คู่มือการวิเคราะห์ผลกระทบของการใช้จ่ายภาครัฐต่อ GDP โดยตัวคูณทางการคลัง (Fiscal Multipliers)

คู่มอื กำรวิเครำะห์ผลกระทบของกำรใชจ้ ำ่ ยภำครฐั ตอ่ GDP โดยตวั คณู ทำงกำรคลัง (Fiscal Multipliers)

2) จาแนกการใช้จ่ายออกเป็นประเภทต่าง ๆ ตามประเภทของ Fiscal Multipliers โดย
พระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 ได้ระบุวงเงินงบประมาณรายจ่าย
ประจาปี ที่จัดสรรแก่สานักงานปลัดกระทรวงการคลัง กระทรวงการคลัง ทั้งสิ้น 1,010.7549 ล้านบาท
แบ่งเป็นรายจ่ายตามแผนงานงบประมาณตา่ ง ๆ ดงั น้ี

แผนงานบุคลากรภาครฐั จานวน 122.7272 ล้านบาท
แผนงานพนื้ ฐานด้านการสรา้ งความสามารถในการแขง่ ขนั ของประเทศ จานวน 523.2977 ลา้ นบาท
แผนงานยุทธศาสตร์บริหารจัดการรายได้และรายจ่ายของภาครัฐ จานวน 364.730
ล้านบาท
ท้ังน้ี การจาแนกงบประมาณรายจ่ายประจาปีตามประเภทของ Fiscal Multipliers ดังกล่าว
ดาเนินการตามรายละเอียดที่ระบุในเอกสารงบประมาณอิเล็กทรอนิกส์ของสานักงบประมาณ สานัก
นายกรัฐมนตรี สืบค้นจาก https://www.bb.go.th/topic3.php?gid=862&mid=545 โดยผลการจาแนก
ปรากฏตามตารางที่ 25 อย่างไรก็ดี การจาแนกดังกล่าวเป็นการดาเนินงานในระดับเบือ้ งต้น เพอ่ื สาธิตข้ันตอน
ในการวิเคราะห์ผลกระทบของการใช้จ่ายภาครัฐที่มีต่อ GDP เท่านั้น ท้ังนี้ การวิเคราะห์ในสถานการณ์จริง
อาจต้องใช้ข้อมูลในระดับรายละเอียด เพื่อให้การจาแนกงบประมาณรายจ่ายดังกล่าว มีความสอดคล้องกับ
ข้อมูลทเ่ี กดิ ขึน้ จรงิ มากทส่ี ุด
3) นาวงเงินการใช้จ่ายท่ีจาแนกแล้ว ไปวิเคราะห์ร่วมกับ Fiscal Multipliers ในประเภทเดียวกัน
โดยการประมาณการผลกระทบของการจัดสรรงบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 ของ
สานักงานปลัดกระทรวงการคลังท่ีมีต่อ GDP ปรากฏตามตารางท่ี 26 ท้ังน้ี พบว่า ภายในระยะเวลา 5 ปี
ที่สานักงานปลัดกระทรวงการคลังเบิกจ่ายงบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 จานวน
1,010.7549 ล้านบาท จะทาให้เกิดความต้องการสินค้าและบริการ และเพิ่มระดับการผลิตและรายได้
ภายในประเทศหรอื GDP จานวน 1,713.7989 ล้านบาท

40

สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ

คู่มอื กำรวเิ ครำะห์ผลกระทบของกำรใช้จ่ำยภำครฐั ตอ่ GDP โดยตวั คณู ทำงกำรคลงั (Fiscal Multipliers)

ตำรำงที่ 25 กำรจำแนกงบประมำณรำยจำ่ ยประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2561ของสำนักงำน
ปลัดกระทรวงกำรคลงั กระทรวงกำรคลงั

