernyataan ini.
(c) Bagaimanakah Kesultanan Melayu Melaka mampu mewujudkan sebuah sistem pentadbiran yang
teratur?

Komen Pemeriksa
Soalan 3 berkaitan dengan sistem pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka. Soalan 3(a) berfokus
kepada peranan sultan sebagai tonggak sistem pemerintahan Melaka. Soalan 3(b) pula berfokus
kepada peranan Bendahara. Soalan 3(c) berfokus kepada faktor kejayaan kerajaan Melaka dalam
mewujudkan pentadbiran yang berkesan.

Jawapan:
(a) F1 – Ketua kerajaan.
F2 – Ketua pemerintah.
F3 – Ketua agama.
F4 – Mengetuai hubungan diplomatik.
F5 – Berkuasa dalam aspek peperangan.
(b) F1 – Ketua pentadbir.
F2 – Ketua terus angkatan tentera.
F3 – Penasihat Sultan.
F4 – Pemangku Sultan.
(c) F1 – Kebijaksanaan raja.
F2 – Agihan tugas secara teratur.
F3 – Pembesar melaksanakan peranan mereka dengan penuh tanggungjawab.
F4 – Pemuafakatan dan kerjasama antara raja dan pembesar.
F5 – Kesetiaan Pembesar Berempat.




12

Tg 4
Bab 1 Warisan Negara Bangsa Sejarah

Z on Sumatif BAB
1



Kertas 1

Pilih jawapan yang tepat.

1. Manakah antara berikut merupakan kerajaan IV Bebas daripada campur tangan orang asing
©PAN ASIA PUBLICATIONS
Buku yang wujud pada abad pertama di Alam A I dan II C II dan III
Teks Melayu? B I dan IV D III dan IV
ms 2
A Kerajaan Champa
B Kerajaan Kedah Tua 5. Kerajaan Dinasti Ming menghantar beberapa
C Kerajaan Funan Buku orang utusan ke Melaka untuk mengeratkan
D Kerajaan Srivijaya Teks hubungan antara China dengan Melaka.
ms 6
Apakah kepentingan peristiwa ini?
2. Gambar di bawah merupakan Inskripsi Telaga A Kesultanan Melayu Melaka diiktiraf oleh
Buku Batu dalam Kerajaan Srivijaya. China
Teks Manakah antara berikut berkaitan dengan
ms 4 B Kesultanan Melayu Melaka menjadi
inskripsi di atas? wilayah pengaruh jajahan China
C Kesultanan Melayu Melaka kehilangan
kedaulatannya
D Kesultanan Melayu Melaka terpaksa
menerima ketuanan China

6. Wilayah pengaruh Kesultanan Melayu Melaka
Buku terdiri daripada keseluruhan Semenanjung
Teks
Menjamin kesetiaan rakyat
I ©PAN ASIA PUBLICATIONS
Tanah Melayu dan pantai timur Sumatera.
II Menceritakan salasilah keturunan raja ms 7 Apakah kepentingan wilayah pengaruh ini?
III Merakamkan sejarah asal usul kerajaan A Memperkukuhkan kewibawaan raja
IV Mengelakkan rakyat ditimpa tulah B Membolehkan penguasaan sumber
A I dan II C II dan III kekayaan
B I dan IV D III dan IV C Membantu dalam penyebaran Islam
D Menghindari campur tangan kuasa asing
3. Manakah antara berikut merupakan kesan
Buku penerapan ciri-ciri negara bangsa dalam Soalan 7 merujuk pernyataan berikut.
Teks Kesultanan Melayu Melaka?
ms 5 Buku
I Pengukuhan bahasa Melayu Teks Kawasan Pegangan
II Perkembangan agama Islam ms 8
III Pembinaan empayar Kawasan pegangan merujuk kepada wilayah,
IV Kesejahteraan rakyat pulau atau sungai yang dianugerahkan oleh
A I dan II C II dan III sultan kepada para Pembesar Berempat.
B I dan IV D III dan IV Pada pandangan anda, mengapakah sultan
berbuat sedemikian?
Soalan 4 merujuk pernyataan berikut. A Untuk mengukuhkan kuasa Pembesar
Buku Berempat
Teks Kedaulatan
ms 4 B Untuk menjamin keamanan dan
Manakah antara berikut berkaitan dengan keselamatan
konsep tersebut? C Untuk menjamin kesetiaan Pembesar
I Peluasan jajahan takluk Berempat
II Mengukuhkan hubungan persahabatan D Untuk menjamin kesetiaan rakyat di
III Pengiktirafan oleh kuasa asing kawasan pegangan


13

Tg 4
Bab 1 Warisan Negara Bangsa Sejarah

Kertas 2 BAB
1
Bahagian A

Jawab semua soalan berikut.

