คู่มือความปลอดภัยในการทำงาน SAFETY MANUAL (SD-SF-022 Rev.00)

บริษัท เยนเนอรัล ฟ้ ดู โปรดกั ส์ จำกัด
GENERAL FOOD PRODUCTS CO.,LTD

คู่มอื ควำมปลอดภยั ในกำรทำงำน
SAFETY MANUAL

จัดทำโดย
คณะกรรมกำรควำมปลอดภยั
อำชีวอนำมยั และสภำพแวดล้อมในกำรทำงำน

SD-SF-022 Rev.00 P: 1/62

คำนำ

เนื่องด้วย บริษัท เยนเนอรัล ฟ้ ดู โปรดกั ส์ จากดั มีความห่วงใยตอ่ ชีวติ และสุขภาพ
ของพนกั งานทกุ คน จงึ มคี วามม่งุ มั่นในการดาเนินงานด้านความปลอดภัยในการทางานให้
เป็ นไปอย่างมีประสิทธิภาพและมีการพฒั นาอย่างต่อเน่ือง ควบคไู่ ปกบั การปฏิบตั หิ น้าที่
ของพนกั งาน

คู่มือความปลอดภัยในการทางานเล่มนี ้ ถือเป็ นกฎระเบียบ ข้ อบังคับในการ
ปฏิบัติงาน พนกั งานรวมทงั ้ ผ้ทู ี่เกี่ยวข้องทุกคน ผ้ทู ี่เข้ามาทางานในโรงงานจะต้องปฏิบัติ
ตามโดยไม่มกี ารยกเว้น เน่อื งด้วยบริษัทฯ ถอื วา่ ความปลอดภยั เป็ นความสาคญั อนั ดบั แรก
ทีพ่ นกั งานและผ้ทู ่เี กีย่ วข้อง ต้องถือปฏิบตั อิ ยา่ งเคร่งครัด

บริษัทฯ หวงั เป็ นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความร่วมมือจากพนักงานและผู้ท่ีเกี่ยวข้อง
ทกุ คน

ด้วยความปรารถนาดี
คณะกรรมการความปลอดภยั
อาชีวอนามยั และสภาพแวดล้อมในการทางาน

คูม่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 1

สำรบญั หน้ำ

เร่ือง 1
4
คานา 5
นโยบายความปลอดภยั 7
ข้อความแสดงแสดงสทิ ธิและหน้าทีข่ องนายจ้างและลกู จ้าง 7
ปรัชญาความปลอดภยั 8
จดุ มงุ่ หมายความปลอดภยั 9
คานิยามศพั ท์ 11
สาเหตขุ องการเกดิ อบุ ตั เิ หตุ 12
ความสญู เสยี จากอบุ ตั เิ หตใุ นการทางาน 14
กฎความปลอดภัยทวั่ ไปท่ีพนกั งานทกุ คนพึ่งปฏบิ ตั ิ 20
หน้าที่ความรับผิดชอบ 23
ระบบใบขออนุญาตทางาน (Work Permit) 26
ความปลอดภยั ในการทางานในสานกั งาน 27
ความปลอดภยั ในการทางานเก่ียวกบั ไฟฟ้ า 29
ความปลอดภยั ในการทางานกบั เครื่องจกั ร 31
ความปลอดภยั ในการทางานกบั วตั ถอุ นั ตรายหรือสารเคมี 32
ความปลอดภยั ในการเคล่อื นย้ายวสั ดสุ ง่ิ ของหรือยกของหนกั 34
ความปลอดภยั ในการขับรถยก (Forklift) 35
ความปลอดภยั ในการทางานเจียร 38
ความปลอดภยั ในการทางานเชื่อม
ความปลอดภยั ในการใช้แก๊สตดั ชนิ ้ งาน

คมู่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 2

สำรบญั หน้ำ

เร่ือง 39
41
ความปลอดภยั ในการใช้เครื่องเจาะ 42
ความปลอดภยั ในการใช้ปัน้ จ่ันเหนือศรีษะ (Overhead crane) 43
ความปลอดภยั ในการทางานในทอี่ บั อากาศ 44
ความปลอดภยั ในการจดั เก็บ จดั วาง และแยกย้ายวตั ถดุ บิ 46
สขุ ภาพอนามยั และโรคจากการทางาน 50
อปุ กรณ์ป้ องกนั อนั ตรายสว่ นบคุ คล (PPE) 51
การรายงานและสอบสวนอบุ ัตเิ หตุ/อบุ ตั กิ ารณ์ 55
การปฐมพยาบาลเบอื ้ งต้น 58
การป้ องกนั และระงบั อัคคภี ยั 59
สญั ลกั ษณ์ความปลอดภยั 60
บทลงโทษ
เบอร์โทรฉกุ เฉิน

คู่มอื ความปลอดภยั ในการทางาน 3

เร่ือง นโยบำยควำมปลอดภัยอำชีวอนำมยั และสภำพแวดล้อมในกำรทำงำน

บริษัท เยนเนอรัล ฟ้ ูด โปรดกั ส์ จากัดให้ความสาคญั ต่อเรื่องความปลอดภยั อาชีวอนามยั
และสภาพแวดล้อมในการทางานของพนกั งาน ผู้มาตอิ ต่อและผ้ทู ี่เกี่ยวข้อง โดยถือเป็ นส่ิงสาคญั ใน
การดาเนนิ ธุรกจิ เพื่อมงุ่ เน้นการมีสว่ นร่วมของพนกั งานทุกคนในด้านการป้ องกนั การได้รับบาดเจบ็ อนั
เน่ืองมาจากการทางาน ควบคู่ไปกบั หน้าที่ประจา จงึ กาหนดนโยบายความปลอดภยั อาชีวอนามยั
และสภาพแวดล้อมในการทางาน ไว้ดงั นี ้

1. บริษัทฯ ถือว่าความปลอดภยั ในการทางานเป็ นสิ่งท่ีสาคญั เป็ นหน้าที่และความรับผิดชอบ
ของพนกั งานทุกคน ซงึ่ จะต้องให้ความร่วมมือ เสนอแนะและปฏิบตั ติ ามกฎระเบียบ รวมทงั้
ร่วมพฒั นางานด้านอาชวี อนามยั และความปลอดภยั อยา่ งตอ่ เนื่อง

2. บริษทั ฯ ม่งุ มน่ั ปฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย มาตรฐานสากล และข้อกาหนดอ่ืนๆ เพ่ือสร้างวฒั นธรรม
ความปลอดภยั ในการทางานให้กบั พนกั งาน และผ้มู าตดิ ตอ่ หรือมาปฏบิ ตั งิ าน ภายในบริษทั ฯ
ให้เกิดขนึ ้ อยา่ งตอ่ เน่ืองและยงั่ ยืน

3. บริษัทฯ ม่งุ มั่นท่ีจะดูแลสภาพแวดล้อมในการทางานรวมถึงการจดั หาทรัพยากรท่ีจาเป็นให้
เพียงพอตอ่ การดาเนนิ งานด้านความปลอดภยั เพ่ือบรรลุเป้ าหมาย “อบุ ตั เิ หตเุ ป็นศนู ย์”

4. บริษัทฯ ม่งุ มน่ั ในการป้ องกันและการประเมินความเสี่ยงของอันตราย โดยจะดาเนินการทุก
วิถีทางเพ่ือให้มนั่ ใจวา่ ระบบการป้ องกนั และแก้ไขความเสี่ยงจะถกู นาไปใช้อยา่ งมีประสทิ ธิผล

5. บริษทั ฯ จะจดั ให้มีการประเมินผลประสิทธิภาพ และประสิทธพิ ล การบริหารจดั การด้านความ
ปลอดภยั อยเู่ สมอ

จงึ ประกาศให้ทราบและถือปฏบิ ตั โิ ดยทว่ั กนั
ประกาศ วนั ที่ 7 พฤศจกิ ายน 2561

( นายบรรยงค์ ตงั้ ตริ ชยั )
กรรมการผ้จู ดั การ

คมู่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 4

ข้อควำมแสดงสทิ ธิและหน้ำท่ขี องนำยจ้ำงและลกู จ้ำง
ตำมประกำศกรมสวสั ดกิ ำรและคุ้มครองแรงงำน

ตามที่พระราชบญั ญตั คิ วามปลอดภยั อาชีวอนามยั และสภาพแวดล้อมในการทางาน พ.ศ. 2554
มาตรา 17 กาหนดให้นายจ้างตดิ ประกาศข้อความแสดงสิทธิและหน้าท่ีของนายจ้างและลูกจ้าง จงึ
ประกาศดงั นี ้

1. นายจ้างและลกู จ้างมีหน้าท่ีในการปฏบิ ตั ิตามพระราชบัญญตั คิ วามปลอดภยั อาชวี อนามัยและ
สภาพแวดล้อม ในการทางาน พ.ศ. 2554

2. นายจ้างมีหน้าท่ีจดั และดูแลสถานประกอบกิจการและลูกจ้างให้มีสภาพการทางานและ
สภาพแวดล้อมในการทางานท่ีปลอดภยั และถูกสุขลกั ษณะ รวมทงั้ ส่งเสริมและสนับสนุนการ
ปฏบิ ตั งิ านของลูกจ้าง มิให้ลกู จ้างได้รับอนั ตรายตอ่ ชีวติ ร่างกาย จติ ใจ และสขุ ภาพอนามยั

3. นายจ้างมีหน้าที่จดั และดแู ลให้ลูกจ้างสวมใส่อุปกรณ์ค้มุ ครองความปลอดภยั ส่วนบุคคล ท่ีได้
มาตรฐาน ถ้าลูกจ้างไม่สวมใส่อุปกรณ์ดงั กล่าว ให้นายจ้างสง่ั ให้หยดุ การทางานจนกวา่ ลูกจ้างจะ
สวมใสอ่ ุปกรณ์นนั้

4. นายจ้างมีหน้าท่ีจดั ให้ผ้บู ริหาร หวั หน้างาน และลกู จ้างทกุ คนได้รบั การฝึกอบรมให้สามารถบริหาร
จดั การและดาเนินการด้านความปลอดภยั อาชีวอนามยั และสภาพแวดล้อมในการทางานได้
อยา่ งปลอดภยั กอ่ นการเข้าทางาน เปล่ียนงาน เปลี่ยนสถานท่ีทางาน หรือเปลี่ยนแปลงเครื่องจกั ร
หรืออปุ กรณ์

5. นายจ้างมีหน้าที่แจ้งให้ลูกจ้างทราบถึงอันตรายท่ีอาจเกิดขึน้ จากการทางานและแจกค่มู ือ
ปฏบิ ตั งิ านให้ลกู จ้างทุกคนก่อนท่ีลูกจ้างจะเข้าทางาน เปล่ียนงาน หรือเปล่ียนสถานที่ทางาน

6. นายจ้างมีหน้าที่ตดิ ประกาศ คาเตือน คาสง่ั หรือคาวินิจฉัยของอธิบดกี รมสวสั ดกิ ารและ ค้มุ ครอง
แรงงาน พนกั งานตรวจความปลอดภยั หรือคณะกรรมการความปลอดภยั อาชีวอนามัยและ
สภาพแวดล้อมในการทางาน แล้วแตก่ รณี

7. นายจ้างเป็ นผู้ออกค่าใช้จ่ายในการดาเนินงานด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัยและ
สภาพแวดล้อมในการทางาน

8. ลกู จ้างมีหน้าท่ีให้ความรว่ มมือกบั นายจ้างในการดาเนินการและส่งเสริมด้านความปลอดภยั
อาชีวอนามยั และสภาพแวดล้อมในการทางาน โดยคานึงถึงสภาพของงานและหน้าที่รับผิดชอบ

คูม่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 5

ข้อควำมแสดงสิทธแิ ละหน้ำท่ีของนำยจ้ำงและลูกจ้ำง
ตำมประกำศกรมสวสั ดิกำรและคุ้มครองแรงงำน (ต่อ)

9. ลูกจ้างมีหน้าท่ีแจ้งข้อบกพร่องของสภาพการทางานหรือการชารุดเสียหายของอาคาร สถานท่ี
เครื่องมือ เครื่องจกั ร หรืออุปกรณ์ ที่ไมส่ ามารถแก้ไขได้ด้วยตนเองตอ่ เจ้าหน้าท่ีความปลอดภยั ใน
การทางานหวั หน้างาน หรือผ้บู ริหาร

10. ลูกจ้างมีหน้าท่ีสวมใส่อุปกรณ์ค้มุ ครองความปลอดภยั ส่วนบุคคลที่นายจ้างจดั ให้และดูแลให้
สามารถใช้งานได้ตามสภาพและลกั ษณะของงานตลอดระยะเวลาทางาน

11. ในสถานที่ที่มีสถานประกอบกิจการหลายแห่ง ลูกจ้างมีหน้าท่ีปฏิบัติตามหลกั เกณฑ์เก่ียวกับ
ความปลอดภยั อาชวี อนามยั และสภาพแวดล้อมในการทางานของนายจ้าง และสถานประกอบ
กิจการอ่ืนที่ไม่ใชข่ องนายจ้างด้วย

12. ลูกจ้างมีสิทธิได้รับความค้มุ ครองจากการเลิกจ้าง หรือถกู โยกย้ายหน้าท่ีการงานเพราะเหตุที่
ฟ้ องร้ อง เป็ นพยาน ให้หลักฐาน หรือให้ข้อมูลเก่ียวกับความปลอดภยั อาชีวอนามัย และ
สภาพแวดล้อมในการทางานตอ่ พนักงานตรวจความปลอดภยั คณะกรรมการความปลอดภยั
อาชีวอนามยั และสภาพแวดล้อมในการทางาน หรือศาล

13. ลูกจ้างมีสิทธิได้รับค่าจ้างหรือสิทธิประโยชน์อื่นใด ในระหว่างหยุดการทางานหรื อหยุด
กระบวนการผลติ ตามคาสง่ั ของพนกั งานตรวจความปลอดภยั เว้นแตล่ กู จ้างที่จงใจกระทาการอัน
เป็นเหตใุ ห้มีการหยดุ การทางานหรือหยดุ กระบวนการผลิต

คู่มอื ความปลอดภัยในการทางาน 6

ปรัชญำควำมปลอดภัย
บริษัทฯ เชื่อวา่ อันตรายหรือความเจ็บป่ วยตลอดจน การสญู เสียอวยั วะบางส่วน

ของร่างกายหรือต้องทพุ พลภาพ หรือแม้แตช่ วี ิตของพนกั งานอนั เนือ่ งมาจากการทางานนนั ้
เป็ นเร่ืองทส่ี ามารถป้ องกนั มใิ ห้เกิดขนึ ้ ได้

