มอดูล นางจิณาริน แสงเรือง วิทยาลัยสารพัดช่างจันทบุรี

บทเรียนมอดลู

งานเลือกเตรียม ใช้ วัสดุและอุปกรณ์ในการตัดเยบ็ เส้อื สมยั นิยม
วิชา เสือ้ สมัยนิยม 1
รหสั 1401-1304

แผนกผา้ และเครื่องแต่งกาย
โดย นางจณิ ารนิ แสงเรอื ง

ครชู านาญการ
วทิ ยาลยั สารพดั ชา่ งจนั ทบุรี
สานักงานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษา

คานา

บทเรยี นมอดูล เร่ือง งานเลือก เตรียม ใช้ วัสดุและอปุ กรณ์ในการ
ตัดเย็บเสื้อสมัยนิยม ฉบับนี้ข้าพเจ้าเรียบเรียงขึ้น เพ่ือใช้ประกอบการเรยี นรู้รายวิชา
เสื้อสมัยนิยม 1 รหัสวิชา 1401 – 1304 ชั้นหลักสูตรวิชาชีพระยะสั้น โดยพยายาม
ให้นักศึกษาเข้าใจง่าย สามารถศกึ ษาได้ดว้ ยตนเอง

บทเรยี นมอดูลชุดนี้ มีจุดประสงค์เพื่อให้นักศึกษาได้ศึกษาเกี่ยวกับ
งานเลือก เตรียม ใช้ วัสดุและอุปกรณ์ในการตัดเย็บเสื้อสมัยนิยม เน้ือหาภายใน
บทเรียน ประกอบด้วย วิธีเลือกใช้ เตรียม วัสดุ-อุปกรณ์ในการตัดเย็บเส้ือสมัยนิยม
คาแนะนาการใช้บทเรียน จุดประสงค์การเรียนรู้ แบบทดสอบก่อนเรียน เน้ือหา ใบ
กิจกรรม แบบทดสอบความรู้หลังเรียน มีเฉลยท้ายเล่ม เหมาะสาหรับนักศึกษา
ศึกษาค้นควา้ ด้วยตนเอง

สารบัญ หนา้

คานา 1
สารบญั 2
คาชแี้ จงการใชส้ ื่อมอดูล 2
หลกั การและเหตผุ ล 3
จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ 3
การประเมินผลหลงั เรยี น 3
การสอนซ่อมเสรมิ 4
ขอบข่ายเนื้อหา 5
แบบทดสอบกอ่ นเรียน 6
เฉลย แบบทดสอบกอ่ นเรียน 8
ใบความรู้ งานเลือก เตรียม ใช้ วัสดแุ ละอุปกรณใ์ นการตัดเย็บเสื้อสมยั นิยม 10
ใบความรู้ การดูแลรักษาวัสดแุ ละอุปกรณ์ในการตัดเยบ็ เสอื้ สมัยนิยม 11
ใบงาน 12
แบบทดสอบหลังเรยี น 13
เฉลย แบบทดสอบหลงั เรียน
แนวทางการวดั ผล และประเมินผลการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้

1

คาช้แี จงการใช้มอดูลสาหรับนักเรยี น

การใช้บทเรียนมอดูล ให้เกิดประสทิ ธภิ าพต่อการจดั การเรียน
การสอนอยา่ งสูงสดุ ควรปฏิบตั ิ ดังนี้

1. การเตรยี มตัวของศึกษา
1.1 ศึกษาบทเรยี นมอดูลล่วงหน้าก่อนปฏบิ ตั ิกิจกรรมต่างๆ เพ่อื ใหม้ ีความรู้
ความเขา้ ใจเก่ยี วกับจุดประสงค์
1.2 วางแผนและจัดเตรียมอุปกรณท์ ่ีใช้ประกอบการเรียนรู้ของตนเองให้
พรอ้ มสาหรบั การปฏบิ ัติกิจกรรมตามท่ีได้รบั มอบหมาย

