หน่วยที่ 1 ความรุ้เบื้องต้นเกี่ยวกับบัญชี

หน่วยท่ี 1

ความรู้เบอื้ งต้นเกย่ี วกบั การบญั ชี

สาระสาคญั

การดาเนินธุรกิจไมว่ า่ จะเป็นธุรกิจรูปแบบใด ประเภทใด จุดมุ่งหมายท่ีสาคญั คือตอ้ งการ
ทราบผลการดาเนินงาน และฐานะทางการเงินของธุรกิจ เพ่ือใหบ้ รรลุจุดมุ่งหมายดงั กล่าวอยา่ งมี
ประสิทธิภาพ จึงตอ้ งมีความรู้เบ้ืองตน้ เกี่ยวกบั การบญั ชี และสามารถจดบนั ทึกเรื่องราว หรือ
เหตุการณ์ตา่ ง ๆ ท่ีเกิดข้ึนทางดา้ นการเงินไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง ตามความเป็นจริง เชื่อถือได้
และเพอ่ื อาศยั ขอ้ มูลทางบญั ชีช่วยในการตดั สินใจหาทางเลือกและแกไ้ ขปัญหาของธุรกิจ

หวั ข้อเรื่อง

1. ความหมายของการบญั ชี
2. วตั ถุประสงคข์ องการบญั ชี
3. ประโยชนข์ องการบญั ชี
4. รูปแบบของธุรกิจ
5. ประเภทของธุรกิจ
6. สมมติฐานทางการบญั ชี
7. การเขียนตวั เลขตามหลกั การบญั ชี

จุดประสงค์การเรียนรู้

1. บอกความหมาย วตั ถุประสงค์ และประโยชนข์ องการบญั ชีได้
2. บอกรูปแบบธุรกิจและประเภทธุรกิจได้
3. อธิบายสมมติฐานทางการบญั ชีได้
4. เขียนตวั เลขตามหลกั การบญั ชีได้

2

ปัจจุบนั สภาพเศรษฐกิจเปล่ียนจากรูปแบบเดิม เป็ นรูปแบบอุตสาหกรรมที่ขยายตวั อยา่ ง
รวดเร็ว มีการแขง่ ขนั กนั สูง สภาพเช่นน้ีธุรกิจจะดาเนินไปไดด้ ีและราบรื่น ผบู้ ริหารจาเป็นตอ้ งมี
การวางแผนการดาเนินงานอยา่ งรอบคอบ และตอ้ งอาศยั บทบาทของนกั บญั ชีมาส่งเสริมโดยการ
ใหข้ อ้ มลู ที่เชื่อถือไดแ้ ละใหค้ วามเห็นเพ่อื นามาวเิ คราะห์ วางแผน ควบคุมและตดั สินใจในการ
ดาเนินกิจการดา้ นการบริหารการเงิน ซ่ึงตอ้ งใชร้ ะบบบญั ชีท่ีมีมาตรฐานมาเป็นเกณฑใ์ นการ
วเิ คราะห์และตดั สินใจลงทุนในการดาเนินธุรกิจ

1. ความหมายของการบญั ชี

การบญั ชี (Accounting) มีผใู้ หค้ วามหมายไวด้ งั น้ี
สภาวชิ าชีพบญั ชีในพระบรมราชูปถมั ภ์ กล่าววา่
การบญั ชี หมายถึง ศิลปะของการเก็บรวบรวม บนั ทึก จาแนก และทาสรุปขอ้ มูล
เกี่ยวกบั เหตุการณ์ทางเศรษฐกิจท่ีเป็นในรูปของตวั เงินไวใ้ นสมุดบญั ชีอยา่ งสม่าเสมอ เป็นระเบียบ
ถูกตอ้ งตามหลกั การ และผลงานข้นั สุดทา้ ยของการบญั ชี คือ การใหข้ อ้ มูลทางการเงินซ่ึงเป็น
ประโยชนแ์ ก่บุคคลหลายฝ่ ายและผทู้ ่ีสนใจในกิจกรรมของกิจการ
สมาคมผสู้ อบบญั ชีรับอนุญาตของประเทศสหรัฐอเมริกา (AICPA) กล่าววา่
การบญั ชี หมายถึง การจดบนั ทึก การจาแนก การสรุปผล และการจดั ทารายงาน
ทางการเงิน โดยใชห้ น่วยวดั เป็นเงินตรา รวมถึงการแปลความหมายของรายงานดงั กล่าว
จากความหมายขา้ งตน้ พอสรุปไดว้ า่
การบญั ชี หมายถึง การรวบรวมขอ้ มลู เพ่ือจดบนั ทึกรายการคา้ ต่าง ๆ ท่ีเกิดข้ึนอยา่ ง
สม่าเสมอ วเิ คราะห์ แยกประเภทใหถ้ ูกตอ้ ง เป็นระเบียบ โดยใชเ้ งินเป็นตวั กาหนดมลู คา่
และสรุปผลออกมาในรูปของรายงานทางการเงิน ซ่ึงเป็นประโยชนต์ ่อบุคคลหลายฝ่ าย

