หน่วยที่ 1

[]

หน่วยท่ี 1

ความรู้เบอื ้ งต้นเกี่ยวกบั การบญั ชี

ศราญนสั แสนต้ยุ

WincoolV5
AnimaG Online

]

1

หน่วยที่ 1

ความรู้เบือ้ งต้นเก่ียวกบั การบญั ชี

สาระสาคญั

การดาเนินธุรกิจไมว่ ่าจะเป็นธุรกิจรูปแบบใด ประเภทใด จุดมุง่ หมายท่ีสาคญั คือตอ้ งการ
ทราบผลการดาเนินงาน และฐานะทางการเงินของธุรกิจ เพอ่ื ใหบ้ รรลุจุดมุง่ หมายดงั กล่าวอยา่ งมี
ประสิทธิภาพ จึงตอ้ งมีความรู้เบ้ืองตน้ เกี่ยวกบั การบญั ชี และสามารถจดบนั ทึกเรื่องราว หรือ
เหตุการณ์ต่าง ๆ ท่ีเกิดข้ึนทางดา้ นการเงินไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง ตามความเป็นจริง เชื่อถอื ได้
และเพ่อื อาศยั ขอ้ มลู ทางบญั ชีช่วยในการตดั สินใจหาทางเลอื กและแกไ้ ขปัญหาของธุรกิจ

หัวข้อเรื่อง

1. ความหมายของการบญั ชี
2. วตั ถปุ ระสงคข์ องการบญั ชี
3. ประโยชนข์ องการบญั ชี
4. รูปแบบของธุรกิจ
5. ประเภทของธุรกิจ
6. สมมติฐานทางการบญั ชี
7. การเขียนตวั เลขตามหลกั การบญั ชี

จดุ ประสงค์การเรียนรู้

1. บอกความหมาย วตั ถุประสงค์ และประโยชนข์ องการบญั ชีได้
2. บอกรูปแบบธุรกิจและประเภทธุรกิจได้
3. อธิบายสมมติฐานทางการบญั ชีได้
4. เขียนตวั เลขตามหลกั การบญั ชีได้

2

ปัจจุบนั สภาพเศรษฐกจิ เปลี่ยนจากรูปแบบเดิม เป็นรูปแบบอตุ สาหกรรมท่ีขยายตวั อยา่ ง
รวดเร็ว มกี ารแข่งขนั กนั สูง สภาพเช่นน้ีธุรกิจจะดาเนินไปไดด้ ีและราบร่ืน ผบู้ ริหารจาเป็นตอ้ งมี
การวางแผนการดาเนินงานอยา่ งรอบคอบ และตอ้ งอาศยั บทบาทของนกั บญั ชีมาส่งเสริมโดยการ
ใหข้ อ้ มลู ที่เช่ือถือไดแ้ ละใหค้ วามเห็นเพอ่ื นามาวเิ คราะห์ วางแผน ควบคุมและตดั สินใจในการ
ดาเนินกจิ การดา้ นการบริหารการเงิน ซ่ึงตอ้ งใชร้ ะบบบญั ชีที่มีมาตรฐานมาเป็นเกณฑใ์ นการ
วเิ คราะหแ์ ละตดั สินใจลงทุนในการดาเนินธุรกจิ

1. ความหมายของการบญั ชี

การบญั ชี (Accounting) มีผใู้ หค้ วามหมายไวด้ งั น้ี
สภาวิชาชีพบญั ชีในพระบรมราชูปถมั ภ์ กล่าววา่
การบญั ชี หมายถึง ศิลปะของการเกบ็ รวบรวม บนั ทึก จาแนก และทาสรุปขอ้ มลู
เก่ียวกบั เหตุการณ์ทางเศรษฐกิจท่ีเป็นในรูปของตวั เงนิ ไวใ้ นสมดุ บญั ชีอยา่ งสมา่ เสมอ เป็นระเบียบ
ถกู ตอ้ งตามหลกั การ และผลงานข้นั สุดทา้ ยของการบญั ชี คือ การใหข้ อ้ มลู ทางการเงินซ่ึงเป็น
ประโยชน์แก่บุคคลหลายฝ่ ายและผทู้ ่ีสนใจในกิจกรรมของกิจการ
สมาคมผสู้ อบบญั ชีรับอนุญาตของประเทศสหรัฐอเมริกา (AICPA) กลา่ ววา่
การบญั ชี หมายถึง การจดบนั ทึก การจาแนก การสรุปผล และการจดั ทารายงาน
ทางการเงิน โดยใชห้ น่วยวดั เป็นเงินตรา รวมถงึ การแปลความหมายของรายงานดงั กล่าว
จากความหมายขา้ งตน้ พอสรุปไดว้ ่า
การบญั ชี หมายถงึ การรวบรวมขอ้ มลู เพ่อื จดบนั ทกึ รายการคา้ ต่าง ๆ ท่ีเกิดข้ึนอยา่ ง
สมา่ เสมอ วเิ คราะห์ แยกประเภทใหถ้ กู ตอ้ ง เป็นระเบียบ โดยใชเ้ งินเป็นตวั กาหนดมลู ค่า
และสรุปผลออกมาในรูปของรายงานทางการเงิน ซ่ึงเป็นประโยชน์ต่อบุคคลหลายฝ่ าย