ในการนีผ้ ้บู งั คบั บัญชาทกุ ระดบั จะต้องตระหนกั ถึง ความปลอดภยั ในการทางาน
ของผ้ใู ต้บงั คบั บญั ชาทกุ คนเสมอ และต้องฝึ กสอนให้บุคคลเหลา่ นนั ้ ทางานด้วยความ
ปลอดภยั และจดั ให้มเี คร่ืองป้ องกนั อนั ตรายอย่างเพียงพอ ที่จะปกป้ องพนกั งานมิให้ได้รับ
อนั ตรายใดๆ เน่ืองจากการทางาน ในขณะเดยี วกนั พนกั งานทุกคนต้องมีความเข้าใจอย่าง
ลึกซงึ ้ ถงึ ความรับผิดชอบในความปลอดภัยของตนเองและผ้อู ืน่ และปฏบิ ตั ติ ามระเบียบ
ข้อบงั คบั ว่าด้วยความปลอดภยั ของบริษัทฯ ด้วยความเต็มใจ

จุดม่งุ หมำยด้ำนควำมปลอดภัย
1. เพอ่ื ป้ องกนั การบาดเจบ็ หรือเจบ็ ป่ วยเน่อื งจากการทางานแก่พนกั งานทุกคน
2. เพอื่ สร้างสภาพแวดล้อมการทางานที่ดี ปลอดภยั ตอ่ พนกั งานและผ้มู ีส่วนได้ส่วนเสีย
3. เพ่ือป้ องกนั มิให้เกิดความเสียหายแก่ทรัพย์สินของบริษัทฯ
4. เพอ่ื ป้ องกนั มิให้เกิดเหตกุ ารณ์ใดๆอันจะก่อให้เกิดความเสียหายแก่ประสทิ ธิภาพใน
การทางานของพนกั งาน ผลผลติ ของบริษัทฯและบคุ คลทวั่ ไป

คู่มอื ความปลอดภยั ในการทางาน 7

คำนิยำมศัพท์( DEFINITION )

คาจากดั ความตอ่ ไปนีเ้ ป็ นคาศพั ท์ที่ปรากฏอย่ใู น “คู่มอื ควำมปลอดภัย” สาหรับ
ผ้ใู ช้ควรทาความเข้าใจคาศพั ท์ต่างๆ ตอ่ ไปนีใ้ ห้ถูกต้อง ตรงกัน เพ่ือให้การใช้ค่มู ือดงั กล่าว
เป็ นไปอย่างมีประสทิ ธิภาพและเกดิ ประโยชน์สงู สดุ
1. อุบตั เิ หตุ (ACCIDENT) เหตกุ ารณ์ท่ไี ม่ต้องการให้เกิด ซง่ึ เม่ือเกิดขนึ ้ แล้วจะมผี ลทาให้

เกดิ การบาดเจบ็ แกบ่ คุ คล หรือ ทรัพย์สนิ เสียหาย หรือเกิดความสูญเสียตอ่ ส่ิงแวดล้อม
กระบวนการผลติ หรือผลติ ภณั ฑ์ และองค์กร
2. อุบตั ิกำรณ์ (INCIDENT/NEAR MISS) เหตกุ ารณ์ท่ีไม่ต้องการให้เกดิ ซง่ึ ทาให้เกิดหรือ
อาจทาให้เกิดความสูญเสียต่อบุคคลได้รับบาดเจ็บทรัพย์สินถูกทาลาย หรือหยุด
กระบวนการผลติ
3. กำรป้ องกันอุบัติเหตุ (ACCIDENT PREVENTION) โปรแกรมการดาเนินการเพื่อ
กาจัด ลด ควบคุม ป้ องกันอุบัติเหตุ และวัดผลท่ีกาหนดขึน้ เพ่ือลดอุบัติเหตุและ
ศกั ยภาพท่ีอาจก่อให้เกิดอบุ ตั เิ หตตุ อ่ ระบบ ตอ่ องค์กรหรือตอ่ กจิ กรรมตา่ งๆขององค์กร
4. กฎ ระเบียบ ข้ อบังคับ (REGULATION) กฎ ระเบียบ ข้อบังคับ หรือกฎหมายท่ี
ควบคมุ การดาเนินการหรือการปฏบิ ตั งิ านให้เกดิ ความปลอดภยั
5. ควำมปลอดภัย (SAFETY) การปราศจากการเกิดอุบัติเหตุ,ปราศจากสภาวะท่ีไม่
ปลอดภยั เชน่ เกิดความเจ็บป่ วย การบาดเจ็บ การสญู เสียหรือทรัพย์สนิ เสียหาย
6. กำรกระทำท่ไี ม่ปลอดภัย (UNSAFE ACT) การฝ่ าฝื นขนั ้ ตอนการปฏบิ ัตงิ าน เชน่ ไม่
สวมใส่อปุ กรณ์ความปลอดภยั PPE ซง่ึ จะกอ่ ให้เกิดอบุ ตั เิ หตขุ นึ ้ ได้
7. สภำพกำรณ์ท่ไี ม่ปลอดภัย (UNSAFE CONDITION) สภาพการณ์หรือ
สภาพแวดล้อมที่มีอนั ตรายซงึ่ สามารถกอ่ ให้เกิดอบุ ตั ิเหตหุ รือความสูญเสีย

คูม่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 8

สำเหตุกำรเกิดอุบตั ิเหตุ

“กำรกระทำท่ไี ม่ปลอดภัย (Unsafe Action)”
มโี อกำสทำให้เกดิ อุบตั เิ หตุถงึ 85% โดยเกดิ จำกกำรกระทำของคนหรือของมนุษย์
เช่น

 ทางานลดั ขนั ้ ตอนหรือรีบเร่งเกินไป
 การมีทศั นคตไิ ม่ถกู ต้อง เชน่ อบุ ตั เิ หตเุ ป็ นเรื่องของเคราะห์กรรม แก้ไขป้ องกนั ไมไ่ ด้
 สภาพร่างกายไมพ่ ร้ อม เชน่ ดม่ื สรุ า, เมาค้าง, มีปัญหาครอบครัว,ใช้สงิ่ เสพติด
 ไม่ทาตามขนั ้ ตอนการทางาน OJT หรือไม่ทาตามที่หวั หน้าแนะนา
 ไมห่ ยดุ เคร่ืองจกั รกอ่ นซอ่ มแซมหรือบารุงรักษา
 ไมส่ วมใส่อปุ กรณ์ป้ องกนั อนั ตรายส่วนบุคคล ในขณะทางานท่ีมีอนั ตราย
 ยกเคลื่อนย้ายสิง่ ของด้วยท่าทางทไี่ ม่ปลอดภยั
 ฝ่ าฝื นกฎระเบียบสญั ลักษณ์และป้ ายเตอื น ด้านความปลอดภยั
 ปฏบิ ตั งิ านโดยไมม่ หี น้าท่ี หรือขาดความรู้และทักษะหรือความชานาญ
 หยอกล้อ เล่นกนั ระหวา่ งปฏบิ ตั งิ าน
 แตง่ กายไม่เหมาะสมกบั สภาพงาน ไม่รัดกมุ รุ่มร่าม

คูม่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 9

สำเหตกุ ำรเกิดอบุ ตั ิเหตุ (ต่อ)

“สภำพกำรทำงำนท่ไี ม่ปลอดภัย (Unsafe Condition)”
มโี อกำสทำให้เกิดอุบตั เิ หตุถงึ 15% โดยเกิดจำก สภำพแวดล้อมบริเวณพนื้ ท่ที ำงำน
เช่น

 การวางผงั โรงงาน หรือกระบวนการผลิตท่ีไม่ถกู ต้องเหมาะสม
 ไม่มกี าร์ดครอบป้ องกนั ส่วนที่เป็ นอนั ตรายของเคร่ืองจกั รหรือส่วนที่เคลื่อนไหว

ตา่ งๆ เชน่ เฟือง, โซ,่ พลู เลย่ ์, ไฟลวลี , เพลาเกลยี ว, ใบมีดและสายพาน เป็ นต้น
 ระบบไฟฟ้ า หรืออปุ กรณ์ไฟฟ้ าชารุดบกพร่อง ขาดการตรวจสอบ บารุงรักษา
 ความไมเ่ ป็ นระเบยี บเรียบร้อยและสกปรก ขาดการจดั เกบ็ วสั ดสุ งิ่ ของหรือไม่จัดทา

5 ส.
 สภาพ และสิ่งแวดล้อมในการทางานไม่ดี เช่น แสงสว่างไม่เพียงพอ, การระบาย

อากาศไม่ด,ี เสยี งดงั , ฝ่ นุ ละออง, ความร้อนสงู , ไอระเหยของสารเคมี เป็ นต้น

คู่มอื ความปลอดภยั ในการทางาน 10

ควำมสูญเสียจำกอบุ ตั ิเหตใุ นกำรทำงำน

ควำมสญู เสียทำงตรง

 คา่ รักษาพยาบาล ทางตรง
 คา่ ทดแทน

 คา่ ทาขวญั

ควำมสญู เสยี ทำงอ้อม

ลกู จ้ำง ทางอ้อม

 ได้รับความเจบ็ ปวด, ความทรมาน

 ความพกิ าร

 ความสญู เสียงาน

 เสยี ขวญั และกาลงั ใจ

ครอบครัว

 สญู เสียคนรัก

 ขาดรายได้

 สญู เสยี โอกาส

นำยจ้ำง

 ผลผลิตลดลง

 คา่ ลว่ งเวลา

 คา่ ใช้จ่ายฝึ กคนงานใหม่

 คา่ ซอ่ มแซมเคร่ืองจักร

 เสยี เวลาและเสียชื่อเสยี ง

ชุมชนรอบข้ำง หรือใกล้เคียง

 ขาดความเชอ่ื มน่ั

 วติ กกงั วล

คูม่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 11

กฎควำมปลอดภัยท่วั ไปท่พี นักงำนทกุ คนพ่งึ ปฏบิ ัติ

1. พนกั งานต้องแตง่ กายสวมชดุ ยนู ิฟอร์มของบริษัทฯ ให้เรียบร้อย รัดกมุ ไมข่ าดรุ่งริ่ง
2. พนักงานทุกคน ต้องผ่านการอบรมหลักสูตร ความปลอดภัยในการทางานสาหรับ

พนกั งานใหม่ กอ่ นท่ีจะเข้าปฏิบตั งิ านได้
3. การขบั รถยนต์และรถขนส่งสินค้าภายในบริษัทฯ ให้ใช้ความเร็วได้ไม่เกนิ 10 กโิ ลเมตร/

ชวั่ โมง
4. หัวหน้างานจะอบรมวิธีการทางานให้กบั พนักงานทราบโดยละเอียด หากยังมีความ

สงสยั , ไม่เข้าใจทเี่ กี่ยวกบั วธิ ีทางานพนักงานควรรีบปรึกษาหวั หน้างานทนั ที
5. ต้องตรวจเช็คสภาพเคร่ืองจกั ร เครื่องมอื อปุ กรณ์ กอ่ นเริ่มงาน-หลงั ทางานทกุ วนั หาก

พบการชารุดเสียหายให้แจ้งหวั หน้างานทนั ที เพื่อดาเนินการแก้ไขให้ปลอดภยั ถึงจะ
ปฏิบตั งิ านได้ตามปกติ
6. ห้ามใช้เคร่ืองจักร เครื่องมือ อปุ กรณ์ ผิดประเภท เพราะอาจทาให้เกิดอุบัติเหตแุ ละ
ทรัพย์สิน เสยี หายได้
7. ห้ามหยอกล้อ/เล่นกนั ในขณะปฏิบตั งิ าน
8. ห้ามนง่ั บนเคร่ืองจกั ร เคร่ืองมอื อปุ กรณ์ ใต้ฐานของเคร่ืองจกั ร
9. ต้องปิ ดสวติ ช์ หรือถอดปลก๊ั กอ่ นซอ่ มแซมเครื่องจกั รทกุ ครัง้
10. หากไมส่ บาย ร่างกายไมพ่ ร้อมปฏิบตั งิ าน ให้แจ้งหวั หน้างานทนั ที
11. พนกั งานทกุ คน จะต้องปฏิบตั ติ ามแผนฉกุ เฉิน, กฎระเบียบ, เครื่องหมายป้ ายเตอื น และ
ป้ ายห้ามตา่ งๆ ของบริษัทฯ อยา่ งเคร่งครัด
12. อย่าทางานในที่ลบั ตาคนเพียงคนเดียว โดยไม่มีใครทราบโดยเฉพาะการทางานหลัง
เวลาทางานปกติ เช่น งานไฟฟ้ า งานในทอ่ี บั อากาศ และงานที่เส่ยี ง เป็ นต้น
13. ต้องสวมใสอ่ ปุ กรณ์ค้มุ ครองความปลอดภัยส่วนบคุ คล PPE ตามประเภท หรือชนดิ ของ
งานนนั ้ ๆ ตลอดเวลาทางาน

คู่มอื ความปลอดภัยในการทางาน 12

กฎควำมปลอดภยั ท่วั ไปท่พี นักงำนทกุ คนพ่งึ ปฏบิ ัติ (ต่อ)

14. ขณะปฏบิ ตั งิ านต้องมีการส่อื สาร ประสานงานท่ีดีกับเพื่อนร่วมงาน เช่น ใช้วทิ ยสุ ื่อสาร
การปรับแต่ง, เปลี่ยนแปลงหรือซ่อมแซมอุปกรณ์ใดๆ ต้องกระทาโดยผู้มีหน้ าท่ี
รับผดิ ชอบเทา่ นนั ้

15. อนญุ าตให้สบู บหุ ร่ีในเวลาพกั และในพืน้ ทีท่ ่กี าหนดไว้ให้เท่านนั ้
16. ห้ามดม่ื สรุ า ของมึนเมา สารเสพตดิ และเลน่ การพนนั ภายในบริษัทฯ โดยเดด็ ขาด
17. ห้ามฉีดเคร่ืองดบั เพลิงหรือกดสญั ญาณแจ้งเหตฉุ กุ เฉินเล่นโดยไมม่ ีเหตอุ นั ควร
18. กรณที ี่ไม่มหี น้าท่ีรับผิดชอบในเครื่องจักร เคร่ืองมอื อปุ กรณ์ และพนื ้ ทอ่ี นั ตราย ห้ามเข้า

ไปดาเนนิ การใดๆ โดยทไี่ ม่ได้รับอนญุ าตเดด็ ขาด
19. การทางานท่ีมีความเส่ียงตามระเบียบของบริษัทฯ จะต้องมีใบอนุญาตทางาน

(Work Permit)
20. กรณีหญิงมีครรภ์ ห้ามยกของหนกั , ขึน้ ท่ีสูง หรือทางานท่ีอาจเป็ นอนั ตรายตอ่ สขุ ภาพ

และไม่ทางานในช่วงเวลา 24.00 น. - 06.00 น.หรือเกินกวา่ ที่กฎหมายกาหนดไว้
21. เมื่อเกิดอุบตั เิ หตจุ ากการทางาน หัวหน้างานต้องรีบทาการปฐมพยาบาลเบือ้ งต้นหรือ

