หนังสือ วิชาโครงการ

หนงั สอื เรยี น

วิชาโครงการ

(สาขางานเกษตรศาสต์ร)

จัดทาโดย

นางสาวศศกิ าน์ต แ์ซกือ

ตาแห์นงครู
แผนกวิชาพชื ศาสต์ร

วิทยาลยั เกษตรและเทคโนโลยีตาก

2

ความ์รเู บื้อง์ตนในการจัดทาโครงการ

ความหมายและลักษณะของโครงการ
โครงการ (project) หมายถึง การประดิษ์ฐคิด์คน การส์รางผลงาน การจัดการหรือการบริการทาง

วิชาชีพ ซ์ึ่งผูเรียน์เปน์ผูตัดสินใจในสิ่งท่ีจะทา โดยนาเทคโนโลยี ความ์รูและประสบการ์ณ มาบูรณาการในการ
ปฏิบัตงิ าน์ดวยตนเอง หรอื ห์มูคณะ โดยมีกระบวนการท์่ีเปนระบบชัดเจน และสามารถนาไป์ใชประโยช์น์ไดใน
ชีวติ จริง
ความสาคัญของโครงการ

เน่ืองจากโครงการเรียบเรียงข้ึน์เปนขั้นตอน และมีแผนปฏิบัติเพื่อบรรลุวัตถุประส์งค ดังน้ันโครงการ
จงึ มคี วามสาคญั ์ตอแผนการปฏิบตั งิ านด์งั ตอไปนี้

1.์ชวยช์้ใี หเหน็ ถึง์ปญหา และภูมหิ ลงั ของการทางาน
2.์ชวย์ใหการปฏิบตั งิ านตามแผน์เปนไปอ์ยางมีประสิทธิภาพ
3.์ชวย์ใหแผนงานมคี วามชัดเจน โดยบุคคลทเี่ กีย่ ว์ของมีความ์เขาใจและรับ์รูถึง์ปญห์ารวมกัน
4.์ชวย์ใหแผนงานมีทรัพยากร์ใชอ์ยางเพียงพอ เหมาะสมกับสภาพปฏิบัติจริง เพราะมีรายละเอียด
การ์ใชทรัพยากรท่ีชัดเจน
5.์ชวย์ใหแผนงานมคี วาม์เปนไป์ไดสูงเพราะม์ผี ูรับผิดชอบ และมคี วาม์เขาใจในการดาเนินงาน
6.์ชวยลดความขัดแ์ยง และขจัดความซ้า์ซอนในห์นาที่ความรับผิดชอบของห์นวยงาน เพราะแ์ตละ
ห์นวยงานมโี ครงการท์ไ่ี ดรับผดิ ชอบ์เปนการเฉพาะ เหมาะสมกบั ความ์รคู วามสามารถของบุคคลในห์นวยงาน
7. ส์รางทัศนคติท่ีด์ีตอบุคลากรในห์นวยงาน ์เปนการเสริมส์รางความสามัคคี และความรับผิดชอบ
์รวมกนั ตามความ์รู ความสามารถ และศกั ยภาพของแ์ตละบุคคลอ์ยางเตม็ ท่ี
8. ส์รางความมนั่ คง์ใหกบั แผนงาน และส์รางความมัน่ ใจในการดาเนินงาน์ใหกบั ์ผมู หี ์นาทร่ี บั ผดิ ชอบ
9. สามารถควบคุมการทางาน์ไดสะดวก ์ไมซ้า์ซอน เพราะงาน์ไดแยกออก์เปน์สวนๆตาม
ลกั ษณะเฉพาะของงาน
ลักษณะของโครงการ
ลกั ษณะการดาเนินงานของโครงการจะประกอบ์ดวย 3 ขน้ั ตอน ดงั น้ี
ขั้นที่ 1 การวางแผนในช้ันเรียน
อภิปรายเน้ือหาและขอบเขตของโครงการท์ผ่ี ูเรียนพัฒนาขึ้น และพิจารณาสาระสาคัญที่จา์เปนเฉพาะ
ในรายวิชา์ตางๆ ์เชน การไปสัมภาษ์ณ์ผูเช่ียวชาญในงานที่ตนสนใจ วิธีรวบรวมสาระสาคัญท่ีจา์เปนจาก
เอกสาร์ตางๆ เพอื่ วางแผนโครงการ์ใหเหมาะสม
ข้นั ท่ี 2 ดาเนนิ งานตามโครงการ
ปฏิบัติงานตามโครงการท่ีวางแผน์ไว์เชน สัมภาษ์ณ จดบันทึก หรือปฏิบัติช้ินงานที่กาหนด อาจ์เปนงาน
รายบคุ คลหรืองานก์ลุม ซ์ึ่งผูเรียนจะ์ตอง์ใชทักษะทั้งหมดในเชิงบูรณาการท์่เี ปนธรรมชาติ

3

ขน้ั ท่ี 3 การตรวจสอบและกากบั งาน
ควรจัด์ใหมีการอภิปรายในข้ันตอนน้ี และ์ให์ขอมูล์ยอนกลับ (Feed Back) ท้ังในขณะจัดทาโครงการ
และเมื่อโครงการสิ้นสุดลง โดยอาจาร์ยจะ์ใหคาแนะนา คาวิพาก์ษ ก์ลุม์ชวยกันวิเคราะ์หงาน และ์ผ์ูรวม
โครงการทุกคน์ไดกากบั ดูแลตนเอง
วัตถุประสง์คของการจดั ทาโครงการ
1. เพือ่์สงเสริม์ผูเรยี น์ใหบรู ณาการความ์รูความสามารถ ทักษะและประสบการ์ณ สามารถส์รางงาน
ประดษิ์ฐคิด์คน บริหารจัดการหรอื ์ใหบรกิ ารและปฏบิ ัตงิ านจรงิ ์ได
2. เพอื่์สงเสรมิ การทางาน์เปนทีมอ์ยางมรี ะบบ สามารถตรวจสอบ์ได
3. เพ่อื์สงเสรมิ ์ให์ผูเรยี นมีความคิดริเริ่มส์รางสรร์ค สามารถแ์ก์ปญหาและอุปสรรคทเ่ี กิดข้ึน์ได อนั จะ
์เปนการส์รางความเช่ือม่ันในการประกอบอาชพี เม่ือสาเรจ็ การศกึ ษา
ประโยช์นของการจดั ทาโครงการ
1.์สงเสริม์ให์ผูเรยี นนาความ์รู ทักษะไปบรู ณาการส์รางงานและปฏบิ ตั จิ ริง์ได
2. สามารถวางแผนการทางานอ์ยาง์เปนระบบและสามารถตรวจสอบ์ได
3.์ฝกกระบวนการทางาน์ดวยตนเองหรอื์รวมกันทางาน์เปนก์ลุม
4. ส์รางความคิดริเรมิ่ ส์รางสรร์ค
5. พฒั นา์ผูเรียน์ใหสามารถแ์ก์ปญหาและอุปสรรคทเ่ี กดิ ขึ้นโดย์ไมคาดคดิ จากการทางานตลอดจน
สามารถคิด์ปองกนั ์ปญหาท่ีอาจเกิดขึ้น์ไว์ลวงห์นา
ประเภทของโครงการที่ศกึ ษา
การจดั ทาโครงการแ์บง์เปน 3 ประเภท ์ไดแ์ก
1. โครงการส่งิ ประดิษ์ฐ/ ผลิตผลผลติ (Invention Project)
์เปนโครงการท่ีศึกษาเก่ียวกับการประยุก์ตทฤษฎีหรือหลักการท่ีเรียนมาประดิษ์ฐ์เปนเครื่องมือหรือ
อุปกร์ณเพ่ือประโยช์นการ์ใชสอยในชีวิตประจาวัน ส่ิงประดิษ์ฐดังก์ลาวอาจ์เปนส่ิงให์มท์ี่ผูเร่ิมเรียนคิดริเร่ิม
ส์รางสรร์คขึ้นเอง หรืออาจ์เปนการปรับปรุงเปล่ียนแปลงจากของเดิมท่ีมีอ์ยูแ์ลว์ใหมีประสิทธิภาพดีย่ิงข้ึนก์็ได
รวมถึงการส์รางแบบจาลองเพื่ออธิบายแนวความคิด์ตางๆ ในบางครั้งเม่ือส์รางส่ิงประดิษ์ฐขึ้นมาแ์ลวอาจนาไป์ใช
ในการทดลองเร่ืองใดเรอ่ื งหนึ่งโดยเฉพาะก์็ได โดยทัว่ ไป์ผูเรยี นจะเลือกทาโครงการประเภทน์ี้เปน์สวนให์ญ
2. โครงการจัดทาธรุ กิจหรอื บริการ (Entrepreneurship Project)
์เปนโครงการท่เี กย่ี วกับการ์ฝกและส์รางประสบการ์ณเพื่อเตรียมความพ์รอมในการ์เปน์ผูประกอบการ
ในอนาคต เหมาะสาหรับ์ผูเรียนที่มีความคิดส์รางสรร์คในการหา์ขอมูลหรือ์ชองทางในการดาเนินธุรกิจ มี
บคุ ลิกภาพและความ์รู ความสามารถ ชอบงานบรหิ าร ขยัน อดทน์ตอ์ปญหา์ตางๆ
3. โครงการทดลองและวจิ ัย (Experimental Research Project)
์เปนโครงการที่ทาการศึกษา์คนหาคาตอบของ์ปญหา โดยมีการออกแบบการทดลอง และดาเนินการ
ทดลอง เพ่ือทดสอบสมมุติฐานที่ตั้ง์ไว โครงการประเภทน์ี้ตองมีการจัดกระทากับตัวแปรอิสระ หรือตัวแปร์ตน

4

ซ่ึงจะมีผล์ตอตัวแปรตามหรือ ตัวแปรท์่ีตองการศึกษา และ์ตองมีการควบคุมตัวแปรอื่นๆ ท์ี่ไม์ตองการศึกษา
เอา์ไว
กระบวนการจดั ทาโครงการ
การวางแผนจดั ทาโครงการ

1. การกาหนดหรอื เลือกโครงการท่จี ะทา
์ผูเรียนควรสารวจความสนใจ ความพ์รอมและความถนัดของตนเองใน์ดาน์ตางๆ แ์ลวจงึ เลือกโครงการ
ทเ่ี หมาะสมกบั ตนเองมากทส่ี ดุ
2. การเขยี นโคร์งรางโครงการ
มีอ์งคประกอบดังนี้

1) ช่ือโครงการ การกาหนดชื่อ ควรสื่อความหมาย์ใหชดั เจน เขียนสั้นๆและ์ใชภาษากะทัดรัด
์เชน โครงการจัดทาผล์ไมแปรรปู เพ่ือจาห์นาย

2) หลักการและเหตุผล ความ์เปนมา และความสาคัญของ์ปญหา ์เปนการช้ีแจง์ใหเห็นความ
์เปนมาและความสาคัญของ์ปญหา หรอื หลกั การและเหตผุ ลในการจัดทาโครงการ

3) วัตถุประส์งค ์เปนการระบ์ุวาจัดทาโครงการเพ่ืออะไร โดยทั่วไปการจัดทาโครงการจะมีสาเหตุ 2
ประการคือ