2. วตั ถุประสงค์ของการบญั ชี

วตั ถปุ ระสงคข์ องการบญั ชีมดี งั น้ี
2.1 เพ่อื จดบนั ทึกขอ้ มลู ท่ีเกิดข้ึน โดยเรียงลาดบั เหตุการณ์เกิดก่อนหลงั
2.2 เพอ่ื ใชป้ ้ องกนั ความผดิ พลาดในการทางาน
2.3 เพื่อใชเ้ ป็นเคร่ืองมือในการควบคุมและตรวจสอบสินทรัพยข์ องกจิ การ

3

2.4 เพ่ือแสดงผลการดาเนินงานและฐานะการเงินของกิจการ
2.5 เพื่อใชเ้ ป็นแหล่งขอ้ มลู ทางการเงินสาหรับผสู้ นใจ ผเู้ กี่ยวขอ้ งท้งั ภายในและภายนอก
องคก์ รและเพอื่ ตอบสนองความตอ้ งการขอ้ มลู ท่ีแตกต่างกนั ของแต่ละกลุ่มเช่น
ผลู้ งทุน ผเู้ ป็นเจา้ ของเงินทุนรวมท้งั ท่ีปรึกษาของผลู้ งทุน ตอ้ งการทราบถึงความเสี่ยงและ
ผลตอบแทนจากการลงทุน ผลู้ งทุนตอ้ งการขอ้ มลู ที่จะช่วยในการพิจารณาตดั สินใจซ้ือขาย หรือถอื
เงินลงทุนน้นั ต่อไป นอกจากน้นั ผลู้ งทุนท่ีเป็นผถู้ อื หุน้ ยงั ตอ้ งการขอ้ มลู ที่จะช่วยในการประเมนิ
ความสามารถของกจิ การในการจ่ายเงินปันผล
ลกู จา้ งรวมท้งั กลุ่มตวั แทน ตอ้ งการขอ้ มลู เกี่ยวกบั ความมนั่ คงและความ สามารถในการ
ทากาไรของนายจา้ ง เพื่อนาขอ้ มลู ดงั กลา่ วไปใชใ้ นการประเมินความสามารถของกิจการในการจ่าย
ค่าตอบแทน บาเหน็จ บานาญ รางวลั ประโยชน์อนื่ ๆและโอกาสในการจา้ งงาน
ผใู้ หก้ ู้ ตอ้ งการขอ้ มลู เพือ่ ใชช้ ่วยในการตดั สินใจเก่ียวกบั การใหก้ ยู้ มื เงิน โดยมองวา่ เงินท่ี
ใหก้ ยู้ มื และดอกเบ้ียที่เกิดข้ึนจะไดช้ าระเมื่อครบกาหนดหรือไม่
ผขู้ ายสินคา้ และเจา้ หน้ีอน่ื ตอ้ งการขอ้ มลู ท่ีจะช่วยในการตดั สินใจวา่ หน้ีสินจะไดร้ ับชาระ
เมือ่ ครบกาหนด เจา้ หน้ีการคา้ อาจใหค้ วามสนใจขอ้ มลู ของกิจการในระยะเวลาท่ีส้นั กวา่ ผใู้ หก้ ู้
นอกจากวา่ การดาเนินงานของเจา้ หน้ีน้นั ข้ึนอยกู่ บั การดาเนินงานต่อเน่ืองของกิจการซ่ึงเป็นลกู คา้
รายใหญ่
ลกู คา้ ตอ้ งการขอ้ มลู เก่ียวกบั การดาเนินงานต่อเน่ืองของกิจการ โดยเฉพาะกรณีที่มี
ความสมั พนั ธอ์ นั ยาวนานหรือตอ้ งพ่งึ พากิจการน้นั
รัฐบาลและหน่วยงานราชการ ตอ้ งการขอ้ มลู เกี่ยวกบั การดาเนินงานของกิจการของกิจการ
ในการจดั สรรทรัพยากร การกากบั ดแู ล การพิจาณากาหนดนโยบายทางภาษี การจดั เก็บภาษีเงินได้
และเพอ่ื ใชเ้ ป็นฐานในการคานวณรายไดป้ ระชาชาติและจดั ทาสถิติในดา้ นต่างๆ
สาธารณชน ประชาชนทวั่ ไป ตอ้ งการขอ้ มลู เก่ียวกบั แนวโนม้ ความสาเร็จและการ
ดาเนินงานของกิจการ เนื่องจากกจิ การอาจก่อใหเ้ กิดผลกระทบต่อสาธารณชนในการจา้ งงานและ
การรับซ้ือสินคา้ หรือวตั ถุดิบจากผผู้ ลติ ในทอ้ งถน่ิ
สาหรับผบู้ ริหารในองคก์ ร ตอ้ งการขอ้ มลู เพ่ือวางแผนและตดั สินใจเก่ียวกบั การจดั ทา
งบประมาณ การบริหารความเส่ียง การบริหารค่าตอบแทนการวิเคราะห์จุดคุม้ ทุน การกาหนด
กลยทุ ธแ์ ผนการลดหรือขยายกจิ การ การวิเคราะหก์ ารใชท้ รัพยากรท่ีมีอยอู่ ยา่ งจากดั และตดั สินใจให้
องคก์ รเลือกหนทางท่ีดีท่ีสุดสาหรับการปฏบิ ตั ิงานต่อไป