นาผู้บาดเจ็บมาท่ีจุดปฐมพยาบาล กรณีที่ต้องนาส่งโรงพยาบาล ทางผู้จัดการฝ่ าย
สานกั งานจะเป็ นผ้พู ิจารณา หรือถ้าเป็ นอบุ ตั เิ หตขุ นั ้ รุนแรงหวั หน้างานสามารถพจิ ารณา
นาสง่ โรงพยาบาลได้
22. หวั หน้างาน/เจ้าหน้าที่/หัวหน้าแผนก จะต้องเขียนรายงานอุบัติเหตสุ ่งที่แผนกความ
ปลอดภยั และส่ิงแวดล้อมทุกครัง้ ทีเ่ กดิ อบุ ตั เิ หตเุ พ่ือทาการสอบสวน วเิ คราะห์อบุ ัติเหตุ
หาแนวทางป้ องกนั แก้ไข และรวบรวมข้อมลู การเกดิ อบุ ตั เิ หตุ
23. พนักงานทุกคน ต้องร่วมมือกันทาความสะอาดพืน้ ท่ีทางาน และจัดเก็บเคร่ืองมือ
อปุ กรณ์ให้เรียบร้อยปลอดภยั (House keeping) ทกุ ครัง้ หลงั เลิกงานหรือตามที่บริษัทฯ
กาหนด

คู่มอื ความปลอดภัยในการทางาน 13

หน้ำท่คี วำมรับผิดชอบ

หน้ำท่คี วำมรับผิดชอบของ “ผู้บริหำรระดับสูง”
1. กาหนดนโยบายและเป้ าหมายด้านความปลอดภยั อาชีวอนามยั และสภาพแวดล้อมใน

การทางาน ให้ผ้ใู ต้บงั คบั บญั ชาจดั ทาแผนและดาเนินงานตามนโยบาย
2. จดั โครงสร้ างการบริหารงานด้านความปลอดภัย อาชีวอนามยั และสภาพแวดล้อมใน

การทางานและหน่วยงานความปลอดภัยให้มีประสิทธิภาพ
3. ตรวจสอบ/วดั ผล และประเมินผลการดาเนนิ งานด้านความปลอดภยั อาชวี อนามัยและ

สภาพแวดล้อมของหนว่ ยงานให้เป็ นไปตามเป้ าหมายขององคก์ ร
4. บริหารงานให้เป็ นไปตามกฎหมาย
5. ให้ ความสนับสนุนและกาหนดทรัพยากรอย่างเพียงพอในการดาเนินงานด้ าน

ความปลอดภยั อาชีวอนามยั และสภาพแวดล้อมในการทางาน
6. ปฏิบัติตามกฎ, ข้อกาหนด, คมู่ ือและมาตรฐานการปฏิบตั ิงานของหน่วยงานโดยให้มี

ความปลอดภยั มากทส่ี ดุ
7. กากับดแู ล และฝึ กอบรม การปฏิบตั หิ น้าท่ีความรับผิดชอบตามแผนระงับเหตฉุ กุ เฉิน

ของบริษัทฯ
8. นาผลการดาเนินงานด้าน ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการ

ทางานมาเป็ นสว่ นหนง่ึ ในการประเมินผลผ้บู ริหารและพนกั งานขององค์กร

คู่มอื ความปลอดภัยในการทางาน 14

หน้ำท่คี วำมรับผิดชอบ (ต่อ)

หน้ำท่ีควำมรับผิดชอบของ “คณะกรรมกำรควำมปลอดภัย อำชีวอนำมัย และ
สภำพแวดล้อมในกำรทำงำน (คปอ.)”
1. พจิ ารณานโยบายและแผนงานด้านความปลอดภยั ในการทางานรวมทงั ้ ความปลอดภัย

นอกงานเพื่อป้ องกนั และลดการเกิดอุบตั เิ หตุ การเจ็บป่ วย หรือการเกิดเหตเุ ดือดร้ อน
ราคาญอนั เน่อื งจากการทางาน หรือความไม่ปลอดภยั ในการทางานเสนอตอ่ นายจ้าง
2. รายงาน เสนอแนะมาตรการหรือแนวทางปรับปรุงแก้ไขให้ถกู ต้องตามกฎหมายเกี่ยวกับ
ความปลอดภยั ในการทางานและมาตรฐานความปลอดภยั ในการทางานตอ่ นายจ้าง
3. ส่งเสริม สนบั สนนุ กจิ กรรมด้านความปลอดภยั ในการทางานของสถานประกอบกิจการ
ในสถานประกอบกิจการ
4. พิจารณาข้อบังคับและค่มู ือตามข้ อ 3 รวมทัง้ มาตรฐานด้านความปลอดภัยในการ
ทางานของสถานประกอบกจิ การเสนอตอ่ นายจ้าง
5. สารวจการปฏิบัตกิ ารด้านความปลอดภยั ในการทางาน และตรวจสอบสถิตกิ ารประสบ
อนั ตรายท่เี กิดขนึ ้ ในสถานประกอบกิจการนนั ้ อย่างน้อยเดอื นละหนึง่ ครัง้
6. พิจารณาโครงการหรือแผนการฝึ กอบรมเก่ียวกบั ความปลอดภยั ในการทางาน รวมถึง
โครงการหรื อแผนการอ บรม เ ก่ีย ว กับบ ทบ าทห น้ า ท่ีค ว ามรั บผิด ชอบใ นด้ าน ค ว า ม
ปลอดภัยของลูกจ้าง หัวหน้างาน ผ้บู ริหารนายจ้าง และบุคลากรทุกระดบั เพื่อเสนอ
ความเหน็ ตอ่ นายจ้าง
7. วางระบบการรายงานสภาพการทางานทีไ่ ม่ปลอดภัยให้เป็ นหน้าที่ของลกู จ้างทุกคนทุก
ระดบั ต้องปฏบิ ตั ิ
8. ตดิ ตามความคบื หน้าเรื่องที่เสนอนายจ้าง
9. รายงานผลการปฏิบตั งิ านประจาปี รวมทงั ้ ระบุปัญหา อปุ สรรคและข้อเสนอแนะการ
ปฏิบตั หิ น้าทขี่ องคณะกรรมการ
10. ประเมนิ ผลการดาเนินการด้านความปลอดภยั ในการทางานของสถานประกอบกจิ การ
11. ปฏบิ ตั งิ านด้านความปลอดภัยในการทางานอนื่ ตามท่นี ายจ้างมอบหมาย

คู่มอื ความปลอดภยั ในการทางาน 15

หน้ำท่คี วำมรับผิดชอบ (ต่อ)

หน้ำท่คี วำมรับผิดชอบของ “เจ้ำหน้ำท่คี วำมปลอดภยั ในกำรทำงำนระดบั บริหำร”
1. กากบั ดแู ล เจ้าหน้าทค่ี วามปลอดภัยในการทางานทุกระดบั ซงึ่ อย่ใู นบงั คบั บญั ชาของ

เจ้าหน้าที่ความปลอดภยั ในการทางานระดบั บริหาร
2. เสนอแผนงานโครงการด้านความปลอดภยั ในการทางานในหน่วยงานท่ีรับผิดชอบตอ่

นายจ้าง
3. สง่ เสริม สนบั สนนุ และตดิ ตามการดาเนนิ งานเก่ียวกบั ความปลอดภยั ในการทางานให้

เป็ นไปตามแผนงาน โครงการเพื่อให้มีการจดั การด้านความปลอดภัยในการทางานที่
เหมาะสมกบั สถานประกอบกิจการ
4. กากบั ดแู ล และตดิ ตามให้มีการแก้ไขข้อบกพร่องเพื่อความปลอดภยั ของลูกจ้างตามที่
ได้รับรายงานหรือตามข้อเสนอแนะของเจ้ าหน้าที่ความปลอดภัยในการทางาน
คณะกรรมการ หรือหนว่ ยงานความปลอดภยั

ค่มู อื ความปลอดภัยในการทางาน 16

หน้ำท่คี วำมรับผิดชอบ (ต่อ)

หน้ำท่คี วำมรับผิดชอบของ“เจ้ำหน้ำท่คี วำมปลอดภยั ในกำรทำงำนระดับหวั หน้ำงำน”
1. กากบั ดแู ล ให้ลูกจ้างในหน่วยงานที่รับผิดชอบปฏิบัติตามข้อบังคบั และค่มู ือความ

ปลอดภยั
2. วเิ คราะห์งานในหน่วยงานที่รับผดิ ชอบเพ่ือค้นหาความเสี่ยงหรืออนั ตรายเบือ้ งต้นโดย

อาจร่วมดาเนินการกับเจ้าหน้าท่ีความปลอดภัยในการทางานระดบั เทคนิค ระดบั
เทคนคิ ขนั ้ สงู หรือระดบั วชิ าชพี
3. สอนวิธีการปฏิบัตงิ านท่ีถูกต้องแก่ลูกจ้างในหน่วยงานที่รับผิดชอบเพ่ือให้เกิดความ
ปลอดภยั ในการปฏบิ ตั งิ าน
4. ตรวจสอบสภาพการทางาน เคร่ืองจกั ร เคร่ืองมือ และอปุ กรณ์ให้อยใู่ นสภาพทีป่ ลอดภยั
ก่อนลงมือปฎบิ ตั งิ านประจาวนั
5. กากบั ดแู ล การใช้อปุ กรณ์ค้มุ ครองความปลอดภยั ส่วนบุคคลของลกู จ้างในหน่วยงานท่ี
รับผิดชอบ
6. รายงานการประสบอันตราย การเจ็บป่ วย หรือการเกิดเหตเุ ดอื ดร้ อนราคาญ อนั เนื่อง
จากการทางานของลูกจ้างต่อนายจ้าง และแจ้งต่อเจ้าหน้าท่ีความปลอดภัยในการ
ทางานระดบั เทคนคิ ระดบั เทคนคิ ขนั ้ สงู หรือระดบั วชิ าชีพ สาหรับสถานประกอบกิจการ
ท่ีมหี นว่ ยงานความปลอดภยั ให้แจ้งตอ่ หน่วยงานความปลอดภยั ทนั ทีทีเ่ กิดเหตุ
7. ตรวจสอบหาสาเหตกุ ารประสบอันตราย การเจบ็ ป่ วย หรือการเกิดเหตเุ ดอื ดร้อนราคาญ
อนั เนือ่ งจากการทางานของลูกจ้างร่วมกบั เจ้าหน้าที่ความปลอดภยั ในการทางานระดบั
เทคนิค ระดบั เทคนิคขัน้ สงู หรือระดบั วิชาชีพ และรายงานผล รวมทงั ้ เสนอแนะแนว
ทางแก้ไขปัญหาตอ่ นายจ้าง โดยไมช่ กั ช้า
8. ส่งเสริมและสนบั สนนุ กิจกรรมความปลอดภยั ในการทางาน
9. ปฏิบตั งิ านด้านความปลอดภยั ในการทางานอ่ืนตามท่ีเจ้าหน้าท่ีความปลอดภัยในการ
ทางานระดบั บริหารมอบหมาย

คมู่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 17

หน้ำท่คี วำมรับผิดชอบ (ต่อ)

หน้ำท่คี วำมรับผดิ ชอบเจ้ำหน้ำท่คี วำมปลอดภัยในกำรทำงำน “ระดับวิชำชพี ”
1. ตรวจสอบและเสนอแนะให้นายจ้างปฏิบตั ิตามกฎหมายเก่ียวกบั ความปลอดภยั ฯ
2. วเิ คราะห์งานเพื่อชบี ้ ่งอนั ตราย รวมทงั ้ กาหนดมาตรการป้ องกนั หรือขนั ้ ตอนการทางาน

อย่างปลอดภยั เสนอตอ่ นายจ้าง
3. ประเมนิ ความเสี่ยงด้านความปลอดภยั ในการทางาน
4. วเิ คราะห์แผนงาน โครงการรวมทงั ้ ข้อเสนอแนะของหน่วยงานตา่ งๆ และเสนอแนะ

มาตรการความปลอดภยั ในการทางานตอ่ นายจ้าง
5. ตรวจประเมนิ การปฏิบตั งิ านของสถานประกอบกิจการให้เป็ นไปตามแผนงานโครงการ

หรือมาตรการความปลอดภยั ในการทางาน
6. แนะนาให้ลกู จ้างปฏบิ ตั ติ ามข้อบงั คบั และคมู่ ือตามข้อ 3
7. แนะนา ฝึ กสอน อบรมลกู จ้างเพ่ือให้การปฏบิ ตั งิ านปลอดจากเหตอุ นั จะทาให้เกิดความ

ไมป่ ลอดภยั ในการทางาน
8. ตรวจวดั และประเมนิ สภาพแวดล้อมในการทางาน หรือดาเนินการร่วมกบั บุคคลหรือ

หนว่ ยงานท่ีขนึ ้ ทะเบยี นกบั กรมสวสั ดกิ ารฯ เป็ นผ้รู ับรองหรือตรวจสอบเอกสารหลักฐาน
รายงานในการตรวจสอบสภาพแวดล้อมในการทางานภายในสถานประกอบกิจการ
9. เสนอแนะตอ่ นายจ้างเพ่อื ให้มีการจดั การด้านความปลอดภยั ในการทางานทีเ่ หมาะสม
กบั สถานประกอบกิจการ และพฒั นาให้มีประสทิ ธิภาพอยา่ งตอ่ เนื่อง
10. ตรวจสอบหาสาเหตุ และวเิ คราะห์การประสบอนั ตราย การเจบ็ ป่ วย หรือการเกดิ เหตุ
เดอื ดร้อนราคาญอนั เนอื่ งจากการทางาน และรายงานผล รวมทงั ้ เสนอแนะตอ่ นายจ้าง
เพ่ือป้ องกนั การเกดิ เหตโุ ดยไมช่ ักช้า
11. รวบรวมสถติ ิ วเิ คราะห์ข้อมลู จดั ทารายงาน และข้อเสนอแนะเกีย่ วกบั การประสบ
อนั ตราย การเจ็บป่ วยหรือการเกดิ เหตเุ ดอื ดร้อนราคาญอนั เนื่องจากการทางานของ
ลกู จ้าง
12. ปฏิบตั งิ านด้านความปลอดภยั ในการทางานอน่ื ตามที่นายจ้างมอบหมาย

คมู่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 18

หน้ำท่คี วำมรับผิดชอบ (ต่อ)

หน้ำท่คี วำมรับผิดชอบของ “พนกั งำนทุกคน”
1. ปฏิบตั ติ ามนโยบายอาชีวอนามยั ความปลอดภยั และสง่ิ แวดล้อม, พรบ.ความปลอดภัย

อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทางาน พ.ศ. 2554, กฎระเบียบ, ข้อกาหนด,
คมู่ ือและมาตรฐานการปฏิบตั งิ านของแตล่ ะหน่วยงานโดยให้มคี วามปลอดภยั
2. ปฏิบัติตามแผนดาเนินงานด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และกิจกรรมของ
หน่วยงานให้บรรลตุ ามเป้ าหมาย
3. ตรวจหา / แก้ไข / รายงานสภาพที่ไม่ปลอดภยั และข้อบกพร่องท่ีมผี ลกระทบตอ่ ความ
ปลอดภยั อาชวี อนามยั และสง่ิ แวดล้อม หรือผลิตภณั ฑ์ ให้ผ้บู งั คบั บญั ชาทราบ
4. ร่วมเป็ นคณะทางานหรือคณะกรรมการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และ
สภาพแวดล้อมในการทางานตามท่ไี ด้รับการแตง่ ตงั ้ หรือมอบหมาย
5. เข้าร่วมดาเนินงานด้านคณุ ภาพ ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมใน
การทางาน
6. รายงานอบุ ตั เิ หตุ / อบุ ตั กิ ารณ์ ให้ผ้บู งั คบั บญั ชารับทราบทนั ที
7. ใช้ อุปกรณ์ป้ องกันอันตรายส่วนบุคคล (PPE) ตามมาตรฐานการปฏิบัติงานและ
ตรวจสอบดแู ลให้พร้อมใช้งาน
8. ตรวจสอบดแู ลและการใช้เครื่องจักร เคร่ืองมอื อปุ กรณ์ ให้ถกู ต้องและปลอดภยั
9. ฝึ กอบรม / ปฏิบตั ติ ามหน้าทคี่ วามรับผิดชอบตามแผนฉกุ เฉินของบริษัทฯ

คู่มอื ความปลอดภัยในการทางาน 19

ระบบใบขออนุญำตทำงำน ( Work permit )

เน่ืองจากบริษัทฯ มีลกั ษณะงานที่เกี่ยวกบั งานทกี่ ่อให้เกิดประกายไฟ และงานทต่ี ้อง
ขึน้ ท่ีสงู เพ่ือทาความสะอาด การซ่อมบารุงทั่วไปรวมถึงผู้รับเหมาที่เข้ามาปฏิบัตงิ านใน
บริษัทฯ

ดงั นนั ้ เพอื่ ให้ระบบการตรวจสอบความเรียบร้อย และมีความปลอดภยั ทุกรายการจึง
จาเป็ นต้องมี ระบบอนุญำตกำรทำงำน (Work Permit System) ท่ีมีประสิทธิภาพและให้
การทางานมีความเสี่ยงน้อยทสี่ ดุ หรือไม่มีเลย พนกั งานทกุ คนจึงต้องปฏิบตั ติ ามระบบการ
ขออนญุ าตทางานตามระเบยี บของบริษัทฯ

วตั ถุประสงค์
1. เพื่อให้การปฏิบตั ิงานต่างๆ ได้รับการควบคมุ ความปลอดภัยอย่างมีระบบและเป็ นการ

รับประกนั ความปลอดภยั สาหรับพนกั งาน ทรัพย์สิน เครื่องจกั ร อปุ กรณ์และสง่ิ แวดล้อม
ให้มีความเสี่ยงน้อยท่สี ดุ
2. เพอื่ ให้มีการควบคมุ และประสานงานท่ีรัดกมุ ระหวา่ งหน่วยงานท่ีเข้ามาทางานกบั
หน่วยงานผ้รู ับผดิ ชอบในพืน้ ที่ หรือ เจ้าของอปุ กรณ์ และเครื่องจกั ร

กฎและระเบยี บกำรขอใบอนุญำต
1. หวั หน้างานจะต้องมาขอเปิ ดใบอนญุ าตทางาน (Work Permit) ท่ีแผนกความปลอดภัย

และสิ่งแวดล้อมล่วงหน้ากอ่ นเริ่มทางาน 1 วนั
2. ใบอนญุ าตทางานทส่ี มบรู ณ์จะต้องระบุวนั ระยะเวลา อปุ กรณ์หรือสถานท่ีทอี่ นญุ าตให้

ทางาน รายละเอยี ดของงานที่ทา มกี ารตรวจเช็คตามรายการในใบอนญุ าตเรียบร้อย ลง
ลายมือชื่อของผ้จู ่ายใบอนญุ าต, ผ้ขู ออนญุ าต และผ้อู นญุ าต
ผู้ขออนุญำต: เมอื่ ลงนามในใบอนุญาตแล้ว หมายถงึ ได้เข้าใจในงานท่ีจะทา และยอมรับท่ี
จะปฏบิ ตั ติ ามข้อกาหนด ในใบอนญุ าตทกุ ประเภท
ผู้อนุญำต: คอื คนทต่ี ดั สนิ ใจแล้ววา่ อปุ กรณ์ หรือบริเวณทีท่ างานนนั ้ ปลอดภยั และได้มีการ
เตรียมการทางานดี มีอปุ กรณ์ป้ องกนั อบุ ตั เิ หตแุ ละอคั คภี ยั ทีเ่ หมาะสมเพียงพอแล้ว

คมู่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 20

ระบบใบขออนุญำตทำงำน ( Work permit )

3. ต้องตดิ ตงั ้ ต้นฉบับใบอนุญาตทางานไว้ในบริเวณที่ได้รับอนุญาตให้เป็ นท่ีสังเกตได้
ชดั เจน กอ่ นเริ่มปฏบิ ตั งิ าน

4. เม่ือปิ ดงานแล้วให้นาสง่ ใบอนุญาตทางาน (Work Permit) มายงั แผนกความปลอดภัย
และสิง่ แวดล้อม

งำน หรือ ประเภทท่ตี ้องขอใบอนุญำตทำงำน
1. ใบอนุญำตทำงำนท่มี ีควำมร้อน หรือมปี ระกำยไฟ (Hot Work Permit)

เชน่ งานเชอื่ ม, ตดั , เจียร และงานอื่นๆ ท่ีมสี ะเก็ดไฟ ประกายไฟ
 อปุ กรณ์ทีน่ ามาใช้ต้องปลอดภยั ไม่ชารุดเสยี หาย
 บริเวณทที่ างานต้องไมม่ ีเชอื ้ เพลิงทีก่ อ่ ให้เกิดการตดิ ไฟและมีการปิ ดกนั ้ พนื ้ ที่

ป้ องกนั สะเก็ดไฟ ประกายไฟกระเดน็
 เตรียมเคร่ืองดบั เพลงิ ให้พร้อม เมื่อเกดิ เหตฉุ กุ เฉิน

2.ใบอนุญำตทำงำนในท่สี งู (High Work Permit) เกนิ 2 เมตร
 ในกรณที ม่ี ีการตดิ ตงั ้ นง่ั ร้าน นง่ั ร้านจะต้องมสี ภาพที่มน่ั คงแขง็ แรง
 จดั ให้มเี ข็มขดั นริ ภยั , หมวกนิรภัยสาหรับให้ผ้ปู ฏบิ ตั งิ านสวมใส่ตลอดเวลาทปี่ ฏบิ ตั ิ
ในท่ีสงู 2 เมตรขึน้ ไป โดยยึดตดิ กบั ส่วนหนง่ึ สว่ นใดของอาคารหรือโครงสร้าง
 จดั ให้มีส่ิงปิ ดกนั ้ ไมใ่ ห้วสั ดรุ ่วงหล่นเป็ นอนั ตรายตอ่ ผ้ทู ่ีทางานหรือทรัพย์สินท่ีอยู่
ด้านล่างหรือจะต้องปิ ดกนั ้ บริเวณโดยรอบใต้พืน้ ทป่ี ฏบิ ตั งิ านเพื่อป้ องกนั ผ้ไู ม่
เก่ียวข้องเข้าไปในเขตอนั ตราย
 การทางานบนที่สงู หรือบนหลงั คาใกล้สายไฟฟ้ าจดั ทาป้ ายเตอื นหรือทารัว้ กนั ้
 สภาพดนิ ฟ้ าอากาศปกติ ไม่มีลมแรงหรือฝนฟ้ าคะนอง จึงจะสามารถทางานได้

คมู่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 21

ระบบใบขออนุญำตทำงำน ( Work permit ) (ต่อ)

3.ใบอนุญำตทำงำนท่อี ับอำกำศ (Confined space Work Permit)
 จะต้องมกี ารตรวจวดั สภาพอากาศทกุ ครัง้ กอ่ นเข้าทางานท่ีอบั อากาศ
 บคุ คลที่เข้าทางานที่อบั อากาศต้องไม่เป็ นโรคเกี่ยวกบั ระบบทางเดนิ หายใจ
 ต้องเตรียมพืน้ ท่ี อปุ กรณ์ เครื่องมอื ให้เป็ นไปตามกฎหมายความปลอดภยั เกี่ยวกบั
ที่อบั อากาศ

คูม่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 22

ควำมปลอดภยั ในกำรทำงำนสำนักงำน

1. พืน้ สานกั งานควรสะอาดอย่เู สมอ
2. ห้ำม วงิ่ หรือลืน่ ไถลในสานกั งาน
3. ขณะที่มีการขัดหรือทาความสะอาดพืน้ ผ้ปู ฏิบัติงานควรเดนิ หรือปฏิบัตงิ านด้วย

ความระมดั ระวงั ยง่ิ ขนึ ้
4. ถ้าพบนา้ มนั หกบนพืน้ สานกั งาน ให้แจ้งเจ้าหน้าทรี่ ับผิดชอบ หรือกนั พนื ้ ท่ี และแสดง

เครื่องหมายเตอื น หรือหาวสั ดดุ ดู ซบั และนาไปทิง้ ตามชนิด / ประเภท ของขยะเพือ่
ลดปัญหาด้านสงิ่ แวดล้อม
5. ถ้าพบวสั ดหุ รือเคร่ืองใช้สานกั งาน เชน่ ดนิ สอ หรือส่งิ อืน่ ใดตกหล่น รีบเกบ็ ทนั ที
6. ในขณะทเี่ ดนิ ถึงมมุ ตกึ ให้เดนิ ทางขวาของทางเดนิ เดนิ ช้าๆ อย่างระมดั ระวงั
7. สายโทรศพั ท์ หรือสายไฟฟ้ า ควรตดิ ตงั ้ ให้เรียบร้อย ไมก่ ดี ขวางทางเดนิ
8. อยา่ อย่ใู กล้บริเวณประตทู ่เี ปิ ดอยู่ ประตอู าจปิ ดมากระแทกได้
9. เมือ่ จะเข้าออกจดุ ท่ีบงั ตา หรือเปิ ด-ปิ ดประตบู านกระจก ควรเปิ ด-ปิ ดอยา่ ง
ระมดั ระวงั
10.ประตบู านกระจกท่เี ปิ ด-ปิ ดสองทางให้ตดิ เครื่องหมาย “ดงึ ” หรือ “ผลกั ” ให้ชดั เจน
11. ไมว่ างส่งิ ของเกะกะทางเดนิ ช่องประตู
12. ตดิ ตงั ้ กระจกเงาทีบ่ ริเวณมมุ อบั
13. ทาความสะอาดและกาจดั ขยะ ฝ่ นุ ผง หรือเศษกระดาษทุกวนั

คูม่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 23

ควำมปลอดภยั ในกำรทำงำนสำนักงำน (ต่อ)

 ควำมปลอดภัยในกำรใช้บนั ได
 อุบตั เิ หตุจำกกำรใช้บนั ไดมกั เกิดขนึ้ เสมอ ดังนัน้ ขณะท่ที ำงำนอยู่บนขนั้ บันได
จำเป็ นต้องระมดั ระวงั และปฏิบตั ิให้ถกู วธิ ี

1. ก่อนขนึ ้ ลงบนั ไดควรสงั เกตสิง่ ที่จะกอ่ ให้เกดิ อันตรายขึน้ ได้
2. ถ้าบนั ไดมแี สงสว่างไมเ่ พียงพอ หรือบนั ไดเกดิ ชารุดให้แจ้งเจ้าหน้าท่ี เพอ่ื ทาการ

แก้ ไขปรับปรุงให้ เรี ยบร้ อย
3. อย่าให้มีเศษวสั ดชุ นิ ้ เล็กน้อยตกอยตู่ ามขนั ้ บนั ได เช่น เศษกรวด เศษแก้ว ฯลฯ
4. ขนึ ้ ลงบนั ไดด้วยความระมดั ระวงั อย่าวง่ิ เลน่ หรือหยอกล้อกนั
5. ขนึ ้ ลงทางด้านขวาและจบั ราวบนั ไดทกุ ครัง้
6. ขณะขนึ ้ ลงบนั ไดต้องมองขนั ้ บนั ไดทกุ ครัง้
7. อย่าขนึ ้ หรือลงบนั ไดเป็ นกล่มุ ใหญ่เวลาเดียวกนั

 ควำมปลอดภัยของ โต๊ะทำงำน เก้ำอี้ ตู้
 ลนิ้ ชักตู้เอกสำรควรเปิ ดใช้ทีละชนั้ และปิ ดทกุ ครัง้ หลังเลกิ ใช้งำน
1. ห้ำม วางสิ่งของไว้ใต้โต๊ะทางาน
2. ห้ำม เอนหรือพงิ พนกั เก้าอโี ้ ดยให้รับนา้ หนกั เพยี งข้างใดข้างหนง่ึ
3. ให้มีพนื ้ ทเ่ี คล่อื นย้ายเก้าอีเ้ข้าออกที่สะดวก
4. จดั เอกสารที่มีนา้ หนกั มาก ใสล่ นิ ้ ชกั ต้ชู นั ้ ล่างสดุ เอกสารเบาสุดจดั ให้อยชู่ นั ้ บน

หลีกเล่ียงการใส่เอกสารมากเกนิ ไป
5. ให้จบั หลู นิ ้ ชักต้ทู กุ ครัง้ ในการเปิ ดเพอื่ ป้ องกนั นิว้ ถกู หนีบ
6. การจดั วางต้ตู ้องไม่เกะกะทางเดิน

คมู่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 24

ควำมปลอดภยั ในกำรทำงำนสำนักงำน (ต่อ)

 ควำมปลอดภัยในกำรใช้เคร่ืองใช้สำนักงำน
1. ในขณะขนย้ายกระดาษควรระวงั กระดาษบาดมือ
2. ให้เก็บปากกาหรือดนิ สอ โดยการเอาปลายชลี ้ ง หรือวางราบในลนิ ้ ชกั
3. ให้ทาการหุบขากรรไกร ที่เปิ ดซองจดหมาย ใบมีดคตั เตอร์ หรือของมีคมอ่ืนให้เข้าที่
กอ่ นการเก็บ
4. การใช้เคร่ืองตดั กระดาษ ต้องระวงั นวิ ้ มือให้อย่หู ่างจากมีด
5. การแกะลวดเย็บกระดาษให้ใช้ที่ดงึ ห้ำมใช้เลบ็
6. ควรใช้บนั ไดเหยยี บ เมอ่ื ต้องการหยบิ ของในที่สงู ห้ำมใช้กลอ่ ง, โต๊ะหรือเก้าอตี ้ ดิ ล้อ
7. หลงั เลิกใช้งานให้ปิ ดไฟทุกดวง และตดั วงจรไฟฟ้ าภายในห้องทางานเพ่ือลดการใช้
พลงั งาน
8. ห้ำม ปรับแตง่ หรือเปล่ยี นแปลงส่วนประกอบของเคร่ืองใช้สานกั งานท่ีอาจก่อให้เกิด
อนั ตรายในขณะเคร่ืองกาลงั ทางาน
9. ห้ำม ถอดอุปกรณ์ป้ องกันอนั ตรายหรือเปิ ดแผงเครื่องใช้สานักงานที่มีอันตรายโดย
เดด็ ขาด กรณีเครื่องขดั ข้องให้แจ้งช่างมาทาการซอ่ มแซมแก้ไข
10. ให้ตดั กระแสไฟฟ้ าของเคร่ืองใช้สานกั งานทใี่ ช้ไฟฟ้ าทกุ ครัง้ เมื่อจะปรับแตง่ เครื่อง

