Nota-Kursus-Asas-Haji

Ibadat Umrah Dan Niat Bersyarat MINGGU KEDUA BELAS 197

PERGERAKAN
MENGERJAKAN
UMRAH
BAGI
JEMAAH
HAJI
YANG

TELAH
BERADA
TANAH
SUCI


Catatan

NIAT BERSYARAT

Niat Ihram umrah bersyarat ialah niat umrah
yang dikaitan dengan sesuatu, jika terhasil sesuatu itu

maka terlepas dari larangan ihram

Contoh Niat Bersyarat:
“Sahaja aku mengerjakan umrah dan aku berihram

dengannya kerana Allah SWT
sekiranya aku terhalangan oleh sesuatu, ketika itu aku jadi halal”

Nota: Tidak hanya terikat niat bersyarat bagi kes haid sahaja.
bagi kes penyakit dan sebarang halangan juga boleh diniatkan

dengan cara bersyarat

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Ibadat Umrah Dan Niat Bersyarat MINGGU KEDUA BELAS 198

Dari Aisyah r.a: Diba’ah bin Zuber masuk ke
tempat Rasulullah SAW dan berkata Ya
Rasulullah saya ingin melaksanakan haji akan
tetapi saya sakit, maka Rasulullah SAW
bersabda laksanakanlah haji dan bersyarat
(menambah syarat dalam niat ihram) tempat
tahallulku di mana aku terhalang

(HR Muslim)

Catatan

1.
 Dalam
keadaan
Tdak
berhaid
dia
berniat
ihram
umrah
dengen

menyertakan
syarat
:
“sekiranya
aku
kedatangan
haid
dan
haidku

berterusan
sehingga
tarikh
pulang
maka
jadi
halallah
aku”


2.  Dalam
keadaan
berhaid
dia
berniat
ihram
umrah
dengan
menyertakan

syarat;
“sekiranya
haid
aku
berterusan
sehingga
tarikh
pulang
maka
jadi

halallah
aku”

Dalam
keadaan
Tdak
berhaid
dia
berniat
ihram
umrah
kemudian
keTka

kedatangan
haid
dia
berkata
:
“
jika
haid
aku
berterusan
sehingga
tarikh

pulang
maka
jadi
halallah
aku”


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Ibadat Umrah Dan Niat Bersyarat MINGGU KEDUA BELAS 199

PERINGATAN
:




LAFAZ
NIAT
BERSYARAT
BERIKUT
JUGA
BOLEH


DIGUNAKAN
DALAM
KEADAAN
TIDAK
BERHAID



JEMAAH
BERNIAT
IHRAM
BERSYARAT

DENGAN
MENYERTAKAN
SYARAT
SEPERTI



BERIKUT:



“SEKIRANYA
AKU
KEDATANGAN
HAID



SEBELUM
SELESAI
TAWAF


MAKA
AKU
JADI
HALAL”






Catatan

1. Ketika mengerjakan umrah yang hampir
dengan waktu wuquf

2. Ketika mengerjakan umrah sunat
selepas mengerjakan haji

3. Ketika mengerjakan umrah diluar
musim haji

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Ibadat Umrah Dan Niat Bersyarat MINGGU KEDUA BELAS 200

PERHATIAN


TIDAK
DIBENARKAN
BERNIAT
IHRAM
HAJI


BERSYARAT
KERANA
DIBIMBANGI
TIDAK


MENDAPAT
HAJI
PADA
TAHUN
TERSEBUT.



INI
KERANA
HAJI
TERIKAT
DENGAN


WAKTU
TERTENTU





Catatan

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Minggu

Ketiga Belas

TAHARAH DAN SOLAT

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 202

‫ﻣﻨﻈﺮ ﻋﺎﻡ ﳌﻜﺔ ﺍﳌﻜﺮﻣﺔ ﻭﺍﳌﺴﺠﺪ‬
‫ﺍﳊﺮﺍﻡ‬

Catatan

PENGERTIAN WUDUK

WUDUK BERMAKSUD MEMBASUH ANGGOTA TERTENTU
DENGAN AIR DAN DILAKSANAKAN MENGIKUT CARA
TERTENTU DENGAN NIAT BERWUDUK.

( SURAH AL MAIDAH : 6)

Wahai
orang‐orang
Yang
beriman,
apabila
kamu
hendak
mengerjakan
sembahyang

(padahal
kamu
berhadas
kecil),
maka
(berwuduklah)
Iaitu
basuhlah
muka
kamu,
dan

kedua
belah
tangan
kamu
melipu>
siku,
dan
sapulah
sebahagian
dari
kepala
kamu,


dan
basuhlah
kedua
belah
kaki
kamu
melipu>
buku
lali;



Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 203

RUKUN WUDUK

1.  NIAT (KETIKA MULA
MEMBASUH MUKA)

2.  MEMBASUH MUKA MENGIKUT
HADNYA

3.  MEMBASUH DUA(2) TANGAN
HINGGA KE SIKU

4.  MENYAPU KEPALA DENGAN AIR,
SEKURANG-KURANGNYA TIGA
(3) HELAI RAMBUT PADA HAD
KEPALA

5.  MEMBASUH DUA (2) KAKI
HINGGA KE DUA BUKU LALI

6.  TERTIB

Catatan

LOKASI
- DALAM MASJIDIL HARAM/NABAWI
- DALAM PERJALANAN/KENDERAAN
- DI ARAFAH – MUZDALIFAH - MINA

KAEDAH BERWUDUK
# GUNA PENYEMBUR AIR/BOTOL AIR (DENGAN
SYARAT AIR MENGALIR (SEKURANG-KURANGNYA
TIGA (3) TITIS )

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 204

AMALAN SUNAT WUDUK

1.  BERSUGI
2.  MENGADAP KIBLAT
3.  MEMBACA BASMALAH
4.  MENCUCI DUA (2) TAPAK TANGAN HINGGA KE PERGELANGAN TANGAN
5.  BERKUMUR-KUMUR.
6.  MENYEDUT AIR KE DALAM HIDUNG.
7.  MENYAPU AIR KE SELURUH KEPALA.
8.  MENYAPU AIR KE SELURUH TELINGA LUAR DAN DALAM.
9.  MENYELATI JANGGUT YANG TEBAL.
10.  MENYELATI JARI TANGAN DAN KAKI.
11.  MENDAHULUI ANGGOTA KANAN DARI ANGGOTA KIRI.
12.  MEMBASUH DAN MENYAPU SEBANYAKTIGA (3) KALI.
13. MUWALAT ( BERTURUTAN ).
14.  MEMBACA DOA SELEPAS BERWUDUK.