4

3. ประโยชน์ของการบัญชี

ประโยชนข์ องการบญั ชีมดี งั น้ี
3.1 เป็นเครื่องมือในการควบคุมสินทรพั ยข์ องกิจการเช่นสินคา้ วสั ดุ อุปกรณ์ใหร้ ัดกมุ
3.2 ใชเ้ ป็นเคร่ืองมือประกอบการตดั สินใจของผบู้ ริหารภายในและบุคคลภายนอก
3.3 ช่วยใหท้ ราบผลการดาเนินงานและฐานะการเงินของกิจการในช่วงเวลาใดๆได้
3.4 ช่วยในการวางแผนการดาเนินงานหรือกาหนดทิศทางแผนปฏบิ ตั ิการต่างๆในอนาคต

4. รูปแบบของธุรกิจ

ในปัจจุบนั น้ี การดาเนินธุรกิจจะมีรูปแบบหลายรูปแบบดว้ ยกนั ท้งั น้ีข้นึ อยกู่ บั ขนาดของ
กิจการ จานวนเงินลงทุน ลกั ษณะของกิจการและจานวนผดู้ าเนินการ รูปแบบของธุรกจิ แบ่ง
ออกเป็น 3 รูปแบบ คือ

4.1 กิจการเจา้ ของคนเดียว (Individual Proprietorship) เป็นกิจการขนาดเลก็ มีบุคคล
คนเดียวเป็นเจา้ ของ กิจการแบบน้ีจะใชเ้ งินลงทุนไมม่ ากนกั จดั ต้งั ง่าย ผเู้ ป็นเจา้ ของจะรับผดิ ชอบ
หน้ีสินโดยไม่จากดั จานวน

4.2 หา้ งหุน้ ส่วน (Partnership) เป็นกิจการท่ีมีบุคคลต้งั แต่ 2 คนข้ึนไป มาลงทุนร่วมกนั
โดยมีวตั ถปุ ระสงคใ์ นการแบ่งกาไรกนั หา้ งหุน้ ส่วนแบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ

4.2.1 หา้ งหุน้ ส่วนสามญั (Ordinary or Unlimited Partnership) เป็นหา้ งหุน้ ส่วนท่ี
ผเู้ ป็นหุน้ ส่วนทุกคนจะตอ้ งร่วมกนั รับผดิ ชอบหน้ีสินของหา้ งหุน้ ส่วนโดยไมจ่ ากดั จานวน
หา้ งหุน้ ส่วนประเภทน้ีจะจดทะเบียนหรือไมก่ ไ็ ด้ ถา้ จดทะเบียนจะเรียกว่า หา้ งหุน้ ส่วนสามญั
นิติบุคคล และจะเสียภาษีเงินไดเ้ หมอื นกบั บริษทั จากดั คือภาษีเงินไดน้ ิติบุคคล ส่วนหา้ งหุน้ ส่วน
ท่ีมไิ ดจ้ ดทะเบียนจะเรียกว่าหา้ งหุน้ ส่วนสามญั และเสียภาษีเงินไดแ้ บบบคุ คลธรรมดา