3.1 แ์ก์ปญหาการปฏบิ ัติงาน
3.2 พัฒนางานในห์นาท่ีรับผดิ ชอบ
4) ์เปาหมาย ควรระบ์ุใหชัดเจน์วาผลงานท์่ีไดคืออะไร กาหนดปริมาณและคุณภาพ์ใหชัดเจน พ์รอม
ท้ังระยะเวลาและงบประมารทีก่ าหนดเพ่ือประสิทธิภาพของโครงการ ดงั น้ี
4.1 ปรมิ าณ ระบปุ ริมาณ/ ชนิดของผลผลติ หรอื ผลงาน พ์รอมจานวนหรือปริมาณ
4.2 คุณภาพ ระบุคุณภาพของผลผลิต/ ผลงานที่คาดหวัง อาจระบ์ุเปนมาตรฐานเกณ์ฑท่ี
ชดั เจน
4.3 ระยะเวลา ระบุ์ใหเหมาะสมกับผลผลิต หรือผลงานท์่ีตองการ ควรจัดทาใน์ชวงเวลาท่ี
เหมาะสมและ์ใชระยะเวลาพอเหมาะตามสภาพแวด์ลอมของการดาเนินการ
4.4 งบประมาณ ระบ์ุใหชดั เจนลงไป์วาควรจะ์ใชงบประมาณ์เทาใด หรอื ์ไดรบั งบประมาณมา
จากห์นวยงานใด
5) วิธีดาเนินงาน ควรระบุรายละเอียดกิจกรรมทั้งหมดพ์รอมทั้งข้ันตอนในการปฏิบัติตั้งแ์ต์ตนจน
ส้ินสุดโครงการ โดยเขียนแผนปฏิบัติงานประกอบ์ดวย โดยทั่วไปมักนิยมเขียนในรูป Gantt Chart ซ่ึงแผน
ปฏบิ ัติงานจะมีอ์งคประกอบคอื
5.1 กิจกรรม จะระบุหัว์ขอเก่ียวกับการเตรียมงาน์กอนเริ่มโครงการ การดาเนินงานตาม
โครงการ การกากับตดิ ตาม ตลอดจนการประเมนิ ผลโครงการ
5.2 ระยะเวลา ระบรุ ะยะเวลาดาเนินการตามแ์ตละหวั์ขอ

5

6) ระยะเวลาและสถานท่ีดาเนินงาน กาหนดวันดาเนินการ์ใหชัดเจนต้ังแ์ตวันท่ีเริ่มจนถึงวันส้ินสุด
โครงการ และระบุสถานทจี่ ัดดาเนนิ การ์ใหชัดเจน์ดวย

6.1 ระยะเวลา กาหนดวันท่ีดาเนินการ์ใหชัดเจน ตั้งแ์ตวันที่เร่ิม์ตนโครงการจนถึงวันส้ินสุด
โครงการ

6.2 สถานท่ี ์ใหระบสุ ถานทจี่ ะจดั ดาเนินการปฏบิ ัติงาน
7)์คา์ใช์จาย/งบประมาณ ระบ์ุคา์ใช์จาย์ใหชดั เจน
8) ผลที่คาด์วาจะ์ไดรับ ระบุผลท่ีเกิดขึ้นเม่ือการดาเนินงานโครงการส้ินสุดลง รวมถึงผลกระทบจาก
โครงการ
9) การติดตามและประเมินผล ติดตามการดาเนินงานตามโครงการแ์ตละข้ันตอนจนสิ้นสุดโครงการ
และทาการประเมนิ ผล
10)์ปญหาหรืออุปสรรคที่คาด์วาอาจเกิดขึ้น ระบ์ุปญหาอุปสรรคท่ีคาด์วาจะเกิดข้ึนกับโครงการ และ
จะทา์ใหโครงการ์ไมบรรลตุ าม์เปาหมาย
11)์ผูรับผิดชอบโครงการ ์ใหระบุชื่อบุคคลหรือก์ลมุ บคุ ลทีท่ างาน์รวมกัน
12) ที่ปรกึ ษาโครงการ ระบชุ ่ือทปี่ รึกษาในการทาโครงการ
การดาเนินงานตามโครงการ
การดาเนินงานตามโครงการ แ์บงออก์เปน 2 ขนั้ ตอน ดังน้ี
1. การปฏิบัติงานตามโครงการ เมื่อโครงการ์ไดรับการอนุมัต์ิใหดาเนินการ์ไดแ์ลว์ผูเรียนควรทบทวน
ลาดับขั้นตอนการปฏิบัติงาน์ให์เขาใจ์กอนเริ่มปฏิบัติงานตามแผน การปฏิบัติงานตามแผน์ผูเรียน์ตองบันทึก
ผลการปฏิบตั งิ าน์เปนระยะๆเพือ่ รายงานความ์กาวห์นาของโครงการ
2. การประเมิน์ผูปฏิบัติงาน เม่ือ์ผูเรียนดาเนินการปฏิบัติงานตามโครงการตามขั้นตอนที่กาหนดแ์ลว
ควรวางแผนเก็บ์ขอมลู เพอ่ื ประเมินโครงการแ์ตละประเภท ซ์ง่ึ ผูเรียน์ตองดาเนินการประเมนิ ์ใหชดั เจน
การจัดทารายงาน
การจัดทารายงานประกอบ์ดวย 2์สวน ดังน้ี
1. การวิเคราะ์หและสรุปผลการประเมิน เม่ือ์ผูเรียนประเมินผลจากการทาโครงการตามแผนงาน
ปฏิบัติแ์ลว จะ์ตองทาการวิเคราะ์หและสรุปผล์ใหชัดเจน์วาปฏิบัติงานโครงการ์เปนอ์ยางไร ม์ีปญหาอุปสรรค
์เปนอ์ยางไร ตลอดจนม์ีขอเสนอแนะในการทาโครงการ
2. การเขียนรายงาน หลังจากปฏิบัติงานตามแผนท่ีวาง์ไวจนสาเร็จหรือ์ไดผลงานแ์ลว สุด์ทายก์็ตอง
เขียนรายงานเพอ่ื นาเสนอ เอกสารรายงานประกอบ์ดวย 3์สวน คือ์สวนนา์สวนเนอื้ หา และภาคผนวก ดงั นี้
2.1์สวนนา ประกอบ์ดวย ปก คานา และสารบัญ
2.2์สวนเนื้อหา ประกอบ์ดวย

(1) หลกั การและเหตผุ ล วตั ถุประส์งค ์เปาหมาย ประโยช์น ์เปน์ตน
(2) วธิ ดี าเนินการแ์บง์เปน 4 ขัน้ ตอนดังนี้
ตอนที่ 1 การเตรียมการ์กอนเริ่มโครงการ จะรายงานเก่ยี วกับ

6

- การศกึ ษา์คนค์วา
- การเตรยี มวัสดุ อปุ กร์ณ
- บุคลากรมีความถนัดในแ์ตละ์ดานของการปฏบิ ตั ิโครงการ
ตอนท่ี 2 การดาเนนิ งาน เขียนขัน้ ตอนการทาโครงการ
ตอนที่ 3์คา์ใช์จาย ์ใหระบ์ุคา์ใช์จายจริงในการปฏิบตั ิโครงการ
ตอนที่ 4 สรปุ ผลการดาเนนิ งาน ์ใหสรุป์วา์ไดผลงาน์เปนไปตามวตั ถปุ ระส์งคหรอื ์ไม
2.3 ภาคผนวกและบรรณานุกรม
(1) ภาคผนวก ์ใหนาเอกสาร แบบฟอ์รม คาชแ้ี จงรายละเอียด และอน่ื ๆมา์ใส์ไวตามจา์เปน
(2) บรรณานุกรม ์เปนเอกสารท์่ีใชในการ์คนค์วาประกอบการทาโครงการทุกขัน้ ตอน
การประเมินผลโครงการ
การประเมนิ ผลโครงการควรพจิ ารณาประเมนิ ์ใหครบทั้ง 3 ระยะของโครงการ ์ไดแ์ก
1. โคร์งรางซึ่ง์เปนขน้ั ตอนของการวางแผนโครงการ
2. การดาเนินงานตามโครงการ
3. ผลของโครงการ/รายงาน
โดยกาหนดสัด์สวนการ์ใหคะแนนท่ีเหมาะสมตามธรรมชาติของโครงการแ์ตละประเภท ซ่ึงโดยท่ัวไป
จะ์ใชเกณ์ฑการประเมนิ ดงั น้ี
์สวนที่ 1 โคร์งรางโครงการ (10%)
1. อ์งคประกอบ
- ช่อื โครงการ
- หลกั การและเหตผุ ล
- วตั ถุประส์งค
- ์เปาหมาย
- การดาเนินงานและแผนปฏิบัตงิ าน
- ระยะเวลาและสถานท่ี
- งบประมาณ
- ผลที่คาด์วาจะ์ไดรบั
2. ความตรงตามสาขาทีเ่ รยี น
3. ความคิดริเรมิ่ ส์รางสรร์ค
4. ความ์นาสนใจ
5. ความ์เปนไป์ได
์สวนท่ี 2 การดาเนนิ งานตามโครงการ (70%)
1. ผลของโครงการ
- ตรงตามวตั ถปุ ระส์งค

7

- ตรงตาม์เปาหมาย
- งบประมาณท์ใี่ ช
- งานเสร็จทันเวลา
2. การเขียนรายงาน
- อ์งคประกอบการรายงานครบ์ถวน
- รายงานชดั เจน
การเลอื กหัว์ขอโครงการ
เกณ์ฑในการพจิ ารณาเลือกหวั์ขอโครงการ
การตดั สนิ ใจเลอื กโครงการ มเี กณ์ฑที่ควรพิจารณา ดงั นี้
1. มีความ์รู ทักษะ ประสบการ์ณ ความถนัดและความสนใจในโครงการทีเ่ ลอื ก
2. โครงการมีความเหมาะสมและสอดค์ลองกบั หลกั สตู รท่ีเรียน
3. โครงการมคี วามเหมาะสมกับสภาพ์ทองถน่ิ หรอื ชมุ ชนของตนเอง
4. โครงการมีความเหมาะสมกับเพศ วัย กาลังความสามารถ และงบประมาณของตนเองหรือ
์ผ์ูรวมงาน ตลอดจนสถานทด่ี าเนนิ การ
5.์ชวงระยะเวลาในการดาเนนิ งานโครงการ์ไมควรสน้ั เกนิ ไป และ์ไมควรเกิน 1 ภาคเรียน
6. ควร์เปนโครงการที่สามารถ์คนค์วา์ขอมูลเพ่ิมเติม์ไดจากแห์ล์งขอมูล์ตางๆ ์เชน์ทองถ่ิน ภูม์ิปญญา
ชาว์บาน ฯลฯ
การเลอื กโครงการประเภทสง่ิ ประดิษ์ฐ
โครงการส่ิงประดิษ์ฐ ์เปนการประยุก์ตทฤษฎีหรือหลักการที่เรียนมา มาประดิษ์ฐ์เปนเคร่ืองมือหรือ
อปุ กร์ณเพ่ือประโยช์น์ใชสอยในชีวิตประจาวัน สิ่งประดิษ์ฐดังก์ลาวอาจ์เปนสิ่งให์มท์ี่ผูเรียนคิดริเริ่มส์รางสรร์ค
ขนึ้ เอง หรืออาจ์เปนการปรบั ปรุงดัดแปลงจากของเดมิ ท่ีมีอ์ยูแ์ลว์ใหมีประสิทธภิ าพยิง่ ข้นึ
โครงการสิ่งประดิษ์ฐท์่ีผูเรยี นเลอื กทา์ผูเรียนจะ์ตองมีการพิจารณาตนเองหรือทีมงาน์กอนตัดสนิ เลือก
เพ่ือ์ใหโครงการหรือชิน้ งานที่ออกมามปี ระสทิ ธิภาพ ซง่ึ คณุ ลกั ษณะขอ์งผูเรยี นหรือทมี งานควร์เปน ดังนี้
1. มีความ์รูทา์งดานวิชาการ การประดิษ์ฐสิ่์งตางๆ์ยอม์ตอง์ใชความ์รูทางวิชาการอ์ยางแ์ทจริงมา์เปน
พื้นฐานการทางาน เพ่ือ์ให์ไดผลงานที่ถูก์ตอง มีหลักการ และมีความ์เปนไป์ไดซึ่งหาก์ผูเรียน์รูมีความสนใจ
ประดิษ์ฐงาน์ดานใด ก็ควรเสาะแสวงหาความ์รูทางวิชาการท่ีเก่ียว์ของกับการประดิษ์ฐช้ินงาน์ใหครอบคลุม
และ์เปนความ์รูทีถ่ ูก์ตองเพ่ือ์ปองกนั ความผิดพลาดซง่ึ อาจเกิดความเสยี หาย์ได
2. มีทักษะในการปฏิบัติงาน ทักษะในการปฏิบัติงานมีความสาคัญ์ไม์นอยไปก์วาความ์รูทางวิชาการ
ความ์รูทางวิชาการสามารถหา์ไดจากการ์คนค์วาจากตาราหรือเรียน์รูจาก์ผ์ูรู หรือ์ผูมีความชานาญในงานนั้นๆ
์สวนทกั ษะเกิดขน้ึ จากการ์ฝกฝนจนเกิดความเชีย่ วชาญ
3. มีจรรยาบรรณ จรรยาบรรณ์เปนสิ่งท่ีทุกอาชีพพึงมี การมีจรรยาบรรณทา์ใหอาชีพนั้น์ไดรับการ
ยอมรบั และ์เปนสิง่์นาเชื่อถอื์ตอบคุ คลท่ัวไป

