ศรัทธา คงหน้า คงหลัง

1 วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง

วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 2 สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้จังหวัดสงขลา ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอสิงหนคร ศูนย์การเรียนรู้ตำบลป่าขาด ทีมงานดำเนินเรื่อง ผู้ให้ข้อมูล/บุคคลอ้างอิง : นายสมพงษ์ ช่อดอก : พระอธิการวิไชย ธมฺวโร ผู้สำรวจข้อมูล/ผู้เขียนเรื่องราว : นางสาววิลันดา บุญรังษี : นางลักขณา คงพันธ์ : นางสาวกาสมะ มิงกาเด็ง : นายเอกวัฒน์ รุจิเรข ทีมสนับสนุนระดับสถานศึกษา ผู้บริหารสถานศึกษา : นางสุพัตรา บุญสนิท ทีมสนับสนุนระดับหน่วยงาน ผู้อำนวยการ สำนักงาน สกร.จังหวัดสงขลา: นางเกษร ธานีรัตน์ รองผู้อำนวยการ สำนักงาน สกร.จังหวัดสงขลา : นางสาวบุปผาชาติ เรืองกูล ศรัทธา คงหน้า คงหลัง

3 วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง ศรัทธา คงหน้า คงหลัง

วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 4 ศรัทธา คงหน้า คงหลัง

5 วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอสิงหนคร ให้ความสำคัญ กับการส่งเสริม สนับสนุนให้เยาวชน และประชาชน มีนิสัยรักการอ่านและการเรียนรู้ โดยเฉพาะการอ่าน เรื่องราวที่ถ่ายทอดมาจากบรรพบุรุษ หรือบุคคลใน ชุมชนในรูปแบบของวรรณกรรมชุมชน วรรณกรรมชุมชนที่ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้ อำเภอสิงหนครจัดทำขึ้นนับเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีที่จะสืบทอด สืบสาน และส่งต่อความงดงามทางวัฒนธรรมสู่คนรุ่นหลัง ด้วยความร่วมมือ ร่วมใจของครู บุคลากร ศูนย์ส่งเสริม การเรียนรู้อำเภอสิงหนคร และภาคีเครือข่าย ในการเก็บ ข้อมูลจากบุคคลต้นเรื่อง สถานที่จริง ผู้ถ่ายทอด เรื่องราวจากอดีตสู่ปัจจุบัน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง สุพัตรา บุญสนิท ผู้อำนวยการ ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอสิงหนคร

วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 6 วรรณกรรมท้องถิ่น "ตาหลวงคง วัดป่าขาด" แล่นเรือลอยผ่านริมน่านน้ำ เลาะเลียบไปตามแนวชายป่า ถึงวัดตาหลวงคงคนศรัทธา ขึ้นเทียบท่าเตียนโล่งไม้โกงกาง ด้วยน้ำเชี่ยวเป็นเกลียวกลอกหยอกพันธุ์ไม้ ที่เรียงรายก็ตายตื้นขึ้นห่างห่าง พอนานเข้าก็ไม่เหลือเชื้อโกงกาง กลายเป็นพื้นที่ว่างชายฝั่งเล ชนชาวบ้านจึงเรียก "บ้านป่าขาด" บรรยากาศมรสุมลมหันเห ขึ้นโหนดตาลหาปลากลางทะเล ได้กล่อมเห่เพลงเกี่ยวข้าวคราวทำนา ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 1

7 วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง เสร็จปักดำไถหว่านอาสาฬหะ ถึงวันพระรุ่งเช้าเข้าพรรษา เจริญศีลสมาธิก่อปัญญา ทายกทายิการ่วมสวดมนต์ ภิกษุสงฆ์กราบเบญจางคประดิษฐ์ ภาวนาตั้งจิตประสิทธิ์ผล เจริญธรรมตถาคตทศพล เป็นมิ่งมิตรมงคลชนใกล้ไกล จึงเลื่องชื่อลือชาว่าศักดิ์สิทธิ์ ด้วยมีจิตปัญญาน่าเลื่อมใส ตาหลวงคงป่าขาดยึดเหนี่ยวใจ สานุศิษย์เลื่อมใสเทิดบูชา ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 2

วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 8 ศรัทธา คงหน้า คงหลัง วัดป่าขาด ตั้งอยู่หมู่ที่ 2ตำบลป่าขาด อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา พื้นที่ตั้งวัดเป็นที่ราบ ด้านหลังของวัดติด กับทะเลสาบสงขลา ในอดีตการเดินทางมายังวัดแห่งนี้ ผู้คนในพื้นที่จะต้องสัญจรทางเรือเป็นหลัก เนื่องจาก ด้านหลังวัดจะติดทะเลสาบ ส่วนด้านหน้าจะติดกับ ทุ่งนา โดยมีเพียงคนละแวกวัดเท่านั้นที่สามารถเดิน ด้วยเท้าลัดทุ่งนามายังวัดได้วัดป่าขาดเป็นวัดที่มีมาตั้งแต่ ปีพ.ศ.2200(ประมาณ 367 ปี) สร้างในสมัยกรุงศรีอยุธยา สมเด็จพระนารายณ์มหาราชวัดป่าขาดมีโบราณวัตถุที่สำคัญ และเป็นหลักฐานที่หลงเหลืออยู่คือ ซุ้มประตูเก่า ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 3

9 วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง ซึ่งเป็นศิลปกรรมที่สำคัญแห่งหนึ่งของอำเภอสิงหนคร ปัจจุบันโบราณสถานและโบราณวัตถุของวัดได้รับ การบูรณะปฏิสังขรณ์ให้สวยงามและมั่นคง อาทิเช่น พระอุโบสถ วิหาร และอีกสิ่งหนึ่งที่สำคัญหรือเป็น ของดีวัด คือ เหรียญพระเครื่อง คงหน้า คงหลัง ด้านหน้าเป็นรูปของพระครูธรรมโฆษิต (พ่อท่านคง) วัดธรรมโฆษณ์ จังหวัดสงขลา อาจารย์ของพ่อท่านคง เจ้าอาวาสวัดป่าขาด ด้านหลังเป็นรูปของ พ่อท่านคง วัดป่าขาดได้รับ การพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อปีพ.ศ.2250 พระครูโสภณธรรมาราม หรือที่ชาวบ้าน เรียกขานว่า “พ่อท่านคง” หรือ "หลวงพ่อคง" เพราะ นอกจากเป็นพระสายปฏิบัติวิปัสสนาที่เปี่ยมไปด้วย เมตตาแล้วยังเป็นผู้ที่มีวาจาสิทธิ์จึงเป็นที่เคารพนับถือ ของชาวบ้าน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 4

วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 10 ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 5

11 วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง “ชาวบ้านเชื่อว่าเป็นบารมีของพ่อท่านคง เพราะที่ผ่าน มาวัตถุมงคลของท่านได้แสดงพุทธานุภาพมาแล้วนับ ไม่ถ้วน เช่น เหตุการณ์ระเบิดที่สถานีรถไฟหาดใหญ่ หรือคนถูกฟ้าผ่าจนตกต้นตาลสูงกว่า 5 เมตร แต่กลับ ลุกขึ้นเดินได้ตามปกติ และเหตุการณ์วาตภัยครั้งล่าสุด ทุกคนต่างเชื่อว่าเป็นเพราะความศักดิ์สิทธิ์ของอดีต เจ้าอาวาสวัดป่าขาดนั่นเอง” เหรียญคงหน้า คงหลัง วัดป่าขาดแม้เป็น เหรียญ ที่สร้างแจกในงานพระราชทานเพลิงศพ พระครูโสภณธรรมาราม (หลวงพ่อคง) แต่ด้วยอำนาจ บารมีของหลวงพ่อคง (วัดธรรมโฆษณ์) และหลวงพ่อคง (วัดป่าขาด) เหรียญคงหน้า คงหลัง วัดป่าขาดรุ่นนี้ เรียกว่าเป็นเหรียญตาย (หมายถึงเหรียญที่สร้างขึ้น ภายหลังหลวงพ่อในเหรียญนั้นมรณภาพแล้ว) และที่ เรียกว่าเหรียญคงหน้าคงหลังก็เพราะเหรียญด้านหน้า ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 6

วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 12 เป็นรูปพระครูธรรมโฆษิต(คง โกกนุตฺโต) วัดธรรมโฆษณ์ ผู้เป็นอาจารย์ส่วนด้านหลังเป็นรูปของพระครูโสภณ ธรรมาราม (คง ธมฺมราโม) วัดป่าขาด ผู้เป็นลูกศิษย์ ศรัทธา คงหน้า คงหลัง สร้างเมื่อปีพ.ศ.2528 (หลวงพ่อคง วัดป่าขาด มรณภาพปีพ.ศ.2526) ผู้สร้าง คือ พระมหาเหี้ยง อาภสฺสโร เจ้าอาวาสวัดป่าขาดในยุคนั้น ทำให้เหรียญ รุ่นนี้โด่งดังอยู่ในระดับแนวหน้าเหรียญหนึ่งของ วงการพระเครื่องทั่วไป ทั้งนี้ก็ด้วยประสบการณ์ที่ เป็นข่าวในหน้าหนังสือพิมพ์เมื่อหลายปีก่อน 7

13 วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง จากเหตุการณ์ที่เกิดระเบิดขึ้นที่สถานีรถไฟ หาดใหญ่คนที่แขวนเหรียญนี้ยืนอยู่ใกล้ระเบิดที่สุดแต่ ไม่เป็นอะไรเลยคนอยู่ในเหตุการณ์ถึงกับงงว่าเป็นไปได้ อย่างไร นอกจากนี้ยังมีประสบการณ์อื่นๆ อีกมากมาย เล่ากันเป็นวันๆ ก็ไม่หมดทุกวันนี้เป็นเหรียญที่แสวงหา กันอย่างกว้างขวางในแถบจังหวัดสงขลาและใกล้เคียง สุดยอดพระอาจารย์เรืองเวทย์พ่อท่านคงแห่งสงขลา หากจะกล่าวนามพระเกจิอาจารย์แห่งแดนใต้ที่เป็นที่ เลื่อมใสศรัทธาอันดับต้นๆ ของแดนใต้ต้องมีชื่อ พระเกจิอาจารย์รูปนี้แน่นอนพ่อท่านคง โกกนุตฺโต วัดธรรมโฆษณ์พ่อท่านคงเกิดเมื่อปีพ .ศ.2414 ที่จังหวัดสงขลา ท่านเป็นพระเกจิอาจารย์ที่มีชื่อเสียงมาก เหรียญรุ่นแรกของท่านถือว่าเป็นเหรียญพระเกจิอาจารย์ ที่แพงที่สุดของเมืองสงขลา อีกทั้งท่านยัง ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 8

วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 14 เป็นพระอาจารย์ของพระเกจิอาจารย์ที่มีชื่อเสียง โด่งดังตลอดจนฆาราวาส เช่น หลวงพ่อคงวัดป่าขาด พ่อท่านมหาลอย วัดแหลมจาก พ่อท่านแก้ววัดประตูชัย พ่อท่านยกห้อง วัดสลักป่าใหม่ และศิษย์ฆราวาส อาจารย์ชุม ไชยคีรี ฯลฯ พ่ อท่ านคงวัดธรรมโฆษณ์ ถือเป็ นสุดยอด เกจิอาจารย์แห่งแดนใต้ยิ่งเมืองสงขลาท่านเป็น เกจิอาจารย์ที่ได้รับความเลื่อมใสศรัทธาเป็นอย่างมาก การสร้างวัตถุมงคลเหรียญรุ่นแรกของท่านสร้างใน ปีพ.ศ.2498 ลักษณะเหรียญเป็นรูปจอบขนาดเล็ก เนื้อทองแดงรมดำ โดยมีอาจารย์ชุม ไชยคีรี ซึ่งเป็นลูกศิษย์ ของท่านเป็นผู้ดำเนินการจัดสร้าง จัดพิธีพุทธาภิเษก ณ อุโบสถวัดธรรมโฆษณ์ โดยมีพ่อท่านคงเป็นประธาน พร้อมด้วยพระเกจิในจังหวัดสงขลาและจังหวัดพัทลุงที่ อาจารย์ชุม ไชยคีรี เป็นผู้นิมนต์มาอย่างคับคั่ง ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 9

