SKEMA JAWAPAN BUKU GEOGRAFI TING 4 PBD 2020

BAHAGIAN A : KEMAHIRAN GEOGRAFI

BAB 1 : ARAH DAN KEDUDUKAN DALAM PETA TOPOGRAFI
1.1 Lapan arah mata angin utama.

1. a) utara
b) timur laut
c) timur
d) tenggara
e) selatan
f) barat daya
g) barat
h) barat laut

2. a) barat laut
b) utara
c) timur
d) utara
e) utara

1.2 Arah sesuatu lokasi dalam peta topografi.

1. a) i) barat laut ii) selatan iii) timur laut iv) tenggara

b) Tanjong

c) Gunung Kabus

1.3 Rujukan grid 4 angka dan 6 angka untuk menentukan kedudukan dalam peta topografi.
1.

Lokasi RG empat angka Lokasi RG enam angka
a) Gunung kabus 6876 i) Stn Trigonometri Gunung Kabus 687769
b) Kg Cengal 7176 ii) Masjid Kg Cengal 715761
c) Pekan Tanjung 7073 iii) Balai Polis Pekan Tanjung 702731
d) Kg Pisang 7176 iv) Tanda aras di Kg Pisang 717768
e) Kg Kesuma Jaya 6674 v) Sekolah Kg Kesuma Jaya 663743

2. Ciri geografi RG Ciri geografi
Masjid c) 687769 Stesen trigonometri
RG Balai polis d) 676729 Jambatan besi
a) 705738
b) 661744

1.4 Mengukur bearing grid sesuatu lokasi dalam peta topografi.

1. 346° d) 118°
a) 191° e) 217°
b) 133° f) 240°
c)

2. i) tenggara ii) barat laut

3. Kg Cempedak Hilir

4. a) Tokong Kg. Putih (RG 1186) dari Masjid Kg. Mengkudu (RG 1385) 310°
b) Masjid Kg. Kejora (RG 1683) dari Masjid Kg. Kg. Dusun Tua (RG 1285) 117°
c) Sekolah di Kg. Bintang Tiga (RG 1586) dari Masjid di Kg. Tarap (RG 1284) 55°

d) – Jawapan logik murid –

Contoh jawapan :-

Pada pendapat saya, kawasan yang paling sesuai ialah kawasan sekitar Kg Pipit memandangkan
kawasan tersebut berada di tengah-tengah kawasan petempatan di dalam peta. Kawasan ini berpotensi
untuk dibina Pusat Pentadbiran Daerah memandangkan kawasan ini terletak di kawasan tanah pamah
dan mempunyai kemudahan jalan raya yang baik.

BAB 2 : SKALA, JARAK DAN LUAS DALAM PETA TOPOGRAFI

2.1 Jenis skala

1.
Jenis-jenis skala

a) Skala penyata b) Skala lurus c) Pecahan wakilan

Ciri-ciri skala Ciri-ciri skala Ciri-ciri skala
- Dinyatakan dalam bentuk - Dilukis menggunakan garisa lurus - Dinyatakan dalam bentuk

ayat yang dibahagikan kepada nisbah atau pecahan
- Mudah dan senang untuk beberapa bahagian yang sama - Kedua-dua nisbah
jaraknya.
difahami - Terdapat dua jenis skala lurus menggunakan unit yang
iaitu skala lurus mudah dan skala sama iaitu sentimeter di
lurus penuh atas peta dan di atas
permukaan bumi

Contoh skala Contoh skala Contoh skala
1 cm mewakili 1 km 1: 100,000

2.2 Cara mengukur jarak dalam peta topografi

1. . 6.9 cm Jarak pada peta - 10.1 cm
Jarak pada peta - 3.45 km Jarak sebenar di bumi - 5.05 km

Jarak sebenar di bumi -

2. . 10.1 cm Jarak pada peta - 10.5 cm
Jarak pada peta - 5.05 km Jarak sebenar di bumi - 5.25 km

Jarak sebenar di bumi -

3. a) jarak pada peta = 3.9 cm
jarak sebenar di permukaan bumi = 1.95 km

b) jarak pada peta = 10.8 cm
jarak sebenar di permukaan bumi = 5.4 km

c) jarak pada peta = 13.3 cm
jarak sebenar di permukaan bumi = 6.65 km

d) jarak pada peta = 5.9 cm
jarak sebenar di permukaan bumi = 2.95 km

e) i) jarak pada peta = 9.1 cm

jarak sebenar = 4.55 km

ii) kos untuk jarak sehala ialah

= 4.55 km x RM 0.80

= RM 3.64 sehala

Jika perjalanan 2 hala, maka kos perjalanannya ialah

= RM 3.64 x 2

= RM 7.28

Jika dia berulang alik setiap hari pada bulan Januari, maka kos tambangnya ialah

= RM 7.28 x 31 hari

= RM 225.68

iii) RG sekolah baru = 156866

Jarak ke sekolah baru = 0.7 km

2.3 Cara mengira keluasan berdasarkan skala dalam peta topografi

1.

a) . b)

1 x ____4____ = ___4.0____ 1 x ____1___ = ___1.0_____

¾ x ____0____ = ___0.0_____ ¾ x ____3___ = ___2.25____

½ x ____2____ = ___1.0_____ ½ x ____2___ = ___1.0_____

¼ x ____1____ = ___0.25____ ¼ x ____1___ = ___0.25_____

Jumlah keseluruhan petak = 5.25 cm² Jumlah keseluruhan petak = 4.50 cm²

Keluasan sebenar = 5.25 km² Keluasan sebenar = 4.50 km²

2. .
a)

1 x ____3____ = ___3.00____

¾ x ____3____ = ___2.25_____

½ x ____2____ = ___1.00_____

¼ x ____2____ = ___0.50____

Jumlah keseluruhan petak = 6.75 cm²

Keluasan sebenar = 6.75 km²

b) Wajar dikekalkan kerana

F1 memelihara habitat flora
F2 memelihara habitat fauna
F3 menyederhanakan suhu
F4 mengekalkan keseimbangan ekosistem
F5 mengurangkan kepupusan hidupan liar/fauna
F6 memastikan sumber hutan berterusan/flora
F7 memastikan bekalan air mencukupi
F8 pencemaran air/sungai dapat dikurangkan
F9 memelihara rantaian makanan
F10 imbangan gas oksigen dan karbon dioksida
F11 mengelak tanah runtuh
F12 mengurangkan hakisan tanih
F13 mengekalkan kawasan tadahan air
F14 mengelakkan kejadian banjir

BAB 3 : KETINGGIAN DAN KERATAN RENTAS DALAM PETA TOPOGRAFI

3.1 Ketinggian berdasarkan simbol dalam peta topografi.
1. Lukiskan simbol ketinggian berdasarkan jenis ketinggian di bawah

Jenis ketinggian Simbol
a) Stesen trigonometri 584
b) Titik tanda tinggi
c) Batu aras Bkt Tinggi
25

6.25

2. . Jenis simbol ketinggian Ketinggian
Stesen trigonometri 345
RG Batu aras 55.4
a) 694765 Titik tanda tinggi 82
b) 665751 Stesen trigonometri 462
c) 665768 Titik tanda tinggi 310
d) 698748 Batu aras 65.2
e) 697758 Titik tanda tinggi 104
f) 685749
g) 663764

3.2 Melukis keratan rentas berdasarkan garisan kontur.



3.3 Membezakan bentuk muka bumi berdasarkan keratan rentas.



BAB 4 : PANDANG DARAT FIZIKAL DAN PANDANG DARAT BUDAYA DALAM PETA TOPOGRAFI

4.1 Mengenal pasti ciri pandang darat fizikal dan ciri padang darat budaya.

1. a) titik c) garisan

c) kawasan d) bergambar

2. .

Ciri geografi fizikal Simbol Ciri geografi budaya Simbol
a) Hutan sekunder d) Petempatan
b) Bukit e) Jalan raya berkembar

Bkt.

c) Sungai f) Balai raya

B. R

3. . Masjid Contoh simbol
Jenis simbol Tokong
Getah Runut kenderaan bermotor
a) Simbol titik B.P Balai polis Kelapa sawit
b) Simbol garisan
c) Simbol kawasan W.P Wakil pos
d) Simbol perkataan

4.2 Ciri pandang darat fizikal dan ciri pandang darat budaya berdasarkan simbol dalam peta topografi.
1.

Simbol Ciri geografi Simbol Ciri geografi
a) Perkuburan d) Balai raya
Takungan bekal Kuil
b) Hutan sekunder B.R Stesen trigonometri

c) e)

f)

2. - memudahkan kerja-kerja membaca dan mentafsir peta
- Mewujudkan keseragaman bagi simbol-simbol yang diwakili di dalam peta
- Menjimatkan ruang pada paparan peta

4.3 Hubung kait ciri pandang darat fizikal dengan ciri pandang darat budaya dalam peta topografi.

a) Bentuk muka bumi : pinggir laut

Saliran : keseluruhan kawasan bersaliran baik. Namun terdapat kawasan
paya di bahagian tenggara peta.