8

4. มีเจตคติท่ีด์ีตองานอาชีพ การเลือกประกอบอาชีพใดก็ตาม บุคคลนั้น์ตองมีเจตคติที่ด์ีตออาชีพที่
เลือก จึงจะปฏิบัติงาน์ไดอ์ยางมีความสุข การท์่ีผูเรียนเลือกปฏิบัติผลงานใดก็ตาม์ยอม์ตองมีเจตคติที่ด์ีตองาน
น้ัน์ดวย จงึ จะทา์ใหผลงานท่ีออกมาประสบผลสาเรจ็ ์ไดตามจุด์มงุ หมายท่ีตั้ง์ไว

ดังน้นั ์ผูเรยี นจึงควรเลอื กทาโครงการทเี่ หมาะสมกับตนเอง ทีมงาน ความ์รู ความสามารถ ความสนใจ
ตลอดจนเวลาและงบประมาณท์่ีตอง์ใช์ดวย เพ่ือ์ใหผลงานที่ออกมานั้นประสบความสาเร็จตาม์เปาหมาย ซ่ึง
์เปนส่ิงสาคญั ทส่ี ดุ ของการทาโครงการ
์ขอกาหนดของโครงการสงิ่ ประดิษ์ฐ มดี ์งั ตอไปนี้

1. จะ์ตองเกิดจากความถนัดและความสนใจของแ์ตละบุคคลหรือก์ลุม โดย์ผานกระบวนการตัดสินใจ
และความเห็นชอบจากอาจาร์ยทีป่ รกึ ษา

2. จะ์ตอง์เปนการทาส่ิงประดิษ์ฐท่ีเกิดจากการบูรณาการความ์รู ประสบการ์ณและทักษะที่เกิดจาก
การปฏิบตั งิ าน

3. จะ์ตองเกิดจากการออกแบบข้ึนให์มโดยคานึงถึงรูปแบบความเหมาะสม ความสวยงามและ
ประโยช์นการ์ใชงาน

4. จะ์ตอง์เปนงานทสี่์รางสรร์คและพฒั นาความ์ร์ูใหเกิดประโยช์นในการประกอบอาชพี
5. สามารถทา์ได์เปนก์ลุม ก์ลมุ ละ 2-4 คน หรือตามความเหมาะสม
6. จะ์ตอ์งผานความเหน็ ชอบจากอาจาร์ยที่ปรึกษา อาจาร์ย์ผูสอนและคณะกรรมการโครงการ
การเลือกโครงการจดั ทาธุรกจิ หรือบรกิ าร
การเลือกทาโครงการประเภทโครงการจัดทาธุรกิจหรือบริการ์เปนการ์ฝกและส์รางประสบการ์ณเพื่อ
เตรียมความพ์รอมในการ์เปน์ผูประกอบการธุรกิจบริการ คือ จะ์ตอง์เปนบุคคลท่ีมีมนุษยสัมพัน์ธดี ชอบงาน
บรกิ าร ขยนั อดทน์ตอ์ปญหา์ตางๆ และพ์รอมแ์กไข์ปญหาอ์ยเู สมอ
แนวทางในการเลอื กธุรกจิ ขึ้นอ์ยกู ับ์ปจจัย์ตอไปน้ี
1. ขนาดของเงินทนุ ทมี่ ีอ์ยู หรือท่คี าด์วาจะหามา์ได
2. ศักยภาพแ์หงการ์กอราย์ไดและการเตบิ โตของธุรกิจนั้น
3. ความเสย่ี งหรอื การแ์ขงขัน
4. ประสบการ์ณขอ์งผูประกอบการจากอดีตจนถึง์ปจจบุ ัน
5. ์เปาหมายในการประกอบธุรกจิ
6. ทศั นคติ บคุ ลิกภาพ และความ์รู ความสามารถขอ์งผูประกอบการ
7. สภาพเศรษฐกิจของประเทศ
8.์คานยิ มของประชาชน
โอกาสในการทาธรุ กิจ
หลังจากท์่ผี ูประกอบการรวบรวม์ขอมลู์ตางๆ เก่ยี วกบั การทาธรุ กจิ แ์ลวยงั ์ไมอาจตดั สินใจ์ได สามารถ
หา์ขอมูลเพ่ิมเติม์ไดจากแห์ล์งตอไปนี้

9

1. เพื่อน โดยถามเพ่ือนๆ์ว์ารูสึกอ์ยางไรกับความคิดในการทาธุรกิจนี้ ถึงแ์ม์วาจะ์ไดรับความคิดเห็นท่ี
แตก์ตางจากที่หวัง์ไว

2. คนในวงการธุรกิจ คือ บุคคลที่อ์ยูในสถานการ์ณจริง ซึ่งจะ์เปนคนท์่ีรูดีที่สุดจึงสามารถ์ใหคาตอบท่ี
์นาสนใจ แ์ลวยงั อาจ์ชวยเหลือ และสนบั สนนุ ์ดานอืน่ อีก์ดวย

3. นักธุรกิจ์ทองถ่ิน ์เชน หอการ์คา์ทองถ่ิน สาขาของธนาคาร สานักงานบัญชี บุคคลเห์ลาน้ีจ์ะรูจัก
ตลาดใน์ทองถนิ่ ์เปนอ์ยางดี

4. ห์นวยงานของรัฐท่ีเกี่ยว์ของกับธุรกิจขนาด์ยอม ซึ่งนอกจากจะ์ให์ขอมูลแ์ลวยังมีบริการจัดอบรม
สมั มนาแ์ก์ผูทสี่ นใจธรุ กจิ ประเภท์ตางๆ อีก์ดวย

5.์หองสมุดหรือ์รานหนังสือ์ทองถ่ิน ์เปนสถานที่ท่ีเราจะ์ไดรับ์ขอมูล์ตางๆ ท่ีมีการตีพิม์พเผยแพ์รตารา
เรยี น หนงั สือวิชาการ นติ ยสาร์ตางๆ ซึ่ง์ไดมกี าร์ใหความ์รูกับ์ผูสนใจทาธุรกิจเพ่ิมมากข้นึ

6. คณาจาร์ยทางธุรกิจ ์ไดแ์ก สถาบัน์ตางๆ ท่ีมีการจัดอบรมหลักสูตรการประกอบธุรกิจ และ์เปน
์เจาของกิจการ ซึ่งสถาบันเห์ลาน้ีจะประกอบ์ดวย์ผูทรงคุณวุฒิที่มีความ์รูและความพ์รอมที่จะ์ใหคาปรึกษาถึง
แนวคิดและแนวทางในการทาธรุ กิจขนาด์ยอม

7. บริษัทท่ีปรึกษาธุรกิจขนาด์ยอม์เปนการหา์ขอมูลท์่ีตองเสีย์คา์ใช์จายแ์ตทา์ให์ได์ขอมูลเฉพาะและ
์เปนคาปรึกษาจาก์ผูเชีย่ วชาญทตี่ รงตามความ์ตองการ

8. ครอบครวั หรอื ญาติพ์ีน่ อง
การวิเคราะ์หโครงการ
โดยวิเคราะ์หจาก 3์ดานดังนี้

1.์ดานการตลาด พิจารณาจาก ตัวสิน์คา ความ์ตองการขอ์งผูบริโภค์คูแ์ขง์ชองทางการจัดจาห์นาย
และวตั ถดุ ิบ

2.์ดานเทคนิค คอื พจิ ารณาอ์งคประกอบใน์ดาน เคร่อื งจักร วตั ถดุ บิ และบุคคล
3.์ดานการเงนิ ์เปนการจดั เตรยี มงบประมาณ์ดานการเงนิ เพอ่ื ดคู วาม์เปนไป์ไดในเชิงพาณิช์ย
์ขอกาหนดของโครงการการจัดทาธรุ กิจหรอื บริการ
1. จะ์ตองเกิดจากความถนัดและความสนใจของแ์ตละบุคคลหรือก์ลุม โดย์ผานกระบวนการตัดสินใจ
และความเหน็ ชอบจากอาจาร์ยทปี่ รึกษา
2. จะ์ตอง์เปนการจัดกิจการในเชิงธรุ กิจหรือบริการ โดย์ใชความ์รู ทกั ษะ และประสบการ์ณในงานอาชพี
3. จะ์ตองมีการนาเสนอ์ขอมูล ลักษณะหรือประเภทของกิจการ รูปแบบการดาเนินการทางธุรกจิ หรือ
บรกิ ารชุมชน
4. การเสนอขออนุมัติโครงการจะ์ตองจัดทาแผนการเงิน การลงทุน จุด์คุมทุน และกาไรท่ีคิด์วาจะ
์ไดรับโดยม์ีขอมลู ท์ี่นาเช่อื ถือ
5. จะ์ตอง์เปนงานท่ีส์รางสรร์คและพัฒนาความ์ร์ูใหเกิดประโยช์นในการนาไป์ใชในชีวิตประจาวันหรือ
การประกอบอาชีพ
6. สามารถทา์ให์เปนรายบคุ คลหรือก์ลุม ก์ลมุ ละ 2-4 คน หรอื ตามความเหมาะสม

10

7. โครงการจะ์ตอ์งผานความเห็นชอบของอาจาร์ยท่ีปรึกษา อาจาร์ยประจาวิชา และคณะกรรมการ
โครงการ

