คำศัพท์บทที่13

คำศพั ทบ์ ทท่ี13

ระบบย่อยอำหำร

จดั ทำโดย

นำยธนั ยพงศ์ จนั ทะเคียน
ชนั้ มธั ยมศึกษำปี ท่ี5/5

เลขที่25

กระเพำะอำหำร

(Stomach)

เป็นอวยั วะที่อยู่ต่อจำกหลอดอำหำร ตงั้ บริเวณใต้ทรวงอกของคนเรำ
ส่วนบนของกระเพำะอำหำรจะเช่ือมต่อกบั หลอดอำหำร และส่วน
ปลำยเชื่อมต่อกบั ลำไส้เลก็ มีลกั ษณะเป็นกลำ้ มเนื้อหรู ดู เพ่อื
ป้องกนั ไมใ่ ห้อำหำรท่ีอย่ใู นลำไส้เลก็ ย้อยกลบั ส่กู ระเพำะอำหำรได้อีก
กลำ้ มเนื้อขนำดใหญ่
กระเพำะอำหำรทำหน้ำท่ีผลิตน้ำยอ่ ยออกมำ เพอื่ ยอ่ ยอำหำรพวก
โปรตีนเท่ำนัน้ โดยกระเพำะอำหำรจะบบี รดั ตวั ให้อำหำรคลกุ เคล้ำกบั
น้ำยอ่ ย

เกลือน้ำดี

(Bile Salt)

มีหน้ำที่ทำให้ไขมนั แตกตวั โดยเรยี กไขมนั ท่ีถกู ตีให้แตกตวั นี้วำ่
อีมลั ชนั่ (Emulsion) มลี กั ษณะเป็นไขมนั หยดเลก็ ๆ จำกนัน้ จะถกู
ไลเปสย่อยจนกลำยเป็นกรดไขมนั และกลีเซอรอล

คอหอย

(Pharynx)

เป็นท่ออย่รู ะหว่ำงด้ำนหลงั ของช่องปำกและหลอดลม บริเวณนนี้เป็น
จดุ เชื่อมระหว่ำงหลอดลมกบั หลอดอำหำรโดยมกี ลไกควบคมุ กำรส่ง
อำหำรหรืออำกำศคนละเวลำกนั นอกจำกนี้ยงั ประกอบด้วยต่อ
น้ำเหลือง 3 ค่อู ยรู่ อบ ๆ คอหอย มหี น้ำที่ดกั จบั เชื้อโรค เรียกว่ำ
“ต่อมทอนซิล” (tonsil)

เจจนู ัม

(Jejunum)

เป็นส่วนท่ีต่อจำก Duodenum ยำวประมำณ 2 ใน 5 หรอื
ประมำณ 3-4 เมตร เป็นส่วนที่มกี ำรดดู ซึมอำหำรมำกท่ีสดุ

ซีกมั

(Caecum)

เป็นลำไส้ใหญ่ส่วนแรก ต่อจำกลำไส้เลก็ ส่วนไอเลียม ทำหน้ำท่ีรบั
กำกอำหำรจำกลำไส้เลก็ ที่ซีกมั มสี ่วนของไส้ต่ิง (Vermifrom
appendix) ย่ืนออกมำ

ดโู อดีนัม

(Duodenum)

เป็นลำไส้เลก็ ส่วนต้น ยำวประมำณ 25-30 เซนติเมตร รปู ร่ำงเป็น
ตวั ยู อย่ตู ่อจำกกระเพำะอำหำร เป็นบริเวณที่มสี ำรเคมีหลำยชนิด
เช่น
- Pancreatic Juice เป็นน้ำยอ่ ยท่ีสร้ำงจำกตบั อ่อน
- น้ำดี (Bile) สร้ำงจำกตบั หลงั่ ออกมำจำกกถงุ น้ำดี ช่วยให้ไขมนั
แตกตวั เป็นหยดไขมนั

ตบั อ่อน

(Pancreas)

เป็นอวยั วะภำยในร่ำงกำยท่ีถกู จดั ให้อยทู่ งั้ ในระบบย่อยอำหำรและ
ระบบต่อมไร้ท่อ ระบบย่อยอำหำร คือ ระบบที่ทำกำรบดอำหำรให้
เป็นชิ้นเลก็ ก่อนที่จะย่อยแลว้ ดดู ซึมเข้ำส่รู ำ่ งกำย ระบบยอ่ ยอำหำร
ประกอบไปด้วย ปำก หลอดอำหำร กระเพำะอำหำร ลำไส้เลก็ ลำไส้
ใหญ่ และที่สำคญั คือ ตบั อ่อน ระบบต่อมไรท้ ่อเป็นอีกระบบหน่ึงซึ่ง
ประกอบไปด้วยต่อมไรท้ ่อมำกมำย เช่น ต่อมไทรอยด์ ลกู อณั ฑะต่ใต้
สมอง และตบั อ่อน ต่อมเหลำ่ นี้จะคอยสรำ้ งฮอรโ์ มนและหลงั่ ออกมำ
ส่กู ระแสเลือดได้โดยตรง

ถงุ น้ำดี

(Gallbladder)

อวยั วะบริเวณช่องท้องที่ทำหน้ำท่ีในกำรกกั เกบ็ น้ำดี ทำให้น้ำดี
เขม้ ขน้ เพื่อพรอ้ ม สำหรบั ย่อยไขมนั

วิลลสั

(Villus)

ผนังด้ำนในของลำไส้เลก็ มีลกั ษณะเป็นลอนตำมขวำง มสี ่วนยนื่
เลก็ ๆมำกมำยเป็นต่มุ เพอ่ื เพ่ิมพนื้ ท่ีผิวในกำรดดู ซึมสำรอำหำรท่ี
ย่อยแล้วได้อย่ำงมีประสิทธิภำพ

ไอเลียม

(Ileum)

เป็นลำไส้เลก็ ส่วนสดุ ท้ำย ปลำยสุดของ Ileum ต่อกบั ลำไส้ใหญ่มี
ขนำดเลก็ และยำวที่สดุ ประมำณ 4.3 เมตร