15 วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง เมื่อพุทธาภิเษกเสร็จ อาจารย์ชุม ไชยคีรี ท่านได้ทำ การทดสอบพุทธคุณขององค์พระต่อหน้าผู้คนที่มาร่วม ในพิธี โดยท่านได้ขอขมาพระรัตนตรัย และขออนุญาต พ่อท่านคง ผู้เป็นอาจารย์อุปัชฌาย์แล้วให้ผู้ที่ต้องการ ทดสอบอาราธนาองค์พระไว้กับตัวแล้วท่านได้ทดสอบ โดยการฟันแทงด้วยมีดดาบคมกริบแต่แล้วปาฏิหาริย์ก็ เกิดขึ้นให้เห็นเป็นที่ประจักษ์แก่สายตาผู้คนที่มาร่วมในพิธี เมื่อคมมีดคมดาบที่ฟาดฟันลงบนร่างกายของผู้ที่มี เหรียญรูปเหมือนพ่อท่านคงอยู่กับตัวนั้นกลับไม่ได้รับ อันตรายแต่อย่างใด ซึ่งเหตุการณ์นี้อาจารย์ชุม ได้พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่า “อำนาจแห่งพุทธคุณและ ความศักดิ์สิทธิ์ของพ่อท่านคงนั้นมีจริง” วัตถุมงคลรูป เหมือนพ่อท่านคงมีสร้างขึ้นหลายวัดด้วยกัน เนื่องจาก ท่านมีลูกศิษย์เป็นเจ้าอาวาส เป็นพระเกจิอาจารย์ มากมาย และทุกรุ่นล้วนแต่มีประสบการณ์ 10 ศรัทธา คงหน้า คงหลัง

วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 16 ซุ้ ม ป ร ะ ตู เ ก่ า ข อ ง วัดป่าขาดเป็นศิลปกรรมที่สำคัญ แห่งหนึ่งของอำเภอสิงหนคร สันนิษฐานว่าสร้างมาตั้งแต่ ปีพ.ศ.2200 (ประมาณ 367 ปี) พ ร้อ ม กับ วัด ใน ส มั ย ส ม เด็ จ พระนารายณ์มหาราชพระอุโบสถ วัดป่าขาดจากหลักฐานข้อมูล น่าจะสร้างขึ้นแทนหลังเดิม รูปแบบก่ออิฐถือปูนมีลักษณะรูปแบบทรงไทย ภาคกลางประยุกต์ เสาร่วมประธานเป็นเสาแปดเหลี่ยม หลังคาเป็นแบบมีปีกนกแบบมุขเดียวลดระดับ ด้านหน้าสกัดตลอดมีเสานางเรียงหรือเสาพาไล ด้านหน้า 4 เสา โดยมีการทำช่องหน้าต่างเป็นช่องแสง หลังคาประดับช่อฟ้า ใบระกาหางหงส์ ส่วนหน้าบัน เป็นรูปลายไทยมีประธานรูปเป็นเทวดาทรงครุฑ ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 11

17 วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง ซุ้มวิหารหรือมณฑปพ่อท่านคงเป็นที่ประดิษฐานรูป เหมือนของพระครูโสภณธรรมาราม หรือพ่อท่านคง เจ้าอาวาสรูปที่ 6 ของวัดป่าขาด และรูปเหมือนอดีต เจ้าอาวาส รูปแบบของวิหารมียอดเป็นศาลาจตุรมุข โดยมุขแต่ละด้านประดับด้วยช่อฟ้า ใบระกา และ หางหงส์ หน้าบันประธานรูปเป็นพระพุทธรูปปูนปั้น ป ระตูและห น้าต่างพ ระอุโบ สถเป็ น รูป ม งกุฎ พระอุโบสถประดิษฐานอยู่ภายในกำแพงแก้วมีเสมา โปร่งแท่งแบบสี่เหลี่ยม วิหารหรือมณฑปพ่อท่านคง เป็นที่ประดิษฐานรูปเหมือนของพระครูโสภณธรรมาราม หรือพ่อท่านคงเจ้าอาวาสรูปที่ 6 ของวัดป่าขาด และ รูปเหมือนอดีตเจ้าอาวาสรูปแบบของวิหาร ซึ่งอยู่ บริเวณริมทะเลสาบ หลังเดิมมีสภาพเก่าและชำรุด ตามประวัติสร้างมาตั้งแต่สมัยสร้างอุโบสถเป็นศาลา ทรงไทยซึ่งทำจากไม้มะค่าทั้งหลัง และได้รับการบูรณะ มาแล้วหลายครั้ง ครั้งล่าสุดได้รับการบูรณะ ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 12

วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 18 โดยครอบครัวสมจิตร์ และครั้งนี้ได้ปูพื้นเป็นแผ่นหินอ่อน เปลี่ยนกระเบื้อง และติดกระจกช่อฟ้าใหม่ พร้อมทาสี ใหม่สวยงามทั้งหลัง“พ้นภัยพิบัติด้วยบารมีหลวงพ่อคง” ชื่อเสียงของ "วัดป่าขาด" เป็นที่รู้จักของผู้คนในจังหวัด สงขลามาช้านาน โดยเฉพาะในยุคเจ้าอาวาสรูปที่ 6คือ พระครูโสภณธรรมาราม หรือที่ชาวบ้านเรียกขานว่า “พ่อท่านคง” หรือ "หลวงพ่อคง" เพราะนอกจากเป็นพระสาย ปฏิบัติวิปัสสนาที่เปี่ยมไปด้วยเมตตาแล้วยังเป็นผู้ที่มีวาจา สิทธิ์ จึงเป็นที่เคารพนับถือของชาวบ้าน และเหตุการณ์ครั้ง ล่าสุดเมื่อวาตภัยพัดเข้าโจมตีพื้นที่ชายฝั่งจนต้นไม้หักล้ม ระเนระนาดแต่ปรากฏว่าทิศทางของการล้มของไม้ยืนต้นกลับ นอนราบลงกับพื้นดินในจุดที่ไม่มีสิ่งปลูกสร้างใดๆของวัด รวมถึงไม่กระทบกับชีวิตของชาวบ้านแม้แต่คนเดียวสิ่งที่ ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 13

19 วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง เกิดขึ้นชาวบ้านต่างโจทย์จันกันทั่วว่าเป็นเพราะบารมี ของ “พ่อท่านคง” ดังนั้น ไม่เพียงแค่วัดป่าขาดเท่านั้น วัดสว่างอารมณ์ ซึ่งเป็นวัดที่อยู่ใกล้กันมีเจ้าอาวาส เป็นลูกศิษย์ของหลวงพ่อคงส่งไปจำวัดแห่งนี้ก็ประสบ เหตุการณ์ลักษณะเดียวกันนั่น คือ วาตภัยไม่ได้กล้ำกราย ชีวิตคนใดคนหนึ่งเลย นอกจากนี้เสนาสนะของวัดก็ รอดพ้นจากความรุนแรงของลม และเกลียวคลื่นอย่าง ไม่น่าเชื่อ “ชาวบ้านเชื่อว่าเป็นบารมีของพ่อท่านคง เพราะที่ผ่านมาวัตถุมงคลของท่านได้แสดงพุทธานุภาพ มาแล้วนับไม่ถ้วน ซึ่งต่างเชื่อว่าเป็นเพราะความศักดิ์สิทธิ์ ของอดีตเจ้าอาวาส วัดป่าขาดนั่นเอง” หากพูดถึง สถานที่เที่ยวริมทะเลสายสงขลาแล้วนั้นวัดป่าขาดก็ถือ ว่าเป็นอีกหนึ่งสถานที่ ที่ควรแก่การเดินทางมาเพราะ นอกเหนือจากความสวยงามแล้วท่านยังจะได้กราบ สักการะพ่อท่านคงพระคู่บ้านของที่นี้อีกด้วย ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 14

วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 20 เจ้าอาวาสที่ทราบนาม 1. พระใบฎีกาจูด 2. ท่านแย้ม 3. ท่านดำ 4. พระอธิการคล้าย เกสโร 5. พระอธิการเส้ง 6. พระครูโสภณธรรมาราม 7. ท่านเหี้ยง 8. ท่านนึก 9. พระอธิการวิไชย ธฺมฺวโร เจ้าอาวาสรูปปัจจุบัน 15 ศรัทธา คงหน้า คงหลัง

21 วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 16

วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 22 คำขวัญ อำเภอสิงหนคร ทะเลคู่ตระการ น้ำตาลเลิศรส เรืองยศวัฒนธรรม หัตถกรรมล้ำค่า เมืองท่าแดนใต้ 17 ศรัทธา คงหน้า คงหลัง

23 วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้จังหวัดสงขลา ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอสิงหนคร บรรณาธิการ นางโสรญา รัตนะโน บรรณารักษ์ชำนาญการพิเศษ คำประพันธ์ นายณัฐพล วรมิตรปุญวงศ์ ครู รูปเล่มและภาพประกอบ นางสาวสุภาวดี เยี่ยมยิ่ง ครู กศน.ตำบล นางสาววิลันดา บุญรังษี ครู กศน.ตำบล จัดพิมพ์ ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอสิงหนคร สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้จังหวัดสงขลา พ.ศ. 2567 ศรัทธา คงหน้า คงหลัง

วรรณกรรมชุมชน ศรัทธา คงหน้า คงหลัง 24