คู่มอื ความปลอดภยั ในการทางาน 25

ควำมปลอดภัยในกำรทำงำนเก่ียวกับไฟฟ้ ำ

การปฏิบตั งิ านท่เี กยี่ วกบั อุปกรณ์ เครื่องมอื เครื่องตรวจวดั ไฟฟ้ า ต้องผ่านการอบรม
ความปลอดภัยเกี่ยวกับไฟฟ้ า และผ้ทู ่ีผ่านการฝึ กอบรมหรือผ้ทู ี่ได้รับมอบหมายเท่านัน้ ท่ี
สามารถทางานเกี่ยวกบั ไฟฟ้ า ซอ่ มหรือตอ่ วงจรเครื่องมือไฟฟ้ าได้

1. พนกั งานทีท่ างานเกย่ี วกบั การซอ่ มแซม ตอ่ เตมิ ตดิ ตงั ้ อปุ กรณ์ไฟฟ้ าต้องสวมเสือ้ ผ้าที่
แห้ง และสวมรองเท้าพนื ้ ยางพร้อมทงั ้ ตดั กระแสไฟฟ้ า

2. เคร่ืองมอื ทีใ่ ช้งานกบั ไฟฟ้ าชนดิ มอื จบั ต้องมฉี นวนซง่ึ อย่ใู นสภาพดที ีด่ ้ามจบั
3. ในกรณีท่ีมีการปฏิบตั ิงานตรวจสอบ ซอ่ มแซม หรือตดิ ตงั ้ ไฟฟ้ าต้องตดั สวติ ช์ ล็อค

กญุ แจ และแขวนป้ ายบ่งชใี ้ ห้เรียบร้อย
4. ไม่นาอปุ กรณ์ไฟฟ้ าที่ชารุดมาใช้งานจนกว่าจะได้รับการซอ่ มแซมให้เรียบร้อย
5. ตรวจสอบอปุ กรณ์ป้ องกนั ไฟฟ้ าดดู ไฟฟ้ าร่ัว ก่อนใช้อุปกรณ์นนั ้ ๆ เสมอ
6. การเปิ ดหรือปิ ดระบบไฟฟ้ า ต้องแน่ใจก่อนวา่ ปลอดภัยแล้ว
7. ปฏิบตั ติ ามระเบียบอย่างเคร่งครัดเมื่อทางานในพืน้ ท่ีอนั ตราย
8. ห้ำม ใช้บนั ไดโลหะ และวสั ดอุ ่ืนท่ีเป็ นส่ือไฟฟ้ าขณะทางานเก่ียวกบั ไฟฟ้ า
9. ห้ำม ปฏิบตั งิ านขณะที่ยงั มีกระแสไฟฟ้ าอย่ใู นระบบโดยเด็ดขาด
10. ห้ำม นาอปุ กรณ์ไฟฟ้ าทไ่ี ม่ได้รับการตรวจสอบมาใช้งานโดยเดด็ ขาด
11. ก่อนการลงมือปฏิบัตงิ านท่ีเก่ียวกบั ไฟฟ้ าต้องปฏิบตั ดิ งั นี ้

 ตดั การจ่ายกระแสไฟฟ้ าเข้าส่วู งจรทกุ ครัง้
 ต้องมปี ้ ายแขวนชบี ้ ่ง ณ ตาแหนง่ ท่ีมีการหยดุ ทางานของเคร่ือง
12. เมอ่ื ทางานเกยี่ วกบั ไฟฟ้ าเรียบร้อยแล้วต้องปฏบิ ตั ดิ งั นี ้
 ตรวจสอบให้แน่ใจวา่ สายดนิ และการทางานได้ตามปกตเิ หมอื นเดมิ
 ตดิ ตงั ้ หรือปิ ดฝาครอบ และรอยตอ่ ตา่ งๆ ให้เรียบร้อยกอ่ นที่จะจา่ ย

กระแสไฟฟ้ า
13.ทงิ ้ ขยะ-ของเสยี ที่เกดิ ขนึ ้ ตามชนิด/ประเภทของขยะ ณ จดุ รวบรวมขยะที่กาหนดไว้

ค่มู อื ความปลอดภัยในการทางาน 26

ควำมปลอดภัยในกำรทำงำนกับเคร่ืองจกั ร

1. เคร่ืองจักรใช้ ได้เฉพาะคนท่ีมีอานาจหน้ าท่ีเท่านัน้ และผ่านการอบรมการใช้
เคร่ืองจกั รอย่างถกู ต้อง

2. เครื่องจกั รทส่ี ง่ั ซอื ้ ใหม่ หรือนามาใช้ในกระบวนการผลติ ต้องทาการขึน้ ทะเบียนและ
มกี ารตรวจสอบการติดตงั ้ เครื่องจักรใหม่ทกุ ครัง้

3. สวมใสเ่ สอื ้ ผ้าท่ีรัดกมุ อยา่ สวมเสอื ้ ปล่อยชายหรือแขนหลดุ ล่ยุ
4. เครื่องจกั รตา่ งๆ จะต้องมีการ์ดครอบนริ ภัย หรือปกปิ ดป้ องส่วนท่ีหมนุ ได้ และตดิ อยู่

ในท่ีของมนั เรียบร้ อยแล้วเพื่อป้ องกนั อนั ตรายจากการยื่นชนิ ้ ส่วนของร่างกายเข้าไป
ถกู เครื่องจกั ร
5. สวมใส่อุปกรณ์ PPE เคร่ืองป้ องกนั และใช้เครื่องมืออย่างถูกต้องเหมาะสมกบั งาน
ระวังกำรใช้ถุงมอื
6. ในการตรวจสอบ ซอ่ มแซม และทาความสะอาดเครื่องจักรนนั ้ ต้องหยุดเครื่องจักรให้
เรียบร้อยและมเี คร่ืองหมายชบี ้ อกหรือตดิ ป้ ายแขวนว่า “ห้ำมเปิ ดสวติ ซ์ เคร่ืองจักร
เดด็ ขำด”

คมู่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 27

ควำมปลอดภัยในกำรทำงำนกับเคร่ืองจกั ร (ต่อ)

7. รักษาเคร่ืองจกั รให้สะอาดอยเู่ สมอ ตรวจสภำพของเคร่ืองจกั รก่อนใช้งำนทกุ
ครัง้ หากมีส่วนใดชารุดให้แจ้งหวั หน้างานทราบทนั ที

8. อย่าใช้เครื่องจักรเกนิ กาลงั จะเกิดอนั ตราย
9. เมือ่ ต้องทางานร่วมกนั จะต้องแน่ใจว่าทกุ คนเข้าใจสญั ญาณในการสื่อสารต่างๆ

อย่างชดั เจนและถูกต้องตรงกนั
10. อย่าเข้ าไปในส่วนที่เป็ นอันตราย หรือส่วนที่มีการเคลื่อนไหวของเครื่องจักร

ตลอดเวลา แตถ่ ้าจาเป็ นต้องเข้าไปต้องแนใ่ จว่าเคร่ืองจกั รได้หยดุ เดนิ เคร่ืองแล้ว
11. ทงิ ้ ขยะ-ของเสียทเี่ กดิ ขนึ ้ ตามชนิด/ประเภทของขยะ ณ จดุ รวบรวมขยะที่กาหนดไว้

คู่มอื ความปลอดภยั ในการทางาน 28

ควำมปลอดภัยในกำรทำงำนกับวัตถุอนั ตรำยหรือสำรเคมี

วตั ถุอนั ตรำย หมายถึง วตั ถทุ ี่สามารถลกุ ไหม้ได้ ตดิ ไฟได้ และระเบิดได้ซงึ่ วตั ถอุ นั ตราย
เหลา่ นจี ้ ะมกี ฎหมายควบคมุ พิเศษ และมีข้อบงั คบั ในการทางานโดยเฉพาะ

1. พนื ้ ทจี่ ดั เก็บวตั ถอุ นั ตรายหรือสารเคมี ต้องมกี ารระบายอากาศท่ีดี
2. ห้ำม ผ้ไู ม่มหี น้าท่เี กี่ยวข้องเข้า-ออกพนื ้ ท่ีจดั เก็บสารเคมีและวตั ถอุ นั ตรายเดด็ ขาด
3. ผ้ปู ฏิบตั งิ านต้องสวมใส่อุปกรณ์ PPE เช่น หน้ากากกนั สารเคมี แว่นตานิรภยั ถุงมือ

ยางกนั สารเคมี ทกุ ครัง้ กอ่ นเริ่มทางาน
4. ถ้าได้รับอบุ ตั เิ หตุ ผ้เู ข้าทาการช่วยเหลือจะต้องรีบขนย้ายผ้ปู ่ วยออกไปส่บู ริเวณท่ีโล่ง

โดยเร็วท่ีสดุ และปฏิบตั ติ าม SDS ของสารเคมีนนั ้ ๆ
5. หบี หอ่ หรือภาชนะบรรจสุ ารเคมที กุ ชนิดต้องมีฉลากบ่งชีท้ ่ีชดั เจน
6. กอ่ นทางานต้องทราบชนิดและอนั ตรายที่อาจเกิดขนึ ้ จาก SDS
7. หลีกเลี่ยงการสมั ผสั สารเคมโี ดยตรง
8. ห้ำม รับประทานอาหาร เครื่องดมื่ หรือสบู บหุ รี่ ขณะทางานกบั สารเคมี
9. ก่อนทานอาหารสูบบหุ รี่ หรือเข้าห้องนา้ ต้องถอดอปุ กรณ์ป้ องกันอนั ตราย และล้าง

มอื ให้สะอาดก่อนทกุ ครัง้

คู่มอื ความปลอดภยั ในการทางาน 29

ควำมปลอดภัยในกำรทำงำนกับวัตถุอนั ตรำยหรือสำรเคมี (ต่อ)

10. ห้ำม ผ้ทู ี่ไมม่ ีหน้าที่เกี่ยวข้องทางานเก่ยี วกบั สารเคมี
11. หากสารเคมีหกรั่วไหล ต้องรายงานผ้บู งั คบั บญั ชา และปฏิบตั ติ ามแผนฉกุ เฉิน
12. อปุ กรณ์ป้ องกนั อนั ตรายทใี่ ช้แล้วต้องทาความสะอาดและจดั เก็บตามท่ีกาหนดไว้
13. เมอ่ื ทางานเสร็จต้องล้างมือ อาบนา้ และผลดั เปล่ยี นเสอื ้ ผ้า
14. การเกบ็ สารเคมีควรแยกเกบ็ ให้เป็ นระเบียบตามชนิดและประเภท ของสารเคมี
15. เมือ่ สารเคมีกระเดน็ โดนผิวหนงั รีบล้างบริเวณท่ีโดนสารเคมที นั ทอี ย่างน้อย 15 นาที

ถอดเสอื ้ ผ้าท่ถี กู สารเคมอี อกทนั ทีและชาระล้างร่างกายทนั ที
16. เมอ่ื สารเคมีกระเดน็ เข้าตาควรปฏบิ ตั ิดงั นี ้

 ไปที่อา่ งล้างตาฉกุ เฉินทีใ่ กล้ท่ีสดุ
 ลมื ตาตลอดเวลาในนา้ โดยให้นา้ ไหลผ่านตาประมาณ 15 นาที
 รีบพบแพทย์หรือพยาบาลทนั ที
 จดั เก็บวสั ดดุ ดู ซบั สารเคมหี ลงั ทาความสะอาดพืน้ ที่ เขยี นป้ ายบง่ ชแี ้ ละแยกทงิ ้

ตามประเภท/ชนดิ ของขยะ
17.ทงิ ้ ขยะ-ของเสียท่ีเกิดขนึ ้ ตามชนดิ /ประเภทของขยะ ณ จดุ รวบรวมขยะที่กาหนดไว้

คมู่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 30

ควำมปลอดภยั ในกำรเคล่ือนย้ำยวัสดุส่งิ ของหรือยกของหนัก

การยกสิ่งของ หรือเคล่ือนย้ายส่ิงของใดๆ จะต้องรู้จักวธิ ีที่ถกู ต้อง หากทาไม่ถกู วิธี
แล้วอาจก่อให้ เกิดอันตรายได้ ซ่ึงการยกของหนักตามมาตรฐานและข้ อกาหนดตาม
กฏหมาย มีการแบง่ ประเภทไว้ดงั นี ้

 20 กิโลกรัมสาหรับพนกั งานเดก็ หญิงอายตุ งั ้ แต่ 15 ปี แต่ยงั ไมถ่ งึ 18 ปี
 25 กโิ ลกรัมสาหรับพนกั งานเดก็ ชายอายตุ งั ้ แต่ 15 ปี แตย่ งั ไม่ถงึ 18 ปี
 25 กโิ ลกรัมสาหรับพนกั งานหญิง
 55 กิโลกรัมสาหรับพนกั งานชาย
ท่นุ แรงในการชว่ ยยกการเคลือ่ นย้ายสิง่ ของมีวธิ ีทแ่ี ตกตา่ งกนั ไป ดงั นี ้
กำรเคล่ือนย้ำยด้วยมือ
1. พจิ ารณาดคู วามสามารถด้านร่างกายของตวั เอง “ยกไหวหรือไม่”
2. วางเท้าให้ห่างจากวตั ถปุ ระมาณ 8-12 นวิ ้ แยกขาออกเล็กน้อย เพ่ือการทรงตวั ท่ีดี
3. ย่อตวั ลงหรือนง่ั ยองๆ โดยให้หลงั ตรง แล้วจบั ของนนั ้ ให้มน่ั คงด้วยฝ่ ามือ
4. ยกวตั ถขุ นึ ้ ตรงๆ โดยให้เข่าเป็ นส่วนทีร่ ับนา้ หนกั หลงั ตรงให้ใช้กาลงั ขา

อย่าใช้กาลงั ของสว่ นหลงั เป็ นอนั ขาด
5. การวางวตั ถลุ ง ก็ให้ใช้หลักการเดยี วกนั กบั การยกของขนึ ้

คมู่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 31

ควำมปลอดภัยในกำรเคล่ือนย้ำยวัสดสุ ่งิ ของหรือยกของหนัก

กำรเคล่ือนย้ำยด้วยรถเข็น หรือเคร่ืองท่นุ แรง
แฮนด์ลิฟท์ (Hand Lift)

1. การใช้แฮนดล์ ฟิ ท์ ควรดนั ไม่ควรดงึ ให้เลอ่ื น
2. ห้ำม วางของบนแฮนด์ลฟิ ท์สงู เกนิ ระดบั สายตา จะทาให้มองไมเ่ หน็ ทาง หรือทาให้

ของตกหลน่ เสยี หาย
3. การเข็นรถลงทางทีล่ าดชนั อาจจะเกิดอันตรายได้ต้องมีคนช่วยพยงุ หรือลดการไหล