Tumbuh-tumbuhan semulajadi : hutan paya bakau

Petempatan : kawasan penduduk padat kerana kawasan ini juga terletak di tanah
pamah yang rata

Kemudahan : terdapat banyak kemudahan seperti sekolah, balai polis dan masjid

Saling kaitan antara ciri fizikal dan budaya

Kawasan di adalam peta terletak di kawasan pinggir pantai dan kawasan tanah pamah. Ini merupakan
faktor mengapa kawasan ini menjadi kawasan petempatan penduduk. Kawasan ini tertumpu di kawasan
Pekan Bayu. Pekan ini mempunyai kemudahan asas seperti wakil pos, masjid dan balai polis. Kawasan
sekitarnya juga mempunyai kemudahan pendidikan seperti sekolah di Kg Aman. Kegiatan ekonomi di
kawasan bandar ialah perkhidmatan dan perniagaan. Manakala di Kg Seri Laut, terdapat pola
petempatan berjajar iaitu perkampungan nelayan.

b) Bentuk muka bumi : Kawasan tanah tinggi

Saliran : keseluruhan kawasan bersaliran baik. Terdapat beberapa anak
sungai yang menuruni Bukit Tukang

Tumbuh-tumbuhan semulajadi : hutan paya bakau

Petempatan : kawasan tiada kawasan petempatan penduduk di kawasan ini

Kemudahan : tiada kemudahan yang disediakan di kawasan ini

Saling kaitan antara ciri fizikal dan budaya

Kawasan di adalam peta terletak di kawasan tanah tinggi iaitu Bukit Tukang dan Bukit Perpat.
Ketinggian Bukit Tukang ialah 503 meter dari aras laut. Manakala ketinggian Bukit Perpat pula ialah 243
meter. Sekitar lereng Bukit Tukang dan bukit perpat, terdapat kegiatan penanaman getah. Penanaman
getah sesuai dijalankan di sini kerana kawasan ini bersaliran baik. Terdapat hutan semula jadi di
kawasan puncak Bukit Tukang yang menjadi habitat semula jadi kepada flora dan fauna di kawasan
tersebut. Bukit Tukang ini juga menjadi punca kepada sungai-sungai yang terdapat disekitarnya.

c) Bentuk muka bumi : Kawasan beralun

Saliran : bersaliran baik. Terdapat beberapa anak sungai yang melalui
kawasan ini

Tumbuh-tumbuhan semulajadi : rumput

Petempatan : tertumpu di bahagian barat daya peta

Kemudahan : jalan raya, wakil pos, klinik, sekolah, kuil

Saling kaitan antara ciri fizikal dan budaya

Kawasan di adalam peta terletak di kawasan beralun memandangkan garisan konturnya yang agak
jauh. Terdapat sedikit kawasan berumput di kawasan utara peta. Oleh kerana kawasan ini agak
beralun, kawasan ini sesuai untuk penanaman getah. Petempatan penduduk tertumpu di kawasan barat
daya peta di Kg Ulu Rimbat. Kampung ini dilengkapi dengan beberapa kemudahan asas seperti wakil
pos, klinik dan sekolah. Terdapat banyak sumber air yang menjadikan kawasan ini bersaliran baik. Ini
juga menjadi faktor penanaman getah di kawasan tersebut.

2. Kawasan ini menjadi tumpuan penduduk kerana
F1 terdapat banyak taman perumahan
H1 Taman Maju Seri/ bandar Primadona
F2 terdapat banyak kemudahan sosial
H2 sekolah/ Balai polis/ Hospital
F3 terdapat banyak kemudahan sosial
H3 masjid/ kuil/ tokong/ gereja
F4 kemudahan pengangkutan baik
H4 jaringan jalan raya padat
F5 kawasan bertanah pamah
H5 sesuai untuk petempatan

LATIHAN BERTEMA : KEMAHIRAN GEOGRAFI

1. a) 053115

b) 30.6 minit

2. 143°

3. a) Halangan fizikal

F1 kawasan berbukit/ tanah tinggi
H1 menyukarkan pembinaan
F2 kawasan pertanian
H2 kebun getah
F3 kawasan legeh sungai
H3 terdapat banyak laluan sungai/ anak sungai

b) Kesan

F1 perubahan landskap
F2 habitat flora dan fauna musnah
F3 kepupusan flora dan fauna
F4 risiko tanah runtuh
F5 hakisan tanah boleh berlaku
F6 peningkatan suhu setempat
F7 sumber air bersih berkurang/ air bawah tanah berkurang
F8 pencemaran air
F9 pencemaran bunyi

4. Tanaman padi sesuai ditanam kerana

F1 tanah rata
F2 tanah pamah
F3 kawasan luas
F4 banyak bekalan tenaga buruh
F5 terdapat kemudahan pengangkutan/ jalan raya
F6 sistem pengairan baik

5. a) Pola petempatan
F1 berjajar

b) Sebab pola tersebut dibina secara berjajar
F1 kawasan pertanian sawah padi
F2 berdekatan jalan raya

BAB 5 : PERGERAKAN PLAT TEKTONIK
5.1 Struktur bumi

Struktur bumi Ciri-ciri
Kerak bumi
- lapisan paling luar
Mantel - bersifat keras dan pejal
- juga dikenali sebagai litosfera
Teras luar - terbahagi kepada dua bahagian iaitu SIAL dan SIMA
Teras dalam - ketebalan antara 5 – 65 km

- lapisan di bawah kerak bumi
- terdapat lapisan astenosfera yang mengalami arus perolakan
- ketumpatan 3.0 g/cm³ – 3.37 g/cm³
- ketebalan 2900 mm
- suhu antara 800 °C hingga 1600 °C

- batuan berbentuk cecair
- ketebalan 2250 km
- ketumpatan 10 g/cm³ – 12.3 g/cm³
- suhu sehingga 3000 °C

- batuan berbentuk pepejal
- ketebalan 1230 km
- ketumpatan 13.3 g/cm³ – 13.6 g/cm³
- suhu sehingga 5000 °C

5.2 Sempadan plat tektonik dunia.

1. Sempadan plat tektonik adalah kawasan dimana berlakunya pergerakan pertembungan atau
pencapahan plat berlaku. Kawasan di sempadan plat akan berisiko mengalami gempa bumi dan aktiviti
gunung berapi.

2.

3. a) Indonesia c) Filipina

b) Jepun d) Bangladesh

4. Sesetengah kawasan mengalami kejadian tsunami dan gempa bumi kerana kawasan atau negara
tersebut terletak berhampiran dengan sempadan plat tektonik. Proses pergerakan pertembungan atau
pencapahan akan mengundang risiko kejadian tsunami dan gempa bumi di kawasan tersebut.

5. a) pertembungan plat daratan dengan plat daratan

b) pertembungan plat daratan dengan plat lautan

c) pertembungan plat lautan dengan plat lautan

6. .

Jenis pergerakan Bentuk muka bumi yang terbentuk Contoh lokasi

a) Pertembungan plat Banjaran gunung lipat
benua dan plat benua
Banjaran himalaya
b) Pertembungan plat Jurang lautan
benua dan plat lautan Banjaran gunung lipat Jurang mariana
Banjaran Andes
c) Pencapahan plat lautan Jurang lautan
Jurang Peru Chile
dan plat lautan Arka pulau Kepulauan Jepun
Kepulauan Hawaii

5.3 Kesan pergerakan plat tektonik.

a) Letusan gunung berapi – letusan gunung berapi terjadi apabila berlakunya arus perolakan di bahagian
mantel yang memaksa magma keluar melalui rekahan yang ada di sekitar sempadan plat

b) Gempa bumi berlaku apabila berlaku pergerakan pada kerak bumi kesan pergerakan plat. Gempa bumi
boleh berlaku di kawasan sempadan plat dan juga di sekitar kawasan sesaran plat

c) Tsunami berlaku apabila pergerakan plat berlaku di kawasan dasar laut yang menyebabkan riak
terbentuk di kawasan laut dan kemudiannya bergerak ke kawasan pinggir pantai. Riak ini akan
membentuk ombak yang besar dikenali sebagai tsunami.

5.4 Kesan tsunami, gempa bumi dan letusan gunung berapi terhadap manusia dan alam sekitar.
1.

Manusia Alam sekitar

F1 menyebabkan kematian F1 habitat flora musnah
F2 kemusnahan harta benda F2 habitat fauna musnah
F3 bekalan air bersih berkurang F3 kepupusan flora
F4 kawasan pertanian terjejas F4 kepupusan fauna
F5 menggalakkan sumber alternatif F5 pencemaran air
F6 menggalakkan ekopelancongan F6 ekosistem terjejas
F7 mengancam nyawa F7 pencemaran sampah sarap

2. .

Kesan Huraian Contoh
Acheh pada 2004
Tsunami F1 – menyebabkan kemusnahan harta benda Gempa bumi di Jepun
H1 – seperti rumah, kenderaan dan bangunan Gunung pinatubo, 1991

Gempa bumi F1 – memusnahkan kemudahan infrastruktur
H1- seperti bangunan, kemudahan jalan raya

Gunung berapi F1 – menyebabkan kematian penduduk
H1 – akibat pencemaran udara daripada debu gunung berapi

3. F1 memajukan aktiviti pelancongan
F2 tanih lava bes yang subur untuk pertanian
F3 membekalkan bahan mentah seperti sulfur
F4 menggalakkan aktiviti perlombongan yang boleh memberi peluang pekerjaan

4. WAJAR

F1 Malaysia terletak berjiran dengan Indonesia
F2 pernah menerima tempias tsunami dari Indonesia
F3 sebuah negara yang dikelilingi kawasan pinggir laut

TIDAK WAJAR

F1 terletak jauh dari Lingkaran Api Pasifik
F2 kos alatan yang mahal/ perlu pemantauan
F3 kedudukan strategik/ dihalang oleh pulau sumatera

5. F1 mengadakan latihan menghadapi bencana
F2 bina petempatan di kawasan selamat/
F3 jauh dari pinggir laut
F4 membina benteng/ pemecah ombak
F5 tanam pokok bakau
F6 menggunakan pemantauan satelit/ sistem amaran awal
F7 membina bangunan anti gempa

.

