คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 1 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Workshop) การทำรายงานในลักษณะ Data Visualization ด้วย Looker Studio Data Visualization คือ การนำข้อมูลหรือ Data ที่ ได้มาจากแหล่งข้อมูลต่างๆ มาวิเคราะห์ประมวลผล แล้ว นำเสนอออกมาในรูปแบบที่มองเห็นและทำความเข้าใจได้ด้วยตา เช่น แผนภูมิ รูปภาพ แผนที่ กราฟ แสดงเทรนด์ ตาราง วิดีโอ อินโฟกราฟิก (Infographic) แดชบอร์ด (dashboard) เป็นต้น Looker Studio เดิมชื่อ Data Studio เป็นซอฟต์แวร์ฟรี ที่ใช้ทำ Data Visualization ของ Google ซอฟต์แวร์ที่ ใช้ทำงานลักษณะนี้ของผู้ผลิตรายอื่น ๆ เช่น Power BI (Microsoft), Tableau (Tableau Software) การเรียกใช้งาน Looker Studio ผู้ใช้งานจะต้องมีบัญชีอีเมล ของ Google ก่อน จะทำให้สามารถเข้าถึงที่เก็บข้อมูล Google Drive ฟรี (15 GB) ต่อ 1 บัญชีวิธีการเรียกใช้งาน พิมพ์ lookerstudio.google.com ที่บรรทัดป้อน URL ของเบราเซอร์แล้วกด Enter จะแสดงผลดังนี้ รูปที่ 1 แสดงหน้าจอแรกของ Looker Studio
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 2 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 รูปที่ 2 ตัวอย่างรายงานในลักษณะ Data Visualization ที่สร้างด้วย Looker Studio การเตรียมข้อมูลก่อนใช้งาน Looker Studio ตามที่ได้บอกไว้ในเบื้องต้นว่าการใช้งาน Looker Studio ผู้ใช้จะต้องมีบัญชีอีเมลของ Google ก่อน ตัวซอฟต์แวร์ Looker Studio นั้นสามารถเชื่อมต่อกับระบบฐานข้อมูล (Database) และข้อมูลที่อยู่ในแพลตฟอร์ม (Platform) ต่าง ๆ ได้ หลากหลายชนิด และรวมถึง Google Sheet ที่เป็นซอฟต์แวร์ประเภทตารางคำนวณ (Spread Sheet) ของ Google ในการ อบรมนี้เราจะใช้ข้อมูลจาก Microsoft Excel และ Google Sheet เป็นหลักในการนำเข้าข้อมูลเพื่อไปทำ Data Visualization ในโปรแกรม Looker Studio เนื่องจากซอฟต์แวร์ตารางคำนวณเป็นเพลตฟอร์มกลางที่ระบบงานต่าง ๆ สามารถส่งออกข้อมูล (Export) ออกมาในรูปแบบตารางคำนวณได้เป็นส่วนใหญ่อยู่แล้ว และข้อดีของการใช้บัญชี Google คือจะมี Google Drive ซึ่งเป็นที่เก็บข้อมูลที่อยู่บนคลาวด์ (Cloud Storage) ที่ผู้ใช้สามารถเข้าถึงได้จากอุปกรณ์หลายชนิดที่สามารถเชื่อมต่อ อินเทอร์เน็ตได้โดยไม่จำเป็นต้องเก็บข้อมูลไว้ที่เครื่องคอมพิวเตอร์เครื่องใดเครื่องหนึ่งเท่านั้น
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 3 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 การนำเข้าข้อมูลจากไฟล์ MS Excel ไปไว้ใน Google Drive 1. เปิดใช้ Browser Chrome 2. Sign in ด้วยบัญชีอีเมลของ Google พร้อมทั้งใส่รหัสผ่านให้เรียบร้อย 3. คลิกที่ปุ่ม จุด 9 จุด ทางขวามือ 4. คลิกที่ Drive เพื่อเปิด Google Drive 5. เข้าไปยังไฟลเดอร์(Folder) ที่ได้แชร์ไว้แล้วใช้เมาส์ลากไฟล์จากโฟลเดอร์ที่แชร์เอามาไว้ใน Google Drive รูปที่ 3 ตัวอย่าง การ Copy File ใสไว้ใน Google Drive
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 4 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 การแปลงไฟล์ Excel ไปเป็นไฟล์ Google Sheet 1. Double Click เปิดไฟล์ Excel ขึ้นมา Google Sheet จะเปิดขึ้นพร้อมทั้งเปิดไฟล์ที่เรียกใช้งาน 2. เลือกเมนู ไฟล์เลือก บันทึกเป็น Google ชีต เป็นอันเสร็จ ไฟล์ที่แปลงเป็น Google Sheet แล้วพร้อมที่จะนำเข้า ไปสร้างรายงานใน Looker Studio ได้ทันที รูปที่ 4 ตัวอย่าง การแปลงไฟล์ Excel ไปเป็น Google Sheet File รูปที่ 5 ตัวอย่าง ไฟล์ที่ได้แปลงจากไฟล์ .XLSX (Microsoft Excel) มาเป็นไฟล์ในรูปแบบของ Google Sheet เรียบร้อยแล้ว
