เล่มที่ 5

6

ใบความรู้ เร่ือง กจิ กรรมเล่านิทาน

การเขียนแผนผงั ความคิดและการเขียนสตอรีบอร์ด
การเขียนแผนผงั ความคิด หรือแผนท่ีความคิด (Mind Map) คือ การถ่ายทอด
ความคิด หรือขอ้ มูลต่างๆ ท่ีมีอยใู่ นสมองลงกระดาษโดยการใชภ้ าพ สี เส้นและการโยง
ใย แทนการจดย่อแบบเดิมที่เป็ นบรรทดั ๆ เรียงจากบนลงล่าง ขณะเดียวกนั ก็เป็ นส่ือนา
ขอ้ มูลจากภายนอก เช่น ตวั ละคร คาบรรยาย รายละเอียด ช่วยให้เกิดความคิดสร้างสรรค์
ไดง้ ่ายข้ึน เนื่องจากจะเห็นเป็ นภาพรวม และเปิ ดโอกาสให้สมองเช่ือมโยงขอ้ มูลหรือ
ความคิดต่างๆ เขา้ หากนั ไดร้ วดเร็วใชแ้ สดงการเชื่อมโยงขอ้ มูลเกี่ยวกบั เร่ืองใดเร่ืองหน่ึง
ระหว่างความคิดหลกั ความคิดรอง และความคิดยอ่ ยท่ีเกี่ยวขอ้ งสัมพนั ธ์กนั การเขียน
แผนผงั ความคิด มีเทคนิคการคิดคือ นาประเด็นใหญ่ๆ มาเป็ นหลกั แลว้ ต่อดว้ ยประเด็น
รองในช้นั ถดั ไป
ตัวอย่างการสร้าง Mind Map

7

การเขียน Storyboard
สตอรีบอร์ด (Storyboard) คือ การสร้างภาพใหเ้ ห็นลาดบั ข้นั ตอนตามเน้ือเร่ืองท่ี

ตอ้ งการ โดยเฉพาะการสร้างภาพเคล่ือนไหว รายละเอียดที่ควรมีในสตอรีบอร์ด ไดแ้ ก่
คาอธิบายแตล่ ะส่ือท่ีใช้ (ขอ้ ความ ภาพ ภาพเคล่ือนไหว เสียง วดิ ีโอ) เป็นตน้
ตัวอย่างการเขียนสตอรีบอร์ด (Storyboard) แบบภาพรวม

