รถติด ปัญญาชีวิตที่คนกรุงเทพต้องเผชิญ

43 ส่วนผลกระทบที่มีต่อสุขภาพจิต เป็นเพราะรถติดทำให้คนสูญเสียเวลาในชีวิต ไม่มีโอกาสทำกิจกรรมที่เป็นการสันทนาการ ไม่ได้ใช้เวลาที่มีคุณภาพกับคนใกล้ชิด นอกจากนี้การที่คนอยู่ บนรถบนถนนนาน ๆ ทำให้เกิดภาวะเครียดและหงุดหงิด หลายคนอาจนำความหงุดหงิดนี้ไประบาย กับคนใกล้ตัว เสี่ยงเกิดความรุนแรงในครอบครัวเพิ่มขึ้นด้วย ขณะที่นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยชาร์จาห์ ในสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ (UAE) ศึกษาสุขภาพจิตของชาวเมืองชาร์จาห์ เมืองใหญ่อันดับ 3 ของยูเออี ซึ่งเป็นเมืองที่มีปัญหาการจราจรติดขัดหนักกว่าพื้นที่อื่น ๆ ในประเทศ พบว่า คนในเมืองนี้ใช้เวลาบนถนน เฉลี่ย 3 ชั่วโมง 10 นาทีต่อวัน โดยการวิจัยเจาะกลุ่มเป้าหมายที่เป็นคนขับยานพาหนะต่าง ๆ ในเมืองนี้ รวม 414 คน พบว่าร้อยละ 86.5 เป็นผู้ได้รับผลกระทบทางจิตใจจากปัญหารถติด และงานวิจัยชิ้นนี้ ถูกนำเสนอต่อที่ประชุมนานาชาติด้านสุขภาพและประสาทวิทยาในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก ซึ่งจัดขึ้น ที่มาเลเซียเมื่อปี2560 สาเหตุของภาวะทางจิตใจที่ย่ำแย่ในงานวิจัยของมหาวิทยาลัยชาร์จาห์ระบุว่า รถติดทำ ให้คนต้องขับรถติดต่อกันเป็นเวลานานในสภาพการจราจรที่เต็มไปด้วยยานพาหนะรอบตัว ทำให้ต้อง ระมัดระวังและใช้สมาธิตลอดเวลา ทำให้เกิดความเครียด ความวิตกกังวล ความหดหู่ รวมถึง ความก้าวร้าวเมื่อเจอรถคันอื่นแซงหรือปาดหน้า ทั้งยังส่งผลต่อสุขภาพกายด้วย เพราะการนั่งในท่าเดิม นาน ๆ ทำให้ปวดหลัง ปวดขา ปวดหัว และเวียนหัว (Tatikarn Dechapong, 2565) ปัญหาการจราจรติดขัดในกรุงเทพฯ เป็นปัญหาที่ซับซ้อนและสะสมอยู่กับคนกรุงเทพฯ มาหลายปี จนถูกจัดอันดับให้เป็นเมืองที่รถติดอันดับต้นๆ ของโลกจากหลายหน่วยงานในต่างประเทศ จุดนี้ทำให้ภาคส่วนต่างๆ พยายามหาทางแก้ไขปัญหานี้อย่างเร่งด่วน ทั้งนี้ หากพิจารณาถึงสาเหตุของ การจราจรที่ติดขัดในกรุงเทพฯ น่าจะมาจากหลายปัจจัย ทั้งการจัดวางผังเมือง รวมถึงปริมาณรถยนต์ใน กรุงเทพฯ มีจำนวนเพิ่มขึ้นเฉลี่ย 3.6 แสนคัน/ปี (ในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา) ในขณะที่พื้นผิวการจราจรในระดับ ดินไม่สามารถรองรับปริมาณรถยนต์ที่มีจำนวนสะสมและเพิ่มขึ้นในแต่ละปีได้ อีกทั้งระบบขนส่งสาธารณะ ในปัจจุบันยังไม่เพียงพอที่จะรองรับกับจำนวนประชากรที่ใช้บริการเพิ่มขึ้น นอกจากนี้การขยายตัว ของเศรษฐกิจในกรุงเทพฯ ยังก่อให้เกิดกิจกรรมในเขตเมืองชั้นในของกรุงเทพฯ ที่หนาแน่น ส่งผลให้ จำนวนประชากรเกิดการกระจุกตัวอยู่ในพื้นที่ดังกล่าวเพิ่มสูงตามไปด้วย จึงกลายเป็นที่มาของปัญหา วิกฤตจราจรในกรุงเทพฯ 4.2 