2. วตั ถุประสงค์ของการบัญชี

วตั ถุประสงคข์ องการบญั ชีมีดงั น้ี
2.1 เพ่อื จดบนั ทึกขอ้ มลู ท่ีเกิดข้ึน โดยเรียงลาดบั เหตุการณ์เกิดก่อนหลงั
2.2 เพื่อใชป้ ้ องกนั ความผดิ พลาดในการทางาน
2.3 เพ่อื ใชเ้ ป็นเคร่ืองมือในการควบคุมและตรวจสอบสินทรัพยข์ องกิจการ
2.4 เพอ่ื แสดงผลการดาเนินงานและฐานะการเงินของกิจการ

3

2.5 เพอื่ ใชเ้ ป็นแหล่งขอ้ มูลทางการเงินสาหรับผสู้ นใจ ผเู้ กี่ยวขอ้ งท้งั ภายในและภายนอก
องคก์ รและเพ่ือตอบสนองความตอ้ งการขอ้ มลู ท่ีแตกต่างกนั ของแตล่ ะกลุ่มเช่น

ผลู้ งทุน ผเู้ ป็นเจา้ ของเงินทุนรวมท้งั ที่ปรึกษาของผลู้ งทุน ตอ้ งการทราบถึงความเส่ียงและ
ผลตอบแทนจากการลงทุน ผลู้ งทุนตอ้ งการขอ้ มลู ที่จะช่วยในการพจิ ารณาตดั สินใจซ้ือขาย หรือถือ
เงินลงทุนน้นั ตอ่ ไป นอกจากน้นั ผลู้ งทุนท่ีเป็ นผถู้ ือหุน้ ยงั ตอ้ งการขอ้ มลู ที่จะช่วยในการประเมิน
ความสามารถของกิจการในการจา่ ยเงินปันผล

ลูกจา้ งรวมท้งั กลุ่มตวั แทน ตอ้ งการขอ้ มูลเกี่ยวกบั ความมนั่ คงและความ สามารถในการ
ทากาไรของนายจา้ ง เพอื่ นาขอ้ มูลดงั กล่าวไปใชใ้ นการประเมินความสามารถของกิจการในการจ่าย
ค่าตอบแทน บาเหน็จ บานาญ รางวลั ประโยชน์อ่ืนๆและโอกาสในการจา้ งงาน

ผใู้ หก้ ู้ ตอ้ งการขอ้ มูลเพือ่ ใชช้ ่วยในการตดั สินใจเก่ียวกบั การใหก้ ยู้ มื เงิน โดยมองวา่ เงินท่ี
ใหก้ ยู้ มื และดอกเบ้ียที่เกิดข้ึนจะไดช้ าระเมื่อครบกาหนดหรือไม่

ผขู้ ายสินคา้ และเจา้ หน้ีอื่น ตอ้ งการขอ้ มูลท่ีจะช่วยในการตดั สินใจวา่ หน้ีสินจะไดร้ ับชาระ
เมื่อครบกาหนด เจา้ หน้ีการคา้ อาจใหค้ วามสนใจขอ้ มูลของกิจการในระยะเวลาที่ส้นั กวา่ ผใู้ หก้ ู้
นอกจากวา่ การดาเนินงานของเจา้ หน้ีน้นั ข้ึนอยกู่ บั การดาเนินงานต่อเน่ืองของกิจการซ่ึงเป็นลูกคา้
รายใหญ่

ลูกคา้ ตอ้ งการขอ้ มูลเก่ียวกบั การดาเนินงานต่อเนื่องของกิจการ โดยเฉพาะกรณีท่ีมี
ความสัมพนั ธ์อนั ยาวนานหรือตอ้ งพ่ึงพากิจการน้นั

รัฐบาลและหน่วยงานราชการ ตอ้ งการขอ้ มลู เกี่ยวกบั การดาเนินงานของกิจการของกิจการ
ในการจดั สรรทรัพยากร การกากบั ดูแล การพจิ าณากาหนดนโยบายทางภาษี การจดั เกบ็ ภาษีเงินได้
และเพ่อื ใชเ้ ป็นฐานในการคานวณรายไดป้ ระชาชาติและจดั ทาสถิติในดา้ นต่างๆ

