วิวัฒนาการโทรศัพท์เคลื่อนที่ ตอนที่ 1

ใช้ในระยะทางไม่เกนิ 32 เมตร ภายในอาคารกบั 95 เมตร ภายนอกอาคาร และมีความเร็วในการ
เคล่ือนทข่ี องเครื่องลกู ข่ายเท่ากบั ความเร็วในการเดนิ เท้าเท่าน้นั ต่อมาได้พฒั นามาเป็ นมาตรฐาน
IEEE 802.11b (ค.ศ.1999) ใช้ชื่อเรียกว่า WiFi (Wireless Fidelity)
มอดูเลชันแบบ CCK-BPSK (Complimentary Code Keying-
Bipolar Phase Shift Keying) และ CCK-QPSK
(Complimentary Code Keying-Quadrature Phase Shift
Keying) สามารถเพม่ิ อตั ราเร็วได้เป็ น 5.5 และ 11 Mbps ตามลาดบั ดงั แสดง
สถาปัตยกรรมเครือข่ายในรูปท่ี 1.16

ก.)

ข.)
รูปท่ี 1.15 สถาปัตยกรรมเครือข่าย IS-136 และ CdmaOne (IS-95 A/B)

ก.) เครือข่าย IS-136 ข.) เครือข่าย CdmaOne (IS-95 A/B)

รูปที่ 1.16 เครือข่ายท้องถิ่นไร้สาย IEEE 802.11b
โทรศัพท์เคล่ือนท่ียุค 2.5G ประเทศญปี่ ่ นุ ได้พฒั นาโครงข่าย PDC มาเป็ น
อนิ เทอร์เน็ตเคล่ือนที่ (Mobile internet) หรือท่เี รียกกนั ว่า iMODE ตามมาตรฐาน
อนิ เทอร์เนต็ แบบ WAP (Wireless Application Protocol) มีอตั ราการ
รับส่งข้อมูล 9.6 kbps ซึ่งให้บริการจดหมายอเิ ลก็ ทรอนิคส์ ผลกฬี า รายงานสภาพอากาศ เกม
บริการด้านการเงนิ และการจองตวั๋ ล่วงหน้า ส่วนกล่มุ ประเทศยุโรปยงั คงใช้เทคโนโลยรี ะบบ

GSM โดยได้พฒั นาเทคนิคการรับส่งข้อมูลคือ HSCSD (High-Speed
Circuit-Switched Data) ซึ่งพฒั นามาจาก CSD (Circuit-
Switched Data) เดิมในระบบ GSM ทาให้มีความสามารถเพม่ิ อตั ราการรับส่งข้อมูล
ได้รวดเร็วขนึ้ กว่าเดิมถึง 4 เท่าหรือเท่ากบั 57.6 kbps ในช่วง 1-4 time
slots/use แต่ HSCSD ยงั มีข้อจากดั ในการใช้งานเน่ืองจากต้องการช่อง time
slot สารองให้แก่ผู้ใช้งานทรี่ ้องขอซึ่งบางคร้ังมีไม่เพยี งพอ จึงต้องอาศัยเทคโนโลยี GPRS ท่ี
มลี กั ษณะการรับส่งข้อมูลเป็ นแบบแพ็กเกทตามมาตรฐาน ETSI ซ่ึงมอี ตั ราเร็วในการรับส่ง
ข้อมูล 56-114 kbps ทาให้สามารถบริการ SMS (Short Messaging

Service), MMS (Multimedia Messaging Service), PoC
(Push to Talk), P2P (Point-to-Point) และ P2M (Point-to-
Multipoint) ผ่าน IP (Internet Protocol) ทีเ่ ป็ นท้งั IPv4, IPv6 หรือ
PPP (Point-to-Point Protocol) ด้วยช่องทางการเข้ารหสั (Channel
Encoding) แบบคอนโวลชู ันโค๊ด (Convolution code) มอดเู ลชันแบบ
GMSK (Gaussian Minimum Shift Keying) ซ่ึงจะได้ผลลพั ธ์เป็ นโค๊ด
สกรีม หรือ CS (Code Scheme) อตั ราการรับส่งบิตข้อมูล (Bit Rate) และ
อตั ราโค๊ด (Code Rate) ท่สี ามารถตรวจสอบความผดิ พลาดข้อมูลได้คือ CS-1 ถงึ
CS-4 โดยอตั ราการรับส่งบิตข้อมูลจะเร็วทสี่ ุดเม่ืออยู่ใกล้สถานีฐาน BTS คือ CS-4 และ
ช้าสุดคือ CS-1 ดงั แสดงในตารางท่ี 1.1