การเลือกโครงการทดลองและวิจัย
โครงการทดลองและวิจัย ์เปนโครงการที่ทาการศึกษาหาคาตอบของ์ปญหา ซ่ึงคาตอบของ์ปญหานั้น

์ไดมาจากการสารวจและรวบรวม์ขอมูล นา์ขอมูลเห์ลานั้นมาจัดทา์เปนหมวดห์มู แ์ลวนาเสนอเพื่อ์ใหเห็น
ลักษณะหรือความสมั พัน์ธในเร่ืองท์่ีตองการศึกษา์ไดชัดเจนยง่ิ ข้นึ
์ขอกาหนดของโครงการทดลองและวจิ ัย มดี ์ังตอไปน้ี

1. จะ์ตองเกิดจากความถนัดและความสนใจของแ์ตละบุคคลหรือก์ลุม โดย์ผานกระบวนการตัดสินใจ
และความเหน็ ชอบของอาจาร์ยท่ปี รึกษา จะ์ตองเกิดจากการส์รางสมมุตฐิ าน และการคาดหมายผลทีจ่ ะเกิดข้ึน
ตามหลกั วชิ า

2. จะ์ตองมีแผนการทดลองและวจิ ัย ประกอบ์ดวย สมมุติฐาน ขัน้ ตอนการทดลองและวจิ ัย ระยะเวลา
ท์่ีใช งบประมาณ และผลท่ีคาด์วาจะ์ไดรบั จากการทดลองและวิจัย

3. จะ์ตอง์เปนงานท่ีส์รางสรร์คและพัฒนาความ์ร์ูใหเกิดประโยช์นในการนาไป์ใชในชีวิตประจาวันหรือ
การประกอบอาชพี

4. สามารถทา์ได์เปนรายบุคคลหรือ์เปนก์ลุมก์็ได
5. จะ์ตอ์งผานความเหน็ ชอบของอาจาร์ยท่ปี รกึ ษา อาจาร์ยประจาวิชา และคณะกรรมการโครงการ
การตดั สินใจเลอื กโครงการ
การตัดสนิ ใจเลอื กโครงการประกอบ์ดวย์ขอมูลดังนี้
1.์ขอมูลประกอบการตดั สนิ ใจ์ไดแ์ก

1.1์ขอมูลเก่ยี วกบั ตนเองคือ์ขอมลู์ตางๆเกีย่ วกับความพ์รอมของตนเอง
1.2์ขอมูลเกย่ี วกบั สิง่ แวด์ลอม
1.3์ขอมลู เก่ยี วกบั ความ์รูพน้ื ฐานเกยี่ วกับความ์รูพน้ื ฐานทางวิชาการของโครงการ
1.4 ความสนใจและความถนัดแ์ตละบุคคล
1.5 ความรกั และความ์ตองการที่แ์ทจริง
2.การศกึ ษาเอกสาร์ขอมูล และผลงานทเ่ี ก่ียว์ของ
2.1 เม่ือ์ผูเรียนตัดสินใจเลือกเรื่องท่ีจะทาโครงการแ์ลวจะ์ตองศึกษาเอกสาร์ขอมูลและ
ผลงานทีเ่ ก่ยี ว์ของท่ีจะทาโครงการ
2.2 เม่ือ์ใหคะแนนและรวมคะแนนแ์ลว โครงการไดมีคะแนนมากที่สุด์นาจะ์เปนโครงการท่ี
์ผูเรยี นมีความพ์รอมมากทส่ี ดุ
3. การวางแผน และการประมาณการโครงการ
3.1 ช่อื โครงการควร์เปน์ขอความทีก่ ะทัดรดั ชัดเจน

11

3.2์ผูจัดทาโครงการ รายชือ่์ผูทาโครงกา์รรวมกัน และรายช่ืออาจาร์ยทปี่ รกึ ษา
3.3 หลกั การและเหตุผล
3.4 วัตถุประส์งค
3.5 ์เปาหมาย
3.6 แนวความคดิ ในการออกแบบโครงการ
3.7 แห์ลงความ์รู
3.8 งบประมาณและทรพั ยากร
3.9 วิธีดาเนนิ งาน
3.10 การตดิ ตามและประเมินผล
3.11 ระยะเวลาและสถานที่ดาเนนิ การ
3.12 ผลท่ีคาด์วาจะ์ไดรบั
4. การประมาณการโครงการ
แห์ลงเงินทุนของการทาโครงการโดยท่ัวไปมาจาก 2 แห์ลงคือ แห์ลงเงนิ ทุนภายใน กับแห์ลง
เงนิ ทุนภายนอก โดย์ผูวางแผนโครงการควร์ตองคานึงถึงหลกั สาคัญ 4 ประการ์ไดแ์ก
1.ความประหยดั
2. ความมปี ระสิทธภิ าพ
3. ความมีประสิทธิผล
4. ความยุติธรรม
5.เสนอโครงการเพือ่ ขออนมุ ตั ิ
เมอื่ วางแผนและเขียน์เคาโครงของโครงการซง่ึ แสดงถงึ ความพ์รอมในการดาเนินโครงการแ์ลว
หลังจากนั้น์ผเู รียน์ตองนา์ขอมูลพ์รอมแผนการดาเนินงานนาเสนอ์ตออาจาร์ยทป่ี รึกษา/คณะกรรมการโครงการ
เพ่อื ขออนุมตั ิดาเนินงานโครงการ
การเขียนโครงการ
์สวนประกอบของโครงการ
ในการเขียนโครงการจา์เปน์ตอง์เขาใจ์สวนประกอบ์ตางๆเพ่ือ์ใหการเขียนโครงการ์เปนไปตามลาดับ
ข้นั ตอนซ์ง่ึ สวนประกอบของโครงการแ์บง์เปน 3์สวนดงั น้ี
1. ์สวนนา หมายถงึ ์สวนท์ีใ่ ห์ขอมูลเบอื้ ์งตนเก่ยี วกับโครงการน้ันๆ ประกอบ์ดวย ปก คานา และสารบัญ
2. ์สวนเน้ือหา หมายถึง์สวนท์่ีเปนสาระสาคัญของโครงการประกอบ์ดวย หลักการและเหตุผล
วัตถุประส์งค ์เปาหมาย ประโยช์น ละวิธดี าเนินงาน
3. ภาคผนวกและบรรณานกุ รม

ลาดบั ข้นั ตอนการเขยี นโครงการ
ลาดับข้ันตอนของการเขียนโครงการมดี ์ังตอไปนี้

12

1.ช่อื โครงการ
์ตองมีความชัดเจน รัดกุม และเฉพาะเจาะจง ทา์ใหเกิดความ์เขาใจ์งายแ์ก์ผูเกี่ยว์ของ หรือ์ผูนา

โครงการไปปฏบิ ัติ ชื่อโครงการจะทา์ใหทราบ์วาจะทาสง่ิ ใด หรือ เสนอขึ้นเพ่ือทาอะไร โดยปกติช่ือโครงการจะ
แสดงลกั ษณะของงานทจี่ ะปฏิบัติ
2.หลกั การและเหตผุ ล ความ์เปนมา และความสาคัญของ์ปญหา

หลักการและเหตุผล หรืออาจจะเรียก์วา ความ์เปนมาหรือภูมิหลังของโครงการ หลักการและเหตุผล
์เปน์สวนท่ีแสดงถึง์ปญหาความจา์เปนท์ี่ตองจดั โครงการขนึ้
3.วตั ถปุ ระส์งค

ควรเขียน์ใหอ์ยูในรูปการลดหรือขจัด์ปญหาหรือพัฒนาส่ิงท์่ีตองการเพ่ิมข้ึน ์ไมจา์เปน์ตองเขียน
วตั ถุประส์งคหลาย์ขอ เพราะจานวน์ขอของวัตถุประส์งค์ไม์ไดแสดงถึงความมีคุณภาพของโครงการแ์ตอ์ยางใด
ดงั นั้น์ตองระบ์ุให ชัดเจน รดั กุม และสามารถปฏิบัต์ิไดจรงิ การเขียนวัตถปุ ระส์งค์ตองครอบคลุมเหตผุ ลทจี่ ะทา
โครงการ โดยจดั ลาดบั แยก์เปน์ขอๆ เพอื่ ความ์เขาใ์จงายและชัดเจน
4.์เปาหมาย

์เปาหมายของโครงการ์เปนการบอกถึงความ์ตองการหรอื ทิศทางในการปฏิบัติงานที่ระบุในเชิงปรมิ าณ
เชิงคณุ ภาพ เวลาและพน้ื ที่ในการปฏบิ ัตงิ าน ์ใหสอดค์ลองกับวตั ถปุ ระส์งคและกจิ กรรมของโครงการ
5.วิธีดาเนนิ งาน

์เปนก์ลาวถึงลาดับข้ันตอนการทางาน เพ่ือ์ใหบรรลวุ ัตถปุ ระส์งคตามท่กี าหนดในโครงการ
วธิ ดี าเนินการมกั จาแนก์เปนกิจกรรม์ยอยๆ โดยแสดง์ใหเห็นชัดเจนต้ังแ์ตเริม่์ตนจนจบกระบวนกา์รวามี
กจิ กรรมใดท์ีต่ องทา รวมทั้งแสดงระยะเวลาดาเนนิ การควบ์คไู ป์ดวย
6.ระยะเวลาและสถานทีด่ าเนินงาน

- ระยะเวลาในการดาเนินการ ์เปนการระบรุ ะยะเวลาต้ังแ์ตเร่มิ์ตนโครงการจนกระทงั่ สิ้นสดุ โครงการ
- สถานที่ดาเนินการ คือ สถานท่ี บริเวณ พนื้ ที่ อาคารท์่ีใชจดั กจิ กรรมตามโครงการ
7์.คา์ใช์จาย/งบประมาณ
หรือ์คา์ใช์จายการดาเนินงานตามโครงการ์ตอง์ใชงบประมาณหรือ์คา์ใช์จายที่ระบุถึงจาน วนเงิน
จานวนวัสดุ ครุภัณ์ฑ หรือจานวนบุคคล และ์ปจจัยอื่นๆ ที่จา์เปน์ตอการดาเนินการ สาหรับงบประมาณ ควร
ระบ์ใุ หชัดเจน์เปน์ขอๆ
8.ผลท่ีคาด์วาจะ์ไดรบั
์เปนการก์ลาวถึงผลประโยช์นท่ีพึงจะ์ไดรับจากความสาเร็จของโครงการ ์เปนการคาดคะเนผลท่ีจะ
์ไดรบั เมอื่ สิ้นสุดการปฏบิ ตั ิโครงการ ซ่ึงผลท์ี่ไดรับ์ตอง์เปนไปในทางทดี่ ี ทัง้ เชงิ ปริมาณและคุณภาพ
9.การตดิ ตามและประเมนิ ผล
์เปนการประเมินผลการดาเนินงานตามโครงการซ่ึ์งตองระบุวิธีการประเมินผล์ใหชัดเจน์วาจะประเมิน
โดยวธิ ีใด อาจเขียน์เปน์ขอๆหรอื เขียนรวมกันก์ไ็ ด
10์.ปญหาหรอื อปุ สรรคทค่ี าด์วาอาจเกดิ ข้ึน

