หนังสือเล่มนี้จัดทำ ขึ้นเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของวิชาภาษาไทย ระดับชั้นประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงชั้นปีที่ 2 เพื่อให้ได้ศึกษา หาความรู้ในเรื่องการสูญเขาโคและได้ศึกษาอย่างเข้าใจเพื่อเป็น ประโยชน์กับการเรียน ผู้จัดทำ หวังว่าหนังสือเล่มนี้จะเป็นประโยชน์กับผู้อ่านหรือ นักเรียนนักศึกษาที่กำ ลังหาข้อมูลเรื่องนี้อยู่หากมีข้อแนะนำ หรือ ข้อผิดพลาดประการใดผู้จัดทำ ขอน้อมรับไว้และขออภัยมาณที่นี้ ด้วย คำ นำ ผู้จัผู้ ด จั ทำ นางสาวแสงดาว แจ่ม จ่ เจริญริ ก
สารบัญ หน้า น้ ก ข 1 2 3 4 5 6 7 8 เรื่อ รื่ ง คำ นำ สารบัญ บั การสูญสู เขาโค วิธีวิก ธี ารสูญสู เขา การสูญสู เขาแบบชาวบ้า บ้ น ประโยชน์ข น์ องการสูญสู เขา วิธีวิรั ธี ก รั ษาแผลจากการสูญสู เขา อ้างอิง คณะผู้จัผู้ ด จั ทำ ข
การสูญเขาโค หรือ การทำ ลายเขาโค เป็นการปฏิบัติกัน มาแต่โบราณ โดยเกษตรผู้เลี้ยงโคจะทำ การสูญเขาโคตั้งแต่ แรกเกิด เพื่อป้องกันไม่ให้เขาโค งอกออกมา หากโคมีเขาแล้ว อยู่รวมฝูง โคมักจะขวิด หรือเอาเขาชนกัน ทำ ให้เกิดบาดแผล เกิดอันตรายต่อโคในฝูง และต่อผู้เลี้ยง ช่วงที่เหมาะที่สุดคือวัวอายุ2เดือนถึงไม่เกิน6เดือน เพราะ เขายังอ่อนทำ ได้ง่ายและได้ผล100%สามารถบังคับให้หัววัว แหลมได้ ส่วนที่อายุเกิน6เดือนไปถึงปีกว่าก็สามารถทำ ได้ แต่ ทรงหัวจะไม่สวยเท่าทำ ตอนวัวยังน้อยๆ การสูญเขาโค 1
1.การใช้แท่งโซดาไฟ ขั้นแรกต้องตัดขนบริเวณรอบ ๆ เขาแล้วใช้ วาสลินทารอบ ๆ เพื่อป้องกันไม่ให้โซดาไฟเข้าตาลูกโค จากนั้นใช้ โซดาไฟถูปุ่มเขาจนเลือดออกก็หยุด แต่ต้องระวังไม่ให้โซดาไฟเข้า ตาลูกโคซึ่งอาจทำ ให้ตาบอดได้ 2.การใช้เหล็กเผาไฟจี้ จะใช้เหล็กกลมที่มีปลายเว้าเป็นแอ่งพอที่จะ ครอบปุ่มเขามาพอดี นำ แท่งเหล็กนี้ไปเผาไฟจนร้อนแดงกลาย เป็นสีเทาแล้วนำ มาครอบจี้ลงที่ปุ่มเขาจนไหม้ใช้น้ำ มันพืชทาเขาโค จะไม่งอกมาอีก 3.คีมสูญเขาโค ใช้กับโคที่มีอายุ 3 เดือนขึ้นไปแต่ไม่ควรเกิน 1 ปี จะ ใช้คีมขุดเขา มีใบมีดรูปครึ่งวงกลม 2 วง ขุดเอาปุ่มเขาออกและตัด เอาผิวหนังบริเวณรอบเขาด้วยอย่างน้อย 1 เซนติเมตรรอบฐาน เขา ไม่เช่นนั้นเขาจะงอกขึ้นมาใหม่เป็นเขากุด 4.เครื่องสูญเขาโคแบบใช้ไฟฟ้า เมื่อเสียบปล๊ก ปืนจะเริ่มทำ ความ ร้อนเมื่อความร้อนได้ที่จึงเริ่มกดไปที่เขาประมาณ 5-10 นาที สังเกตุมีการไหม้ของยอดเขาก็เพียงพอ วิธีการสูญเขาโค 2