สาธารณชน ประชาชนทวั่ ไป ตอ้ งการขอ้ มลู เกี่ยวกบั แนวโนม้ ความสาเร็จและการ
ดาเนินงานของกิจการ เนื่องจากกิจการอาจก่อใหเ้ กิดผลกระทบตอ่ สาธารณชนในการจา้ งงานและ
การรับซ้ือสินคา้ หรือวตั ถุดิบจากผผู้ ลิตในทอ้ งถ่ิน

สาหรับผบู้ ริหารในองคก์ ร ตอ้ งการขอ้ มลู เพ่ือวางแผนและตดั สินใจเก่ียวกบั การจดั ทา
งบประมาณ การบริหารความเส่ียง การบริหารค่าตอบแทนการวเิ คราะห์จุดคุม้ ทุน การกาหนด
กลยทุ ธ์แผนการลดหรือขยายกิจการ การวิเคราะห์การใชท้ รัพยากรที่มีอยอู่ ยา่ งจากดั และตดั สินใจให้
องคก์ รเลือกหนทางท่ีดีท่ีสุดสาหรับการปฏิบตั ิงานตอ่ ไป

4

3. ประโยชน์ของการบัญชี

ประโยชนข์ องการบญั ชีมีดงั น้ี
3.1 เป็นเครื่องมือในการควบคุมสินทรัพยข์ องกิจการเช่นสินคา้ วสั ดุ อุปกรณ์ใหร้ ัดกุม
3.2 ใชเ้ ป็นเคร่ืองมือประกอบการตดั สินใจของผบู้ ริหารภายในและบุคคลภายนอก
3.3 ช่วยใหท้ ราบผลการดาเนินงานและฐานะการเงินของกิจการในช่วงเวลาใดๆได้
3.4 ช่วยในการวางแผนการดาเนินงานหรือกาหนดทิศทางแผนปฏิบตั ิการต่างๆในอนาคต

4. รูปแบบของธุรกจิ

ในปัจจุบนั น้ี การดาเนินธุรกิจจะมีรูปแบบหลายรูปแบบดว้ ยกนั ท้งั น้ีข้ึนอยกู่ บั ขนาดของ
กิจการ จานวนเงินลงทุน ลกั ษณะของกิจการและจานวนผดู้ าเนินการ รูปแบบของธุรกิจแบ่ง
ออกเป็ น 3 รูปแบบ คือ

4.1 กิจการเจา้ ของคนเดียว (Individual Proprietorship) เป็นกิจการขนาดเลก็ มีบุคคล
คนเดียวเป็ นเจา้ ของ กิจการแบบน้ีจะใชเ้ งินลงทุนไมม่ ากนกั จดั ต้งั ง่าย ผเู้ ป็ นเจา้ ของจะรับผดิ ชอบ
หน้ีสินโดยไม่จากดั จานวน

4.2 หา้ งหุน้ ส่วน (Partnership) เป็นกิจการท่ีมีบุคคลต้งั แต่ 2 คนข้ึนไป มาลงทุนร่วมกนั
โดยมีวตั ถุประสงคใ์ นการแบ่งกาไรกนั หา้ งหุน้ ส่วนแบง่ ออกเป็น 2 ประเภทคือ

4.2.1 หา้ งหุน้ ส่วนสามญั (Ordinary or Unlimited Partnership) เป็นหา้ งหุ้นส่วนท่ี
ผเู้ ป็นหุน้ ส่วนทุกคนจะตอ้ งร่วมกนั รับผดิ ชอบหน้ีสินของหา้ งหุน้ ส่วนโดยไม่จากดั จานวน
หา้ งหุน้ ส่วนประเภทน้ีจะจดทะเบียนหรือไม่กไ็ ด้ ถา้ จดทะเบียนจะเรียกวา่ หา้ งหุน้ ส่วนสามญั
นิติบุคคล และจะเสียภาษีเงินไดเ้ หมือนกบั บริษทั จากดั คือภาษีเงินไดน้ ิติบุคคล ส่วนหา้ งหุน้ ส่วน
ที่มิไดจ้ ดทะเบียนจะเรียกวา่ ห้างหุน้ ส่วนสามญั และเสียภาษีเงินไดแ้ บบบุคคลธรรมดา

