หนังสืออิเล็กทรอนิกส์2

หนังสืออเิ ล็กทรอนกิ ส์

การออกแบบผลติ ภัณฑ์

ผูเ้ รียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข
เสนอ : คุณครูชนิดาภา อสพิ งษ์



คานา

บทเรียนเว็บบล็อก รายวิชาการออกแบบผลติ ภัณฑ์ จัดทาข้ึน เพื่อใชป้ ระกอบการจัด
กจิ กรรมการเรยี นการสอน ซึ่งไดร้ วบรวมเนอื้ หาจากประสบการณ์ในการเรยี นการสอนมา
บูรณาการให้เปน็ บทเรียนทีม่ ีความสมบูรณ์ เขา้ ใจงา่ ย เพือ่ ให้ผู้เรียนสามารถเรียนรไู้ ดด้ ้วย
ตนเอง

การจัดการเรียนการสอนดว้ ยบทเรียนเวบ็ บลอ็ กจึงเปน็ ทางเลือกหน่ึงในการสร้างสื่อ
การเรียนการสอน โดยผู้เรียนสามารถเรยี นรูผ้ า่ นระบบเครือขา่ ยอนิ เทอร์เนต็ ได้ตาม
ความสามารถและความสนใจของตนเอง อีกทัง้ ยังเอื้ออานวยความสะดวกในเรือ่ งของเวลา
และสถานที่ ผูเ้ รียนสามารถเขา้ ศึกษาเนอื้ หาบทเรียนไดต้ ามความตอ้ งการ หากขอ้ มูลขาดตก
ไมค่ รบถว้ นคณะผู้จัดทาตอ้ งขออภัยมา ณ ทน่ี ี้ด้วย คณะผู้จัดทาหวังวา่ ผูอ้ า่ นจะไดร้ ับ
ประโยชนไ์ ม่มากก็นอ้ ย

คณะผูจ้ ัดทา

สารบัญ หน้าที่

เรือ่ ง 1
2
สาระสาคัญ 3-4
5 การใชเ้ ครื่องมือหนว่ ยที่ปรับแตง่ 5
-ประเภท 3D Model 6-7
-สว่ นประกอบ 3D Mode 8
-คุณสมบัติ 3D Model 9-10
เครื่องมือผลัก/ดงึ วัตถุ 11-12
-การใช้ Push/Pull กับพื้นผิวทัว่ ไป 13-15
-การใช้ Push/Pull เพ่มิ ความซับซอ้ นใหพ้ ื้นผิว 16
-การใช้ Push/Pull เจาะวัตถุ 17-18
เครื่องมือเคลือ่ นย้ายวัตถุ 19-20
-การเคลือ่ นย้ายทัว่ ไป 21-23
-การเคลื่อนยา้ ยและทาสาเนา 24
การปรับแต่งรูปทรงดว้ ยเคร่อื งมือ Move 25-26
เครือ่ งมือหมุนวัตถุ 27
-การใช้ Rotate หมุนวัตถุ 28
-การใช้ Rotate ยา้ ยวัตถุแนวโค้ง 29
-การใช้ Rotate บิดพืน้ ผิวของวัตถุ 30-31
เครื่องมือปรับขนาดวัตถุ 32
-การใช้ Scale ปรับขนาดโดยรักษาอัตราส่วน 32-33
เครือ่ งมือสรา้ งขอบขนานวัตถุ 34
-การใช้ Offset กับเสน้
-การใช้ Offset กับพืน้ ผวิ

1

สาระสาคัญ

เครื่องมือที่จาเปน็ ตอ่ จากเครื่องมือวาดและสรา้ งรูปทรง คือ กลุม่
เครือ่ งมือปรับแตง่ ตา่ งๆ จะทาใหช้ ้นิ งานที่เราวาดกลายเป็นโมเดลที่
ต้องการได้ดว้ ยเทคนิคหลายอย่าง
จุดประสงค์การเรียนรู้
ดา้ นความรู้ (K)

1. บอกประเภท ส่วนประกอบและคุณสมบัตขิ องโมเดล 3 มติ ไิ ด้
2.อธิบายการใชเ้ ครื่องมือผลัก/ดงึ และเคลื่อนยา้ ยวัตถุได้
3. อธิบายการใชเ้ ครื่องมือหมุนวัตถุได้
4.อธบิ ายการใช้เครื่องมือปรับขนาดและทศิ ทางของวัตถุได้
5. อธิบายการใชเ้ ครื่องมือสร้างขอบขนานได้
6. อธิบายการใช้เครือ่ งมือสร้างวัตถุตามเส้นทางได้
ด้านทักษะ/กระบวนการ (P)
1. ออกแบบโมเดลดว้ ยเครื่องมือปรับแต่งได้
ด้านคุณลักษณะ (A)
1. มีวินัย ใฝ่เรียนรูแ้ ละมีความมุ่งมัน่ ในการทางาน