13

์ใหระบ์ุปญหาอุปสรรคท์่ีผูจัดทาโครงการคาด์วาอาจเกิดข้ึน และจะทา์ใหโครงการ์ไมบรรลุผลตาม
วตั ถุประส์งค
11์.ผูรับผดิ ชอบโครงการ

์ใหระบุชอื่ บุคคลหรอื ก์ลุมบุคคลที่ทางาน์รวมกัน
12.ท่ปี รกึ ษาโครงการ

์ใหระบชุ ื่อท่ปี รึกษาในการทาโครงการ
โครงการส่ิงประดษิ ์ฐ

ความหมายของสิ่งประดิษ์ฐ ส่ิงประดิษ์ฐหมายถึงผลงาน ผลผลิต ผลิตภัณ์ฑ ตลอดจนวิธีการ์ตางๆท่ี
ส์รางสรร์คขน้ึ มาให์มโดยมีลกั ษณะแตก์ตางไปจากเดมิ
ความ์เปนมาของสิ่งประดิษ์ฐ
การประดิษ์ฐครัง้ แรก

เชื่อกัน์วาการประดิษ์ฐคร้ังแรกอ์ยูใน์ชวงสมัยที่มนุษ์ยยัง์เปนมนุษ์ยยุค์กอนๆ หรือยุคของมนุษ์ยสมัย
สายพัน์ธุ The Abominable Snowman ซง่ึ พฒั นามาจากลิง หลักฐานถกู์คนพบในถ้า์เกาแ์กของขั้วโลกเหนือ
จากเครื่องมือท์ี่ใชในการทามาหากินโดยนักสารวจชาวอเมริกัน มหาวิทยาลัยอิลลินอย์ส และทีมงาน์เปน์ผู
์คนพบ จากการตรวจสอบอ์ยางละเอียดพบ์วา อุปกร์ณเคร่ือง์ใช์ตางๆ มีสภาพคงอ์ยูมานานนับพันๆ์ป หรือ
ใน์ชวง 5000-10000 B.C. ราวๆ 1000-4000์กอนพุทธศักราช ของ์ใช์ตางๆแ์มจะอ์ยูในสภาพท์ี่เกาแ์ก แ์ตก็
สามารถทราบ์ไดถึงวิวัฒนาการของมนุษ์ยในยุคนั้นจากส่ิงประดิษ์ฐเล็กๆ ของมนุษ์ยจนมาถึงเครื่องบินลายัก์ษ
ใน์ปจจบุ นั ์เปนสิง่ ประดษิ์ฐทเ่ี กิดจากมนษุ ์ยท้ังส้นิ
ยุคในการประดิษ์ฐ

เราสามารถแ์บงการประดิษ์ฐออก์เปน 3์ชวงตามเวลา และอปุ กร์ณการประดิษ์ฐ
- ยคุ์ตน์(กอนครสิ์ตศักราช-์ตน์ป ค.ศ. 500)
มนุษ์ยเรียน์รูการ์ใชไฟและในการหลอมโลหะ ตีอุปกร์ณ ทาแ์กว ยุคน์้ีเปนยุค์เฟองฟูของศาสนาและ
การทามา์คาขาย ในทางเขตยุโรป์ผูคนนิยมทาเคร่ืองเกราะ ดาบ เครื่องเงิน มงกุฎ การประดษิ์ฐ์เปนแบบพ้ืนๆ
แ์ตมีศิลปะมากก์วาทางเอเชียหรือแอฟริกา การประดิษ์ฐในเอเชีย์ไม์คอย์ไดรับความสนใจ์บาน์เปนแบบ์เกาที่
ทาจาก์ไม์ผูคนจะนิยม์คาขายอาหารกิจกรรมทางศาสนามากก์วา ์เชนเดียวกับแอฟริกาท่ีการประดิษ์ฐ์ไม์คอย
เจรญิ เทยี บ์เทาแถบยโุ รป
- ยคุ์รงุ เรือง์(ชวงกลาง ค.ศ. 500 - ค.ศ. 1350)
นักประดิษ์ฐทางยุโรปเริ่ม์รูจักการ์ใชไฟ์ฟา อาชีพนักวิทยาศาสต์รเจริญมาก ทา์ใหการประดิษ์ฐ
์กาวห์นาไป์ดวย มีการ์คนพบคุณสมบัติของไฟ์ฟา์เปนครั้งแรก ทา์ใหมีการประดิษ์ฐสิ่งของมากมาย ์เชน การ
์คนพบคล่ืนวิทยุ มอเตอ์รสนามพลัง ทาใ์หมีการส์รางรถยน์ต หลอดไฟ วิทยุ โทรทัศ์น และส่ิงของ
อิเล็กทรอนิก์สอีกมากมาย เม่ือเทียบกับทางแถบแอฟริกาและเอเชีย ซ่ึงทางเอเชีย์ไดรับอิทธิพลจากทางแถบ
ยุโรป ทา์ใหมีการเจริญตามไป์ดวย แ์ต์ไมมเี รื่องของการประดษิ์ฐ มัก์เปน์ดานการบริโภค ทางแถบอเมริกา เร่ิม

14

มีคน์ยาย์เขาไปอ์ยูในเขตของชนชาวพื้นเมือง และคนนั้นมาจากทางแถบยุโรป ซ่ึงนาสิ่งประดิษ์ฐ์ตางๆ มา์ดวย
์สวนออสเตรยี และแอฟริกา ์เปนประเทศท์ีไ่ มสนใจการประดษิ์ฐ

- ยคุ ์ปจจบุ ัน (ค.ศ. 1350 -์ปจจบุ นั )
มนุษ์ยเริม่์รูจกั การ์ใชชิป มีการส์รางอุปกร์ณอิเล็กทรอนิก์สมากมาย ์เชน คอมพิวเตอ์ร โทรศัพ์ทมือถือ
จรวด เรือดาน้า อุปกร์ณไฮเทค์ตางๆ มีการ์ใชคลื่นสัญญาณโทรศัพ์ทและกระจายไปทั่วโลก แ์ตก็ยัง์ไมทั่วถึง
และ์เทากันทั่วประเทศ โดยเฉพาะมหาอานาจอ์ยางอเมริกาท่ีมีนักประดิษ์ฐมากก์วาและมีความพ์รอม ์ไดรับ
การสนับสนุนจากทางรัฐบาลทา์ใหเกิดความ์กาวห์นาเรว็ ขึ้น แ์ลวเปลยี่ นการทางาน์เปนการทางานแบบอ์งคกร
หรือทีมน่นั เอง
คณุ ลกั ษณะของ์ผเู รยี นท่คี วรเลือกทาโครงการสิง่ ประดิษ์ฐ
1. มีความ์รูทา์งดานวิชาการ การประดิษ์ฐสิ่์งตางๆ์ยอม์ตอง์ใชความ์รูทางวิชาการอ์ยางแ์ทจริงมา์เปน
พื้นฐานการทางาน เพ่ือ์ให์ไดผลงานท่ีถูก์ตอง มีหลักการ และมีความ์เปนไป์ได ซึ่งหาก์ผูเรียนมีความสนใจ
ประดษิ์ฐ์ดานใด ก็ควรเสาะแสวงหาความ์รูทางวชิ าการท่เี ก่ยี ว์ของกบั ชน้ิ งานนั้นๆ
2. มีทักษะในการปฏิบัติงาน ทักษะในการปฏิบัติงานมคี วามสาคัญ์ไม์นองไปก์วาวิชาการ เพราะทักษะ
เกิดข้ึน์ไดจากการ์ฝกฝนจนเกิดความเชีย่ วชาญ การมีทักษะในการปฏิบัติงานจะ์ชวย์ใหชิ้นงานท่ีประดิษ์ฐข้ึนมา
นัน้ มีประสิทธภิ าพ และสามารถ์ใชงาน์ได
3. มีจรรยาบรรณ การมีจรรยาบรรณทา์ใหอาชีพน้ัน์ไดรับการยอมรับและ์เปนท์่ีนาเช่ือถือแ์กบุคคล
ทว่ั ไป์ผูเรียนจะ์ตองมีคุณธรรม จริยธรรมในการปฏบิ ัติงาน และมีจิตสานึกในห์นาท่รี ับผดิ ชอบ อัน์เปนพื้นฐาน
ทดี่ ีทจี่ ะ์เปน์ผูประกอบอาชีพท่มี ีจรรยาบรรณในอนาคต
4. มีเจตคติที่ด์ีตองานอาชีพ การเลือกประกอบอาชีพไดก็ตามบุคคลน้ันจะ์ตองมีเจตคติท่ีด์ีตออาชีพท่ี
เลือกจึงจะปฏิบัติงาน์ไดอ์ยางมีความสุข การท์ี่ผูเรียนเลือกปฏิบัติช้ินงานใดก็ตาม์ยอม์ตองมีเจตคติที่ด์ีตองาน
นน้ั ์ดวย จงึ จะทา์ใหผลงานทอ่ี อกมาประสบผลสาเรจ็ ์ไดตามจดุ์มงุ หมายท์ีต่ อง์ไว
อ์ยางไรก็ดีโครงการสิ่งประดิษ์ฐมีขอบเขตก์วางมาก มีตั้งแ์ตการประดิษ์ฐชิ้นงาน์งายๆจนถึงช้ินงานท่ี
์ยุงยากสลับซับ์ซอน ดังน้ัน์ผูเรียนจึงควรเลือกทาโครงการที่เหมาะสมกับตนเองเพื่อ์ใหผลงานที่ออกมาน้ัน
ประสบผลสาเร็จตาม์เปาหมาย
โครงการการจัดทาธรุ กิจและบริการ
ความ์รทู ่ัวไปเก่ียวกับธุรกิจและบรกิ าร
ธุรกจิ หมายถึงการดาเนินกิจกรรม์ไม์วาจะ์เปนการผลิตหรือจัดสนิ ์คา/บรกิ ารมาเพ่ือจาห์นายไปยงั ก์ลุม
์ผูซื้อ โดยมจี ุดประส์งคเพ่อื ์ให์ไดมาซึ่งราย์ไดหรือผลกาไรจากการดาเนนิ กิจกรรมนั้น
สิน์คา (Goods) หมายถึง ผลติ ภณั ์ฑทม่ี องเหน็ และจับ์ตอง์ได ์เชน เสือ้์ผา นาฬกิ า โทรทัศ์น ์เปน์ตน
บริการ(Service)หมายถึงผลิตภัณ์ฑท์่ีไมสามารถจับ์ตอง์ได์ผูซื้อจะ์ไดรับในรูปของความสะดวกสบาย
ความบันเทิง์เปน์ตน
์ปจจยั เบอ้ื ์งตนในการประกอบธุรกจิ มีดงั นี้

15

1. คน(Man) จดั ์เปน์ปจจัยเบื้อ์งตนในการประกอบธรุ กจิ ท่ีสาคัญท่สี ุด ์เปน์ผูริเรม่ิ ์ใชความคิด์กอตัง้
ธรุ กิจขน้ึ มา