Uji Minda 7. B
1. C 8. C
2. B 9. D
3. B 10. C
4. C 11. C
5. C
6. A

BAB 6 : PEMBENTUKAN DAN KEPENTINGAN BATUAN

6.1 Jenis-jenis Batuan
1. a) Jenis batuan – Igneus
Contoh batuan – Gabro, Granit, Diorit, Obsidian, Pumis, Basalt
b) Jenis batuan – Enapan
Contoh batuan – Batu pasir, batu garam, Gipsum, Konglomerat, Syal, batu kapur, batu arang
c) Jenis batuan – Metamorfosis
Contoh batuan – syis, gneis, marmar, kuarzit

6.2 Pembentukan Batuan

1.

a) Batuan Igneus –

Terbentuk kerana pembekuan dan pemejalan magma dan lava gunung berapi. Pembekuan batuan
igneus rejahan disebabkan oleh pembekuan magma di bawah lapisan gunung berapi manakala
pembekuan batuan igneus terebosan disebabkan pembekuan lava gunung berapi di bahagian luar
gunung berapi.

b) Batuan enapan

Terbentuk apabila proses hakisan dan luluhawa berlaku. Proses ini akan menyebabkan sedimen
terbentuk dan dibawa oleh air dan mendap di bahagian bawah dasar sungai atau laut. Sedimen ini akan
mengalami proses pemadatan dan penyimenan lalu membentuk batuan

c) Batuan metamorfosis

Batuan metamorfosis terbentuk apabila batuan asal terdedah dengan suhu serta tekanan yang tinggi.
Proses ini akan merubah sifat asal batuan dan berubah membentuk batuan yang baru.

2. .

Batuan asal Batuan Metamorfosis

a) Granit Gneis

b) Batu kapur Batu marmar

c) Batu pasir Kuarzit

6.3 Taburan Batuan Igneus, Batuan Enapan dan Batuan Metamorfosis di Malaysia

Batu igneus Batu Enapan Batu metamorfosis

6.4 Kepentingan Batuan Igneus, Batuan Enapan dan Batuan Metamorfosis
1. .

Jenis batuan Kepentingan
a) Basalt Membuat balast landasan kereta api
b) Granit Membina jambatan
c) Batu kapur Pembuatan simen dan kapur
d) Batu permata Barang perhiasan dan barang kemas
e) Batu marmar Pembinaan bangunan, perhiasan rumah, jubin, lantai

2. Kesan kegiatan melombong batuan
F1 tanah runtuh
F2 kehilangan habitat flora dan fauna
F3 kepupusan flora dan fauna
F4 pencemaran udara
F5 pencemaran air
F6 kawasan tadahan terjejas
F7 sumber air bersih berkurang

Uji Minda 8. D
1. A 9. B
2. B 10. A
3. C 11. A
4. D 12. C
5. D 13. A
6. B
7. B

BAB 7 : PROSES DAN KESAN LULUH HAWA

7.1 Konsep dan Jenis Luluh Hawa

1. Luluh hawa bermaksud proses pemecahan, pereputan dan penguraian batuan di sesuatu tempat
secara in situ oleh agen-agen luluh hawa iaitu air, cahaya matahari, angin, perubahan suhu,
tindakan manusia, haiwan dan akar tumbuhan

2. a) Fizikal
b) Kimia
c) biologi

7.2 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Luluh Hawa
1.

a) Batuan b) Iklim

- Batuan yang keras mempunyai ketahanan yang - Luluh hawa fizikal sangat dominan di kawasan
tinggi terhadap proses luluh hawa gurun

- Struktur batuan yang mempunyai rekahan akan - Luluh hawa kimia pula lebih aktif di kawasan
lebih mudah terluluh hawa kerana air akan tropika lembap
mudah masuk ke dalam liang, rongga atau
lubang tersebut - Perubahan suhu yang ekstrem menyebabkan
proses kembang kecut berlaku secara giat di
- Batuan yang mempunyai mineral juga lebih kawasan gurun
mudah terluluh hawa melalui proses kimia
- Di kawasan iklim sederhana, tindakan fros lebih
terkesan pada musim sejuk dan musim bunga

c) Biotik d) Masa

- Tindakan akar tumbuhan boleh menyebabkan batuan - Batuan igneus lebih mengambil
pecah kerana proses pertumbuhan tumbuh- masa berbanding batuan yang
tumbuhan lembut seperti batu kapur

- Aktiviti haiwan pengorek seperti arnab, cacing tikus - Semakin lama batuan terdedah
menyebabkan tanah menjadi longgar dan air boleh kepada agen luluh hawa, semakin
memasuki ke dalam tanah mudah proses luluh hawa berlaku
terhadap batuan tersebut
- Tindak balas bakteria yang mengeluarkan asid juga
menggalakkan proses luluh hawa terbentuk

- Aktiviti manusia seperti perlombongan, pembinaan
dan pengkuarian menyebabkan batuan lebih mudah
pecah dan terluluh hawa berbanding proses semula
jadi

2. Faktor yang paling dominan di Malaysia ialah faktor iklim di mana Malaysia menerima kadar hujan
tahuanan yang banyak sekitar 2600 mm setahun. Air yang bertindak sebagai agen luluh hawa
mempunyai pengaruh yang besar kepada proses luluh hawa sama ada secara fizikal dan kimia.

Selain daripada faktor semula jadi, aktiviti manusia seperti pembinaan jalan raya, aktiviti pengkuarian
dan pembalakan turut memainkan peranan yang besar kepada proses luluh hawa di Malaysia pada
masa kini.

7.3 Proses Luluh Hawa Fizikal, Luluh Hawa Kimia dan Luluh Hawa Biologi

1. a) perubahan suhu ekstrem
b) basah kering batuan
c) tindakan fros
d) penghabluran garam
e) pelepasan tekanan

2. . Tindak balas Hasil tindak balas
Proses luluh hawa kimia Air + Gipsum Batuan garam
a) Larutan Air + Feldspar (batu granit) Kaolin
b) Hidrolisis Air + Ferum (hematit merah) Limonit kuning
c) Penghidratan Asid karbonik + batu kapur Kalsium bikarbonat
c) Pengkarbonan Aksigen + Ferum Ferum oksida ( tanih laterit)
e) Pengoksidaan

3. F1 ekopelancongan
F2 kegiatan ekonomi menjual sarang burung
F3 petempatan penduduk awal sejarah
F4 tapak arkeologi
F5 habitat flora dan fauna
F6 sumber air bawah tanah

4. a) aktiviti manusia
b) tindakan akar tumbuhan
c) tindakan haiwan
d) aktiviti mikroorganisma
e) transpirasi tumbuhan

5. Selain daripada faktor semula jadi, aktiviti manusia seperti pembinaan jalan raya, aktiviti pengkuarian
dan pembalakan turut memainkan peranan yang besar kepada proses luluh hawa di Malaysia pada
masa kini.

Melalui penggunaan jentera, mesin dan peralatan seperti jentolak menyebabkan batuan kawasan cerun
bukit lebih mudah dipecahkan berbanding dengan faktor agen semula jadi seperti air, angin dan suhu.

7.4 Kesan Luluh Hawa terhadap Pandang Darat di Kawasan Gurun Panas dan Kawasan Tropika Lembap

1.

Jenis luluh hawa Kawasan Gurun Kawasan Tropika Lembap

a) Luluh hawa Penghabluran garam menyebabkan Proses kembang kecut berlaku secara giat di
fizikal batuan pecah menjadi kepingan nipis kawasan pinggir pantai disebabkan oleh
sehingga membentuk gurun batu dan faktor pasang surut iar laut
gurun pasir

b) Luluh hawa Luluh hawa kimia kurang dominan tetapi Pembentukan pandang darat karst atau
kimia batuan yang tahan lasak akan gua-gua batu kapur hasil tindak balas batu
membentuk bonjolan yang dinamakan kapur dengan air
c) Luluh hawa tors
biologi Kurang dominan kerana kurang Pengaruh tumbuhan dan haiwan juga
tumbuhan dan haiwan menjadi faktor berlakunya proses luluh hawa
biologi di kawasan ini

2. F1 proses kembang kecut batuan
H1 di kawasan pinggir pantai
C1 sepanjang pinggir pantai terengganu

F2 pandang darat karst
H2 gua batu kapur/ stalaktik/ stalagmit
C2 gua mulu/ batu caves

F3 aktiviti manusia
H3 pembinaan jalan raya/ bangunan
C3 lebuh raya timur barat/ karak

3. .

Kawasan Jenis luluh hawa Alasan
Gurun Panas paling dominan
Luluh hawa Suhu panas yang begitu ekstrem pada waktu siang menyebabkan batuan
fizikal kehilangan air dan menjadi kecut manakala suhu yang sejuk menyebabkan
batuan kembang semula. Pengulangan proses ini secara berterusan
menyebabkan luluh hawa fizikal sangat dominan di kawasan ini

Tropika Luluh hawa Hal ini berlaku kerana agen air sangat berperanan di kawasan ini. Ini
Lembap kimia kerana kawasan tropika lembap menerima taburan hujan yang tinggi pada
setiap tahun. Di kawasan batuan enapan seperti batuan batu kapur, proses
pengkarbonan lebih mudah berlaku.

Uji Minda 10. A
1. C 11. C
2. C 12. D
3. A 13. C
4. D 14. D
5. A 15. A
7. B 16. D
8. D 17. B
9. C

BAB 8 : PROSES DAN KESAN GERAKAN JISIM

8.1 Konsep dan Jenis Gerakan Jisim

1. a) gelansaran
b) kesotan tanih
c) tanah runtuh
d) aliran lumpur

2. .

Pergerakan perlahan Pergerakan laju

Ciri-ciri Ciri-ciri
-
- Mengambil masa yang lama - Pergerakan yang cepat
Kesan pergerakan kurang jelas tetapi - Berlaku secara tiba-tiba
boleh dikesan melalui pergerakan pagar, - Membentuk perubahan landskap yang
bonggol dan sebagainya nyata

Contoh - tiang elektrik senget Contoh - banjir lumpur di Lebuh raya Karak

8.2 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Gerakan Jisim
1. .