ประเภทกำรใชจ้ ่ำย วงเงินงบประมำณ

ค่ำตอบแทนบุคลำกรภำครฐั 122.7272 ล้ำนบำท

316.5568 ลำ้ นบำท แบง่ เปน็

รำยจำ่ ยเพ่ือกำรลงทนุ 1. คา่ ครุภัณฑ์ ทดี่ นิ สิง่ ก่อสร้าง 274.5568 ล้านบาท

2. คา่ ครภุ ัณฑ์โครงการระบบ GFMIS 42 ลา้ นบาท

560.3558 ล้ำนบำท แบ่งเปน็

1. ค่าตอบแทน ใชส้ อย และวัสดุ 45.7374 ล้านบาท

รำยจ่ำยประเภทอน่ื ๆ ท่พี ิจำรณำแล้ว 2. ค่าสาธารณูปโภค 170.1734 ลา้ นบาท
เหน็ ว่ำ มีผลกระทบทำงตรงต่อ GDP 3. การพฒั นาบคุ ลากรและประชาสัมพนั ธ์ 10.6 ลา้ นบาท
4. ค่าใชจ้ ่ายในการดาเนินงานระบบ GFMIS 322.73 ลา้ นบาท

5. ค่าใชจ้ า่ ยในการเจรจาและประชุมนานาชาติ และ Roadshow

ในตา่ งประเทศ (คา่ โดยสารเครอื่ งบินการบินไทย) 11.1150 ล้านบาท

รำยจ่ำยเงินโอนสำหรบั ประชำชนท่วั ไป -

รำยจำ่ ยเงนิ โอนสำหรบั ประชำชน -
ผูม้ รี ำยได้น้อย

กำรใช้จำ่ ยภำครัฐท่ีไม่มีผลกระทบ 11.1151 ล้ำนบำท
ต่อ GDP คา่ ใชจ้ า่ ยในการเจรจาและประชมุ นานาชาติ และ Roadshow
ในต่างประเทศ (คา่ ทพี่ ัก สถานที่ และใชจ้ า่ ยในต่างประเทศ)

รวม 1,010.7549 ลำ้ นบำท

ที่มา : สานักงบประมาณ

หมายเหตุ : 1. จาแนกโดยผศู้ กึ ษา

2. ค่าใช้จ่ายในการเจรจาและประชมุ นานาชาติ และ Roadshow ในต่างประเทศ 22.2301 ล้านบาท เน่ืองจากเอกสาร

งบประมาณอิเลก็ ทรอนิกสไ์ มไ่ ด้แสดงรายละเอียดรายการยอ่ ยทเ่ี ก่ยี วขอ้ ง ดังนนั้ จงึ สมมตใิ ห้แบ่งค่าใช้จา่ ยดังกล่าวเป็น
2 ส่วน คอื ค่าโดยสารเครอ่ื งบินการบินไทย 11.1150 ล้านบาท และค่าที่พัก สถานท่ี และใช้จา่ ยในต่างประเทศ 11.1151

ล้านบาท

41

สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผแู้ ทนรำษฎร สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ

ค่มู อื กำรวิเครำะหผ์ ลกระทบของกำรใช้จำ่ ยภำครัฐตอ่ GDP โดยตวั คณู ทำงกำรคลัง (Fiscal Multipliers)

ตำรำงที่ 26 กำรวเิ ครำะหผ์ ลกระทบของกำรใช้จำ่ ยภำครัฐท่มี ตี อ่ GDP กรณีศกึ ษำสำนักงำน

ปลดั กระทรวงกำรคลงั

ประเภทกำรใช้จ่ำย ค่ำตวั คูณทำง งบประมำณรำยจำ่ ย ผลกระทบที่มีตอ่
กำรคลงั ปีงบประมำณ GDP (ล้ำนบำท)

พ.ศ. 2561 (ลำ้ นบำท)