ตารางท่ี 1.1 การเข้ารหัส GPRS

ดงั น้นั จงึ อาจกล่าวได้ว่าการใช้เทคโนโลยี GPRS ในระบบ GSM ท้งั การใช้เทคนคิ
CSD และ HSCSD ในการดาวน์โหลดข้อมูล (Down Load) และอพั โหลดข้อมูล
(Up Load) สามารถลดข้อจากดั เร่ืองของ time slot เพมิ่ ความเร็วในการรับส่งข้อมูลท่ี
ถูกต้องและรวดเร็วได้ดังแสดงในตารางที่ 1.2
ตารางที่ 1.2 อตั ราการรับส่งข้อมูลในเทคโนโลยี GPRS

สรุป
Road map เป็ นแผนทส่ี าคัญในกระบวนการพฒั นามาตรฐาน เพื่อหลอมรวม

เทคโนโลยรี ะบบโทรศัพท์เคล่ือนทท่ี ว่ั โลกเข้าไว้ด้วยกนั ในเบือ้ งต้นได้แสดงให้เหน็ สถาปัตยกรรม
เครือข่าย PDC สถาปัตยกรรมเครือข่ายและโพรโตคอลระบบ GSM สถาปัตยกรรมเครือข่าย
IS-136 และ CdmaOne (IS-95 A/B) และเครือข่ายท้องถ่ินไร้สาย IEEE
802.11b

ววิ ฒั นาการโทรศัพท์เคล่ือนที่ ตอนที่ 8

ผศ.ดร.โชคชัย แสงดาว
อาจารย์ประจาภาควิชาวศิ วกรรมโทรคมนาคม
คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยมี หานคร

13 ตลุ าคม 2558

สาหรับกล่มุ ประเทศอเมริกามีการพฒั นามาตรฐาน IS-95A เพยี งอย่างเดยี ว เน่ืองจาก
กระบวนการเข้าถึงแบบ CDMA มคี ณุ สมบตั ิท่สี ามารถใช้ความถีค่ ล่ืนพาห์ร่วมกนั ได้ตลอดเวลา
เพราะว่าความจขุ องเครือข่ายไม่ได้ถูกกาหนดโดยตรงจากจานวนความถค่ี ลื่นพาห์ หากมีผ้ใู ช้บริการ
โทรศัพท์เป็ นจานวนมากๆสามารถให้บริการได้ด้วยการใช้สถานยี ่อยขนาดเลก็ หลายๆสถานซี ึ่งดกี ว่า
กระบวนการเข้าถึงแบบ TDMA ที่มี time slot ไม่เพยี งพอ IS-95A ถูกพฒั นาโดย
หน่วยงาน TIA และ ANSI ร่วมกนั ภายใต้ช่ือ IS-95B ซ่ึงใช้ความถีค่ ล่ืนพาห์คู่ (Dual
Band Operation) คือ 800 MHz (Band Class 0) และ 1900
MHz (Band Class 1) และมโี พรโตคอลสาหรับการเชื่อมต่อ (air interface)
แบ่งได้ 3 ช้ัน (3 Layers) ได้แก่ L1 คือ Physical Layer (PHY), L2 คือ
Media Access Control (MAC) กบั Link-Access Control
(LAC) และ L3 คือ Call-Processing State Machine สามารถให้อตั รา
รับส่งข้อมูลได้สูงสุด 115.2 kbps ในจานวน 8 codes/user ซึ่งใช้อย่ใู นประเทศ
เกาหลี ขณะท่ีระบบอนิ เทอร์เนต็ ไร้สายมีการเปลย่ี นแปลงมาตรฐานจาก IEEE 802.11b มา
เป็ น IEEE 802.11a/g (ค.ศ.1999) กบั IEEE 802.11h (ค.ศ.2003) ใช้
ความถ่ีคล่ืนพาห์ 5 กบั 2.4 GHz มอดูเลชันท้ังขาขนึ้ และขาลงแบบ OFDM/24QAM
กบั OFDM/64QAM ตามลาดับ ทาให้ได้อตั ราการรับส่งข้อมูลระหว่าง 1-54 Mbps