2. เงนิ (Money)์เปนเงนิ ที่นามา์ใชในการลงทนุ ผลติ สิน์คาหรือบรกิ าร
3. เครอ่ื งจักร(Machines)์เปนเครื่องมอื ท์ี่ใชในการแปรรูปวตั ถุดิบ์ให์เปนสนิ ์คาสาเร็จรูป
4. วัสดุ อปุ กร์ณ(Materials)์เปนวสั ดอุ ปุ กร์ณ์ตางๆท์ีช่ วยอานวยความสะดวกในการดาเนินการ
5. การจัดการ(Management)์เปนการจดั ระบบ์ใหการประกอบธุรกิจสามารถดาเนินไป์ไดโดย
ปราศจากอุปสรรคใดๆ
แนวทางการทาโครงการการจดั ทาธุรกจิ และบรกิ าร
์ผูเรียนท่ีเลือกทาโครงการการจัดทาธุรกิจและบริการ์ตองมีความ์รูและทักษะเพียงพอที่จะสามารถผลิต
สิน์คาหรอื ์ใหบริการ และ์เปนท์ีไ่ ววางใจ์ได แนวทางการจัดทาโครงการธรุ กจิ และบริการท่ีสามารถทา์ไดดงั น้ี
1. การผลิตสนิ ์คาเพื่อการจาห์นาย
์เปนธุรกิจท์ี่ผูเรียน ตัดสินใจ์วาจะผลิตสิน์คา์ดวยตนเอง แ์ลวนามาจาห์นาย์ใหแ์ก์ผูซื้อ ตัวอ์ยาง์เชน
การทาขนมไทยเพ่ือการจาห์นาย ์เปน์ตน
2. การซือ้ สิน์คามาเพ่ือจาห์นาย
หรือเรียกอ์ยางหน์ึง่ วาการประกอบธุรกจิ ซ้ือมาขายไป ลกั ษณะของธรุ กิจประเภทนีค้ ือ์ผูเรยี นหาแห์ลง
ที่จาห์นายสิน์คาที่คาด์วา์นาจะ์เปนที่สนใจขอ์งผูซื้อ ซึ่งอาจ์เปนสิน์คาประเภทท์่ีผูซื้อ์ใชเหตุผลในการตัดสินใจ
ซ้ือ คือสิน์คาท่ีมีประโยช์น์ตอการดารงชีพ หรือ์เปนสิน์คาท์ี่ผูซื้อเห็นแ์ลวเกิดความ์ตองการ ขณะเดียวกัน
สิน์คานนั้ สามารถส์รางความภาคภมู ิใจ์ให์ผูซ้อื อกี์ดวย
3. การ์ใหบรกิ าร
์เปนธุรกิจท์ี่ใหบริการแ์กลูก์คา์ไดรับความสะดวกสบาย ความสวยงาม ความบันเทิง ์เปน์ตน ์เชน โครงการสปา
ไทย ์เปน์ตน
สิง่ ทคี่ วรพิจารณาในการตัดสนิ ใจเลือกทาโครงการธรุ กิจและบรกิ าร
์กอนท์่ผี ูเรยี นจะตัดสนิ ใจเลือกจัดทาโครงการใดน้นั ์ตองพิจารณา์ปจจัยสาคญั หลายประการ ดงั น้ี
1. ความสามารถของตนเองหรือสมาชกิ ในก์ลุม
จุด์มุงหมายสาคัญของการจัดทาธุรกิจหรือบริการคือสามารถส์รางราย์ไดหรือผลกาไรจากการ
ดาเนินการ์ผูเรียนหรือสมาชิกในก์ลุมจะ์ตองมีความสามารถเพียงพอสาหรับการดาเนินธุรกิจจนสามารถบรรลุ
วัตถุประส์งค์ได สงิ่ ท์่ีผูซ้อื นามาพจิ ารณาตดั สนิ ใจซ้อื คือประโยช์นท่ีเขาจะ์ไดรบั จากสนิ ์คาหรอื บรกิ ารน้ัน
2. เงินทุน
เงินลงทุนสาหรับโครงการการจัดทาธุรกิจหรือบริการจะมาก์นอยเพียงใดขึ้นอ์ยูกับสิ่งท์่ีผูเรียนจะทา
หาก์เปนโครงการขนาดให์ญ อาจ์ตอง์ใชเงินทุนมากก์วาโครงการขนาดเล็ก นอกจากนี้ยังข้นึ อ์ยูกับลกั ษณะของ
สนิ ์คาหรือบริการทผ่ี ลิต์ดวย
3. อปุ กร์ณท์่ีตอง์ใช

16

อุปกร์ณท์ีต่ อง์ใชในการดาเนินตามโครงการ ์เปนสิง่ หน่งึ ท์ผ่ี ูเรยี นควรนามาพิจารณา หาก์เปนอุปกร์ณที่
มีอ์ยูแ์ลว หรือสามารถจัดหา์ไดโดย์ไม์ตองเสีย์คา์ใช์จาย หรือเสีย์คา์ใช์จาย์ไมมากนัก จะ์ชวยลด์ตนทุนในการ
ผลิต์ได ในทางตรงกัน์ขาม หาก์ตองลงทุนซ้ืออุปกร์ณในราคาสูง อาจทา์ใหการดาเนินการตามโครงการ์ไม
เกดิ ผลกาไรขน้ึ มา์ได
4. สถานที่

สถานทท่ี เ่ี กี่ยว์ของในการจดั ทาโครงการ ์ไดแ์ก
4.1 สถานที่ผลิตสิน์คา กรณีท์่ีผูเรียนเลือกจัดทาโครงการผลิตสิน์คาหรือบริการ ซึ่์งตองผลิตสิน์คา์ให
พ์รอม์กอนท่ีจะนาออกจาห์นาย์ผูเรียนจะ์ตองพิจารณ์าวามีสถานทที่ เ่ี หมาะสมสาหรบั การผลติ สนิ ์คาหรือ์ไม
4.2 สถานที่ต์งั้ ราน์คา หรอื ทาเลสาหรบั ขายสนิ ์คาหรอื ์ใหบรกิ ารท่ีเหมาะสม สิ่งท์่ตี องพิจารณาเกีย่ วกับ
สถานท์ี่ราน์คาสาหรับขายสิน์คาหรือบริการ จะ์ตอง์เปนสถานที่ท่ีจะ์ตองมีก์ลุม์ปาหมาย์ผานไปมาในจานวนท่ี
มากพอ
แนวทางการส์รางราย์ไดแ์กโครงการจัดทาธุรกิจและบริการ
1. วิเคราะ์หสถานการ์ณ หมายถึง์ผูเรียนจะ์ตองทาการวิเคราะ์หสภาพแวด์ลอมภายในและ
สภาพแวด์ลอมภายนอก การวเิ คราะ์หสถานการ์ณนี้เรยี กอีกอ์ยางหน์่ึงวา การวิเคราะ์หจุดแข็ง จุด์ออน โอกาส
อปุ สรรค(SWOT Anlysis)ดงั รายนะเอยี ด์ตอไปนี้
1.1 การวิเคราะ์หสภาพแวด์ลอมภายใน์เปนการวิเคราะ์หเก่ียวกับสภาพแวด์ลอมภายในอ์งคการ คือ
มีบุคลากรท่ีมีความสามารถ มีลักษณะงานท่ีดี มีเงินทุนเพียงพอ์ตอการดาเนินงาน ส่ิงเห์ลาน้ีถือ์เปน์ขอ
์ไดเปรียบของอ์งคการ หรือท่ีเรียก์วาจุดแข็ง(Strengph)ในทางตรงกัน์ขามหากอ์งคการมีคนท์ี่ไรความสามามร
ถก มีลกั ษณะงานท์่ไี ม์กอ์ใหเกิดการผลิตทีด่ ี มีเงนิ ทุนจานวน์นอย์ไมสามารถขยายกิจการหรอื ดาเนินกิจกรรม์ได
สง่ิ เห์ลานี้ถือ์เปน์ขอเสยี เปรียบของอ์งคการหรอื ทเี่ รียก์วาจุด์ออน(Weakness)
1.2 การวิเคราะ์หสภาพแวด์ลอมภายนอก ์เปนการวิเคราะ์หเกีย่ วกับสภาพแวด์ลอมภายนอกอ์งคการ
อง์คการจะ์ตองปรับ์ให์เขากับสภาพแวด์ลอมเห์ลานั้นเพ่ือ์เปนการส์รางประโยช์น์ใหอง์คการ สามารถทา์ให
อ์งคการดาเนินงานไป์ได์ดวยดี และประสบผลสาเร็จ์ได เรียก์วาโอกาส(Opportunity)ในทางตรงกัน์ขามหาก
สภาพแวด์ลอมในทางตรงกัน์ขามหากสภาพแวด์ลอมภายนอก์เปนภัยคุกคามทา์ใหธุรกิจ์ไม์เปนไปตามที่
คาดหวังเรยี ก์วาอปุ สรรค(Treat)
2.การส์รา์งขอ์ไดเปรียบหาก์ตองการจะขายสิน์คา์ให์ได์ผูทาโครงการจะ์ตองส์รางจุด์เดนของสนิ ์คาหรือ
บริการทีจ่ าห์นาย เพือ่ ความ์ไดเปรียบทางการแ์ขงขัน การส์รา์งขอ์ไดเปรยี บสามารถกระทา์ไดดงั นี้
2.1การส์รา์งขอ์ไดเปรียบ์ดาน์ตนทุน หาก์ผูจัดทาโครงการสามารถทา์ให์ตนทุนการผลิตสิน์คาหรือ
บรกิ ารตา่ ลง์ไดจะทา์ใหราคาขายตา่ ลงไป์ดวย ซึง่ หากขายในราคาตา่ ก์วา์คแู์ข์งยอม์ไดรับความสนใจมากก์วา
2.2การส์รา์งขอ์ไดเปรียบ์ดานความแตก์ตางของผลิตภัณ์ฑ หมายถึงกามรหาวธิ ที า์ใหสิน์คาหรือบริการ
ท่ีจาห์นายน้ันมีความแตก์ตางจากขอ์งรานอื่นๆที่ขายสิน์คาหรือบริการประเภทเดียวกันซึ่งการส์ราง์ขอ
์ไดเปรียบทา์งดานความแตก์ตางของผลิตภัณ์ฑมีความยนื นานก์วาการส์รา์งขอ์ไดเปรียบ์ดาน์ตนทุน

17

2.3การส์รา์งขอ์ไดเปรียบ์ดานกลยุท์ธตลาดเฉพาะก์ลุม์ผูทาโครงการสามารถนากลยุท์ธทาง์ดาน
การตลาดมา์ใชโดยพจิ ารณ์าวาส่งิ ทจี่ าห์นายนั้นเหมาะกบั ก์ลุมลูก์คาทีม่ ลี กั ษณะใด
โครงการทดลองและวจิ ยั
ความ์รทู ั่วไปเกี่ยวกับการทดลองและวจิ ัย

การทดลองและการวิจัย์เปนกระบวนการในการคิด์คนหาความ์รูให์มคาตอบให์มท์ี่ผูทาการวิจัย
์ตองการทราบเพอื่ นาไป์ใชประโยช์นในการตัดสินใจเรื่องดเรอ่ื งหน่ึง

การวิจยั หมายถึง การ์คนหาความ์รูให์มๆหรือหาคาตอบให์มๆเพ่ือนาคาตอบน้ันมา์ใชในงานหรือแ์กไข
์ปญหาซึ่งผลการวิจยั ท์ี่นาเชื่อถือน้ันมรี ะเบียบและมกี ฎเกณ์ฑ
ลกั ษณะสาคัญของการวิจัย มดี ังนี้

1. การวจิ ัย์เปนการศึกษา์คนหา์ขอเทจ็ จริงเพือ่ อธบิ ายปรากฏการ์ณ์ตางๆ
2. การวิจัย์ตอง์ใชความพยายาม ซื่อสตั์ย ขยัน และอดทน ในการ์เฝาติดตาม
3. การวิจัย์ตองอาศยั ความก์ลาหาญเด็ดเด่ยี วขอ์งผูทาการวิจยั
4. การวจิ ยั ์เปนงานท์ผี่ ูทาการวจิ ยั์ตองมีความ์รูความชานาญในเนอื้ หาหรือเรอ่ื งที่จะศกึ ษา
5. การวจิ ยั ์เปนกระบวนการทม่ี เี หตผุ ลและ์เปาหมาย
6. การวจิ ัยจะ์ตองมกี าราจดบันทกึ ละรายงานผลอ์ยางละเอียด
7. การวิจัย์ตองอาศยั เครอ่ื งมอื และเทคนิค์ตางๆในการเก็บรวบรวม์ขอมูล
8. การวิจัย์เปนกระบวนการเก็บรวบรวม์ขอมูลให์ม หากนาผลการวิจัย์เกามา์ใชจะ์ตอง์เปนการ
นามา์ใชเพื่อจุดประส์งคให์ม
ประโยช์นของการวจิ ัย มีดังนี้
1.์ชวย์ใหเกดิ ความ์รูให์มๆ ซง่ึ ์เปนการเพ่มิ พูนวทิ ยาการของศาสต์ร์ตางๆ ์ไดก์วางมากยง่ิ ข้ึน
2.์ชวยแ์กไข์ปญหา์ตางๆท์่ีเปน์ขอสงสัย์ได หากบุคคลหรือธุรกิจม์ีปญหา์ตองการทราบคาตอบ
สามารถทาการวจิ ัย คาตอบท์่ีไดจากการวจิ ยั จะ์ชวยแ์ก์ปญหา์ตางๆ ท่สี งสยั ์ได
3.์ชวย์ใหอง์คการสามารถปรับปรุงการทางาน์ใหมีประสิทธิภาพมากยิ่งข้ึน ก์ลาวคือหาก์ผูบริหาร์ไม
ทราบแนวทางการดาเนินงานใน์ดานใด์ดานหนึ่ง อาจ์ใชวิธีการวิจัยเพื่อหาคาตอบแ์ลวดาเนินงานไปตาม
แนวทางนนั้
4.์ชวยพยากร์ณสถานการ์ณ หรอื พฤตกิ รรม์ตางๆ ท่ีเกยี่ ว์ของกบั กามรดาเนินธุรกิจ์ไดถูก์ตองยงิ่ ขน้ึ
5.์ชวย์ให์ผูบรหิ ารสามารถตัดสนิ ใจบริหารงาน์ดาน์ตาง์ไดอ์ยางมปี ระสิทธิภาพ
ผลของการวจิ ยั กับธุรกจิ
ธรุ กิจจะดาเนินไป์ขางห์นา์ได์ตองอาศัยผลของการวิจัย์เปนแนวทางในการดาเนินงานเรื่องท่ีธุรกิจทา
การวิจยั มี ดงั น้ี
1.์ดานการจัดการ
การวิจัย์ดานการจัดการ ์เปนการวิจัยที่เก่ียว์ของกับระบบบริหาร เพื่อ์ให์เปนไปอ์ยางมีประสิทธิภาพ
เรอ่ื งท่ที าการวิจัยมกั จะ์เนนเรอื่ งทเี่ ก่ยี วกบั บคุ ลากร

18

2.์ดานบญั ชี
การวิจยั์ดานบัญชี ์เปนงานวจิ ัยท่ีเกี่ยวกับการหาวิธีการจดบันทึกรายงานทางการเงิน์ใหดีที่สดุ และหา
วธิ เี สนอ์ขอมลู ทางการเงินแบบให์มของโครงการ
3.์ดานการเงิน
ห์นาท่ีขอ์งฝายการเงิน คือ การจัดหาเงินทุน์ใหเพียงพอกับความ์ตองการของภารกิจอง์คการ ดูแล
ฐานะทางการเงิน และดาเนนิ การ์ใชเงนิ ทมี่ อี์ย์ูใหเกดิ ประสทิ ธภิ าพสงู สดุ
4.์ดานการตลาด
การตลาดใน์ปจจุบัน์ไม์ได์เนนการผลิตสิน์คา หรอื ์เนนการขายอกี์ตอไปแ์ลว แ์ตจะ์เนนถงึ ความ์ตองการขอ์งผูซ้ือ
จะผลติ และขายผลิตภัณ์ฑทแ่ี ์นใจ์วา์เปนท์ีต่ องการของลูก์คา
5.์ดานการผลิต
การผลิต์เปนกระบวนการนาวัตถุดิบ์เขา์สูกระบวนการเพื่อแปรรูป์เปนสิน์คาสาเร็จรูป การผลิตที่มี
ประสิทธิภาพ์ตองทา์ใหม์ีตนทุนต่าที่สุด เวลา์นอยท่ีสุด์คา์ใช์จาย์ดานวัตถุดิบ อุปกร์ณ ตลอดจน์คา์ใช์จาย์ดาน
แรงงานเหมาะสมท่ีสดุ
6.์ดานเศรษฐศาสต์รธุรกจิ
เศรษฐศาสต์รธรุ กิจ ์เปนศาสต์รท่ีนาเอาหลักทฤษฎีทางเศรษฐศาสต์รมาประยุก์ต์ใชในทางธุรกิจ หลัก
เศรษฐศาสต์ร์เปนหลักของการอธิบายเหตุการ์ณ์ตางๆทางเศรษฐกิจ การดาเนินธุรกิจดาเนินอ์ยูในความ์ไม
แ์นนอนจ์งึ ตองนาหลักเศรษฐศาสต์รมา์ชวยในการตัดสนิ ใจ
7. การวิจยั์ดานสงั คมศาสต์รและอืน่ ๆทีเ่ กยี่ ว์ของกับธรุ กจิ
การดาเนนิ ธุรกิจจะ์ตองดาเนินการภาย์ใตสภาพแวด์ลอมภายนอกท์ไ่ี มสามารถควบคมุ ์ได ธรุ กิจจ์ึงตองมีการ
รับ์รเู กย่ี วกับสังคมภายนอก
ข้นั ตอนการวิจยั
1. เลือกหวั์ขอทจี่ ะทาการวจิ ยั
2. กาหนดประเดน็ ์ปญหาของการวิจัย
3. ต้ังวตั ถปุ ระส์งค
4. ตง้ั สมมุตฐิ าน
5. การออกแบบการวิจัย
6. การรวบรวม์ขอมลู
7. การวิเคราะ์ห์ขอมลู
8. การแปรความหมาย หรือการตคี วาม์ขอมูล
9. การอภิปรายผล
10. สรุปผลการวิจัย
การเก็บรวบรวม์ขอมลู

19

การเก็บรวบรวม์ขอมูล์เปนกิจกรรมที่เกิดขึ้นหลังจากท์่ีผูวิจัย์ไดออกแบบการวิจัยเสร็จส้ินแ์ลว แห์ลง
ขอ์งขอมูลมี 2 แห์ลง ์ไดแ์ก แห์ลงปฐมภูมิ ์เปนการหา์ขอมูลดิบจาก์ตนกาเนิด์ดวยตนเองและแห์ลงทุติยภูมิ
์เปนการคัดลอก์ขอมลู จากเอกสาร์ตางๆ

นกั วิจัยมกั นยิ มรวบรวม์ขอมูลจากแห์ลงปฐมภูมิ ซง่ึ วธิ กี ารเกบ็ รวบรวม์ขอมูลปฐมภูมิท่นี ิยมมี 3 วธิ ีคอื
1. การเก็บรวบรวม์ขอมลู โดยวิธีทดลอง ์เปนการนาส่ิงท์่ีตองการศึกษาไปทดลองกับก์ลุมตัวอ์ยาง เพื่อ
ศึกษาผลการทดลองนั้น
2. การเก็บรวบรวม์ขอมูลโดยวิธีสังเกตการ์ณ ์เปนวิธีการทางวิทยาศาสต์ร ซึ่งจะ์ใชก์็ตอเม่ือ์ไมสามารถ
หาวธิ อี น่ื ในการเกบ็ รวบรวม์ขอมลู ์ได
3. การเก็บ์ขอมูล์ดวยวิธีสารวจ ์เปนการเก็บ์ขอมูลที่มีประสิทธิภาพ และนิยม์ใชกันอ์ยางก์วางขวาง
การเกบ็ ์ขอมูลโดยวิธีการสารวจสามารถกระทา์ได ดงั น้ี

3.1 การเก็บ์ขอมลู โดยการสัมภาษ์ณทางโทรศัพ์ท
3.2 การเก็บ์ขอมูลทางไปรษณ์ีย
3.3 การเก็บ์ขอมลู โดยการ์ใหพนกั งานสัมภาษ์ณ
3.4 การแจกแบบสอบถาม
การประมวลผล์ขอมลู การวเิ คราะ์ห์ขอมูล และการแปลผล
การประมวลผล์ขอมูล หมายถงึ การนา์ขอมลู ท่ีรวบรวมจากแห์ล์งตางๆ มาจัดแยกหมวดห์มู และ
คานวณเพื่อ์ให์ได์ขอมูลท่เี หมาะสม สามารถนาไป์ใชงาน์ไดตามวัตถุประส์งค
วิธกี ารประมวลผล์ขอมูล การประมวลผล์ขอมวลมีหลายวธิ์ีดวยกัน แ์ตวธิ ที ม่ี กั ์ใชกนั อ์ยางแพ์รหลาย
์ไดแ์ก
1. การประมวลผล์ขอมูล์ดวยมอื ์เปนวิธกี ารประมวลผล์ขอมลู ท์ีผ่ ์ูใช์ตองมีความชานาญและมีความจา
ดี เหมาะสาหรบั ์ขอมลู ที่มปี ริมาณ์นอย
2. การประมวลผล์ดวยเคร่ืองคอมพิวเตอ์ร ์เปนวิธีประมวลผลท่ีนิยม์ใชกันใน์ปจจุบัน เนื่องจาก์เปนวิธี
ท่รี วดเร็ว มคี วาม์นาเชอ่ื ถือ และสามารถประหยดั เวลา์ไดมาก แ์ต์เปนวิธกี ารท์ี่ตองเสีย์คา์ใช์จายสงู
การวเิ คราะ์ห์ขอมูล์ขอมูลที่ทาการแจงนบั ์ผานข้ันตอนการประมวล์ขอมลู แ์ลว กจ็ ะถงึ ลาดบั ข้ันการ
นาไปวิเคราะ์ห์ดวยการหา์คา์ตางๆ ทางสถติ ิ
การแปลผล ์เปนการนาผลการวิเคราะ์ห์ขอมลู ซงึ่ ์เปน์คาสถิต์ิตางๆ มาอธบิ ายในลักษณะของการ
บรรยาย ท์ีผ่ ์ูใชประโยช์นสามารถ์อานและ์เขาใจ์ได
จรรยาบรรณของนกั วิจยั
จรรยาบรรณ์เปนหลักของความประพฤติที่เหมาะสมแสดงถึงคุณธรรมและจริยธรรมในการประกอบ
อาชพี ซ่งึ ก์ลุมบุคคลแ์ตละอาชีพ์ตองยึดถือและปฏิบัตจิ รรยาบรรณของนักวจิ ัยมีดังนี้
1. นักวจิ ัย์ตองซ่อื สัต์ยและมีคุณธรรมในทางวิชาการ และการจดั การ นักวิจยั จะ์ตองมีความซอื่ สตั์ย
์ตอตนเอง์ดวยการ์ไมลอกเลียนงานขอ์งผูอ่นื มา์เปนผลงานของตน หากมกี ารนา์ขอมลู ของ์ผูใดมา์ใช์ตอ์งอางถงึ
บุคคลหรอื แห์ลงทีม่ า์ดวย