ของรถ
4. ทาความสะอาดแฮนดล์ ฟิ ท์ทุกครัง้ หลงั เลกิ ใช้งาน

ควำมปลอดภยั ในกำรขบั รถยก (Forklift)

กำรเคล่ือนย้ำยโดยใช้รถยก (Forklift)
กำรใช้รถชนดิ นี้ จะต้องมที กั ษะในกำรใช้เป็ นพเิ ศษ

1. ผ้ทู สี่ ามารถขบั ขี่รถยกได้ จะต้องผ่านการอบรมและได้รับใบอนญุ าตเท่านนั ้
2. ก่อนเริ่มงานควรตรวจสภาพของรถและในกรณพี บความเสยี หายให้แจ้งหวั หน้างาน

ทนั ที
3. คาดเข็มขดั นริ ภยั และสวมใสอ่ ปุ กรณ์ป้ องกนั อนั ตรายส่วนบคุ คลทกุ ครัง้ ขณะทข่ี บั รถ
4. ให้สญั ญาณก่อนทกุ ครัง้ เม่ือจะทาการยก และแน่ใจวา่ ไม่มีส่งิ ใดกีดขวาง
5. ต้องปฎบิ ตั ิตามกฎจราจรในการขบั ขี่ แล้วใช้อตั ราความเร็วไม่เกนิ 8 กโิ ลเมตร/ชว่ั โมง
6. ต้องขบั รถทงิ ้ ระยะห่างจากคนั หน้าในระยะอย่างน้อย 3 เมตร
7. เวลาขบั รถสวนกันต้องเผ่ือระยะหา่ งระหว่างรถให้เพียงพอ
8. ควรยกของให้สงู จากพืน้ ประมาณ 6 นวิ ้ ไมค่ วรยกให้สงู จนเกนิ ไปจะเกดิ อันตราย
9. ในการยกจะต้องให้ของอย่บู นงาของรถหมดทกุ ส่วน และให้นา้ หนกั สมดลุ กันทงั ้ สอง

ข้าง แตถ่ ้าของท่ยี กมีขนาดใหญ่กว่าช่วงยาวของงา ควรใช้เข็มขัดรัดให้แขง็ แรง

คู่มอื ความปลอดภัยในการทางาน 32

ควำมปลอดภยั ในกำรขับรถยก (Forklift) (ต่อ)

10. ถ้าขบั ลงทางลาดและมีของควรใช้เกียร์ตา่ และเอาท้ายลง หรือหากมีส่งิ ของบดบงั
สายตาต้องมีเจ้าหน้าทค่ี อยให้สญั ญาณทกุ ครัง้

11. ห้ำม บรรทกุ ของเกนิ กวา่ พกิ ดั ของรถยกทก่ี าหนดไว้
12. เมอ่ื ต้องการเลยี ้ วในทางแยก หรือเข้าประตโู กดงั ควรหยดุ รถ และบบี แตรให้

สญั ญาณ กอ่ นเคล่ือนรถตอ่ ไป
13. ผ้ขู บั ขี่ไม่ควรอนญุ าตให้คนอน่ื เกาะบนรถหรือบนของที่กาลงั ยกโดยเด็ดขาด
14. ห้ำม พนกั งานโดยสารบนรถยกโดยเดด็ ขาด
15. ต้องให้สญั ญาณเสียงหรือไฟกระพริบเวลารถยกวง่ิ ถอยหลงั
16. ห้ำม นาพาเลทท่ีชารุดมาใช้โดยเดด็ ขาด
17. ห้ำม สบู บหุ รี่ และต้องดบั เคร่ืองยนตท์ กุ ครัง้ ท่ีมกี ารเตมิ นา้ มนั
18. เมื่อต้องการใช้รถยกในเวลากลางคนื หรือในสถานท่ีทีม่ ีแสงสวา่ งไมเ่ พียงพอต้องใช้

ไฟสอ่ งสวา่ งทางข้างหน้า
19. เมอ่ื เลิกใช้ต้องปล่อยงาให้ลงตา่ แตะพืน้ ในลกั ษณะวางขนาน ดบั เคร่ือง และห้ามล้อ
20. ทาความสะอาดรถยก ทกุ ครัง้ หลงั เลกิ ใช้งาน และทงิ ้ ขยะ-ของเสียท่ีเกิดขึน้ ตามชนิด/

ประเภทของขยะ ณ จดุ รวบรวมขยะที่กาหนดไว้

คมู่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 33

ควำมปลอดภยั ในกำรทำงำนเจยี ร

1. ต้องขออนุญาตก่อนเข้าไปปฏิบัติงาน โดยหัวหน้างานจะต้องเป็ นผู้รับผิดชอบ
ดาเนินการขออนญุ าตเข้าไปปฏิบตั งิ าน

2. ผ้ปู ฏิบตั งิ านจะต้องสวมใส่อปุ กรณ์ป้ องกนั อนั ตรายส่วนบคุ คลให้ครบถ้วนตลอดเวลา
ที่ปฏิบตั งิ าน ดงั นี ้รองเท้านิรภยั , แว่นตานิรภัย, ท่ีอุดหู, ถุงมือหนัง และกระบงั หน้า
นิรภยั

3. ก่อนปฏิบตั งิ านต้องมีการตรวจสอบบริเวณโดยรอบ วา่ มีสารไวไฟ เศษวสั ดุ หรือ
เชอื ้ เพลิง ท่ีอาจเกดิ อคั คภี ยั ได้ หรือไม่ หากพบต้องนาออกให้หมด

4. ต้องตรวจสอบสภาพเคร่ืองมือ และอปุ กรณ์ให้เรียบร้อย
5. ทกุ ครัง้ ก่อนการใช้งาน หากพบวา่ ชารุดให้แจ้งหน้างานทนั ที
6. จะต้องตดิ ตงั ้ เครื่องขดั ให้ยึดแนน่ กบั โต๊ะท่ีมน่ั คงและมีฝาครอบป้ องกนั อนั ตราย
7. ชนิ ้ งานที่ต้องการเจียร จะต้องยึดให้แนน่ มน่ั คงทกุ ครัง้
8. กาจดั ปริมาณฝ่ นุ ทีเ่ กิดขนึ ้ โดยจัดระบบการระบายหรือการถ่ายเทของอากาศให้ดขี นึ ้

หรือมเี คร่ืองดดู อากาศเฉพาะที่ทสี่ ามารถทางานได้อย่างมปี ระสทิ ธิภาพ
9. ไมต่ งั ้ อตั รารอบหมนุ ของจานขัดเกินอตั รา จานที่สึก ชารุด ต้องเปลี่ยนใหม่
10. ผ้ปู ฏิบตั งิ านต้องมีแผงกนั ้ หรือปิ ดล้อมพนื ้ ที่เพื่อป้ องกนั เศษโลหะกระเดน็ ออกไปโดน

ผ้อู ื่นกอ่ นทาการเปลีย่ นใบหินเจียร ผ้ปู ฏิบตงิ านจะต้องทาการดงึ ปลกั๊ ออกทกุ ครัง้
11. ห้ำม ผ้ปู ฏิบตั งิ านถอดการ์ดนริ ภัย หรือดดั แปลงเครื่องมือในขณะทางานโดย

เดด็ ขาด
12. ห้ำม ผ้ปู ฏิบตั งิ านใช้งานใบหนิ เจียรผดิ ประเภท และผิดวธิ ีการทางานโดยเดด็ ขาด
13. ทงิ ้ ขยะ-ของเสยี ท่ีเกิดขนึ ้ ตามชนิด/ประเภทของขยะ ณ จดุ รวบรวมขยะท่ีกาหนดไว้

คมู่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 34

ควำมปลอดภัยในกำรทำงำนเช่อื ม

กำรเช่อื มด้วยไฟฟ้ ำ
1. ต้องขออนญุ าตเข้าไปปฏิบตั งิ านก่อนทกุ ครัง้ โดยหวั หน้างานเป็ นผ้รู ับผิดชอบในการ
ขออนญุ าตเข้าไปปฏิบตั งิ าน
2. พนกั งานเช่ือมโลหะต้องตรวจสอบอุปกรณ์ไฟฟ้ า เครื่องมือ สายเช่ือม สายดิน และ
สายตอ่ ก่อนทางานหากพบวา่ อปุ กรณ์หรือฉนวนห้มุ ชารุดเสยี หายต้องเปลี่ยนทนั ที
3. ผ้ปู ฏิบตั งิ านจะต้องสวมใสอ่ ปุ กรณ์ป้ องกนั อันตรายส่วนบคุ คลให้ครบถ้วนตลอดเวลา
ทีป่ ฏิบตั งิ าน เชน่ รองเท้านริ ภยั , แวน่ ตานิรภยั , หน้ากากสาหรับงานเชอ่ื ม, ถงุ มืองาน
เชอ่ื ม และหน้ากากกรองสารเคมีสาหรับงานเช่ือม เป็ นต้น
4. ควรตอ่ สายดนิ ให้ใกล้กบั ชนิ ้ งาน เพอื่ ป้ องกนั กระแสตกค้าง
5. ไมม่ ้วนสายไฟเพอื่ ป้ องกนั การสะสมความร้ อน
6. เครื่องเชอ่ื มชนิดท่เี คลอื่ นทไ่ี ด้ต้องต่อสายดนิ
7. ขณะทาการเชอื่ มควรมีการระบายอากาศที่ดี
8. ห้ำม เช่อื มในบริเวณที่มสี ารไวไฟ หรือเชอื ้ เพลิงท่อี าจลกุ ไหม้ได้ง่าย ในกรณีท่ีจาเป็ น
จะต้องทาการปิ ดกนั ้ พืน้ ท่ีเพ่ือป้ องกนั การเกิดไฟไหม้ และเตรียมถงั ดบั เพลิงให้พร้ อม
เม่ือเกดิ เหตฉุ กุ เฉิน
9. ห้ำม เช่อื มภาชนะบรรจุ หรือทเี่ คยบรรจเุ ชอื ้ เพลงิ หรือสารไวไฟโดยเด็ดขาด
10. ห้ำม เชอื่ มในสถานท่ีอบั อากาศ เว้นแตไ่ ด้จดั ให้มีการระบายอากาศที่เหมาะสมและ
ต้องขออนญุ าตทางานในสถานทีอ่ บั อากาศ
11. ผ้ปู ฏิบตั งิ านต้องจดั ทาฉากปิ ดล้อมพนื ้ ทกี่ ารทางาน เพอ่ื ป้ องกนั ผ้ปู ฏบิ ตั งิ านคนอื่น ๆ
ได้รับอนั ตรายจากสะเก็ดลกู ไฟกระเด็น
12. ผ้ปู ฏิบตั ิงานจะต้องจัดเตรียมอุปกรณ์ดบั เพลิงไว้ใกล้บริเวณทางานให้เพียงพอและ
สามารถหยิบใช้ได้สะดวกในกรณเี กดิ เหตฉุ ุกเฉิน

คู่มอื ความปลอดภัยในการทางาน 35

ควำมปลอดภยั ในกำรทำงำนเช่อื ม (ต่อ)

กำรเช่อื มด้วยไฟฟ้ ำ(ต่อ)
13. หลงั จากปฏิบตั งิ านแล้วเสร็จให้มีการตรวจสอบพืน้ ที่การทางานและทาความสะอาด
ให้เรียบร้อยเพ่อื ให้แน่ใจวา่ ไมม่ กี ารลกุ ไหม้
14.ห้ำม ผ้ปู ฏบิ ตั งิ านทางานในพนื ้ ทกี่ ารทางานเพยี งลาพงั โดยเดด็ ขาด
15.ทงิ ้ ขยะ-ของเสียทเ่ี กดิ ขนึ ้ ตามชนดิ /ประเภทของขยะ ณ จดุ รวบรวมขยะทก่ี าหนดไว้

กำรเช่อื มใช้ก๊ำซ
1. ต้องขออนญุ าตกอ่ นเข้าไปปฏบิ ัตงิ านทุกครัง้ โดยหวั หน้างานเป็ นผ้รู ับผิดชอบในการ
ดาเนินการขออนญุ าตเข้าไปปฏิบัตงิ าน
2. ผ้ปู ฏบิ ตั งิ านต้องสวมใสอ่ ุปกรณ์ป้ องกันอนั ตรายส่วนบุคคลให้ครบถ้วนตลอดเวลาท่ี
อยู่ในพืน้ ท่ีทางาน เช่น รองเท้านิรภัย, แว่นตานิรภัย, หน้ากากสาหรับงานเช่ือม,
ถงุ มืองานเชื่อม และหน้ากากกรองฝ่ นุ ควนั จากการเช่อื ม เป็ นต้น
3. ผู้ปฏิบัติงานต้องทาการตรวจสอบอุปกรณ์ในการทางาน เช่น สายไฟ, หัวเช่ือม,
ต้เู ชื่อม เป็ นต้น
4. หากพบวา่ อปุ กรณ์ท่ีใช้ทางานเกิดชารุดต้องแจ้งหวั หน้างานทนั ที
5. ห้ำม เชอ่ื มในบริเวณที่มีสารไวไฟ หรือเชอื ้ เพลิงที่อาจลุกไหม้ได้ง่าย ในกรณีทจี่ าเป็ น
จะต้องทาการปิ ดกนั ้ พืน้ ท่ี เพื่อป้ องกนั การเกดิ ไฟไหม้ และเตรียมถงั ดบั เพลิงให้พร้ อม
เมอ่ื เกดิ เหตฉุ กุ เฉิน
6. ห้ำม นาสายเช่ือม หรือสายแก๊สท่ีชารุดมาใช้ในงานเชื่อมโดยเดด็ ขาด
7. ห้ำม แขวนสิ่งของหรืออุปกรณ์อื่นบนอุปกรณ์ปรับความดันก๊าซและท่อก๊าซโดย
เดด็ ขาด
8. ระมดั ระวงั ในการยกและเคลื่อนย้ายถงั บรรจกุ ๊าซก่อนการเคลอ่ื นย้ายควรใช้โซค่ ล้อง
ถงั หรือเชอื กยดึ เพอ่ื กนั ถงั ก๊าซไม่ให้ล้ม

ค่มู อื ความปลอดภัยในการทางาน 36

ควำมปลอดภัยในกำรทำงำนเช่อื ม (ต่อ)