1. ค่าตอบแทนบุคลากรภาครฐั 1.871 122.7272 229.6226

2. รายจา่ ยเพื่อการลงทนุ 1.242 316.5568 393.1635

3. รายจา่ ยประเภทอ่ืน ๆ ทพ่ี จิ ารณา 1.947 560.3558 1,091.0127

แล้ว เห็นวา่ มีผลกระทบทางตรงตอ่

GDP

4. รายจา่ ยเงนิ โอนสาหรับประชาชน 0.947 - -

ท่วั ไป

5. รายจา่ ยเงินโอนสาหรับประชาชน 1.356 - -

ผูม้ รี ายไดน้ ้อย

6. การใช้จ่ายภาครฐั ทไี่ มม่ ีผลกระทบ - 11.1151 -

ตอ่ GDP

รวม 1,010.7549 1,713.7989

หมายเหตุ : จาแนกและคานวณโดยผเู้ ขยี น

4) วิเคราะห์ผลกระทบต่อหน่วยเพื่อประเมินความคุ้มค่าในการกระตุ้นระบบเศรษฐกิจ
และจัดทาบทสรุปผลการวิเคราะห์ ทั้งน้ี ผลตามตารางที่ 26 พบว่า งบประมาณรายจ่ายจานวน 1,010.7549
ล้านบาท จะทาให้เกิด GDP ภายในระยะเวลา 5 ปี จานวน 1,713.7989 ล้านบาท ซ่ึงสามารถนามาคานวณ
ผลกระทบของการใช้จ่ายภาครัฐต่อหน่วยได้ โดยการจัดสรรงบประมาณรายจ่ายแก่สานักงานปลัด
กระทรวงการคลัง จานวน 1 บาท จะทาให้เกิด GDP ภายในระยะเวลา 5 ปี จานวน 1.6955 บาท (หรือเทา่ กบั
1,713.7989 ล้านบาท/1,010.7549 ล้านบาท) ดังน้ัน ผู้ที่สนใจสามารถนาหลักการวิเคราะห์ผลกระทบต่อ
หน่วยดังกล่าว ไปดาเนินการเปรียบเทียบความคุ้มค่าของการใช้จ่ายภาครัฐเพ่ือกระตุ้นเศรษฐกิจหรือ GDP
ในรูปแบบต่าง ๆ ได้ ท้ังนี้ แนวทางการเปรียบเทียบผลกระทบของการใช้จ่ายภาครัฐต่อหน่วยดังกล่าว จะเป็น
การเปรียบเทียบในมุมมองความคุ้มค่าในการกระตุ้นเศรษฐกิจหรือ GDP เป็นสาคัญ ซึ่งสามารถใช้แนวทาง
ดังกล่าว ประกอบการจัดทาข้อเสนอแนะเชิงนโยบายแก่สมาชิกรัฐสภาในการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติ
งบประมาณรายจ่ายประจาปีและร่างพระราชบัญญัติด้านการเงินการคลังท่ีเกี่ยวข้องได้ ท้ังนี้ การพิจารณา

42

สำนักงำนเลขำธกิ ำรสภำผู้แทนรำษฎร สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ

คู่มอื กำรวเิ ครำะห์ผลกระทบของกำรใช้จ่ำยภำครัฐต่อ GDP โดยตวั คณู ทำงกำรคลัง (Fiscal Multipliers)

ดังกล่าว ควรคานงึ ถึงผลกระทบในมติ ิอืน่ ๆ รว่ มดว้ ย อาทิ ด้านสังคม ความเท่าเทียมกัน การกระจายรายได้ และ
ความม่ันคง เพ่ือให้การพจิ ารณามคี วามครบถ้วนและเพยี งพอ

43

สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร สำนักงบประมำณของรฐั สภำ

คมู่ อื กำรวเิ ครำะห์ผลกระทบของกำรใช้จ่ำยภำครัฐต่อ GDP โดยตวั คูณทำงกำรคลงั (Fiscal Multipliers)

บทท่ี 5
สรุปผลกำรศกึ ษำ อภปิ รำยผล และขอ้ เสนอแนะ

5.1 สรปุ ผลกำรศึกษำ
คู่มือการวิเคราะห์ผลกระทบของการใช้จ่ายภาครัฐต่อ GDP โดย Fiscal Multipliers ฉบับน้ี มี

วัตถุประสงค์เพื่อนาเสนอข้ันตอนการคานวณ Fiscal Multipliers สาหรับการใช้จ่ายภาครัฐและวิเคราะห์
ผลกระทบต่อ GDP เพื่อเผยแพร่แก่บุคลากรของสานักงบประมาณของรัฐสภาและหน่วยงานอ่ืนภายใต้
สานักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร รวมท้ังผู้ท่ีสนใจให้สามารถเรียนรู้และดาเนินการในประเด็นดังกล่าว
ดว้ ยตนเองในโอกาสต่อไป