เม่ือประมาณปลายปี ค.ศ. 1999 ในช่วงแรกระบบอนิ เทอร์เน็ตเคลื่อนท่ี (Mobile
Internet) ได้ถูกพฒั นาให้ใช้เทคโนโลยเี ข้าถงึ แบบ WCDMA (Wide Band

CDMA) ทม่ี ีเทคนคิ การดูเพลกซ่ิงท้งั ในรูปแบบความถี่ FDD และเวลา TDD ใช้ความถี่
คล่ืนพาห์ประมาณ 2,100 MHz มีความกว้างแถบคล่ืนพาห์ 5MHz ซ่ึงมปี ระสิทธิภาพใน
การสื่อสารรับส่งสัญญาณเสียง ภาพ ข้อมูล และวิดโี อด้วยความเร็วสูงถึง 2 Mbps แต่สาหรับ
การให้บริการในปัจจบุ ันสามารถรับส่งด้วยความเร็วสูงสุดได้เพยี ง 384 kbps โดยสัญญาณขา
เข้าจะถูกแปลงเป็ นสัญญาณดจิ ิทลั และส่งไปเป็ นรหสั ผ่านแถบคลื่นสัญญาณกระจายไปสู่ความถ่ี
คลื่นพาห์ต่างๆ โดย NTT DoLoMo เป็ นผ้ใู ห้บริการรายแรกที่เปิ ดให้บริการ WCDMA
เชิงพาณชิ ย์ในปี 2001 จนในปัจจุบันมีผู้ให้บริการถึง 65 รายทัว่ โลก พฒั นาการก้าวต่อไปของ
เทคโนโลยี WCDMA จะนาไปสู่ความสามารถในการส่งข้อมูลทีค่ วามเร็วสูงขึน้ ขณะเดยี วกนั
เทคโนโลยกี ารเข้าถงึ แบบ TD-SCDMA (Time Division-Synchronous
Code Division Multiple Access) ซึ่งเป็ นเทคนคิ ทใี่ ช้ท้งั การแบ่งเวลาและ
การเข้ารหสั ได้ถูกพฒั นาขึน้ และนาไปใช้ในประเทศจีน ส่วนในกล่มุ ประเทศยโุ รปและอเมริกาได้เร่ง
พฒั นาระบบ GPRS บนเครือข่าย GSM ให้มอี ตั ราการรับส่งข้อมูลสูงขนึ้ จากเดมิ คือ 115
kbps/user หรือโดยเฉลย่ี 20-30 kbps กลายเป็ น 384 kbps/user หรือ
โดยเฉลยี่ 100-130 kbps จากวธิ ีการมอดเู ลชันแบบ 8-PSK (Phase Shift
Keying) ทีม่ ีลกั ษณะการส่งข้อมูล 3 บติ ต่อการเปลย่ี นแปลงเฟส 1 คร้ัง ทาให้มอี ตั ราการ
รับส่งข้อมูล 473.6 kbps ใน 8 timeslots (ทฤษฎี) ของแต่ละแพก็ เกท และต้ังช่ือ
ใหม่ว่า E-GPRS (Enhanced GPRS) หรือ EDGE (Enhanced
Data Rates for GSM Evolution) ทาให้ได้โค๊ดสกรีมเพมิ่ ขนึ้ จากกว่าเดมิ 4
รหัส เป็ น 9 รหสั และสามารถใช้รับส่งได้ตลอดช่วง time slots ดงั แสดงในตารางท่ี 1

ตารางที่ 1 การเข้ารหสั E-GPRS

ส่วนเทคโนโลยี CDMA2000 หรือ IS-2000 คือเทคโนโลยกี ารส่ือสารไร้สายท่ี
พฒั นามาจากเทคโนโลยี CdmaOne ตาม Revision A (384 kbps) โดย
บริษัท Qualcomm กบั กลุ่ม CDG ซ่ึงต้องการให้มีประสิทธิภาพในการให้บริการเสียง
และข้อมูลท่มี ีอตั ราความเร็วสูงเพมิ่ มากขึน้ เทคโนโลยี CDMA2000 ช่วงแรกมชี ่ือว่า

