ความเป็นมาของการพัฒนา นางฐะปะนีย์ ดีแป้น
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2525 ได้ให้ความหมายของ “พัฒนา” ว่าคือ “ท าให้เจริญ” ดังนั้นการพัฒนาจึงหมายถึง การท าให้เจริญ
“การพัฒนา” หมายถึง ความเจริญก้าวหน้าโดยทั่วๆ ไป เช่น การพัฒนาชุมชน พัฒนาประเทศ คือการท าสิ่ งเหล่านั้นให้ดีขึ้น เจริญขึ้นสนองความ ต้องการของประชาชนส่วนใหญ่ให้ได้ดียิ่งขึ้น
ความเป็นมาของการพัฒนา แนวความคิดเกี่ยวกับการพัฒนาชีวิตและความเป็นอยู่ของสังคมมนุษย์นั้น ได้เกิดขึ้นหรือมีมานานแล้ว อาทิเช่น แนวคิดของนักปราชญ์ชาวกรีก คือเพลโต (Plato) ที่ปรากฏในหนังสืออุตมรัฐ(The republic) แนวคิดของอริสโตเติล (Aristotle) ในหนังสือการเมือง (Politics) และแนวคิดนักปรัชญาตะวันออก เช่น แนวคิดของพระบรมศาสดาพุทธเจ้า (Buddha) ที่ปรากฏอยู่ในพระไตรปิฎก(Tripitaka) เป็นต้น แต่แนวคิดในเชิงวิชาการนั้น ค าว่า “การพัฒนา” หรือ “Development” เกิดขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 19 โดยนักเศรษฐศาสตร์ได้บัญญัติค านี้ขึ้นเพื่ อน ามาใช้เรียกการแก้ไขปัญหา ที่เกิดขึ้นจากการปฏิวัติอุตสาหกรรมในทวีปยุโรป
การปฏิวัติอุตสาหกรรมนี้ ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมอย่างรวดเร็ว อาทิ การเปลี่ยนแปลงการใช้แรงงานจากคนและสัตว์เป็นพลังงานจากเทคโนโลยี เช่น เครื่ องจักร เครื่ องยนต์ต่าง ๆ ท าให้วิถีการด ารงชีวิตเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมหลายประการ เช่น อาชีพเปลี่ยนจาก เกษตรกรรมเป็นอุตสาหกรรม สถานที่ประกอบอาชีพเปลี่ยนจากเรือกสวนไร่นาเป็นโรงงาน อุตสาหกรรม ระบบการผลิตแบบเพื่ อการยังชีพเป็นเพื่ อการค้า ที่อยู่อาศัยเปลี่ยนจากชนบทไปเป็น เมือง สิ่ งแวดล้อมเปลี่ยนจากสิ่ งแวดล้อมธรรมชาติเป็นสิ่ งแวดล้อมที่มนุษย์สร้างขึ้น เป็นต้น ชีวิตใน โรงงานอุตสาหกรรมยังไม่ได้รับมาตรฐานหลายประการ เช่น การขาดสวัสดิภาพและความปลอดภัย โรงงานคับแคบ แสงสว่างไม่เพียงพอ มีการใช้แรงงานจากเด็กและผู้หญิง การได้รับค่าจ้างต ่า เป็นต้น นักเศรษฐศาสตร์จึงได้น าค าว่าการพัฒนามาใช้เพื่ อเรียกวิธีการยกระดับมาตรฐานความเป็นอยู่ของชาว ยุโรปในขณะนั้นให้สูงขึ้น (ประสิทธิ์สวาสดิ์ญาติ, 2518 : 26-35) เวลาต่อมาได้รับการยอมรับจาก นักสังคมศาสตร์โดยทั่วไป โดยเฉพาะนักสังคมวิทยาพัฒนาการและนักมานุษยวิทยาพัฒนาการ จึงท าให้ ค าว่าการพัฒนาได้รับการยอมรับและน าไปใช้กันอย่างแพร่หลาย