Fiscal Multipliers หมายถึง สัดส่วนที่บอกถึงการเพ่ิมขึ้นของ GDP เม่ือภาครัฐเพ่ิมการใช้จ่ายหรือ
ลดภาษี ทั้งนี้ การประมาณการ Fiscal Multipliers ในการศึกษาฉบับนี้ จะปรับปรุงจากการดาเนินงานของ
สานักงานเศรษฐกจิ การคลังเมือ่ ปี 2551 โดยจาแนกการใชจ้ า่ ยภาครัฐออกเปน็ 3 ประเภท ดังน้ี

1. การใช้จ่ายภาครัฐท่ีมีผลกระทบทางตรงต่อ GDP หรือการใช้จ่ายที่ทาให้ความต้องการสินค้าและ
บริการ มู ลค่ าการผลิ ตสิ นค้ าและบริการ และ GDP เพ่ิ มข้ึ นทั นที เมื่ อภาครัฐใช้ จ่ าย ประกอบ
ดว้ ย 1) ค่าตอบแทนบุคลากรภาครัฐ 2) รายจ่ายเพ่ือการลงทุน และ 3) รายจ่ายประเภทอื่น ๆ อาทิ ค่าใชจ้ ่าย
ในการซ้ือสินค้าและบริการ ค่าใช้จ่ายในการดาเนินการ ค่าสาธารณูปโภค และรายจ่ายเพ่ือจัดหาบริการใน
รูปแบบสวัสดิการสงั คมแก่ประชาชน

2. การใช้จ่ายภาครัฐที่มีผลกระทบทางอ้อมต่อ GDP หรือการใช้จ่ายของภาครัฐท่ีเม่ือมีการเบิกจ่าย
แลว้ จะเปน็ การโอนอานาจซอื้ จากภาครัฐไปสู่ผู้รับ ท้ังน้ี เมือ่ ผูร้ ับทาการใช้จ่ายซ้ือสินค้าและบริการ จึงจะทาให้
ความต้องการสินค้าและบรกิ าร มูลค่าการผลติ สนิ ค้าและบรกิ าร และ GDP เพ่มิ ข้ึนต่อไป ประกอบด้วย 1) เงิน
โอนสาหรบั ประชาชนท่วั ไป และ 2) เงนิ โอนสาหรับประชาชนผ้มู รี ายได้น้อย

3. การใช้จ่ายภาครัฐที่ไม่มีผลกระทบต่อ GDP โดยเมื่อมีการเบิกจ่ายรายจ่ายประเภทดังกล่าวแล้ว
จะไม่ทาให้เงินงบประมาณหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจเพ่ิมมากขึ้น และไม่ทาให้เกิดความต้องการสินค้าและ
บริการ ดงั น้ัน Fiscal Multipliers สาหรับการใชจ้ ่ายประเภทนี้ จึงเท่ากับ 0 ทั้งนี้ ตัวอย่างรายจ่ายในประเภท
ดงั กล่าว อาทิ รายจ่ายเพือ่ ชดใช้เงินคงคลงั รายจ่ายเพอื่ ชาระคนื เงินต้นและดอกเบี้ยของหนี้สาธารณะ รายจา่ ย
ชดเชยผลการดาเนินงานโครงการตามนโยบายรัฐที่ได้ดาเนินการแล้วแก่สถาบันการเงินเฉพาะกิจ รายจ่าย
สาหรบั หนว่ ยงานภาครัฐไทยทดี่ าเนนิ การในต่างประเทศ และรายจา่ ยท่ตี ้องชาระเป็นเงนิ ตราต่างประเทศ

นอกจากนี้ คู่มือฉบับน้ี ยังได้ปรับลดระยะเวลาในการคานวณผลกระทบของการใช้จ่ายภาครัฐ
ภายหลังการเบิกจ่ายเป็น 5 ปี ในการคานวณ Fiscal Multipliers ประเภทต่าง ๆ ตามผลการศึกษาของ
International Monetary Fund (International Monetary Fund, 2014, p. 9) และเพ่ิมผลกระทบเชิง
บวกท่ีรายจ่ายเพื่อการลงทุนของภาครัฐมีต่อการลงทุนภาคเอกชนในการคานวณ Fiscal Multipliers สาหรับ

44

สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผู้แทนรำษฎร สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ

คมู่ อื กำรวเิ ครำะห์ผลกระทบของกำรใชจ้ ่ำยภำครฐั ตอ่ GDP โดยตวั คณู ทำงกำรคลงั (Fiscal Multipliers)