1. Kerajaan Alam Melayu mempunyai ciri-ciri negara bangsa sebelum kedatangan Barat.
Buku (a) Namakan dua kerajaan terawal di Alam Melayu. [2 markah]
Teks
ms
©PAN ASIA PUBLICATIONS
4 - 5 (b) Nyatakan ciri-ciri negara bangsa yang terdapat dalam kerajaan Alam Melayu. [4 markah]
©PAN ASIA PUBLICATIONS
(c) Sebagai rakyat Malaysia, bagaimanakah anda menunjukkan kesetiaan terhadap negara? K4
[4 markah]


2. Kesultanan Melayu Melaka memiliki banyak persamaan dengan ciri-ciri negara bangsa moden.
Buku (a) Wilayah pengaruh merupakan kawasan pemerintahan raja yang diakui oleh rakyat. Bagaimanakah
Teks
ms Kesultanan Melayu Melaka memperoleh wilayah pengaruhnya? [2 markah]
6 - 7
(b) Kedaulatan merujuk kepada kekuasaan dan kewibawaan seseorang sultan. Nyatakan kepentingan
kedaulatan bagi Kseultanan Melayu Melaka. [4 markah]

(c) Bagaimanakah kita dapat mengekalkan kedaulatan negara? K4 [4 markah]


3. Kegemilangan Kesultanan Melayu Melaka berpunca daripada keunggulan sistem pentadbirannya.
Buku (a) Sultan merupakan pemerintah tertinggi Kesultanan Melayu Melaka. Nyatakan bidang kuasa
Teks
ms seseorang Sultan. [3 markah]
8 - 9
(b) Bendahara memainkan peranan yang penting dalam Sistem Pembesar Empat Lipatan. Jelaskan
bidang kuasa bendahara. [3 markah]
(c) Bagaimanakah Kesultanan Melayu Melaka mampu mewujudkan sebuah sistem pentadbiran yang
teratur? [4 markah]



Bahagian B
Jawab semua soalan berikut.

1. Kesultanan Melayu Melaka mewarisi ciri-ciri negara bangsa daripada kerajaan Srivijaya.
Buku (a) Huraikan ciri-ciri negara bangsa yang terdapat dalam Kesultanan Melayu Melaka. [6 markah]
Teks
ms (b) Jelaskan maksud dan kepentingan konsep kedaulatan kepada sultan Melaka. [6 markah]
6 - 7
(c) Bagaimanakah pemimpin negara dapat mengekalkan kedaulatan negara kita? Berikan cadangan
anda. K5 [8 markah]


2. Kegemilangan Kesultanan Melayu Melaka menjadi lambang kemegahan rakyat Malaysia.
Buku (a) Terangkan faktor-faktor yang membawa kepada kegemilangan Kesultanan Melayu Melaka.
Teks
ms [6 markah]
8 - 10
(b) Jelaskan ciri-ciri sistem pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka. K4 [6 markah]
(c) Bagaimanakah negara kita dapat mencapai kegemilangan seperti Kesultanan Melayu Melaka?
Nyatakan pandangan anda. K5 [8 markah]

15

KERTAS MODEL SPM






Kertas 1

(Masa: 1 jam 30)
[40 markah]
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
Arahan: Tiap-tiap soalan diikuti oleh empat pilihan jawapan, iaitu A, B, C dan D. Bagi setiap soalan, pilih
satu jawapan sahaja.