4.2.2 หา้ งหุน้ ส่วนจากดั (Limited Partnership) เป็นหา้ งหุน้ ส่วนท่ีมีหุน้ ส่วน 2 จาพวก
คือ จาพวกท่ีจากดั ความจะรับผดิ ชอบ หุน้ ส่วนจาพวกน้ีจะรับผดิ ชอบหน้ีสินเพยี งไม่เกินจานวนเงิน
ที่ตนรับจะลงทุนในหา้ งหุน้ ส่วน จะไมม่ ีสิทธิเขา้ ไปจดั การงานของหา้ งหุน้ ส่วน ส่วนอกี จาพวก
หน่ึงคือจาพวกไม่จากดั ความรับผดิ ชอบ จะร่วมรับผดิ ชอบหน้ีสินของหา้ งหุน้ ส่วนโดยไม่จากดั
จานวน หุน้ ส่วนจาพวกน้ีมีสิทธิเขา้ ไปจดั การงานของหา้ งหุน้ ส่วน หา้ งหุน้ ส่วนจากดั กฎหมาย
บงั คบั ใหจ้ ดทะเบียนเป็นนิติบุคคล

5

4.3 บริษทั จากดั (Limited Company) เป็นกิจการทจี่ ดั ต้งั ข้ึนโดยการแบ่งเงินทุนออกเป็น
หุน้ หุน้ ละเท่า ๆ กนั ผถู้ ือหุน้ จะรับผดิ ชอบหน้ีสินไม่เกินจานวนเงินที่ยงั ส่งใชไ้ มค่ รบมลู ค่าหุน้ ท่ี
ตนถอื ผถู้ อื หุน้ ไมม่ สี ิทธิในการจดั การงานของบริษทั แต่มสี ิทธิที่จะไดร้ ับผลประโยชน์จากบริษทั
ในส่วนแบ่งกาไร ซ่ึงเรียกว่า เงินปันผล (Dividens) บริษทั จากดั มี 2 ประเภท คือ

4.3.1 บริษทั เอกชน จากดั เป็นบริษทั ที่จดั ต้งั ข้ึนตามประมวลกฎหมายแพ่งและ
พาณิชย์ ตามมาตรา 1096 และ 1097 โดยมีผถู้ อื หุน้ ต้งั แต่ 3 คนข้ึนไปแต่ไม่เกิน 100 คน กิจการ
ท่ีอยใู่ นรูปของบริษทั เอกชนจากดั จะเรียกคานาหนา้ ช่ือว่า บริษทั และต่อทา้ ยดว้ ยคาวา่ จากดั

4.3.2 บริษทั มหาชน จากดั เป็นบริษทั ทจ่ี ดั ต้งั ข้ึนตามพระราชบญั ญตั ิบริษทั มหาชน
จากดั พ.ศ. 2535 มาตรา 16 กิจการประเภทน้ีจะเป็นกิจการขนาดใหญ่ และมผี ถู้ ือหุน้ ต้งั แต่
15 คนข้นึ ไป ช่ือของกจิ การจะมคี านาหนา้ ชื่อวา่ บริษทั และต่อทา้ ยคาวา่ จากดั (มหาชน)

5. ประเภทของธุรกจิ

ในการดาเนินธุรกิจไมว่ า่ จะจดั ต้งั ในรูปแบบใด สามารถแบ่งประเภทออกไดเ้ ป็น
2 ประเภท คือ

5.1 ธุรกิจประเภทใหบ้ ริการ (Service Firm) เป็นธุรกิจทีจ่ ดั ต้งั ข้ึนเพือ่ ใหบ้ ริการใน
รูปแบบต่าง ๆ แก่ลกู คา้ เช่น ร้านเสริมสวย ร้านตดั ผม ร้านซกั รีดเส้ือผา้ เป็นตน้

5.2 ธุรกิจประเภทจาหน่ายสินคา้ (Goods Firm) เป็นธุรกิจท่ีจดั ต้งั ข้ึนเพอื่ จาหน่ายสินคา้
แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ

5.2.1 กิจการซ้ือสินคา้ สาเร็จรูปมาจาหน่าย หรือท่ีเรียกวา่ ซ้ือมาขายไป กิจการ
ประเภทน้ีจะซ้ือสินคา้ สาเร็จรูปมาจาหน่าย เช่น กิจการจาหน่ายโทรศพั ทม์ อื ถือ กิจการจาหน่าย
เส้ือผา้

5.2.2 กิจการอตุ สาหกรรม กิจการประเภทน้ี จะทาการผลิตสินคา้ ข้ึนเอง โดยซ้ือ
วตั ถดุ ิบมาผลิต เช่น โรงงานอตุ สาหกรรมพลาสติก โรงงานผลิตรถยนต์ เป็นตน้

6. สมมตฐิ านทางการบญั ชี

สมมติฐานทางการบญั ชี (Basic Accounting Concepts) หมายถึง ขอ้ กาหนดทางการ
บญั ชีที่เป็นที่ยอมรับกนั โดยทวั่ ไปโดยไมต่ อ้ งมีการพสิ ูจน์ และเป็นหลกั เกณฑท์ ่ีสาคญั ในการจดั ทา
งบการเงิน