ปัญหาวิกฤตจราจรสร้างผลกระทบต่อเศรษฐกิจ ปัญหาการจราจรติดขัดที่เกิดความรุนแรงขึ้นในปัจจุบัน นอกจากจะทำให้ คนกรุงเทพฯ หรือคนที่เดินทางเข้ามาทำงานในกรุงเทพฯ เสียสุขภาพจิตและ ยังก่อให้เกิดผลกระทบ ทางเศรษฐกิจ และส่งผลต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดำเนินชีวิตของคนกรุงเทพฯ โดยหากพิจารณา ถึงปัญหาการจราจรที่ติดขัดที่เกิดขึ้นในกรุงเทพฯ จะพบว่า ส่งผลกระทบทางเศรษฐกิจ 3 ส่วนใหญ่ๆ ดังนี้

44 1) การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของคนกรุงเทพฯ ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงการจัดสรรทรัพยากร (Reallocation) เพื่อหลีกเลี่ยง ปัญหาจราจรที่ติดขัด ส่งผลต่อการบิดเบือนการใช้จ่ายของคนกรุงเทพฯ จากธุรกิจหนึ่งไปสู่อีกธุรกิจหนึ่ง ตัวอย่างเช่น การหันมาใช้บริการร้านอาหารฟาสต์ฟู้ดริมทางด่วนหรือใกล้ที่ทำงานแทนร้านอาหารที่ต้องใช้ เวลาในการสั่งซื้อหรือรอนาน รวมถึงการปรับเปลี่ยนวิธีการเดินทางจากรถสาธารณะบางประเภท ไปเป็น การเดินทางที่สะดวกรวดเร็วกว่า เช่น รถไฟฟ้า รถมอเตอร์ไซค์รับจ้าง หรือใช้ทางด่วน หรือแม้แต่ การปรับเปลี่ยนทางด้านธุรกิจ เช่น การใช้เทคโนโลยีการสื่อสาร การซื้อขายสินค้าผ่านออนไลน์ เพื่อหลีกเลี่ยงการจราจรติดขัด ดังนั้นจะเห็นได้ว่า การที่ธุรกิจหนึ่งได้ประโยชน์ มิได้ส่งผลสุทธิต่อมูลค่า เชิงเศรษฐกิจที่เพิ่มขึ้นจากปัญหาการจราจรติดขัด เนื่องจากรายได้จากธุรกิจที่ได้รับผลกระทบเชิงบวกนั้น เป็นการดึงเม็ดเงินจากบางธุรกิจที่อาจจะเสียประโยชน์ไปใช้ทดแทน 2) ค่าใช้จ่ายทางด้านพลังงานที่เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มที่ใช้รถยนต์ส่วนตัวและรถโดยสารสาธารณะ พบว่า การเดินทาง ที่ต้องใช้เวลาเพิ่มขึ้นในช่วงที่รถติด ทำให้เกิดต้นทุนพลังงานที่เพิ่มขึ้น คิดเป็นมูลค่าประมาณ 6,000 ล้าน บาทต่อปี ซึ่งค่าใช้จ่ายส่วนนี้หากมองในเชิงปัจเจกบุคคล ถือเป็นส่วนที่สูญเสียไปเป็นต้นทุนของผู้ใช้รถ ที่ต้องจ่ายเอง อย่างไรก็ตาม หากวิเคราะห์ถึงผลในเชิงเศรษฐกิจโดยภาพรวม หรือผลต่อ GDP ของ ประเทศ อาจไม่ได้หายไปทั้งหมด กล่าวคือ สถานการณ์ดังกล่าวอาจมองได้ว่าเป็น Zero-sum Effect ซึ่งหมายถึง สถานการณ์ที่มีฝ่ายหนึ่งสูญเสียแต่มีอีกฝ่ายหนึ่งเป็นผู้ได้ประโยชน์ เช่น ประชาชนผู้ใช้รถต้อง เสียค่าใช้จ่ายค่าเชื้อเพลิง แต่ขณะเดียวกัน ธุรกิจพลังงานก็เป็นฝ่ายที่ได้ประโยชน์ และหากพิจารณาถึงผล เชื่อมโยงต่อไปอีกทอดหนึ่ง เมื่อผู้บริโภคมีค่าใช้จ่ายในการเดินทางเพิ่มขึ้น ในขณะที่รายได้ยังเท่าเดิม ก็อาจเป็นผลทำให้ผู้บริโภคต้องหันมาประหยัดค่าใช้จ่ายในส่วนอื่นลง ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อธุรกิจอื่น