1. Berikut merupakan salah satu ciri negara 5. Gambar 1 menunjukkan peristiwa Perjanjian
Buku bangsa Alam Melayu. Buku Versailles, 29 Jun 1919.
Teks Teks
ms 4 ms 56
Wilayah Pengaruh


Apakah maksud yang mewakili ciri tersebut?
A Ketaatan kepada raja
B Kesejahteraan kerajaan
C Penerimaan dan perakuan rakyat
KERTAS MODEL SPM Buku pengaruh dalam kerajaan Malaysia kini? Mengapakah perjanjian tersebut dimeterai?
D Kesetiaan kepada raja memerintah
Gambar 1
2. Apakah contoh yang mewakili wilayah
Teks
A Penetapan sempadan negara
A Menamatkan peperangan
ms 7
B Ketaatsetiaan penduduk negara
B Mewujudkan persahabatan
C Pengiktirafan negara-negara dunia
C Menyelesaikan permasalahan
D Kewujudan perlembagaan negara
D Mewujudkan hubungan diplomatik
3. Apakah yang anda faham berkaitan istilah 6. Apakah punca tercetusnya Perang Dunia
Buku nasionalisme? Kedua, 1939-1945?
Teks I Kebebasan politik Buku
ms 22 Teks I Kemunculan ideologi baharu
II Kebebasan bersuara ms II Persaingan merebut kawasan takluk
III Kebebasan mengambil hak orang lain 58-59 III Pembunuhan pemimpin sebuah negara
IV Kebebasan daripada pengaruh asing IV Kegagalan badan dunia yang dibentuk
A I dan II A I dan II
B I dan IV B I dan IV
C II dan III C II dan III
D III dan IV D III dan IV
4. Apakah kesan perkembangan nasionalisme 7. Mengapakah wujud penentangan penduduk
Buku dalam aspek sosial? Buku Sarawak ke atas Dinasti Brooke?
Teks A Peluang kepada masyarakat berkerjaya Teks
ms 43 A Penyerahan Sarawak kepada British
B Masyarakat sedar tentang kepentingan ms 109 B Keinginan berada di bawah pentadbiran
pendidikan baharu
C Peluang kepada masyarakat terlibat dalam C Desakan yang dikenakan ke atas penduduk
aktiviti ekonomi tempatan
D Masyarakat mula terlibat dalam D Keinginan kekal di bawah pentadbiran
pentadbiran kerajaan Dinasti Brooke




378

Kertas 2

(Masa: 2 jam 30 minit)

Arahan: Kertas soalan ini mengandungi dua bahagian: Bahagian A dan Bahagian B. Jawab semua soalan
daripada Bahagian A dan tiga soalan daripada Bahagian B.


Bahagian A
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
[40 markah]
Jawab semua soalan
1. Rajah 1 di bawah merupakan struktur pemerintahan yang diamalkan dalam pentadbiran Kesultanan
Buku Melayu Melaka.
Teks
ms
6 - 9 Sultan




Pembesar
Berempat



Pembesar Berlapan


Pembesar Enam Belas KERTAS MODEL SPM


Pembesar Tiga Puluh Dua


Rajah 1
(a) Kerajaan merupakan ciri penting kewujudan kerajaan Kesultanan Melayu Melaka. Jelaskan.
[4 markah]
(b) Pembesar merupakan struktur penting dalam pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka. Buktikan
peranan pembesar dalam kerajaan. [3 markah]
(c) Apakah kepentingan pemerintah kepada sesebuah negara? Jelaskan. [3 markah]



2. Negara Jepun telah menggunakan propaganda Semangat Asia dan Asia Untuk Orang Asia bagi
Buku menonjolkan imejnya sebagai pembela negara-negara Asia.
Teks
ms (a) Jelaskan dua faktor yang membawa kepada serangan Jepun ke atas Tanah Melayu. [4 markah]
68 - 79
(b) Perjuangan menentang penjajahan Jepun mendedahkan keberanian pahlawan-pahlawan Melayu
menentang penjajah. Buktikan. [3 markah]
(c) Bagaimanakah penghargaan kepada perjuangan pahlawan-pahlawan negara dapat diterap dalam
diri generasi muda kini? Berikan cadangan anda. [3 markah]






383

Bahagian B

[60 markah]
Jawab tiga soalan sahaja daripada bahagian ini

5. Gambar 6 menunjukkan Jawatankuasa Kerja terhadap penubuhan Persekutuan Tanah Melayu 1948.
Buku
Teks
ms
©PAN ASIA PUBLICATIONS
127-135






