6.3 Penghantaran dan Pengagihan Tenaga Eletrik

6.3 Penghantaran dan Pengagihan Tenaga Eletrik

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Fungsi Komponen dalam Sistem Penghantaran
dan Pengagihan Tenaga Elektrik

Stesen
transformer
injak turun

Stesen Rangkaian Grid Nasional Kawasan industri
transformer berat
injak naik

Stesen jana kuasa Kawasan industri
ringan
KSSM Sains Tingkatan 3
Hospital, Pejabat,
Rumah

Penjana di stesen jana Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan
kuasa lazimnya
Arus ulang-alik dari
menghasilkan arus stesen jana kuasa ini
ulang-alik dengan kemudiannya dialirkan
voltan 11 kV atau 25 kV. masuk ke dalam stesen
transformer injak naik.

Di penghujung grid ini, arus Arus ulang-alik dengan
ulang-alik mengalir ke voltan tinggi itu

lapangan suis di pencawang kemudiannya dialirkan
utama. Lapangan suis ini melalui satu rangkaian
membolehkan tenaga
elektrik dihantar ke kabel penghantaran
pencawang bahagian yang dikenali sebagai
apabila diperlukan.
Rangkaian Grid
KSSM Sains Tingkatan 3 Nasional.

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Lapangan suis ini juga digunakan untuk membolehkan
stesen jana kuasa dan grid yang tertentu ditutup untuk
kerja penyelenggaraan tanpa memotong bekalan elektrik

kepada para pengguna.

Di pencawang masuk utama, dan pencawang bahagian,
arus ulang-alik dialirkan melalui satu siri transformer injak

turun.

Voltan bagi arus ulang-alik ini diturunkan secara beransur-
ansur kepada nilai voltan yang berlainan untuk dibekalkan

kepada para pengguna mengikut keperluan mereka.

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Kesan pada
Kediaman
yang
Lokasinya

Berhampira
n dengan
Pilon

Rangkaian
Grid

Nasional

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Kesan pada Kediaman yang Lokasinya Berhampiran
dengan Pilon Rangkaian Grid Nasional

Arus ulang-alik dengan voltan yang tinggi
dialirkan melalui kabel penghantaran pada pilon

Rangkaian Grid Nasional.

Medan elektromagnet yang kuat dihasilkan oleh
arus ulang-alik pada voltan yang tinggi dan

dapat dikesan di kawasan berhampiran dengan
pilon tersebut.

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Apakah kesan medan
elektromagnet terhadap
kesihatan manusia?

Apakah cara penyelesaian isu kesan medan
elektromagnet terhadap kawasan kediaman
yang berhampiran denagan pilon Rangkaian
Grid Nasional?

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Dua jenis

Pendawaian Pendawaian
satu fasa tiga fasa

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Pendawaian satu fasa hanya sesuai dan cukup
stabil bagi penggunaan tenaga elektrik yang

tidak melebihi 10 kW atau 50 A.

Fasa 1

P

P

P: Puncak

Satu kitaran

KSSM Sains Tingkatan 3

Fasa 1 Fasa 2 Fasa 3 Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

PP P

PP P

P: Puncak

Satu kitaran

Pendawaian tiga fasa adalah lebih stabil dan
lazimnya digunakan di kawasan komersial dan
indutri, pengunaan tenaga elektrik yang lebih

daripada 10 kW dan 50 A.

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Pembekalan Tenaga Elektrik dan Sistem
Pendawaian Elektrik di Rumah

Wayar elektrik dari kabel
utama yang disambungkan ke
rumah terdiri daripada:
• Dawai hidup pada 240 V
• Dawai neutral pada 0 V

Kotak fius utama dengan satu
fius utama

Meter elektrik
• Menyukat jumlah unit

tenaga elektrik yang

digunakan

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit pengguna Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan
dan kotak fius
Suis utama
KSSM Sains Tingkatan 3 • Mengawal jumlah arus yang

mengalir melalui litar di dalam
rumah

Pemutus litar ELCB
(Earth Leakage Circuit Breaker)
• Memutuskan litar apabila arus

berlebihan mengalir melaluinya

Pemutus litar MCB
(Miniature Circuit Breaker)
• Mengasingkan litar akhir ke

bahagian lain peralatan elektrik

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Litar pencahayaan terdiri
daripada dawai hidup dan
dawai neutral.

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Litar kuasa terdiri
daripada dawai
hidup, dawai neutral
dan dawai bumi.

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Palam 3-pin
dan

Palam 2-pin

KSSM Sains Tingkatan 3

Palam 3-pin Palam 2-pin

Peralatan elektrik seperti cerek elektrik Peralatan elektrik seperti pengering
dan seterika memperoleh tenaga elektrik rambut dan berus gigi elektrik
daripada soket pada dinding melalui memperoleh tenaga elektrik daripada
palam 3-pin. soket pada dinding melalui palam 2-pin.

Dawai hidup, dawai neutral dan dawai bumi yang dipasang pada palam 2-pin dan
palam 3-pin semestinya mengikut kod warna antarabangsa dalam pendawaian
seperti yang ditunjukkan dalam Rajah di bawah untuk menjamin keselamatan
penggunaan elektrik.

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Earth
Leakage
Circuit
Breaker
(ELCB)

Suis Fius

Komponen Keselamatan dalam
Sistem Pendawaian di Rumah

Miniature Dawai Bumi Pengalir
Circuit kilat
Breaker
(MCB)

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Diisi dengan nitrogen atau Nilai fius
butiran kuarza

Penutup alat keselamatan
sesentuh elektrik untuk
logam
melindungi wayar dan
Wayar fius peralatan elektrik
daripada arus yang
Sarung kaca atau porselin berlebihan

Fius merupakan seutas wayar halus yang pendek, mudah
menjadi panas dan melebur apabila arus yang mengalir

melaluinya lebih besar daripada nilai fius tersebut.

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Dua jenis fius

Fius Kartrij Fius Wayar
Boleh Ganti

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Fius Wayar
Boleh Ganti
Alat Keselamatan elektrik

Penentuan Nilai Fius

• Nilai fius ialah nilai maksimum arus yang dapat mengalir
melalui fius tanpa menyebabkan fiusnya melebur.

• Pemilihan nilai fius bergantung pada nilai arus maksimum
yang mengalir melalui satu litar atau peralatan elektrik.

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

• Fius yang bakal digunakan
sepatutnya mempuinyai
nilai yang lebih tinggi
sedikit daripada arus
maksimum yang mengalir
melalui suatu litar atau
peralatan elektrik.

• Contohnya, sebuah cerek
elektrik yang
menggunakan arus
elektrik maksimum 12.34
A sepatutnya dipasang
dengan nilai fius 13 A.

KSSM Sains Tingkatan 3

Unit 6 Elektrik dan Kemagnetan

Keselamatan dalam Penggunaan Peralatan Elektrik

• Apabila menggunakan peralatan elektrik, langkah
keselamatan perlulah diutamakan.

• Elakkan sentuhan terus dengan wayar hidup.

KSSM Sains Tingkatan 3