ชีวิตใหม่หลังการปลูกถ่ายไต

สถาบันโรคไตภูมิราชนครินทร์


4.1 การเตรียมตัว
4.2 การผ่าตัด
4.3 การดูแลภายหลังผ่าตัด

�
ื
ี
ึ
ตลอดระยะเวลาท่ไตทางานอยู่ในร่างกาย ซ่งเม่อรวมค่าใช้จ่าย
ทั้งหมดแล้วถือว่าเป็นการรักษาที่ต้องใช้เงินสูง อย่างไรก็ตาม สิทธิ
การรักษาพื้นฐานต่าง ๆ เช่น สิทธิบัตรทอง สิทธิประกันสังคม สิทธิ
ั
ื
ิ
ั
้
ุ
ู
ิ
ราชการ หรอรฐวสาหกจ ล้วนครอบคลมการปลกถ่ายไตทงหมด
ั
ต้งแต่การเตรียมตัวก่อนการผ่าตัดตลอดจนการผ่าตัดและการดูแล
หลังผ่าตัด โดยมีข้อกาหนดและเง่อนไขต่าง ๆ เช่น ในกรณีสิทธิบัตร
�
ื
ทอง หรือประกันสังคมน้น ผู้ป่วยจะได้รับสิทธิก็ต่อเม่อแพทย์ผู้รักษา
ื
ั
พิจารณาแล้วว่าผู้ป่วยสามารถรับการรักษาในโรงพยาบาลดังกล่าว
ได้ ผู้ป่วยจึงจะสามารถได้รับสิทธิ ทั้งนี้ผู้ป่วยควรศึกษาข้อก�าหนด
และสิทธิต่าง ๆ เหล่านี้อย่างละเอียดก่อนการพิจารณาเลือกรับการ
รักษา พบว่า ผู้ป่วยบางรายมีความรีบเร่งในการรับการรักษา ท�าให้
�
การตรวจประเมินก่อนการผ่าตัดทาได้ไม่ละเอียด ตลอดจนเลือก
ื
รับการรักษาโดยไม่ได้ใช้สิทธิพ้นฐาน ทาให้ขาดความต่อเน่องของ
�
ื
การดูแลค่าใช้จ่าย ส่งผลให้ถึงแม้ผู้ป่วยจะได้รับการผ่าตัดปลูกถ่าย
ไตและกลับบ้านได้ แต่กลับพบว่าไตท�างานได้ไม่ดี ผู้ป่วยต้องกลับ
มาเป็นคนไข้ฟอกเลือดใหม่เพียงระยะเวลาไม่กี่ปี ซึ่งสิ่งนี้ถือว่าการ
ผ่าตัดปลูกถ่ายไตไม่ประสบความส�าเร็จ



ปัจจัยทุกข้อโดยเฉพาะต้งแต่ 1 ถึง 3 ล้วนมีความสาคัญต่ออายุการ
�
ั
ั
ิ
ทางานของไตท้งส้น และเก่ยวเน่องในการดูแลรักษาอย่างเป็นระบบ การ
�
ื
ี
เตรียมตัวอย่างดีจะส่งผลต่อการผ่าตัด และการผ่าตัดจะส่งผลต่อการ
ตัดสินใจปรับยาต่าง ๆ ในระยะหลังผ่าตัด ดังน้น การตรวจและการรักษา
ั
ชีวิตใหม่ หลังการปลูกถ่ายไต 51

สถาบันโรคไตภูมิราชนครินทร์


�
ั
ท้ง 1, 2, 3 จึงควรกระทาในโรงพยาบาลเดียวกัน หรือทีมรักษาเดียวกัน
ั
ื
ื
เพ่อให้เกิดการรักษาอย่างต่อเน่อง และได้ผลดีสูงสุดต่อท้งผู้ให้และผู้รับ
บริจาค
็
�
ู
ควำมสำเรจของวงกำรปลกถ่ำยอวยวะในประเทศไทย
ั
ในประเทศไทยมีความก้าวหน้าทางการปลูกถ่ายอวัยวะอย่างต่อเน่อง
ื
เช่น การผ่าตัดในกรณีท่หมู่โลหิตเข้ากันไม่ได้ การผ่าตัดปลูกถ่ายในผู้ท่ม ี
ี
ี
ื
ตับอักเสบชนิดซี การปลูกถ่ายไตร่วมกับอวัยวะอ่น เช่น ตับ, หัวใจ/ปอด,
ตับอ่อน, การรักษาการสลัด หรือปฏิเสธไตชนิดรุนแรง การตรวจคัดกรอง
โรคติดเช้อต่าง ๆ และมะเร็งอย่างละเอียด ระบบการจัดสรรอวัยวะอย่าง
ื
ี
ื
เท่ยงธรรม การผ่าตัดส่องกล้องเพ่อนาไตออกจากผู้บริจาค และความ
�
ื
ั
ก้าวหน้าด้านอ่น ๆ อีกมาก ทาให้ผู้ป่วยในประเทศไทย ม่นใจได้ว่าผู้ป่วย
�
จะได้รับการรักษาอย่างดีที่สุดบนความก้าวหน้าสูงสุด
สรุป

