วัสดุรอบตัวเรา ป.4 (ฉบับปรับปรุง)

วัสดุในชีวิตประจำวัน







ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4
จัดทำโดย
นางสาว กนกพร ม่วงทอง
นางสาว พรพิมล คำแพงศิริรัตน์
วิชา นวัตกรรมและเทคโนโลยีสำหรับครู

สิ่งที่นักเรียนจะต้องเรียนรู้

- ประเภทของวัสดุ
- สมบัติทางกายภาพของวัสดุ

หน่วยการเรียนรู้ที่ 3

วัสดุและสสาร

เรื่อง

วัสดุในชีวิตประจำวัน

วัสดุและสสาร

วัตถุต่างๆ รอบตัวเราทำมาจากวัสดุชนิดต่าง ๆ ซึ่งวัสดุแต่ละ
ชนิดมีสมบัติทางกายภาพแตกต่างกัน ดังนั้น จึงอาจนำสมบัติด้าน
ต่าง ๆ ของวัสดุมาพิจารณาเพื่อสร้างวัตถุสำหรับใช้ประโยชน์ในชีวิต
ประจำวัน วัสดุเป็นสสารเพราะมีมวลและต้องการที่อยู่ สสารแต่ละ
ชนิดอาจอยู่ในสถานะของแข็ง ของเหลว หรือแก๊สซึ่งสสารที่อยู่ใน
3 สถานะนี้อาจมีสมบัติบางประการเหมือนกันและแตกต่างกัน

แบบทดสอบก่อนเรียน

HTTP://1AB.IN/CHQA

ประเภทของวัสดุ

วัสดุ คือ สิ่งที่นำมาใช้ทำวัตถุหรือสิ่งของเครื่องใช้
ต่าง ๆ ที่เราพบเห็นและใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน วัสดุ
แต่ละชนิดถูกนำไปใช้ทำสิ่งของแตกต่างกันตามความ
เหมาะสมและการใช้งาน วัสดุมีหลายชนิด เช่น ไม้ แก้ว
ยางพารา พลาสติก ฝ้าย เส้นใยสังเคราะห์ โลหะต่าง ๆ
เป็นต้น

ไม้ แก้ว ยางพารา

พลาสติก ฝ้ าย โลหะ

วัตถุหรือสิ่งของต่าง ๆ ที่พบเห็นใน
ชีวิตประจำวันทำมาจากวัสดุต่าง ๆ เช่น
ยาง พลาสติก โลหะ แก้ว เป็นต้น วัสดุ
เหล่านี้แบ่งง่าย ๆ ตามสมบัติทาง
กายภาพได้เป็น 3 ประเภท ดังนี้

1. โลหะ

เป็นวัสดุที่ได้จากการถลุงแร่โลหะ
โลหะมีอยู่หลายชนิด เช่นเหล็ก สังกะสี
ตะกั่ว เงิน ทองแดง เป็นต้น โลหะเป็น
วัสดุที่มีความแข็ง ทนทาน มันวาว
สามารถตีให้เป็นแผ่นเรียบหรือดึงให้
เป็นเส้นได้ โลหะสามารถนำไฟฟ้าและ
นำความร้อนได้ดี

ตัวอย่างวัตถุที่ทำจากวัสดุประเภทโลหะ

เข็มกลัด เข็ม

ตะปู / น็อต ลวดเสียบกระดาษ

2. เซรามิก

เป็นวัสดุที่ได้จากการนำ วัตถุดิบชนิดต่าง ๆ
เช่น ดินเหนียว หินฟน ม้า หินเขี้ยวหนุมาน
เป็นต้น มาขึ้นรูปและผ่าน ความร้อนสูงเพื่อให้
เกิดความแข็งแรง เซรามิก เป็นวัสดุที่มีความแข็ง
แต่ค่อนข้างเปราะง่าย และเซรามิกบางชนิดเป็น
ตัวนำความร้อนที่ดี

ตัวอย่างวัตถุที่ทำจากวัสดุประเภทเซรามิก

แจกัน แก้วเซรามิก

ถ้ายชาม เครื่องปั้นดินเผา

3. พอลิเมอร์

เป็นวัสดุที่ได้จากธรรมชาติ เช่น ฝาย ไม้
ยางพารา เส้นใยธรรมชาติ และ ที่ได้จากการ
สังเคราะห์ เช่น เส้นใยสังเคราะห์ ยางสังเคราะห์
พลาสติก เป็นต้น พอลิเมอร์ เป็นวัสดุที่มีน้ำ
หนักเบา ทำให้มีสีสันได้ง่าย และ เป็นวัสดุที่ไม่
ยอมให้กระแสไฟฟา ไหลผ่าน

ตัวอย่างวัตถุที่ทำจากวัสดุประเภทพอลิเมอร์

ยางรถยนต์ รองเท้าแตะ

หมอน เสื้อผ้า

คลิปวิดีโอการจำแนกประเภทของวัสดุ

https://youtu.be/ZFhE736fObI

มาเล่นเกมวัสดุมหัศจรรย์กันเถอะ

HTTPS://SHORTURL.ASIA/BWGYL

สมบัติทางกายภาพของวัสดุ

วัสดุเป็นสิ่งที่นำมาใช้ทำสิ่งของเครื่องใช้ต่าง ๆ วัสดุ
มีด้วยกันหลายชนิด วัสดุแต่ละชนิดอาจมีสมบัติบาง
ประการที่เหมือนกัน และอาจมีสมบัติบางประการ แตก
ต่างกัน สมบัติทางกายภาพของวัสดุที่เราสามารถสังเกต
และทดสอบได้ เช่น ความแข็ง สภาพยืดหยุ่น การนำ
ความร้อน การนำไฟฟ้า เป็นด้น