Faktor Huraian Contoh
i) Ketinggian
Kawasan cerun curam yang terdedah berisiko mengalami tanah Kawasan lereng-lereng
cerun
ii) Hujan lebat runtuh bukit

Faktor-faktor yang mempengaruhi gerakan jisim iii) Kurang Taburan hujan yang tinggi menyebabkan tanih menjadi longgor Kejadian aliran lumpur
tumbuhan dan jisimnya menjadi berat kerana ia menampung air yang di kawasan grik, Perak
banyak. Ini menyebabkan tanih ini bergerak menuruni cerun dan
membentuk aliran lumpur

Kekurangan pokok boleh menyebabkan tanih terdedah. Ini Kawasan lereng gunung
menyebabkan tanih mudah terhakis dan akhirnya runtuh

iv) Pembalakan Aktiviti pembalakan akan menyebabkan tanah menjadi gondol. Kawasan pembalakan
Tanah yang terdedah ini berisiko terhakis dan runtuh

v) Pembinaan Kerja-kerja pemotongancerun di kawasan lereng bukit untuk Lebuh raya Karak
jalan raya pembinaan jalan raya menyebabkan cerun curam

vi) Pengkuarian Kerja-kerja menggali dan memecahkan batuan di kawasan kuari Kawasan kuari di
boleh menyebabkan kejadian tanah runtuh Langkawi

vii) Pertanian Aktiviti penanaman di lereng bukit menyebabkan akar pokok Tanah tinggi Cameron
kurang mengcengkam tanah berbanding tumbuh-tumbuhan
semula jadi kerana tanaman seperti sayuran mempunyai sistem
akar yang lebih pendek

viii) Gempa Gempa bumi yang kuat menyebabkan kawasan berisiko seperti Ranau, Sabah
lereng bukit dan kawasan cerun mengalami tanah runtuh
bumi

8.3 Proses Kesotan Tanih, Aliran Lumpur dan Tanah Runtuh

1. a) Kesotan tanih
- pergerakan tanih ini berlaku secara perlahan. Kandungan air menyebabkan tanah

beranjak daripada kedudukan asal akibat tarikan graviti

b) Aliran lumpur
- Lapisan tanih yang longgar yang terdedah dengan air hujan akan menyebabkan tanih
menjadi lembut dan bercampur dengan air hujan. Tanih ini akan menjadi lumpur dan
bergerak dengan cepat menuruni bukit melalui alur atau lurah

c) Tanah runtuh
- Ketiadaan pokok, pembalakan dan pengkuarian menyebabkan struktur tanah menjadi
longgar. Struktur tanih yang longgar ditambah dengan cerun yang curam menyebabkan
kejadian tanah runtuh berlaku

8.4 Kesan Aliran Lumpur dan Tanah Runtuh di Asia Tenggara Kesan terhadap alam sekitar
Kesan kepada manusia

Kesan aliran lumpur dan tanah runtuh di Asia Tenggara F1 – menyebabkan kematian F1 – habitat flora dan fauna musnah
H1 – tertimbus dalam timbunan tanah H1 – kepupusan flora dan fauna
C1 – kejadian di palong Indonesia C1 – ikan, pokok renek

F2 – memusnahkan harta benda F2 – pencemaran air berlaku
H2 – kawasan petempatan/ bandar H2 – mendapan/ lumpur merubah sifat air
C2 – rumah, jalan raya. kenderaan C2 – kelodak/ air keruh

F3 – kesesakan jalan raya F3 – perubahan landskap berlaku
H3 – mendapan lumpur/ tanah di atas jalan H3 – membentuk cerun yang terdedah
C3 – kawasan lereng bukit
C3 - lebuhraya karak

F4 – memusnahkan kawasan tanaman F4 – ekosistem terjejas
H4 – petani mengalami kerugian H4 – rantaian makanan musnah
C4 – Sigi di Indonesia C4 – tumbuhan hijau berkurang

8.5 Langkah-langkah Mengurangkan Risiko Berlakunya Gerakan Jisim

1. a) memasang gabion d) membina tembok penahan hakisan
b) membuat sistem perparitan e) menanam tanaman tutup bumi
c) membina cerun teres f) semburan simen

2. F1 mengadakan kempen kesedaran mengenai keselamatan cerun
F2 membina terowong
F3 mengawal aktiviti pembalakan
F4 menguatkuasakan undang-undang keselamatan cerun
F5 membuat sungkupan plastik
F6 menghindarkan pembangunan di kawasan cerun
F7 berpindah jika diberi arahan oleh pihak berkuasa

Uji Minda 7. C
1. C 8. B
2. A 9. C
3. A 10. C
4. A 11. A
5. C 12. A
6. C

BAB 9 : PEMBENTUKAN DAN KELESTARIAN SUNGAI

9.1 Pembentukan Sungai b) Glasier c) Air bawah tanah
1. a) air hujan

9.2 Tindakan Air Sungai Melalui Hakisan, Pengangkutan dan Pemendapan

1. a) hakisan menegak b) hakisan mengundur c) hakisan melebar

2. a) tindakan hidraul
b) tindakan geseran
c) tindakan lagaan
d) tindakan larutan

3. a) larutan
b) apungan
c) lompatan
d) seretan

4. F1 bentuk muka bumi tanah pamah
F2 saiz sungai yang lebar
F3 arus perlahan

9.3 Bentuk Muka Bumi Akibat Tindakan Air Sungai di Peringkat Hulu, Tengah dan Hilir

1. Peringkat : hulu
a) Air terjun Peringkat : hilir
b) Delta Peringkat : tengah
c) Susuh bukut berpanca Peringkat : tengah
d) Likuan sungai Peringkat : hilir
e) Tasik ladam

2. . Hulu Tengah Hilir
Peringkat sungai

Proses yang terlibat Hakisan Hakisan + pemendapan Pemendapan

Bentuk muka bumi Air terjun, jeram, lurah V, Likuan sungai, susuh bukit Delta, tasik ladam,
yang terhasil
lubang periuk berpanca likuan terpenggal

9.4 Punca Kemerosotan Kualiti Air Sungai

1. Pencemaran sungai berlaku apabila berlaku perubahan dari segi fizikal, tindakbalas kimia dan unsur
biologi terhadap sungai

2. . Kimia Biologi
Fizikal  koliform
 oksigen terlarut  mikroorganisma
 Suhu  permintaan oksigen
 Warna
 Rasa biokimia
 Bau  permintaan oksigen kimia
 Jumlah pepejal terampai  pengukuran keasidan
 Kekeruhan  nitrogen ammonia
 Jumlah pepejal terlarut
 kemasinan

3. . Huraian
Aktiviti manusia

Faktor-faktor yang mempengaruhi gerakan jisim a) Pertanian - Penggunaan racun serangga menyebabkan racun ini mengalami proses larut
b) perindustrian resap dan masuk ke dalam tanih.
c) Penternakan
- Bahan ini kemudiaanya dibawa ke sungai melalui pergerakan air bawah tanah

- Sisa toksid dari kilang telah dialirkan ke dalam sungai.
- Ini menyebabkan pH sungai berubah menjadi berasid ataupun beralkali.
- Perubahan ini memberi kesan kepada hidupan akuatik seperti ikan, katak dan

siput.
- Najis haiwan dan air kumbahan dialirkan ke sungai tanpa sebarang tapisan. Ini

menyebabkan air sungai tercemar dan berbau busuk

d) Perlombongan - Warna air sungai akan berubah kerana bercampur dengan lumpur yang
dihasilkan oleh aktiviti perlombongan

e) urbanisasi - Proses ini telah menyebabkan jumlah penduduk di kawasan bandar meningkat.
- Peningkatan penduduk menyebabkan sisa domestik seperti plastik dan sampah
f) Pembangunan
tanah dibuang dan dialirkan ke dalam sungai.
- Ini akan menyebabkan aliran air tersekat dan boleh menyebabkan kejadian

banjir kilat.
- Kegiatan pembangunan dan pembersihan tanah menyebabkan kawasan tanah

terdedah dan ini menyumbang kepada kandungan pepejal terampai yang tinggi

masuk ke dalam sungai

9.5 Usaha-usaha yang Boleh dilaksanakan Untuk Melestarikan Sungai

1. Melestarikan sungai bermaksud usaha-usaha memelihara sungai dan kawasan sekitarnya supaya kekal
seperti keadaan semula jadinya

2. .

Aktiviti manusia Huraian

Penguatkuasaan Jabatan Alam Sekitar menguatkuasakan undang-undang di bawah akta Kualiti Alam
undang-undang Sekitar 1974 dengan mengenakan denda dan kompaun kepada pesalah

Perangkap sampah Perangkap sampah membolehkan benda asing seperti plastik, daun kering, ranting
dikumpulkan bagi mengelakkanya tersumbat dan menghalang laluan air sungai.

Rawatan sumber air Sungai yang tercemar perlu dirawat bagi meneutralkannya dari sebarang bahan kimia
yang dialirkan ke dalam sungai

Kempen kesedaran Kempen dilaksanakan bagi memberi kesedaran kepada masyarakat agar teribat secara

alam sekitar aktif dalam usaha menjaga dan melestarikan sungai demi manusia dan alam sekitar

Pendidikan Alam Pendidikan alam sekitar di sekolah adalah usaha bagi mendidik generasi muda agar
Sekitar mereka mampu menjadi warganegara yang mencintai dan menghargai alam sekitar

Uji Minda 9. A
10. D
1. C 11. C
2. C 12. C
3. D 13. B
4. B 14. D
5. D 15. C
6. B
7. C
8. A

BAB 10 : TINDAKAN OMBAK DI PINGGIR PANTAI

10.1 Jenis-jenis Ombak

1. a) ombak pembina - mempunyai damparan ombak yang kuat tetapi basuhan balik yang
lemah
b) ombak pemusnah - selang kejadian antara 8 hingga 10 saat dan kadar kekerapan 6 –
10 kali seminit
- memendapkan bahan ke pantai
- wujud ketika laut tenang dengan tiupan angin lemah

- damparan ombak perlahan tetapi basuhan balik yang kuat
- selang kejadian 4- 5 saat dan kadar kekerapan 12 – 15 kali seminit
- lebih bertindak menghakis

10.2 Tindakan Ombak Melalui Proses Hakisan, Pengangkutan dan Pemendapan
1.
Tindakan Ombak

1. Proses hakisan 1. Proses pengangkutan 3. Proses pemendapan

a) tindakan hidraul a) hanyutan persisir pantai a) jenis ombak

b) tindakan kikisandan b) Golekan b) beban sedimen
lelasan c) apungan c) keadaan garis persisir
c) tindakan lagaan d) lompatan d) tenaga ombak
d) tindakan larutan

e) ____________________

2. Tindakan hidraul adalah kuasa dan daya yang dihasilkan oleh ombak. Daya ini membolehkan air
menghempas kawasan pinggir laut membolehkannya masuk ke rekahan batuan. Ombak juga memberi
tekanan kepada udara di dalam rekahan batu menyebabkannya termampat.