ั
ผู้ป่วยสามารถม่นใจได้ว่าความก้าวหน้าด้านการปลูกถ่ายไตใน
ื
ประเทศไทย อยู่ในระดับมาตรฐานโลก อย่างไรก็ตาม เน่องจากก่อนการ
้
้
่
ปลูกถายไตยังมีการฟอกเลือดทดแทน เพื่อใหผูป่วยมีเวลาในการเตรียมตัว
ดังน้น การเตรียมตัวอย่างดีตลอดจนการเลือกรับสิทธิการรักษาจะเป็นปัจจัย
ั
ี
สาคัญ ช่วยให้ผลลัพธ์การรักษาออกมาอย่างดีเย่ยม การดูแลหลังผ่าตัด
�
ควรต้องอาศัยการดูแลต่อเนื่อง ตั้งแต่ระยะก่อนผ่าตัดและหลังผ่าตัด ปัจจัย
�
ี
ั
ท้งหมดน้ผู้ป่วยและญาติตลอดจนแพทย์ผู้ดูแล ควรนามาประกอบกันและ
ร่วมตัดสินใจเพื่อส่งผลสูงสุดต่อการรักษา โดยมีเป้าหมายส�าคัญ คือ การที่
ผู้ป่วยจะไม่ต้องกลับมาฟอกเลือดอีกเป็นระยะเวลาที่ยาวนานที่สุด






52 ชีวิตใหม่ หลังการปลูกถ่ายไต

สถาบันโรคไตภูมิราชนครินทร์



อานำิสงส์ของ




การบริจาคำอวัยวะ



ในำทำางพระพุทำธศาสนำา







พระมหำประนอม ธัมมำลังกำโร
เจ้าอาวาสวัดจากแดง (วัดราษฎร์) จังหวัดสมุทรปราการ



กำรบริจำคที่ยิ่งใหญ่ 5 ประกำร

ในพระไตรปิฎก มีคากล่าวว่า “ปัญจมหาปริจจาโค” การบริจาคท ี ่
�
ยิ่งใหญ่ 5 ประการ ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้

ิ
1. ธนปรจจาคะ การบริจาคทรัพย์ท่เรารัก สุดหวงแหน แต่ก็ตัดใจ
ี
บริจาคเพื่อสร้างบารมี
ุ
ิ
ี
ื
�
2. ปตตปรจจาคะ การบริจาคบุตรท่รักท่หวงแหนออกไปเพ่อบาเพ็ญ
ี
ทานบารมี
ี
ื
�
ิ
3. ทารปรจจาคะ การบริจาคภรรยาสุดท่รักออกไปเพ่อบาเพ็ญ
ทานบารมี
ี
�
ื
4. องคปรจจาคะ การบริจาคอวัยวะท่รักท่หวงแหนออกไปเพ่อบาเพ็ญ
ี
ิ
ั
ทานอุปปารมี
ิ
ิ
5. ชวตปรจจาคะ การบริจาคสละชีวิตออกไปเพ่อบาเพ็ญทานปรมัตถ
ี
�
ื
บารม ี
ชีวิตใหม่ หลังการปลูกถ่ายไต 53

สถาบันโรคไตภูมิราชนครินทร์


ึ
ื
การบริจาคอวัยวะร่างกาย ส่วนใดส่วนหน่งออกไปเพ่อประโยชน์ต่อ
�
ื
ี
ิ
ึ
ี
ผู้อ่น ถือว่าเป็นกุศลท่ย่งใหญ่ โดยเฉพาะการบริจาคไต ซ่งเป็นอวัยวะท่สาคัญ
ยิ่งชิ้นหนึ่งของร่างกาย
�
ี
ื
มีคากล่าวว่า พึงสละทรัพย์เพ่อรักษาอวัยวะ สูงกว่าน้ คือ พึงสละ
ื
อวัยวะบางส่วนเพ่อรักษาชีวิต สุดท้ายคือ พึงสละแม้ชีวิตเพ่อรักษาธรรม
ื
(ความถูกต้อง)
จากคาดังกล่าวจะเห็นได้ชัดเจนว่า ถ้าเรายอมสละอวัยวะบางส่วน
�
ื
�
ี
ี
เช่น ไต ก็เพ่อช่วยชีวิตคนได้จานวนมาก น่จึงเป็นสาเหตุหน่งท่เราควรบริจาค
ึ
อวัยวะบางส่วน คือ ไต เป็นต้น เพื่อช่วยรักษาชีวิตเพื่อนมนุษย์ได้จ�านวน
มาก
จากผลานิสงส์สืบต่อ ๆ กันไป ก็คือ ทุก ๆ ภพ ที่เราเกิด จะมีอวัยวะที่
ครบถ้วนสมบูรณ์ มีร่างกายแข็งแรง พร้อมกับจิตใจที่เข้มแข็ง มีโอกาสเกิด
เป็นเทวดาในสุคติภูมินับภพนับชาติไม่ถ้วน สุดท้ายจะได้ดวงตาเห็นธรรม
แล้วก็จะเข้าถึงความพ้นทุกข์โดยประการทั้งปวง คือ บรรลุเป็นพระอรหันต์
นั่นเอง หมดสิ้นกิเลสทั้งปวง เข้าสู่นิพพานอันสงบสุขอย่างแท้จริง