รายจ่ายเพื่อการลงทุนตามผลการศึกษาของธนาคารแห่งประเทศไทย (ทศพล ต้องหุ้ย, 2560, น. 7) ทั้งนี้
ข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาประกอบด้วยข้อมูลตัวแปรเศรษฐกิจมหภาคที่เก่ียวข้องจากหน่วยงานภาครัฐด้าน
เศรษฐกิจ อาทิ กระทรวงการคลัง สานักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และธนาคารแห่ง
ประเทศไทย โดยเป็นข้อมูลตง้ั แต่ในอดีต – ปี 2563

ผลการประมาณการ Fiscal Multipliers สาหรับการใช้จ่ายภาครัฐประเภทต่าง ๆ เรียงลาดับจาก
คา่ สงู สดุ ไปต่าสดุ มีดังน้ี

1. รายจา่ ยประเภทอื่น ๆ ที่พจิ ารณาแล้วเห็นวา่ มผี ลกระทบทางตรงต่อ GDP เทา่ กบั 1.947
2. ค่าตอบแทนบุคลากรภาครฐั เท่ากบั 1.871
3. รายจ่ายเงินโอนสาหรับประชาชนผู้มรี ายไดน้ อ้ ย เทา่ กับ 1.356
4. รายจ่ายเพอื่ การลงทุน เทา่ กับ 1.242
5. รายจา่ ยเงินโอนสาหรบั ประชาชนท่ัวไป เท่ากับ 0.947
การแปลความผลการศึกษาสามารถดาเนินการได้ดังต่อไปน้ี กรณีค่าตอบแทนบุคลากรภาครัฐที่ มี Fiscal
Multipliers เท่ากับ 1.871 พบวา่ เม่ือภาครัฐเพมิ่ ค่าใช้จ่ายดังกล่าว จานวน 1 บาท และเบิกจ่าย จะทาให้ GDP
เพม่ิ ข้ึน จานวน 1.871 บาท ภายในระยะเวลา 5 ปี

5.2 อภิปรำยผลกำรศกึ ษำ
เม่ือพิจารณาผลการประมาณการในภาพรวม พบว่า มีความสอดคล้องกับแนวคิดทางเศรษฐศาสตร์

และ Fiscal Multipliers ตามที่ระบุในบทที่ 2 ดงั นี้
1. การใช้จ่ายภาครัฐที่มีผลกระทบทางตรงต่อ GDP อาทิ ค่าตอบแทนบุคลากรภาครัฐ รายจ่ายเพื่อ

การลงทุน ค่าใช้จ่ายในการซ้ือสินค้าและบริการ ค่าใช้จ่ายในการดาเนินการ ค่าสาธารณูปโภค และการจัดหา
บริการในรูปแบบสวัสดิการแก่ประชาชน จะส่งผลให้ระบบเศรษฐกิจขยายตัวและ GDP เพ่ิมขึ้นมากกว่า
รายจา่ ยในลักษณะเงนิ โอน เนื่องจากการใช้จ่ายทมี่ ีผลกระทบทางตรง เม่ือเบิกจา่ ยจะทาให้ความตอ้ งการสินค้า
และบริการเพ่ิมขึ้นทันที ทาให้ระดับการผลิตและ GDP เพ่ิมข้ึน ดังน้ัน การเบิกจ่ายรายจ่ายท่ีมีผลกระทบ
ทางตรงดังกล่าว จะทาให้ตัวแปร G ในสมการที่ 2.1 เพิม่ ขึ้น ส่งผลให้ GDP เพิ่มขึ้นทันที ในขณะที่รายจ่ายเงิน
โอน เม่ือภาครัฐทาการเบิกจ่ายแก่กลุ่มเป้าหมาย ความต้องการสินค้าและบริการจะยังคงไม่ปรับเพิ่มข้ึน
จนกว่ากลุ่มเป้าหมายจะนาเงนิ โอนท่ีได้รับ ไปใช้จ่ายซ้ือสินค้าและบริการ ดังนั้น เมื่อพิจารณาร่วมกับสมการท่ี
2.1 ดังกล่าว การที่ภาครัฐให้เงินโอนแก่ประชาชน ตัวแปร G จะมีค่าคงเดิม ไม่เพิ่มข้ึน เนื่องจากไม่ก่อให้เกิด
ความต้องการซ้ือสินค้าและบริการ ต่อมา เม่ือประชาชนนาเงินโอนที่ได้รับไปใช้จ่าย จึงจะทาให้ตัวแปร C
เพิ่มข้ึน ส่งผลให้ GDP เพ่ิมข้ึนต่อไป นอกจากนี้ ประชาชนดังกล่าว อาจนาเงินโอนบางส่วนไปเก็บออม ไม่ใช้
จ่าย ซ่ึงเป็นพฤติกรรมของผู้บริโภคตามแนวคิด MPC ในข้อท่ี 2.1.3 ทั้งนี้ พฤติกรรมดังกล่าว จะส่งผลให้การ