Catatan

1.  KELUAR SESUATU SAMA ADA BENDA KERAS, CECAIR, ATAU
ANGIN DAN SEBAGAINYA DARIPADA DUA JALAN QUBUL ATAU
DUBUR.

2.  HILANG INGATAN DENGAN SEBAB GILA, PENGSAN, MABUK,
PITAM ATAU TIDUR YANG TIDAK TETAP KEDUDUKAN
PUNGGUNGNYA.

3.  BERSENTUH KULIT ANTARA LELAKI DAN PEREMPUAN YANG
BUKAN MAHRAMNYA DENGAN TIDAK BERLAPIK.

4.  MENYENTUH KEMALUAN (QUBUL DAN DUBUR) DENGAN TAPAK
TANGAN ATAU PERUT ANAK JARI. SAMA ADA KEMALUAN
SENDIRI ATAU ORANG LAIN.

5.  MURTAD (KELUAR DARI ISLAM)

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 205

WUDUK SEMASA DI TANAH SUCI

HUKUM ASAL : BERSENTUHAN LELAKI DENGAN PEREMPUAN
YANG HALAL NIKAH TANPA LAPIK BATAL WUDUK

NAMUN ADA RUKHSAH : KERINGANAN YANG ALLAH BERIKAN
KEPADA UMAT ISLAM DLM MELAKSANAKAN PERINTAH ALLAH DI

SAAT-SAAT DARURAH, MASYAQQAH ATAU HAAJAH

AZIMAH : SUATU KEMESTIAN MELAKSANAKAN PERINTAH ALLAH
DALAM APA JUA KEADAAN SEKALIPUN. CONTOH : WAJIB
BERWUDUK SEMASA TAWAF DAN SOLAT

OLEH ITU BOLEH BERALIH DARI PENDAPAT SYAFI’IE
MASYHUR KEPADA PENDAPAT SYAFI’IE YANG MARJUH

IAITU TIDAK BATAL WUDUK JIKA BERLAKU
PERSENTUHAN LELAKI DAN PEREMPUAN TANPA
SYAHWAT DALAM MASYAQQAH DAN HARAJ SEPERTI

KESESAKKAN DI TEMPAT TAWAF

KEPUTUSAN MUZAKARAH HAJI PERINGKAT KEBANGSAAN KALI KE- 21 DAN 22

Catatan

- PENDAPAT INI DIGUNA PAKAI KETIKA :

1- BERMULA DARI KELUAR BANGUNAN PENGINAPAN
SETERUSNYA HINGGA KETIKA DI DALAM MASJIDIL
HARAM ATAU MASJID NABAWI

2- KETIKA BERADA DALAM KEADAAN MASYAQQAH
SEPERTI MENAIKI PESAWAT ATAU BAS SEPANJANG

TEMPOH MENGERJAKAN HAJI/UMRAH SAHAJA

---------

SAH DIGUNA PAKAI UNTUK TAWAF DAN SEBAGAINYA
SELAGI WUDUK TIDAK TERBATAL MENGIKUT MAZHAB

SYAFI’IE.

CONTOHNYA, SEPERTI KELUAR ANGIN DARIPADA
QUBUL ATAU DUBUR

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 206

Catatan

TAYAMMUM

ERTI TAYAMMUM

TAYAMMUM IALAH MENYAPU DEBU TANAH YANG BERSIH KE
MUKA DAN KEDUA-DUA TANGAN SAMPAI KE SIKU,
MENGGUNAKAN DEBU YANG SUCI DENGAN BEBERAPA SYARAT
SEBAGAI GANTI KEPADA WUDUK ATAU MANDI WAJIB

KEUZURAN YANG MENGIZINKAN TAYAMMUM

1.  KETIADAAN AIR.

2.  ADA AIR TETAPI TIDAK DAPAT DIGUNAKAN KERANA SUKAR
MENGAMBILNYA ATAU UNTUK KEGUNAAN MAKAN DAN
MINUM ATAU HARGANYA MAHAL.

3.  SAKIT YANG MUDARAT JIKA DIGUNAKAN AIR.

SYARAT – SYARAT TAYAMMUM

1. SUDAH MASUK WAKTU SOLAT FARDU
2. TIDAK MENDAPAT AIR SETELAH BERUSAHA MENCARI
3. DENGAN DEBU YANG SUCI
4. TIDAK BOLEH MENGGUNAKAN AIR DISEBABKAN SAKIT
5. SUCI DARI NAJIS

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 207

RUKUN DAN CARA TAYAMMUM

RUKUN TAYAMMUM

1.  Niat,
 dengan
 lafaz
 “sahaja
 aku
 bertayammum
 untuk

membolehkanku
mengerjakan
solat
kerana
Allah
Ta’ala”.


2. Mengusap
 muka
 dan
 dua
 telapak
 tangan
 sampai
 ke
 siku
 sekali

dengan
debu
tanah
yang
suci.


3. Meratakan
 debu
 keseluruh
 anggota
 tayammum,
 iaitu
 muka
 
 dan

kedua‐dua
tangan.



4.  Ter<b
melakukannya.


CARA TAYAMMUM

1.  Letakkan
dua
belah
tangan
di
atas
debu
dan
nipiskannya.

2.  Sapu
ke
muka
dengan
debu
tersebu.t

3.  Sapu
kedua‐dua
belah
tangan
sampai
ke
siku
dengan
debu

4.  Ter<b

Makluman
:


•  Anggota
tayammum
adalah
muka
dan
dua
tangan
(hingga
ke
siku)
sahaja.



•  Kaki
<dak
termasuk
sebagai
anggota
tayammum
 


Catatan

PERHATIAN

1.  Cara
bertayammum
untuk
hadas
kecil
dan

hadas
besar
adalah
sama.


2.  Satu
tayammum
hanya
untuk
satu
perkara

wajib
dan
beberapa
sunat.


3.  Solat
dengan
tayammum
kerana
ke<adaan

air
<dak
perlu
diulangi
setelah
diperolehi

air
walaupun
waktu
solat
itu
masih
ada.