Ini menyebabkan tekanan yang kuat dalam pada batuan dan menyebabkan rekahan menjadi semakin
besar. Proses yang berterusan akan menyebabkan rekahan menjadi semakin besar dan membentuk
pelbagai bentuk muka bumi di kawasan pinggir pantai.

10.3 Bentuk Muka Bumi Akibat Tindakan Ombak di Pinggir Pantai
1.

i) Gua laut
ii) Gerbang laut
iii) Teluk
iv) Tanjung
v) Batu tunggul
vi) Tebing tinggi

2. i) tombolo
ii) lagun
iii) anak tanjung
iv) beting pasir

10.4 Kesan Kegiatan Manusia di Kawasan Pinggir Pantai
1. i) perikanan

ii) pelancongan
iii) pembinaan jeti / tapak pendaratan ikan
iv) pelabuhan/ perdagangan
vi) pelancongan
vii) penebangan pokok bakau

2. a) aktiviti penebangan pokok bakau menyebabkan habitat flora dan fauna musnah. Ini boleh

menyebabkan bilangan tumbuhan semula jadi dan hidupan liar berkurangan dan pupus. Selain itu,

aktiviti ini juga boleh menyebabkan hakisan di kawasan pinggir pantai menjadi kian teruk dan terhakis

b) tumpahan minyak yang disebabkan oleh aktiviti perkapalan dan juga aktiviti perlombongan
menyebabkan minyak terapung di permukaan laut. Kejadian ini boleh memberi kesan kepada
keseimbangan ekosistem laut dan menyebabkan kepupusan hidupan akuatik

c) pembinaan jalan raya dan juga peningkatan pembangunan infrastruktur di kawasan pinggir laut
menyebabkan kawasan pinggir pantai ditambak dan diganti dengan pelbagai pembinaan yang
berkaitan. Ini menyebabkan perubahan landskap asal kawasan tersebut. Kawasan yang sebelum ini
merupakan habitat flora dan fauna telah diganti dengan jalan raya, hotel, bangunan kedai dan
sebagainya.

10.5 Usaha-usaha Pemeliharaan dan Pemuliharaan di Kawasan Pinggir Pantai
1. .

Langkah Huraian
Mewartakan taman laut sebagai zon kawasan penampan ombak
Mengadakan larangan pukat tunda memelihara flora dan fauna di kawasan tersebut
Menanam pokok bakau bagi memperlahankan dan mengurangkan hakisan ombak
Membina benteng pemecah ombak untuk mengelakkan kepupusan hidupan akuatik

2. . menanam semula anak-anak pokok yang baru
F1 menggantikan semula pokok-pokok yang musnah
H1 mengadakan zon larangan penebangan pokok bakau
F2 mengenakan tindakan undang-undang seperti denda dan kompaun
H2 mengadakan pemantauan secara berkala
F3 mengelakkan penebangan secara haram
H3 mewartakan kawasan hutan simpan hutan paya air masin
F4 mengekalkan kawasan habitat flora dan fauna
H4 mengadakan kempen cintai hutan paya negara kita
F5 meningkatkan kesedaran tentang alam sekitar
H4 mengadakan pendidikan tentang hutan paya bakau
F6 mendidik murid dan pelajar tentang kepentingan ekosistem paya bakau
H6 mengadakan RND tentang pembangunan dan potensi kawasan paya bakau
F7 meningkatkan nilai kormesial hutan paya bakau
H7

Uji Minda 9. A
10. C
1. D 11. A
2. C 12. D
3. C 13. B
4. A 14. B
5. C 15. C
6. C
7. A
8. D

LATIHAN BERTEMA : GEOGRAFI FIZIKAL
Soalan struktur

Soalan 1 Q : Stalaktik R : Stalagmit
a) Pengkarbonan ii) gua niah
b) P : tiang batu kapur
c) i) gua mulu

d) F1 kawasan ekopelancongan/rekreasi
F2 penyelidikan dan pembangunan (R&D)
F3 sumber bahan mentah/sarang burung
F4 peluang pekerjaan/pungut najis kelawar

e) F1 pembuangan sampah sarap
H1 mencemarkan sumber air

F2 aktiviti pungut sarang burung/tahi kelawar
H2 menjejaskan kawasan gua batu kapur

F3 aktiviti pelancongan
H3 merosakkan landskap kawasan gua batu kapur

f) F1 mewartakan taman negara
F2 pendidikan alam sekitar
F3 membersihkan kawasan gua batu kapur
F4 penguatkuasaan undang-undang
F5 kempen mencintai alam sekitar
F6 mengehadkan penerokaan sarang burung

Soalan 2

a) Tanah runtuh

b) F1 taburan hujan lebat
H1 tanih menjadi lembap dan berat
F2 kurang litupan tumbuhan
H2 tiada akar pokok yang mengcengkam tanah
F3 pembinaan jalan raya di lereng bukit
H3 cerun curam
F4 pembangunan kawasan di kawasan tanah tinggi
H4 petempatan/ pertanian

c) Kesan kepada manusia

F1 kehilangan nyawa
F2 kemusnahan harta benda
F3 risiko ancaman nyawa
F4 mengganggu lalulintas
F5 pencemaran air
F6 kos baik pulih/ penyelenggaraan bertambah

d) Langkah mengatasi

F1 memasang gabion
F2 membuat sistem perparitan
F3 membina cerun teres
F4 membina tembok penahan hakisan
F5 menanam tanaman tutup bumi
F6 semburan simen

Soalan Esei

Soalan 1

(a) F1 penebangan pokok/tebang pokok
F2 pembuangan sisa kilang/sisa toksik
F3 penggunaan baja kima/racun serangga
F4 aktiviti pembinaan
F5 pembuangan sampah sarap/sisa domestik
F6 pembuangan sisa kumbahan
F7 tanah runtuh/hakisan tanih
F8 pembuangan najis haiwan ternakan

(b) F1 sumber air bersih/ domestik
F2 mengairi kawasan pertanian
F3 peluang pekerjaan penduduk
F4 meningkatkan pendapatan penduduk
F5 aktiviti perindustrian
F6 ekopelancongan

(c) F1 menjejaskan pendapatan nelayan
F2 wabak penyakit/penyakit berjangkit
F3 sumber air terjejas
F4 pencemaran air
F5 menjejaskan aktiviti pelancongan
F6 pencemaran bau
F7 sumber protein terjejas

d) F1 rawat air/kumbahan/tapis air
F2 tanam pokok/tambah tumbuhan hijau
F3 memasang perangkap sampah
F4 tapis sisa toksid/sisa kilang/industri
F5 penyelidikan dan pembangunan
F6 wujudkan zon penampan
F7 amalan kitar semula/gotong royong
F8 pendidikan alam sekitar
F9 kempen mencintai sungai kita
F10 penguatkuasaan undang-undang

Soalan 2 menyebabkan kematian
runtuhan batuan
a) F1 menyebabkan kerosakan harta benda
H1 rumah/ kenderaan/ perabot
F2 kesesakan lalu lintas
H2 jalan musnah/ tanah runtuh
F3 kehilangan habitat flora dan fauna
H3 kepupusan flora dan fauna
F4 pencemaran air
H4
F5

H5 mendapan lumpur
F6 pencemaran udara
H5 asap/ debu
F7 perubahan landskap
H7 hakisan/ tanah runtuh
F8 bekalan/ sumber air berkurang
H8 sumber air terjejas
F9 bekalan makanan berkurang
H9 kawasan pertanian/ tanaman musnah

b) F1 sistem amaran awal
F2 membina petempatan jauh dari kawasan letusan
F3 berpindah jika diberi amaran
F4 mengadakan latihan menghadapi bencana
F5 membina tembok/ halang laluan lava
F6 membuat pemantauan berkala aktiviti gunung berapi

c) F1 pemotongan cerun bukit
H1 menyebabkan kejadian tanah runtuh
C1 pembinaan jalan raya
F2 aktiviti pertanian dilereng bukit
H2 menyebabkan kejadian hakisan tanih
C2 penanaman sayuran/ teh
F3 kegiatan perlombongan/ pengkuarian
H3 menyebabkan hakisan tanih
C3 bijih timah/ granit
F4 aktiviti pembalakan yang tidak terkawal
H4 permukaan tanih terdedah/ gondol
C4 gua musang/ contoh yang sesuai
F5 pembinaan lebuhraya di kawasan cerun bukit
H5 menyebabkan hakisan tanih
C5 lebuh raya karak
F6 kegiatan pertanian pindah
H6 tanih menjadi tandus dan gersang
C6 petempatan orang asli

d) F1 menanam pokok/ tanaman hijau
F2 membina tembok/dinding konkrit
F3 menanam tanaman tutup bumi
F4 mengurangkan aktiviti di kawasan cerun
F5 mengawal kegiatan/hadkan lesen pembalakan
F6 mengadakan kempen keselamatan cerun
F7 membina sistem perparitan yang lebih sistematik
F8 membina terowong/laluan alternatif
F9 membuat sungkupan plastik
F10 menyimen kawasan curam
F11 memasang gabion

BAB 11 : TABURAN PENDUDUK DUNIA

11.1 Konsep Taburan Penduduk.

1. Taburan penduduk bermaksud sebaran penduduk di dalam sesuatu ruang atau kawasan di permukaan
bumi

2. a) Penduduk padat – mempunyai penduduk melebihi 200 orang sekilometer persegi

b) Penduduk sederhana - mempunyai penduduk 50 hingga 200 orang sekilometer persegi

c) Penduduk jarang - mempunyai penduduk kurang dari 50 orang sekilometer persegi

11.2 Taburan Penduduk Padat, Sederhana dan Jarang di Dunia
1.

Penduduk padat Penduduk sederhana Penduduk jarang

2. a) kawasan penduduk padat – kawasan perindustrian utama – Shah Alam ( Malaysia),
b) kawasan penduduk sederhana Manchester (England), Yokohama (Jepun)
c) kawasan penduduk jarang
- Kawasan padang rumput Steppe (Rusia) dan praire
(Kanada)