2

5การใชเ้ ครื่องมือ

หนว่ ยทปี่ รับแตง่

โมเดล 3 มิติ หรือ 3D Model คือ โมเดลทีถ่ ูกสร้างโดยโปรแกรม
คอมพวิ เตอร์ เพื่อแสดงผลใหเ้ หน็ บนพืน้ ผิว 3 มติ ิ คือมีมติ ิในแนวนอน
แนวตั้ง และแนวลกึ ซ่งึ แตกต่างจากภาพ 2 มติ ิ ที่แสดงผลเพียง 2 แนว
เทา่ นัน้

โมเดล 3 มิติ จึงมีมุมมองทีม่ ากกวา่ คือสามารถมองเหน็ ได้รอบ
ด้าน 360 องศา และสามารถปรับแตง่ แกไ้ ขรูปทรงในลักษณะเหมือนกับ
งานปัน้ ได้ ซ่ึงเรียกวา่ 3D Modeling หรือการปัน้ วัตถุ 3 มติ ิ

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

3

ประเภท 3D Model

วัตถุ 3 มติ ิ แบ่งประเภทตามลักษณะโครงสรา้ ง ได้แก่
1. NURBS : เหมาะกับการขน้ึ โมเดลทีม่ ีลักษณะที่โค้งเวา้

เชน่ ขวดแก้ว แจกัน จะไมส่ ามารถเก็บรายละเอียดได้มากนัก เช่น
หนา้ คนทีม่ ีรายละเอียดมาก โมเดลที่มีลวดลายมากมาย ไม่เหมาะกับ
NURBS รูปแบบลักษณะจะเรียบ โคง้ เวา้ มาตั้งแตเ่ ริม่ ตน้ จงึ เหมาะกับ
การสร้างวัตถุ

ภาพที่ 5.1 โมเดล 3 มิติแบบ NURBS
ที่มา https://www.applicadthai.com/articles/rhinoceros-%E2%80%93-nurbs-modeling/

เข้าถึงเมื่อ 20 มิถุนายน 2556

ผูเ้ รียบเรียง : เดก็ ชายกฤตพจน์ ศรีสุข

4

2. Polygonal : มีโครงสรา้ งเป็นรูปทรงเรขาคณติ คือรูปทรง
เหลี่ยมตา่ ง ๆ ทีเ่ ปน็ แผ่น (Mesh) ประกอบเรียงกันจนเปน็ วัตถุทีซ่ ับซอ้ น
ขึ้น Polygonal มีการใชง้ านทีแ่ พร่หลายกว่า และเป็นมาตรฐานทั่วไป
ของวัตถุ 3 มิติ สามารถปรับแตง่ ได้ง่ายกว่าดว้ ย ซึง่ เราจะให้ความสนใจ
กับวัตถุ Polygonal ในการทางานหลัก

ภาพที่ 5.2 โมเดล 3 มติ แิ บบ Polygonal
ทีม่ า http://mayabasic.blogspot.com/2015/05/maya.html

เข้าถึงเมือ่ 20 มิถุนายน 2556

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

5

สว่ นประกอบ 3D Model

วัตถุ 3 มติ ิ แบบ Polygonal มีส่วนประกอบ ดังนี้
1. Face คือ พืน้ ผิวแต่ละดา้ นของวัตถุ
2. Edge คือ เสน้ ขอบแตล่ ะด้านของวัตถุ
3. Vertice หรือ Vertex คือ จุดเชื่อมต่อของเสน้ และพืน้ ผวิ

ภาพที่ 5.3 ส่วนประกอบของโมเดล 3 มิติ

ผูเ้ รียบเรียง : เดก็ ชายกฤตพจน์ ศรีสุข

6

คุณสมบัติ 3D Model

นอกจากโครงสร้างแลว้ วัตถุ 3 มติ ิ สามารถแสดงคุณสมบัติของ
ตัวเองผา่ นพืน้ ผวิ ภายนอก ไดแ้ ก่

1. Shader คือ ลักษณะของพื้นผวิ เชน่ ความมันวาว
โปร่งใส สะทอ้ นแสง หยาบ เรียบ เรืองแสง มีรอยบุ๋มหรือนูนขึ้นมา

ภาพที่ 5.4 พืน้ ผวิ แบบ Shader
ที่มา https://www.pinterest.com/pin/699817229567744186/

เข้าถงึ เมือ่ 20 มิถุนายน 2556

ผู้เรียบเรียง : เดก็ ชายกฤตพจน์ ศรีสุข

7

2. Texture คือ สี ลวดลาย หรือภาพ ที่เรากาหนดลงไปให้พื้นผิว
เช่น ลายไม้ หิน พื้นกระเบอ้ื ง โลหะ

ภาพที่ 5.4 พื้นผิวแบบ Texture ลายหนิ
ผูเ้ รียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