เช่น ธุรกิจค้าปลีก 3) การลงทุนโครงสร้างพื้นฐานคมนาคม เพื่อช่วยบรรเทาปัญหาการจราจรติดขัด อาทิ รถไฟฟ้า การตัดถนนสายใหม่ หรือ การขยายทางด่วนเพิ่มเติม แม้ว่าจะเป็นงบประมาณที่รัฐต้องจ่ายเพิ่ม แต่ถือเป็นการลงทุนที่ก่อให้เกิดเม็ด เงินหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจ ที่เป็นประโยชน์ทั้งภาคธุรกิจ อาทิ การก่อสร้าง การจ้างงาน การค้าวัสดุ ก่อสร้าง รวมถึงภาคอสังหาริมทรัพย์ที่ขยายตัวตาม ขณะที่ภาคประชาชนเองก็ได้รับความสะดวกในการ เดินทางหรือมีทางเลือกในการเดินทางที่หลากหลายมากขึ้น (ศูนย์วิจัยกสิกรไทย, 2559)

45 4.3 โรคที่เกิดจากรถติด 1) โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ โรคที่เกิดจากรถติด เพราะถ้าเราเกิดปวดปัสสาวะขึ้นมาช่วงรถติด แล้วไม่มีปั๊มหรือ ห้องน้ำอยู่ใกล้เคียง ทางเลือกเดียวคือ การอั้นปัสสาวะไว้บ่อย ๆ จะทำให้เป็นโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ วิธีการป้องกันคือ เข้าห้องน้ำก่อนออกเดินทาง หรือหากรู้ว่าจะต้องอยู่บนถนนเป็นเวลานานให้ลด การดื่มน้ำปริมาณมากไว้ก่อน 2) ระบบย่อยผิดปกติ คนที่ไม่ค่อยออกกำลังกาย นั่งทำงานติดโต๊ะเป็นเวลานาน ตกเย็นยังต้องนั่งอยู่ ในช่วงที่รถติดนาน ๆ ในช่วงเวลาหลังจากการรับประทานอาหาร การที่ไม่ได้ขยับร่างกายให้ลำไส้ได้บีบตัว เป็นเวลานาน ๆ จะทำให้ระบบย่อยทำงานผิดปกติ เช่น ท้องผูก อุจจาระค้าง กระเพาะอาหารอักเสบ เป็นต้น 3) หมอนรองกระดูกเสื่อม การนั่งในรถนาน ๆ จะรู้สึกปวดหลังจนลามลงไปที่ขาข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้งสองข้าง หากปล่อยให้อาการนี้หนักขึ้น อาจส่งผลให้เป็นโรคหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท ถึงขั้นจำเป็นต้องเข้า รับการผ่าตัด 4) พังผืดทับเส้นประสาทที่ข้อมือ พังผืดจะเริ่มก่อตัวขึ้นจากการขับรถเป็นเวลานาน การต้องจับพวงมาลัยนาน จะทำให้เลือดไหลเวียนไม่สะดวก 5) โรคเครียด การไม่ได้ขยับตัวเป็นเวลานานระหว่างรถติดยังก่อให้เกิดผลกระทบทางจิตใจด้วย เนื่องจากการอยู่ในรถจะเกิดความกดดันด้านเวลา ความเครียดจากการผิดนัด ความจำเป็นอื่น ๆ ที่จะต้อง ไปให้ทันเวลา หรือการมีเวลาพักผ่อนที่น้อยลง (TQM, 2561) 5. แนวทางการแก้ไขและการควบคุมปัญหาการจราจรติดขัด 5.1 การแก้ไขพฤติกรรมวินัยการขับขี่ของคนใช้ถนน การอบรมเพื่อปลูกฝัง จิตสำนึกและการกระทำที่ถูกต้องเช่น การจัดอบรมกฎจราจร การอบรมความรู้เรื่องจราจรแก่ประชาชน แนวทางนี้เป็นการใช้การปลูกฝัง จิตสำนึกที่ต้องผ่านการอบรม สั่งสอน ซึ่งถ้าหากพฤติกรรมการขับขี่ถูกต้องตามกฎหมายจะส่งผลถึงความปลอดภัย ต่อตัวผู้ขับตลอดจน ผู้ที่ใช้รถใช้ถนนร่วมกันอีกด้วย การจัดอบรมให้ความรู้ โดยตำรวจ ครูและวิทยากรภายนอก และการจัด ป้ายนิเทศให้ความรู้ จัดเสียงตามสายให้ความรู้(นราธิวัฒน์ชูวังวัด และรุจิรัตน์พัฒนถาบุตร, 2565)