4.2.2 หา้ งหุน้ ส่วนจากดั (Limited Partnership) เป็นห้างหุน้ ส่วนท่ีมีหุน้ ส่วน 2 จาพวก
คือ จาพวกที่จากดั ความจะรับผดิ ชอบ หุ้นส่วนจาพวกน้ีจะรับผดิ ชอบหน้ีสินเพยี งไมเ่ กินจานวนเงิน
ท่ีตนรับจะลงทุนในหา้ งหุน้ ส่วน จะไม่มีสิทธิเขา้ ไปจดั การงานของหา้ งหุน้ ส่วน ส่วนอีกจาพวก
หน่ึงคือจาพวกไม่จากดั ความรับผดิ ชอบ จะร่วมรับผดิ ชอบหน้ีสินของหา้ งหุน้ ส่วนโดยไม่จากดั
จานวน หุน้ ส่วนจาพวกน้ีมีสิทธิเขา้ ไปจดั การงานของหา้ งหุน้ ส่วน หา้ งหุ้นส่วนจากดั กฎหมาย
บงั คบั ใหจ้ ดทะเบียนเป็ นนิติบุคคล

5

4.3 บริษทั จากดั (Limited Company) เป็นกิจการที่จดั ต้งั ข้ึนโดยการแบง่ เงินทุนออกเป็น
หุน้ หุน้ ละเทา่ ๆ กนั ผถู้ ือหุน้ จะรับผดิ ชอบหน้ีสินไมเ่ กินจานวนเงินที่ยงั ส่งใชไ้ ม่ครบมูลคา่ หุน้ ที่
ตนถือ ผถู้ ือหุน้ ไม่มีสิทธิในการจดั การงานของบริษทั แตม่ ีสิทธิท่ีจะไดร้ ับผลประโยชนจ์ ากบริษทั
ในส่วนแบง่ กาไร ซ่ึงเรียกวา่ เงินปันผล (Dividens) บริษทั จากดั มี 2 ประเภท คือ

4.3.1 บริษทั เอกชน จากดั เป็นบริษทั ท่ีจดั ต้งั ข้ึนตามประมวลกฎหมายแพง่ และ
พาณิชย์ ตามมาตรา 1096 และ 1097 โดยมีผถู้ ือหุน้ ต้งั แต่ 7 คนข้ึนไปแต่ไม่เกิน 100 คน กิจการ
ท่ีอยใู่ นรูปของบริษทั เอกชนจากดั จะเรียกคานาหนา้ ช่ือวา่ บริษทั และตอ่ ทา้ ยดว้ ยคาวา่ จากดั

4.3.2 บริษทั มหาชน จากดั เป็นบริษทั ที่จดั ต้งั ข้ึนตามพระราชบญั ญตั ิบริษทั มหาชน
จากดั พ.ศ. 2535 มาตรา 16 กิจการประเภทน้ีจะเป็ นกิจการขนาดใหญ่ และมีผถู้ ือหุ้นต้งั แต่
15 คนข้ึนไป ช่ือของกิจการจะมีคานาหนา้ ชื่อวา่ บริษทั และตอ่ ทา้ ยคาวา่ จากดั (มหาชน)

5. ประเภทของธุรกจิ

ในการดาเนินธุรกิจไมว่ า่ จะจดั ต้งั ในรูปแบบใด สามารถแบง่ ประเภทออกไดเ้ ป็ น
2 ประเภท คือ

5.1 ธุรกิจประเภทใหบ้ ริการ (Service Firm) เป็นธุรกิจท่ีจดั ต้งั ข้ึนเพอ่ื ใหบ้ ริการใน
รูปแบบตา่ ง ๆ แก่ลูกคา้ เช่น ร้านเสริมสวย ร้านตดั ผม ร้านซกั รีดเส้ือผา้ เป็นตน้

5.2 ธุรกิจประเภทจาหน่ายสินคา้ (Goods Firm) เป็นธุรกิจท่ีจดั ต้งั ข้ึนเพ่ือจาหน่ายสินคา้
แบง่ ออกเป็น 2 ประเภท คือ

5.2.1 กิจการซ้ือสินคา้ สาเร็จรูปมาจาหน่าย หรือท่ีเรียกวา่ ซ้ือมาขายไป กิจการ
ประเภทน้ีจะซ้ือสินคา้ สาเร็จรูปมาจาหน่าย เช่น กิจการจาหน่ายโทรศพั ทม์ ือถือ กิจการจาหน่าย
เส้ือผา้

5.2.2 กิจการอุตสาหกรรม กิจการประเภทน้ี จะทาการผลิตสินคา้ ข้ึนเอง โดยซ้ือ
วตั ถุดิบมาผลิต เช่น โรงงานอุตสาหกรรมพลาสติก โรงงานผลิตรถยนต์ เป็นตน้

6. สมมตฐิ านทางการบัญชี

สมมติฐานทางการบญั ชี (Basic Accounting Concepts) หมายถึง ขอ้ กาหนดทางการ
บญั ชีท่ีเป็นท่ียอมรับกนั โดยทว่ั ไปโดยไม่ตอ้ งมีการพิสูจน์ และเป็นหลกั เกณฑท์ ่ีสาคญั ในการจดั ทา
งบการเงิน