45

สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผู้แทนรำษฎร สำนักงบประมำณของรัฐสภำ

คู่มอื กำรวิเครำะหผ์ ลกระทบของกำรใช้จำ่ ยภำครฐั ต่อ GDP โดยตวั คณู ทำงกำรคลัง (Fiscal Multipliers)

เบิกจ่ายเงินโอนของภาครัฐ ไม่สามารถกระตุ้นเศรษฐกิจและ GDP ได้อย่างเต็มท่ี ทาให้รายจ่ายประเภทเงิน
โอนมีคา่ Fiscal Multipliers ต่ากว่าการใชจ้ า่ ยภาครฐั ทม่ี ีผลกระทบทางตรงต่อ GDP

2. การใช้จ่ายภาครัฐท่ีมีสัดส่วนการนาเข้ามาก อาทิ รายจ่ายเพื่อการลงทุน จะมีค่า Fiscal
Multipliers ต่ากว่าการใช้จ่ายประเภทอ่ืนที่มีสัดส่วนการนาเข้าน้อยกว่า เนื่องจากการนาเข้าเป็นการสูญเสีย
เงินตราแก่ต่างประเทศ และทาให้ขาดโอกาสในการกระตุ้นเศรษฐกิจในประเทศ ซ่ึงสอดคล้องกับแนวทางตาม
สมการท่ี 2.1 ที่ว่า การนาเข้าสินค้าและบริการจะทาให้เงินตราไหลออกนอกประเทศและขาดโอกาสในการ
กระตุ้นเศรษฐกิจภายในประเทศ และสอดคล้องกับแนวคิดในข้อ 2.1.2 เก่ียวกับขนาดของการเปิดประเทศ
โดยพบว่า ประเทศที่มีสัดส่วนการนาเข้าสูง การใช้จ่ายภาครัฐจะกระตุ้น GDP ได้น้อย และ Fiscal Multipliers
มคี า่ ต่า

3. รายจ่ายเงินโอนสาหรับประชาชนผู้มีรายได้น้อยจะมีค่า Fiscal Multipliers สูงกว่ารายจ่ายเงิน
โอนสาหรับประชาชนทั่วไป เน่ืองจากผู้มีรายได้น้อยมี MPC สูงกว่า ทาให้เมื่อได้รับเงินโอนจากภาครัฐ ผู้มี
รายได้น้อยจะนาเงินโอนดังกล่าว ไปซ้ือสินค้าและบริการในสัดส่วนที่สูงกวา่ ซ่ึงทาให้ระดับการผลิตและ GDP
เพ่ิมข้นึ มากกวา่ ซงึ่ สอดคลอ้ งตามแนวคิดในขอ้ 2.1.2 – 2.1.3

4. เมือ่ เปรยี บเทียบผลการประมาณการ Fiscal Multipliers ภายใต้คู่มือฉบับนี้ กับผลการศึกษาของ
สานักงานเศรษฐกิจการคลังท่ีดาเนินการเม่ือปี 2551 ท่ีนาเสนอในหัวข้อ 2.2 พบว่า ผลการศึกษามีความ
สอดคล้องกัน โดยรายจ่ายประเภทอ่ืน ๆ มีค่า Fiscal Multipliers สูงกว่ารายจ่ายค่าตอบแทนบุคลากรภาครัฐ
และรายจ่ายลงทนุ ตามลาดับ