46 5.2 การแก้ไของค์ประกอบของจราจร แนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการจราจรเพื่อการขับขี่ปลอดภัยในเขตพื้นที่ อำเภอเมือง ชัยภูมิจังหวัดชัยภูมิพบว่า มี4 แนวทาง ดังนี้แนวทางที่ 1 การควบคุมความปลอดภัยด้าน การจราจร ประกอบด้วย โครงการตรวจสอบ ปรับปรุง พื้นผิวจราจร ป้ายจราจร เครื่องหมายจราจร ไฟฟ้าส่องสว่างและสัญญาณจราจร โครงการประชาสัมพันธ์และให้ความรู้เกี่ยวกับกฎหมายจราจร มาตรการการบังคับใช้กฎหมายและการลงโทษต่อผู้กระทำผิดกฎจราจร เชิงรุก ผ่านโซเชียลมีเดีย โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านกฎหมายจราจรและการขับขี่อย่างปลอดภัย แนวทางที่ 2 การพัฒนา สมรรถนะของเจ้าพนักงานและการทำให้ได้มาถึงวัสดุอุปกรณ์เพื่อ สนับสนุนการจราจร ประกอบด้วย โครงการฝึกอบรมเกี่ยวกับการตรวจสถานที่เกิดเหตุของเจ้าหน้าที่ตำรวจ จราจร โครงการส่งเสริม ความสามารถในการเข้าถึงทรัพยากรด้านงานจราจร แนวทางที่ 3 การบังคับใช้กฎหมายอย่างเคร่งครัด และสมเหตุสมผล ประกอบด้วย โครงการ ส่งเสริมการปฏิบัติหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ตำรวจจราจร โครงการ กล้องวงจรปิดเพื่อควบคุมการจราจรและ ตรวจจับรถฝ่าฝืนสัญญาณไฟจราจร แนวทางที่ 4 การมีส่วนร่วม ในการดำเนินงานที่สำคัญในการสร้างถนนแห่งความปลอดภัย ประกอบด้วย โครงการอาสาจราจร ภายใต้ โครงการผู้ถูกคุมความประพฤติร่วมใจ เพื่อการขับขี่ปลอดภัย โครงการบริหารจัดการเวลาและเส้นทาง จัดการจราจร ในช่วงเทศกาล (นราธิวัฒน์ชูวังวัด และรุจิรัตน์พัฒนถาบุตร, 2565) 5.3 การพัฒนาระบบขนส่งสาธารณะ ประเทศไทยมีโครงข่ายการคมนาคมขนส่งทางถนนที่ครอบคลุมในเชิงพื้นที่ทั่วประเทศ สามารถ เชื่อมโยงการคมนาคมขนส่งระหว่างกลุ่มเมืองต่าง ๆ ได้ จนถือได้ว่าไม่มีโครงข่ายที่ขาดหายไป (Missing Link) โดยในอนาคตอีก 10 ปีข้างหน้ายังไม่มีความจำเป็นต้องมีการพัฒนาโครงข่าย การเชื่อมโยงหลักและรองเพิ่มเติม แต่ในทางกลับกันยังคงประสบปัญหาการจราจรติดขัดและอุบัติเหตุ ทางถนนที่รุนแรงมาอย่างยาวนานและยังคง มีแนวโน้มที่จะทวีความรุนแรงขึ้นในอนาคตเนื่องจาก โครงข่ายระบบขนส่งสาธารณะในเขตเมืองและระหว่างเมืองยังไม่ครอบคลุมทั่วถึงและยังไม่เชื่อมต่อกัน อย่างเป็นระบบ ไม่สามารถตอบสนองความต้องการการใช้ระบบขนส่งสาธารณะของประชาชนได้ เพียงพอ ทำให้การขนส่งสินค้าและขนส่งคนยังคงใช้การคมนาคมขนส่ง ทางถนนเป็นหลัก ซึ่งมีปริมาณ มากเกินกว่าที่ความจุถนนที่มีอยู่จะรองรับได้ที่ผ่านมาการจัดสรรงบประมาณ พัฒนาการขนส่งทางถนน มุ่งเน้นที่การพัฒนาทางกายภาพ (การพัฒนาเส้นทาง ขยายช่องทางจราจรและ โครงข่ายถนน) มากกว่า การบริหารจัดการและการพัฒนาทางสังคม (การให้ความรู้ สร้างวินัยจราจร การควบคุมการพัฒนาเมือง และการใช้กฎหมาย) ทำให้ต้องใช้งบประมาณค่อนข่างสูงและยังไม่สามารถ แก้ปัญหาได้ไม่เต็ม ประสิทธิภาพเท่าที่ควร รัฐบาลลงทุนเพื่อพัฒนาการคมนาคมขนส่งทางถนนภายใต้แผนปฏิบัติการ ด้านคมนาคมขนส่งเร่งด่วน (Action Plan) ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2559-2561 โดยมีวงเงินรวมทั้งสิน 667,689.16 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 22.06 ของวงเงินทั้งหมด โดยให้ความสำคัญการขยายช่องจราจรในถนน ไปในทุกภูมิภาค ก่อสร้างทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง โครงการทางพิเศษในพื้นที่กรุงเทพมหานครและ ปริมณฑล ซึ่งช่วยเพิ่มความสามารถในการรองรับการจราจรของการคมนาคมขนส่งทางถนนได้มากขึ้น

47 ซึ่งสอดคล้องกับสถานการณ์ สภาพปัญหาด้านคมนาคมขนส่งทางถนนในประเด็นความต้องการคมนาคม ขนส่ง ซึ่งจะช่วยบรรเทาปัญหาการจราจรที่ติดขัดที่เป็นปัญหาที่สำคัญของการคมนาคมขนส่งทางถนนได้ ในระดับหนึ่ง สำหรับประเด็นเส้นทางและโครงข่ายนั้น ประเทศไทยมีโครงข่ายการคมนาคมขนส่งทาง ถนนที่ครอบคลุมในเชิงพื้นที่และสามารถเชื่อมโยงการคมนาคมขนส่งระหว่างกลุ่มเมืองต่าง ๆ จึงถือได้ว่า ไม่มีโครงข่ายที่ขาดหายไป แต่ต้องมีการปรับปรุงรักษาโครงข่ายให้อยู่ในสภาพที่ดี มีสิ่งอำนวย ความสะดวกเพื่อรองรับการเดินทางผ่านเข้าออกระหว่างเพื่อนบ้าน พร้อมทั้งยกระดับ มาตรฐาน ความปลอดภัยให้อยู่ในระดับสากลมากขึ้น และสำหรับการพัฒนาเพิ่มเติมโครงข่ายถนนขึ้นใหม่ในอนาคต จำเป็นต้องมีการบูรณาการเพื่อให้เกิดการเดินทางของคนและการขนส่งสินค้าต่อเนื่องหลายรูปแบบ โดยเฉพาะการเชื่อมต่อระหว่างโครงข่ายถนนและโครงข่ายราง (รถไฟ) ในส่วนประเด็นที่รัฐบาลควรจะมี การจัดสรรงบประมาณเพิ่มเติม ได้แก่ การพัฒนายานพาหนะ สถานีขนส่ง ผู้ให้บริการหรือผู้ประกอบการ และการกำกับการดูแลชนส่งในระบบขนส่งสาธารณะให้มีการจัดบริการขนส่งสาธารณะทางถนนที่มี ประสิทธิภาพมากขึ้น จะต้องให้ประชาชนได้รับความสะดวกและปลอดภัยสามารถเข้าถึงได้ง่ายซึ่งจะส่งผล ให้ประชาชนหันมาใช้บริการขนส่งระบบสาธารณะมากขึ้น ลดการใช้รถยนต์ส่วนบุคคล ซึ่งเป็นวิธีการแก้ไข และพัฒนาระบบคมนาคมขนส่งทางถนน (สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร, 2562: หน้า 96-97) บทสรุป จากการศึกษาและหาข้อมูล พบว่าองค์ประกอบการจราจร , กฎหมายและวิธีการขับขี่รถ บนท้องถนนแบบปลอดภัยที่มีอยู่มาก พฤติกรรมของผู้ขับขี่รถบนท้องถนนนั้นมีความสำคัญมาก เนื่องจาก การให้ความสนใจในเรื่อง