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 208

Catatan

1. MAKSUDNYA : MENYAPU AIR DI ATAS BALUTAN
ATAU SIMEN ATAU SEUMPAMANYA, BAGI
ANGGOTA WUDUK KETIKA WUDUK.

2. QIAS KEPADA HUKUM MENYAPU ATAS KHUF
(SARUNG KAKI YANG DIGUNAKAN OLEH
SESETENGAH TEMPAT YANG MEMPUNYAI MUSIM
SEJUK) DAN SERBAN.

3. HAL YANG SAMA BERLAKU PADA TEMPAT PATAH
YANG DI SIMENKAN, BALUTAN KEPALA ATAU
TEMPAT DARAH KELUAR, BALUTAN KUDIS,
BALUTAN LUKA AKIBAT PEMBEDAHAN DAN
SEBAGAINYA. (FIQH ISLAMI 1/346).

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 209

1. PERLU MEMBASUH ANGGOTA WUDUKNYA
YANG SIHAT DAN MENYAPU PADA
JABIRAHNYA.

2. DIGALAKKAN UNTUK I’ADAH (ULANG)
SOLAT YANG DILAKUKANNYA DENGAN
WUDUK SOHIBUL JABIRAH.

CATATAN:

* MUZAKARAH HAJI KE-20 (MELAKA)

Catatan

PANDANGAN MAZHAB - KES BATAL WUDUK

PANDANGAN MAZHAB SYAFIE (PANDANGAN
MARJUH) DALAM KES BATAL WUDUK:
PENDAPAT PILIHAN BERDASARKAN MASLAHAT
JEMAAH HAJI

TIDAK BATAL WUDUK JIKA BERLAKU
PERSENTUHAN (KULIT) ANTARA LELAKI DAN
WANITA KETIKA TAWAF DAN DALAM KEADAAN
MASYAQQAH (KEPAYAHAN/KESUSAHAN)
DENGAN SYARAT TANPA SYAHWAT.

* KEPUTUSAN: MUZAKARAH HAJI PERINGKAT KEBANGSAAN KALI
KE-21 PADA 5-7 JUN 2005 BERTEMPAT DI SHAH ALAM.

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 210

Catatan

MAKSUD SOLAT

SATU IBADAT YANG MENGHUBUNGKAN HAMBA
DENGAN TUHANNYA, MENGANDUNGI BEBERAPA
PERKATAAN DAN PERBUATAN YANG DIMULAI
DENGAN TAKBIR DAN DISUDAHI DENGAN SALAM

Sabda Nabi S.A.W

“ Amalan yang pertama yang dihisab (Allah) atas
seseorang hamba pada hari kiamat nanti ialah solat.
Jika solat sesorang baik, baiklah pula seluruh
amalannya dan begitu sebaliknya”.

(HR At-Tabrani)

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 211

KESEMPURNAAN DAN PERKARA
UTAMA DALAM SOLAT

•  SYARAT-SYARAT SAH SOLAT

•  RUKUN-RUKUN SOLAT

•  SUNAT AB’AD DAN SUNAT HAI’AT

•  PERKARA MAKRUH DALAM SOLAT

•  PERKARA MEMBATALKAN SOLAT

•  WAKTU–WAKTU YANG HARAM SOLAT SUNAT YANG
TIADA BERSEBAB

Catatan

SYARAT – SYARAT SAH SOLAT

1.  ISLAM
2.  BERAKAL
3.  SUCI DARIPADA HADAS KECIL DAN BESAR
4.  SUCI DARIPADA NAJIS PADA BADAN, PAKAIAN DAN TEMPAT
5.  YAKIN MASUK WAKTU
6.  MENGADAP kiblat
7.  MENUTUP AURAT
8.  MENGETAHUI FARDU DAN SUNAT
9.  TIDAK MELAKUKAN PERKARA-PERKARA YANG

MEMBATALKAN SOLAT

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 212

RUKUN SOLAT 13 PERKARA

1.  NIAT.
2.  TAKBIRATULIHRAM.
3.  BERDIRI BAGI YANG MAMPU.
4.  MEMBACA SURAH AL-FATIHAH.
5.  RUKU’ DENGAN TAMA’NINAH (TAMA’NINAH IALAH TENANG

DAN TERTIB, TIDAK TERBURU-BURU).
6.  ‘IKTIDAL DENGAN TAMA’NINAH.
7.  SUJUD DUA (2) KALI, DENGAN TAMA’NINAH.
8.  DUDUK ANTARA DUA SUJUD, DENGAN TAMA’NINAH
9.  MEMBACA TASYAHHUD AKHIR.
10.  DUDUK TASYAHHUD AKHIR.
11.  SELAWAT ATAS NABI S.A.W DALAM TASYAHHUD AKHIR
12.  MEMBACA SALAM.
13.  TERTIB.

Catatan

SUNAT AB’AD DAN SUNAT HAIAT

SUNAT AB’AD

Sunat ab’ad ialah amalan–amalan sunat yang dikuatkan
dalam solat, jika tertinggal maka disunatkan
menggantinya dengan sujud sahwi. Amalan sunat ab’ad
ialah : -

1. membaca tahiyyat awal
2. Membaca selawat semasa tahiyyat awal
3. Membaca selawat untuk keluarga Nabi

Muhammad S.A.W ketika membaca tahiyyat akhir
4. Membaca doa Qunut pada Solat Subuh dan Solat

Witir pada malam 16 hingga akhir bulan Ramadhan.

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 213

SUNAT HAIAT




1.  Mengangkat
 kedua‐dua
 belah
 tangan
 sehingga
 ibu
 jari


bersetentangan
 dengan
 dua
 telinga
 ke<ka
 takbiratul
 ihram,

hendak
 ruku',
 ik#dal
 dan
 ke<ka
 bangun
 berdiri
 sesudah

membaca
tahiyyat
awal.

2.  Meletakkan
 kedua‐dua
 belah
 tangan
 di
 bawah
 dada
 ke<ka

berdiri.

3.  Membaca
doa
I+itah.

4.  Membaca
Ta’awuz
sebelum
membaca
Al‐Fa<hah

5.  Membaca
“Amin”
sesudah
membaca
Al‐Fa<hah

6.  Membaca
surah
atau
ayat–ayat
al–quran
pada
rakaat
pertama

dan
kedua
selepas
Al–Fa<hah.

