พระอภัยมณี
ตอน พระอภัยมณีหนนี างผีเสอ้ื สมทุ ร
ผแู้ ตง่ : พระสุนทรโวหาร หรือสนุ ทรภู่
พระสุนทรโวหาร หรือสนุ ทรภู่เปน็ ผแู้ ตง่ เรื่องนี้ขึ้น โดยได้รับฉายา
ว่าเป็น “กวีสี่แผ่นดิน” และ “กวีดีเด่นของโลก” ซึ่งสุนทรภู่แต่ง
เรื่องนี้จากการอ่านวรรณคดีต่าง ๆ ผสมผสานกับจินตนาการ และเรื่องเล่า
ที่เคยได้ยินมา โดยแต่งเป็นกลอนสุภาพ ใช้ภาษาเรียบง่ายแต่ไพเราะ
สนุ ทรภู่ไดแ้ ตง่ เรื่องพระอภัยมณนี ้ีถึง ๔ ช่วงดว้ ยกัน ซง่ึ ได้แก่
พระอภัยมณี
ตอน พระอภัยมณีหนนี างผเี สอ้ื สมุทร
ชว่ งที่ ๑ : เริม่ แตง่ ในสมยั รัชกาลท่ี ๒ เพอ่ื เลีย้ งปากเล้ียงทอ้ งขณะตดิ คุก
ช่วงท่ี ๒ : แต่งต่อในสมัยรชั กาลท่ี ๓ เพื่อถวายพระองคเ์ จ้าลกั ขณานคุ ณุ
ชว่ งท่ี ๓ : ในสมัยรัชกาลที่ ๓ สนุ ทรภแู่ ตง่ ต่ออีกครัง้ เพอ่ื ขายเล้ยี งปาก
เลี้ยงท้องของตนและบุตร ๒ คน
ช่วงที่ ๔ : แต่งต่อในสมัยรัชกาลที่ ๓ เพื่อถวายกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ
พระอภัยมณจี ึงมีความยาวทงั้ ส้นิ ๙๔ เล่มสมดุ ไทย
พระอภัยมณี
ตอน พระอภัยมณีหนนี างผเี สอื้ สมทุ ร
คาประพันธ์ในเรื่อง พระอภัยมณี เป็นกลอนสุภาพทั้งหมด
ภาษาที่ใช้มีความเรียบง่ายตามแบบฉบับของสุนทรภู่ มีสัมผัสในไพเราะ
งดงามโดยตลอด ทาใหเ้ ป็นทนี่ ิยมอา่ นเรอื่ ยมาแม้ในปจั จบุ นั
วิเคราะหค์ ุณคา่ ด้านวรรณศลิ ป์
๑. เสาวรสจนี เชน่ บทชมความงามของธรรมชาติ
พระโฉมยงองคอ์ ภัยมณนี าถ เพลนิ ประพาสพศิ ดหู มมู่ จั ฉา
เหล่าฉลามล้วนฉลามตามกันมา ค่อยเคลือ่ นคลาคล้ายคลา้ ยในสายชล
๒. นารปี ราโมทย์ เชน่ บทโอ้โลม หรอื ปลอบประโลมใจ
พม่ี นุษย์สดุ สวาทเปน็ ชาตยิ กั ษ์ จงคดิ หกั ความสวาทใหข้ าดสูญ
กลับไปอยคู่ ูหาอยา่ อาดรู จงเพ่ิมพูนภาวนารักษาธรรม์
วิเคราะห์คณุ คา่ ดา้ นวรรณศลิ ป์
๓. พิโรธวาทงั เชน่ บทโกรธ ขดั เคือง ตอ่ ว่า
นางผเี สือ้ เหลอื โกรธพิโรธร้อง มาต้งั ซ่องศลี จะมอี ยู่ทไ่ี หนชา่ ง
เฉโกโยคหี นเี ขาใช้ ไมอ่ ยู่ในศลี สตั ย์มาตดั รอน
๔. สลั ลาปังคพิสยั เชน่ บทโศกเศรา้ ครา่ ครวญ
ถึงประตคู ูหาเหน็ เปดิ อยู่ เอะ๊ อกกูเกิดเข็ญเปน็ ไฉน
เขา้ ในห้องมองเขมน้ ไมเ่ ห็นใคร ยง่ิ ตกใจเพียงจะดนิ้ ส้ินชวี ี