6

ในการจดั ทาบญั ชีน้นั ผจู้ ดั ทาจะตอ้ งเขา้ ใจและปฏิบตั ิตามสมมติฐานทางการบญั ชีอยา่ ง
เคร่งครัด ตามแถลงการณ์เกี่ยวกบั มาตรฐานการบญั ชี ซ่ึงออกโดยสภาวชิ าชีพบญั ชีในพระบรม
ราชูปถมั ภ์ มีดงั น้ี

6.1 เกณฑค์ งคา้ ง (Accrual Basis) เป็นการบนั ทึกรายการทางบญั ชี ซ่ึงจะบนั ทึกต่อเมื่อ
รายการน้นั ไดเ้ กิดข้ึนแลว้ ไม่ใช่จะบนั ทึกเม่ือมีการรับหรือจ่ายเงินสด หรือรายการเทียบเท่าเงินสด
โดยจะบนั ทึกบญั ชีและแสดงในงบการเงินตามงวดบญั ชีที่เก่ียวขอ้ ง งบการเงินที่จดั ทาข้ึนตาม
เกณฑค์ งคา้ งนอกจากจะใหข้ อ้ มลู แก่ผใู้ ชง้ บการเงินเกี่ยวกบั รายการคา้ ในอดีต ที่เก่ียวขอ้ งกบั การ
รับและจ่ายเงินสดแลว้ ยงั ให้ขอ้ มลู เกี่ยวกบั ภาระผกู พนั ท่ีกิจการจะตอ้ งจา่ ยเงินสดในอนาคตและ
ขอ้ มลู เก่ียวกบั ทรัพยากรท่ีจะไดร้ ับเป็ นเงินสดในอนาคตดว้ ย ดงั น้นั จึงสามารถใหข้ อ้ มูลเกี่ยวกบั
รายการและเหตุการณ์ทางบญั ชีซ่ึงเป็นประโยชน์แก่ผใู้ ชง้ บการเงินในการตดั สินใจเชิงเศรษฐกิจ

6.2 การดาเนินงานต่อเน่ือง (Going Concern)โดยปกติผปู้ ระกอบธุรกิจ จะดาเนินกิจการ
อยา่ งตอ่ เน่ืองและดารงอยตู่ อ่ ไปในอนาคต โดยไม่มีเจตนาหรือความจาเป็ นที่จะเลิกกิจการ หรือลด
ขนาดของกิจการอยา่ งมีนยั สาคญั หากกิจการมีเจตนาหรือความจาเป็นดงั กล่าว งบการเงินท่ีจดั ทา
ข้ึนโดยใชเ้ กณฑ์อื่นและตอ้ งเปิ ดเผยหลกั เกณฑท์ ี่ใชใ้ นงบการเงินดว้ ย

7. การเขยี นตัวเลขตามหลกั การบญั ชี

การเขียนตวั เลขทางบญั ชีมีหลกั การเขียนดงั น้ี
7.1 ตวั เลขท่ีใชใ้ นการบนั ทึกบญั ชีจะเขียนดว้ ยเลขอารบิค
7.2 การเขียนตวั เลขตอ้ งเขียนใหช้ ดั เจน อ่านง่าย ไม่ดูคลา้ ยกนั เช่น 1 กบั 7, 3 กบั 5
7.3 ตอ้ งเขียนตวั เลขใหต้ รงหลกั เสมอ เพ่ือใหง้ ่ายและสะดวกในการบวกหรือลบ
7.4 ตวั เลขต้งั แตส่ ามหลกั ข้ึนไปใหใ้ ส่เครื่องหมาย , เช่น 2,000 20,000
7.5 การเขียนตวั เลขในช่องจานวนเงิน ใหเ้ ขียนหลกั หน่วยของจานวนบาทและหลกั สิบ
ของจานวนสตางค์ ชิดเส้นแบง่ ช่องบาทและสตางคเ์ สมอ ถา้ ไมม่ ีสตางคใ์ หใ้ ส่เครื่องหมาย -
ดงั ตวั อยา่ ง

บาท ส.ต.
500 -
5,000 50

50,000 -

7

7.6 ไมข่ ดู ลบหรือเขียนซ้าตวั เลขที่เขียนผดิ แต่หากเขียนผดิ ใหข้ ีดฆา่ และ( ลงลายมือช่ือ)
กากบั โดยเขียนจานวนท่ีถูกตอ้ งไวข้ า้ งบน เช่น ตวั เลข 789 ที่ถูกตอ้ งคือ 798