8

นิทาน“หมาป่ ากบั แกะ”
เนื้อเร่ือง
กาลคร้ังหน่ึงนานมาแลว้ … ภายในป่ าใหญ่แห่งหน่ึงท่ีอุดมไปดว้ นตน้ ไม้นานา
ชนิด และไดม้ uหมาป่ า ที่ดุร้ายตวั หน่ึงอาศยั อยใู่ นป่ าแห่งน้ีดว้ ย อยมู่ าวนั หน่ึง..เจา้ หมาป่ า
ดุร้ายไดม้ องไปเห็นลกู แกะสีขาวตวั หน่ึง มนั กาลงั ว่ิงเล่นอยใู่ นป่ าอยา่ งเพลิดเพลิน
เจา้ หมาป่ าเกิดความหิวและอยากจะกินเจา้ ลูกแกะตวั น้นั มาก แต่ก็เกิดความกลวั
ข้ึนมาว่า คนท้งั หลายจะคิดว่ามนั เป็นหมาป่ าที่ชวั่ ร้าย หมาป่ าจึงคิดหาวิธีท่ีจะกินลูกแกะ
ตวั น้นั ใหจ้ งได้ “เจา้ ลูกแกะเวลาผา่ นมาก็ไม่นาน ขา้ จาไดว้ า่ เจา้ ด่าขา้ ว่าชาติชว่ั ” เจา้ หมา
ป่ าเอ่ยข้ึนดว้ ยท่าทางท่ีเจา้ เล่ห์นกั “เวลาที่ผ่านมาน้นั ขา้ ยงั เลก็ ไม่รู้เรื่องอะไรหรอก” เจา้
ลูกแกะปฏิเสธ
“ถา้ เช่นน้นั เจา้ ก็แอบขโมยกินอาหารของขา้ แน่ๆ เลย” หมาป่ าเอ่ยทว้ งข้ึนมาอีก
“แต่ขา้ ยงั เป็ นเด็กเล็กขา้ จะไปกินอาหารของท่านไดอ้ ย่างไรขา้ ดื่มไดแ้ ต่น้าเท่าน้ัน” ลูก
แกะตอบ “ก็นนั่ แหละ เจา้ ขโมยด่ืมน้าของขา้ หละ” เจา้ หมาป่ าพูดอยา่ งไม่อาย “แต่ขา้ ดื่ม
ไดเ้ พยี งแต่น้านมของแมเ่ ทา่ น้นั เอง” ลกู แกะรีบบอกเหตุผลไปทนั ที “ง้นั รึ” เจา้ หมาป่ าตดั
บท “แต่ขา้ กินไดแ้ ละก็กาลงั จะกินเจ้าเดี๋ยวน้ีแหละ เพราะขา้ หิวมาก เจ้าจงกลายเป็ น
อาหารม้ือเยน็ อนั โอชะของขา้ ละ่ ” เจา้ หมาป่ าพดู จบก็กระโดดเขา้ ขย้าลกู แกะสีขาวน้นั
จนถึงแก่ความตายในทนั ที นิทานเร่ืองน้ีสอนใหร้ ู้วา่ : “ผทู้ ี่มีจิตใจโหดร้าย จะไมย่ อมรับ
ฟังเหตุผล เสียเวลาท่ีจะไปต่อปากต่อคา ไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ มีแต่ผลเสียเท่าน้ันที่
ตามมาได”้
การกาหนดตวั ละครและพืน้ หลงั
สามารถนามาสร้างเป็นโปรเจกตโ์ ดยใชโ้ ปรแกรม Scratch ในการสร้างตวั ละคร
ซ่ึงประกอบดว้ ย
1. หมาป่ า
2. ลกู แกะ
3. เต่า
4. กบ
5. ตน้ ไม้ พ้ืนหลงั คือในป่ า

9

กาหนดสคริปตข์ องตวั ละครตา่ งๆ มีดงั ตอ่ ไปน้ี คาอธิบาย
1. Stage (เวท)ี

สคริปต์

เม่ือธงสีเขียวถูกคลิกใหเ้ ปล่ียนพ้นื หลงั เป็น 31

เม่ือไดร้ ับสาร เร่ิมนิทาน ใหเ้ ปล่ียนพ้ืนหลงั
เป็ น-------1

เมื่อไดร้ ับสารใหเ้ ปลี่ยนพ้ืนหลงั เป็น 71

2. ตวั ละคร1 (หมาป่ า) คาอธิบาย
สคริปต์
เมื่อธงสีเขียวถูกคลิกใหห้ มาป่ าเคล่ือนท่ี
ไปยงั x=-137, y= -45 แลว้ ซ่อน

เม่ือไดร้ ับสาร เริ่มนิทาน ใหแ้ สดง
แลว้ เปลี่ยนทา่ ทางเป็น -------1

เม่ือไดร้ ับสาร หมาป่ า1 ใหอ้ ยดู่ า้ นหนา้
แลว้ พูดวา่ ”เจา้ ลูกแกะเวลาผา่ นมา กไ็ ม่
นาน

สคริปต์ 10

คาอธิบาย
ขา้ จา ไดว้ า่ เจา้ ด่าขา้ วา่ ชาติชวั่ ” เป็นเวลา
7 วินาที แลว้ ส่งสาร แกะ1

เมื่อไดร้ ับสาร หมาป่ า2 แลว้ พูดวา่ “ถา้
เช่นน้นั เจา้ ก็แอบขโมยกินอาหารของขา้
แน่ๆเลย” เป็นเวลา 7 วินาที แลว้ ส่งสาร
แกะ2

เมื่อไดร้ ับสาร หมาป่ า3 ใหพ้ ูดวา่ “ก็นน่ั
แหละเจา้ ขโมยด่ืมน้าของขา้ ” เป็นเวลา 5
วนิ าทีแลว้ สงสาร แกะ3