- kawasan kutub artik dan antartika, banjaran himalaya dan
gurun panas seperti gurun sahara

11.3 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Taburan Penduduk di Dunia

1. a) bentuk muka bumi – penduduk padat di kawasan tanah pamah yang subur seperti Lembangan Sungai
Hwang Ho (China) dan Lembah Ganges (India) manakala di kawasan tanah tinggi, berpaya dan
berhutan tebal, penduduknya adalah jarang seperti di Banjaran Himalaya

b) iklim – penduduk padat di kawasan beriklim khatulistiwa seperti Malaysia kerana hujan dan suhu yang
tinggi membolehkan pelbagai aktiviti pertanian dapat dijalankan berbanding dengan kawasan yang
mempunyai suhu ekstrem seperti gurun dan kawasan kutub

c) tanih – kawasan tanih yang subur seperti lava bes, chernozem dan laterit menggalakkan aktiviti
pertanian dan meningkatkan jumlah penduduk di kawasan tersebut manakala tanih yang kurang subur
seperti aridosol dan podzol menyebabkan jumlah penduduk berkurang

d) saliran – kawasan bersaliran baik mempunyai penduduk yang padat seperti Lembangan St Lawrence
dan tebing sungai utama di dunia manakala kawasan berpaya dan bersaliran buruk mempunyai
penduduk yang sedikit

2. a) Ekonomi – kawasan perindutrian utama mempunyai ramai penduduk kerana terdapat peluang
b) Sosial pekerjaan seperti di Ruhr (Jerman) dan Damodar (India)
- kawasan yang mempunyai kemudahan kesihatan, pendidikan dan perumahan yang
c) Governan banyak akan menjadi pilihan penduduk untuk tinggal di kawasan tersebut. Contohnya
bandar New York (Amerika Syarikat) dan Paris (Perancis)
- Proses transmigrasi dan dasar kerajaan untuk pembinaan bandar-bandar baru telah
merubah corak petempatan penduduk

3. Taburan penduduk padat di kawasan lembangan sungai kerana
F1 tanah pamah
H1 sesuai untuk petempatan
F2 tanih subur
H2 untuk aktiviti pertanian
F3 bersaliran baik
H3 membekalkan air kepada tanaman

4. Sesetengah kawasan tidak sesuai untuk didiami kerana
F1 kawasan tanah tinggi
H1 sukar dihubungi
F2 iklim ekstrem
H2 terlampau panas/ sejuk
F3 kawasan berpaya
H3 sukar untuk pembinaan
F4 tanih kurang subur
H4 aktiviti pertanian tidak boleh dijalankan
F5 bersaliran buruk
H5 kawasan berlampau kering

11.4 Kesan Taburan Penduduk Padat dan Jarang di Dunia

1. Kesan taburan penduduk yang terlalu padat di sesetengah kawasan
F1 persaingan guna tanah
F2 masalah kemiskinan
F3 pencemaran sumber alam
F4 kemerosotan kualiti hidup
F4 meluaskan pasaran domestik

2. Kesan taburan kawasan berpenduduk jarang
F1 sumber alam terpelihara
H1 sumber tidak dibangunkan sepenuhnya
C1 hutan/ sungai
F2 perkembangan ekonomi yang perlahan
H2 kegiatan ekonomi tradisional
C2 pertanian/ penternakan/ perikanan
F3 infrastruktur terhad
H3 bilangan penduduk sedikit
C3 republik palau

3. Taburan penduduk tidak sekata kerana
F1 bentuk muka bumi yang berbeza-beza
H1 kawasan pamah lebih ramai penduduk
C1 Lembangan sungai Hwang He
F2 kemudahan asas dan infrastruktur
H2 terdapat di bandar besar/ ibu negara
C2 sekolah/ hospital/ pejabat kerajaan
F3 jenis tanih yang berbeza-beza
H3 tanih aluvium/ chernozem/ latosol
C3 sesuai untuk pertanian
F4 jenis iklim yang ekstrem
H4 terlampau panas/ terlalu sejuk
C4 gurun/ kawasan kutub

Uji Minda 8. C
9. D
1. C 10. D
2. D 11. C
3. B 12. A
4. C 13. A
5. D
6. B
7. B

BAB 12 : PERTUMBUHAN PENDUDUK DUNIA

12.1 Konsep Pertumbuhan Penduduk
Pertumbuhan penduduk merujuk kepada perubahan bilangan penduduk yang sedang berlaku di
kawasan tertentu

12.2 Menentukan Kadar Pertumbuhan Penduduk

a) Pertumbuhan penduduk negara X

= 345, 000 - 135, 000 X 1000
32, 453, 245

= 210,000 X 1000
32, 453, 245

= 6.47 per 1000 orang penduduk

b) Kadar kelahiran negara X

= 345, 000 x 1000

32, 453, 245

= 10.6 setiap 1000 orang

Peratus kadar kelahiran
= 10.6 x 100

1000

= 1.06 %

c) Kadar kematian negara X

= 135, 000 x 1000

32, 453, 245

= 4.16 setiap 1000 orang

Peratus kadar kelahiran
= 4.16 x 100

1000

= 0.41 %

d) Kadar pertumbuhan semula jadi X
= 1.06 % - 0.41 %
= 0.65%

e) Migrasi bersih
= 23, 400 – 4, 50
= 18, 500

f) Kadar pertumbuhan penduduk X X 1000
= (345, 000 - 135, 000) + 23, 400
32, 453, 245

= 233, 000

= 7.18 setiap 1000 orang

Peratus pertumbuhan penduduk
= 7.18 x 100

1000

= 0.72 %

12.3 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Pertumbuhan Penduduk

1. Kelahiran penduduk sesebuah negara boleh bertambah kerana

a) Perkahwinan awal
Penduduk berkahwin awal di usia muda menyebabkan tempoh kesuburan tinggi. Ini membolehkan
peluang wanita untuk memiliki anak yang ramai lebih cerah

b) Taraf kesihatan tinggi
Taraf kesihatan tinggi seperti kemudahan hospital dan mutu perhidmatan hospitaliti yang baik boleh
mengurangkan kadar kematian. Faktor ini boleh menambah jumlah penduduk meningkat

c) Taraf pendidikan
Wanita yang berpendidikan rendah serta tidak tahu membaca boleh menyebabkan mereka tidak tahu
untuk mengambil sebarang langkah pencegahan kehamilan. Ini boleh menyebabkan mereka memiliki
bilangan anak yang lebih ramai berbanding wanita berpelajaran

d) Kestabilan politik
Keadaan politik yang stabil membolehkan ekonomi negara berkembang pesat. Ini boleh menyebabkan
rakyat negara tersebut hidup dalam keadaan yang selesa. Keadaan ini boleh menggalakkan
pertambahan penduduk sesebuah negara

e) Amalan adat, agama dan status qou
Bagi sesetengah negara, mereka lebih memilih untuk mempunyai anak yang ramai bagi membolehkan
anak tersebut bekerja dan memberi sumbangan kepada keluarga. Sesetengah masyarakat pula memilih
bilangan anak yang sedikit kerana mengutamakan kualiti anak daripada kuantiti

2. Kadar kematian boleh meningkat kerana

a) Bencana alam
Bencana alam seperti tsunami di Acheh pada 2004 telah mengorbankan banyak nyawa sekitar
200,000 orang

b) Peperangan
Peperangan di beberapa buah negara disebabkan oleh faktor pergolakan dan perebutan kuasa
telah menyebabkan kematian dikalangan penduduk negara tersebut. Contohnya negara Syria

c) Migrasi
Migrasi masuk buruh asing ke negara-negara yang terlibat telah menyebabkan pertambahan
penduduk di negara tersebut. Contohnya migrasi masuk buruh asing daripada indonesia, nepal dan
bangladesh ke Malaysia

d) Wabak penyakit
Wabak penyakit seperti SARS dan wabak ebola di beberapa buah negara telah meragut nyawa
penduduk negara tersebut. Perkara ini akan menyebabkan jumlah penduduk berkurangan

12.4 Mentafsir Struktur dan Komposisi Penduduk berdasarkan Piramid Penduduk

a) Cameroon b) Singapura

Maklumat kependudukan : Maklumat kependudukan :
- Kadar kelahiran tinggi - Penduduk dewasa ramai
- Penduduk muda ramai - Penduduk muda berkurang
- Kadar kematian tinggi - Jangka hayat bertambah
- Jangka hidup rendah - Golongan tua meningkat
- Penduduk tua rendah - Penduduk wanita lebih ramai
- Piramid progresif - Piramid regresif

Tafsiran graf : Tafsiran graf :
- Negara sedang membangun - Negara membangun
- Taraf hidup rendah - Taraf hidup meningkat
- Taraf kesihatan rendah - Taraf kesihatan tinggi
- Taraf pendidikan rendah - Taraf pendidikan tinggi
- Peluang pekerjaa terhad - Tenaga buruh ramai

Contoh negara : Contoh negara :
- Filipina, Thailand - Singapura

b) Jepun d) Qatar

Maklumat kependudukan : Maklumat kependudukan :
- Kadar kelahiran rendah - Kadar kelahiran rendah
- Penduduk muda sedikit - Jumlah penduduk kurang
- Kadar kematian rendah - Penduduk lelaki ramai
- Jangka hidup tinggi - Penduduk dewasa ramai
- Penduduk tua ramai - Penduduk tua kurang
- Piramid stabil
Tafsiran graf :
Tafsiran graf : - Negara membangun
- Negara membangun - Peluang pekerjaan tinggi
- Taraf hidup tinggi - Tenaga buruh asing ramai
- Taraf kesihatan tinggi - Migrasi masuk tinggi
- Taraf pendidikan tinggi
- ‘zero population’ Contoh negara :
- Qatar
Contoh negara :
- Sweden