7.  Menguatkan
 bacaan
 pada
 rakaat
 pertama
 dan
 kedua
 pada

solat
Maghrib,
Isyak
dan
Subuh,
kecuali
makmum.

8.  Membaca
 takbir
 pada
 <ap–<ap
 kali
 beralih
 dari
 satu
 rukun

kepada
satu
rukun
fi’li
yang
lain.


Catatan

SUNAT HAIAT


9.
 Memuji
Allah
S.W.T
ke<ka
bangkit
daripada
ruku’
dan
ke<ka
berdiri.


10.
Meletakkan
 kedua‐dua
 tapak
 tangan
 pada
 kedua‐dua
 lutut
 ke<ka


ruku’.

11.
Membaca
tasbih
ke<ka
ruku’
dan
sujud.

12.
Meletakkan
tangan
kanan
di
atas
peha
kanan
dan
tangan
kiri
di
atas


peha
 kiri
 ke<ka
 membaca
 tahiyyat.
 Jari
 kiri
 diluruskan
 dan
 jari

tangan
 kanan
 di
 genggam
 kecuali
 jari
 telunjuk.
 Jari
 telunjuk

digerakkan
sedikit
ke
atas
ke<ka
membaca
“illallah”.

13.
Duduk
 i+irasy
 pada
 sekelian
 duduk
 dalam
 solat
 iaitu
 menduduki

tapak
 kaki
 kiri
 dan
 kanan
 ditegakkan,
 anak–anak
 jarinya
 mengadap

kiblat
kecuali
duduk
tahiyyat
akhir.

14.
Duduk
 tawarru’
 iaitu
 duduk
 bersimpuh
 pada
 tahiyyat
 akhir
 kaki
 kiri

dibaringkan
 di
 bawah
 kaki
 kanan,
 punggung
 didudukkan
 ke
 lantai

dan
kaki
kanan
ditegakkan,
anak

jarinya
menghadap
kiblat.

15.
Memberi
salam
yang
kedua.

16.
Memalingkan
muka
ke
kanan
semasa
memberi
salam
yang
pertama

dan
ke
kiri
semasa
memberi
salam
yang
kedua.


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 214

PERKARA MAKRUH DALAM SOLAT

1. Mengerjakan
sembahyang
ke<ka
makanan
yang
diingini
sedang

terhidang.


2. Membaca
dengan
nyaring
(jahar)
bacaan
yang
perlahan.

3. Berdiri
atas
sebelah
kaki
atau
merapatkan
kedua‐duanya.

4. Menoleh
ke
kanan
atau
ke
kiri
(kecuali
ada
sebab
tertentu).

5. Menahan
diri
daripada
buang
air
besar
dan
kecil.

6. Mendongak
atau
menundukkan
kepala
dengan
berlebihan
di


dalam
ruku’.

7. Merapat
kedua‐dua
siku
kepada
kedua‐dua
rusuk,
dan


merapatkan
perut
kedua‐dua
peha
dalam
sujud
(lelaki).

8. Meninggalkan
bacaan
surah
dalam
rakaat
pertama
dan
kedua.

9. Meninggalkan
ucapan
tasbih
in#qalat,
iaitu
takbir
berpindah


dari
satu
rukun
kepada
rukun
yang
lain
seper<
takbir
ke<ka

hendak
ruku’,
bangun
daripada
tasyahud
awal
untuk
berdiri

ke<ka
hendak
sujud
dan
bangkit
dari
sujud.



Catatan

PERKARA MEMBATALKAN SOLAT

1.  Berkata–kata dengan sengaja.
2.  Bergerak tiga (3) kali berturut–turut.
3.  Kedatangan hadas kecil atau besar.
4.  Terkena najis.
5.  Terbuka aurat.
6.  Berubah niat.
7.  Berpaling badan (dada) dari arah kiblat.
8.  Makan/minum walau sedikit.
9.  Ketawa dengan mengeluarkan suara.
10.  Menangis hingga mendenggar suara.
11.  Memanjangkan rukun yang pendek.
12.  Murtad.
13.  Mendahului imam/terkemudian daripada imamnya melebihi

tiga (3) pergerakan.

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 215

WAKTU HARAM SOLAT SUNAT
YANG TIADA BERSEBAB

1.  Waktu terbit matahari sehingga naik sekadar segalah.
2.  Waktu matahari di tengah langit sehingga gelincir matahari.
3.  Waktu matahari hendak tenggelam.
4.  Sesudah solat Asar sehingga Maghrib.
5.  Sesudah solat Subuh sehingga syuruk.

Tetapi seandainya solat yang didahului oleh sebab mempunyai
tidaklah dilarang. Seperti :

1.  Solat qada
2.  Solat jenazah
3.  Solat tahiyatul masjid
4.  Solat sunat wuduk dan sebagainya

Catatan

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 216

SOLAT JENAZAH

-  Hukum: fardu kifayah.
-  Wanita juga boleh menunaikan solat jenazah berjemaah

bersama-sama dengan lelaki.
-  Biasa ditunaikan selepas selesai solat fardu.

RUKUN SOLAT JENAZAH

1. Niat mendirikan solat jenazah.
2. Berdiri bagi yang berkuasa.
3. Empat kali takbir.
4. Membaca Al-Fatihah.
5. Membaca selawat ke atas Nabi s.A.W (selepas takbir

kedua).
6. Doa’ ke atas mayat (selepas takbir ketiga).
7. Salam.

Catatan

RUKUN SOLAT JENAZAH

LAFAZ NIAT SOLAT JENAZAH :

SAHAJA AKU SEMBAHYANG ATAS MAYAT INI, 4 TAKBIR FARDU

KIFAYAH, KERANA ALLAH TAALA.
1.  MEMBACA AL-FATIHAH SELEPAS TAKBIR YANG PERTAMA
2.  BERSELAWAT SELEPAS TAKBIR KE-2, SEKURANG-

KURANGNYA:

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 217

3. BERDOA BAGI MAYAT SELEPAS TAKBIR KE-3
SEKURANG-KURANGNYA:
(JIKA MAYAT LELAKI)

(JIKA MAYAT PEREMPUAN)

(JIKA MAYAT RAMAI)

4.  MEMBERI SALAM SELEPAS TAKBIR KE-4:

Catatan

SOLAT JUMAAT ( WANITA )

SABDA RASULULLAH S.A.W
“SOLAT JUMAAT ITU HAK WAJIB DIKERJAKAN OLEH

TIAP-TIAP ORANG ISLAM DENGAN BERJEMAAH, KECUALI
EMPAT (4) JENIS MANUSIA: HAMBA SAHAYA YANG DIMILIKI,
PEREMPUAN, ANAK-ANAK DAN ORANG YANG SAKIT. “

( ABU DAUD & HAKIM )

Kesimpulan

1.  Wanita tidak wajib solat Jumaat.
2.  Jika mereka solat juga, hendaklah duduk di kawasan

yang ditetapkan.
3.  Selesai solat Jumaat, wanita tidak perlu solat zohor.
4.  Lebih afdhal solat zohor di kediaman sendiri.