Gambar 6

(a) Penubuhan Jawatankuasa Kerja telah mengemukakan beberapa cadangan ke arah merealisasikan
pembentukan Persekutuan Tanah Melayu pada 1948. Jelaskan. [8 markah]
(b) Aspek kewarganegaraan Persekutuan Tanah Melayu merupakan antara ciri penting yang
dibentangkan oleh Jawatankuasa Kerja dalam satu persidangan yang dihadiri beberapa pihak.
Huraikan. [8 markah]

(c) Buktikan bahawa pelaksanaan sistem persekutuan amat bermanfaat kepada Malaysia. [4 markah]



6. Kesedaran politik mula berkembang dalam jiwa rakyat Tanah Melayu selepas berakhirnya Perang Dunia KERTAS MODEL SPM
Kedua. Perkembangan ini membawa kepada usaha rakyat Tanah Melayu mendapatkan kemerdekaan
Buku ©PAN ASIA PUBLICATIONS
Teks negara.
ms
172-183 (a) Jelaskan latar belakang penubuhan tiga parti yang mewakili tiga kaum utama di negara ini.
i. United Malays National Organization (UMNO)
ii. Malayan Indian Congress (MIC)
iii. Malayan Chinese Association (MCA) [8 markah]
(b) Jelaskan latar belakang dan cadangan yang terdapat dalam laporan pelajaran antara tahun 1951
hingga tahun 1956. [6 markah]
(c) Terangkan cabaran yang terpaksa dihadapi oleh negara dalam usaha menjadikan pendidikan negara
bertaraf dunia. [6 markah]




7. Gambar 7 menunjukkan situasi rundingan kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu di Lancaster House,
Buku London.
Teks
ms
218-223









Gambar 7
385

JAWAPAN







Bab 1 Warisan Negara Bangsa Melaka
5. (a) Pentadbiran yang tersusun menjamin perjalanan
Z on Formatif 1.1 (b) Undang-undang yang sistematik juga menjamin
pemerintahan yang lancar dan cekap.
1. B 2. C keselamatan, kesejahteraan dan kemakmuran masyarakat.
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
3. (a) Melalui peperangan atau penaklukan. (c) Undang-undang Laut membolehkan aktiviti perdagangan
(b) Melalui perkahwinan. berjalan lancar.
(c) Melalui penyebaran agama. (d) Keadaan ini menarik pedagang asing berkunjung ke
(d) Membina angkatan tentera yang kuat. pelabuhan Melaka.
(e) Menguasai hasil hutan dan hasil laut.
(f) Melalui hubungan diplomatik dan persahabatan Z on Formatif
(menghantar utusan). 1.4
4. Kawasan yang rakyatnya menerima dan mengakui 1. C 2. B
pemerintahan seseorang raja.
5. (a) Menjamin kestabilan politik, ekonomi dan sosial. 3. Setuju kerana raja merupakan ketua negara, lambang
perpaduan kaum dan lambang kedaulatan negara. Raja juga
(b) Menjamin keamanan negara. pelindung hak keistimewaan orang Melayu dan kesucian
(c) Mengurangkan kadar jenayah. agama Islam. Selain itu, raja turut melindungi hak kaum
(d) Melahirkan rakyat yang berdisiplin. bukan Melayu. Institusi raja merupakan kesinambungan
(e) Mengukuhkan perpaduan kaum. warisan ketamadun Melayu.
(f) Menaikkan imej negara di persada dunia.