8

เครื่องมือผลัก/ดึงวัตถุ

เครือ่ งมือผลักและดงึ พื้นผิววัตถุมีชือ่ ว่า Push/Pull เป็นเครื่องมือที่
ใช้ปรับแต่งรูปทรงวัตถุ ใหม้ ีปรมิ าตรเพม่ิ ข้นึ หรือลดลง มักใช้ในการขึน้ รูป
วัตถุจากรูปทรง 2 มติ ิ เชน่ รูปสี่เหลี่ยม ใหก้ ลายเป็นรูปทรง 3 มิติ คือ
กล่องสีเ่ หลี่ยม เปน็ ตน้

เครื่องมือ Push/Pull สามารถประยุกต์ใช้ได้มากมาย และนับว่าเปน็
เครือ่ งมือทีโ่ ดดเด่นของ Google SketchUp ทีท่ าใหก้ ารข้นึ รูปโมเดลนั้น
รวดเรว็ มากและไม่ยุ่งยากเหมือนโปรแกรมสร้างงาน 3 มิติอืน่ ๆ

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

9

การใช้ Push/Pull กับพื้นผวิ ทัว่ ไป

เครื่องมือ Push/Pull สามารถใชก้ ับพ้นื ผวิ ปิดทั่วไปได้ ไม่วา่ จะรูปทรง
เปน็ สี่เหลีย่ มหรือโค้งก็ตาม

พื้นผิวเหลยี่ ม ตัวอยา่ งแรกจะใชร้ ูปสี่เหลีย่ ม ซึ่งเราสามารถใช้พืน้ ที่
ปดิ ใดกับเครือ่ งมือ Push/Pull กไ็ ด้

ผูเ้ รียบเรียง : เดก็ ชายกฤตพจน์ ศรีสุข

10

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

11

การใช้ Push/Pull เพิม่ ความซับซอ้ นให้พื้นผวิ

ระหว่างการสรา้ งปริมาตรเราสามารถเพ่มิ ความซับซ้อนใหก้ ับปริมาตร
ได้ โดยการแบง่ Segments ของวัตถุ เพือ่ การปรับแต่งรูปทรงทีซ่ ับซอ้ นมาก
ขนึ้

ผูเ้ รียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

12

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

13

การใช้ Push/Pull เจาะวัตถุ

นอกจากจะใช้ในการเพมิ่ ปริมาตรแลว้ Push/Pull ยังสามารถใช้เจาะ
วัตถุได้อีกด้วย เงื่อนไขว่าวัตถุทจ่ี ะเจาะนั้นต้องมีพืน้ ผวิ ที่ขนานกัน ตัวอยา่ ง
ง่าย ๆ คือการเจาะกาแพง เพื่อเปน็ ช่องประตู

ผู้เรียบเรียง : เดก็ ชายกฤตพจน์ ศรีสุข

14

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

15

ผู้เรียบเรียง : เดก็ ชายกฤตพจน์ ศรีสุข

16

เครื่องมือเคลื่อนย้ายวัตถุ

เครือ่ งมือเคลื่อนย้ายวัตถุมี่ชื่อว่า Move สามารถใชง้ านไดม้ ากกวา่ การ
เคลือ่ นย้ายวัตถุชน้ิ ใดชน้ิ หนง่ึ เทา่ นั้น เครื่องมือนีย้ ังประยุกตใ์ ช้ในการทา
สาเนาวัตถุไดอ้ ย่างมีประสิทธภิ าพ และใชแ้ ก้ไขรูปทรงวัตถุไดด้ ้วยนับเปน็
เครื่องมือพืน้ ฐานและสารพัดประโยชนใ์ นการสร้างโมเดล

ผูเ้ รียบเรียง : เดก็ ชายกฤตพจน์ ศรีสุข

17

การเคลือ่ นย้ายทั่วไป

ตัวอย่างนี้จะเปน็ การใช้เครือ่ งมือเพือ่ ยา้ ยตาแหน่งวัตถุ ซึ่งเปน็ การใช้
งานทัว่ ไปของเครื่องมือนี้

ผูเ้ รียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

18

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

19

การเคลื่อนยา้ ยและทาสาเนา

ตัวอยา่ งนี้จะเปน็ การใช้เครือ่ งมือยา้ ยเพอ่ื ทาสาเนาวัตถุ และกาหนด
ระยะหา่ งที่แนน่ อนจากวัตถุต้นฉบับ หรือเรียกว่า การทา Linear
Arrays