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 218

SOLAT MENGHORMATI WAKTU

Adalah solat fardu yang didirikan oleh orang yang tidak ada
kemudahan atau kemampuan untuk bersuci atau berhalangan
menggunakan air (faqid tohurayn). Contohnya seperti di
dalam kapal terbang, dalam bas dan sebagainya.

Wajib mengulangi solatnya apabila dia sudah memperolehi
kemudahan atau kemampuan untuk bersuci atau tiada
berhalangan menggunakan air jika waktu solat masih ada.

Qada’ (ganti) jika waktu solat telah luput.

Rujuk – Fiqh ‘ala Mazahib al ‘Arba’ah 1/167 - Bayan Lil Haj Siri 2 -
1430H

Rujuk – KItab al Majmu’ Syarh al- Muhazzab, Dar Ihya’ al Turath, juz 2
hlm. 322-323

Catatan

PERHATIAN



SOLAT HORMAT WAKTU BAGI
FAQID TOHURAYN KETIKA

MUSAFIR BOLEH DIjamakKAN
SECARA jamak TAKHIR SAHAJA

DAN QASAR

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 219

MASBUQ DAN MUAFIQ

MUWAFIQ

Muwafiq
 ialah
 makmum
 yang
 dapat
 membaca
 surah
 Al–
Fa<hah
 ke<ka
 berdiri
 imam
 dengan
 bacaan
 yang
 sederhana

(pertengahan)
 di
 sini
 maka
 wajiblah
 atas
 makmum
 tersebut

menyempurnakan
bacaan
surah
Al‐Fa<hahnya.


MASBUQ

Masbuq
ialah
makmum
yang
<dak
dapat
membaca
Al–Fa<hah

ke<ka
 semasa
 imam
 berdiri.
 Maka
 <dak
 wajib
 atasnya

sempurna
membaca
surah

Al–Fa<hahnya,
hanya
baca
sekadar

yang
 dapat
 dan
 dikehendaki
 ruku'
 bersama–sama
 dengan

imam.


Catatan

KAIFIAT SOLAT DALAM KEADAAN
SAKIT

Lazimnya waris atau sesiapa jua boleh menolong orang sakit
atau uzur untuk mengambil wuduk, setelah itu tentukan
pesakit atau orang yang uzur itu mengadap kiblat mengikut
keadaan dan daya kemampuannya seperti berikut:

1. Duduk iftirasy (seperti duduk antara sujud).
2.B  erbaring mengiring mengadap kiblat.
3. Berbaring terlentang (kaki dan kepala mengadap kiblat).
4.I syarat kepala dan mata.
5. Memadai dikerjakan solat dalam hati.

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 220

1.  Niat i’tikaf bila masuk masjid.
2.  Solat sunat tahiyyatul masjid.
3.  Perbanyakkan solat sunat.
4.  Membaca al-quran.
5.  Berzikir.
6.  Bersedekah.
7.  Menjauhi perbuatan haram, makruh dan lagha (sia –

sia).
6. Jika hendak berdoa – hendaklah mengadap kiblat.
7. Sentiasa dalam keadaan berwuduk.

Catatan

MENGERJAKAN DUA (2) RAKAAT SAHAJA BAGI SOLAT zohor, ASAR
DAN ISYAK. TIDAK BAGI SOLAT MAGHRIB DAN SUBUH

1. Hendaklah perjalanan itu diharuskan oleh syarak.

2. Jauh perjalanan tidak kurang daripada dua (2) marhalah (91
kilometer).

3. Berniat qasar dan takbiratul ihram.

4. Tidak berimam dengan orang yang solat tamam
(sempurna).

5. Hendaklah solat qasar itu terdiri daripada solat yang empat
(4) rakaat sahaja.

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 221

Menghimpunkan solat zohor dengan Asar, Maghrib dengan
Isyak.

Jamak taqdim Jamak ta’khir

Mengerjakan Mengerjakan
sembahyang Zohor sembahyang Zohor
dan Asar dalam waktu dan Asar dalam waktu
Zohor atau Maghrib Asar atau Maghrib dan
dan Isyak dalam waktu Isyak dalam waktu

Maghrib. Isyak.

Catatan

SYARAT JAMAK TAQDIM

1. Mendahulukan sembahyang Zohor daripada Asar
dan Maghrib daripada Isyak.

2. Berniat jamak dalam sembahyang pertama sebelum
salam (afdhalnya dalam takbiratul ihram)

3. Berturut-turut di antara sembahyang yang
dijamakkan itu.

4. Berkekalan perjalanan hingga takbiratul ihram
sembahyang yang kedua.

5. Berkeyakinan adanya waktu sembahyang yang
pertama berkekalan sehingga didirikan sembahyang
yang kedua.

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 222

SYARAT JAMAK TA’KHIR

1. Hendaklah berniat jamak dalam waktu yang pertama,

2. B e r k e k a l a n p e r j a l a n a n h i n g g a m e m b e r i s a l a m
sembahyang yang kedua.

Perhatian

1.  Jamak ta’khir harus dikerjakan dengan menunaikan solat Asar
diikuti dengan Zohor atau Isyak diikuti dengan Maghrib. Sunat
dahulukan solat Zohor diikuti dengan Asar, begitu juga solat
Maghrib dengan Isyak kecuali waktunya sempit tidak mencukupi
dua solat fardu maka wajiblah didahulukan solat yang empunya
waktu (sahibul wakt)

2.  Solat jamak dikerjakan dengan dua azan dan dua iqamah.

3.  Jika solat itu dikerjakan dengan berjemaah maka makmum
hendaklah berniat menjadi makmun dan imam berniat menjadi
imam.