เมื่อไดร้ ับสาร หมาป่ า4 พดู “ง้นั รึ” เป็น
เวลา3 วินาที แลว้ พูดอีกวา่ “แต่ขา้ กินได้
และก็กาลงั จะกินเจา้ เด๋ียวน้ีแหละ เพราะ
ขา้ หิวมาก” เป็นเวลา7 วนิ าที แลว้ เปลี่ยน
ท่าทางเป็น ------1แลว้ พูดอีกวา่ “เจา้ จง
กลาย เป็นอาหารม้ือเยน็ อนั โอชะ ของขา้
ซะ” เป็นเวลา 7 วนิ าทีแลว้ ส่งสาร พูดจบ

เม่ือไดร้ ับสาร พูดจบ ใหเ้ ปล่ียนทา่ ไปเป็น
------2 แลว้ เคล่ือนที่ไป x=-61, y= -103
รอเวลา 3 วินาที แลว้ ส่งสารหมากินลกู
แกะ

สคริปต์ 11

3. ตัวละคร2 (ลูกแกะ) คาอธิบาย
สคริปต์ เมื่อไดร้ ับสาร หมากินลกู แกะ ใหห้ นั ซา้ ย
แลว้ เคลื่อนที่ไป x=-26, y=-119 รอเวลา 5
วนิ าที แลว้ ส่งสาร จบ

เมื่อไดร้ ับสาร จบ ให้ ซ่อน

คาอธิบาย
เมื่อธงสีเขียวถูกคลิก ใหเ้ คล่ือนท่ีไป
x=252, y=-100 แลว้ ซ่อน

เม่ือไดร้ ับสาร เริ่มนิทาน ใหแ้ สดง แลว้
หนั หนา้ ไปทางขวา

สคริปต์ 12

คาอธิบาย
เม่ือไดร้ ับสาร เริ่มนิทาน ใหเ้ ปลี่ยน
ท่าทางเป็น 01
#ใหเ้ ปล่ียนท่าทาง เป็น 01 รอ 0.2วนิ าที
เปลี่ยนคา่ x -5
เปล่ียนทา่ ทาง ---1 รอ 0.2 วินาที
เปลี่ยนค่า x -5
เปลี่ยนทา่ ทาง ----1 รอ 0.2 วินาที
เปล่ียนค่า x -5
เปลี่ยนทา่ ทาง ---1 รอ 0.2 วินาที
เปล่ียนค่า x -5#
ทาซ้า#...# 12 คร้ังแลว้ เปล่ียนทา่ ทาง
เป็น 01แลว้ ส่งกระจาย หมาป่ า1

เม่ือไดร้ ับสารแกะ1 พดู วา่ “เวลาที่ผา่ น
มาน้นั ขา้ ยงั เลก็ ไมร่ ู้เร่ืองอะไรหรอก”
รอเวลา 7 วินาทีแลว้ ส่งกระจายหมาป่ า2

เม่ือไดร้ ับสาร แกะ2 พูดวา่ “แต่ขา้ ยงั
เป็นเดก็ เลก็ ขา้ จะไปกินอาหารของทา่ น
ไดอ้ ยา่ งไรขา้ ด่ืมไดแ้ ต่น้าเท่าน้นั ” รอ 7
วนิ าที ส่งกระจายสาร หมาป่ า3

เม่ือไดร้ ับสาร แกะ3 พูดวา่ “แตข่ า้ ด่ืม
ไดเ้ พียงแต่น้านมของแม่เท่าน้นั เอง” รอ
7 วนิ าทีส่งกระจายสาร หมาป่ า4

สคริปต์ 13

คาอธิบาย

เม่ือไดร้ ับสาร หมากินลกู แกะใหเ้ ปล่ียน
ทา่ ทางเป็น ghjyitytyu หนั หนา้ ไป
ทางซา้ ยไปยงั x =74, y =-98 รอเวลา 5
วนิ าที

เม่ือไดร้ ับสาร พดู จบ หนั หนา้ ไป
ทางซา้ ย
#ใหเ้ ปล่ียนท่าทาง เป็น 01 รอ 0.2
วินาที
เปลี่ยนค่า x 5ใหเ้ ปลี่ยนทา่ ทาง เป็น ---1
รอ 0.2 วนิ าที
เปลี่ยนคา่ x 5ใหเ้ ปล่ียนท่าทาง เป็น ----
1 รอ 0.2 วนิ าที
เปล่ียนค่า x 5ใหเ้ ปลี่ยนท่าทาง เป็น ---1
รอ 0.2 วินาที เปล่ียนคา่ x 5#
ทาซ้า#...# 2 คร้ัง
แลว้ เปล่ียนท่าทางเป็น ----1