CDMA2000 1XRTT (1 time Radio Transmission
Technology) หมายถงึ มาตรฐานการเช่ือมต่อไร้สายแบบคู่ (Paired) ที่มคี วามกว้าง
แถบคล่ืนพาห์ 1.25 MHz ด้วยการมอดเู ลชันแบบ QPSK ซ่ึงทาให้มีความจชุ ่องสัญญาณ
เพมิ่ ขนึ้ เป็ น 2 เท่าของมาตรฐาน IS-95B โดยสามารถรองรับอตั ราการรับส่งข้อมูลแบบ
แพก็ เกทได้ถงึ 153 kbps หรือโดยเฉลย่ี 80-100 kbps ปัจจบุ ันใช้อยู่ในประเทศ
เกาหลี สาหรับระบบอนิ เทอร์เนต็ ไร้สายมกี ารเปลยี่ นแปลงมาใช้ IEEE 802.11n ที่ให้อตั รา
การรับส่งข้อมูลเป็ น 200 Mbps จากการอาศัยสายอากาศแบบหลายอนิ พตุ หลายเอาท์พุตหรือ
MIMO (Multiple-Input Multiple-Output) ดงั แสดงในรูปที่ 1

รูปท่ี 1 สายอากาศ MIMO ชนดิ 4x4

ช่วงเวลาถดั มา ITU (ITU-R M.687) ได้รับรองมาตรฐานเครือข่ายโทรคมนาคม
ไร้สายยคุ ที่ 3 ทีเ่ สนอจากแต่ละกลุ่มประเทศได้แก่ ยุโรป ญปี่ ่ นุ อเมริกา เกาหลี และจีน ให้เป็ น
มาตรฐานสาหรับการส่งสัญญาณความถว่ี ทิ ยุออกอากาศเรียกว่า International
Mobile Telecommunication 2000 (IMT-2000) ซึ่งสามารถแบ่ง
ออกท้งั หมด 5 ประเภทด้วยกนั คือ

ประเภทท่ี 1 มาตรฐาน IMT-DS (IMT-Direct Spread) เป็ นมาตรฐาน
ยโุ รปตามข้อเสนอของ ETSI ที่มีช่ือว่า UTRA (UMTS Terrestrial Radio
Access) โดยใช้เทคโนโลยกี ารเข้าถึง WCDMA และ TD-CDMA สาหรับการ
เช่ือมต่อกบั UMTS โดย WCDMA จะใช้เทคนคิ การดเู พลกซ่ิงใน UTRAN ท้งั แบบ
FDD และ TD-CDMA จงึ ทาให้เคร่ืองโทรศัพท์ในระบบ UMTS มีความยืดหยุ่นในการ
ใช้งาน การให้บริการได้ครบถ้วนและสามารถใช้กบั ระบบ GSM ท่ีมีอย่เู ดิมได้

ประเภทที่ 2 มาตรฐาน IMT-MC (IMT-Multi Carrier) เป็ นมาตรฐาน
สาหรับประเทศเกาหลแี ละญีป่ ่ นุ โดย TTA ได้เสนอ CdmaOne ทมี่ ีลกั ษณะคล้ายคลงึ กบั
WCDMA ของญี่ป่ นุ และ CdmaTwo ทม่ี ลี กั ษณะคล้ายคลงึ กบั CDMA2000
ของอเมริกา ส่วนประเทศญี่ป่ นุ ARIB ได้ส่งข้อเสนอเครือข่ายเทคโนโลยี WCDMA โดยใช้
เทคนคิ การดูเพลกซ่ิงแบบ FDD เป็ นหลกั ซ่ึงมีความคล้ายคลงึ กบั ของทางด้านยุโรป โดย
มาตรฐาน 2 ประเภทแรกมีพื้นฐานที่พฒั นากระบวนการเข้าถึงมาจากระบบ CDMA แต่มี
ความแตกต่างกนั ตรงท่ีใช้ความกว้างแถบคลื่นพาห์ 5 MHz จงึ มีชื่อเรียกว่า WCDMA

ส่วน CDMA2000 มีความกว้างแถบคลื่นพาห์เพยี ง 1.25 MHz และจากการประชุม
WARC (World Administrative Radio Conference) ในปี ค.ศ.
1992 จึงกาหนดให้ใช้ความถคี่ ลื่นพาห์ช่วง 1,885-2,025 MHz และ 2,110-