ี
แต่ก็มีคนบางคนท่เข้าใจผิดว่า ถ้าเราบริจาคอวัยวะส่วนไหนออกไป
แล้ว เกิดชาติหน้าอวัยวะส่วนนั้นก็จะหายไปเลย ไม่มีอีก อวัยวะในร่างกาย
ื
จะบกพร่อง ซ่งบางท่านก็จะเช่อว่าเป็นเช่นน้นจริง ๆ แต่ความเป็นจริงไม่ได้
ั
ึ
เป็นอย่างนั้นเลย เนื่องจากอวัยวะที่บริจาคออกไปให้ผู้อื่นที่ขาดแคลน หรือ
ึ
ิ
ั
�
จาเป็นน้น มีแต่จะเพ่มบุญให้กับผู้บริจาคย่ง ๆ ข้นไป เพราะเป็นทานอุปปารม ี
ิ
ั
เป็นกุศลเจตนาท่จะส่งผลให้ผู้บริจาคมีความสุขท้งชาติน้และชาติหน้า
ี
ี
ิ
ึ
ตลอดชาติอย่างย่ง ตราบจนถึงซ่งพระนิพพาน และความสุขของผู้รับบริจาค
ก็จะไม่มีวันลืมเลือนไปเลย เสมือนได้ชีวิตใหม่ในชาตินี้เอง
ื
ดังน้น จึงใคร่ขอเชิญชวนทุกท่านท่มีโอกาสได้ร่วมบริจาคไต เพ่อช่วยเหลือ
ั
ี
ชีวิตเพื่อนมนุษยชาติ สืบต่อไป
54 ชีวิตใหม่ หลังการปลูกถ่ายไต

คณะกรรมกำรวิชำกำรและฝึกอบรม


ศ.เกียรติคุณ พญ. สมศรี เผ่าสวัสดิ์ ที่ปรึกษา
อาจารย์ นพ. ศัลยเวทย์ เลขะกุล ที่ปรึกษา
ศ.เกียรติคุณ นพ. ธีรชัย ฉันทโรจน์ศิริ ที่ปรึกษา
รศ. นพ. บุญรัตน์ เอื้อสุดกิจ ที่ปรึกษา
พลตรี ผศ. นพ. กิฎาพล วัฒนกูล ที่ปรึกษา
นพ. ชาตรี บานชื่น ที่ปรึกษา
ศ.กิตติคุณ นพ. เกรียง ตั้งสง่า ที่ปรึกษา
อ.พญ. นันทกา จันทวานิช ที่ปรึกษา
พลตรีหญิง อุษณา ลุวีระ ที่ปรึกษา
พลอากาศโท นพ. กลศร ภัคโชตานนท์ ที่ปรึกษา
พลอากาศโท นพ. อนุตตร จิตตินันทน์ ที่ปรึกษา
รศ. นพ. เชิดชัย นพมณีจ�ารัสเลิศ ที่ปรึกษา
นายกสมาคมพยาบาลโรคไต ที่ปรึกษา
ศ.เกียรติคุณ พญ. ธัญญารัตน์ ธีรพรเลิศรัฐ ประธานกรรมการ
ศ. ดร. นพ. เกรียงศักดิ์ วารีแสงทิพย์ รองประธานกรรมการ
พลตรีหญิง รศ. พญ. ประไพพิมพ์ ธีรคุปต์ กรรมการ
รศ. ดร. พญ. อติพร อิงค์สาธิต กรรมการ
รศ. นพ. อรรถพงศ์ วงศ์วิวัฒน์ กรรมการ
รศ. นพ. ขจร ตีรณธนากุล กรรมการ
ผศ. พญ. วรางคณา พิชัยวงศ์ กรรมการ
พญ. สุนันทา วิจิตรจิตเลิศ กรรมการ
นพ. ธีรยุทธ เจียมจริยาภรณ์ กรรมการ
นพ. ธีรวัฒน์ ธนชยานนท์ กรรมการ
นพ. เมธี จันทร์พิทักษ์กุล กรรมการ
พญ. เศรษฐนันทน์ เศรษฐการุณย์ กรรมการ
พญ. กชรัตน์ วิภาสธวัช กรรมการ
พญ. สุพัตรา กาญจนากร กรรมการ
นพ. สุธีระ ทองประไพ กรรมการ
นพ. พิชา ยินเจริญ กรรมการ
พญ. บงกช สุรัติชัยกุล กรรมการและเลขานุการ
พญ. ประภา พัตราภรณ์พิศุทธิ์ กรรมการและผู้ช่วยเลขานุการ
น.ส. พีระลักษณ์ ผูกพันธ์ ผู้ช่วยเลขานุการ