เมื่อไดร้ ับสาร จบ ให้ ซ่อน

4. ตัวละคร (เต่า) 14
สคริปต์
คาอธิบาย
5. ตัวละคร4 (กบ) เมื่อคลิกที่ธงสีเขียว ใหเ้ คลื่อนท่ีไปยงั x = 39,
สคริปต์ y = -32 ใหห้ ายตวั

เมื่อไดร้ ับสาร เร่ิมนิทาน ใหแ้ สดง
เม่ือไดร้ ับสาร จบ ใหห้ ายตวั

คาอธิบาย
เมื่อธงสีเขียวถูกคลิก ใหเ้ คล่ือนท่ีไปยงั
x = -44, y = 5 แลว้ หายตวั
เม่ือไดร้ ับสาร เริ่มนิทาน ใหแ้ สดง

เม่ือไดร้ ับสาร จบ ใหซ้ ่อนตวั

6. ตัวละคร5 (ต้นไม้) 15
สคริปต์
คาอธิบาย
7. ตัวละคร6 (ป่ มุ เร่ิมนิทาน) เม่ือคลิกท่ีธงสีเขียว ใหเ้ คลื่อนที่ไปยงั X= -20,
สคริปต์ y= 23

เมื่อไดร้ ับสาร เร่ิมนิทาน ใหแ้ สดง ใหข้ ้ึนไป
อยขู่ า้ งหนา้
เม่ือไดร้ ับสาร หมาป่ า 1 ให้ อยขู่ า้ งหลงั 1 ข้นั

เมื่อไดร้ ับสาร จบ ใหซ้ ่อนตวั

คาอธิบาย
เม่ือคลิกท่ีธงสีเขียวใหเ้ คลื่อนท่ีไปยงั X= 145,
y= 105

สคริปต์ 16

คาอธิบาย

เม่ือ ตวั ละคร7 ถกู คลิก ใหเ้ ปลี่ยนท่าทาง
ชุดท่ี1 รอเวลา 0.5 วินาที ใหเ้ ปลี่ยนทา่ ทาง
ชุดท่ี2 รอเวลา 0.5 วนิ าที ใหเ้ ปลี่ยนท่าทาง
ชุดท่ี1 รอเวลา 0.5 วินาที
ส่งกระจายสาร เล่านิทาน

8. ตัวละคร7 (นทิ านเร่ืองนีส้ อนให้รู้ว่า) เมื่อไดร้ ับสาร เลา่ นิทาน ใหห้ ายตวั
สคริปต์
คาอธิบาย
เมื่อธงสีเขียวถูกคลิก ใหเ้ คล่ือนที่ไปยงั X= 2,
y =2 แลว้ หายตวั

เมื่อไดร้ ับสาร จบ ให้ แสดง

17

ใบกจิ กรรมท่ี 1 เรื่อง กจิ กรรมเล่านิทาน

คาชี้แจง : ใหน้ กั เรียนตอบคาถามตอ่ ไปน้ี
นกั เรียนระดมความคิดและคน้ หาขอ้ มูลทางอินเทอร์เน็ตจากเวบ็ ไซตต์ ่างๆ เลือก

นิทานท่ีตนเองช่ืนชอบหรือ ช่วยกนั คิดเองกลุ่มละ 1 เรื่อง โดยเน้ือเรื่องตอ้ งมีขอ้ คิดคติ
สอนใจเพ่อื นามาออกแบบแผนผงั ความคิดและ Storyboard
แผนผังความคิด

18

Storyboard

19

ใบกจิ กรรมท่ี 2 เร่ือง กจิ กรรมเล่านิทาน

คาชี้แจง : ใหน้ กั เรียนตอบคาถามตอ่ ไปน้ี
เครื่องมือทใ่ี ช้ในการสร้าง แก้ไขตัวละคร ชุดตวั ละครและพื้นหลงั