ป้ายจราจรและกฎหมายในการขับขี่ที่ควรปฏิบัตินั้น จะลดอุบัติเหตุและปัญหา ต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นได้รวมถึงสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงและสภาพพื้นที่บนท้องถนนในจุดต่าง ๆ ที่ส่งผล ต่อการขับขี่ ซึ่งก่อให้เกิดผลกระทบจากการจราจรติดขัดเป็นระยะเวลานาน เช่น สุขภาพจิตและร่างกาย ที่อาจจะเกิดขึ้น การข้ามไปมาบนท้องถนนโดยไม่คำนึงถึงรถที่สัญจรบนถนน ก็เสี่ยงที่จะเกิดอุบัติเหตุ บนท้องถนนได้ทำให้เกิดรถติดเนื่องจากอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นขวางทางจราจรทำให้รถขับผ่านไม่สะดวกหรือ ไม่สามารถขับรถผ่านได้และรถขนส่งสาธารณะต่าง ๆ ที่คุณภาพไม่ดีพอคนส่วนใหญ่จึงนิยมใช้รถส่วนตัว ทำให้จำนวนรถบนท้องถนนมีเพิ่มมากขึ้นทำให้รถติดได้ด้วย โดยสรุปแล้ว สาเหตุต่าง ๆ อย่างพฤติกรรม ผู้ขับขี่รถบนท้องถนนและคนเดินเท้า เป็นสาเหตุหลักทำให้เกิดการจราจรติดขัด แต่สภาพแวดล้อม บนท้องถนนต่าง ๆ ก็เป็นอีกสาเหตุเช่นกัน

บรรณานุกรม โกศล สถิตธรรมจิตร. (2562), ปัญหาวินัยจราจรของประเทศไทย แชมป์สถิติมีผู้เสียชีวิตบนถนน มากที่สุดในโลก แก้ไม่ได้จริงหรือ?. สืบค้นเมื่อ 19 ธันวาคม 2565, จาก https:// readthecloud.co/traffic-discipline/. ธนพัฒน์ เกิดผล และนิเทศ ตินณะกุล. (2561, มิถุนายน). “ทัศนคติของประชาชนที่มีต่อปัญหา การจราจรในจังหวัดปทุมธานีและปริมณฑล” วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยปทุมธานี. 10(1): 229-236. นราธิวัฒน์ ชูวังวัด และ รุจิรัตน์ พัฒนถาบุตร. (2565),สิงหาคม. “แนวทางการจัดการจราจรเพื่อการขับขี่ ปลอดภัยในเขตพื้นที่อำเภอเมืองชัยภูมิจังหวัดชัยภูมิ”Journal of Modern Learning Development. 7 (7): 113-129. นิวมีเดีย พีพีทีวี. (2561). ปัญหาระดับชาติ“ขนส่งมวลชนสาธารณะ”ไม่เคยเพียงพอ. สืบค้นเมื่อ 24 พฤศจิกายน 2565, จาก https://www.pptvhd36.com/news/%E0%B8%9B%E0% B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8% A3%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%99/804980. บริษัท เดอะแสตนดาร์ด จำกัด. (2565). การจราจรติดขัดเป็นเวลานาน. สืบค้นเมื่อ 10 พฤศจิกายน 2565, จาก https://thestandard.co/traffic-jam-bkk/. ปิยะ ต๊ะวิชัย. (2565). แนวคิดและทฤษฎีทางด้านจราจร. สืบค้นเมื่อ 17 พฤศจิกายน 2565 จาก https://k-rc.net/imageupload/27848/4_.pdf. แฟลตฟอร์มซื้อขาย-รถยนต์ออนไลน์carsome. (2564). เครืองหมายจราจร. สืบค้นเมื่อ 10 พฤศจิกายน 2565, จาก https://www.carsome.co.th/news/item/road-signs. ราชกิจจานุเบกษา. (2558). พระราชบัญญัติจราจรทางบก. สืบค้นเมื่อ 17 พฤศจิกายน 2565, จาก