(จำนวนลูกปัดทั้งหมดคือ ถุง จำนวนลูกปัดที่ร้อยสร้อยคอแต่ละเส้นคือ ถุง) • โจทย์ต้องการทราบอะไร (จะร้อยสร้อยคอได้กี่เส้น) • จะต้องใช้วิธีใดในการหาคำตอบ (การหาร) • เขียนประโยคสัญลักษณ์ได้อย่างไร ( ÷ = ) เลือกผู้แทนนักเรียน 2 คน ออกมาแสดงวิธีทำที่ถูกต้องลงบนกระดาน ดังนี้ วิธีทำ รสิตามีลูกปัด 10 8 ถุง สร้อยคอแต่ละเส้นใช้ลูกปัด 5 2 ถุง จะได้สร้อยคอทั้งหมด 10 8 ÷ 5 2 = 10 8 × 2 5 = = 2 เส้น ตอบ จะได้สร้อยคอทั้งหมด ๒ เส้น จากนั้นให้นักเรียนตรวจสอบคำตอบ โดยใช้ความสัมพันธ์ระหว่างการคูณและการหาร ดังนี้ 2 × 5 2 = 5 4 = 10 8 แสดงว่าคำตอบถูกต้อง ขั้นที่ 3 ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ(Applying and Constructing the Knowledge) 7. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 3-4 คน แจกแถบโจทย์ปัญหาให้กลุ่มละ 1 ข้อ และกระดาษเปล่า แต่ละกลุ่มช่วยกันแสดงวิธีทำและหาคำตอบ จากนั้นเลือกผู้แทนกลุ่มออกมานำเสนอผลงานบนกระดาน นักเรียนร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง ตัวอย่างแถบโจทย์ปัญหา • มานิตมีเงิน 640 บาท ใช้ไป 4 3 ของเงินที่มีอยู่ มานิตใช้เงินไปเท่าไร (480 บาท) • แม่ทำน้ำหวานไว้ 2 1 ลิตร แบ่งใส่แก้ว 4 ใบ ใบละเท่า ๆ กัน แก้วแต่ละใบมีน้ำหวานเท่าไร ( ลิตร ) 8. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้ร่วมกัน ดังนี้ กระบวนการแก้โจทย์ปัญหา 4 ขั้น คือ ทำความเข้าใจโจทย์ วางแผน ลงมือทำ และตรวจสอบ ใช้ในการแก้โจทย์ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคนเศษส่วนได้ ขั้นที่ 4 ขั้นสื่อสารและนำเสนอ (Applying the Communication Skill) 9. นักเรียนออกมานำเสนอผลงาน โจทย์ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วน โดยมีนักเรียนและครูร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง 10. นักเรียนร่วมกันอภิปรายสรุปเกี่ยวกับวิธีการทำงานให้เห็นการคิดเชิงระบบและวิธีการทำงาน ที่มีแบบแผน ขั้นที่ 5 ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่าบริการสังคมและจิตสาธารณะ (Self-Regulating) 11. นักเรียนนำผลงานที่ได้จากการลงมือทำไปจัดแสดงที่ป้ายนิเทศหน้าห้องเรียน 12. นักเรียนประเมินตนเองหลังการเรียน ในประเด็นต่อไปนี้ • สิ่งที่นักเรียนได้เรียนรู้ในวันนี้คืออะไร 10 8 5 2 10 8 5 2 2 4 4 1 2 1 8 1
• นักเรียนมีส่วนร่วมกิจกรรมในกลุ่มมากน้อยเพียงใด • เพื่อนนักเรียนในกลุ่มมีส่วนร่วมกิจกรรมในกลุ่มมากน้อยเพียงใด • นักเรียนพึงพอใจกับการเรียนรู้ในวันนี้หรือไม่ เพียงใด • นักเรียนจะนำความรู้ที่ได้นี้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์แก่ตนเอง ครอบครัว และสังคมทั่วไป ได้อย่างไร จากนั้นแลกเปลี่ยนตรวจสอบขั้นตอนการทำงานทุกขั้นตอนว่าจะเพิ่มคุณค่าไปสู่สังคม เกิดประโยชน์ต่อสังคมให้มากขึ้นกว่าเดิมในขั้นตอนใดบ้าง สำหรับการทำงานในครั้งต่อไป สื่อการเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้ 1. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้พัฒนาการคิดวิเคราะห์ คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 1 ของสถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) 2. แถบโจทย์ปัญหาการคูณและการหารเศษส่วน 3. กระดาษเปล่า 4. แหล่งการเรียนรู้ทั้งภายในและภายนอกโรงเรียน วิธีการวัดผลและประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ เครื่องมือที่ใช้ในการประเมิน วิธีการ/เครื่องมือ ผลงาน/ชิ้นงาน เกณฑ์การผ่าน 1. อธิบายเกี่ยวกับการแก้ โจทย์ปัญหาการบวก ลบ และคูณระคนของเศษส่วน (K) ตรวจแบบทดสอบ แบบทดสอบ ร้อยละ 60 ขึ้นไป ผ่านเกณฑ์ 2. เขียนแสดงวิธีทำหา คำตอบของโจทย์ปัญหาการ บวก ลบ และคูณระคนของ เศษส่วน (P) ประเมินกระบวนการทำงาน กลุ่ม แบบประเมินกระบวนการ ทำงานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ขึ้นไป ผ่านเกณฑ์ 3. มีความกระตือรือร้นใน การเข้าร่วมกิจกรรม (A) ประเมินคุณลักษณะอันพึง ประสงค์ แบบประเมินคุณลักษณะอัน พึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ขึ้นไป ผ่านเกณฑ์
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 13 กลุ่มสาระการเรียนรู้ คณิตศาสตร์ รหัสวิชา ค 15101 ชั้น ประถมศึกษาปีที่ 5 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 การคูณและการหารเศษส่วน เวลาเรียน 13 ชั่วโมง เรื่อง โจทย์ปัญหาเศษส่วนและจำนวนคละ : 3 เวลาเรียน 1 ชั่วโมง ผู้สอน นางสาวเสาวภาคย์ จันทร์ศรี ---------------------------------------------------------------------------------------------------- มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการสมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัดระหว่างทาง ค 1.1 ป.5/3 หาผลบวก ผลลบของเศษส่วนและจำนวนคละ ค 1.1 ป.5/4 หาผลคูณ ผลหารของเศษส่วนและจำนวนคละ ตัวชี้วัดปลายทาง ค 1.1 ป.5/5 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวก การลบ การคูณ การหารเศษส่วน 2 ขั้นตอน จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายเกี่ยวกับการแก้โจทย์ปัญหาการบวก ลบ และคูณระคนของเศษส่วน (K) 2. เขียนแสดงวิธีทำหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวก ลบ และคูณระคนของเศษส่วน (P) 3. มีความกระตือรือร้นในการเข้าร่วมกิจกรรม (A) สาระสำคัญ กระบวนการแก้โจทย์ปัญหา 4 ขั้น คือ ทำความเข้าใจโจทย์ วางแผน ลงมือทำ และตรวจสอบ ใช้ในการแก้ โจทย์ปัญหาการบวก ลบ และคูณระคนของเศษส่วนได้ เราสามารถนำความรู้ไปใช้ในการแก้ปัญหาเกี่ยวกับจำนวนต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันได้ สาระการเรียนรู้ การแก้โจทย์ปัญหาเศษส่วนและจำนวนคละ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด - การคิดวิเคราะห์ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - ใฝ่เรียนรู้ ชิ้นงาน/ภาระงาน ใบงานที่ 9 เรื่อง โจทย์ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วนและจำนวนคละ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นที่ 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล (Gathering) 1. นักเรียนทบทวนความรู้เรื่องโจทย์ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วน โดยติดแถบ โจทย์ปัญหาบนกระดาน ให้ผู้แทนนักเรียน 2 คนออกมาแข่งขันกันเขียนสรุปคำตอบบนกระดาน พร้อมทั้ง อธิบายว่าต้องวิเคราะห์โจทย์ปัญหาอย่างไร ดังตัวอย่าง ธิดามีเงิน 2,400 บาท ซื้อชุดนักเรียนไป ของเงินที่มีอยู่ ธิดาจะเหลือเงินอีกกี่บาท (ธิดาจะเหลือเงิน 1,800 บาท) นักเรียนร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง 2. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น โดยใช้คำถามกระตุ้นความคิด ดังนี้ • เหตุการณ์ใดในชีวิตประจำวันของนักเรียนที่ใช้การแก้โจทย์ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคน ของเศษส่วนในการแก้ปัญหา 3. นักเรียนศึกษา รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับโจทย์ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วนและ จำนวนคละ เช่น การสังเกต การร่วมกันสนทนากับเพื่อนในชั้นเรียน จากหนังสือเรียนหรือจากอินเทอร์เน็ต ขั้นที่ 2 ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ (Processing) 4. ติดแถบโจทย์ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วน บนกระดาน ดังนี้ ไตรรัตน์ซื้อองุ่น 1 กิโลกรัม ราคากิโลกรัมละ 120 บาท ซื้อส้ม 2 กิโลกรัม ราคากิโลกรัมละ 60 บาท ไตรรัตน์ต้องจ่ายเงินทั้งหมดเท่าไร ให้นักเรียนอ่านโจทย์ปัญหาพร้อมกัน จากนั้นให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้ • โจทย์ปัญหาข้อนี้เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับอะไร (การซื้อผลไม้) • ซื้อองุ่นเท่าไร (1 กิโลกรัม) • องุ่นราคากิโลกรัมละเท่าไร (120 บาท) • ซื้อส้มเท่าไร (2 กิโลกรัม) • ส้มราคากิโลกรัมละเท่าไร (60 บาท) • โจทย์ถามอะไร (ไตรรัตน์ต้องจ่ายเงินทั้งหมดเท่าไร) • หาคำตอบได้อย่างไร (1) หาราคาองุ่นทั้งหมด ใช้วิธีคูณ 2) หาราคาส้มทั้งหมด ใช้วิธีคูณ 3) หาจำนวนเงินทั้งหมด ใช้วิธีบวก) • แสดงวิธีทำได้อย่างไร (ให้ผู้แทนนักเรียนออกมาเขียนบนกระดาน ดังนี้ วิธีทำ ไตรรัตน์ซื้อองุ่น 1 กิโลกรัม 4 1 2 1 4 3 4 3 2 1 4 3
ราคากิโลกรัมละ 120 บาท ซื้อองุ่นเป็นเงิน 1 × 120 = × 120 = 210 บาท ซื้อส้ม 2 กิโลกรัม ราคากิโลกรัมละ 60 บาท ซื้อส้มเป็นเงิน 2 × 60 = × 60 = 150 บาท ไตรรัตน์ต้องจ่ายเงินทั้งหมด 210 + 150 = 360 บาท ตอบ ไตรรัตน์ต้องจ่ายเงินทั้งหมด ๓๖๐ บาท) นักเรียนร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องของคำตอบ ขั้นที่ 3 ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ(Applying and Constructing the Knowledge) 5. นักเรียนฝึกทักษะการวิเคราะห์โจทย์ปัญหา โดยแบ่งนักเรียนเป็น 2 กลุ่มให้แข่งขันกันส่ง ผู้แทนกลุ่มออกมาเขียนแสดงวิธีทำบนกระดานโดยแต่ละคนจะเขียนได้คนละ 1 บรรทัดเท่านั้น แล้วต้องกลับไปเปลี่ยนตัวกับเพื่อนคนอื่นในกลุ่มจนเสร็จ แล้วร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง ดำเนินกิจกรรมนี้2 ข้อ แล้วรวมคะแนนกลุ่ม ตัวอย่างโจทย์ปัญหา ร้านค้ามีมะม่วงอยู่ 80 ผล ขายไปได้ ของที่มีอยู่ ร้านค้าเหลือมะม่วงอีกกี่ผล สุรชัยมีเงิน 1,200 บาท สุเทพมีเงินเป็น เท่าของสุรชัย และสุรศักดิ์มีเงินเป็น เท่า ของสุเทพ สามคนมีเงินรวมกันกี่บาท 6. นักเรียนทำใบงานที่ 9 เรื่อง โจทย์ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วนและจำนวนคละ จากนั้นสลับผลงานกับเพื่อน เพื่อร่วมกันตรวจสอบและแก้ไขให้ถูกต้อง 7. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้ร่วมกัน ดังนี้ กระบวนการแก้โจทย์ปัญหา 4 ขั้น คือ ทำความเข้าใจโจทย์ วางแผน ลงมือทำ และตรวจสอบ ใช้ในการแก้โจทย์ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วนได้ ขั้นที่ 4 ขั้นสื่อสารและนำเสนอ (Applying the Communication Skill) 8. นักเรียนออกมานำเสนอผลงาน โจทย์ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วน โดยมีนักเรียนและครูร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง 9. นักเรียนร่วมกันอภิปรายสรุปเกี่ยวกับวิธีการทำงานให้เห็นการคิดเชิงระบบและวิธีการทำงาน ที่มีแบบแผน ขั้นที่ 5 ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่าบริการสังคมและจิตสาธารณะ (Self-Regulating) 10. นักเรียนนำผลงานที่ได้จากการลงมือทำไปจัดแสดงที่ป้ายนิเทศหน้าห้องเรียน 11. นักเรียนประเมินตนเองหลังการเรียน ในประเด็นต่อไปนี้ • สิ่งที่นักเรียนได้เรียนรู้ในวันนี้คืออะไร • นักเรียนมีส่วนร่วมกิจกรรมในกลุ่มมากน้อยเพียงใด • เพื่อนนักเรียนในกลุ่มมีส่วนร่วมกิจกรรมในกลุ่มมากน้อยเพียงใด • นักเรียนพึงพอใจกับการเรียนรู้ในวันนี้หรือไม่ เพียงใด • นักเรียนจะนำความรู้ที่ได้นี้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์แก่ตนเอง ครอบครัว และสังคมทั่วไป ได้อย่างไร จากนั้นแลกเปลี่ยนตรวจสอบขั้นตอนการทำงานทุกขั้นตอนว่าจะเพิ่มคุณค่าไปสู่สังคม 4 3 4 7 2 1 2 1 2 5 4 3 3 2 5 3
เกิดประโยชน์ต่อสังคมให้มากขึ้นกว่าเดิมในขั้นตอนใดบ้าง สำหรับการทำงานในครั้งต่อไป สื่อการเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้ 1. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้พัฒนาการคิดวิเคราะห์ คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 1 ของสถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) 2. แถบโจทย์ปัญหา 3. กระดาษเปล่า 4. แหล่งการเรียนรู้ทั้งภายในและภายนอกโรงเรียน วิธีการวัดผลและประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ เครื่องมือที่ใช้ในการประเมิน วิธีการ/เครื่องมือ ผลงาน/ชิ้นงาน เกณฑ์การผ่าน 1. อธิบายเกี่ยวกับการแก้ โจทย์ปัญหาการบวก ลบ และคูณระคนของเศษส่วน (K) ตรวจแบบทดสอบ แบบทดสอบ ร้อยละ 60 ขึ้นไป ผ่านเกณฑ์ 2. เขียนแสดงวิธีทำหา คำตอบของโจทย์ปัญหาการ บวก ลบ และคูณระคนของ เศษส่วน (P) - ตรวจใบงานที่ 9 เรื่อง โจทย์ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วน และจำนวนคละ - ประเมินกระบวนการ ทำงานกลุ่ม - ใบงานที่ 9 เรื่อง โจทย์ ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วนและ จำนวนคละ - แบบประเมินกระบวนการ ทำงานกลุ่ม - ร้อยละ 60 ขึ้น ไปผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพ 2 ขึ้นไป ผ่านเกณฑ์ 3. มีความกระตือรือร้นใน การเข้าร่วมกิจกรรม (A) ประเมินคุณลักษณะอันพึง ประสงค์ แบบประเมินคุณลักษณะอัน พึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ขึ้นไป ผ่านเกณฑ์
ใบงานที่ 9 เรื่อง โจทย์ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วนและจำนวนคละ ชื่อ_____________________________เลขที่______ชั้น__________ แสดงวิธีทำ (ข้อละ 5 คะแนน) 1. แม่ค้ามีทุเรียน 120 กิโลกรัม ขายทุเรียนได้ ของทุเรียนที่มีอยู่ แม่ค้ายังเหลือทุเรียนอีกกี่กิโลกรัม วิธีทำ 2. ธีรชาติใช้เวลาซ้อมกีฬาวันละ 4 ชั่วโมง และใช้เวลาเล่นดนตรี ของเวลาซ้อมกีฬา ธีรชาติใช้เวลาซ้อม กีฬาและเล่นดนตรีรวมกันกี่ชั่วโมง วิธีทำ ได้__________คะแนน คะแนนเต็ม 10 คะแนน 5 3 4 1