779889
7.7 การเขียน วนั เดือน ปี ใหเ้ ขียนดงั น้ี

7.7.1 ถา้ อยใู่ นหนา้ เดียวกนั ใหเ้ ขียน พ.ศ. เพียงคร้ังเดียว
7.7.2 การเขียนเดือน ใหใ้ ชอ้ กั ษรยอ่ เช่น มกราคม ใหเ้ ขียนวา่ ม.ค. และถา้ เป็น
เดือนเดียวกนั ใหเ้ ขียนเพียงคร้ังเดียว
7.7.3 การเขียนวนั ท่ี ใหเ้ ขียนเรียงลาดบั รายการท่ีเกิดข้ึน

สรุป

การบญั ชี หมายถึง การรวบรวมขอ้ มลู เพ่ือจดบนั ทึกรายการคา้ ต่าง ๆ ที่เกิดข้ึนอยา่ ง
สม่าเสมอ วเิ คราะห์ แยกประเภทใหถ้ ูกตอ้ ง เป็นระเบียบ โดยใชเ้ งินเป็นตวั กาหนดมูลค่าและสรุป
ผลออกมาในรูปของรายงานทางการเงิน ซ่ึงเป็ นประโยชนต์ อ่ บุคคลหลายฝ่ าย

วตั ถุประสงคข์ องการบญั ชี เพอื่ จดบนั ทึกรายการคา้ ต่าง ๆ ทางบญั ชีโดยเรียงลาดบั
เหตุการณ์ก่อนหลงั เพื่อใชป้ ้ องกนั ความผดิ พลาดในการทางาน เพ่อื ใชเ้ ป็ นเครื่องมือในการควบคุม
และตรวจสอบสินทรัพยข์ องกิจการ เพ่อื ใชเ้ ป็นแหล่งขอ้ มูลทางการเงินท้งั บุคคลภายในและ
ภายนอกองคก์ ร เพื่อแสดงผลการดาเนินงานและฐานะการเงินของกิจการ เพือ่ ใชใ้ นการคานวณ
ภาษีตา่ ง ๆ ท่ีตอ้ งนาส่งรัฐ

ประโยชน์ของการบญั ชี ทาใหเ้ จา้ ของกิจการสามารถทราบผลการดาเนินงานและทราบ
ฐานะทางการเงินของกิจการในรอบเวลาใดเวลาหน่ึง เป็ นเครื่องมือในการควบคุมสินทรัพยข์ อง
กิจการ เป็นเคร่ืองมือประกอบการตดั สินใจของผบู้ ริหารและบุคคลภายนอก ช่วยในการวางแผน
กาไรและควบคุมคา่ ใชจ้ า่ ย

รูปแบบธุรกิจ มี 3 รูปแบบคือ
1. กิจการเจา้ ของคนเดียว
2. กิจการหา้ งหุน้ ส่วน
3. บริษทั จากดั

8

ประเภทของธุรกิจ แบ่งเป็น 2 ประเภทไดแ้ ก่
1. ธุรกิจที่ใหบ้ ริการ
2. ธุรกิจจาหน่ายสินคา้

สมมติฐานทางการบญั ชี เป็ นแนวคิดพ้นื ฐานทางการบญั ชีท่ีสมาคมนกั บญั ชีและผสู้ อบ
บญั ชีรับอนุญาตแห่งประเทศไทยเป็นผกู้ าหนดแนวคิดเพ่อื ใชใ้ นการกาหนดกฎเกณฑแ์ ละวธิ ีการ
ตา่ ง ๆ ในการบนั ทึกบญั ชี มี 2 ขอ้ คือ เกณฑค์ งคา้ งและการดาเนินงานตอ่ เนื่อง

การเขียนตวั เลขตามหลกั การบญั ชี จะเขียนดว้ ยเลขอารบิค ตอ้ งเขียนใหช้ ดั เจน อ่านง่าย
เขียนเลขใหต้ รงหลกั เสมอ เพ่อื ใหง้ ่ายและสะดวกในการบวกหรือลบ ตวั เลขต้งั แต่สามหลกั ข้ึนไป
ใหใ้ ส่เครื่องหมาย , การเขียนตวั เลขในช่องจานวนเงิน ใหเ้ ขียนหลกั หน่วยของจานวนบาทและ
หลกั สิบของจานวนสตางค์ ชิดเส้นแบ่งช่องบาทและสตางคเ์ สมอ ถา้ ไม่มีสตางคใ์ หใ้ ส่ - เม่ือเขียน
ตวั เลขผดิ หา้ มลบแตใ่ หข้ ีดตวั เลขท่ีผดิ น้นั ดว้ ยไมบ้ รรทดั แลว้ เขียนตวั เลขท่ีถูกบนตวั เลขท่ีผดิ และลง
ลายมือช่ือกากบั