1 ความแข็งของวัสดุ
ดวามแข็ง เป็นสมบัติของวัสดุที่มีความ

ทนทานต่อแรงขูดขีด โดยวัสดุที่ มีความแข็ง
มาก เมื่อถูกขูดขีดด้วยวัสดุอื่น จะไม่เกิดรอย
หรือเกิดรอยน้อย เราสามารถตรวจสอบสมบัติ
ความแข็งของวัสดุได้ โดยการนำวัสดุต่าง ๆ มา
ขูดขีดกัน เพื่อหาความทนทานต่อการขูดขีด

วัสดุแต่ละชนิดมีความแข็งไม่เท่ากัน ดังนั้นถ้า

ตท้นองทกาานรใแห้ลสิ่ะงไขมอ่เงกเิคดรืร่อองยใขชู้ดขีดขไอดง้งเ่ราายมีคเ
รวาาตม้อแงข็เงลแือรกง

ใช้สิ่งของที่ทำจากวัสดุที่มีความแข็งเช่น โลหะ แก้ว
กระเบื้อง เป็นตัน

โลหะมีสมบัติด้านความแข็งจึงถูกนำมาใช้ทำ
สิ่งของต่าง ๆ เช่น โครงสร้างรถยนต์ เป็นต้น

2 สภาพยืดหยุ่นของวัสดุ
สภาพยึดหยุ่น เป็นสมบัติของวัสดุเมื่อถูก

แรงมากระทำ เช่น ตึง บีบ กด กระแทก แล้ว
ทำให้วัสดุเปลี่ยนขนาดหรือเปลี่ยนรูปร่างไป
แต่สามารถกลับคืน สู่สภาพเดิมหรือใกล้เคียง
สภาพเดิมได้เมื่อหยุดแรงกระทำต่อวัสดุนั้น




วัสดุจำพวกยางนั้น จัดเป็นวัสดุ ประเภท
พอลิเมอร์ มักมีสภาพยืดหยุ่นสูง จึงนิยมใช้ทำ
ของเล่น เช่น ลูกบอลยาง ตุ๊กตายาง ลูกโป่ง
เป็นต้น นอกจากนี้ ยังนำยางมาทำของใช้ เช่น
ยางลบ ยางรถยนต์ หนังยาง ถุงมือยาง
เป็นต้น

3 การนำความร้อน
เป็นสมบัติของวัสดุที่พลังงานความร้อน

สามารถถ่ายโอน ผ่านวัสดุนี้ได้ เมื่อวัสตุได้รับ
ความร้อนจากปลายด้านหนึ่ง ความร้อนจะถ่าย
โอน ไปสู่ปลายอีกด้านหนึ่ง เมื่อจับวัสดุนั้นจะ
รู้สึกร้อน ทั้ง ๆ ที่ปลายด้านนี้อยู่ห่างจาก
บริเวณที่ได้รับความร้อน

วัสดุที่นำความร้อน เรียกว่า ตัวนำ
ความร้อน คือ วัสดุที่ความร้อนผ่านได้ดี
ได้แก่ โลหะต่าง ๆ เช่น ทองแดง เหล็ก

อภะาลชูมนิเะนหีุยงตม้มเปใ็นนสต่ัวนนทนี่ิตย้อมงนกำามร าใใหช้้มทีคำวา
ม

ร้อน เช่น ตัวกระทะ

วัสดุที่ไม่นำความร้อน เรียกว่า ฉนวน
ความร้อน คือ วัสดุที่ความร้อนนั้นผ่านได้
ไม่ดีหรือผ่านไม่ได้ นิยมนำมาใช้เป็นส่วน
ประกอบของภาชนะหุงต้มในส่วนที่ ไม่
ต้องการให้มีความร้อน เช่น ด้ามจับกระทะ

4 การนำไฟฟ้าของวัสดุ
การนำไฟฟ้า เป็นสมบัติของวัสดุที่

พลังงานไฟฟ้าสามารถถ่ายโอนผ่าน
วัสดุ ชนิดนั้นได้ หากใช้สมบัติการนำ
ไฟฟ้าของวัสดุเป็นเกณฑ์ จะจำแนก
วัสดุได้เป็น 2 ประเภท ดังนี้

วัสดุที่ไม่นำไฟฟ้า เรียกว่า ฉนวนไฟฟ้า คือ
วัสดุที่กระแสไฟฟ้า ไหลผ่านได้ไม่ดี ได้แก่

ผวั้สาดเุทปี็่ไนมต่้ในช่โล
หะ เช่น พลาสติก ไม้ แก้ว ยาง

วัสดุที่นำไฟฟ้า เรียกว่า ตัวนำไฟฟ้า คือ
วัสดุที่ ยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านได้ดี
ได้แก่ วัสดุประเภทโลหะต่าง ๆ เช่น ทองแดง
เงิน อะลูมิเนียม เหล็ก นิกเกิล เป็นต้น

แบบทดสอบหลังเรียน

HTTP://1AB.IN/CHQA