http://web.krisdika.go.th/data/law/law2/%A803/%A803-20-9999-update.htm. ศูนย์วิจัยกสิกรไทย. (2559). วิกฤตจราจรติดขัด ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ วิถีชีวิตคนกรุงเทพฯ. สืบค้นเมื่อ 28 พฤศจิกายน 2565, จาก https://www.thansettakij.com/business/ 96083. สยามรัฐออนไลน์. (2560). ความปลอดภัยในการจราจร. สืบค้นเมื่อ 10 พฤศจิกาย 2565, จาก https://siamrath.co.th/n/13066. สามารถ มังสัง. (2559). จราจรติดขัด : หนึ่งในปัญหาเรื้อรังของกทม. สืบค้นเมื่อ 10 มกราคม 2566 จาก https://mgronline.com/daily/detail/9590000096854. สำนักงบประมาณของรัฐสภา. (2562), แนวทางการพัฒนาระบบคมนาคมขนส่งของประเทศ. กรุงเทพฯ: สำนักการพิมพ์สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

49 บรรณานุกรม (ต่อ) สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2554). คำศัพท์จราจร. สืบค้นเมื่อ 28 พฤศจิกายน 2565, จาก https://dictionary.orst.go.th/. Tatikarn Dechapong. (2565). การจราจรส่งผลกระทบด้านจิตใจ. สืบค้นเมื่อ 17 พฤศจิกายน 2565, จาก https://www.brandthink.me/content/traffic-jam. TQM. (2561). 5 โรคที่มากับรถติด ทำสุขภาพจิตพัง. สืบค้นเมื่อ 10 มกราคม 2566, จาก https://www.tqm.co.th/blog/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%97% E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8% 9A%E0%B8%A3%E0%B8%96%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94/.

ภาคผนวก

51 ประวัติผู้เขียน ชื่อ การศึกษา นายธนากร โวหารสุชน มัธยมศึกษาปีที่ 5/4 แผนการเรียนวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์(intensive) โรงเรียนวัดสุทธิวราราม ชื่อ การศึกษา นายพงศธร โกศลรอด มัธยมศึกษาปีที่ 5/4 แผนการเรียนวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ (intensive) โรงเรียนวัดสุทธิวราราม ชื่อ การศึกษา นายวรภาส ชาญสิริรัตนกุล มัธยมศึกษาปีที่ 5/4 แผนการเรียนวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ (intensive) โรงเรียนวัดสุทธิวราราม ชื่อ การศึกษา นายศุภศิลป์ ตันยา มัธยมศึกษาปีที่ 5/4 แผนการเรียนวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ (intensive) โรงเรียนวัดสุทธิวราราม ชื่อ การศึกษา นายอธิวัฒน์ กวนเมืองใต้ มัธยมศึกษาปีที่ 5/4 แผนการเรียนวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ (intensive) โรงเรียนวัดสุทธิวราราม

52 ประวัติผู้เขียน (ต่อ) ชื่อ การศึกษา นายธนภพ วิสิทธิกมลโยธิน มัธยมศึกษาปีที่ 5/4 แผนการเรียนวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ (intensive) โรงเรียนวัดสุทธิวราราม