2,200 MHz
ประเภทท่ี 3 มาตรฐาน IMT-TC (IMT-Time-Code) เป็ นมาตรฐานจาก

ประเทศจนี โดย CATT (Chinese Academy of
Telecommunications Technology) มีชื่อว่า TD-SCDMA

(Time Division-Synchronous Code Division Multiple
Access) เนื่องจากใช้กระบวนการเข้าถึงท้ังแบบ CDMA และ TDMA โดยใช้พืน้ ฐาน
ของ TD-CDMA แบบซิงโครนสั (synchronous) ซึ่งภายในเครือข่าย
UTRAN อาศัยเทคนคิ การดูเพลกซิ่งแบบ TDD และ WLL (Wireless Local

Loop)
ดังน้นั มาตรฐานท้งั 3 ประเภทดงั กล่าวนีจ้ ัดได้ว่าเป็ นระบบโทรคมนาคมเคล่ือนท่สี ากลหรือ

ทเี่ รียกกนั ว่า UTMS (Universal Mobile Telecommunications
System) เครือข่าย UMTS มีอตั ราการรับส่งข้อมูลสูงถึง 2 Mbps หรือเท่ากบั 4
เท่าของ EDGE ซ่ึง UMTS เกดิ จาก Release 4 ฉบับได้แก่ Release 99 เป็ น
รายละเอยี ดทางเทคนคิ ทเ่ี พม่ิ เตมิ จากเครือข่าย GPRS และ EDGE โดยจะมกี ารเพม่ิ เติม
อุปกรณ์ในส่วนของ BSS (Base Station Subsystem) ซ่ึงเป็ นส่วนท่ดี แู ลการ
ติดต่อสื่อสารระหว่างเครื่องโทรศัพท์เคล่ือนทข่ี องผ้ใู ช้บริการกบั เครือข่ายของผ้ใู ห้บริการ โดยกล่มุ
ของอุปกรณ์ที่เพมิ่ เติมขึน้ มาน้นั มชี ่ือเรียกว่า UTRAN (UMTS Terrestrial
Radio Access Network) ส่วน Release 4 เป็ นรายละเอยี ดทางเทคนิคท่ี
เพม่ิ เตมิ ในส่วนของเครือข่ายแกนหลกั โดยจะมกี ารนาเครือข่ายแบบ ATM
(Asynchronous Transfer Mode) และ IP ซ่ึงเป็ นการรับส่งข้อมูลแบบ
แพก็ เกทเข้ามาใช้งานแทนเครือข่ายแบบสวทิ ช์วงจรท่ีใช้งานอยู่ในเครือข่าย GSM ในปัจจบุ ัน
สาหรับ Release 5 เป็ นรายละเอยี ดทางเทคนคิ ทเี่ พม่ิ เติมในส่วนของ IMS (IP
Multimedia Service) โดยการทางานของ IMS จะช่วยให้การใช้งานแบบส่ือ

ประสม (Multi Media) ในลกั ษณะของบุคคลต่อบุคคล (Person to Person)
ให้มีประสิทธิภาพทสี่ ูงขึน้ และ Release 6 เป็ นรายละเอยี ดทไ่ี ม่ได้มกี ารเปลยี่ นแปลงระบบ
มากนัก เพยี งแต่เพม่ิ ความสามารถในการทางานของการจดจาคาพูด (Speech
Recognition) และการส่ือสารระหว่างเครือข่ายท้องถิ่นไร้สาย (Wireless LAN)
กบั เครือข่ายโทรศัพท์เคลื่อนท่ี (Wi-Fi/UMTS Inter-Working) เข้าด้วยกนั

ประเภทที่ 4 มาตรฐาน IMT-SC (IMT-Single Carrier) กลุ่มประเทศ
อเมริกา TIA ได้เสนอมาตรฐาน UWC-136 (Universal Wireless
Communications-136) หรือ EDGE (Enhanced Data Rates
for Global Evolution) เป็ นมาตรฐานทใี่ ช้ TDMA ซ่ึงพฒั นามาจาก IS-136
ของระบบโทรศัพท์เคล่ือนทีใ่ นยคุ ท่ี 2 และมาตรฐาน WIMS (Wireless
Multimedia and Messaging Services) เป็ นมาตรฐานท่ใี ช้เทคโนโลยี
WCDMA ส่วน CDMA2000 ท่ีพฒั นาจาก IS-95 และหน่วยงาน T1P1 ได้
เสนอมาตรฐานมชี ื่อว่า NA : WCDMA (North American: Wideband
CDMA) ซึ่งมคี วามคล้ายคลงึ กบั UTRA ต่อมา NA : WCDMA กบั WIMS ได้
มกี ารรวมกนั เป็ นมาตรฐานเดียวแล้วเปลย่ี นชื่อเป็ น WP-CDMA (Wideband
Packet CDMA)