6

ในการจดั ทาบญั ชีน้นั ผจู้ ดั ทาจะตอ้ งเขา้ ใจและปฏบิ ตั ิตามสมมติฐานทางการบญั ชีอยา่ ง
เคร่งครดั ตามแถลงการณ์เก่ียวกบั มาตรฐานการบญั ชี ซ่ึงออกโดยสภาวิชาชีพบญั ชีในพระบรม
ราชปู ถมั ภ์ มดี งั น้ี

6.1 เกณฑค์ งคา้ ง (Accrual Basis) เป็นการบนั ทึกรายการทางบญั ชี ซ่ึงจะบนั ทึกต่อเม่ือ
รายการน้นั ไดเ้ กิดข้ึนแลว้ ไมใ่ ช่จะบนั ทึกเมอ่ื มีการรับหรือจ่ายเงินสด หรือรายการเทียบเท่าเงินสด
โดยจะบนั ทึกบญั ชีและแสดงในงบการเงินตามงวดบญั ชีท่ีเกี่ยวขอ้ ง งบการเงินทจี่ ดั ทาข้ึนตาม
เกณฑค์ งคา้ งนอกจากจะใหข้ อ้ มลู แก่ผใู้ ชง้ บการเงินเก่ียวกบั รายการคา้ ในอดีต ที่เก่ยี วขอ้ งกบั การ
รับและจ่ายเงินสดแลว้ ยงั ใหข้ อ้ มลู เก่ียวกบั ภาระผกู พนั ทก่ี ิจการจะตอ้ งจ่ายเงินสดในอนาคตและ
ขอ้ มลู เก่ียวกบั ทรัพยากรท่ีจะไดร้ ับเป็นเงินสดในอนาคตดว้ ย ดงั น้นั จึงสามารถใหข้ อ้ มลู เก่ียวกบั
รายการและเหตุการณ์ทางบญั ชีซ่ึงเป็นประโยชน์แก่ผใู้ ชง้ บการเงินในการตดั สินใจเชิงเศรษฐกิจ

6.2 การดาเนินงานต่อเนื่อง (Going Concern)โดยปกติผปู้ ระกอบธุรกิจ จะดาเนินกิจการ
อยา่ งต่อเนื่องและดารงอยตู่ ่อไปในอนาคต โดยไมม่ ีเจตนาหรือความจาเป็นท่ีจะเลิกกจิ การ หรือลด
ขนาดของกิจการอยา่ งมนี ยั สาคญั หากกิจการมีเจตนาหรือความจาเป็นดงั กล่าว งบการเงินท่จี ดั ทา
ข้ึนโดยใชเ้ กณฑอ์ ่ืนและตอ้ งเปิ ดเผยหลกั เกณฑท์ ่ีใชใ้ นงบการเงินดว้ ย

7. การเขยี นตวั เลขตามหลักการบญั ชี

การเขียนตวั เลขทางบญั ชีมหี ลกั การเขียนดงั น้ี
7.1 ตวั เลขท่ีใชใ้ นการบนั ทกึ บญั ชจี ะเขียนดว้ ยเลขอารบิค
7.2 การเขียนตวั เลขตอ้ งเขยี นใหช้ ดั เจน อ่านง่าย ไมด่ ูคลา้ ยกนั เช่น 1 กบั 7, 3 กบั 5
7.3 ตอ้ งเขียนตวั เลขใหต้ รงหลกั เสมอ เพ่ือใหง้ ่ายและสะดวกในการบวกหรือลบ
7.4 ตวั เลขต้งั แต่สามหลกั ข้ึนไปใหใ้ ส่เคร่ืองหมาย , เช่น 2,000 20,000
7.5 การเขียนตวั เลขในช่องจานวนเงิน ใหเ้ ขียนหลกั หน่วยของจานวนบาทและหลกั สิบ
ของจานวนสตางค์ ชิดเสน้ แบ่งช่องบาทและสตางคเ์ สมอ ถา้ ไมม่ สี ตางคใ์ หใ้ ส่เคร่ืองหมาย -
ดงั ตวั อยา่ ง

บาท ส.ต.
500 -
5,000 50

50,000 -

7

7.6 ไมข่ ดู ลบหรือเขียนซ้าตวั เลขท่ีเขียนผดิ แต่หากเขยี นผดิ ใหข้ ีดฆ่า และ( ลงลายมือช่ือ)
กากบั โดยเขียนจานวนท่ีถกู ตอ้ งไวข้ า้ งบน เช่น ตวั เลข 789 ที่ถกู ตอ้ งคือ 798