12.5 Merumus Kesan Struktur dan Komposisi Penduduk kepada Pembangunan Negara
1. Trend piramid penduduk

2010 2050
- Kadar kelahiran kurang - Kadar pertumbuhan ‘zero population’
- Penduduk muda berkurang - Kadar kelahiran kurang
- Penduduk tua kurang - Penduduk muda sedikit
- Jangka hayat kurang - Kadar kematian tinggi
- Penduduk tua ramai

2. Kesan kependudukan negara Malaysia

F1 jumlah penduduk muda kian berkurang
H1 kadar kelahiran berkurangan
F2 jumlah penduduk dewasa meningkat
H2 tenaga buruh ramai
F3 penduduk tua bertambah
H3 jangka hayat meningkat

3. Langkah mengurangkan kesan penyusutan kadar kelahiran
F1 menggalakkan penggunaan teknologi moden
F2 menambah kemahiran/ latihan kepada tenaga buruh tempatan
F3 menggalakkan buruh asing dalam sektor 3D (dirty, dangerous, danger)
F4 menambah pusat latihan teknik/ vokasional

Uji Minda 8. C
9. A
1. C 10. C
2. B 11. B
3. B 12. C
4. B 13. A
5. B 14. D
6. B
7. B

BAB 13 : MIGRASI PENDUDUK

13.1 Konsep Migrasi

Migrasi ialah perpindahan penduduk dari sesuatu tempat ke tempat yang lain yang merentasi sempadan
kampung, daerah, bandar, negeri dan antarabangsa

13.2 Migrasi Dalaman dan Migrasi Antarabangsa Aliran migrasi
Huraian

Migrasi Dalaman Perpindahan penduduk dalam a) Luar bandar ke bandar
sesebuah negara merentasi Contoh : Kuala Krai ke Kuala Lumpur
sempadan kampung, daerah, bandar
dan antara negeri b) Luar bandar ke luar bandar
Contoh: Kg Seberang pintasan ke Felda Ketengah
Jenis Migrasi
c) Bandar ke luar bandar
Contoh: Kuantan ke Kg Gambang

d) Bandar ke bandar
Contoh : Kota Kinabalu ke Kuching

Migrasi Antarabangsa Perpindahan migran yang merentas a) emigrasi
sempadan antarabangsa dair sebuah
negara ke negara lain Contoh : perpindahan keluar dari negara asal ke negara dituju
- Malaysia ke London

b) imigrasi

Contoh : perpindahan masuk dari negara luar ke dalam negara
- Buruh asing datang ke Malaysia

13.3 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Migrasi Faktor tolakan
1. a) Peluang kerja terhad
c) Kadar upah rendah
Faktor tarikan d) Kekurangan institusi pendidikan
a) Banyak peluang pekerjaan e) Kekurangan kemudahan perkhidmatan
b) Kadar upah tinggi
b) Banyak peluang pendidikan Faktor tolakan
c) Banyak kemudahan perkhidmatan d) Peluang kerja terhad
h) Kadar upah rendah
2. i) Kekurangan institusi pendidikan
Faktor tarikan j) Kekurangan kemudahan perkhidmatan

f) Banyak peluang pekerjaan
g) Kadar upah tinggi
e) Banyak peluang pendidikan
f) Banyak kemudahan perkhidmatan

13.4 Kesan Migrasi terhadap Sesebuah Negara

F1 persaingan pekerjaan
H1 buruh tempatan dan buruh asing
C1 pekerja kilang
F2 aliran wang ke luar negara
H2 nilai mata wang merosot
C2 indonesia/ bangladesh
F3 masalah perumahan
H3 kewujudan rumah setinggan
C3 bandar besar
F4 masalah sosial
H4 desakan hidup
C4 gengsterisme/ merompak
F5 penyakit berjangkit
H5 bawaan buruh asing/ tiada suntikan vaksin
C5 tibi/ polio
F6 kepadatan penduduk tinggi
H6 kesesakan di kawasan bandar
C6 kesesakan lalulintas

13.5 Langkah-langkah Mengurangkan Kesan Migrasi di Sesebuah Negara

a) Dasar kerajaan – mengetatkan visa buruh asing/ saringan kesihatan yang ketat

b) Penggunaan teknologi – menggunakan jentera menggantikan tenaga buruh asing

c) Tenaga buruh tempatan – meningkatkan kemahiran kepada buruh tempatan

d) Penguatkuasaan undang-undang – mengawal/ mengenakan tindakan undang-undang tegas kepada
buruh asing tanpa visa

e) Tindakan kepada pemaju – mengadakan akta/ undang-undang pengambilan tenaga buruh tempatan

Uji Minda

1. C
2. D
3. B
4. C
5. C
6. C
7. C
8. C
9. D
10. A
11. D

BAB 14 : PETEMPATAN

14.1 Jenis Petempatan b) petempatan luar bandar
1. a) petempatan bandar
2.. a) Petempatan bandar - jumlah penduduk melebihi 20,000
- Kegiatan ekonomi perindustrian, perkhidmatan,

perdagangan
- Kemudahan asas dan infrastruktur lengkap

b) Petempatan bandar - jumlah penduduk melebihi 20,000
- Kegiatan ekonomi perindustrian, perkhidmatan,

perdagangan
- Kemudahan asas dan infrastruktur lengkap

14.2 Hierarki Petempatan Jumlah populasi Contoh petempatan
Melebihi 3, 000, 000 Shanghai (China) California (A.S)
Hierarki petempatan 1, 000, 000 hingga 2, 999, 999 Beijing (China), Jakarta (Indonesia)
Megalopolis 100, 000 hingga 999, 999 Ipoh (Perak) Kuching (Sarawak)
Metropolis 20, 000 hingga 99, 999 Kota Bharu (Kelantan) Hanoi (Vietnam)
Bandar raya 1, 000 hingga 19, 999 Tenom (Sabah) Tanjung Sedili (Johor)
Bandar 100 hingga 999 FELDA (Sahabat) Kg Jenagor (Terengganu)
Pekan
Kampung

14.3 Pola Petempatan

a) Berpusat
b) Berjajar
c) Berselerak
d) Berkelompok

14.4 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Pola Petempatan

a) Fizikal – kawasan tanah pamah yang rata sesuai untuk petempatan di kawasan bandar besar yang
mewujudkan pola petempatan berpusat. Contoh Alor Setar (Kedah)

b) Ekonomi – kegiatan ekonomi perikanan di sepanjang sungai dan laut telah mewujudkan pola
petempatan jenis berjajar (Sepanjang Sungai Rajang)

c) Governan – peranan kerajaan mewujudkan pola petempatan secara berkelompok adalah bertujuan
untuk menjamin keselamatan dan memudahkan penduduk untuk menggunakan kemudahan awam
secara bersama (Felda Sahabat)

d) Sosial – petempatan yang dibina di kawasan tanah-tanah dan juga ladang persendirian mewujudkan
petempatan secara berselerak (Kg Jerangau)

14.5 Fungsi Petempatan Bandar dan Petempatan Luar Bandar

1. . b) Fungsi petempatan luar bandar

a) Fungsi petempatan bandar - Bandar perindustrian
- Bandar pelabuhan
- Pusat pengumpulan hasil pertanian, perikanan, - Bandar perlombongan
industri desa dan pelancongan - Bandar pelancongan
- Bandar pendidikan
- pusat kemudahan sosial seperti masjid, balai - Bandar satelit
raya - Bandar diraja
- Bandar pentadbiran
- Pusat pengurusan dan pentadbiran seperti - Bandar sempadan
pejabat penghulu - Bandar pertahanan
- Bandar teknologi maklumat

2. - bandar pentadbiran f) Miri - bandar perlombongan
a) Kangar

b) Kuala Kangsar – bandar diraja g) Shah Alam - bandar perindustrian

c) Port Dickson - bandar pertahanan h) Skudai - bandar pendidikan

d) Langkawi - bandar pelancongan i) Cyberjaya - bandar teknologi maklumat

e) Pasir Gudang - bandar pelabuhan j) Bandar raya Melaka - bandar pelancongan

14.6 Saling Bergantung Antara Petempatan Bandar dan Petempatan Luar Bandar

1. Sumbangan petempatan bandar kepada petempatan luar bandar

F1 peluang pekerjaan
H1 meningkatkan taraf hidup
F2 meningkatkan pendapatan penduduk
H2 upah yang mahal
F3 menyediakan pasaran barangan
H3 kuasa membeli besar/ penduduk ramai
F4 menyediakan perkhidmatan kesihatan
H4 hospital besar/ pakar
F5 menyediakan kemudahan pendidikan
H5 IPTA/ S

2. Kesan migrasi kepada petempatan luar bandar

F1 jumlah penduduk berkurang
H1 bekalan buruh berkurang
F2 penduduk tua di kampung
H2 buruh tidak produktif
F3 kegiatan ekonomi terbantut
H3 kekurangan bekalan buruh

F4 kadar kelahiran merosot
H4 klinik dikecilkan fungsinya
F5 pasaran barangan berkurang
H5 jualan/ perniagaan kecil-kecilan sahaja

3. Langkah meningkatkan taraf hidup penduduk luar bandar

F1 membuka lebih banyak kawasan getah/ kelapa sawit
H1 menggantikan tanah terbiar
F2 memajukan kegiatan pertanian/ sayuran/ buah
H2 pertanian moden
F3 memajukan kegiatan ekopelancongan/ pelancongan
H3 menambah kawasan homestay/ chalet
F4 membuka kawasan akuakultur
H4 kolam ikan/ ikan dalam sangkar
F5 meningkatkan kualiti industri kraftangan
H5 batik/ sutera/ rotan/ bakul

Uji Minda 8. D
9. A
1. A 10. A
2. D 11. B
3. A 12. C
4. B 13. B
5. A 14. A
6. A
7. B

BAB 15 : URBANISASI

15.1 Konsep dan Proses Urbanisasi

1. Urbanisasi ialah proses perubahan sesuatu kawasan menjadi bandar. Sebuah kampung boleh berubah
menjadi bandar apabila berlakunya pertambahan penduduk dan perubahan fungsi kawasan tersebut.