2. ดาเนินการจัดกิจกรรมในแต่ละคร้ัง นกั ศึกษาควรปฏบิ ัติ ดงั น้ี
2.1 ศกึ ษาแนวทางในการปฏบิ ตั ิกิจกรรมให้มีความเข้าใจอย่างถ่องแทห้ าก
พบปัญหาหรือไม่เขา้ ใจใหส้ อบถามขอ้ มูลเพิม่ เตมิ จากครู
2.2 ปฏบิ ตั กิ จิ กรรมต่าง ๆ ตามลาดับขั้นตอนทก่ี าหนด ดังน้ี
2.2.1 นกั ศกึ ษาทาแบบทดสอบความรกู้ ่อนเรยี น
2.2.2 นักศกึ ษา ศกึ ษาและปฏิบตั ิกิจกรรมต่างๆ ตามแนวทางการ
จัดการเรยี นรู้ตามลาดบั ขนั้ ตอนท่กี าหนด
2.2.3 นกั ศึกษาสง่ ผลงานในการปฏิบัติกิจกรรม มสี ่วนรว่ มในการ
นาเสนอผลงานหรืออภปิ รายความรู้
2.2.4 นักศกึ ษาทาแบบทดสอบความรู้หลงั เรยี น

2

หลกั การและเหตผุ ล

การเลือกวัสดุให้เหมาะสมกับแบบน้ัน มีความสาคัญมากไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าฝีมือการตัด
เย็บเสื้อผ้า การเลือกใช้วัสดุให้เข้ากับแบบเส้ือผ้าจะต้องพิจารณาก่อนว่า แบบเส้ือผ้าที่ต้องการน้ันมี
ความต้องการใหเ้ ส้นกรอบนอกมีลักษณะเปน็ อยา่ งไรที่ ดงั น้นั การการเลือกวัสดุและอุปกรณ์ในการตัด
เย็บ จึงจาเป็นจะต้องรู้และเข้าใจเพื่อให้เสื้อผ้าที่ตัดเย็บออกมาดรูปทรงสวยงามและเป็นท่ีประทับใจ
แก่ผพู้ บเหน็

จดุ ประสงค์การเรยี นรู้
ดา้ นความรู้ (K)

1. สามารถอธบิ ายวิธีการวธิ ีเลอื กใช้ เตรียม วัสดุ-อปุ กรณใ์ นการตดั เย็บ ได้
2. สามารถอธิบายวธิ กี ารดแู ลรักษาวัสดุ-อปุ กรณใ์ นการตดั เย็บได้

ด้านทักษะ (P)

1. สามารถปฏบิ ัติเลือกใช้ เตรียม วัสดุ-อปุ กรณ์ในการตดั เยบ็ เส้อื สมยั นยิ มได้
2. สามารถปฏิบัติการดูแลรักษาวัสดุ-อปุ กรณใ์ นการตัดเยบ็ ไเสื้อสมัยนิยมได้

ด้านคุณลักษณะ (A)

1. การมาเรยี นสมา่ เสมอ
2. ความรบั ผดิ ชอบ/ต้ังใจปฏิบตั ิงาน

3

การประเมนิ ผลหลงั เรียน

นักศกึ ษาผา่ นเกณฑก์ ารประเมินผลรอ้ ยละ 75 สามารถเรยี นบทเรยี นมอดลู ตอ่ ไปได้ หากตา่ กวา่ รอ้ ย
ละ 75 ถอื วา่ ไม่ผา่ น ตอ้ งเรยี นซอ่ มเสรมิ

การเรยี นซอ่ มเสรมิ

ถา้ นกั ศึกษาผ่านเกณฑท์ ่รี ะบไุ ว้ ให้นกั ศึกษาไดศ้ ึกษาตามจุดประสงคท์ ไ่ี ม่ผา่ น แล้วทาแบบทดสอบภาค
ความรูห้ ลังเรยี นให้ผา่ นเกณฑ์ทกี่ าหนดไว้

การเรยี นซอ่ มเสรมิ ปฏิบตั ดิ ังน้ี
1. ใช้เวลามากกวา่ เดมิ
2. ให้เพอ่ื ชว่ ยเหลอื
3. ครอู ธบิ ายเพม่ิ เติม