Catatan

BEBERAPA PERINGATAN
BERKAITAN SOLAT

1. MENINGGALKAN SOLAT

Hal ini adalah suatu kekufuran berdasarkan al-quran, sunah
dan ijmak ulama’.

Allah berfirman yang bermaksud.
“Apakah yang membuat kalian masuk ke dalam neraka
saqar?. “Mereka menjawab (Kerana) kami dulu tidak
termasuk orang yang mendirikan solat”.

(Al-Muddathir :42,43)
Sabda Rasulullah S.A.W

“Perjanjian antara kami dengan mereka adalah solat,
barang siapa meninggalkannya maka dia kafir”.

(HR Ahmad dan lainnya)

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 223

BEBERAPA PERINGATAN BERKAITAN
SOLAT

2. MELENGAH-LENGAHKAN SOLAT

Allah berfirman yang bermaksud:
“Sesungguhnya solat itu wajib atas orang beriman
dalam waktu yang sudah ditentukan”.
(An-Nisa’ – 103)

Oleh itu, melengah-lengahkan solat tanpa uzur yang
dibolehkan syarak adalah berdosa besar.

Sabda Rasulullah S.A.W
“ Itu adalah solat orang munafik. Dia duduk menunggu
matahari, sampai jika matahari sudah berada antara dua
tanduk syaitan (hendak tenggelam) dia berdiri dan
mendirikan empat (4) rakaat, sedangkan dia tidak
mengingati Allah dalamnya kecuali sedikit.
(HR Muslim)

Catatan

BEBERAPA PERINGATAN
BERKAITAN SOLAT

3. TIDAK BERJEMAAH DI MASJID HARAM/NABAWI

Sabda Rasulullah S.A.W
“Siapa yang mendengar seruan azan tetapi tidak
memenuhinya maka tidak ada solat baginya, kecuali
kerana uzur”.
(HR Ibnu Majah)

4. TIDAK TAMA’NINAH DALAM SOLAT

Tama’ninah adalah rukun solat dan tidak sah solat
tanpanya. Tama’ninah ertinya tenang ketika sedang ruku',
iktidal, sujud dan duduk antara dua sujud.

Tenang maksudnya sampai tulang kembali pada posisi dan
persendiannya. Tidak tergesa-gesa dalam penggantian dari
rukun ke rukun lainnya.

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 224

SOLAT JAMAK DI ARAFAH
DAN MINA

1. Harus jamak solat fardu di Arafah dan Mina

2.Solat jamak secara tamam (tidak qasar)

3.Sebab harus jamak :
- kerana nusuk ( ibadah )
- kerana masyaqqah *

•  Mesyuarat JK Ibadat Haji 1427/2006 – rujuk kitab al –
Majmu’ syarah al muhazzab, Imam Aby Zakariya
Mahyuddin bin Syaraf al Nawawy ; m/s 384 jilid 4 Dar
Fikr

Catatan

PERHATIAN

  Sebaik sahaja tiba di Madinah- jemaah haji
tidak dibenarkan menunaikan solat secara
jamak/ qasar – ini kerana mereka telah terputus
dari status musafir.

  Jemaah telah mengetahui mereka akan berada
di Madinah selama 8 hari.

  Sebelum bertolak ke Makkah, jemaah tidak
dibenarkan menunaikan solat jamak/qasar di
hotel di Madinah ini kerana mereka belum lagi
memulakan musafir.

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 225

PERHATIAN

  Solat secara jamak/qasar–hanya boleh
dilakukan setelah bas bergerak dan berhenti di
masjid atau surau perhentian lebuh raya dalam
perjalanan ke Makkah.

  Begitu juga bagi kes jemaah yang akan
bergerak ke Arafah tidak dibenarkan
menunaikan solat jamak/qasar semasa di
bangunan penginapan Makkah, ini kerana jarak
tidak mencukupi sebagai syarat qasar/jamak.

Catatan

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Taharah Dan Solat MINGGU KETIGA BELAS 226
Catatan

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Minggu

Keempat Belas

PENYELESAIAN KEPADA
PERMASALAHAN DARAH
WANITA DAN LAIN-LAIN

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 228
Wanita Dan Lain-Lain

PERMASALAHAN

DARAH WANITA

USTAZAH
YUSNAH
YUSUF


Catatan

1 Jenis-jenis Darah
2 Permasalahan Haid
3 Darah Yang Keluar Melebihi Maksimum Haid
4 Darah Semasa Hamil Dan Keguguran
5 Darah Selepas Menopous
6 Keputihan
37 Angin Keluar Daripada Faraj
8 Rutubat al Farj
93 Daim al Hadas
140 Larangan Semasa Haid

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 229
Wanita Dan Lain-Lain

Catatan

HAID
 ISTIHADHAH
 FASAD


NIFAS
 WILADAH


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 230
Wanita Dan Lain-Lain

HAID


TAKRIF
HAID


Syarak: Darah Istilah Perubatan:
Pendarahan dari selaput
tabi`ie, keluar dari rahim, terjadi secara
rahim wanita sihat, berulang setiap bulan bagi
baligh, dalam waktu- wanita subur disebabkan
waktu dan tempoh perubahan normal daripada
tertentu. keseimbangan hormon
tubuh, lazimnya didahului
Catatan pengovulun

ISTIHADHAH


Darah yang keluar Darah yang keluar
kurang daripada antara tempoh
satu hari satu malam,
melebihi tempoh dua pusingan haid
maksimum haid dan kurang
maksimum nifas.
daripada 15 hari.

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 231
Wanita Dan Lain-Lain

Catatan

BERKAITAN



Wiladah:
 Nifas:

Darah

yang
keluar

 Darah
yang
keluar
selepas


mengiringi
 melahirkan


kelahiran

bayi.
 bayi.