2. Proses urbanisasi di Kuala Lumpur berlaku disebabkan oleh faktor perlombongan bijih timah. Ini
menggalakkan migran masuk dan berlakunya pertambahan penduduk secara pesat di kawasan
tersebut. Perkembangan ini menggalakkan saiz bandar Kuala Lumpur berubah bermula dari pekan
kecil menjadi sebuah bandar metropolitan

15.2 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Proses Urbanisasi

1. .
a) Aktiviti perlombongan
Sejarah perlombongan bijih timah telah membuka bandar-bandar seperti Kuala Lumpur, Seremban
dan Ipoh. Perlombongan petroleum dan gas juga telah menggalakkan perkembangan bandar
seperti Kerteh, Miri dan Bintulu

b) Peluang pekerjaan
Terdapat banyak peluang pekerjaan di kawasan perindustrian telah menggalakkan proses migrasi
masuk ke kawasan tersebut. Ini akan menambahkan jumlah penduduk sekaligus menggalakkan
proses urbanisasi di kawasan itu.

c) Pelbagai jenis perkhidmatan
Pertambahan penduduk menggalakkan pelbagai jenis perkhidmatan seperti pusat kewangan, pusat
kesihatan dan pusat pendidikan.

d) Pelancongan
Keindahan semula jadi kawasan-kawasan seperti air terjun, pantai, kawasan bersalji telah
menjadikan kawasan tersebut tarikan kepada pelancong. Ini menggalakkan kawasan bandar
berhampiran berkembang menjadi bandar pelancongan. Contohnya Langkawi

2. .
a) Kemudahan infrastruktur
Kemudahan intrastruktur yang baik telah menyumbang kepada perkembangan bandar. Kemudahan
infrastruktur seperti bekalan air, elektrik, telekomunikasi, kesihatan, pendidikan telah menarik
penduduk untuk tinggal di kawasan bandar

b) Kemudahan sistem pengangkutan
Jaringan pengangkutan yang baik menjadi tarikan penduduk untuk tinggal di kawasan bandar.
Kemudahan ini memudahkan mobiliti penduduk di kawasan bandar. Contohnya LRT dan Monorel

c) Kemudahan pendidikan
Kemudahan pendidikan seperti IPTA dan IPTS telah menggalakkan penduduk dari pelbagai
kawasan datang dan berhijrah ke kawasan tersebut.

3. .
a) Zon perdagangan bebas
Kerajaan telah mewujudkan kawasan zon perdagangan bebas di beberapa kawasan di Malaysia.
Ini menggalakkan aktiviti perindustrian berkembang pesat di kawasan tersebut.

b) Bandar satelit
Bandar satelit telah diwujudkan untuk menyokong bandar induk. Bandar satelit boleh mengelakkan
kesesakan di bandar utama. Penduduk berpindah ke bandar satelit dan ini menggalakkan
pertumbuhan bandar satelit

c) Teknologi maklumat
Usaha kerajaan untuk menggalakkan pembangunan teknologi di negara ini telah menggalakkan
pembukaan bandar teknologi maklumat seperti Cyber jaya.

15.3 Kesan Urbanisasi
1.

a) Perubahan landskap b) peluang pekerjaan c) perkembangan infrastruktur

Proses urbanisasi telah merubah kewujudan kawasan pembangunan kawasan bandar
landskap kawasan desa menjadi perindustrian dan perkhidmatan juga telah menggalakkan
kawasan moden dan canggih. membolehkan pelbagai peluang pelbagai perkembangan
Bangunan pencakar langit dibina pekerjaan diwujudkan. Ini pembinaan infrastruktur seperti
bagi menampung kekurangan mendorong kepada pertambahan jalan raya, hospital, sekolah dan
tanah dan kos tanah yang tinggi. penduduk di kawasan bandar sebagainya

2. a) Alam sekitar

b) Manusia - Pencemaran air
- Pencemaran udara
- Kualiti hidup merosot - Pencemaran bunyi
- Pencemaran udara/ jerebu - Sampah bertambah/ bau
- Pencemaran bunyi/ kenderaan - Habitat flora dan fauna msunah
- Kesesakan lalu lintas - Kepupusan flora dan fauna
- Kos perumahan tinggi - Peningkatan suhu/ pulau haba
- Kos hidup meningkat - jerebu
- Harga tanah mahal
- Persaingan guna tanah

15.4 Langkah-langkah Mengurangkan Masalah Urbanisasi

a) Masalah setinggan
- Mewujudkan petempatan baru di pinggir bandar
- Membina lebih banyak rumah pangsa

b) Kesesakan lalulintas
- Menggalakkan penggunaan kenderaan awam
- Berkongsi kenderaan

c) Banjir kilat
- Meluruskan sungai
- Mendalamkan sungai
- Memasang perangkap sampah

d) Pencemaran air
- Membuat rawatan air
- Menjalankan RnD
- Menguatkuasakan undang-undang

e) Pulau haba
- Menanam pokok hiasan
- Membina badan air
- Menggalakkan penggunaan tenaga alternatif
- Menggunakan kenderaan awam

Uji Minda 8. C
9. C
1. D 10. C
2. A 11. D
3. B 12. C
4. B 13. B
5. D
6. B
7. B

LATIHAN BERTEMA : GEOGRAFI MANUSIA

Soalan struktur

Soalan 1

a) Luar bandar ke bandar

b) Faktor-faktor menggalakkan migrasi

- Peluang pekerjaan
- Kemudahan infrastruktur
- Kemudahan pendidikan

c) Kesan kepada bandar raya
- Persaingan mendapatkan pekerjaan
- Masalah perumahan
- Masalah jenayah
- Kesesakan lalu lintas
- Pencemaran air
- Pencemaran udara

d) Langkah mengurangkan migrasi golongan muda ke kawasan bandar
- Mempelbagaikan kegiatan ekonomi di luar bandar
- Membuka institusi pengajian di kawasan luar bandar
- Meningkatkan aktiviti ekopelancongan
- Memajukan industri pertanian moden
- Menyediakan latihan/ kemahiran pertanian moden kepada generasi muda

Soalan 2

a) Petempatan bandar
b) Faktor yang menggalakkan pola petempatan
c) Kesan ekonomi dan sosial petempatan tersebut
d) Langkah-langkah yang boleh diambil bagi mengatasi kesan negatif petempatan

Soalan Esei

Soalan 1

a) Faktor yang mempengaruhi pertumbuhan penduduk dunia
F1 perkahwinan di usia muda
H1 tempoh kesuburan tinggi
C1 Afrika
F2 taraf pendidikan tinggi
H2 wanita bekerja/ berkerjaya
C2 contoh negara maju
F3 taraf kesihatan rendah
H3 kemudahan hospital tidak mencukupi
C3 Contoh negara miskin
F4 kestabilan politik
H4 pelbagai kegiatan ekonomi berkembang
C4 Malaysia
F5 adat dan agama
H5 menggalakkan penganut memiliki anak yang ramai
C5 islam

b) Kawasan lembangan sungai padat penduduk kerana
F1 tanah pamah
H1 sesuai untuk petempatan
F2 tanih subur
H2 untuk aktiviti pertanian
F3 bersaliran baik
H3 membekalkan air kepada tanaman
F4 kawasan ibu negara/ pusat pentadbiran
H4 pusat petempatan penduduk
F5 pelbagai prasarana/ kemudahan infrastruktur
H5 jalan raya/ hospital/ sekolah

c) Faktor yang mempengaruhi kawasan penduduk padat di pantai barat
F1 tanah pamah rata/luas
H1 menjimatkan kos pembinaan
F2 kemudahan pendidikan tinggi
H2 IPTA/IPTS
F3 kemudahan kesihatan
H3 hospital pakar/putra/pantai
F4 kemudahan infrastruktur lengkap
H4 bekalan air/elektrik/jalan raya
F5 terdapat sumber mineral
H5 bijih timah
F6 kemudahan sistem pengangkutan yg cekap
H6 LRT/komuter/mineral/keretapi elektrik
F7 kawasan perindustrian/perniagaan
H7 banyak peluang pekerjaan
F8 kawasan pelabuhan utama/pelabuhan kelang
H8 urusan eksport import
F9 pusat pentadbiran
H9 shah alam
F10 tumpuan pusat perkhidmatan
H10 kemudahan perbankan/insuran/beli belah

d) Kesan negara penduduk padat
F1 persaingan tenaga buruh
H1 mendapatkan pekerjaan
C1 pekerja kilang
F2 masalah perumahan
H2 kewujudan rumah setinggan
C2 bandar besar
F3 masalah sosial
H3 desakan hidup
C3 gengsterisme/ merompak
F4 kepadatan penduduk tinggi
H4 kesesakan di kawasan bandar
C4 kesesakan lalulintas
F5 mengurangkan kualiti perkhidmatan kesihatan
H5 nisbah doktor dan pesakit bertambah/ kekurangan hospital
C5 contoh kawasan

Soalan 2

a) Perbezaan ciri kependudukan negara Y antara tahun 2005 dan tahun 2015

2005 2015

F1 kadar kelahiran lebih rendah F1 kadar kelahiran lebih tinggi
F2 kadar kematian rendah F2 kadar kematian tinggi
F3 jumlah penduduk lebih ramai F3 jumlah penduduk kurang
F4 kumpulan remaja ramai F4 kumpulan remaja kurang
F5 kumpulan warga tua ramai F5 kumpulan warga tua ramai
F6 bilangan penduduk perempuan ramai F6 bilangan penduduk perempuan kurang
F7 bilangan penduduk lelaki ramai F7 bilangan penduduk lelaki kurang
F8 jangka hayat penduduk ramai F8 jangka hayat penduduk rendah
F9 jumlah tenaga buruh lebih ramai F9 jumlah tenaga buruh kurang