เครือ่ งมือ ชือ่ หนา้ ท่ี

20

แบบทดสอบหลงั เรียน

คาสั่ง ใหน้ กั เรียนเลือกคาตอบที่ถูกท่ีสุดเพียงคาตอบเดียว และทาเคร่ืองหมายกากบาท
(×) ลงในกระดาษคาตอบ (10 คะแนน)

1. จากภาพ เรียกวา่ อะไรในโปรแกรม Scratch

ก. กลมุ่ บลอ็ กคาสั่ง
ข. พ้นื ที่เขียนสคริปต์ (Script)
ค. ตวั ละคร
ง. ขอ้ มลู ของเวที หรือตวั ละครที่ถกู เลือก (Sprite Header Pane)
2. จากภาพ เรียกวา่ อะไรในโปรแกรม Scratch

ก. กลุม่ บลอ็ กคาสง่ั
ข. บลอ็ กคาสัง่ ในกลุ่มที่เลือก
ค. แถบเมนูเครื่องมือ (Toolbar)
ง. เครื่องมือเวที (Stage Toolbar)

21

3. จากภาพ เคร่ืองมีน้ีมีหนา้ ทางานอยา่ งไร
ก. ป่ มุ ประทบั ตราตวั ละคร
ข. ป่ มุ ลดขนาดตวั ละคร
ค. ป่ มุ ลบตวั ละคร
ง. ป่ มุ เพิ่มขนาดตวั ละคร

4. จากภาพ เครื่องมีน้ีมีหนา้ ทางานอยา่ งไร
ก. ป่ มุ ประทบั ตราตวั ละคร
ข. ป่ มุ ลดขนาดตวั ละคร
ค. ป่ มุ ลบตวั ละคร
ง. ป่ ุมเพมิ่ ขนาดตวั ละคร

5. บลอ็ กคาสั่ง มีหนา้ ท่ีทางานอยา่ งไร

ก. ส่งั ใหต้ วั ละครเคลื่อนท่ี 10 กา้ ว

ข. สัง่ ใหต้ วั ละครพูด Hello!

ค. สง่ั ใหต้ วั ละครพูด Hello! เป็นเวลา 2 วนิ าที

ง. สั่งใหต้ วั ละครคิด Hello!

22

6. คาส่งั สั่งใหต้ วั ละคร เดินขวา 20 กา้ ว เล่นเสียงแมว แลว้ พดู คาวา่ สวสั ดีครับ!!! เป็น
เวลา 2 วินาที ตรงกบั บลอ็ กคาสง่ั ในขอ้ ใด
ก.

ข.

ค.

ง.
7. ถา้ ตอ้ งทาคาสงั่ น้นั ซ้า 5 คร้ัง เราจะตอ้ งใชบ้ ลอ็ กคาสง่ั ในขอ้ ใด
ก. ข.
ค. ง.

23

8.
จากภาพ รูปที่ 1 ใส่ Effect อะไรใหก้ บั ภาพ แลว้ ใหเ้ ป็นเหมือนภาพท่ี 2

ก.

ข.

ค.

ง.

9. จากบลอ็ กคาสงั่ เป็นคาส่ังทาใหต้ วั ละครทาอะไร
ก. สงั่ ใหต้ วั ละคร ช้ีไปในทิศทางดา้ นซา้ ย
ข. สั่งใหต้ วั ละคร ช้ีไปในทิศทางดา้ นขวา
ค. สั่งใหต้ วั ละคร ช้ีไปในทิศทางดา้ นบน
ง. สั่งใหต้ วั ละคร ช้ีไปในทิศทางดา้ นล่าง

10. ป่ มุ น้ีมีหนา้ ที่ทาอะไร
ก. เลือกตวั ละครใหมค่ ลงั ในโปรแกรม
ข. อพั โหลดตวั ละครจากไฟลท์ ่ีมีอยู่
ค. วาดตวั ละครข้ึนมาใชเ้ อง
ง. ถ่ายรูปตวั ละครใหม่จากกลอ้ ง

24

กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลงั เรียน

ช่ือ - สกลุ ........................................................................ช้นั ................ เลขท่ี.................

ข้อ ก ข ค ง
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

รวม