20

2. นักวิจัย์ตองตระหนักถึงพันธกรณีในการทางานวิจัย ตาม์ขอตกลงที่ทา์ไวกับห์นวยงานท่ีสนับสนุน
การวิจัย และ์ตอห์นวยงานที่ตนสังกัด นักวิจัยจะ์ตองตระหนักถึงพันธกรณีในการทาวิจัย ก์ลาวคือกรณีท่ี
นักวจิ ยั ์ไดขอ์เขารบั ทนุ โครงการวิจัย์ดวยห์นวยงานใดจะ์ตองศึกษาเง่ือนไข และกฎเกณ์ฑอ์ยางรอบคอบ

3. นักวิจัย์ตองมีพื้นฐานความ์รูในสาขาวิชาการที่ทาการวิจัย นักวิจัย์ตองมีพื้นฐานความ์รูในสาขาวิชา
การทท่ี าการวจิ ัยอ์ยางเพียงพอ และมีความ์รู ความชานาญ หรอื มีประสบการ์ณเก่ยี วเน่ืองกบั เร่อื งทีท่ าวิจัย

4. นักวิจัย์ตองมีความรับผิดชอบ์ตอสิ่งที่ศึกษาวิจัย์ไม์วาจะ์เปนส่ิงที่มีชีวิต หรือ์ไมมีชีวิต นักวิจัย์ตอง
ดาเนินการ์ดวยความรอบคอบ ระมัดระวัง และเที่ยงตรงในการทาวิจัยท่ีเกี่ยว์ของกับคน สัต์ว พืช
ศิลปวัฒนธรรม ทรัพยากร และส่ิงแวด์ลอม มีจิตสานึกและมีปณิธานที่จะอนุรัก์ษศิลปวัฒนธรรม ทรัพยากร
และสิง่ แวด์ลอม

5. นักวิจัย์ตองเคารพศักด์ิศรี และสิทธิของมนุษ์ยท์ี่ใช์เปนตัวอ์ยางในการวิจัย นักวิจัย์ตอง์ไมคานึงถึง
ผลประโยช์นทางวชิ าการจนละเลย และขาดความเคารพในศักดิ์ศรขี องเพอ่ื นมนุษ์ย

6. นักวิจัย์ตองมีอสิ ระทางความคดิ โดยปราศจาก อคติ ในทุกขั้นตอนของการทาวิจัย นักวิจัยจะ์ตองมี
อิสระทางความคิด คือ์ไมทางานวิจัย์ดวยความเกรงใจ และการปฏิบัติงานวิจัยนั้นจะ์ตอง์ใชหลักวิชาการ์เปน
เกณ์ฑโดย์ไมมีอคตใิ ดๆ เข์จามาเก่ยี ว์ของ

7. นกั วิจัยพึงนาผลงานวิจัยไป์ใชประโยช์นในทางท่ีชอบ นักวิจัยจะ์ตองมีความรับผดิ ชอบ และมีความ
รอบคอบในการเผยแพ์รงานวิจัย

8. นักวิจัยพึงเคารพความคิดเห็นทางวิชาการขอ์งผูอื่น นักวิจัย์ตอง์เปน์ผูที่มีมนุษยสัมพัน์ธท่ีดี ยินดี
แลกเปลี่ยนความคดิ เห็น และส์รางความ์เขาใจในงานวิจัยกับเพือ่ น์รวมงานและนักวิชาการอ่ืนๆ

9. นักวจิ ัยพึงมีความรับผิดชอบ์ตอสังคมทุกระดับ นักวิจัยจะ์ตองหาหัว์ขอการวิจัย์ดวยความรอบคอบ
และทาการวิจัย์ดวยจิตสานึกท่ีจะอุทิศกาลัง์ปญญาของตน เพื่อความ์กาวห์นาทางวิชาการ และเพ่ือประโยช์น
สขุ ์ตอสังคม
การสรปุ ผลการดาเนนิ งานและการจดั ทารายงาน
การสรปุ ผลการดาเนินงาน

หลังจากท์่ผี ูเรียน์ไดปฏบิ ตั ิตามโครงการเรยี บ์รอยแ์ลวจะ์ตองสรปุ ผลการดาเนนิ งาน์วา์เปนอ์ยางไร
ดังนั้นใน์สวนของสรุปผลการดาเนินงานควรประกอบ์ดวยส์ิง่ ตอไปนี้

1. ผลการดาเนินงาน์เปนการสรปุ ผลหลงั จากท์ไี่ ดดาเนินงานตามโครงการสน้ิ สดุ ลงแ์ลว
2.์ปญหาและอุปสรรคที่เกิดขึ้นระห์วางการดาเนินงานตามโครงการน้ันม์ีปญหาและอุปสรรคอะไร
เกิดขนึ้ ์บางจะ์ไดหาแนวทางแ์กไขเพื่อ์ไม์ให์ปญหาหรืออปุ สรรคเห์ลาน้นั เกิดข้ึน์ไดอีก
3.์ขอเสนอแนะ ์เปนการเสนอแนะแนวทางเพือ่ จะทา์ใหการปฏบิ ตั โิ ครงการคร์ั้งตอไปสามารถ
หลกี เลย่ี ง์ปญหาและอุปสรรคที่เกดิ ขึ้น และทา์ใหโครงการสามารถประสบผลสาเร็จ์ไ์ดงายขน้ึ
การจดั ทารายงาน
การจัดทารายงานประกอบ์ดวยรายละเอยี ดดังนี้
1์.สวนนา ์เปน์สวนแรกของรายงาน ซ่งึ ควรประกอบ์ดวย

21

1.1 ปก ควรมที ัง้ ปกนอก และปกใน ซงึ่ มีเนื้อหาซา้ กนั
1.2 คานา หลักการเขียนคานาที่ดีจะ์ตองทา์ให์ผ์ูอาน์ตองการที่จะ์อานเนื้อหา์สวนในของ
รายงานจนจบ ดงั น้ันคานา์ตอ์งกอความสนใจแ์ก์ผ์ูอาน์ใหมากที่สดุ
1.3 สารบัญ หมายถึงบัญชีบท หรือ หัว์ขอสาคัญในรายงาน์ตองเขียนเรียงลาดับตามเนื้อหา
ของรายงาน
2์.สวนเนื้อหา ประกอบ์ดวย์สวน์ตางๆดังน้ี
2.1 หลกั การและเหตุผล วัตถปุ ระส์งค ์เปาหมาย ประโยช์นท่ีคาด์วาจะ์ไดรบั
2.2 วธิ กี ารดาเนินงาน แ์บงออก์เปน 4 ตอน์ไดแ์ก
ตอนท่ี 1 การเตรียมการ์กอนเร่ิมโครงการประกอบ์ดวย การศึกษา์คนค์วา การเตรียมวัสดุ
อปุ กร์ณและการแ์บงห์นาท์ใี่ หแ์กสมาชิกภายในก์ลุม
ตอนท่ี 2 การดาเนินการ ์เปนการเขียนถึงข้ันตอนการทาโครงการแ์ตละขั้นตอน์วาดาเนินการ
อ์ยางไรซ์ง่ึ สวนให์ญจะมีการบนั ทึกภาพของแ์ตละขัน้ ตอนอ์ยางละเอียดแ์ลวนาเสนอในรายงานนพี้์รอมกับคาบรรยาย
ตอนท่ี 3์คา์ใช์จายบอกท่ีมาของเงินทนุ พ์รอมกับระบ์คุ า์ใช์จายในการทาโครงการ
ตอนที่ 4 สรปุ ผลการดาเนนิ งานประกอบ์ดวย ผลการดาเนินงาน์ปญหาและอปุ สรรค และ
์ขอเสนอแนะ ตามที่ก์ลาวมา์ขา์งตน
3. บรรณานุกรม หรอื เอกสาร์อางอิงหรอื เอกสารท์่ีใช์คนค์วา
4. ภาคผนวก นาเอกสารทเ่ี ก่ยี ว์ของในการจัดทาโครงการ ์เชนโครงการ แบบฟอ์รม รูปภาพอน่ื ๆมา์ใส
์ไวตามความจา์เปน
การนาเสนอผลงาน
ความหมายของการนาเสนอผลงาน
การนาเสนอผลงานหมายถึงการท์ี่ผูเรียน์ไดนารายละเอียดของโครงการมานา เสนอแ์ก์ผูท่ีเกี่ยว์ของ
์ไดรับทราบถึงเหตุของการจัดทาโครงการ วิธีการาดาเนินงาน ผลการดาเนินงาน์ปญหาและอุปสรรคที่เกิดข้ึน
รวมถ์งึ ขอเสนอแนะเพอ่ื ์เปนแนวทางสาหรับ์ผูทจี่ ะจดั ทาโครงการลักษณะเดียวกนั ในโอกาส์ตอไป
เทคนคิ การนาเสนอผลงาน
การนาเสนอผลงาน์ผูนาเสนอจะ์ตองมีการเตรียมตนเองเพื่อ์ใหการนาเสนอน้ัน์เปนการนาเสนอที่ดีมี
ประสิทธภิ าพ สามารถสื่อสาร์ให์ผ์ูฟง์เขาใจอ์ยางชัดเจน สิง่ ท์่ผี ูนาเสนอควรปฏิบัติมดี ังนี้
1. สารวจตนเอง บุคลกิ ภาพขอ์งผูนาเสนอ์เปนสงิ่ สาคัญยิ่ง ดังนั้น์ผูนาเสนอควรมีการสารวจตนเองเพื่อ
เตรยี มความพ์รอม์ใหกบั ตนเอง
2. ก์ลาวสวสั ด์ผี ์ฟู ง โดยเรม่ิ สวสั ด์ีผอู าวุโสทสี่ ุดแ์ลวเรยี งลาดบั รองลงมาจากน้ันแนะนาตนเอง แนะนา
สมาชิกในก์ลุม และแนะนาช่อื โครงการ
3.เตรียมโครงเรื่องท่จี ะพดู
4. พูดอ์ยางมจี ังหวะ
5. หลีกเลย่ี งการ์อาน แ์ตควรจดเฉพาะหวั์ขอสาคัญๆ

22

6.์ผูนาเสนอจะ์ตองทาความ์เขาใจกับเนื้อหาทจ่ี ะนาเสนอ์เปนอ์ยางดี
7.์ผูนาเสนอควรจดั ความคิดแอ์ยาง์เปนระบบนาเสนออ์ยางตรงไปตรงม์าดวยภาษาท่ชี ัดเจนและ์เขาใ์จงาย
8. รกั ษาเวลาของการนาเสนอ์ไมพูดวกไปวนมาหรือออกนอกเร่ืองจนเกนิ เวลา
9.์รูจกั ์ใช์ทาทางประกอบการพดู พอสมควร
10.ควรมสี อ่ื ประกอบการนาเสนอเพราะจะทา์ใหการนาเสนอน้นั สมบรู ์ณยง่ิ ข้นึ