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 232
Wanita Dan Lain-Lain

PERMASALAHAN
HAID

Catatan

Maksud:
sesuatu
yang
memastikan Kisah
seorang

haid
berlaku.

 wanita



Apabila
darah
keluar
daripada

kemaluan.
 menyalakan

lampu
untuk


Darah
yang
masih
berada

dalam faraj melihat darah
belum
berlaku
haid.
 dalam faraj


dan
penjelasan


oleh



SaidaHna
Aisyah


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 233
Wanita Dan Lain-Lain

Minimum
umur:

 Minimum:
1
hari
1
malam
(24
jam)‫
‏‬
9
tahun

 Maksimum:
15
hari
15
malam

Kebiasaan:
3,4,5,6,
atau
7


Qamariyah

 hari
dan
malam

(8
tahun,
8
bulan

21
hari
Masihi)


Sebelum
9
tahun

 Jawapan
Rasulullah
S.A.W
kepada


dikira

isHhadhah


Dalil
 Ummu
Salamah:

atau
penyakit
 
‫
ﻟﺘﻨﻈﺮ ﻗﺪﺭ ﺍﻟﻠﻴﺎﻟﻰ ﻭﺍﻷﻳﺎﻡ ﺍﻟﺘﻰ ﲢﻴﻀﻬﻦ ﻭﻗﺪﺭﻫﻦ ﻣﻦ ﺍﻟﺸﻬﺮ‬


‫ﻓﺘﺪﻉ ﺍﻟﺼﻼﺓ ﺛﻢ ﻟﺘﻐﺘﺴﻞ ﺛﻢ ﻟﺘﺴﺘﻐﺜﺮ ﻭﺗﺼﻠﻰ‬

Catatan

SHAFI’IE HANBALI

Mazhab Syafi`ie: Mazhab Hanbali:

cukup dengan cukup dengan
sekali haid sahaja. dua kali haid sahaja.

Dalilnya: NOTA KURSUS ASAS HAJI
hadis

Ummu Salamah:
....

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 234
Wanita Dan Lain-Lain

FATRAH
AL‐NAQA’


Darah
keluar
dan
berhenH
berselang‐seli



1
atau
2,3,
hari


dalam tempoh masa haid



Mazhab
Syafi`ie
:
Ada
dua
pendapat


12

PERTAMA: KEDUA:
Hari-hari darah keluar dan hari- Hari-hari darah keluar
hari terhenti dalam tempoh haid digabungkan dan dikira haid,
semuanya dikira haid. Hari-hari berhenti
Ini pendapat rajih dalam Mazhab digabungkan dan dikira suci.
Syafi`ie, sama dengan pendapat Diistilahkan sebagai talfiq
Hanafi.

Catatan

TIGA
Syarat
:
 Tempoh
hari
terhenH
dan
hari
keluar
darah


Hdak
melebihi
15
hari
(maksimum
Haid).


Kitab
Al‐Iqna`

kemukakan
3
 Tempoh
darah
terhenH
dan
keluar
Hdak
kurang

syarat
untuk

 
dari
1
hari
1
malam.

keadaan
dikira

haid:‐
 Tempoh
suci
antara
dua
haid
Hdak
melebihi
15
hari



(minimum
suci).


Sah
ibadat
yang
dilakukan
seperB
solat,
puasa
dan
tawaf
dengan

syarat:


Tempoh
suci
antara
hari‐hari
haid
melebihi
tempoh



1
hari
1
malam
iaitu
24
jam.


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 235
Wanita Dan Lain-Lain

Catatan

•  FATRAH
NAQA’
hanya
terpakai
kepada

jemaah
haji
wanita
yang
akan
meninggalkan


Makkah
dalam
waktu
terdekat


•  

FATRAH
NAQA’
Hdak
terpakai
jika
waktu

berada
di
Makkah
masih
panjang
dan
sempat


menunggu
tempoh
suci


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 236
Wanita Dan Lain-Lain

TEMPOH SUCI ANTARA DUA HAID

Pendapat Jumhur Ulama’:

Waktu suci mesti sekurang-kurangnya 15 hari

17 22 29
27
15 hari

Pendapat Hanbali:

Waktu suci mesti sekurang-kurangnya 13 hari

17 20

13 hari

Catatan

WARNA
  
1.
Merah
kehitaman

DARAH

HAID
  
2.
Merah
tua


 
3.
Coklat

 
4.
Kuning


 5.
Keruh

(seperH
air
tanah)/kuning






kepuHhan
Hdak
jernih


Majoriti: semua warna tersebut yang keluar dalam tempoh
kebiasaan haid dikira haid

Dalilnya:
Hadis
`Alqamah;
Para
wanita
menghantar
bekas

berisi
kapas
kepada
Aisyah
RA
dan
jawapan
Aisyah
RA
kepada

mereka


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 237
Wanita Dan Lain-Lain

WARNA
 1.Keruh

DARAH

HAID
 (Air
tanah)/kuning
kepuHhan
Hdak
jernih


 keluar

selepas
tempoh
kebiasaan

haid


 sehingga
maksimum

haid
(15
hari)‫ ‏‬ulama’
khilaf.


khilaf

Catatan

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 238
Wanita Dan Lain-Lain

•  KUNING
DAN
KEKERUHAN

hanya
terpakai

kepada
jemaah
haji
wanita
yang
akan


meninggalkan
Makkah
dalam
waktu
terdekat


•  

KUNING
DAN
KEKERUHAN
Hdak
terpakai

jika
waktu
berada
di
Makkah
masih
panjang


dan
sempat
menunggu
tempoh
suci


Catatan

PERMASALAHAN
istihadhah

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 239
Wanita Dan Lain-Lain

Darah keluar kurang dari dari tempoh minimum haid 24 jam @ 1hari 1 malam
Darah yang keluar antara tempoh dua pusingan haid kurang
daripada 15 hari
Darah yang keluar melebihi maksimum haid
Darah keluar melebihi tempoh maksimum haid tanpa henti

Darah keluar semasa hamil- selain Mazhab Syafi'ie
Darah keluar selepas putus haid- selain Mazhab Syafi'ie

Catatan

Darah Yang Keluar Melebihi Maksimum
Haid

Biasa mengalami Biasa mengalami
haid, haid,

tidak mampu mampu bezakan
bezakan warna warna darah haid

darah haid

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 240
Wanita Dan Lain-Lain

Darah Yang Keluar Melebihi Maksimum Haid

Biasa mengalami haid, tidak mampu bezakan warna darah
haid, ulama’ khilaf:

1

Syafi`ie, Maliki dan Hanbali:

tempoh haid dikira mengikut
kebiasaan haid, yang lebih dikira
sebagai darah istihadhah

2 Sesetengah Mazhab Syafi`ie:

bezakan darah yang keluar 15
hari dengan yang keluar melebihi
15 hari

Lebih 15 hari,
tempoh
 Kurang 15 hari,
semua

haid
dikira
mengikut hari
keluar
darah
dikira

kebiasaan haid. sebagai
haid.