คาศัพท์ประจาหน่วยท่ี 1

Accounting การบญั ชี
Individual Proprietorship กิจการเจา้ ของคนเดียว
Partnership หา้ งหุน้ ส่วน
Ordinary or Unlimited Partnership หา้ งหุน้ ส่วนสามญั
Limited Partnership หา้ งหุน้ ส่วนจากดั
Limited Company บริษทั จากดั
Dividens เงินปันผล
Service Firm ธุรกิจประเภทใหบ้ ริการ
Goods Firm ธุรกิจประเภทจาหน่ายสินคา้
Basic Accounting Concepts สมมติฐานทางการบญั ชี
Accrual Basis เกณฑค์ งคา้ ง
Going Concern การดาเนินงานตอ่ เนื่อง

9

ผงั มโนทศั น์ หน่วยท่ี 1

ความหมายของการบญั ชี

วตั ถุประสงคข์ องการบญั ชี ประโยชน์ของการบญั ชี

ความรู้เบือ้ งต้น
เกยี่ วกบั การบัญชี

สมมติฐานทางการบญั ชี ประเภทของธุรกิจ

การเขียนตวั เลขตามหลกั การบญั ชี รูปแบบของธุรกิจ

10

กจิ กรรมการเรียนรู้

เรื่อง ความรู้เบ้ืองตน้ เก่ียวกบั การบญั ชี
จุดประสงค์

1. บอกความหมาย วตั ถุประสงค์ และประโยชนข์ องการบญั ชีได้
2. บอกรูปแบบของธุรกิจและประเภทของธุรกิจได้
3. อธิบายสมมติฐานทางการบญั ชีได้
4. เขียนตวั เลขตามหลกั การบญั ชีได้
5. มีคุณธรรม จริยธรรมท่ีพึงประสงค์ เช่น มีระเบียบวนิ ยั ละเอียดรอบคอบ มีความ
รับผดิ ชอบ ซื่อสตั ย์ มีมนุษยสมั พนั ธ์กบั ผอู้ ื่น และภมู ิใจในวชิ าชีพบญั ชี
หวั ขอ้ กิจกรรม
1. ความหมาย วตั ถุประสงค์ และประโยชน์ของการบญั ชี
2. รูปแบบของธุรกิจ ยกตวั อยา่ งรูปแบบธุรกิจท่ีผเู้ รียนรู้จกั หรืออยใู่ กลส้ ถานศึกษา
3. ประเภทของธุรกิจ ยกตวั อยา่ งประเภทของธุรกิจท่ีผเู้ รียนรู้จกั หรืออยใู่ กลส้ ถานศึกษา
4. ขอ้ สมมติฐานและหลกั การเขียนตวั เลข
ข้นั ตอนการปฏิบตั ิ
1. ใหผ้ เู้ รียนจดั กลุ่มเป็น 4 กลุ่ม โดยแบ่งผเู้ รียนเฉพาะหมายเลขคู่ออกเป็ น 2 กลุ่ม และ
ผเู้ รียนเฉพาะหมายเลขค่ีอีก 2 กลุ่ม
2. ผเู้ รียนแต่ละกลุ่มเลือกหวั หนา้ กลุ่มและเลขานุการกลุ่ม
3. ตวั แทนกลุ่มจบั ฉลากเลือกหวั ขอ้ กิจกรรม
4. ผเู้ รียนแต่ละกลุ่มประชุมคณะทางาน แบ่งหนา้ ท่ีและความรับผดิ ชอบ
5. ผเู้ รียนทุกกลุ่มระดมสมอง ศึกษาเน้ือหาตามท่ีไดร้ ับมอบหมายและคน้ ควา้ เพมิ่ เติม
6. หวั หนา้ กลุ่มหรือเลขานุการกลุ่ม หรือตวั แทนกลุ่มเสนอกิจกรรมหนา้ ช้นั เรียน โดยใช้
เวลากลุ่มละไม่เกิน 10 นาที
7. ผเู้ รียนทุกกลุ่ม แสดงความคิดเห็นร่วมกนั
8. ผเู้ รียนแต่ละกลุ่มประเมินตนเองและประเมินผลกลุ่มอื่น ๆ ส่วนผสู้ อนประเมินผล
ผเู้ รียนทุกกลุ่ม
9. ผสู้ อนรวบรวมแบบประเมินพร้อมแสดงความคิดเห็นและขอ้ เสนอแนะ