ขอบข่ายเนอื้ หา

1. งานเลอื กใช้ เตรียม วสั ดุ-อปุ กรณใ์ นการตดั เย็บเส้ือสมัยนิยม
2. การดูแลรกั ษาวัสดุ-อุปกรณ์ในการตดั เย็บเสือ้ สมัยนิยม

4

แบบทดสอบก่อนเรยี น

ข้อที่ 1) ลักษณะและคุณสมบัตทิ ่ีดีของสายวัดตัวเป็นอยา่ งไร
ก. มขี นาดและสัดสว่ นในการวดั ตวั
ข. ทาดว้ ยน้าพลาสติกอาบน้ายาเคมี
ค. ทาดว้ ยผา้ อาบนา้ ยาเคมี
ง. ระบคุ วามยาวชัดเจน
ขอ้ ท่ี 2) ไม้บรรทัดชนิดใดทเ่ี หมาะสมกบั งานตัดเย็บมากท่ีสุด
ก. ไมบ้ รรทัดไม้
ข. ไมบ้ รรทัดเหล็ก
ค. ไมบ้ รรทัดฟุตเหลก็
ง. ไมบ้ รรทัดพลาสติก
ข้อที่ 3) ไมฉ้ ากท่ีใชก้ ับงานตดั เยบ็ ควรเลอื กไม้ฉากชนิดใด
ก. มหี นว่ ยวัดระบเุ ปน็ นวิ้ ดา้ นหน่งึ และเซนติเมตรด้านหน่ึง
ข. มหี น่วยวัดระบุเป็นน้วิ และเซนตเิ มตรในดา้ นเดยี วกนั
ค. มคี วามยาวเช่นเดียวกับไม้บรรทัด
ง. มีหนว่ ยวัดระบมุ มุ ฉากชัดเจน
ข้อที่ 4) อุปกรณ์ทสี่ าคญั ท่ีสดุ ในงานตดั เย็บคืออะไร
ก. กรรไกร
ข. สายวดั
ค. ลกู กลงิ้
ง. กระดาษกดรอย
ขอ้ ท่ี 5) ท่ีเลาะผ้ามีความจาเปน็ ต่องานตัดเย็บอยา่ งไร
ก. ใช้เลาะผ้าแทนมีดหรือกรรไกร
ข. ชว่ ยประหยัดเวลาในการเลาะผ้า
ค. ใช้เลาะตะเขบ็ และด้ายเนา
ง. เปน็ อุปกรณ์ทุ่นแรง

5

เฉลย แบบทดสอบก่อนเรยี น

1. ข
2. ง
3. ข
4. ก
5. ก

6

ใบความรู้

งานเลอื กใช้ เตรยี ม วัสดุ-อุปกรณ์ในการตดั เย็บเสอื้ สมยั นิยม

1.กรรไกรตัดผ้า

จดั เปน็ อปุ กรณห์ ลักที่ใช้ตัดผา้ กรรไกรในท้องตลาดมีหลากหลาก ขนาดแตกตา่ งกันไปเราอาจเริ่มด้วยการซื้อขนาดกลาง ราคา
ปานกลาง มาใชก้ ่อนก็ได้ โดยเราอาจซื้อกรรไกรท่ีมขี ายตามรา้ นขายอุปกรณ์งานผา้ หรือเคร่อื งเขยี นก็ได้เช่นกนั แตข่ ้อห้ามคือ
อยา่ นาไปตดั อย่างอน่ื นอกจากผา้ จะเสยี คม
2.ด้ายเยบ็ ผา้ /เขม็ เยบ็ ผา้

สาหรับดา้ ยนนั้ สามารถซื้อได้ท่วั ไป ค่ะ ใช้ไดท้ ง้ั เย็บจกั รและมือ สว่ นเข็มเย็บผา้ หากเยบ็ มือ กส็ ามารถหาซ้ือได้ทวั่ ไปเช่นกันค่ะ
ส่วนขนาดนน้ั ย่งิ เบอรน์ ้อยๆ จะใช้เยบ็ ผา้ หนา ส่วนเบอร์มากๆ จะใช้เย็บผ้าบางจนถงึ สอยผ้า สาหรับขนาดทใ่ี ช้เย็บมือท่ัวไป คอื
เบอร์ 7,8,9
3.เข็มหมดุ กลดั ผา้