ผู้เรียบเรียง : เดก็ ชายกฤตพจน์ ศรีสุข

20

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

21

การปรับแต่งรูปทรงด้วยเครื่องมือ Move

ตัวอย่างนีจ้ ะเปน็ การใชเ้ ครื่องมือยา้ ย เพื่อแกไ้ ขรูปทรงของวัตถุ โดย
การเคลื่อนย้ายเฉพาะจุดและพืน้ ผิว

ผูเ้ รียบเรียง : เดก็ ชายกฤตพจน์ ศรีสุข

22

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

23

ผู้เรียบเรียง : เดก็ ชายกฤตพจน์ ศรีสุข

24

เครื่องมือหมุนวัตถุ

เครือ่ งมือ Rotate ใช้สาหรับหมุนชิ้นสว่ นตามแกนที่
กาหนด หากเราหมุนชนิ้ ส่วนเดียวก็ใช้เครื่องมือ Rotate หมุนโดยตรง แต่
ถา้ จะหมุนหลายช้นิ สว่ นกต็ อ้ งใชเ้ ครือ่ งมือ Select คลิกเลือกชน้ิ สว่ นที่
ต้องการก่อนแลว้ จงึ ใช้เครื่องมือ Rotate

เครื่องมือ Rotate ยังประยุกตใ์ ชใ้ นการทาสาเนาวัตถุแนวโค้ง
ได้อีกดว้ ย ซงึ่ เรียกวา่ Radial Arrays

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

25

การใช้ Rotate หมุนวัตถุ

ตัวอยา่ งนีจ้ ะเป็นการใช้ Rotate หมุนวัตถุ โดยมีจุดหมุนคือตัววัตถุเอง

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

26

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

27

การใช้ Rotate ย้ายวัตถุแนวโคง้

ตัวอยา่ งนีจ้ ะเปน็ การใช้ Rotate Tool ย้ายวัตถุแนวโค้ง โดยมีจุดหมุน
นอกวัตถุ

ผูเ้ รียบเรียง : เดก็ ชายกฤตพจน์ ศรีสุข

28

การใช้ Rotate บิดพืน้ ผวิ ของวัตถุ

ตัวอยา่ งนีจ้ ะเป็นการใช้ Rotate Tool บิดพน้ื ผวิ วัตถุใหเ้ ปน็ เกลียว

ผูเ้ รียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

29

เครือ่ งมือปรับขนาดวัตถุ

เครื่องมือปรับขนาดวัตถุมีชื่อวา่ Scale มีหน้าทีเ่ ปลี่ยนขนาดหรอื สเกล
จากวัตถุตน้ ฉบับใหย้ ่อหรือขยายใหญข่ ้ึน ซึ่งการเปลี่ยนสเกลนี้จะเป็นการ
เปลี่ยนแปลงขนาดของวัตถุจรงิ ไมใ่ ช่การซูมขยายหรือย่อมุมมอง

การกาหนดสเกลที่จะยอ่ หรือขยายนั้น เราสามารถใช้เมาสก์ ะขนาด
ครา่ ว ๆ หรือกาหนดค่าทีแ่ นน่ อนในการปรับได้ และสามารถเปลี่ยนสเกล
ในทางตรงกันข้าม หรือเรียกวา่ Mirroring ผลที่ได้ คือวัตถุจะอยู่ใน
ทศิ ทางกลับดา้ น หรือกลับหัวกลับหาง

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

30

การใช้ Scale ปรับขนาดโดยรักษาอัตราส่วน

ตัวอยา่ งนี้จะเปน็ การปรับขนาดวัตถุโดยรักษาอัตราส่วนของรูปทรง
ไม่ใหผ้ ดิ ไปจากเดมิ

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

31

ผู้เรียบเรียง : เดก็ ชายกฤตพจน์ ศรีสุข

32

เครือ่ งมือสรา้ งขอบขนานวัตถุ

เครือ่ งมือสรา้ งขอบขนานมีชื่อว่า Offset มีไว้เพื่อสรา้ งเส้นหรือ
พืน้ ผิวท่มี ีลักษณะขนานกับเสน้ หรือพื้นผวิ ที่อ้างอิง ซึ่งประยุกตใ์ นการ
สร้างวัตถุได้ เชน่ การสร้างขอบประตูหรือหนา้ ตา่ ง เปน็ ตน้

การใช้ Offset กับเส้น

Offset Tool สามารถใชก้ ับเส้นท่ตี ่อเนื่องในระนาบเดยี วกันได้ โดยมี
ขั้นตอน ดังนี้

ผู้เรียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข

33

ผู้เรียบเรียง : เดก็ ชายกฤตพจน์ ศรีสุข

34

การใช้ Offset กับพืน้ ผิว

Offset Tool สามารถใชก้ ับพื้นที่ปิดใด ๆ กไ็ ด้ โดยมีขั้นตอน ดังนี้

ผูเ้ รียบเรียง : เด็กชายกฤตพจน์ ศรีสุข