SISTEM TULISAN JAWI

SISTEM TULISAN
JAWI

BMMB1074
NIK NUR NAZURAH BINTI NIK AZMI

NAWAIDA BINTI MOHD SAUFFI
NUR AUNI SAFIYYA BINTI

PENGENALAN

❖ Tulisan atau aksara Jawi ialah tulisan Arab yang digunakan untuk bahasa Melayu.
❖ Istilah ini digunakan di Malaysia, Singapura, Brunei, dan Thai Selatan.
❖ Perkataan “tulisan” itu sendiri tidak digunakan dalam bahasa Melayu Klasik, sebaliknya istilah

yang digunakan ialah aksara.
❖ Perkataan Jawi berasal daripada bahasa Arab.
❖ Ditambah dengan huruf-huruf baharu : pa, nga, cha, ga, va, nya

SEJARAH PERKEMBANGAN TULISAN JAWI

➢ Tulisan atau skrip Jawi berasal dari skrip Arab yang sampai ke kepulauan Melayu bersama-
sama dengan kedatangan agama Islam.

➢ Skrip Arab tergolong dalam keluarga Semitik daripada cabang Semitik Utara yang menurunkan
keluarga kecil Aramaik dan seterusnya kepada Nabataen dan skrip Arab.

➢ Kerajaan Pasai dikatakan kerajaan pertama yang menjadikan islam sebagai agama rasminya.
➢ Rajanya yang pertama memeluk islam iaitu Merah Silu telah menukarkan Namanya kepada

Sultan Malik al-Salleh.
➢ Muncul satu kuasa iaitu Melaka yang ditegakkan oleh Parameswara yang memeluk islam dan

menukarkan Namanya.

➢ kedatangan islam bukan sahaja berupaya mengubah agama dan kepercayaan masyarakat di
kepulauan melayu tetapi juga aspek lain seperti budaya turut berubah.

ZAMAN AWAL TULISAN JAWI

• -wujudnya prasasti berbahasa Melayu yang mengunakan tulisan Jawi selepas lebih tiga ratus
tahun iaitu prasasti Terengganu dan batu bersurat Pahang Darul Makmur .

• Dari segi manuskrip, tulisan Jawi 1yangCltiecrktuhaerbeertotaaridkdh t1o5t9h0eMtitalseihi iaitu naskah bagi Kitab

Aqaid al-Nasafi.
• Kemudian diikuti buku -buku yang lain seperti manuskrip Tuti Namah ( 1600 Masihi), Surat Izin

Berniaga daripada Sultan Alauddin Syah dan sebagainya.

2

PERKEMBANGAN HURUF JAWI

❑ huruf Jawi berasal daripada tulisan Arab.
❑ orang Melayu telah meminjam huruf-huruf Farsi-Hindi yang asalnya dipinjam daripada bahasa

Arab tetapi telah dilakukan pengu1bahs u aia n seperti (ga).
❑ -Pada huruf Farsi-Hindi, ga diletakkan garis di atas sedangkan pada huruf Jawi Melayu (ga)

dibubuh titik. Namun didapati masih t2idak mantap , huruf- huruf baru terus dibent uk .
❑ Huruf-huruf baru dalam tulisan Jawi klasik ini terdiri daripada (c), (ng), (g), (p) dan (ny)
❑ Huruf- huruf Jawi di atas masih be3rtahan hingga sekarang kecuali huruf yang hilang .

PERKEMBANGAN EJAAN JAWI

o Pada zaman awal tulisan Jawi, tanda-tanda baris digunakan untuk semua ejaan perkataan tidak
kira sama ada susah atau mudah s1esuatu sebutan perkat aan itu.

o Setelah ejaan jawi telah lama digunakan dan dapat digunakan dengan baik oleh masyarakat ,
maka timbul satu perkembangan baru i2aitu tanda-t anda baris dihilangka n .

o Sistem kedua ini banyak menimbulkan kekeliruan seperti berikut :
i. Sang at sukar untuk membunyikan 3sebutan sesuat u kata dengan tepat dan jitu.
ii. Banyak menimbulkan kata yang homograf.

4

iii. Kerana wujudnya homograf maka timbul ketaksaan makna yang banyak.
o Walaupun demikian sistem ejaan ini stabil sejak awal abad ke-17.
o Itulah sebabnya ada sesetengah pihak iaitu Masden, Wilkinson, Winsted dan Daeng Abdul

Hamid mempertahankan sistem ejaan ini walaupun banyak kelemahan.

• sistem kedua ini terlalu banyak kelemahannya. ini akan membuatkan kekeliruan makna dan konsep

• Dengan ini, orang melayu telah menciptakan satu sistem ejaan melayu dan meninggalkan sistem
ejaan arab

• C a r a n y a i a l a h d e n g a n m e w u j ud k a n 1h u r u f - hur u f s a k s i a t a u d i s e b u t v o k a l i a i t u d e n g a n m e n e t a pk an
huruf, dan menjadi huruf saksi selain berfungsi sebagai huruf benar.

• p a d a p e r i n g k a t a w a l s u k u k a ta p e r t a m a2s a h a ja y a n g d i m a suk k an h u r u f s a k s i . S e b a g a i c o n t o h , k a l a ,
suka, kuda, lagi , pula dan bagi.

• P a d a a k h i r a b a d k e s e m b i l an b e l a s m u l a g3u n a k an d e n g a n l e b i h b a n y ak k a t a y a n g d i e j a d e n g a n
menggunakan huruf saksi sepenuhnya, contohnya gula,lagu, segala , kuda dan roda.

• I n i l a h s i s t e m e j a a n J a w i p e r i n g k a t k e e m4 p a t a t a u s i s t e m e j a a n J a w i p e n g a r u h M e l a y u t a h a p k e d u a .

• S i s t e m i n i b a n y ak m e n y e l e s a ik a n m5 a s al ah k e t a k s a an t e r s e b u t d a n m a k n a y a n g d i a l a m i o l e h s i s t e m
ejaan Jawi peringkat kedua dan ketiga.

THANK YOU