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 5 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 เริ่มต้นใช้งาน Looker Studio เมื่อเข้ามาสู่การใช้งาน Looker Studio ด้วยการพิมพ์lookerstudio.google.com ที่บรรทัด URL ของเบราเซอร์ ระบบจะแสดงหน้าแรกของโปรแกรม Looker Studio ดังนี้ รูปที่ 6 แสดงหน้าจอของโปรแกรม Looker Studio คลิกเลือกปุ่ม สร้าง ที่เป็นเครื่องหมายบวก เพื่อเข้าสู่การสร้างรายงานใหม่ใน Looker Studio หรือจะเลือกคลิกที่ ตัวเลือก เทมเพลต + รายงานว่างเปล่า ก็ได้ เมื่อเลือกสร้างรายงานใหม่แล้วโปรแกรมจะแสดงหน้าที่ใช้เลือกการเชื่อมต่อข้อมูล ดังรูปที่ 7 ในหน้าที่ 8
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 6 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 ภาพต่อไปนี้แสดงการใช้งานโปรแกรมในครั้งแรกเท่านั้น เมื่อตอบคำถามแล้วในใช้งานครั้งต่อไปจะไม่ถามแล้ว จะแสดงหน้าจอ ให้ป้อนข้อมูลเพิ่มเติมดังนี้ ป้อนข้อมูลประเทศ ส่วนด้านล่างที่ใส่หน่วยงาน จะใส่หรือไม่ก็ได้ ถ้าไม่ใส่ก็ให้เว้นว่างไว้(การเว้นว่างให้เคาะแป้นเว้นวรรคหนึ่ง ครั้ง) และมาคลิกเลือกให้มีเครื่องหมาย ถูก ในช่องข้อกำหนดการให้บริการ และคลิกที่ ทำต่อ
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 7 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 8 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 ท้ายที่สุด จะแสดงหน้าที่ให้บอก แหล่งข้อมูล ที่ต้องการใช้ในการสร้างรายงาน ให้เลือกเป็น Google ชีต ดังรูปที่ 7 รูปที่ 7 แสดงหน้าจอสำหรับเลือกแหล่งข้อมูล และให้สิทธิ์ Looker Studio ในการเข้าถึงข้อมูล
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 9 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 ให้เลือกบัญชี Google ที่ต้องการใช้งานโดย การ คลิกที่ชื่อบัญชีเพื่อเลือกบัญชีผู้ใช้ที่ ต้องการ
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 10 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 รูปที่ 8 แสดงหน้าจอสำหรับเลือกไฟล์ คลิกที่ปุ่ม เพิ่มในรายงาน
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 11 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 รูปที่ 9 แสดงหน้าจอการสร้างรายงานของ Data Studio คือ ชื่อของรายงาน ขณะนี้ยังไม่ได้ตั้งชื่อจึงแสดงเป็น รายงานไม่มีชื่อ วิธีการตั้งชื่อรายงานทำได้โดย ดับเบิลคลิก ที่ ตำแหน่งนี้แล้วใส่ชื่อของรายงานที่ต้องการ คือ แผนภูมิ ตาราง ที่ Looker Studio สร้างให้และดึงข้อมูลแบบสุ่ม มาใส่ไว้ให้ก่อน แบบอัติโนมัติส่วนนี้สามารถ ปรับปรุงเปลี่ยนแปลงภายหลังได้ คือ ส่วนที่ใช้กำหนดการตั้งค่า และ กำหนดรูปแบบ ของแผนภูมิ คือ ส่วนที่บอกถึงตัวข้อมูลที่เชื่อมต่ออยู่ มีรายละเอียดของชื่อไฟล์ประเภทข้อมูล และ ชื่อฟิลด์ 1 2 3 4 1 2 4 3
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 12 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 เมนูและตัวเลือกต่าง ๆ ใน Looker Studio มีมาก ในขั้นตอนนี้เพื่อไม่ให้สับสนว่าจะต้องทำอย่างไรต่อไป ให้ สนใจเฉพาะประเด็นสำคัญที่ต้องกำหนดก่อน ดังนี้ 1. ตั้งชื่อรายงานก่อน เพื่อสื่อความหมายว่าสิ่งที่ต้องการทำคืออะไร จากข้อมูลในล์ตัวอย่าง เราตั้งชื่อรายงานดังนี้ ไปคลิกตรง รายงานไม่มีชื่อ แล้วพิมพ์ชื่อเป็น รายงานบันทึกงานซ่อมบำรุงประจำเดือนพฤศจิกายน 2566 แล้วเคาะ Enter 2. ดูในช่อง ข้อมูล จะมีรายการต่าง ๆ ที่แสดงอยู่ 3. ให้เลือกชื่อฟิลด์จากช่องข้อมูล ด้วยวิธีการ ลากแล้วปล่อย โดยลากมาปล่อยในช่อง มิติข้อมูล เนื่องจากในแผนภูมิตาราง ระบบสุ่มชื่อฟิลด์ใส่มาในตารางให้ 1 ฟิลด์เท่านั้น หากเราต้องการให้ข้อมูลในฟิลด์ใด มาแสดงผลในตารางนี้ ก็หยิบ ชื่อฟิลด์มาใส่ในหัวข้อ มิติข้อมูล ได้เลย และสามารถกำหนดว่าจะให้คอลัมน์ใด อยู่ลำดับ ก่อน หลังได้ ชื่อไฟล์Google Sheet จากตัวอย่างนี้ชื่อไฟล์คือ บันทึกงานซ่อม 1-30 พ.ย. 66 ชื่อฟิลด์(Field name) หรือ ชื่อคอลัมน์ใน Google Sheet