ประเภทท่ี 5 มาตรฐาน IMT-FT (Frequency-Time)
FDMA/TDMA (DECT legacy) เป็ นมาตรฐานด้งั เดิมทใ่ี ช้กระบวนการเข้าถงึ ท้ัง
แบบ TDMA และ OFDMA (Orthogonal FDMA) ท่ีใช้สาหรับเครือข่าย
ท้องถ่ินไร้สายหรือ W-LAN (Wireless LAN) และเครือข่ายอนิ เทอร์เนต็ ระหว่าง
เมืองหรือ WiMAX (Wireless Metropolitan Broadband
Wireless Access) ตามมาตรฐาน IEEE 802.11a และ d ดังแสดงในรูปที่ 2

รูปท่ี 2 มาตรฐาน IMT-2000

สรุป
กลุ่มประเทศอเมริกามีการพฒั นามาตรฐาน IS-95A โดยหน่วยงาน TIA และ

ANSI ร่วมกนั ภายใต้ช่ือ IS-95B ซึ่งใช้ความถี่คล่ืนพาห์คู่ (Dual Band
Operation) คือ 800 MHz (Band Class 0) และ 1900 MHz
(Band Class 1) และมโี พรโตคอลสาหรับการเช่ือมต่อ (air interface) แบ่งได้
3 ช้ัน (3 Layers) ขณะท่รี ะบบอนิ เทอร์เนต็ ไร้สายมีการเปลย่ี นแปลงมาตรฐานจาก IEEE
802.11b มาเป็ น IEEE 802.11a/g (ค.ศ.1999) กบั IEEE 802.11h
(ค.ศ.2003) ตามลาดบั

ระบบอนิ เทอร์เนต็ เคลื่อนที่ (Mobile Internet) ได้ถูกพฒั นาให้ใช้เทคโนโลยี
เข้าถงึ แบบ WCDMA (Wide Band CDMA) ส่วนในกลุ่มประเทศยโุ รปและ
อเมริกาได้เร่งพฒั นาระบบ GPRS บนเครือข่าย GSM และต้งั ชื่อใหม่ว่า E-GPRS
(Enhanced GPRS) หรือ EDGE (Enhanced Data Rates for

GSM Evolution)
เทคโนโลยี CDMA2000 หรือ IS-2000 คือเทคโนโลยกี ารส่ือสารไร้สายทพี่ ฒั นา

มาจากเทคโนโลยี CdmaOne ตาม Revision A (384 kbps) สาหรับระบบ
อนิ เทอร์เน็ตไร้สายมกี ารเปลยี่ นแปลงมาใช้ IEEE 802.11n

ITU (ITU-R M.687) ได้รับรองมาตรฐานเครือข่ายโทรคมนาคมไร้สายยคุ ที่ 3 ท่ี
เสนอจากแต่ละกลุ่มประเทศได้แก่ ยุโรป ญ่ปี ่ ุน อเมริกา เกาหลี และจนี ให้เป็ นมาตรฐานสาหรับการ
ส่งสัญญาณความถี่วทิ ยุออกอากาศเรียกว่า International Mobile
Telecommunication 2000 (IMT-2000) ซ่ึงสามารถแบ่งออกท้งั หมด 5
ประเภทด้วยกนั คือ

ประเภทท่ี 1 มาตรฐาน IMT-DS (IMT-Direct Spread)
ประเภทที่ 2 มาตรฐาน IMT-MC (IMT-Multi Carrier)
ประเภทที่ 3 มาตรฐาน IMT-TC (IMT-Time-Code)
ประเภทท่ี 4 มาตรฐาน IMT-SC (IMT-Single Carrier)

ประเภทท่ี 5 มาตรฐาน IMT-FT (Frequency-Time)
FDMA/TDMA (DECT legacy)