5. การประมาณการ Fiscal Multipliers ในคู่มือฉบับน้ี จะใช้ค่า MPC ของประชาชนท่ัวไป หรือ r
เท่ากับ 0.56 เป็นฐานหลักในการคานวณ ดังนั้น ผลการประมาณการ Fiscal Multipliers ดังกล่าว จึงมีความ
อ่อนไหวต่อค่า MPC ของประชาชนทั่วไป ผู้ศึกษาจึงได้สอบทานค่า MPC ท่ีประมาณการโดยงานวิชาการอ่ืน
พบว่า สานักงบประมาณและสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ได้ใช้แบบจาลองเศรษฐกิจมหภาคประมาณ
การค่า MPC ของระบบเศรษฐกิจไทย เท่ากับ 0.501 (สานักงบประมาณและสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหาร
ศาสตร์, 2561, น. 190) และเมอ่ื เปรียบเทยี บกับคา่ MPC ทีป่ ระมาณการไดใ้ นค่มู อื ฉบับน้ี พบว่า มคี ่าใกล้เคยี ง
กนั

5.3 ขอ้ เสนอแนะ
คู่มือการวเิ คราะห์ผลกระทบของการใช้จ่ายภาครัฐตอ่ GDP โดย Fiscal Multipliers จะทาให้สานัก

งบประมาณของรัฐสภา สานักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร สามารถปฏิบัติหน้าที่ตามท่ีกาหนดไว้ใน
ประเด็นเกี่ยวกับ 1) การศึกษา วิเคราะห์ วิจัย และจัดทารายงานด้านเศรษฐกิจ การเงินการคลัง
การงบประมาณ 2) การประมาณการภาวะเศรษฐกิจและงบประมาณ และ 3) การติดตาม ตรวจสอบการใช้
จ่ายงบประมาณของรัฐบาลให้เป็นไปอย่างเหมาะสมคุ้มค่า ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ท้ังน้ี ผู้ท่ีสนใจนา

46

สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผู้แทนรำษฎร สำนักงบประมำณของรฐั สภำ

คู่มอื กำรวเิ ครำะห์ผลกระทบของกำรใช้จำ่ ยภำครฐั ตอ่ GDP โดยตวั คณู ทำงกำรคลงั (Fiscal Multipliers)

Fiscal Multipliers ไปประยุกต์ใช้ จาเป็นต้องมีพ้ืนฐานความรู้หลักเศรษฐศาสตร์มหภาคเบ้ืองต้นในระดับปริญญา
ตรี รวมทั้งสามารถจาแนกการใช้จ่ายภาครัฐออกเป็นประเภทต่าง ๆ ตามลักษณะการใช้จ่ายท่ีกาหนดได้อย่าง
ถูกต้อง โดยการประมาณการ Fiscal Multipliers ของการใช้จ่ายภาครัฐ และวิเคราะห์ผลท่ีมีต่อ GDP เป็น
การใช้เคร่ืองมือเชิงปริมาณเพ่ือวิเคราะห์เศรษฐกิจมหภาคในระดับเบื้องต้นเท่าน้ัน ทั้งน้ี ในอนาคต เม่ือสานัก
งบประมาณของรัฐสภามีความพร้อม อาจสามารถริเร่ิมใช้แบบจาลองเศรษฐกิจมหภาค ที่เป็นแบบจาลอง
เศรษฐมิติระบบสมการขนาดใหญ่ เช่ือมภาคเศรษฐกิจต่าง ๆ เข้าไว้ด้วยกัน ทาให้สามารถวเิ คราะห์ผลของการ
ใช้จ่ายภาครัฐต่อตัวแปรเศรษฐกิจมหภาคได้ครอบคลุมมากข้ึน อาทิ GDP อัตราเงินเฟ้อ การบริโภค และการ
นาเข้าสนิ ค้าและบริการ

47

สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร สำนกั งบประมำณของรัฐสภำ

คูม่ อื กำรวเิ ครำะห์ผลกระทบของกำรใช้จำ่ ยภำครัฐตอ่ GDP โดยตวั คูณทำงกำรคลัง (Fiscal Multipliers)

บรรณำนุกรม

หนังสือท่ัวไป
ทรงธรรม ปิ่นโต, และ จรยิ า เปรมศิลป.์ (2555). เศรษฐศาสตร.์ ..เล่มเดยี วอยู่. กรุงเทพฯ: พลัสเพลส.
ณัฐิกานต์ วรสง่าศิลป์. (2551). เคร่ืองช้ีแรงกระตุ้น และตัวคูณทางการคลังของไทย (Fiscal Impulse and Fiscal