778989
7.7 การเขียน วนั เดือน ปี ใหเ้ ขียนดงั น้ี

7.7.1 ถา้ อยใู่ นหนา้ เดียวกนั ใหเ้ ขียน พ.ศ. เพียงคร้ังเดยี ว
7.7.2 การเขียนเดือน ใหใ้ ชอ้ กั ษรยอ่ เช่น มกราคม ใหเ้ ขยี นว่า ม.ค. และถา้ เป็น
เดือนเดียวกนั ใหเ้ ขียนเพยี งคร้ังเดียว
7.7.3 การเขียนวนั ท่ี ใหเ้ ขียนเรียงลาดบั รายการท่ีเกดิ ข้ึน

สรุป

การบญั ชี หมายถงึ การรวบรวมขอ้ มลู เพ่อื จดบนั ทึกรายการคา้ ต่าง ๆ ท่ีเกิดข้ึนอยา่ ง
สมา่ เสมอ วเิ คราะห์ แยกประเภทใหถ้ กู ตอ้ ง เป็นระเบียบ โดยใชเ้ งินเป็นตวั กาหนดมลู ค่าและสรุป
ผลออกมาในรูปของรายงานทางการเงิน ซ่ึงเป็นประโยชนต์ ่อบุคคลหลายฝ่ าย

วตั ถปุ ระสงคข์ องการบญั ชี เพ่ือจดบนั ทึกรายการคา้ ต่าง ๆ ทางบญั ชีโดยเรียงลาดบั
เหตุการณก์ ่อนหลงั เพื่อใชป้ ้ องกนั ความผดิ พลาดในการทางาน เพ่อื ใชเ้ ป็นเครื่องมอื ในการควบคุม
และตรวจสอบสินทรัพยข์ องกิจการ เพ่อื ใชเ้ ป็นแหล่งขอ้ มลู ทางการเงินท้งั บุคคลภายในและ
ภายนอกองคก์ ร เพ่ือแสดงผลการดาเนินงานและฐานะการเงินของกจิ การ เพื่อใชใ้ นการคานวณ
ภาษีต่าง ๆ ท่ีตอ้ งนาส่งรัฐ

ประโยชนข์ องการบญั ชี ทาใหเ้ จา้ ของกิจการสามารถทราบผลการดาเนินงานและทราบ
ฐานะทางการเงินของกิจการในรอบเวลาใดเวลาหน่ึง เป็นเคร่ืองมอื ในการควบคุมสินทรัพยข์ อง
กิจการ เป็นเคร่ืองมอื ประกอบการตดั สินใจของผบู้ ริหารและบุคคลภายนอก ช่วยในการวางแผน
กาไรและควบคุมค่าใชจ้ ่าย

รูปแบบธุรกิจ มี 3 รูปแบบคือ
1. กิจการเจา้ ของคนเดียว
2. กิจการหา้ งหุน้ ส่วน
3. บริษทั จากดั

8

ประเภทของธุรกิจ แบ่งเป็น 2 ประเภทไดแ้ ก่
1. ธุรกิจท่ีใหบ้ ริการ
2. ธุรกิจจาหน่ายสินคา้

สมมติฐานทางการบญั ชี เป็นแนวคดิ พ้ืนฐานทางการบญั ชที ี่สมาคมนกั บญั ชีและผสู้ อบ
บญั ชีรับอนุญาตแห่งประเทศไทยเป็นผกู้ าหนดแนวคิดเพอื่ ใชใ้ นการกาหนดกฎเกณฑแ์ ละวิธีการ
ต่าง ๆ ในการบนั ทกึ บญั ชี มี 2 ขอ้ คือ เกณฑค์ งคา้ งและการดาเนินงานต่อเนื่อง

การเขียนตวั เลขตามหลกั การบญั ชี จะเขียนดว้ ยเลขอารบิค ตอ้ งเขียนใหช้ ดั เจน อา่ นง่าย
เขียนเลขใหต้ รงหลกั เสมอ เพ่ือใหง้ ่ายและสะดวกในการบวกหรือลบ ตวั เลขต้งั แต่สามหลกั ข้ึนไป
ใหใ้ ส่เคร่ืองหมาย , การเขียนตวั เลขในช่องจานวนเงิน ใหเ้ ขียนหลกั หน่วยของจานวนบาทและ
หลกั สิบของจานวนสตางค์ ชิดเสน้ แบ่งช่องบาทและสตางคเ์ สมอ ถา้ ไมม่ สี ตางคใ์ หใ้ ส่ - เม่ือเขียน
ตวั เลขผดิ หา้ มลบแต่ใหข้ ีดตวั เลขท่ีผดิ น้นั ดว้ ยไมบ้ รรทดั แลว้ เขียนตวั เลขที่ถกู บนตวั เลขที่ผดิ และลง
ลายมือชื่อกากบั