Z on Formatif 1.2 Z on Sumatif
Kertas 1
1. B 2. D
3. (a) Kerajaan (d) Wilayah pengaruh 1. C 2. A 3. D 4. D 5. A JAWAPAN TINGKATAN 4
(b) Rakyat (e) Undang-undang 6. A 7. C 8. B 9. C 10. B
(c) Kedaulatan (f) Lambang kebesaran 11. D 12. A 13. D 14. A 15. C
4. (a) Wilayah taklukan ialah wilayah yang diperoleh
melalui peperangan atau penaklukan. Kertas 2
Contohnya, Pahang, Kuala Linggi, Kelantan dan Kampar. Bahagian A
(b) Wilayah naungan ialah wilayah yang diperoleh
melalui perkahwinan atau persahabatan. 1. (a) F1 Funan (1m)
Contohnya, Lingga, Patani dan Kedah. F2 Champa (1m)
F3 Srivijaya (1m)
(b) F1 Raja sebagai ketua kerajaan. (1m)
Z on Formatif 1.3 F2 Terdapat undang-undang. (1m)
F3 Memiliki wilayah pengaruh. (1m)
1. D 2. B F4 Mempunyai rakyat. (1m)
3. (a) Sumber pendapatan Kesultanan Melayu Melaka (c) F1 Menumpukan kesetiaan sepenuhnya kepada raja
menyumbang kepada kemakmurannya. dan negara. (1m)
(b) Digunakan untuk menyediakan kemudahan di pelabuhan F2 Menghormati pemimpin negara. (1m)
yang menarik saudagar asing berurus niaga. F3 Menjaga keamanan negara. (1m)
(c) Membeli senjata untuk menjaga keamanan kota Melaka F4 Mengukuhkan perpaduan kaum. (1m)
dan perairannya. F5 Mematuhi undang-undang negara. (1m)
(d) Untuk membina istana dan menyediakan kemudahan F6 Menghormati lambang negara. (1m)
lain. F7 Menghargai sumbangan tokoh negara. (1m)
4. (a) Bendahara: F8 Menyokong semua dasar kerajaan. (1m)
Ketua pentadbir, ketua turus angkatan tentera, penasihat 2. (a) F1 Diperoleh melalui peperangan atau penaklukan.
sultan dan pemangku sultan. (1m)
(b) Penghulu Bendahari: F2 Menerima ketuanan Melaka secara sukarela. (1m)
Menguruskan sistem kewangan kerajaan. F3 Melalui perkahwinan. (1m)
(c) Temenggung: (b) F1 Memperkukuhkan kedudukan raja. (1m)
Bertanggungjawab terhadap keselamatan dan keamanan F2 Memberi raja kuasa mutlak terhadap rakyat. (1m)
kota Melaka. F3 Menjamin kesetiaan wilayah taklukan Melaka.
(d) Laksamana: (1m)
Berperanan sebagai panglima angkatan tentera laut F4 Bebas daripada campur tangan kuasa luar. (1m)

387

Spine = 18.92 mm





Menyerlah Kecemerlangan dengan Book extend = 448 pg
SPOTLIGHT Kandungan Efektif



A
A Nota padat dan komprehensif SPOT LIGHT
Rajah yang jelas, berlabel dan berwarna
A
Skop Bestari
Peta Konsep SPOTLIGHT A
Siri ini mengintegrasikan nota padat dengan grafik Glosari
©PAN ASIA PUBLICATIONS
©PAN ASIA PUBLICATIONS
berinformasi yang ditulis untuk memenuhi kehendak Galeri Info A
DSKP terkini. Pelbagai pendekatan berinformasi Portal Spotlight
disediakan bagi meningkatkan kefahaman murid. Akronim Mesra
Zon Formatif A
Akses Soalan KBAT Mirip SPM dengan Komen
SEJARAH Digital Pemeriksa

Zon Sumatif
Kertas Model SPM
Tingkatan Jawapan lengkap
4 5


Tingkatan
� Bank Soalan berserta jawapan
� Pautan Video PdPc Sejarah 4 5
dengan Spotlight A+ SEJARAH
SEJARAH





Judul-judul dalam siri ini:


Bahasa Melayu Kimia Chemistry
English Fizik Physics

Sains Biologi Biology

Sejarah Matematik Mathematics
Ekonomi Matematik Tambahan Additional Mathematics

Perniagaan Pendidikan Moral Prinsip Perakaunan

Nur Balqis binti Daniel
Victor Anthonysamy
Mazlee bin M. Amin
Sem. M‘sia RM 32.90 Noriah binti Dzen
Sabah/Sarawak RM 33.90
Tiong Mook Chai
Tingkatan 4 5
ISBN 978-967-466-573-9 Azman bin Omar
Format EXCELLENCE
Pentaksiran AwardS

9 789674 665739 Baharu Winner
199101016590 (226902-X)