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 13 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 รูปที่ 10 แสดง การเลือกฟิลด์ในช่อง ข้อมูล มาใส่ในมิติข้อมูล ให้กับแผนภูมิตาราง ลากชื่อฟิลด์มาวางไว้ที่ ช่อง เพิ่มมิติข้อมูล
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 14 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 4. การใส่ข้อความส่วนหัวของรายงานเลือกที่แถบเครื่องมือ กำหนดพื้นที่ที่ต้องการพิมพ์ กำหนดรูปแบบตัวอักษรและสีตามต้องการ ตัวอย่าง การเปลี่ยนแปลงในช่อง ข้อมูล และการตั้งค่าแผนภูมิ จะมี ผลทำให้ข้อมูลที่แสดงในตาราง เปลี่ยนแปลงตามไปด้วย ใช้สำหรับพิมพ์ข้อความลงในส่วนใด ๆ ของรายงาน
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 15 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 แผนภูมิแบบต่าง ๆ ใน Looker Studio
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 16 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 ตัวควบคุมแบบต่าง ๆ
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 17 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 ตัวเลือกตั้งค่า
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 18 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 ตัวเลือก รูปแบบ (ตัวอย่างแผนภูมิตาราง)
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 19 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 การดูรายงานบนจอภาพ และขณะที่รายงานกำลังอยู่ในสถานะแสดงผล ปุ่มดู ก็จะเปลี่ยนเป็น แก้ไข สามารถกดเพื่อเลือกโหมด กลับไปกลับมาได้ คลิกที่ปุ่ม ดู เครื่องหมาย จุดสามจุดเมื่อคลิกจะแสดง ตัวเลือก - รีเฟรชข้อมูล (ปรับปรุงข้อมูล จากฐานข้อมูลและรายงานให้ เป็นปัจจุบัน) - ทำสำเนา - นำเสนอ นำเสนอแบบเต็มจอ (Full Screen) ใช้สำหรับคัดลอกรายงานไปเก็บในแหล่งข้อมูลใหม่
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 20 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 การแชร์รายงานกับผู้อื่น 1. เราสามารถแชร์รายงานนี้กับผู้อื่นได้ โดยการคลิกที่ปุ่ม แชร์ และคลิกที่ปุ่ม รับลิงก์รายงาน 2. คลิกที่ ดูการตั้งค่าการแชร์ 3. ในช่อง การตั้งค่าลิ้งก์ ให้เลือกเป็น สาธารณะ 4. คลิก คัดลอกลิ้งก์ 5. คลิก บันทึก 6. สามารถนำลิ้งนี้ ไปแชร์ต่อในสื่ออื่น ๆ หรือเปิดดูด้วย เว็บเราเซอร์ ได้
คู่มือประกอบการฝึกอบรม (Work Shop) การทำ Data Visualization ด้วย Looker Studio ขั้นต้น หน้า 21 โครงการฝึกอบรมให้ความรู้ด้านดิจิทัลเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงาน คณะทำงาน ICT Academy ศูนย์เทคโนโลยีดิจิทัล มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ประจำปีงบประมาณ 2567 การสร้างกราฟ (แผนภูมิกราฟ) การแบ่งกลุ่มข้อมูลมี 2 ลักษณะดังนี้ Ordinal Data เป็นข้อมูลที่เรียงลำดับได้ Categorical Data เป็นข้อมูลที่แบ่งเป็นหมวดหมู่ แต่ละหมวดหมู่ไม่มีลำดับชัดเจน ระยะห่าง ระยะทาง มีลำดับ มีตำแหน่ง ชื่อคน ชื่อสัตว์ ชื่อต้นไม้ ชื่อสิ่งของต่าง ๆ ฯลฯ ค่าตัวเลข จำนวน มีลำดับชัดเจน ชื่อหมู่บ้าน ชื่ออำเภอ ชื่อจังหวัด ความสูง ความกว้าง ความยาว ความลึก รูปร่าง ไม่มีลำดับ มุม สี ไม่มีลำดับ ขนาด น้ำหนัก รหัสไปรษณีย์ฯลฯ ความเข้มของสีมีลำดับ ข้อมูลแบบไหน ควรสร้างกราฟอะไร ลักษณะข้อมูล Categorical Ordinal Categorical Heat map Bar Chat Ordinal Bar Chart Scatter Plot, Line Chart