คาศัพท์ประจาหน่วยที่ 1

Accounting การบญั ชี
Individual Proprietorship กิจการเจา้ ของคนเดียว
Partnership หา้ งหุน้ ส่วน
Ordinary or Unlimited Partnership หา้ งหุน้ ส่วนสามญั
Limited Partnership หา้ งหุน้ ส่วนจากดั
Limited Company บริษทั จากดั
Dividens เงินปันผล
Service Firm ธุรกิจประเภทใหบ้ ริการ
Goods Firm ธุรกิจประเภทจาหน่ายสินคา้
Basic Accounting Concepts สมมติฐานทางการบญั ชี
Accrual Basis เกณฑค์ งคา้ ง
Going Concern การดาเนินงานต่อเน่ือง

9

ผงั มโนทศั น์ หน่วยท่ี 1

ความหมายของการบญั ชี

วตั ถุประสงคข์ องการบญั ชี ประโยชนข์ องการบญั ชี

ความรู้เบือ้ งต้น
เก่ียวกบั การบัญชี

สมมติฐานทางการบญั ชี ประเภทของธุรกจิ

การเขียนตวั เลขตามหลกั การบญั ชี รูปแบบของธุรกิจ

10

กิจกรรมการเรียนรู้

เร่ือง ความรู้เบ้ืองตน้ เก่ียวกบั การบญั ชี
จุดประสงค์

1. บอกความหมาย วตั ถุประสงค์ และประโยชน์ของการบญั ชีได้
2. บอกรูปแบบของธุรกิจและประเภทของธุรกจิ ได้
3. อธิบายสมมติฐานทางการบญั ชีได้
4. เขียนตวั เลขตามหลกั การบญั ชีได้
5. มีคุณธรรม จริยธรรมท่ีพึงประสงค์ เช่น มรี ะเบียบวนิ ยั ละเอยี ดรอบคอบ มีความ
รับผดิ ชอบ ซ่ือสตั ย์ มมี นุษยสมั พนั ธก์ บั ผอู้ ่ืน และภมู ิใจในวิชาชีพบญั ชี
หวั ขอ้ กิจกรรม
1. ความหมาย วตั ถุประสงค์ และประโยชนข์ องการบญั ชี
2. รูปแบบของธุรกิจ ยกตวั อยา่ งรูปแบบธุรกิจที่ผเู้ รียนรู้จกั หรืออยใู่ กลส้ ถานศึกษา
3. ประเภทของธุรกจิ ยกตวั อยา่ งประเภทของธุรกิจท่ีผเู้ รียนรู้จกั หรืออยใู่ กลส้ ถานศกึ ษา
4. ขอ้ สมมติฐานและหลกั การเขียนตวั เลข
ข้นั ตอนการปฏิบตั ิ
1. ใหผ้ เู้ รียนจดั กลุม่ เป็น 4 กลุ่ม โดยแบ่งผเู้ รียนเฉพาะหมายเลขค่อู อกเป็น 2 กลุ่ม และ
ผเู้ รียนเฉพาะหมายเลขคี่อกี 2 กลมุ่
2. ผเู้ รียนแต่ละกลมุ่ เลือกหวั หนา้ กลุ่มและเลขานุการกลุม่
3. ตวั แทนกลุ่มจบั ฉลากเลอื กหวั ขอ้ กิจกรรม
4. ผเู้ รียนแต่ละกลมุ่ ประชุมคณะทางาน แบ่งหนา้ ท่ีและความรับผดิ ชอบ
5. ผเู้ รียนทุกกลมุ่ ระดมสมอง ศกึ ษาเน้ือหาตามท่ีไดร้ ับมอบหมายและคน้ ควา้ เพมิ่ เติม
6. หวั หนา้ กล่มุ หรือเลขานุการกลมุ่ หรือตวั แทนกลมุ่ เสนอกิจกรรมหนา้ ช้นั เรียน โดยใช้
เวลากลมุ่ ละไมเ่ กิน 10 นาที
7. ผเู้ รียนทุกกลุม่ แสดงความคิดเห็นร่วมกนั
8. ผเู้ รียนแต่ละกลมุ่ ประเมินตนเองและประเมินผลกลมุ่ อื่น ๆ ส่วนผสู้ อนประเมนิ ผล
ผเู้ รียนทุกกลมุ่
9. ผสู้ อนรวบรวมแบบประเมินพร้อมแสดงความคิดเห็นและขอ้ เสนอแนะ