3
โดยสุอีบ บูมะลายู เจ้าของฟาร์มต้นแบบ โครงการพัฒนา อาชีพเกษตรกรในพื้นที่ปรับปรุงระบบชลประทาน หมู่ 1 ต.มะม่วง สองต้น อ.เมือง จ.นครศรีธรรมราช ได้ให้สัมภาษณ์กับเจ้าหน้าที่ ร่วมด้วยช่วยกันสำ นึกรักบ้านเกิดจังหวัดนครศรีธรรมราช เมื่อ ครั้งลงพื้นที่ วันที่ 18 กุมภาพันธ์ 2558 เกี่ยวกับการสูญเขาโคไว้ว่า การสูญเขาโคควรทำ เมื่อลูกโคเกิดใหม่ โดยการนำ ปูนแดง (ปูนกินหมาก) 1 ส่วน มาผสมกับสารส้มบดละเอียด 1 ส่วน เติมน้ำ เล็กน้อยผสมให้เข้ากัน นำ ไปทาบริเวณวงเขาหรือตุ่มเขาโค โดยทา หลังแรกเกิด 2-3 วัน ทาเดือนละ 2 ครั้ง ติดต่อกัน 2-3 เดือน ลูกโค ก็จะไม่งอกเขาออกมา เป็นการป้องกันอันตรายจากการชนเขากัน ภายในฝูง และปลอดภัยต่อผู้เลี้ยงด้วย การสูญเขาแบบชาวบ้าน 4
ทำ ให้วัวไม่สามารถทำ ร้ายกันเองหรือเจ้าของได้ ทำ ให้มีทรงที่สวยขึ้น ราคาเพื่มขึ้น เหมาะแก่การพัฒนาสายพันธุ์ ทำ ให้วัวแก่ช้ากว่าปกติ ประโยชน์ของการสูญเขา 5
หลังจากการสูญเขาเสร็จแล้วทาด้วยยาฆ่าเชื้อและยาฆ่า แมลงชนิดผงโรย แต่ถ้าหายาไม่ได้ชาวบ้านก็จะใช้ยาสีฟันทา แทนยาฆ่าเชื้อ เพราะยาสีฟันมียาฆ่าเชื้อผสมอยู่และทำ ให้แผล เย็นแผลแห้งและตกสะเก็ดเร็ว ตามด้วยฉีดยากลุ่มยาปฏิชีวนะ วิธีรักษาแผลจากการสูญเขา 6
เอกสารอ้างอิงการสูญเขาโค 1.สุอีบ บูมะลายู. สัมภาษณ์, 18 กุมภาพันธ์ 2558. 2.เขียนใน GotoKnow โดย นาง พันดา เลิศปัญญา เขียนเมื่อ 29 ธันวาคม 2006 23:49 น. (17 ปีที่แล้ว) แก้ไขเมื่อ 3 มิถุนายน 2012 12:07 น. (11 ปีที่แล้ว) อ้างอิง 7
นางสาวแสงดาว แจ่มเจริญ ชั้นประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงชั้นปีที่2 สาขาสัตวศาสตร์ คณะผู้จัดทำ จัด จั ทำ โดย ครูที่ รู ที่ปรึก รึ ษา อาจารย์อุ ย์ อุ รารัต รั น์ มอญขาม 8
หนังสือเล่มนี้จัดทำ ขึ้นเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของวิชาภาษาไทย ระดับชั้นประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงชั้นปีที่ 2 เพื่อให้ได้ศึกษา หาความรู้ในเรื่องการสูญเขาโคและได้ศึกษาอย่างเข้าใจเพื่อเป็น ประโยชน์กับการเรียน ผู้จัดทำ หวังว่าหนังสือเล่มนี้จะเป็นประโยชน์กับผู้อ่านหรือ นักเรียนนักศึกษาที่กำ ลังหาข้อมูลเรื่องนี้อยู่หากมีข้อแนะนำ หรือ ข้อผิดพลาดประการใดผู้จัดทำ ขอน้อมรับไว้และขออภัยมาณที่นี้ ด้วย คำ นำ ผู้จัผู้ ด จั ทำ นางสาวแสงดาว แจ่ม จ่ เจริญริ ก