ใช้สาหรับกลดั ผา้ 2 ชนิ้ ใหต้ ดิ กนั เวลาเย็บจะได้ไมเ่ ลื่อนหลดุ หรือ กลัดกระดาษกบั ผ้า ให้ติดกนั เวลาวาด Pattern ลงผ้า

7

ใบความรู้

งานเลือกใช้ เตรียม วสั ดุ-อุปกรณ์ในการตัดเย็บเส้อื สมัยนิยม
4.ปากกา/ดนิ สอ/ชอล์คเขียนผ้า

ใช้สาหรบั วาดแบบหรอื ทาเครื่องหมายต่างๆ ลงบนผ้า ปากกาเขียนผ้าก้มีทง้ั แบบลบออกไม่ได้ และลบออกได้ดว้ ยนา้ หรอื
ระเหยออกเอง โดยแบบท่รี ะเหยเองนมี้ ักนิยมใชท้ าชิ้นงานในเวลาสัน้ ๆ เพราะจะลบเลือนภายในไม่ก่ีชั่วโมง ส่วนแบบดินสอ
และชอลค์ จะต้องซักออกด้วยนา้ เทา่ นั้น สาหรับคนทางานผา้ นยิ มใช้แบบปากกาลบออกไดม้ ากกวา่ เพราะสะดวกในการใช้
งานคะ่ เพยี งฉีดน้ากล็ บออกได้เองทันที ราคาก็มตี งั้ แต่ราคาปานกลางไปจนราคาสูง
5.สายวดั /ไม้บรรทัด

ใช้สาหรับวดั ขนาดผ้าหรอื วัดชิ้นงาน และใชส้ ร้าง Pattern สายวัดใชว้ ัดส่วนโคง้ ไมบ้ รรทดั มที ้งั แบบตรงและแบบโคง้
หลากหลาย เลอื กใชใ้ ห้เหมาะกบั งานผ้าของเรา
6.กระดาษวาด pattern

สามารถหาซ้ือไดต้ ามรา้ นขายอปุ กรณ์ค่ะ หรือใชก้ ระดาษทเี่ รามกี ็ได้ เชน่ กระดาษหนังสอื พิมพ์ กระดาษพิมพ์งาน กระดาษลอก
ลาย หรือ กระดาษสีนา้ ตาล เพราะจริงๆ แลว้ สามารถใช้ได้หมดเลย แตจ่ ะมีขอ้ ดีข้อเสยี หรอื ใช้ให้เหมาะสมกบั งานแตกต่างกนั

8

ใบความรู้

งานเลอื กใช้ เตรยี ม วสั ดุ-อปุ กรณ์ในการตัดเย็บเสือ้ สมัยนิยม
7.ที่กล้งิ ลายบนผ้า+กระดาษคารบ์ อน

ใช้วาดลาย pattern บนผา้ ฟนั ถเ่ี หมาะกับชนิ้ งานขนาดเล็ก กลิ้งแล้วผ้าไมค่ ่อยเป็นรู เลอื กใชต้ ามความเหมาะสมได้เลย
8.ด้ายเนา

ใช้เนาผา้ ให้ติดกนั แนะนาวา่ ควรมไี ว้อย่างยิง่ เลย ยิง่ มอื ใหม่แลว้ จะช่วยได้มากในการเย็บเลย
9.จักรเยบ็ ผา้

อปุ กรณ์หลักที่ช่วยให้งานเยบ็ เรว็ ขน้ึ ซ่งึ ในสมยั น้กี ็มจี กั รขนาดกะทดั รดั ให้กบั ผ้เู รม่ิ ตน้ ได้ลองใชง้ าน และราคากไ็ มแ่ พงจนเกนิ ไป
มือใหม่อาจลองซ้ือมาใชเ้ พ่ือเพิ่มความรวดเรว็ ในการผลิตช้ินงานกไ็ ด้