Multiplier of Thailand). กรงุ เทพฯ: ธนาคารแห่งประเทศไทย.
สานักงบประมาณและสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์. (2561). โครงการพัฒนาแบบจาลองทางเศรษฐมิติ

ของสานักงบประมาณ. กรุงเทพฯ: สถาบนั บณั ฑติ พฒั นบรหิ ารศาสตร.์
ฐานข้อมลู ออนไลน์
ณพล สุกใส. (2556). เอกสารประกอบคาบรรยาย วิชา ศ. 212 หลักเศรษฐศาสตร์มหภาค (2/2556). สืบค้น

เมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม 2561, จาก http://econ.tu.ac.th/archan/Napon/EC212 _2-56/Lec
ture/EC212_2_56_Chapter3.pdf
ทศพล ต้องหุ้ย. (2560). ผลของการลงทุนภาครัฐต่อภาคเอกชน. สืบค้นเม่ือวันท่ี 23 กรกฎาคม 2561, จาก
https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/ArticleAndResearch/FAQ/FA Q_122.pdf
มหาวิทยาลัยรามคาแหง. (2552). เศรษฐศาสตร์ท่ัวไป General Economics. สืบค้นเม่ือวันท่ี 22 มิถุนายน
2561, จาก http://e-book.ram.edu/e-book/inside/html/dlbook.asp?code=EC103
สาโรช อังสุมาลิน. (2549). เศรษฐศาสตรม์ หภาคสาหรบั ผู้บริหาร บทที่ 10 การโตเถียงกันในเรื่องของนโยบายการเงิน.
สบื ค้นเม่อื วนั ที่ 19 กรกฎาคม 2561, จาก http://eco.ku.ac.th/admin/pdf macro/chap10.pdf
สานักงบประมาณ. (2564). งบประมาณโดยสังเขป ฉบับปรับปรุงตามพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจาปี
งบประมาณ พ.ศ. 2564. สืบค้นเม่ือวันที่ 28 มิถุนายน 2564, จาก https://bbstore.bb.go.th/cms/
1614570610_3656.pdf
สานักงานเศรษฐกิจการคลัง. (2551). โครงการงานวจิ ัยการพัฒนาระบบการวิเคราะห์ข้อมูลภาคการคลังของประเทศ
ไทย. สืบค้นเม่ือวันท่ี 25 มิ ถุนายน 2561, จาก http://www.fpo.go.th/eresearch/getattach
ment/e997b400-4792-4fef-96a4-c69a30be0be6/9111.aspx
International Monetary Fund. (2009). Fiscal Multipliers. Retrieved May 7, 2018 from https://
www.imf.org/external/pubs/ft/spn/2009/spn0911.pdf
International Monetary Fund. (2014). Fiscal Multipliers: Size, Determinants, and Use in
Macroeconomic Projections. Retrieved May 7, 2018 from https://www.imf.org/exter
nal/pubs/ft/tnm/2014/tnm1404.pdf

48

สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผู้แทนรำษฎร สำนักงบประมำณของรฐั สภำ

คูม่ อื กำรวเิ ครำะหผ์ ลกระทบของกำรใชจ้ ่ำยภำครัฐตอ่ GDP โดยตวั คณู ทำงกำรคลัง (Fiscal Multipliers)

Tang, H. C., Liu, P., & Cheung, E.C. (2010). Changing Impact of Fiscal Policy on Selected ASEAN
Countries. Retrieved June 25, 2018 from https://www.adb.org/sites/default/files/pub
lication/28556/wp70-tang-changing-impact-fiscal-policy.pdf

49

สำนกั งำนเลขำธิกำรสภำผแู้ ทนรำษฎร สำนักงบประมำณของรฐั สภำ

สำนกั งบประมำณของรฐั สภำ
สำนกั งำนเลขำธกิ ำรสภำผูแ้ ทนรำษฎร

www.parliament.go.th/pbo

PBO วเิ ครำะหง์ บประมำณอย่ำงมอื อำชพี เป็ นกลำง และ
สรำ้ งสรรค ์