11

แบบฝึ กหดั หน่วยท่ี 1

จงตอบคาถามต่อไปน้ี
1. “การบญั ชี” หมายถึงอะไร
…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
2. วตั ถุประสงคข์ องการจดั ทาบญั ชี มีอะไรบา้ ง
…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
3. บอกประโยชน์ของการจดั ทาบญั ชี มีอะไรบา้ ง
…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
4. ธุรกิจมีก่ีรูปแบบ กี่ประเภท
…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
5. สมมติฐานทางการบญั ชี มีอะไรบา้ ง (อธิบาย)
…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
6. จงอธิบายการเขียนตวั เลขตามหลกั การบญั ชีมาพอเขา้ ใจ
…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
7. จงรวมจานวนเงินต่อไปน้ีใหถ้ ูกตอ้ งตามหลกั การบญั ชี
70.- 350.- 4,600.25 39,472.20 249,650.50
8. จากโจทยต์ ่อไปน้ีจงแกต้ วั เลข 530 เป็น 350 และรวมจานวนเงินใหถ้ ูกตอ้ งตามหลกั
การบญั ชี
บาท ส.ต.
530 -
2,729 25
23,400 -
485,300 75

12

แบบทดสอบหน่วยที่ 1

จงเลอื กคาตอบทถ่ี ูกต้องทสี่ ุดเพยี งคาตอบเดยี ว

1. ขอ้ ใดเป็นความหมายของการบญั ชี
ก. การวเิ คราะห์รายการรับ-จา่ ยประจาวนั
ข. การจดบนั ทึกรายการรับ-จา่ ยประจาวนั
ค. การจดบนั ทึกและวเิ คราะห์รายการรับ-จา่ ยประจาวนั
ง. การจดบนั ทึกและรวบรวมขอ้ มูลประจาวนั จาแนกและสรุปเป็นรายงานทางการเงิน

2. การบญั ชี ตรงกบั ขอ้ ใด
ก. Account
ข. Accounting
ค. Account form
ง. Basic of Accounting

3. ขอ้ ใดคือวตั ถุประสงคข์ องการบญั ชี
ก. ใชเ้ ป็นเคร่ืองมือในการควบคุมสินทรัพยข์ องกิจการ
ข. เพือ่ บนั ทึกรายการคา้ ที่เกิดข้ึนเรียงลาดบั ก่อนหลงั
ค. เพอื่ ใชใ้ นการวางแผนกาไร
ง. ถูกทุกขอ้

4. ขอ้ ใดไม่ใช่ประโยชน์ของการบญั ชี
ก. ช่วยใหท้ ราบผลการเรียนของนกั เรียน
ข. ช่วยใหท้ ราบฐานะทางการเงินของกิจการ
ค. ช่วยใหท้ ราบผลการดาเนินงานของกิจการ
ง. เป็นเคร่ืองมือในการควบคุมสินทรัพยข์ องกิจการ

5. ธุรกิจมีกี่ รูปแบบ ก่ีประเภท
ก. 2 รูปแบบ 2 ประเภท
ข. 2 รูปแบบ 3 ประเภท
ค. 3 รูปแบบ 2 ประเภท
ง. 3 รูปแบบ 4 ประเภท

13

6. ขอ้ ใดเป็นธุรกิจท่ีใหบ้ ริการท้งั หมด
ก. ร้านซกั รีด , หา้ ง Lotus
ข. ร้านเสริมสวย , หา้ ง Big C
ค. ร้านประดบั ยนต์ , 7-eleven
ง. ร้านอินเทอร์เน็ต , ร้านซ่อมรถ

7. กิจการท่ีมีบุคคลต้งั แต่ 2 คนข้ึนไปมาลงทุนร่วมกนั เป็นธุรกิจแบบใด
ก. หา้ งหุน้ ส่วน
ข. บริษทั เอกชน
ค. บริษทั มหาชนจากดั
ง. กิจการเจา้ ของคนเดียว

8. ขอ้ ใดเป็นสมมติฐานทางการบญั ชี
ก. เกณฑค์ งคา้ ง
ข. หลกั ความซื่อสัตย์
ค. หลกั ความถูกตอ้ ง
ง. เกณฑค์ วามเสมอภาค

9. เมื่อเขียนตวั เลขผดิ ควรปฏิบตั ิอยา่ งไร
ก. ใชย้ างลบ
ข. ใชน้ ้ายาลบคาผดิ
ค. เขียนตวั เลขท่ีถูกทบั ตวั เลขผดิ
ง. ขีดฆ่าคร้ังเดียวและเขียนตวั เลขท่ีถูกไวข้ า้ งบนพร้อมลงลายมือช่ือกากบั

10. ขอ้ ใดเขียนตวั เลขไดถ้ ูกตอ้ งตามหลกั การบญั ชี
ก. 27,27.50
ข. 2727.-
ค. 2,727.50
ง. 2727.50

14