9

ใบความรู้

การดูแลวัสดุ-อุปกรณ์ในการตัดเยบ็ เสอ้ื สมยั นยิ ม
อุปกรณ์และเครื่องมือการตัดเย็บ เปน็ สิ่งทชี่ ่วยใหง้ านตดั เยบ็ มีความละเอียด เรยี บรอ้ ย รวดเร็วและได้ผลดี อปุ กรณ์
และเคร่ืองมือที่อยใู่ นสภาพท่ีสมบูรณ์ตอ้ งมีการทาความสะอาด และควรเกบ็ รกั ษาให้อยู่ในสภาพทใี่ ชง้ านได้อยู่เสมอ เพราะ
งานตดั เย็บตอ้ งใช้ฝีมอื มีความละเอียดเรยี บรอ้ ย มีความประณีตและมคี วามเท่ียงตรงเป็นหลกั สาคญั ซงึ่ การใช้และการถนอม
เครอ่ื งมอื เป็นการฝึกนสิ ยั ของคนเปน็ ชา่ งทด่ี ี ดงั นัน้ จงึ ควรร้จู กั อปุ กรณ์ทุกชนิด เพ่ือการเลอื กใชใ้ ห้เหมาะสมตามชนิดของ
ผลงานและดูแลรักษาให้อยู่ในสภาพดที ่ีสุด เพ่ือประสทิ ธิภาพในการใชง้ าน ดังนี้

1.1 สายวัด การเกบ็ ดแู ลรักษา ห้ามใช้สายวัดแทนเชอื กผกู เอว เพราะจะทาใหส้ ายวัดบดิ เบี้ยว เสยี รูปและควร
เก็บรักษาสายวดั โดยวธิ ีการแขวน เพราะจะทาให้สายวดั อยใู่ นสภาพเดมิ ไมเ่ สยี รปู สะดวกตอ่ การใช้งาน

1.2 ไม้บรรทดั การเกบ็ ดูแลรักษา ควรเก็บโดยวธิ แี ขวน ถ้าเป็นไม้บรรทดั พลาสติกควรระวังไมใ่ ห้เกดิ รอยขูด
ขีด เพราะจะทาใหต้ ัวเลขระยะวัดเลอื นหายไมส่ ามารถอ่านระยะวดั ได้

1.3 ไมฉ้ าก การเกบ็ ดแู ลรกั ษา ควรจัดเก็บในกลอ่ งอุปกรณ์การตดั เย็บใหเ้ รียบรอ้ ย ถา้ เป็นไมฉ้ ากท่ีทาด้วย
พลาสติก ควรระวงั รอยขดู ขีดและการหัก

1.4 กระดาษสร้างแบบ การเกบ็ ดแู ลรักษา ในกรณีท่ีซื้อกระดาษจานวนมากควรเก็บดูแลรักษาโดยการเกบ็ ในท่ี
อากาศถา่ ยเทได้ดีไมเ่ ปียกช้นื วางกระดาษตามแนวโดยทบั ซ้อนกันและอย่าใหก้ ระดาษถกู แสงเพราะจะทาใหก้ ระดาษเหลือง
กรอบ

1.5 ดนิ สอ การเกบ็ ดูแลรกั ษา ควรจดั เก็บไว้กับยางลบใส่ไวใ้ นกลอ่ งอปุ กรณ์การตัดเย็บ

ใบงาน 10
00
คาสงั่ ให้ผู้เรยี นเติมข้อความลงในตารางให้ถกู ต้อง
วธิ ใี ช้
ชื่ออปุ กรณ์ ลักษณะ