Catatan

Lebih 15 hari,
tempoh
haid
dikira
mengikut kebiasaan haid.

HAID
 isHhadhah


1 7 15 18

Permulaan Kebiasaan Maksimum
haid haid
haid

Kurang 15 hari,
semua
hari
keluar
darah
dikira
sebagai
haid.


HAID


1 7 13 15

Permulaan Kebiasaan Maksimum
haid haid
haid

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 241
Wanita Dan Lain-Lain

Darah Yang Keluar Melebihi Maksimum Haid

Biasa mengalami haid, mampu bezakan warna darah haid:

1 MajoriB:
tempoh
haid
 1.Penentuan
tempoh
haid
mengambil
kira

dikira
mengikut perbezaan warna darah*;
jika
10

kebiasaan
haid
 hari
merah
kehitaman,
yang
bakinya

berwarna
merah,
tempoh
10
hari

2 Syafi`ie
kemukakan
 berwarna
merah
kehitaman

dua
pendapat:
 dikira
haid,
yang
lain
dikira

isBhadhah,
dalil
pendapat
ini

* Sila lihat k.kerja muzakarah ke 27 hadis:
‫

ﺩﻡ ﺍﳊﻴﺾ ﺃﺳﻮﺩ ﻳﻌﺮﻑ‬

Catatan 2.
Tempoh
haid
dikira

mengikut
tempoh
kebiasaan
haid


Darah
Keluar
Melebihi
Tempoh
Maksimum
Haid
Tanpa
HenH


• Wanita tidak ingat kebiasaan, permulaan dan
penghabisan haid (Mutahayyirah)

• Mazhab Syafi`ie ada 1
dua pendapat
•  Mutahaiyyirah
mengira
tempoh

•  Mazhab Hanbali haid
1 hari 1 malam
sama

Mutahaiyyirah perlu seperB
wanita
pertama
kali

mengalami
haid
dan
Bdak
dapat

mengira haidnya 6 membezakan
warna
darah
haid

atau 7 hari, baki
2 • Mutahaiyyirah
dikira
senBasa

yang lain dikira
istihadhah beristihadhah
(pendapat

paling
rajih).


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 242
Wanita Dan Lain-Lain

• Ada Dua Pendapat

Catatan

Darah yang keluar Keluar selepas
dalam keadaan di atas keguguran
dikira nifas
dikira darah fasad,
bukan darah haid

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 243
Wanita Dan Lain-Lain

Pendapat fuqaha’ dalam isu ini didasarkan kepada penelitian dan
pengalaman

SHAFIE
 HANBALI

Mazhab Syafi`ie: Mazhab Hanbal:
usia menopous mengikut usia menopous 55
kebiasaan keluarga, tahun, darah keluar
lumrahnya 62 tahun, darah selepasnya bukan haid
keluar selepas usia
menopous dikira haid MALIKIYAH:

HANAFI
 Mazhab Maliki:
Selepas 50 hingga 70 tahun
Mazhab Hanafi: perlu ditentukan pakar,
usia menopous 55 tahun, pendapat mereka diterima

selepas 55 bukan haid Selepas 70 bukan haid

Catatan

MENOPOUS

MENURUT

PERUBATAN


• Purata
umur
majoriB
wanita
Malaysia
putus
haid
49.5

tahun.


• Secara
rawak
wanita
menopous
antara
45
hingga
55

tahun


• Wanita
benar‐benar
dikira
menopous
bila
Bada
haid

selama
6
bulan
atau
setahun
berturut‐turut


• Pendarahan
semula
selepas
menopous
bukan
haid


Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 244
Wanita Dan Lain-Lain

• Darah yang keluar selepas putus haid bagi
wanita yang telah tiada haid selama 6 bulan
atau lebih dalam keadaan biasa dikira haid, ini
berdasarkan kepada pandangan Syafi`iyah.

• Jika wanita tersebut menghadapi masalah,
seperti tidak dapat melakukan Tawaf Rukun
kerana terpaksa pulang ke Malaysia atau
bertolak ke Madinah dan tiada pilihan maka ia
dikira sebagai darah istihadhah, ini bertaklid
kepada pandangan Malikiyah, Hanafiyah dan
Hanabilah.

Catatan

PERMASALAHAN
ANGIN

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 245
Wanita Dan Lain-Lain

1)
Wuduk
terbatal
apabila
keluar
sesuatu
daripada



 qubquul abtualu
atdauub
duur.bur.

2)
Biasanya
angin
keluar
daripada
dubur,
namun





demikian
ada
yang
mengalami
keluar
daripada
qubul.


Catatan

Fuqaha’ khilaf “Apakah angin keluar
daripada Qubul membatalkan wuduk?:”

1 2 3

Syafi`ie, Hanafi: Kitab Tuhfah
Ahmad dan Tidak nu
Muhammad: Membatal
Membatal kan wuduk kilkan: Batal
kan wuduk ‫ﻭﻟﻮ ﺭﻳﺤﺎ ﻣﻦ ﺫﻛﺮﻩ‬

‫ﺃﻭ ﻗﺒﻠﻬﺎ‬

Angin yang hanya berada di dalam faraj tidak
membatalkan wuduk

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI

Penyelesaian Kepada Permasalahan Darah MINGGU KEEMPAT BELAS 246
Wanita Dan Lain-Lain

Keadaan
Angin
yang
keluar
dari
kemaluan

•  Angin
yang
keluar
dahria
sdaalupraann

kencing/qubul
(lelaki


atau
perempuan)‐
hukumnya
membatalkan
wuduk,


jika
angin
keluar
kerap
dianggap
sebagai
daimul

hadas


•  Angin
yang
keluar
dari
rahim
melalui
saluran

peranakan
‐

batal
wuduk,
sekiranya
jemaah
haji

senBasa
menghadapi
masalah
tersebut
maka
mereka

tergolong
dalam
golongan
daimul
hadas.



•  Angin
Hdak
keluar
daripada
permukaan
faraj
dan

hanya
berada
di
dalam
sahaja,
maka
Bdak

membatalkan
wuduk



•  Bunyi
diluar

permukaan
faraj
kerana
pergerakan

otot
faraj‐
Bdak
batal
wuduk.



Catatan

PERMASALAHAN

KEPUTIHAN

Bahagian Bimbingan Lembaga Tabung Haji NOTA KURSUS ASAS HAJI