11

แบบฝึ กหัดหน่วยท่ี 1

จงตอบคาถามต่อไปน้ี
1. “การบญั ชี” หมายถึงอะไร
…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
2. วตั ถุประสงคข์ องการจดั ทาบญั ชี มีอะไรบา้ ง
…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
3. บอกประโยชนข์ องการจดั ทาบญั ชี มอี ะไรบา้ ง
…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
4. ธุรกิจมกี ่ีรูปแบบ กี่ประเภท
…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
5. สมมติฐานทางการบญั ชี มีอะไรบา้ ง (อธิบาย)
…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
6. จงอธิบายการเขียนตวั เลขตามหลกั การบญั ชีมาพอเขา้ ใจ
…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
7. จงรวมจานวนเงินต่อไปน้ีใหถ้ กู ตอ้ งตามหลกั การบญั ชี
70.- 350.- 4,600.25 39,472.20 249,650.50
8. จากโจทยต์ ่อไปน้ีจงแกต้ วั เลข 530 เป็น 350 และรวมจานวนเงินใหถ้ กู ตอ้ งตามหลกั
การบญั ชี
บาท ส.ต.
530 -
2,729 25
23,400 -
485,300 75

12

แบบทดสอบหน่วยที่ 1

จงเลอื กคาตอบทถี่ ูกต้องทีส่ ุดเพยี งคาตอบเดียว

1. ขอ้ ใดเป็นความหมายของการบญั ชี
ก. การวเิ คราะหร์ ายการรับ-จ่ายประจาวนั
ข. การจดบนั ทึกรายการรับ-จ่ายประจาวนั
ค. การจดบนั ทกึ และวิเคราะหร์ ายการรับ-จ่ายประจาวนั
ง. การจดบนั ทึกและรวบรวมขอ้ มลู ประจาวนั จาแนกและสรุปเป็นรายงานทางการเงิน

2. การบญั ชี ตรงกบั ขอ้ ใด
ก. Account
ข. Accounting
ค. Account form
ง. Basic of Accounting

3. ขอ้ ใดคือวตั ถปุ ระสงคข์ องการบญั ชี
ก. ใชเ้ ป็นเครื่องมอื ในการควบคุมสินทรัพยข์ องกิจการ
ข. เพ่อื บนั ทึกรายการคา้ ที่เกิดข้ึนเรียงลาดบั ก่อนหลงั
ค. เพ่ือใชใ้ นการวางแผนกาไร
ง. ถกู ทุกขอ้

4. ขอ้ ใดไม่ใช่ประโยชนข์ องการบญั ชี
ก. ช่วยใหท้ ราบผลการเรียนของนกั เรียน
ข. ช่วยใหท้ ราบฐานะทางการเงินของกิจการ
ค. ช่วยใหท้ ราบผลการดาเนินงานของกิจการ
ง. เป็นเครื่องมือในการควบคุมสินทรพั ยข์ องกิจการ

5. ธุรกิจมกี ี่ รูปแบบ ก่ีประเภท
ก. 2 รูปแบบ 2 ประเภท
ข. 2 รูปแบบ 3 ประเภท
ค. 3 รูปแบบ 2 ประเภท
ง. 3 รูปแบบ 4 ประเภท

13

6. ขอ้ ใดเป็นธุรกิจท่ีใหบ้ ริการท้งั หมด
ก. ร้านซกั รีด , หา้ ง Lotus
ข. ร้านเสริมสวย , หา้ ง Big C
ค. ร้านประดบั ยนต์ , 7-eleven
ง. ร้านอินเทอร์เน็ต , ร้านซ่อมรถ

7. กิจการที่มีบุคคลต้งั แต่ 2 คนข้ึนไปมาลงทุนร่วมกนั เป็นธุรกิจแบบใด
ก. หา้ งหุน้ ส่วน
ข. บริษทั เอกชน
ค. บริษทั มหาชนจากดั
ง. กิจการเจา้ ของคนเดียว

8. ขอ้ ใดเป็นสมมติฐานทางการบญั ชี
ก. เกณฑค์ งคา้ ง
ข. หลกั ความซ่ือสตั ย์
ค. หลกั ความถกู ตอ้ ง
ง. เกณฑค์ วามเสมอภาค

9. เม่อื เขียนตวั เลขผดิ ควรปฏบิ ตั ิอยา่ งไร
ก. ใชย้ างลบ
ข. ใชน้ ้ายาลบคาผดิ
ค. เขียนตวั เลขที่ถกู ทบั ตวั เลขผดิ
ง. ขีดฆา่ คร้ังเดียวและเขียนตวั เลขที่ถกู ไวข้ า้ งบนพร้อมลงลายมือช่ือกากบั

10. ขอ้ ใดเขียนตวั เลขไดถ้ กู ตอ้ งตามหลกั การบญั ชี
ก. 27,27.50
ข. 2727.-
ค. 2,727.50
ง. 2727.50

14