11
00

แบบทดสอบหลงั เรยี น

ขอ้ ท่ี 1) ลักษณะและคุณสมบัติท่ดี ขี องสายวดั ตวั เป็นอย่างไร
ก. มขี นาดและสัดส่วนในการวัดตัว
ข. ทาด้วยน้าพลาสตกิ อาบน้ายาเคมี
ค. ทาด้วยผ้าอาบน้ายาเคมี
ง. ระบคุ วามยาวชัดเจน
ข้อท่ี 2) ไมบ้ รรทัดชนดิ ใดที่เหมาะสมกับงานตัดเย็บมากที่สุด
ก. ไมบ้ รรทัดไม้
ข. ไมบ้ รรทัดเหล็ก
ค. ไมบ้ รรทดั ฟุตเหลก็
ง. ไมบ้ รรทดั พลาสติก
ขอ้ ท่ี 3) ไมฉ้ ากท่ีใช้กบั งานตดั เย็บควรเลอื กไม้ฉากชนิดใด
ก. มีหน่วยวดั ระบเุ ป็นน้ิวด้านหนึ่ง และเซนตเิ มตรด้านหนึ่ง
ข. มีหนว่ ยวดั ระบเุ ป็นนวิ้ และเซนตเิ มตรในดา้ นเดยี วกนั
ค. มีความยาวเช่นเดียวกับไม้บรรทดั
ง. มหี น่วยวดั ระบมุ มุ ฉากชดั เจน
ขอ้ ที่ 4) อุปกรณ์ทสี่ าคญั ท่ีสุดในงานตัดเย็บคืออะไร
ก. กรรไกร
ข. สายวดั
ค. ลกู กลงิ้
ง. กระดาษกดรอย
ขอ้ ที่ 5) ท่ีเลาะผา้ มคี วามจาเปน็ ตอ่ งานตดั เย็บอย่างไร
ก. ใชเ้ ลาะผ้าแทนมีดหรือกรรไกร
ข. ช่วยประหยัดเวลาในการเลาะผา้
ค. ใชเ้ ลาะตะเขบ็ และดา้ ยเนา
ง. เป็นอุปกรณ์ท่นุ แรง

เฉลย แบบทดสอบหลังเรียน 12
00
1.ข

2. ง
3. ข
4. ก
5. ก

13
00

แนวทางการวัดผล และประเมนิ ผลการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้

งานเลือกใช้ เตรียม วสั ดุ-อปุ กรณใ์ นการตดั เย็บเส้ือสมัยนิยม

สมรรถนะ จดุ ประสงค์ ระดบั การวัด / วิธกี ารวดั และ เครอ่ื งมอื วัด
พฤติกรรม ประเมินผล และประเมนิ ผล

เลอื กใช้ อธบิ ายวธิ ีเลือกใช้ ความถกู ต้อง/การ การประเมินทกั ษะ แบบประเมิน
เตรียม เตรียม วสั ดุ-อปุ กรณ์ ปฏบิ ตั ิ ทกั ษะ
วสั ดุ- ในการตัดเย็บเส้ือ
อปุ กรณ์ใน สมยั นยิ มได้
การตดั เย็บ
เส้ือสมยั
นยิ ม

ดแู ลวสั ดุ- ดูแลวัสดุ-อปุ กรณ์ใน เข้าใจ/อธิบาย การทดสอบ แบบทดสอบ
สังเกตพฤติกรรม
อุปกรณ์ใน การตดั เย็บเสือ้ สมัย แบบสงั เกต
พฤติกรรม
การตดั เย็บ นยิ ม

เสือ้ สมยั

นิยม

คุณลกั ษณะ - การมาเรียนสมา่ เสมอ เหน็ คุณคา่ /แสดง

- มีความรับผดิ ชอบ/ พฤติกรรม

ตั้งใจปฏบิ ัติงาน

14
00

รายการประเมิน วธิ กี ารวดั เคร่ืองมือวัด เกณฑ์การประเมินผล

ด้านความรู้ (K) การทดสอบ แบบทดสอบ นักเรียนไดค้ ะแนน
ประเมินผลรอ้ ยละ
ดา้ นทกั ษะกระบวนการ การประเมนิ 75 ถือว่า ผ่าน
(P) ทกั ษะ
แบบประเมินทักษะ นักเรยี นได้คะแนน
ด้านคณุ ลักษณะ (A) สังเกตพฤติกรรม ประเมินผลรอ้ ยละ
75 ถือว่า ผ่าน

แบบสงั เกตพฤติกรรม นักเรียนได้คะแนน
ประเมินผลรอ้ ยละ
75 ถอื ว่า ผา่ น