กำรเช่อื มโดยใช้ก๊ำซ (ต่อ)
9. ห้ามนอนถงั แก๊สท่ีใช้สาหรับงานเชอื่ มโดยเด็ดขาด จะต้องทาการตงั ้ ถงั และผกู มัดกบั
วสั ดทุ ่แี ขง็ แรงเท่านนั ้
10. ควรเก็บถังในท่ีร่ม ห่างจากเปลวไฟและความร้ อน ถังออกซเิ จนควรจดั เก็บแยกจาก
ถงั ก๊าซเชอื ้ เพลงิ เชน่ LPG
11. ห้ำม เช่อื มในสถานท่ีอบั อากาศ เว้นแตไ่ ด้จดั ให้มีการระบายอากาศท่ีเหมาะสมและ
ต้องขออนญุ าตทางานในสถานที่อบั อากาศ
12. ห้ำม ซอ่ มวาล์วหรืออปุ กรณ์ปรับความดนั หากชารุดให้เปล่ียนใหมท่ นั ที
13. ห้ำม ผ้ปู ฏิบตั งิ านทางานเช่ือมเพยี งลาพงั โดยเดด็ ขาด
14. ผ้ปู ฏิบัตงิ านจะต้องจดั เตรียมอปุ กรณ์ดบั เพลิงไว้ใกล้บริเวณทางานให้ เพียงพอและ
สามารถหยิบใช้ได้ โดยสะดวกในกรณเี กิดเหตฉุ กุ เฉิน
15. ต้องมีการทดสอบการร่ัวของก๊าซ โดยการใช้นา้ สบู่ หากพบมีการรั่วไหลห้ำมนามาใช้
งานโดยเดด็ ขาด
16. สายต่อก๊าซออกซิเจน และก๊าซ LPG ต้องมีอุปกรณ์ป้ องกันเปลวไฟย้อนกลับตดิ
ตงั ้ อย่หู ลงั ตวั ควบคมุ ความดนั ก๊าซ
17. ห้ามใช้นา้ มนั จาระบี หลอ่ ลน่ื ข้อตอ่ ตา่ งๆ
18. หลงั จากปฏบิ ตั งิ านแล้วเสร็จให้มีการตรวจสอบพืน้ ที่การทางานและทาความสะอาด
ให้เรียบร้อยเพ่อื ให้แน่ใจวา่ ไมม่ ีการลกุ ไหม้
19. ทงิ ้ ขยะ-ของเสียทเ่ี กดิ ขนึ ้ ตามชนดิ /ประเภทของขยะ ณ จดุ รวบรวมขยะทก่ี าหนดไว้

คมู่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 37

ควำมปลอดภยั ในกำรใช้แก๊สตดั ชนิ้ งำน

1. ต้องขออนญุ าตกอ่ นเข้าไปปฏบิ ตั งิ านทุกครัง้ โดยหวั หน้างานเป็ นผ้รู ับผิดชอบในการ
ดาเนนิ การขออนญุ าตเข้าไปปฏบิ ตั งิ าน

2. ผ้ปู ฏิบตั งิ านต้องสวมใสอ่ ุปกรณ์ป้ องกนั อนั ตรายส่วนบุคคลให้ครบถ้วนตลอดเวลาที่
อย่ใู นพืน้ ที่ทางาน เช่น รองเท้านิรภัย, แวน่ ตานิรภยั , หมวกนิรภยั , ถงุ มือหนัง และ
กระบงั หน้า เป็ นต้น

3. ผู้ปฏิบัติงานต้องทาการตรวจสอบอุปกรณ์ในการทางาน เช่น สายลม, สายก๊าซ,
อปุ กรณ์ปรับแรงดนั เป็ นต้น หากพบวา่ อปุ กรณ์ทีใ่ ช้ทางานเกิดชารุดต้องแจ้งหัวหน้า
งานทนั ที

4. ห้ำม ตดั ชิน้ งานในบริเวณท่ีมีสารไวไฟ หรือเชือ้ เพลิงท่ีอาจลกุ ไหม้ได้ง่าย ในกรณีที่
จาเป็ นจะต้องทาการปิ ดกนั ้ พนื ้ ทด่ี ้วยวสั ดทุ ีไ่ ม่ติดไฟเพ่ือป้ องกนั การเกิดเพลงิ ไหม้จาก
ลกู ไฟ

5. ห้ำม นาสายลม หรือสายก๊าซที่ชารุดมาใช้ในงานเชอื่ มโดยเด็ดขาด
6. ห้ำม ผ้ปู ฏิบตั งิ านทางานตดั ชิน้ งานโดยไม่มกี ารสวมใส่อปุ กรณ์ป้ องกนั อันตรายส่วน

บคุ คลโดยเดด็ ขาด
7. ห้ำม แขวนส่ิงของหรืออุปกรณ์อ่ืนบนอปุ กรณ์ปรับความดันก๊าซและท่อก๊าซโดย

เดด็ ขาด
8. ห้ำม นอนถงั ก๊าซและถังลมท่ีใช้สาหรับงานเช่ือมโดยเด็ดขาด จะต้องทาการตงั ้ ถัง

และผกู มดั กบั วสั ดทุ ่ีแขง็ แรงเทา่ นนั ้
9. ห้ำม ตดั ชนิ ้ งานในสถานทอ่ี บั อากาศ เว้นแตไ่ ด้จดั ให้มีการระบายอากาศที่เหมาะสม

และต้องขออนญุ าตทางานในสถานที่อบั อากาศ
10. ห้ำม ซอ่ มวาล์วหรืออปุ กรณ์ปรับความดนั หากชารุดให้เปลี่ยนใหมท่ นั ที
11. ห้ำม สลบั สายลม กบั สายก๊าซโดยเดด็ ขาด เพราะอาจทาให้ระเบดิ ขนึ ้ ได้

คู่มอื ความปลอดภัยในการทางาน 38

ควำมปลอดภัยในกำรใช้แก๊สตดั ชนิ้ งำน (ต่อ)

12. ควรตรวจสอบสายลมและสายก๊าซ รวมทัง้ อุปกรณ์ป้ องกันไฟย้อนกลับให้อย่ใู น
สภาพท่พี ร้อมใช้งาน

13. ผ้ปู ฏบิ ตั งิ านจะต้องจัดเตรียมอุปกรณ์ดบั เพลิง ไว้ใกล้บริเวณทางานให้เพียงพอและ
สามารถหยิบใช้ได้โดยสะดวกในกรณีเกิดเหตฉุ ุกเฉิน

14. ห้ำม ผ้ปู ฏบิ ตั งิ านทางานตดั ชนิ ้ งานเพียงลาพงั โดยเด็ดขาด
15. ผ้ปู ฏิบตั ิงานจะต้องทาการปิ ดวาล์วถังลมและถังก๊าซทุกครัง้ หลงั จากการปฏบิ ตั งิ าน

แล้วเสร็จต้องมีการทดสอบการร่ัวของก๊าซ โดยการใช้สบู่ หากพบมีการร่ัวไหล
ห้ำม นามาใช้งานโดยเดด็ ขาด
16. ห้ำม ใช้นา้ มนั จาระบี หล่อลื่นข้อตอ่ ตา่ งๆ
17. หลงั จากปฏิบตั งิ านแล้วเสร็จให้มีการตรวจสอบพืน้ ท่ีการทางานและทาความสะอาด
ให้เรียบร้อยเพอื่ ให้แนใ่ จวา่ ไมม่ ีการลกุ ไหม้
18. ทงิ ้ ขยะ-ของเสียที่เกดิ ขนึ ้ ตามชนิด/ประเภทของขยะ ณ จดุ รวบรวมขยะทกี่ าหนดไว้

ควำมปลอดภัยในกำรใช้เคร่ืองเจำะ

1. ผ้ปู ฏบิ ตั จิ ะต้องเป็ นผ้ทู ี่มคี วามรู้ ความชานาญ ในการใช้เคร่ืองมือ
2. จะต้องได้รับอนมุ ัติจากหวั หน้าก่อน และมีการแจ้งให้เจ้าของพืน้ ทท่ี ราบ
3. ห้ำม สวมถงุ มือผ้าในขณะใช้เครื่องเจาะ เพราะอาจเกดิ การดงึ โดยจุดหมนุ ของเคร่ือง

เจาะเข้าไปในจุดอนั ตรายได้
4. ก่อนปฏบิ ัตงิ านต้องมีการตรวจเช็คชนิ ้ งานวา่ ได้ยึดแน่นแล้วหรือไม่
5. มีการตรวจเช็คอปุ กรณ์ว่ามีจุดทีช่ ารุด หรือบกพร่องหรือไม่ หากพบต้องทาการซ่อม

ก่อนนาไปใช้งาน

คู่มอื ความปลอดภัยในการทางาน 39

ควำมปลอดภัยในกำรใช้เคร่ืองเจำะ (ต่อ)

6. แตง่ กายให้รัดกมุ และสวมอปุ กรณ์ป้ องกนั อนั ตราย ดงั ตอ่ ไปนี ้
สวมแว่นตาหรือหน้ากาก ป้ องกนั สะเก็ดหรือเศษวสั ดกุ ระเดน็
ถ้าต้องใช้ถงุ มอื ต้องสวมถงุ มอื หนงั เทา่ นนั ้ ห้ามใช้ถงุ มือผ้า
สวมรองเท้ านิรภยั

7. ทงิ ้ ขยะ-ของเสยี ทีเ่ กิดขนึ ้ ตามชนดิ /ประเภทของขยะ ณ จดุ รวบรวมขยะทก่ี าหนดไว้
ข้อควรระวัง

1. ขณะเครื่องจักรกาลงั ปฏบิ ตั งิ าน ห้ามนาอวยั วะส่วนหนง่ึ ส่วนใดเข้าไปใกล้ ๆ
2. ไม่หยอกล้อ หรือเล่นกนั ในบริเวณสถานท่ีปฏบิ ตั งิ าน
3. ห้ำม ปฏบิ ตั งิ านกบั เคร่ืองจกั ร หากสภาพร่างกายและจิตใจไม่พร้อม เชน่ มอี าการ

ง่วง หรือมึนเมา
4. เคร่ืองเจาะท่ีใช้ไฟฟ้ าต้องมรี ะบบสายดิน เพ่อื ป้ องกนั ไฟฟ้ าดดู จากกระแสไฟฟ้ า

คมู่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 40

ควำมปลอดภยั ในกำรใช้ปั้นจ่นั เหนือศรีษะ (Overhead crane)

1. ผ้บู งั คบั ปัน้ จนั่ จะต้องผ่านการอบรมตามที่กฎหมายกาหนด
2. ผ้บู งั คบั ปัน้ จน่ั จะต้องทาการตรวจสอบอปุ กรณ์ความปลอดภัยทุกครัง้ ก่อนการใช้งาน

ปัน้ จน่ั
3. ผ้บู งั คบั ปัน้ จ่ันต้องทาการทดสอบระบบควบคมุ การทางานของปัน้ จ่ันก่อนทุกครัง้

หากพบวา่ มีปัญหาให้รีบแจ้งหัวหน้างานให้ทราบทนั ที
4. ผู้บังคับปั น้ จั่นจะต้องสวมใส่อุปกรณ์ป้ องกันอันตรายส่วนบุคคลให้ ครบถ้ วน

ตลอดเวลาท่ีปฏิบตั งิ าน เช่น รองเท้านริ ภยั , หมวกนิรภยั , แวน่ ตานริ ภยั เป็ นต้น
5. ก่อนทาการยกชิน้ งานทุกครัง้ จะต้องทาการตรวจสอบอปุ กรณ์การยก วา่ เรียบร้ อย

หรือไม่ หากอปุ กรณ์การยกชารุดเสียหายควรทาการเปล่ียนใหม่
6. ผ้บู งั คบั ปัน้ จ่นั จะต้องทาการยกชิน้ งานขึน้ ประมาณ 25 ซม. และลดลง 10 ซม. หาก

พบวา่ ปัน้ จน่ั ยงั ไมห่ ยดุ แสดงวา่ ระบบเบรคอาจชารุดให้แจ้งหวั หน้างานทนั ที
7. ผ้บู งั คบั ปัน้ จั่นควรยกชิน้ งานให้อย่ใู นระดบั ตา่ ท่ีสดุ เท่าท่ีจะตา่ ได้ ในกรณีไม่มีสิ่งกีด

ขวาง
8. ผ้บู ังคบั ปัน้ จัน่ จะต้องปฏิบตั งิ านด้วยความไม่ประมาท และปฏิบตั ติ ามกฎระเบียบ

ด้านความปลอดภยั อย่างเคร่งครัด
9. ห้ำม ทาการยกชิน้ งานที่มนี า้ หนกั เกินพิกดั ทปี่ ัน้ จน่ั ยกได้โดยเด็ดขาด
10. ห้ำม ผ้ทู ไ่ี ม่เกี่ยวข้องกบั การปฏิบตั งิ านในการยกชนิ ้ งานเข้าไปในรัศมขี องการทางาน

ของปัน้ จน่ั
11. ห้ำม ผ้ทู ไ่ี มผ่ ่านการฝึ กอบรมและไมม่ ใี บอนญุ าตผ้บู ังคบั ปัน้ จน่ั ทาการใช้งานปัน้ จ่นั

โดยเดด็ ขาด
12. หากพบวา่ พนกั งานหรือหวั หน้างานเป็ นผ้สู งั่ ให้พนกั งานท่ีไมผ่ ่านการฝึ กอบรม

หรือไม่มีใบอนุญาตผ้บู งั คบั ปัน้ จน่ั ทาการใช้งานปัน้ จน่ั จะต้องได้รับเอกสารใบเตอื น
จากเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทางานทนั ที

คมู่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 41

ควำมปลอดภัยในกำรใช้ปั้นจ่นั เหนือศรีษะ (Overhead crane)(ต่อ)

13. ต้องจดั ให้มกี ารตรวจสอบตามระยะเวลาทก่ี ฎหมายกาหนด
13. ทงิ ้ ขยะ-ของเสียท่ีเกิดขนึ ้ ตามชนดิ /ประเภทของขยะ ณ จดุ รวบรวมขยะท่กี าหนดไว้

ควำมปลอดภัยในกำรทำงำนในท่อี บั อำกำศ

1. ต้องขออนญุ าตก่อนเข้าไปปฏิบตั งิ านทกุ ครัง้ โดยหวั หน้างานจะต้องเป็ นผ้รู ับผิดชอบ
ในการขออนญุ าตเข้าไปปฏิบตั งิ าน (Work Permit)

2. ผ้ปู ฏิบตั งิ านในที่อบั อากาศจะต้องผา่ นรับการฝึ กอบรมการทางานในที่อับอากาศ
3. ห้ำม ผ้ปู ฏิบตั งิ านทางานในท่ีอบั อากาศโดยเด็ดขาด หากไม่มผี ้ชู ว่ ยเหลอื ทไ่ี ด้รับการ

อบรมเฝ้ าระวงั หรือช่วยเหลอื บริเวณทางเข้า – ออก
4. การทางานในท่อี บั อากาศทกุ ครัง้ จะต้องมผี ้คู วบคมุ งาน และผ้ชู ว่ ยเหลือ เพ่อื เฝ้ าระวงั

ด้านความปลอดภยั สาหรับผ้ปู ฏิบตั งิ านในที่อบั อากาศ
5. ก่อนเข้าทางานในที่อบั อากาศ ผ้คู วบคมุ งานจะต้องทาการตรวจสอบอปุ กรณ์ตา่ ง ๆ

ที่ต้องใช้ในการทางานให้ครบถ้วน
6. ต้องทาการตรวจสอบอากาศก่อนเข้าไปปฏบิ ตั งิ านในที่อบั อากาศทุกครัง้ และต้องทา

การตรวจวดั อากาศเป็ นระยะ ๆ ตามลกั ษณะงาน
7. ต้องทาการระบายอากาศด้วยพดั ลมระบายอากาศ ตลอดเวลาท่ีปฏิบตั ิงานในที่อบั

อากาศ
8. ห้ำม ผู้ที่ไม่ผ่านการฝึ กอบรมการทางานในที่อับอากาศและไม่มีบัตรประจาตัว

ผ้ปู ฏิบตั งิ านในทอ่ี บั อากาศเข้าทางานโดยเดด็ ขาด
9. ห้ำม จัดวางสิ่งของกีดขวางทางเข้า – ออกในพืน้ ท่ีการทางานในที่อบั อากาศโดย

เด็ดขาดจัดทาป้ ายแจ้งข้อความ “ ที่อับอากาศ อันตราย ห้ามเข้า ” ให้มีขนาด
มองเห็นเดน่ ชดั บริเวณทางเข้าออกพืน้ ทีอ่ บั อากาศทกุ แหง่

คมู่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 42

ควำมปลอดภยั ในกำรทำงำนในท่อี บั อำกำศ(ต่อ)

10. ผ้ปู ฏิบตั งิ านท่ีอับอากาศจะต้องแสดงบตั รประจาตวั ไว้ทีท่ างเข้า – ออก ทกุ ครัง้ ก่อน
เข้าปฏบิ ตั งิ าน

11. ทงิ ้ ขยะ-ของเสียที่เกิดขนึ ้ ตามชนดิ /ประเภทของขยะ ณ จดุ รวบรวมขยะที่กาหนดไว้

ควำมปลอดภยั ในกำรจัดเก็บ จัดวำง และแยกย้ำยวตั ถุดิบ

ต้องจดั เก็บวสั ดใุ ห้อยหู่ ่างจากสภาพแวดล้อมหรือปัจจยั ทมี่ ีผลตอ่ คณุ ภาพของวสั ดุ เช่น
ความร้อน ความอบั ชนื ้ เป็ นต้น

1. กาหนดพืน้ ท่ีการจัดเก็บอย่างเหมาะสมชัดเจน และแยกประเภทตามลกั ษณะของ
วสั ดหุ รือผลติ ภณั ฑ์เพื่อไม่ให้วสั ดตุ า่ งชนิดจดั เกบ็ ปะปนกนั

2. การจดั เกบ็ วสั ดภุ ายในอาคารต้องให้ห่างจากผนงั อาคารไมน่ ้อยกว่า 2 ฟตุ (60 ซม.)
3. การจดั วางชนั ้ เก็บต้องเป็ นพืน้ ราบไมล่ าดเอียงและต้องมปี ้ ายหรือเคร่ืองหมายกากับ

วสั ดทุ จ่ี ดั เก็บให้เห็นอย่างชดั เจน
4. กรณีท่ีต้องการวางวสั ดซุ ้อนกนั ให้วางวสั ดทุ ี่หนักกว่าอย่ดู ้านล่างและวสั ดทุ ่ีเบากวา่

วางซ้อนด้านบน
5. ห้ำม วางวสั ดซุ ้อนกนั สงู เกนิ กวา่ 1.50 เมตรเมื่อต้องยกเคลอ่ื นย้ายด้วยแรงคน
6. ห้ำม วางวสั ดซุ ้อนกันสงู เกนิ กว่า 3 เมตรเมื่อใช้โฟลคล์ ิฟท์ในการยกเคล่อื นย้ายวสั ดุ

ทจ่ี ดั วางต้องวางอย่างเป็ นระเบยี บมนั่ คงไม่เอียงหรือมีโอกาสโค่นล้มได้ง่าย
7. วสั ดทุ ่ีเคลอื่ นไหวบ่อยให้จดั เกบ็ ด้านหน้าเพื่อความสะดวกในการรับเข้าและจ่ายออก
8. ห้ามวางวสั ดทุ ่ีมีลักษณะเป็ นท่อหลอดยาวหรือแท่งย่ืนออกมาท่ีทางเดินเพราะอาจ

กอ่ ให้เกิดอนั ตรายกบั ผ้ปู ฏบิ ตั งิ าน
9. การจัดเก็บวสั ดทุ ี่เป็ นท่อหรือถังกลมในแนวนอนให้จดั หาวสั ดมุ าคา้ หรือหนุนไว้เพ่อื

ป้ องกนั การกลงิ ้ หรือเคลอ่ื นท่ี การจดั วางวสั ดทุ ี่มลี กั ษณะเป็ นถงั ซ้อนกนั จะต้องนาพา
เลทเหล็กหรือพาเลทพลาสตกิ มารองกนั ้ ระหว่างชนั ้

ค่มู อื ความปลอดภยั ในการทางาน 43

ควำมปลอดภัยในกำรจดั เก็บ จดั วำง และแยกย้ำยวตั ถุดบิ (ต่อ)

10. วสั ดทุ ี่มีบรรจภุ ณั ฑ์เป็ นกระดาษต้องจดั เกบ็ ภายในอาคาร
11. กรณที เ่ี ปิ ดกลอ่ งลงั ไม้ต้องทาการพบั หรือเกบ็ หัวตะปใู ห้ครบทุกตวั
12. การจดั เก็บวสั ดพุ ึงระลึกไว้เสมอว่าต้องไมก่ ีดขวางเส้นทางหนีไฟและอุปกรณ์ฉุกเฉิน

ในกรณเี กดิ เพลงิ ไหม้
13. ทงิ ้ ขยะ-ของเสียที่เกดิ ขนึ ้ ตามชนดิ /ประเภทของขยะ ณ จดุ รวบรวมขยะท่กี าหนดไว้

สุขภำพอนำมัย และโรคจำกกำรทำงำน

โรคจำกกำรทำงำน (Occupational Diseases)
โรคจากการทางาน หรือโรคจากการประกอบอาชีพหรือตามกฎหมายเรียกวา่ โรคซงึ่

เกิดขนึ ้ เกี่ยวเน่ืองกบั การทางาน บางโรคอาจจะปรากฏอาการอยา่ งเฉียบพลนั เนอื่ งจากอาจ
ได้รับสิง่ ทาให้เกิดโรค ในปริมาณคอ่ นข้างสงู ในระยะเวลาอนั สนั ้ แตบ่ างโรคอาจจะปรากฏ
อาการแบบเรือ้ รัง เน่ืองจากคนงานจะคอ่ ยๆ ได้รับส่ิงที่ทาให้เกิดโรคนัน้ ทีละน้อยๆ เป็ น
เวลานานหลายเดือน หรือหลายปี โรคส่วนใหญ่เมอื่ เกิดขึน้ แล้วจะมีความรุนแรงสงู บางครัง้
ไม่อาจรักษาให้กลับส่สู ภาพเดิมได้ และมีจานวนมากที่เป็ นโรคนีเ้ กิดความรุนแรงมากจน
พิการหรือเสียชวี ติ

องค์ประกอบท่ที ำให้เกดิ โรคจำกกำรทำงำน จำแนกออกได้เป็ น 3 องค์ประกอบ
ดงั นี้
1. ตวั เหตุของโรคหรือส่ิงท่ที ำให้เกิดโรค หมำยถึง สำเหตุท่ที ำให้เกดิ โรคจำกกำร
ประกอบอำชีพ แบ่งออกได้เป็ นกลุ่มใหญ่ๆ คอื

ตวั เหตุทางเคมี หมายถึง ซ่ึงอาจอยู่ในรูปของก๊าซ ไอสาร ละออง ฝ่ ุน หรือตัวทา
ละลาย เชน่ สารฆา่ แมลง ฝ่ นุ ใยหิน สารตะกวั่ แมงกานสี ปรอท เป็ นต้น

ตวั เหตทุ างกายภาพ เช่น เสียง ความร้อน สน่ั สะเทือน และรังสชี นดิ แตกตวั เป็ นต้น
ตวั เหตทุ างชีวภาพ ได้แก่ ไวรัส แบคทีเรีย เชอื ้ รา พยาธิ และฝ่ นุ เส้นใยพชื เป็ นต้น

คมู่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 44

สุขภำพอนำมัย และโรคจำกกำรทำงำน (ต่อ)

2. คนท่ที ำงำนเป็ นองค์ประกอบสำคญั ท่เี ก่ยี วข้องกบั กำรได้รับตัวเหตุของโรคและ
ตอบสนองต่อโรคนนั้ ส่ิงท่มี อี ทิ ธพิ ลต่อกำรเกิดโรคมีหลำยประกำร เช่น

 กรรมพนั ธ์ุ, เชอื ้ ชาติ, เพศ และอายุ
พืน้ ฐานสขุ ภาพก่อนเข้าทางานเชน่ มโี รค /ความเจ็บป่ วยแฝงเร้นอยู่ และเมือ่ ได้รับตวั

เหตขุ องโรคบางชนดิ เข้าไปอาจทาให้เกดิ โรคได้เร็วขนึ ้
ภาวะโภชนาการของแตล่ ะบุคคล
พฤติกรรมในการทางาน, อนามยั ส่วนบคุ คล, นสิ ยั
พืน้ ฐานการศึกษาท่ีไม่เทา่ กนั
3. ประเภทของโรคจำกกำรทำงำน ซ่งึ แบ่งได้เป็ น 6 ประเภทดงั นี้
โรคปอดจากการทางาน
โรคผวิ หนงั จากการทางาน
โรคจากการทางานเกดิ จากตวั เหตทุ างเคมี
โรคมะเร็งจากการทางาน
โรคจากตวั เหตทุ างชีวภาพได้แก่ ไวรัส แบคทเี รีย เชอื ้ รา พยาธิ และฝ่ นุ เส้นใยพืช
โรคจากตวั เหตทุ างกายภาพ เช่น เสยี งดงั ความร้อน ความสนั่ สะเทอื น รังสชี นดิ

แตกตวั เป็ นต้น

คมู่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 45

อปุ กรณ์ป้ องกันอันตรำยส่วนบุคคล (PPE)

ประเภทของอุปกรณ์ป้ องกันอันตรำยส่วนบุคคล
1. อุปกรณ์ ป้ องกันศรีษะ เช่น หมวกนิรภัย (Safety Helmet) หมวกกันกระแทก
(Bump Cap) ใช้ป้ องกันอนั ตรายท่ีอาจจะเกิดขึน้ กับศรี ษะ อนั เน่ืองมาจากวัสดุตก
จากท่สี งู กระทบศรี ษะในลักษณะท่ีเป็ นแรงกระแทก หรือใช้ป้ องกนั อนั ตรายจากการ
ทศี่ รี ษะเคลอ่ื นที่ไปกระแทกหรือกระทบกบั วสั ดอุ น่ื

2. อุปกรณ์ ป้ องกันกำรได้ ยิน เช่น ปล๊ักอุดหู (Ear Plug) ที่ครอบหู (Ear Muff) ใช้
ป้ องกันอนั ตรายจากเสียงดงั ซึง่ ถ้ามีเสียงดงั เกิน 85 เดซิเบลเอ ให้สวมใส่ปลกั๊ อุดหู
หรือทคี่ รอบหตู ลอดเวลาท่ีสมั ผสั เสียงดงั ซึ่งตามมาตรฐานความปลอดภยั เสยี งต้อง
ไม่ดงั เกนิ 85 เดซเิ บลเอ

คมู่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 46

อุปกรณ์ป้ องกันอนั ตรำยส่วนบุคคล (PPE) (ต่อ)

3. อุปกรณ์ป้ องกันหน้ำและดวงตำ เชน่ แวน่ ตานิรภัย (Safety Glasses) ทค่ี รอบตา
(Goggle), กระบังหน้า (Face Shield)ใช้ป้ องกนั อันตรายที่อาจจะเกิดขึน้ กับดวงตา
จากแสงสวา่ งจ้าและวสั ดฝุ ่ นุ ละอองกระเด็นเข้าตา เช่น งานขัด งานเจียร งานสกดั
หรือป้ องกนั สารเคมีกระเดน็ เข้าตาที่อาจทาให้ตาบอด

4. อุปกรณ์ป้ องกันลมหำยใจ เช่น หน้ากากกรองสารเคมี (Chemical Cartridge
Respirator),หน้ากากกรองก๊าซ (Gas Mask), SCBA เป็ นต้น ใช้ป้ องกันอนั ตรายใน
สถานที่ปฏิบตั งิ านท่มี ฝี ่ นุ ไอระเหยสารเคมี ก๊าซพษิ เพอ่ื ป้ องกนั อนั ตรายที่จะเกิด
ขนึ ้ กบั ระบบทางเดนิ หายใจโดยมาตรฐานความปลอดภยั จะต้องมีการตรวจวดั ความ
เข้มข้นของสารเคมี/ฝ่ นุ ในพืน้ ที่ทางาน ทกุ 6 เดอื น

คมู่ อื ความปลอดภัยในการทางาน 47

อปุ กรณ์ป้ องกันอันตรำยส่วนบคุ คล (PPE) (ต่อ)

5. อุปกรณ์ป้ องกันลำตัว เช่น ชดุ ป้ องกนั สารเคมี, ชดุ ป้ องกันความร้ อน ใช้ป้ องกัน
อนั ตรายที่อาจจะโดนลาตวั เช่น สารเคมีกระเดน็ โดนลาตวั ป้ องกนั สะเกด็ ไฟจากการ
เชอ่ื ม

6. อุปกรณ์ ป้ องกันมือ เช่น ถุงมือหนัง, ถุงมือป้ องกันสารเคมี, ถุงมือยาง, ถุงมือ
ป้ องกนั ไฟฟ้ า ใช้ป้ องกนั อนั ตรายที่อาจจะเกิดการถูกทิ่มแทงจากวสั ดแุ หลมคมการ
กดั กร่อนจากสารเคมี ป้ องกนั อนั ตรายจากไฟฟ้ า

ค่มู อื ความปลอดภัยในการทางาน 48

อปุ กรณ์ป้ องกันอันตรำยส่วนบุคคล (PPE) (ต่อ)

7. อุปกรณ์ ป้ องกันเท้ำ เช่น รองเท้านิรภัย(Safety Shoe), รองเท้ากันสารเคมี ใช้
ป้ องกันอนั ตรายจากของตกใส่เท้า อนั ตรายจากการกัดกร่อนของสารเคมี ป้ องกนั
การล่นื ล้มจากพืน้ ลื่น เชน่ สารเคมี นา้ มนั หรือท่ีมีนา้ ขงั

8. อุปกรณ์ป้ องกันตกจำกท่สี ูง เช่น เข็มขดั นิรภยั (Safety Belt) เชือกนิรภัย (Safety
rope) ใช้ป้ องกนั อนั ตรายที่อาจจะเกิดจากการทางานบนที่สงู เม่อื ทางานที่สงู กว่า 2
เมตร จะต้องสวมใส่อปุ กรณ์ป้ องกันการตกจากท่ีสูงทกุ ครัง้ อุปกรณ์ป้ องกนั อันตราย
สว่ นบคุ คลทกุ ชนดิ ต้องดแู ลบารุงรักษาอยเู่ สมอเพอ่ื ให้พร้ อมใช้งาน

คมู่ อื ความปลอดภยั ในการทางาน 49